Er worden nogal wat artikelen gedeeld via sociale media. Helaas is een deel hiervan nep: van twijfelachtige onderzoeken tot regelrechte politieke leugens, het komt allemaal voorbij. Hoe weet je wat het delen waard is? Hoe kun je nepnieuws herkennen, en wat kun je ertegen doen?

Het is een misverstand om te denken dat nepnieuws altijd makkelijk te herkennen is als onzin. Die berichten gaan echt niet allemaal over buitenaardse wezens of wie nou werkelijk JFK neerschoot. De meeste nepnieuwsberichten zijn zo geconstrueerd dat de kop sterke emotie oproept én dat ze een bepaald vooroordeel bevestigen. Dat laatste is vooral het probleem met de talloze onjuiste berichten die de ronde doen over asielzoekers en religie, maar ook over gezondheid en wetenschap. Deze berichten worden zo snel gedeeld omdat ze de lezer het gevoel geven: ‘zie je wel! Dat dacht ik al!’. Het is een volkomen menselijke eigenschap om vooral te willen horen dat je iets juist had. Dit wordt ook wel ‘confirmation bias’ genoemd: dat je zoekt naar en gelooft in informatie die je al bestaande denkbeelden ondersteunen.

En denk trouwens niet dat alleen ‘domme’ mensen deze bevestiging zoeken en nepnieuws delen. Iedereen heeft van kinds af aan geleerd dat je vergissen ‘erg’ is, dus zijn we altijd een beetje blij als we iets lezen of zien waardoor we denken dat we op het juiste spoor zitten. En dat willen we anderen dan weer graag laten weten.

©PXimport

Kracht

De eerste kracht van nepnieuws is dus dat het de waarheid lijkt. Een nog sterkere kracht is de manier waarop we het onder ogen krijgen. Dit soort berichten wordt namelijk gedeeld via sociale media, dus krijgen we het onder ogen dankzij mensen die we kennen. Als een vriend iets met je deelt, dan is het toch al eerder ‘waar’ dan wanneer het door een vreemde wordt doorgespeeld. En omdat we over het algemeen bevriend zijn met mensen die ongeveer onze kijk op de wereld delen, ontstaat een bubbel waarin we steeds minder geconfronteerd worden met informatie die ons wereldbeeld zouden kunnen veranderen.

©PXimport

Gevaar

Het probleem van nepnieuws is dat het zeker niet onschuldig is. Een inmiddels berucht voorbeeld van hoe het fout kan gaan, vond eind vorig jaar plaats in de Verenigde Staten. Een man had op Facebook gelezen dat een pizzeria eigenlijk een dekmantel was voor een door Hillary Clinton gerund kinderpornonetwerk. De man had zich bewapend en wilde de boel even rechtzetten. Natuurlijk was het bericht nep. De kogels waren dat niet.

Ook dichter bij huis zien we hoe een groeiende groep ouders hun kinderen niet laten vaccineren omdat ze ergens hebben gelezen dat vaccinatie autisme kan veroorzaken. Deze mythe is talloze malen door gerenommeerde onderzoeken ontkracht, maar het bericht blijft opduiken en brengt zo steeds meer kinderen in gevaar.

Facebook

Wat doe je er aan?

Het herkennen van nepnieuws vraagt een kritische houding en een momentje tijd. Sowieso is regel één: als je twijfelt aan de waarheid, deel het niet. Maar hoe kom je te weten wat waar is en wat niet? Volg deze checklist en beantwoord voor je iets deelt de vijf vragen om een groot deel van de onzin te herkennen.

©PXimport

1. Waarom deelt iemand dit?

Er zijn meerdere redenen dat sites nepberichten de wereld in slingeren. Om te beginnen zijn er websites die veel geld verdienen met advertentiekliks, die schrijven alles wat maar internetverkeer oplevert. Hoe sensationeler de koppen, hoe vaker ze gedeeld worden en hoe meer de sitebouwers verdienen.

Een andere belangrijke motivatie is het verkopen van producten. Alternatieve genezers willen bijvoorbeeld graag berichten delen waarin ‘wetenschappelijk is aangetoond’ dat kristallen, homeopathie, instraling of een bezoek aan de chiropractor echt werkt. En dus verspreiden ze berichten die er officieel en overtuigend uitzien, vaak met mannen met witte jassen op de foto en hier en daar een verwijzing naar de kwantummechanica. Hetzelfde geldt voor foodbloggers en superfood-goeroes. Ze verdienen aan YouTube-kliks en de verkoop van boeken.

