ACHTERGROND - Er wordt veel gespeculeerd over de virtuele valuta Bitcoin. Maar ondanks al het rumoer rondom dit verzonnen geld, hebben veel mensen moeite om te begrijpen wat Bitcoins precies zijn, hoe ze werken, wat de mogelijkheden zijn en welke gevaren er loeren. Tijd voor verheldering dus.

Het is niet per se een slecht idee om je eigen bitcoin wallet te beginnen. Bitcoins zijn niet gebonden aan het wel en wee van de economie van één enkele natie. Ze zijn gemakkelijk in te ruilen, en ze zijn niet aan transactiekosten onderworpen. Maar er zijn een aantal belangrijke dingen die je moet weten voordat je je geld in de Bitcoin-markt stopt. Je moet begrijpen hoe het Bitcoin-systeem werkt en wat de sterke en zwakke kanten ervan zijn.

Bitcoins worden door het volk gecreëerd, verhandeld, en gecontroleerd

Simpel gezegd, een Bitcoin is een op een algoritme gebaseerde wiskundige constructie - een maateenheid die uitgevonden is om waarde te kwantificeren. Het lijkt in die zin een beetje op de dollar - maar in tegenstelling tot de dollar (of enige andere vorm van fiduciair geld) zijn Bitcoins gedecentraliseerd. Het oorspronkelijke Bitcoin-algoritme is gecreëerd door een ontwikkelaar met het pseudoniem Satoshi Nakamoto, maar de munteenheid zelf wordt gecreëerd, verhandeld, en gecontroleerd door Bitcoin-gebruikers, in plaats van een centrale autoriteit zoals een bank of overheid. Bitcoins zijn ook volledig digitaal: Je zult nooit een fysieke Bitcoin in handen krijgen.

©PXimport

Er is ook een beperkte hoeveelheid van de valuta, die beperkt wordt door het ontwerp. Het algoritme dat het Bitcoin-netwerk bevoorraadt is ontworpen om 21 miljoen Bitcoins te genereren, en het systeem reguleert zichzelf automatisch om ervoor te zorgen dat de voorraad Bitcoins in een vlot, gelijkmatig tempo groeit. Tegen 2140 zouden alle 21 miljoen Bitcoins gegenereerd moeten zijn. En omdat het Bitcoin-netwerk elke Bitcoin-transactie volgt en registreert, kun je precies zien hoeveel Bitcoins er op enig moment gecreëerd zijn op Blockchain.info, een website die het Bitcoin-netwerk volgt en Bitcoin wallets host, de containers die eigenaren gebruiken om hun digitale rijkdom in op te slaan.

Een Bitcoin zeepbel

Bitcoin is momenteel groot, waarschijnlijk groter dan goed voor hem is. Aangezien een Bitcoin geen waarde heeft behalve dan wat iemand bereid is ervoor te betalen, verandert de prijs van Bitcoins doorgaans erg snel. Op een bepaald moment was de waarde van één enkele Bitcoin 15 dollar, terwijl een Bitcoin enige tijd later 260 dollar waard was, waardoor mensen die ze op het juiste moment gekocht en verkocht hebben succesvolle beleggers zijn geweest.

De populariteit van de valuta (en daardoor de prijs) neemt toe op internationale markten die instabiel zijn geworden - wanneer bijvoorbeeld een overheid haar burgers bedreigt met kapitaalcontroles en valutarestricties, zoals Cyprus dat heeft gedaan.

"Bitcoin is een enorm volatiel actief, en de recente ontwikkelingen in de prijs van Bitcoins hebben een aantal van de eigenschappen van een economische zeepbel," zegt Professor Magnus Thor Torfason, Assistent Professor Business Administration bij de Harvard Business School.

Torfason is voorzichtig optimistisch over de toekomst van Bitcoin, maar hij zegt dat het moeilijk is om de munteenheid aan te bevelen aan de gemiddelde pc-gebruiker. "Zelfs wanneer we aan zouden nemen dat Bitcoins uiteindelijk tien keer zoveel waard zouden worden als nu, kunnen ze binnen nu en dat moment naar een tiende van hun huidige waarde zakken," zegt Torfason. "We hebben niet echt goede methodes om waarde toe te kennen aan een munteenheid als deze, dus je moet elke investering in Bitcoins beschouwen als een uiterst risicovolle investering."

