In gesprek met SKIKK: Duurzame laptops van Nederlandse bodem
SKIKK is een Nederlandse laptopfabrikant die graag wil dat je je apparaat zo samenstelt dat je er meer en langer gebruiksplezier van hebt. Beter voor jou als consument én het milieu, redeneert het bedrijf. PCM spreekt Roy Duijm van SKIKK over deze strategie, de nieuwste hardware en de toekomstplannen.
SKIKK is gevestigd in Kampen, maar vanwege het coronavirus doen we het interview met Roy Duijm via een videoverbinding. Om bij het begin te beginnen: SKIKK is een merk van Laptop Plus, dat al jaren allerlei soorten laptops verkoopt. In 2015 merkte het bedrijf dat er meer vraag ontstond naar laptops die je zelf kunt samenstellen. Bij dit soort laptops zijn de processor, videokaart, hoeveelheid werk- en opslaggeheugen en meer zelf te kiezen.
Laptop Plus begon achter de schermen met het oprichten van een merk dat zich zou gaan focussen op dit concept en registreerde in 2017 de merknaam SKIKK. Een opvallende naam, die gekozen is omdat SKIKK Noors is voor ‘custom’, oftewel maatwerk. SKIKK is begin 2019 gestart en in die periode is Duijm er ook begonnen. Het bedrijf noteert volgens Duijm dubbele cijfers groei en onlangs werd bekend dat Laptop Plus en SKIKK verdergaan onder de laatste naam.
Het massale thuiswerken vanwege het coronavirus draagt absoluut bij aan de flinke groei, bevestigt Duijm. “Toen de lockdown half maart inging, zag je bij ons een piek omhoog. Die piek is niet ingezakt: we verkopen nog steeds minimaal even veel als destijds.” Duurdere modellen verkopen beter dan de goedkopere, zo zegt hij.
Made in Holland
SKIKK laat zijn laptops, all-in-one’s en nuc’s produceren in China, door twee vaste partijen waar het bedrijf al jaren mee samenwerkt en erg tevreden over is. Die fabrieken sturen het basisapparaat, dat naast de behuizing ook het scherm en de accu bevat.
Andere componenten komen doorgaans van Nederlandse groothandels en uit eigen voorraden, zegt Duijm. Dat is sneller en flexibeler.
De assemblage van de apparaten vindt in Kampen plaats door eigen medewerkers. Zij bouwen meestal op bestelling. De reparatieruimte van het bedrijf zit eveneens in Kampen. “Het is een open ruimte, dus als klanten mee willen kijken, kan dat”, vertelt Duijm. Om daar snel aan toe te voegen: “Nu op gepaste afstand, uiteraard.”
©PXimport
Het ‘made in Holland’-concept is één van de zaken waar SKIKK zich mee wil onderscheiden van concurrerende zelf-samenstellen-webwinkels én giganten als Dell, Acer, HP en Asus. De fabrikant probeert ook op te vallen door nieuwe technieken als eerste of één van de eerste partijen in zijn laptops te stoppen.
“Fabrikanten vertellen ons welke vernieuwingen ze over een kwartaal tot een half jaar kunnen aanbieden, zodat we op tijd op de hoogte zijn en keuzes kunnen maken”, zegt Duijm. “Het bestel- en bouwproces begint immers al eerder.” Een voorbeeld: SKIKK was – net als andere computerfabrikanten – al maanden op de hoogte van de Nvidia GeForce RTX 3000-videokaartserie, die in september is aangekondigd.
Aanbod creëert de vraag
Zo ging het ook met de introductie van wifikaarten met ondersteuning voor het nieuwe wifi 6 (802.11ax). Duijm: “Ik wist dat een bepaalde fabrikant de primeur zou krijgen met een wifi6-laptop, via een maand voorsprong met een exclusiviteitscontract. Hun proces- en omloopsnelheid was zo traag dat de eerste wifi6-laptop toch van een ander merk was.” Drie keer raden welk merk.
