Asus brengt met de Zenbook S 14 een nieuw topmodel op de markt voorzien van de nieuwste technologie. Zo bevat deze laptop Intel nieuwste processor die dankzij een npu voldoet aan Microsofts eisen voor een Copilot+-pc. Maar is het daarmee ook een goede laptop?

De Asus Zenbook S 14 met typenummer UX5406SA is één van Asus' huidige topmodellen en heeft dan ook een stevig prijskaartje van zo'n 1800 euro. De kwaliteit t zie je gelukkig wel direct terug als je de laptop uit de verpakking haalt.

©Jeroen Boer - ID.nl

Het ontwerp lijkt op dat van eerdere Zenbook S-laptops en is gemaakt van aluminium. Vooral de keramische afwerking met daarin glimmende lijnen van de deksel valt op, al hebben we diezelfde afwerking al bij eerdere Zenbooks gezien. De behuizing is in ieder geval goed gebouwd en bijzonder stevig, ook in vergelijking met andere stevige laptops. Je kunt de behuizing eigenlijk op geen enkel punt echt indrukken en dat zien we niet vaak. Prettig is ook dat het materiaal vrijwel niet gevoelig is voor vingerafdrukken.

©Jeroen Boer - ID.nl

Voor een dunne laptop krijg je een heel bruikbare selectie aansluitingen met tweemaal usb-c (met Thunderbolt-ondersteuning), usb-a, HDMI en een 3,5mm-hoofdtelefoonaansluiting. Wifi wordt verzorgd door een Intel wifi 7-kaartje. In de doos vinden we naast de laptop een bijzonder compacte 65watt-lader en een prima laptopsleeve.

©Jeroen Boer - ID.nl

Handig touchpad

Het is prettig werken op de Zenbook. De toetsen hebben niet veel travel, maar wel een duidelijke aanslag. Een minpuntje is dat de Copilot-toets in de plaats is gekomen van de rechter-Ctrl-toets. Zelf gebruiken we bij het tikken de linker-Ctrl-toets, maar het ontbreken zou voor jou een nadeel kunnen zijn.

De Copilot-toets opent tegenwoordig netjes Copilot, Microsofts virtuele assistent die ook op een Copilot+-pc met npu toch volledig in de cloud draait. De witte toetsverlichting kan in drie standen worden ingesteld. Onder het toetsenbord vinden we een opvallend grote touchpad. De soepel werkende touchpad voelt door het gebruik van glas luxe aan. Asus houdt altijd wel van experimenteren met de touchpad en ook deze generatie hebben ze onder de naam Smart Gesture iets bedacht. De zijranden van de touchpad kunnen gebruik worden voor het regelen van het volume en schermhelderheid terwijl je met de bovenste rand voor- of achteruit kunt spoelen in een video. Een prima idee en een stuk bruikbaarder dan experimenten uit het verleden (zoals een virtueel numeriek veld).

©Jeroen Boer - ID.nl

Fraai oledscherm

Asus zet al jaren sterk in op oledschermen en ook de Zenbook S 14 is voorzien van deze schermtechnologie. Het 14inch-oledpaneel heeft een hoge resolutie van 2880 × 1800 pixels en kan ingesteld worden op een hogere verversingssnelheid van 120 Hz. Je kunt ook gewoon kiezen voor 60 Hz.

Het scherm levert een vrijwel perfect plaatje en combineert goede kleuren met een indrukwekkend contrast. Wel is dit met een helderheid van 400 nits niet het meest heldere scherm dat we ooit gezien. Zeker gezien de prijs van deze laptop valt dat een beetje tegen. Voor binnen is de helderheid overigens meer dan genoeg, maar dit is echt een laptop voor digital nomads die wellicht in minder optimale omstandigheden werken.

Net als bij andere oledschermen wordt er zogeheten PWM (puls width modulation) gebruikt voor het regelen van de helderheid. Sommige mensen kunnen daar niet goed tegen. Asus probeert hier iets aan te doen door je flikkervrij dimmen te laten gebruiken, waarbij je het scherm eigenlijk instelt op een hogere helderheid (waarbij flikkeringen (vrijwel) niet voorkomen) die vervolgens softwarematig gedimd wordt. De truc werkt prima, maar zorgt wel voor een minder hoge maximale helderheid. Uiteraard kun je flikkervrij dimmen ook weer uitschakelen, maar het is soms wat lastig om een perfect dimniveau met zo min mogelijk flikkeren te bereiken.