Je kunt Bitcoins delven, maar de goudkoorts is voorbij

Je hoeft je eigen geld niet op het spel te zetten als je de Bitcoin markt op wilt gaan. In plaats daarvan kun je Bitcoins "delven" door je pc aan het werk te zetten om code op het Bitcoin-netwerk te verwerken. Als je geluk hebt kun je maar liefst 25 Bitcoins verdienen.

Het werkt als volgt: Er worden batches Bitcoins aan Bitcoin-delvers toegekend - mensen die zich aanmelden om een Bitcoin-client op hun pc te installeren en draaien. De client gebruikt CPU en GPU rekenkracht om uiterst complexe wiskundige problemen op te lossen, en deelt deze oplossingen met het hele netwerk. De problemen zijn ontzettend moeilijk op te lossen, en ze bevatten logs van transacties op het Bitcoin-netwerk. Daardoor volgen en verifiëren delvers Bitcoin-betalingen terwijl ze aan de gang zijn.

De eerste client die een blok transacties oplost krijgt een vast aantal Bitcoins - toen Bitcoin begon waren dat er 50 - zodra het werk geverifieerd is door andere clients op het netwerk. Dat vaste aantal wordt elke vier jaar gehalveerd, totdat er op een gegeven moment geen nieuwe Bitcoins meer gecreëerd zullen worden.

De algoritmen die te maken hebben met de productie van Bitcoins zijn veel te ingewikkeld voor de meeste non-cryptonerds om te begrijpen, en daarom gebruiken de meeste mensen de term Bitcoin mining, of Bitcoin delving. Het is vergelijkbaar met het zoeken naar goud in moeilijke omstandigheden. En net als met goud is er slechts een beperkt aanbod van Bitcoins.

Maar in tegenstelling tot goud, komen Bitcoins de wereld binnen in een tempo met zeer weinig variatie. De Bitcoin-algoritmen veranderen dynamisch van moeilijkheid, afhankelijk van hoe vaak er Bitcoins toegekend worden, en dit zorgt voor een vlotte, stabiele stroom van de virtuele munteenheid in het netwerk. Als het delven vermindert zullen Bitcoins eenvoudiger te delven zijn. Als het delven zeer concurrerend wordt - zoals wanneer Bitcoin-delvers investeren in high-end pc's en serverfarms als onderdeel van een rekenkrachtwedloop - wordt het moeilijker om Bitcoins te delven.

"Op een dergelijk moment is het helemaal geen goed idee om Bitcoins te gaan delven," zegt Vitalik Buterin, hoofdauteur bij Bitcoin Magazine. "Je krijgt in principe helemaal niets. De beste manier om dan aan Bitcoins te komen is ze op een beurs te kopen."

Mijn onderzoek lijkt erop te wijzen dat Buterin gelijk heeft: Je verdient op zo'n moment waarschijnlijk niet veel Bitcoins via delving tenzij je deel uitmaakt van een delvingsgroep - een groep gebruikers die hun processorbronnen combineren om sneller oplossingen te vinden en te controleren waardoor ze meer Bitcoins verdienen. Er bestaan talloze delvingsgroepen, elk met hun eigen methodes en regels voor het verspreiden van Bitcoin beloningen. Als je in delving geïnteresseerd bent, kies dan een veelbelovende groep uit deze korte lijst met grote Bitcoin delvingsgroepen en neem contact op met de operator van de groep.

De meeste winkeliers accepteren geen Bitcoins

Als je besluit om de sprong te wagen en een aantal Bitcoins op een beurs als Mt. Gox te kopen, dan zul je ze ergens moeten kunnen spenderen. Bitcoin is nog jong, maar de lijst met handelaars die Bitcoins accepteren groeit gestaag naarmate de munteenheid vanwege media aandacht tractie begint te krijgen. Het leeuwendeel van het Bitcoin gebeuren vindt nog altijd online plaats, zoals dat hoort bij een virtuele munteenheid - je kunt Bitcoins uitgeven op Reddit, WordPress, Mega, en WikiLeaks, bijvoorbeeld. Maar bakstenen bedrijven - vooral cafés en buurtwinkels met connecties met voorstanders van Bitcoin - beginnen de munteenheid geleidelijk ook aan te nemen.

©PXimport

Je zult een veel grotere lijst met websites waar je je hard verdiende Bitcoins kunt spenderen op de Bitcoin wiki, en een groeiende lijst met bedrijven die in de echte wereld Bitcoins accepteren.