Een derde reden is de politieke motivatie: om zoveel mogelijk mensen zo snel mogelijk kwaad te krijgen. Kwaad op ‘buitenlanders’, op ‘Europa’, op ‘de politieke elite’ of tegen religieuze stromingen zoals Islam.

Het grote verschil tussen echt nieuws en nepnieuws is dus dat er een agenda achter zit: het bericht wordt niet de wereld in geslingerd omdat het waar is, maar om een bepaald effect te bewerkstelligen.

Factcheck ook de factchecksites

2. Is dit bericht gecheckt door een onafhankelijke partij?

Er zijn diverse sites die het tot hun taak hebben gemaakt om nieuwsberichten op hun waarheidsgehalte te checken. Een van de oudste is het Amerikaanse Snopes.com. Oorspronkelijk was het bedoeld als een soort encyclopedie die de oorsprong en feitelijkheid van Urban Legends (Big Foot, spookhuizen) categoriseerde, inmiddels is het een belangrijke sceptische website die virale nieuwsberichten controleert.

De krant The Washington Post heeft ook een eigen factcheck-site waar vooral statements van Amerikaanse politici worden beoordeeld, met uiteindelijk een score in Pinokkio’s. Ook door Nederlandse kranten wordt inmiddels online flink ge-factcheckt. Hierbij gaat het vooral om uitspraken van politici. Voor de pure nepnieuwsberichten zijn het vooral particulieren die proberen het kaf van het koren te scheiden. Hoaxwijzer en de Facebook pagina Hoaxmelding proberen virale berichten te duiden en beoordelen op feitelijkheid. Roept een bericht enigszins twijfel op, zoek dan even via Google! Heel vaak worden nepnieuwsberichten dan al ontmaskerd.

©PXimport

3. Hebben andere nieuwssites dit bericht overgenomen?

Als iets nieuwswaardig is, dan nemen gerenommeerde nieuwssites het bericht over. Staat het niet op de site van Nu.nl, NOS, Volkskrant, Trouw of AD? Kom je het bericht alleen tegen op ‘alternatieve’ nieuwsbronnen of sites waar je nog nooit van gehoord hebt? Grote kans dat het bericht niet waar is. Vooral bronnen die traditionele nieuwssites afschilderen als onbetrouwbaar (of erger, onderdeel van ‘het complot’) moet je vaak met een korreltje zout nemen. Niemand zal beweren dat de traditionele kranten geen fouten maken. Maar het ‘echte nieuws achterhouden’? Nee, dat is een samenzweringstheorie. Als iets nieuwswaardig is, vind je het op meerdere gerenommeerde nieuwssites. Een gouden regel in de journalistiek is: één bron is geen bron.

©PXimport

4. Blijkt iets ‘uit onderzoek’? Wat voor onderzoek was het dan?

‘Water heeft een geheugen’, blijkt uit onderzoek van ene Masuro Emoto. En daarmee is homeopathie definitief bewezen. Eh … nee. Emoto is geen wetenschapper maar haalde per schriftelijke cursus een certificaat ‘alternatieve geneeswijzen’. Zijn ‘onderzoek’, waarin proefpersonen positieve en negatieve gevoelens op water moesten richten, bleek zeer onzorgvuldig, kon niet door onafhankelijke wetenschappers worden herhaald en had dus geen enkele waarde.

Enkel en alleen het feit dat iemand ‘een onderzoek’ heeft gedaan, wil niet zeggen dat het ook nieuwswaardig of zelfs waar is. Ook hier geldt: googel het onderzoek én de onderzoeker. Welke methode is gebruikt? Hoeveel proefpersonen waren er, wat was de onderzoeksmethode, is de conclusie van het onderzoek dezelfde als de kop? Vooral sensatiepers wil nog weleens zinnen uit zijn verband trekken om de kop smeuïger te maken. En kijk vooral wat de wetenschappelijke consensus is. Dus: nemen andere wetenschappers de conclusies over? De mythe van het eenzame genie dat vecht tegen de ‘stugge wetenschappelijke overheersing’ is precies dat: een mythe. Bij onderzoeken kun je ook rustig stellen: één onderzoek is geen onderzoek.

