Er gaat geen dag voorbij of je maakt wel gebruik van de Google-zoekmachine of van een van die andere uitstekende apps of services van de internetgigant. Je laat daar vaak ook tal van gegevens achter. En daar is Google zeer in geïnteresseerd, want hoe gedetailleerder het profiel dat ze van je hebben, hoe beter ze hun advertenties op jou kunnen afstemmen. Wat weet Google eigenlijk over jou en hoe kun je die informatiestroom beter beheersen?

Wie Google hoort, denkt wellicht het eerst aan de populaire zoekmachine, maar je kunt zelf nog wel een aantal tools of services bedenken die van Google afkomstig zijn, of van een bedrijf dat inmiddels door Google is opgeslokt. Spoiler alert: Op Wikipedia vind je een nagenoeg complete lijst van Google-producten. Het zal je weinig verbazen dat hier heel wat producten en bedrijven tussen zitten die met big data of met online adverteren te maken hebben. Het businessmodel van Google is namelijk zoveel mogelijk gegevens van zoveel mogelijk gebruikers verzamelen om die vervolgens zoveel mogelijk gerichte advertenties te tonen.

Onder zware druk van allerlei privacyvoorvechters en Europese overheidsinstellingen – maar volgens Google zelf omwille van het eigen credo ‘don’t be evil’ - heeft Google enkele jaren terug een website gelanceerd die duidelijk maakt welke gegevens het bedrijf zoal van jou verzamelt, waarom het dat doet en hoe het die gebruikt.

In dit artikel lichten we zelf een en ander toe zodat je een klare kijk krijgt op de relatie tussen Google en je privacy. We geven tevens concrete tips en maatregelen om die privacy beter te waarborgen.

01 Google-stop

Aangezien Google vooral gegevens verzamelt wanneer je bij Google bent aangemeld, kun je ervoor kiezen om je bij Google af te melden (of überhaupt niet in te loggen) wanneer je aanmelding niet vereist is. Om je Gmail te checken is inloggen natuurlijk wel nodig, maar voor gebruik van de zoekmachine is dat niet het geval. Afmelden kan door (bijvoorbeeld op www.google.nl) rechtsboven op je accountknop te klikken en Uitloggen te selecteren. Of je schakelt over op de incognitomodus van je browser: Ctrl+Shift+N in Chrome, Ctrl+Shift+P in Firefox, Edge en Internet Explorer.

Het kan natuurlijk veel drastischer door meteen je Google-account geheel te verwijderen. Surf naar https://myaccount.google.com, kies Gegevens en personalisatie, scrol naar beneden en kies Een service of je account verwijderen / Je account verwijderen. Bevestig je keuze. Een iets minder doortastend alternatief is dat je Een service verwijderen selecteert en op het prullenmandicoon bij de gewraakte services klikt.

Echter, voor je een Google-dienst of -account stopzet wil je wellicht eerst je gegevens downloaden. Daartoe surf je naar https://takeout.google.com waar je de gewenste onderdelen selecteert en op Volgende stap drukt. Standaard wordt dit archief geëxporteerd in het zip-formaat en worden archieven groter dan 2 GB automatisch opgesplitst, maar dit valt aan te passen. Bevestig met Archief maken. Na afloop ontvang je een e-mail met een downloadlink. Overigens kan deze procedure ook best interessant zijn als je rustig offline wilt bekijken welke data Google inmiddels zoal over jou heeft verzameld.

©PXimport

02 Zonder account

Natuurlijk, het stopzetten van een Google-dienst en zeker van je account is een ingrijpende stap. Komt daarbij dat het zelfs zonder Google-account nog erg lastig is om je volledig te kunnen ‘ont-googlen’. Zo zijn er ontelbare sites waarop je advertenties te zien krijgt die worden aangestuurd door (cookies van) Googles DoubleClick en het Google Display Netwerk. Al deze sites laten normaliter cookies achter op je systeem via de browser, ongeacht of je bij Google bent aangemeld.