Bitcoins worden door niemand beschermd of verzekerd

Bitcoin-transacties zijn onomkeerbaar. Zodra een Bitcoin-transactie naar het netwerk wordt verzoden kan deze niet meer worden ingetrokken. Dus een hacker die toegang krijgt tot de pc waarop je Bitcoin wallet staat opgeslagen kan je volledige Bitcoin-fortuin naar een andere wallet sturen - en daar kun je niets aan doen.

Als de pc die je Bitcoin wallet opslaat in bezit is van een derde partij die het tegen diefstal verzekert - bijvoorbeeld een respectabele Bitcoin wallet hostingdienst - kun je misschien de waarde van (een deel van) je gestolen valuta terugkrijgen. Bijvoorbeeld, de gehackte Bitcoin wallet hostingdienst Instawallet heeft haar deuren gesloten in de nasleep van de verwoestende hackaanval, en gebruikers die 50 BTC of minder verloren hadden terugbetaald.

Niemand weet wie Bitcoin echt gecreëerd heeft

De schepper van Bitcoin was een programmeur en liefhebber van cryptografie die op de cryptografie mailinglist communiceerde onder de naam Satoshi Nakamoto. Nakamoto heeft het netwerk ontworpen en Bitcoin gelanceerd in juni 2009, waarbij hij de eerste 50 Bitcoins dolf die iets wat nu het "genesis blok" genoemd wordt gevormd hebben.

Nakamoto is kort daarna verdwenen. Veel journalisten hebben - zonder succes - geprobeerd Nakamoto's echte identiteit te achterhalen, maar tot nog toe blijft het een raadsel wie de stamvader is van de meest succesvolle virtuele munteenheid ooit.

Bitcoins zijn niet de eerste virtuele munteenheid, en ze zullen ook niet de laatste zijn

Bitcoin lijkt de meest succesvolle virtuele munteenheid ooit te zijn, maar het is niet de eerste. Van e-gold tot Beenz tot Facebook Credits hebben mensen meer dan tien jaar lang geprobeerd om levensvatbare virtuele munteenheden te bouwen.

Deze oude virtuele munteenheden zijn om verschillende redenen mislukt. Sommige werden door de overheid tegengehouden vanwege beschuldigingen van het witwassen van geld. Sommige werden door hun eigenaren gestaakt vanwege uitgebreide oplichting. En sommige zijn uitgedoofd toen mensen ze niet langer kochten. Omdat Bitcoin gedecentraliseerd is kan het door niemand worden stilgelegd. Ja, individuele Bitcoin uitwisselingen kunnen door financiële toezichthouders worden tegengehouden - maar omdat niemand Bitcoin runt, kan het alleen maar vanwege gebrek aan belangstelling uitdoven.

Een hacker zou in theorie het Bitcoin-netwerk kunnen vernietigen door met de code te knoeien. Maar in de jaren sinds de oprichting is de Bitcoin code onaangetast gebleven. Individuele gebruikers en beurzen kunnen gehackt zijn, maar de Bitcoins zelf zijn tot nog toe onaantastbaar gebleken.

Daarom staan er een aantal Bitcoin-klonen klaar om de markt te betreden. Van TerraCoin tot Ripple tot PPCoin, er staan genoeg virtuele munteenheden gebaseerd op de open source Bitcoin-code te springen om met elkaar te concurreren voor je echte geld. Tot nog toe is het waarschijnlijk een goed idee voor de meeste consumenten om op veilige afstand te blijven van virtuele valuta: De hevige schommelingen in waarde die Bitcoins zo interessant on te bestuderen maken zouden je de ene dag miljonair kunnen maken en de volgende dag een bedelaar.

Dit is een vrij vertaald artikel van onze Amerikaanse zustersite TechHive.com. Beschreven termen, handelingen en instellingen kunnen regiogebonden zijn.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wij selecteerden vijf modellen met deze handige extra, die bovendien goed scoren op prijs-kwaliteitverhouding.

Hisense WF5S1043BW

Wie vaak wast of een groot huishouden heeft, zit goed met de Hisense WF5S1043BW. Deze wasmachine heeft een indrukwekkende trommelcapaciteit van 10,5 kg en draait op een efficiënte motor met energieklasse A. De Steam Mix-functie verfrist kleding en helpt allergenen te reduceren zonder intensief te wassen. Dankzij de ConnectLife-app kun je de machine bedienen vanaf je smartphone, waar je ook bent. Je ontvangt meldingen, start programma's op afstand en checkt energieverbruik.