Overigens speelt dit voor slechts een klein gedeelte van de populatie, de meeste mensen kunnen prima tegen de voor hen niet zichtbare flikkeringen van een oled-scherm. Het is wel prettig dat Asus extra software levert om mensen die hier wel last van hebben zoveel mogelijk te helpen.

In de schermrand heeft Asus een uitstekende Full HD-webcam verwerkt, met gezichtsherkenning om in te loggen in Windows. Asus heeft de laptop helaas niet voorzien van een fysiek webcamschuifje, maar er zijn wel functietoetsen met led-indicatie waarmee je de camera en microfoon kunt uitschakelen.

Geïntegreerd geheugen

Asus heeft de Zenbook S voorzien van een Intel Core Ultra 7 258V. Deze processor uit Intels Lunar Lake-generatie is voorzien van een npu (neural processing unit) die krachtig genoeg is om de laptop te classificeren als Copilot+-pc. Maar er is nog iets bijzonders aan deze processor. Lunar Lake is namelijk Intels eerste processorreeks waarin het werkgeheugen onderdeel is van Intels chip. Hierbij kan maximaal 32 GB geïntegreerd worden en dat is ook de hoeveelheid die we in deze laptop zien.

Intel heeft overigens al bekendgemaakt dat het qua geïntegreerd geheugen vooralsnog nog bij deze generatie processors blijft. Het proces zou simpelweg te kostbaar zijn. De processor wordt gecombineerd met een 1TB-ssd in ons testexemplaar, afkomstig van WD in de vorm van een WD PC SN560. Die ssd is direct ook het enige onderdeel aan deze laptop dat je eventueel zou kunnen vervangen, het wifi-kaartje is op het moederbord gesoldeerd. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Indrukwekkende accuduur

De Intel Core Ultra 7 258V is een energiezuinige processor met een maximaal energieverbruik van 37 watt, voorzien van acht cores onderverdeeld in vier snelle en vier energiezuinige cores. De processor is hierdoor niet de meest krachtige laptopprocessor op de markt, maar zet toch heel goede prestaties neer. Een score van 6518 punten in PCMark 10 en 6747 punten in PCMark 10 Extended zijn vergeleken met laptops van een jaar geleden gewoon uitstekend. Datzelfde geldt voor de scores die de chip neerzet in Cinebench R23. De single-core-score van 1837 punten is erg goed en voor de multi-core-score van 9052 punten hoeft de chip met acht cores zich niet te schamen.

Wel zien we in die multi-core-score wat verval als we de benchmark langere tijd laten draaien. Waar Zenbooks in het verleden soms erg luidruchtig waren, is dat bij deze variant geen probleem. Alleen bij heel zware taken hoor je de ventilator duidelijk blazen.

Intels geïntegreerde gpu's worden steeds beter en licht gamen is prima mogelijk. In 3DMark Time Spy wordt een score van 3818 punten neergezet, ruim voldoende voor licht gamen. Dat dit prima kan, bewijst een framerate van 58 fp in Shadow of the Tomb Raider, waarbij we kozen voor de voorinstelling lowest in Full HD. Schakelen we XeSS in, waarmee het beeld middels AI wordt opgeschaald, dan halen we een prima 67 fps.

Waar de ZenBook S 14 echt indruk mee maakt, is de accuduur die de accu met een capaciteit van 72 Wh levert. Een werkdag zonder lader is echt geen enkel probleem en in de Modern Office accuduurtest van PCMark 10 wordt een tijd van maar liefst 18 uur en 55 minuten neergezet. Daarmee is het dit een van de best presterende laptops op accugebied die we ooit getest hebben. In combinatie met de stevige behuizing is dit een prima laptop voor wie veel onderweg is.

Conclusie: Zenbook S 14 kopen?

Je betaalt een hoge prijs voor de Asus Zenbook S 14, maar je krijgt daar wel een indrukwekkende laptop voor terug. Zo is de bouwkwaliteit uitstekend en ook het oled-scherm maakt indruk. In combinatie met de lange accuduur is de Zenbook S 14 een snelle laptop voor iedereen die veel onderweg is.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.