FTP is een handige en populaire methode voor het versturen van bestanden. Het protocol is helaas al flink op leeftijd en hoe handig het ook is, het is allerminst veilig, want er wordt geen enkele encryptie gebruikt. Daarom zijn er alternatieven ontwikkeld die je dataoverdracht veiliger maken, bijvoorbeeld FTPS of SFTP: FTP met de ‘S’ van secure.

FTP (File Transfer Protocol) bestaat al heel lang en is zelfs ouder dan het TCP-protocol. De eerste RFC (Request For Comments) dateert al van 1971 en dat verklaart waarom FTP ontworpen was om via het NCP-protocol (Network Control Program) te werken. Dit is een zogeheten simplex protocol dat twee verbindingen opzet op verschillende poorten om tweerichtingscommunicatie mogelijk te maken. Met TCP is dit niet langer nodig, maar om compatibiliteitsredenen blijft FTP twee poorten gebruiken.

Bij de actieve modus verbindt de FTP-client zich vanaf een toevallig gekozen poort P (boven 1024) met controlepoort 21 van de FTP-server, waarna de client luistert op poort P+1. Vervolgens zal de server een verbinding opzetten vanaf zijn datapoort (poort 20) met P+1 van de client. De client stuurt ACK’s (acknowledgments ofwel bevestigingen) vanaf P+1 naar datapoort 20.

De actieve modus blijkt in de praktijk vaak nukkig. Immers, de client legt zelf geen verbinding met de datapoort van de server, maar meldt slechts aan de server op welke poort deze luistert. Wanneer de server vervolgens een verbinding op deze poort initieert, ziet de firewall of NAT (Network Address Translation) aan clientzijde dit als een verdacht verbindingsverzoek en wordt dit geblokkeerd. Voor NAT komt daarbij dat het doorgegeven ip-adres en poortnummer naar het interne netwerk verwijst in plaats van naar het publieke netwerk.

Om dit te omzeilen kun je een zogeheten ALG (Application-level Gateway of Application Layer Gateway) configureren, maar een makkelijkere oplossing is de passieve modus. Hierbij zet de client zelf beide connecties met de server op. In plaats van met een simpel PORT-commando de datapoort aan de server te communiceren, stuurt de client een PASV-commando door. Hierdoor zal de server een willekeurige poort aan de client doorgeven waarna deze laatste hiermee zelf de verbinding initieert. Er kleven twee mogelijke nadelen aan deze modus: de server moet voor zijn clients vaak veel poorten ter beschikking houden en de client moet deze modus ondersteunen.

Een wat omslachtige methode dus, maar erger nog is de inherente onveiligheid. Immers, de server kan wel zo worden geconfigureerd dat een gebruikersnaam en wachtwoord zijn vereist, maar deze inloggegevens, evenals de eigenlijke data die naderhand worden doorgestuurd, gaan onversleuteld over het netwerk. Je kunt dit makkelijk zelf testen. In Windows bijvoorbeeld zet je snel een FTP-server op, bijvoorbeeld met FileZilla-server, waarna je aan clientzijde op een opdrachtregel het commando ftp uitvoert, gevolgd door de volgende commando’s:

open <ip-adres_van_ftp-server>

<gebruikersnaam>

<wachtwoord>

Met dir vraag je een bestandsoverzicht op en met get <bestand> en put <bestand> kun je bestanden uitwisselen.

Tegelijk start je een sessie op via Wireshark en vang je de netwerkdata op. Na afloop stel je ftp als weergavefilter in. Je zult merken dat alle data, wachtwoord inclusief, onversleuteld worden verzonden. Er zijn trouwens nog andere kwetsbaarheden ontdekt (zie ook RFC 2577 via www.kwikr.nl/rfc2577). Dit alles verklaart ook waarom er nauwelijks nog browsers zijn die FTP ondersteunen.

Het is dus aan te raden een veilig kanaal voor je datatransfers te gebruiken, en doorgaans worden hiervoor FTPS of SFTP ingezet. Beide gebruiken publieke sleutels over versleutelde tunnels voor de authenticatie en maken gebruik van betrouwbare encryptie. Maar er zijn ook wezenlijke verschillen, vooral op het vlak van het transportmechanisme.

FTPS staat voor FTP over SSL/TLS (Secure Sockets Layer/Transport Layer Security), een cryptografisch protocol dat ook voor andere communicatievormen wordt gebruikt, zoals bij e-mailen en surfen.

Het komt erop neer dat FTPS je verbinding gewoonlijk authentiseert via een certificaat of soms (ook) een gebruikers-ID. Is dit ondertekend door een erkende CA (Certificate Authority) of gaat het om een zelf-ondertekend certificaat waarvan je een kopie ter verificatie hebt opgeslagen, dan kan de verbinding doorgaan. FTPS werkt net als FTP met twee verbindingen, via een controle- en data-kanaal.

Bij de meeste FTPS-clients moet je aangeven of je impliciete dan wel expliciete encryptie wenst. Aangezien bij FTPSI (impliciet) er vóór de authenticatie geen onderhandeling over de SSL/TLS-connectie mogelijk is, is deze modus meestal vervangen door FTPSE (expliciet), waarbij zo’n onderhandeling wel mogelijk is.

Om een en ander zelf uit te proberen, kun je bijvoorbeeld het gratis WinSCP als client gebruiken en verbinding maken met FileZilla Server, die standaard in zo’n zelf-ondertekend certificaat voorziet.

SFTP staat voor SSH FTP (Secure Shell FTP). Terwijl FTPS een extra laag toevoegt aan het FTP-protocol, is SFTP eigenlijk geheel verschillend van FTP. In de meeste gevallen authentiseert een client zich bij de SFTP-server via SSH-sleutels. De client bezorgt zijn publieke sleutel (vooraf) aan de SFTP-server, die het met het client-account zal associëren. De client zal die sleutel tijdens de authenticatie dan doorsturen en als die overeenkomt met de bijbehorende private sleutel – eventueel in combinatie met een gebruikersnaam en wachtwoord (die eveneens versleuteld worden verstuurd) – is de authenticatie geslaagd en kan de connectie worden opgezet. In tegenstelling tot FTP(S) zet SFTP slechts een enkele connectie op, voor zowel authenticatie, commando’s als dataoverdrachten. Dit maakt SFTP ook handiger voor gebruik achter firewalls.

1971 Introductie van FTP (RFC 114).

1980 TCP/IP-versie van FTP (in plaats van NCP).

1985 Basis van huidige FTP-versie (RFC 959).

1994 Introductie passieve modus.

1996 Introductie van FTPS.

1997 Introductie van SFTP.

1998 Ondersteuning van IPv6 door FTP.

2021 Belangrijkste browsers ondersteunen FTP niet langer.

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

©TvD | ID.nl

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.