Ook op het gebied van wasprogramma's is deze Hisense veelzijdig: Power Wash 49' biedt een intensieve wasbeurt in minder dan een uur, terwijl je met Snel 15' in no-time een kleine lading opfrist. Het display is duidelijk en de bediening intuïtief. Daarbij zorgt het Soft Drum-ontwerp voor een zorgvuldige behandeling van je was, waardoor ook delicate stoffen langer meegaan.

Toepassingen: Grote gezinnen, veel wassen, snelle opfrisbeurten
Bijzonderheden: Stoomfunctie, 10,5 kg trommel, bediening via app, energieklasse A, Power Wash 49'

Bosch WAN282E4FG

De Bosch WAN282E4FG uit de Serie 4-lijn biedt alles wat je van Bosch mag verwachten: solide bouwkwaliteit, gebruiksgemak en slimme technologie. De Iron Assist-stoomfunctie vermindert kreukels aanzienlijk, zodat je minder hoeft te strijken. Dat is niet alleen handig, maar ook een uitkomst als je vaak overhemden of delicate stoffen draagt.

Met een capaciteit van 8 kg is deze wasmachine ideaal voor gezinnen tot vier personen. De EcoSilence Drive-motor werkt fluisterstil – je kunt 'm gerust aanzetten tijdens een telefoongesprek of als de kinderen slapen. Bovendien zorgt ActiveWater Plus ervoor dat er nooit meer water gebruikt wordt dan strikt noodzakelijk. De anti-vibratiepanelen houden de machine stabiel, zelfs bij het centrifugeren op 1400 toeren.

Toepassingen: Gezinnen, geluidsgevoelige omgevingen, energiezuinig en kreukvrij wassen
Bijzonderheden: Iron Assist-stoomfunctie, stille EcoSilence Drive-motor, ActiveWater Plus, energieklasse A

Inventum VWM8010B

Ben je op zoek naar een compacte wasmachine met moderne functies? De Inventum VWM8010B heeft een capaciteit van 8 kg en biedt 14 programma's, waaronder een krachtige SteamClean-optie. Die zorgt voor extra hygiëne en frisheid in je kleding, zonder agressieve middelen of hoge temperaturen. Ideaal dus voor babykleding, sportkleding of mensen met een allergie.

Met energieklasse A en een geluidsniveau van 72 dB doet deze machine zijn werk stil en zuinig. De zwarte kleur en het strakke design geven deze machine een moderne uitstraling, wat ‘m geschikt maakt voor zichtbare plekken zoals een open washok of bijkeuken. Het bedieningspaneel is overzichtelijk, met toetsen voor temperatuur, toerental en startuitstel.

Toepassingen: Kleinere huishoudens, compacte ruimtes, hygiënisch wassen met stoom
Bijzonderheden: SteamClean-functie, 14 programma's, energieklasse A, stijlvol zwart design, lage geluidsproductie

Whirlpool FFBBE 7469 BV

De Whirlpool FFBBE 7469 BV is ontworpen voor wie comfort zoekt. FreshCare+ Steam houdt je wasgoed fris tot zes uur na het einde van de cyclus door middel van zachte stoomstoten en trommelbewegingen. Zo blijft je kleding zacht en ruikt het niet muf, zelfs als je niet op tijd kunt uitladen.

Dankzij 6th Sense-technologie past de machine automatisch het waterverbruik, energieverbruik en programmaduur aan op de grootte en vuilgraad van de lading. De capaciteit van 7 kg is ruim voldoende voor eenpersoonshuishoudens of stellen. Daarnaast is het bedieningspaneel strak vormgegeven en eenvoudig in gebruik. De machine draait stil en stabiel, met een centrifugeersnelheid tot 1400 toeren.

Toepassingen: Kleine huishoudens, fris en zacht wasgoed, energie-efficiënt wassen
Bijzonderheden: FreshCare+ Steam, 6th Sense automatische instellingen, 7 kg capaciteit, energieklasse A, gebruiksvriendelijke bediening

LG F4WR7011SYB

De LG F4WR7011SYB is een krachtige wasmachine met een royale capaciteit van 11 kg en een uitgebreide stoomfunctie. De Steam-technologie verwijdert allergenen, bacteriën en kreukels effectief, en is daarmee een uitkomst voor mensen met een gevoelige huid of hooikoorts.