Daarnaast heb je nog af te rekenen met Google Analytics. Talloze sites maken hiervan gebruik om bezoekersstatistieken bij te houden en loggen gegevens als je ip-adres, de aangeklikte links, welke pagina’s je wanneer bezoekt, enzovoort. Al deze informatie belandt natuurlijk (ook) op de Google-servers, ook zonder je aanmelding.

Bovendien stelt Google zelf dat wanneer gebruikers niet zijn ingelogd met een Google-account, gegevens worden verzameld op basis van unieke id’s die zijn gekoppeld aan de browser, de app of het apparaat dat je gebruikt. Dat is handig, aldus Google, om tijdens verschillende browsersessies te onthouden wat bijvoorbeeld je taalvoorkeuren zijn.

Helemaal loskomen van Google wordt dus erg lastig, maar je kunt ook als Google-gebruiker enkele maatregelen nemen om de datastroom richting Google zoveel mogelijk te beperken. Verder in dit artikel nemen we een aantal Google-praktijken onder de loep die weleens een loopje met je privacy kunnen nemen als je niet alert bent.

©PXimport

Google Analytics

©PXimport

03 Gerichte advertenties

Je herkent het vast: je zoekt of surft naar websites die iets met barbecue te maken hebben en even later stormen de advertenties voor barbecues op je af. Dat komt doordat Google sinds medio 2016 gebruikersdata, die het via diverse diensten verzamelt, aan zijn advertentienetwerk koppelt. Vind je dat vervelend, dan kun je die koppeling verbreken.

Zorg dat je bent aangemeld met je Google-account, ga Ad Settings en zet de schuifknop uit bij Advertenties personaliseren staat AAN. Bevestig met Uitschakelen. Dat zorgt ervoor dat je normaliter geen gepersonaliseerde advertenties meer ziet op sites, apps en apparaten waar je met je Google-account bent ingelogd. Als alternatief toont Google vervolgens algemene advertenties.

Zoals gezegd slaagt Google er door middel van traceercookies ook in om je gerichte advertenties te blijven tonen. Surfen in incognitomodus is dan een optie, of je laat op het einde van je surfsessie automatisch alle cookies verwijderen. In Chrome bijvoorbeeld kan dat als volgt: ga naar Instellingen / Geavanceerd / Site-instellingen (bij Privacy en Beveiliging) / Cookies en zet de schakelknop aan bij Lokale gegevens alleen bewaren tot je je browser sluit. Een mogelijk alternatief is een adblocker of een cookiemanager als Cookie AutoDelete (voor Firefox en Chrome). Deze browserextensie verwijdert automatisch cookies behalve die van door jou goedgekeurde sites.

©PXimport

04 Sync en diagnose

Houd er evenwel rekening mee dat Google, ook na het uitzetten van gepersonaliseerde advertenties, nog steeds items zoals je Chrome-geschiedenis, bladwijzers, en dergelijke bewaart als Chrome-synchronisatie is ingeschakeld. Daarlees je om welke gegevens het zoal gaat en kun je die ook verwijderen met Synchronisatie resetten. Deze functie helemaal uitschakelen kan vanuit je Chrome-browser. Ga naar Instellingen / Personen en klik op Uitschakelen (2x). Hetzelfde geldt voor het bijhouden van bepaalde diagnostische gegevens van je Android-apparaat en geïnstalleerde apps. Meer feedback hierover vind je op de supportpagina van Google. Om deze functie uit te zetten ga je op je Android naar Instellingen / Google. Tik hier het knopje met de drie puntjes aan, kies Gebruik en diagnostische gegevens en zet de schakelknop op Uit.

©PXimport

05 Gebruikersactiviteit

Je kunt niet alleen details van je synchronisatiegegevens bekijken en verwijderen (zie hierboven), maar ook andere gegevens die Google over je gebruikersactiviteiten bijhoudt.

