Blijkbaar zijn veel clouddiensten en IT-ontwikkelingen voor een groot deel van onze samenleving te moeilijk te begrijpen. Heeft opleiden nog zin of moeten we gewoon meer geduld hebben?

Verbijstering is misschien het enige woord dat van toepassing is op hetgeen ik zaterdag op tv voorbij zag komen. Het begon nog zo mooi in de vooraankondiging met de melding dat er een primeur aan zat te komen, namelijk dat het online betalingssysteem PayPal hartstikke onveilig zou zijn. Mijn interesse was direct gewekt.

Maar toen ik naar de uitzending van Kassa zat te kijken, viel mijn mond letterlijk open van verbazing. Het consumentenprogramma van de Vara trok fel van leer tegen PayPal, maar argument na argument sloeg de plank volledig mis. Volgens Kassa was het betalingssysteem namelijk onveilig omdat er nepmails verstuurd werden uit naam van PayPal, waardoor klanten producten naar verre landen verstuurden terwijl achteraf bleek dat er geen betaling gedaan was. Het tv-programma bood ruimte aan een wat naïeve vrouw die na verkoop via Marktplaats een tweedehands videocamera voor honderden euro’s – bij zo’n overdreven goed bod moet toch al een belletje gaan rinkelen, zou je zeggen - naar Nigeria verstuurde in de veronderstelling dat ze via PayPal het geld had binnengekregen. Helaas voor de vrouw kreeg ze geen geld, maar vond ze het wel nodig om PayPal de schuld te geven. “Ik zou niemand willen adviseren om via PayPal te betalen”, aldus het teleurgestelde slachtoffer.

Slecht onderbouwde klachten kregen alle ruimte

Opvallend genoeg was de door Nigerianen opgelichte vrouw niet de enige consument die in het programma haar anti-PayPal verhaal mocht doen. Zo kwam er een man aan het woord die zonder verzendbewijs van het postkantoor een tweedehands computeronderdeel naar India (!) had verstuurd, waarna hij geen geld terug kon krijgen omdat de koper berichtte het onderdeel niet te hebben ontvangen en vond een andere meneer het maar verdacht dat iemand uit het buitenland PayPal als betalingsmethode voorstelde om zijn fotocamera en printer te kopen. “Ik kende het niet, maar kwam er via Google achter dat PayPal niet te vertrouwen was.”

Ook de Kassa-redactie zelf ging op ‘onderzoek’ uit. Zo werd via Marktplaats een fotocamera te koop gezet, wat de interesse van ene Oluwayoumutshe Otshe wekte, die het tweedehands apparaat voor ongeveer de nieuwprijs plus vijftig dollar verzendkosten wilde kopen. De camera zou naar Lagos opgestuurd moeten worden, maar uiteraard kreeg ook de redactie een nepmail met daarin het bericht dat de betaling pas definitief zou zijn als de verkoper zijn of haar trackingnummer naar PayPal op zou sturen. Volgens Kassa andermaal een bewijs dat PayPal zo lek als een mandje zou zijn...

Het absurde aan de klacht van Kassa is dat niet PayPal het probleem van deze internetcriminaliteit is, maar de nepmails die de scammers versturen. PayPal wordt ten onrechte verantwoordelijk gesteld voor het feit dat deze internetoplichters mails versturen die dermate authentiek lijken, dat onervaren internetters voor de trucs van de veelal Nigeriaanse cybercriminelen vallen.

Kassa zwaait met het verkeerde vingertje

Wie hier even over nadenkt, weet dat Kassa niet bij PayPal aan zou moeten kloppen om dit probleem aan te kaarten. Het is niet reëel om van PayPal te eisen dat ze bij aanmelding voor scampraktijken moeten waarschuwen. Kassa heeft weliswaar een punt door te stellen dat de beveiligde aanmeldmethode in combinatie met verifiëring van het bankaccount karig is in vergelijking met de methodes van banken om internetbankieren te beveiligen, maar zou PayPal daarom miljoenen random readers of TAN-codes naar klanten moeten versturen? De kosten zouden in de tientallen, misschien honderden miljoenen euro’s lopen en ik denk niet dat klanten het zouden accepteren wanneer ze voor een tussendienst als PayPal moeten gaan betalen. Bovendien zou je gebruikers van creditcards buitensluiten of daar een apart systeem voor moeten bedenken.

Hoe je het wendt of keert, betalen via PayPal is veiliger dan direct bankverkeer of gebruik van creditcards zonder betrouwbare tussenpersoon. Bankrekeningnummers worden geverifieerd en wanneer een koper kan aantonen dat hij een betaling verricht heeft of een product opgestuurd, zal hij altijd zijn geld terug krijgen. Ook wordt gevoelige creditcardinformatie afgedekt en door een extra beveiligingslaag beschermd.