©PXimport

Prik je filterbubbel lek

5. Is het satire?

Niet al het nepnieuws is geschreven vanuit een kwade of verdachte motivatie. Soms is het gewoon een grap. Sites als The Onion in de Verenigde Staten en De Speld in Nederland maken heel knappe persiflages van het nieuws, die bijna niet van echt zijn te onderscheiden. Afgezien van het feit dan dat ze onzin zijn. Ook gerenommeerde sites willen nog weleens grappig doen. Zo plaatste de NPR (zeg maar de Amerikaanse NOS) een bericht op Facebook met de kop ‘Waarom leest Amerika niet meer?’ Het bericht werd talloze malen gedeeld en kreeg veel verontwaardigde bijval over falend onderwijs, domheid van de bevolking en wat al niet meer. Wie echter op de link klikte, kreeg te zien dat het een 1april-grap was om aan te tonen dat mensen niet doorklikten op de koppen die ze toch deelden. Een heel rake grap dus. Mensen reageerden op een artikel wat ze nooit hadden gelezen en hadden er zelfs een zeer stellige mening over.

Lees dus wat er werkelijk staat en neem de tijd om te onderzoeken wat de bron is. Satirische sites vermelden altijd wel ergens dat het om humor gaat. En deel het dan alleen als je de grap leuk vindt.

Googles rol

Met een prijskaartje van minimaal 2100 euro is de opvouwbare Samsung Galaxy Z Fold 7 een van de duurste smartphones van dit moment. En daar waar de vorige edities een beetje 'meer van hetzelfde waren', voelt de Z Fold 7 wel degelijks anders door zijn sierlijke ontwerp. Heeft Samsung nog meer aangepast of veranderd? Je leest het in deze review.

De aanpassingen die Samsung heeft doorgevoerd in de Galaxy Z Fold 7 zijn vooral praktisch van aard. Het voornaamste ontwerpverschil zit in de afmetingen en het gewicht: zo is het toestel merkbaar dunner en lichter dan de Z Fold 6. In dichtgeklapte toestand is de dikte gereduceerd van 12,1 mm naar 8,9 mm en opengevouwen van 5,6 mm naar 4,2 mm. Ook het gewicht is afgenomen, van 239 gram naar 215 gram. Op papier zijn dit misschien kleine verschillen, maar in de praktijk is de foldable vederlicht en haast papierachtig dun.

Daarnaast zijn de oled-schermen aangepast voor beter dagelijks gebruik. Het smalle 6,3-inch buitenscherm van de Z Fold 6 is vervangen door een breder 6,5-inch scherm met een iets meer conventionele beeldverhouding van 21:9. Dit zorgt ervoor dat je gemakkelijker typt en apps met één hand bedient, zonder dat je het toestel steeds open hoeft te klappen. Ook het binnenscherm is wat vergroot: van 7,6 inch naar een ruimer 8-inch paneel. De schermranden zijn daarbij iets dunner geworden, waardoor het geheel moderner oogt dan ooit.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Praktischer dan ooit

De Galaxy Z Fold 7 is duidelijk ontworpen om het vouwbare concept toegankelijker en praktischer te maken voor een breder publiek. Door het toestel dunner en lichter te maken en vooral het buitenscherm een normale beeldverhouding te geven, is de Z Fold 7 een smartphone die praktischer is dan zijn voorganger. Het is niet langer een niche-apparaat dat je moet openklappen voor basistaken. De combinatie van grotere schermen, een bijna onzichtbare vouw en een extreem hoge helderheid maakt het een indrukwekkend media- en multitasking-apparaat voor dagelijks gebruik.

De beeldkwaliteit van beide schermen is uitstekend. Met een piekhelderheid van meer dan 2000 nits zijn de displays zelfs in direct zonlicht perfect af te lezen. De kleuren zijn levendig en hebben iets meer verzadiging dan concurrerende modellen, waardoor beelden en kleuren echt van het scherm spatten. Beide panelen hebben een soepele 120Hz-verversingssnelheid, die zich automatisch aanpast om de batterij te sparen wanneer dat kan. Lees je een WhatsApp-bericht of artikel, dan gaat de snelheid omlaag om onnodig batterijverbruik te voorkomen.

Galaxy Z Fold 7 in de praktijk

De Galaxy Z Fold 7 profileert zich als een krachtpatser, dankzij een licht opgevoerde Snapdragon-processor (Snapdragon 8 Elite) en een ruime hoeveelheid werkgeheugen. Dit vertaalt zich in een soepele ervaring, of je nu zware games speelt of drie apps tegelijk draait met de Multi Window-functie. Hierdoor voelt het toestel als een echt productiviteits- en entertainmentapparaat dat is ontworpen voor de meest veeleisende gebruiker. Het toestel kan soms wel wat warm worden, maar dat komt meer door Qualcomm dan door Samsung.