Duijm erkent dat er vanuit consumenten geen vraag was naar wifi6-laptops. “Maar op het moment dat we er als eerste bij zijn en onze hele line-up overzetten, zien we de vraag toenemen. Het aanbod creëert de vraag.” Soms loopt het anders. Neem de AMD Ryzen 4800H-processor. “Daar waren we helaas niet de eerste mee en ontstond er vraag vanuit de klant. Door de aankondigingen was er al een hype voordat het product op de markt was. De vraag bleek veel groter dan het aanbod.”
SKIKK schaalde de productie in China op, maar concurrerende merken deden dat ook en toen legde het coronavirus ook nog eens een groot deel van de vrachtluchtvaart plat. De trein bleek een goed alternatief, maar wel een met langere levertijden.
Kies je besturingssysteem
©PXimport
Bij SKIKK kun je niet alleen zelf allerlei onderdelen kiezen. Welke software er op de laptop geïnstalleerd wordt, is ook aan jou. Dat kan Windows 10 Home of Pro met licentie zijn, waar je respectievelijk 99 of 139 euro voor betaalt. Je kunt ook kiezen voor een Windows 10 Home-proefversie, Linux, Zorin OS of geen besturingssysteem – vier opties die niets kosten.
Duijm legt uit dat deze opties tot stand gekomen zijn omdat een deel van de kopers al een Windows 10-licentie heeft van een oude computer, de werkgever of een minder legale bron op internet. Extra betalen voor een nieuwe licentie is daarom zonde, redeneert hij. Linux- en Zorin OS-distributies zijn volgens de SKIKK-medewerker uitgebreid getest op zijn laptops.
“We hebben overigens direct contact en een goede band met de ontwikkelaars van Zorin OS”, voegt hij toe. Zorin OS is een privacyvriendelijker besturingssysteem dat sneller zou zijn dan de reguliere Linux, Windows en macOS.
Focus op milieu
Zelf je computer samenstellen, betekent volgens Duijm: “Puur kopen wat je nodig hebt in plaats van een volgestopte laptop met onderdelen gemaakt van grondstoffen uit conflictgebieden.” Dat betekent niet dat SKIKK-computers vrij zijn van zulke grondstoffen, moet hij toegeven. “Het is wel iets waar we voor kunnen strijden, door bij de fabrikant aan te geven dat we dat anders willen zien. Maar goed, dan zijn wij wereldwijd wel een minieme speler. Ik verwacht dat er in de komende paar jaar een productlijn van een fabrikant uitkomt met minder grondstoffen uit conflictgebieden. Als die producten even goed zijn, zullen wij absoluut de eerste zijn die onze line-up overzetten”, belooft de SKIKK-medewerker.
Hij stipt wel aan dat steeds meer SKIKK-laptops een behuizing hebben van magnesium of supermagnesium, dat beter recyclebaar is dan de veelgebruikte kunststof en aluminium. Ook fijn: het is lichter en krast minder snel en is daarom in trek voor ultrabooks.
SKIKK wilt ook meer aandacht besteden aan het Right to Repair; het Europese en daarom ook Nederlandse recht om zelf je laptop te repareren. Zelf repareren kan de levensduur van het apparaat – na de garantieperiode – verlengen, bijvoorbeeld door onderdelen te upgraden. Volgens Duijm is het zelf repareren van laptops binnen of buiten de garantietermijn een schop tegen het zere been van grote computerfabrikanten, en wil SKIKK tegen dat zere been schoppen. “We willen ons hard gaan maken voor dit consumentenrecht”, verklaart hij stellig.
©PXimport
Intel tegen AMD
Intel en AMD voeren een verhitte strijd op de laptopmarkt om hun nieuwste processors in zoveel mogelijk apparaten te stoppen. Lange tijd was het Intel (Core) wat de klok sloeg, maar de laatste generaties AMD Ryzen-processors zijn qua prestaties en stroomverbruik geduchte concurrenten geworden. Sterker nog, Ryzen-chips blijken in toenemende mate krachtiger en energiezuiniger dan die van Intel, waardoor steeds meer bekende en minder bekende merken de Intel Core-processors verruilen voor AMD.