Een uitgelezen uitvalsbasis hiervoor is Mijn Google-activiteit op https://myactivity.google.com, dat een chronologisch overzicht aanbiedt van de activiteiten die Google over jou heeft bewaard. Om specifieke items te verwijderen klik je op het knopje naast zo’n item en kies je Verwijderen. Of je tikt in de zoekbalk een geschikte term in, waarna je rechts op de zoekbalk op het knopje met de drie puntjes klikt en Resultaten verwijderen selecteert. Om alle bewaarde activiteiten in één keer weg te halen klik je helemaal bovenaan rechts op het knopje met de drie puntjes en kies je Activiteit verwijderen op basis van, waarna je in het uitklapmenu de optie Onbeperkt selecteert en bevestigt met Verwijderen.

Sinds kort kun je deze gegevens ook automatisch laten weghalen door Google. In dit geval klik je op Ga naar je ‘Web- en app-activiteit’ en vervolgens op Kiezen voor automatische verwijdering. Selecteer dan de optie Bewaren gedurende 18 maanden of Bewaren gedurende 3 maanden en druk op de knop Bevestigen.

Wil je dat Google niet langer je web- en app-activiteit bijhoudt, ga dan MyAccount.google.com en zet Web- en app-activiteit uit. Houd er rekening mee dat door deze instelling Google niet langer je zoekopdrachten zal bewaren en dat dit zich doorzet op alle sites, apps en apparaten waarop je met je Google-account bent aangemeld. Maar dat is misschien net wat je wilt.

©PXimport

06 Services

Voor een overzicht van de bewaarde gegevens per services kun je aankloppen bij je Google Dashboard. In de rubriek Je Google-services verneem je welke Google-services je gebruikt en wat die zoal bevatten, zoals het aantal gekoppelde printers en aantal afgedrukte pagina’s bij Cloudprinter, het aantal (privé en openbaar) gedeelde video’s bij YouTube, hoeveel en welke apps en sites je aan je Google Account hebt gekoppeld, enz. Je kunt hier meteen ook naar elk gewenst onderdeel doorklikken en bij veel onderdelen vind je tevens een link naar uitgebreide feedback terug.

Helemaal onderaan, in de rubriek Je activiteitsgegevens, vind je ook terug welke gegevens Google heeft bijgehouden met betrekking tot je apparaten, je locatiegeschiedenis, spraak- en audioactiveit, YouTube-kijk- en zoekgeschiedenis en je zoekactiviteit. Met een paar muisklikken kun je hier bovendien aangeven dat Google een of meer van deze handelingen niet langer mag registreren: klik op <naam_onderdeel:>AAN en zet de schakelaar uit.

Vergelijkbare mogelijkheden tref je trouwens aan bij de tool Privacycheck, min of meer in de vorm van een wizard die zich in gang zet via de knop Nu starten.

©PXimport

07 Locatiegeschiedenis

In je Google dashboard en via de Privacycheck kun je onder meer ook aangeven dat je niet langer wilt dat Google je locatiegeschiedenis bijhoudt. Als je deze functie inderdaad uitschakelt, dan zal Google je tijdlijn niet verder actualiseren. Besef wel dat deze informatie onder meer ook door de virtuele assistent Google Now wordt gebruikt, bijvoorbeeld om na te gaan waar je werkt en wanneer je precies moet vertrekken om op tijd op je werk te komen.

Echter, het is een misvatting te denken dat Google niet meer zou weten waar je je bevindt wanneer je de functie locatiegeschiedenis hebt uitgezet. Dat kan namelijk ook gebeuren via mobiele apps die zonder locatiedata niet meer kunnen functioneren, zoals weerapps of Google Maps. Deze laatste zal met behulp van je ingebouwde gps-functie je locaties inlezen en die bovendien regelmatig bewaren. Wil je ook dat vermijden dan moet je de eerder vermelde functie Web- en app-activiteit uitschakelen (zie ‘05 Gebruikersactiviteit’). Op een Android-apparaat kan dat als volgt: ga naar Instellingen / Google / Google-account. Klik op Aan de slag, open het tabblad Gegevens en personalisatie, kies Web- en app-activiteit en zet de schakelknop uit.

©PXimport

Lokale gids

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.