In de praktijk levert de batterij genoeg stroom voor een volledige werkdag, al is-ie geen uitblinker bij intensief gebruik. Gelukkig laadt de batterij met de juiste adapter (niet meegeleverd) in een half uur voor de helft op. Het toestel is verder toekomstbestendig met support voor de nieuwste standaarden zoals wifi 7 en bluetooth 5.4, die zorgen voor snelle en stabiele verbindingen. De geïntegreerde AI is handig voor functies als Circle to Search, maar is daarnaast niet feilloos en maakt soms fouten, waardoor je er nog niet op kunt vertrouwen.

Forse camera-upgrade

De Galaxy Z Fold 7 heeft een forse camera-upgrade gekregen dankzij een nieuwe 200MP-hoofdsensor, vergelijkbaar met die in de S25 Ultra. Dit zorgt voor een kwaliteitsverbetering ten opzichte van de Fold 6. Het hoge aantal megapixels maakt het mogelijk om ver in te zoomen op een foto en hem bij te snijden veel zonder detailverlies. Overdag presteert de camera uitstekend met levendige en vooral warme kleuren die hun mannetje staan. Ook 's nachts blijven de foto's verrassend scherp, al doen 'gewone' smartphones het wellicht nog iets beter op dit gebied. Een unieke functie is verder de mogelijkheid om de krachtige 200MP-hoofdcamera te gebruiken voor selfies, waarbij je het coverscherm als zoeker benut.

Naast de hoofdsensor zijn er nog meer verbeteringen. De ultragroothoeklens heeft nu autofocus, waardoor je nu indrukwekkende macrofoto's van dichtbij kunt maken. Ook de selfiecamera's zijn merkbaar verbeterd, met een grotere kijkhoek voor groepsfoto's.

Niet alles is er echter op vooruitgegaan. De telelens blijft steken op 3x optische zoom en dat voelt inmiddels wat mager, zeker vergeleken met de 5x zoom die andere topmodellen bieden.

Lange ondersteuning

De Galaxy Z Fold 7 draait op Android 16 met Samsungs One UI 8, dat vol zit met slimme AI-upgrades. Gemini Live is verbeterd en kan nu tegelijkertijd spraak, camera-input en scherminfo verwerken. Functies zoals Circle to Search zijn uitgebreid; zo kun je tijdens het gamen realtime tips krijgen. De exclusieve, geavanceerde video-editor benut het grote scherm volledig, waardoor je video's met meerdere lagen kunt bewerken. Het toestel wordt ondersteund met zeven jaar aan software- en beveiligingsupdates, waarmee Samsung samen met Google marktleider is.

Samsung Galaxy Z Fold 7 kopen?

De Galaxy Z Fold 7 is een indrukwekkende opvolger van de Z Fold 6. Het dunnere, lichtere ontwerp en het bredere buitenscherm maken hem praktischer dan ooit. De schermen zijn prachtig, de prestaties top en de nieuwe 200MP-camera is een forse upgrade. De hoge prijs van 2100 euro is echter moeilijk te negeren, zeker gezien de matige 3x zoom en de batterij die geen uitblinker is. Bovendien verschilt de ervaring, op het ontwerp na, ook niet zo heel veel van het voorgaande model en heeft Samsung ook niet alle problemen van de voorganger aangepakt.

Als je je vriezer wilt ontdooien, trek je eerst de stekker eruit. Laat je 'm aanstaan, dan blijft het apparaat koelen en smelt het ijs nauwelijks. Bij een vrijstaand model is dat zo gebeurd, maar bij een inbouw-vriezer ligt dat anders. De plint moet los, het apparaat moet naar voren, en pas dan kun je bij het stopcontact. Gedoe dus. Wil je een inbouw-vriezer, dan kun je dus het beste kiezen voor een model met No Frost. Maar wat is dat eigenlijk, en hoe werkt het?

Wat doet No Frost precies?

In een vriezer zonder No Frost ontstaat na verloop van tijd een ijslaag op de binnenwanden. Dat komt door vochtige lucht die binnenkomt elke keer dat je de deur opent. Daardoor gaan de lades minder soepel open en dicht, vriezen verpakkingen vast en stijgt het energieverbruik zonder dat je het meteen doorhebt.