Voor de videokaarten geldt hetzelfde. Nvidia en Intel krijgen meer en meer last van AMD. Gevraagd naar hoe Duijm naar de strijd tussen Intel en AMD kijkt, volgt een enthousiast “Heel positief eigenlijk! AMD heeft meerdere succesvolle pogingen gedaan, maar dan won Intel toch telkens. Ik hoop van harte dat het AMD nu wél lukt om sterk te blijven. Die zijn nu de voor het eerst de laptopmarkt aan het veroveren, en echt met gigantische percentages.”
De opmars van AMD betekent eindelijk échte concurrentie voor Intel. “Ik denk dat het voor de videokaartenindustrie goed is dat wij meer AMD Radeon- en Vega-videokaarten gaan zien, ook in laptops”, verklaart Duijm. Meer concurrentie kan positief uitpakken voor de consument.
De inkoopprijzen van AMD-videokaarten zijn lager dan die van Intel, bevestigt hij desgevraagd. “En ik denk dat Intel zich genoodzaakt zal voelen om te dalen, omdat ze geen keuze hebben.” De lagere inkoopprijzen zullen zich volgens de SKIKK-medewerker waarschijnlijk vertalen in lagere verkoopprijzen – al bepaalt elke fabrikant dat voor zich.
Zelf samenstellen
Wie zijn laptop zelf wil samenstellen, krijgt bij SKIKK per onderdeel doorgaans acht of negen keuzes. Dat is volgens Duijm meer dan bij de concurrentie, maar de fabrikant werkt achter de schermen aan nog meer keuzevrijheid. Hij geeft een voorbeeld in de vorm van G.Skill-werkgeheugen.“Dat bieden we op dit moment niet aan. Maar toets je bij het kiezen van werkgeheugen het ean-nummer van een G.Skill-module in, dan zoekt onze database bij twee distributeurs en kun je een geschikte module toevoegen aan je bestelling.”
©PXimport
Op moment van schrijven kun je het werk- en opslaggeheugen op deze manier kiezen. SKIKK breidt deze keuzemogelijkheid uit naar andere onderdelen totdat het negentig tot honderd procent van ‘alle mogelijke’ combinaties kan tonen. “Dan kun je pas echt zeggen dat je je laptop zelf kunt samenstellen en dat maakt ons uniek ten opzichte van de rest van de markt”, vertelt Duijm.
Op de vraag of klanten straks ook zelf het scherm en de accu kunnen kiezen, antwoordt hij: “We testen nu intern rondom het kiezen van een ander scherm bij een deel van de laptops. Accu’s zullen daarna volgen, maar die zijn lastiger vanwege het formaat, de ruimteontwikkeling en internationale richtlijnen met betrekking tot vliegen en veiligheid.”
Toekomstplannen
Meer keuzevrijheid bij het samenstellen van laptops is niet het enige waar SKIKK aan werkt. Duijm verwacht dat het laptopassortiment meer zal overgaan op (super)magnesium en dus afstapt van kunststof en aluminium. “Mogelijk komen we binnen twaalf maanden met een tweede generatie die voor een groter deel uit magnesium uit zeewater bestaat”, hint hij. (Super)magnesium is lichter en steviger en beter voor het milieu, omdat het beter recyclebaar is.
Duijm werkt ook aan de uitbreiding van het dealernetwerk, dus lokale computerwinkels die SKIKK-apparatuur willen verkopen en kleinere reparaties kunnen uitvoeren. Op moment van schrijven zijn er slechts vier dealers, in augustus 2021 moeten dat er honderd zijn. Eerst vol overtuiging, maar later stelt hij dit bij naar ‘een utopie, een stip aan de horizon.’
Vijftig dealers is wel haalbaar, denkt Duijm. Hij wil computerwinkels aan boord krijgen met een financiële stimulans en klantenbinding. “Als de klant via onze website zijn computer bestelt en aangeeft dat hij ‘m bij zijn lokale dealer wil afhalen, gaat de marge naar die winkel. Zo kun je er als webwinkel voor zorgen dat die winkels blijven bestaan. En als de klant teruggaat naar de winkel met een technisch probleem, wordt hij beter behandeld omdat het eigenlijk hun klant is.”
Naast een groter dealernetwerk in Nederland en België, gaat SKIKK zich tenslotte ook meer richten op andere Europese landen. Vooral via de eigen website inclusief webwinkel, met een focus op grote landen als Spanje, Duitsland en Italië.