De TurboWash 360°-functie reinigt je kleding in slechts 39 minuten met behulp van vier sproeiers, zonder in te boeten op waskwaliteit. AI Direct Drive herkent de textielsoort en stemt het wasritme automatisch af, wat leidt tot optimale reiniging én minder slijtage. Je bedient de machine eenvoudig via de LG ThinQ-app, waarin je ook extra wasprogramma's kunt downloaden of meldingen ontvangt wanneer de was klaar is. Een slimme keuze voor wie technologie en capaciteit wil combineren!

Toepassingen: Grote gezinnen, snelle wasbeurten, allergiegevoelige huishoudens
Bijzonderheden: Steam-technologie, AI Direct Drive, TurboWash 360°, ThinQ-app, energieklasse A, 11 kg capaciteit

Een laptop koop je niet zomaar – het is een flinke uitgave. Je verwacht er dan ook jaren mee vooruit te kunnen. Tegelijkertijd zijn laptops kwetsbare apparaten. Daarom loont het om stil te staan bij de garantievoorwaarden. Wat mag je verwachten per merk?

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Wettelijke en fabrieksgarantie: hoe zit het precies?

Er heerst vaak onduidelijkheid over garantie, en dat komt vooral doordat wettelijke en fabrieksgarantie door elkaar lopen. Alleen fabrieksgarantie verschilt per merk en is doorgaans helder omschreven. Die krijg je bovendien automatisch bij aankoop, zonder dat je daar iets extra’s voor hoeft te doen.

Wettelijke garantie is een ander verhaal: die is minder concreet en kent geen vaste looptijd. Volgens de Europese Richtlijn 'Koop en Garantie' en het Nederlandse Burgerlijk Wetboek heb je als consument recht op een product dat doet wat je ervan mag verwachten. Voor een eenvoudige laptop betekent dat grofweg drie jaar bescherming, voor duurdere modellen kan dat oplopen tot vijf jaar.

De keerzijde van wettelijke garantie

Als je wettelijk gezien toch drie tot vijf jaar gedekt bent, waarom zou je je dan druk maken om fabrieksgarantie? Simpel: zodra er meer dan een jaar verstreken is, ligt de bewijslast bij jou. Gaat je laptop na vijftien maanden stuk, dan moet jíj aantonen dat het niet door verkeerd gebruik komt. En dat is vaak een lastige klus – vooral omdat de verkoper er belang bij heeft de claim af te wijzen.

Veel gedoe, weinig vaart

Een beroep doen op de wettelijke garantie is meestal een langdurig traject. Intussen zit je zonder laptop en moet je flink je best doen om je gelijk te halen. Zonder kennis van consumentenrecht en een flinke dosis doorzettingsvermogen kom je niet ver.

©Valeriia Lukashova

Fabrieksgarantie biedt meer zekerheid

Juist omdat de regels rondom wettelijke garantie zo vaag zijn, is het verstandig te kiezen voor een laptop met een goede fabrieksgarantie. Vooral bij dure of kwetsbare modellen. Hoe langer die garantie standaard duurt, hoe meer vertrouwen de fabrikant blijkbaar heeft in het eigen product. En dat zegt iets.

Let op: voor garantie moet je altijd aankloppen bij de verkoper, niet bij de fabrikant. Ook als de winkel je doorstuurt naar de producent, blijf je bij je recht: de verkoper is verantwoordelijk.

Hoe zit het per merk?

In de onderstaande tabel zie je de standaard garantietermijnen van de twaalf populairste laptopmerken in Nederland.

Wat valt op?

Veel merken hanteren standaard twee jaar garantie. Toch is er een opvallende uitzondering: Apple – dat alleen premium laptops verkoopt – geeft slechts één jaar. Budgetmerk Medion doet het beter en biedt standaard twee jaar. Ook Microsoft, toch geen onbekende naam, beperkt de garantie tot één jaar.

Wil je zekerheid en ben je bereid daar wat extra voor te betalen? Dan zijn merken als Medion, HP, Acer en Dell het overwegen waard. Zij bieden betaalbare modellen én de mogelijkheid om de garantie relatief voordelig uit te breiden tot vijf jaar.

En bij tweedehands laptops?

Goed om te weten: garantie zit op het apparaat, niet op de persoon die het koopt. Bij een tweedehands laptop neem je dus ook de resterende garantie over. Vraag daarom altijd om een aankoopbewijs en check of er nog aanvullende garantievoorwaarden gelden.