Elon Musk mag dan wereldberoemd zijn om zijn uitgesproken mening op Twitter of zijn tests op dieren door het bedrijf Neuralink: als leider van SpaceX zet hij zich ook regelmatig positief op de kaart. Niet alleen door de mogelijkheden die het biedt in ruimtevervoer, maar ook met Starlink, het satelliet-internetbedrijf dat onder SpaceX valt.

Op dit moment zijn er zo’n 2.000 satellieten van Starlink actief in de baan rond de aarde. Het is het plan om hier nog duizenden aan toe te voegen. Iets wat voor het internet goed is, maar minder voor bijna alle andere initiatieven in de ruimte. Zo reflecteren de sattelieten soms erg lelijk op ruimtefoto’s en zorgen problemen met sommige satellieten voor extra ruimtepuin. Laatst waren er nog 40 satellieten die niet diep genoeg in de ruimte waren geschoten, waardoor ze in rook opgingen. Onder andere NASA heeft zich al uitgesproken over het gevaar om tegen zo’n satelliet aan te botsen. 

Starlink-satellieten

Toch zijn de satellieten tegelijkertijd de moeite waard. De tech van Starlink kan behulpzaam zijn bij natuurrampen, zo werd laatst bewezen in Tonga. Hier was een grote vulkanische eruptie waarna een tsunami volgde die het land deels verwoestte. De overheid in Nieuw-Zeeland schakelde Elon Musk met zijn satellieten in om de mensen van Tonga van internet te voorzien. Musk aarzelde eerst, omdat er nog niet genoeg satellieten zijn met laserlinks (die zorgen voor minder latency) en omdat er al satellieten zijn die het gebied in Polynesië bedienen. Toch is Starlink uiteindelijk mogelijk gemaakt in Tonga en blijft net zo lang tot de onderzeese internetkabel die door de eruptie stuk ging is gerepareerd, iets wat een maand kan duren.

Helaas heeft de wereld ook te maken met oorlogen en de meest recente, die van Rusland en Oekraïne, deed uiteindelijk ook een beroep op Elon Musk en zijn team. Zo zijn er Starlink-terminals naar Oekraïne gestuurd, nadat de Oekraïense minister Mykhailo Fedorov om hulp riep. Hij deed dat met een opvallend bericht: “Terwijl jij [Elon Musk] Mars probeert te koloniseren, probeert Rusland Oekraïne te bezetten! Terwijl je raketten met succes vanuit de ruimte landen, vallen Russische raketten Oekraïense burgers aan! We vragen je om Oekraïne te voorzien van Starlink-stations en om verstandige Russen aan te spreken om op te staan.”

Aan in Oekraïne

Elon Musk besloot dit inderdaad te doen: binnen een dag zette hij Starlink ‘aan’ in Oekraïne. Hierdoor kunnen mensen in Oekraïne die hun internet op zwart zagen gaan, mogelijk via Starlink toch om hulp vragen of naasten op de hoogte houden over hun welzijn. Er schuilt echter ook een gevaar in die Starlink-terminals. Als Putin namelijk het luchtruim boven Oekraïne overneemt, dan kunnen de transmissies vanuit die terminals een soort bakens worden voor luchtaanvallen. Een techniek die de Russen vaker schijnen te gebruiken. Toch is het internet hard nodig, want hierdoor kunnen onder andere via social media hulpacties op touw worden gezet.

Ook in de hulpverlening kan SpaceX een belangrijke rol spelen. Zo maken de hulpdiensten in Washington gebruik van Starlink-internet (via CNBC). Het gaat om de staatsmilitairen die uitrukken wanneer er bijvoorbeeld bosbranden zijn. Door zeven gebruikersterminals te hebben rondom een gebied waar branden snel voorkomen, kan er snel connectie worden gemaakt voor communicatie. Wat de hulpverleners hierbij vooral prettig vinden, is hoe snel een Starlink-terminal verbinding heeft en dat er niet uren met een satellietuitrusting hoeft te worden geploeterd, aldus de hulpverleners. Met Starlink kunnen gebruikers vanaf de meeste locaties downloadsnelheden verwachten tussen de 100 Mb/s en 200 MB/s met een latentie van 20 milliseconde.

Mensenlevens

De inzet van Starlink is dubbel: enerzijds kan het levens redden, anderzijds kan het levens kosten. Levens van astronauten die last hebben van ruimtepuin of een luchtruim vol satellieten, maar ook van mensen die het al moeilijk hebben in oorlogsgebied, omdat de vijand ze hierdoor mogelijk juist handig kan traceren. Tegelijkertijd hebben juist social media bewezen dat ze een enorm belangrijke, positieve bijdrage kunnen leveren aan noodhulp en kunnen mensen privé elkaar op de hoogte houden en eventueel ook helpen, met dank aan het internet, iets wat juist nu belangrijker is dan ooit, ook al is het altijd een afweging of het de potentie van mensenlevens kwijtraken waard is.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.