Kassa gaat voorbij aan het feit dat de doorsnee consument te weinig van internet en 2.0-diensten afweet. Ook de redactie toont hiermee aan dat ook veel media de klok hebben horen luiden, maar niet weten waar de klepel hangt. De hamvraag is: kun je ze dat kwalijk nemen?

Er zijn helaas veel meer voorbeelden te noemen waarin consumenten en media, maar ook politie en politiek op een pijnlijke manier geconfronteerd worden met hun gebrekkige kennis van het internet. Zo waren er de voorvallen op Twitter, waarbij de ironie van ‘bedreigingen’ door een middelbare scholier op Twitter en in een retweet van columnist/journalist Bert Brussen niet werd begrepen en onterecht direct aan terroristische acties gelinkt. Ook het gelazer met de Vodafone-voicemailboxen van politici bracht naar voren dat het niet zozeer de techniek is die tekort schiet, maar dat beveiligingsopties door een gebrek aan kennis niet of verkeerd worden gebruikt.

Ook in de zakelijke IT zijn genoeg voorbeelden te geven van goedwerkende informatietechnologie die in de ogen van publiek, gebruikers of media faalt omdat een gebrek aan kennis hen partner speelt. Kijk bijvoorbeeld naar cloud computing, dat in theorie een prima technologie is maar dat door (irreële) twijfels bij de beveiliging en locatie van data nog niet de doorbraak heeft beleefd die analytici eerder hadden voorspeld. Ook Business Intelligence werd een paar jaar terug een gouden toekomst voorspelt, maar kan (nog) geen potten breken omdat het voor veel gebruikers vanuit de business te ingewikkeld in gebruik blijft of ze überhaupt niet het voordeel van de toegevoegde waarde die BI biedt kunnen begrijpen.

Hi-tech IT hoeft niet ingewikkeld te zijn

Het probleem van ‘de domme massa’ is van alle tijden. Zouden we van dat probleem geen last hebben, dan had ons IT-landschap er geheel anders uitgezien en waren we al een stuk verder geweest. Wat dat betreft moet je bedrijven als Apple en Google credits geven. Zij slagen er als IT-bedrijven namelijk wel in om innovatieve producten als de iPad, iPhone, Gmail en Android af te leveren die door de massa worden gebruikt en tegelijkertijd ook begrepen. Het gebruik van deze technologiëen is zo eenvoudig dat een handleiding niet nodig is, terwijl je er bijna alles mee kunt doen wat je ermee zou willen doen.

Ik wil even dat woordje bijna benadrukken, want natuurlijk zijn er tablets te vinden die technisch beter dan een iPad in elkaar zitten en meer mogelijkheden kennen. En ook Gmail haalt het niet bij geavanceerdere e-mailoplossingen. Apple en Google leveren dan ook niet de beste producten, maar komen verrassend goed tegemoet aan de wensen van de (beginnende) gebruiker. Ze leveren precies wat geadverteerd wordt en bieden universele oplossingen waarbij een kind de was kan doen.

PayPal, BI, cloud, Twitter en Vodafone-voicemail zijn prima technieken, maar niet iedereen weet er goed mee om te gaan. Je kunt opleiden wat je wilt, maar er zullen altijd personen zijn die tegen onverwachte problemen aanlopen of perfect geformuleerde adviezen gewoonweg negeren. Je kunt wel gaan roepen dat het de schuld van die mensen is, maar daarmee neem je de oorzaak nog niet weg. En je kunt wel aan voorlichting doen, maar het is moeilijk om je hele doelgroep te bereiken en je ervan te verzekeren dat zij de boodschap ook voor honderd procent begrepen hebben. Misschien is het daarom wel verstandig dat PayPal mensen die een account aanmaken op voorhand waarschuwt voor nep-mails en misschien moet Vodafone gebruikers verplichten een pinwachtwoord voor hun voicemail te nemen anders dan ‘3333’, ‘0000’ of ‘1234’. Misschien moeten we de nieuwste cloudtechnologie ook on-premise mogelijk maken (private cloud) en eerst daarmee beginnen voordat we bedrijven naar de publieke cloud willen lokken. En misschien moet je BI juist niet als dure ingewikkelde on-premise oplossing aanbieden, maar laagdrempelig en eenvoudig via cloud beschikbaar stellen. Voor domheid bestaat geen medicijn, een handreiking is daarom misschien wel het verstandigst.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.