No Frost voorkomt dat. In plaats van het vocht te laten condenseren en bevriezen, circuleert er droge, koude lucht door de vriezer dankzij een ingebouwde ventilator. Die onttrekt actief vocht aan de lucht in het vriesdeel, waardoor ijsvorming helemaal uitblijft. Alles in de vriezer blijft los van elkaar, zonder dat er zich een laag ijs vormt op lades of verpakkingen.

©Tolstoy | Prozorov Andrey

Waarom No Frost juist bij inbouw zo handig is

Dat je nooit meer hoeft te ontdooien is prettig, maar No Frost heeft nog een paar duidelijke voordelen. Een vriezer zonder ijslaag werkt efficiënter: zodra er ijs aan de binnenwanden ontstaat, moet de compressor meer moeite doen om alles op temperatuur te houden. Dat zie je terug op je energierekening.

Bij inbouw-vriezers speelt dat nog sterker. Omdat die vriezers in een kast zijn weggewerkt, is de luchtcirculatie rond het apparaat beperkter. Warmte die normaal via de zijkanten en achterkant wordt afgevoerd, blijft langer hangen. Daardoor neemt de kans op condensvorming en dus ijsopbouw toe bij modellen zonder No Frost. Als de vriezer daardoor harder moet werken, loopt het verbruik op en verslechtert de energieprestatie – zelfs als het label op papier zuinig lijkt. Met No Frost voorkom je dat, en blijft de vriezer goed werken, ook als hij is ingebouwd.

Beter voor je eten

Ook blijft door No Frost de kwaliteit van ingevroren eten beter behouden. IJskristallen op verpakkingen en producten ontstaan bij temperatuurwisselingen en vochtophoping. Met een No Frost-systeem blijft de lucht in het vriesvak stabiel en droog. Daardoor droogt je eten minder snel uit en blijft de kwaliteit beter behouden. 

Zijn er ook nadelen?

No Frost heeft geen echte nadelen, al zijn er wel een paar dingen om rekening mee te houden. Een No Frost-vriezer gebruikt in theorie iets meer stroom door het ventilatiesysteem. In de praktijk weegt dat ruimschoots op tegen het lagere verbruik dankzij het ontbreken van ijsvorming. Ook maakt de luchtcirculatie soms een zacht zoemend geluid. Bij inbouw hoor je daar meestal weinig van, omdat het apparaat in een kast is weggewerkt. Ook ligt de prijs vaak iets hoger dan bij standaard vriezers.

Hoe zit het met Low Frost bij inbouw-vriezers?

Niet alle vriezers zonder ijsvorming zijn automatisch No Frost. Er bestaan ook modellen met Low Frost. Die werken met verdampers in de wand, waardoor er veel minder snel ijs ontstaat. Helemaal ijsvrij blijft het vriesgedeelte niet, maar ontdooien hoeft nog maar één of twee keer per jaar. Bij een vrijstaand model kan dat prima, maar bij inbouw eigenlijk niet. Want één keer per jaar ontdooien is bij een ingebouwd apparaat nog steeds onhandig. Daarom is No Frost bij inbouw eigenlijk de enige keuze waarmee je het jezelf écht makkelijk maakt.

©qwartm - stock.adobe.com

No Frost is bij inbouw geen luxe, maar logica

Het allergrootste voordeel van No Frost bij een inbouw-vriezer is natuurlijk dat de rompslomp van ontdooien je bespaard blijft. Daarnaast zorgt No Frost ervoor dat de vriezer constant blijft presteren, ook in een krappe, slecht geventileerde nis. Het voorkomt ijsvorming, houdt het energieverbruik stabiel en zorgt dat je ingevroren etenswaren zo lang mogelijk hun kwaliteit behouden. Zeker bij een inbouwmodel is No Frost dus geen luxe, maar gewoon een slimme keuze.

Nog even dit

Vriezers hebben ruimte nodig om hun warmte kwijt te kunnen. Bij No Frost-modellen is dat extra belangrijk, omdat die werken met actieve luchtstroom. Bij een vrijstaande vriezer is voldoende ruimte meestal geen probleem, maar bij inbouw-modellen is het belangrijk dat ze niet te krap worden ingebouwd. Kijk dus niet alleen naar de afmetingen van het apparaat zelf, maar controleer ook altijd hoeveel extra ruimte de fabrikant adviseert voor ventilatie. Soms is er aan de achterkant, bovenkant of onder de vriezer nog luchtcirculatie nodig. Houd daar in je keukenontwerp rekening mee, zodat de vriezer goed blijft functioneren en het energieverbruik niet oploopt. Je kunt ook altijd advies vragen bij je keukenspecialist.