E-books zijn nog steeds razend populair en je kunt de digitale boeken op veel verschillende manieren verkrijgen. Dit maakt het wel moeilijk om je collectie van boeken netjes op orde te houden. Met Calibre houd je eenvoudig een bibliotheek bij.

Tip 01: E-books lezen

Van steeds meer al bestaande titels verschijnt ook een digitale versie, en van nieuwe titels is in zo’n tachtig procent van de gevallen ook meteen een e-book-versie beschikbaar. Bovendien zijn er steeds meer websites, zoals De Slegte en Tom Kabinet, waar tweedehands e-books worden aangeboden. Tegelijkertijd wordt het steeds makkelijker om e-books te lezen. Er is een enorm aanbod speciale e-readers en omdat de schermen van tablets en smartphones flink zijn verbeterd, zijn er ook steeds meer mensen die hun boeken op deze apparaten lezen.

Waar het nogal eens misgaat, is als mensen boeken kopen of downloaden bij verschillende aanbieders en deze op verschillende apparaten willen lezen. Hoewel epub het meest gangbare formaat is, worden ook mobi en azw (Kindle) gebruikt. Daarnaast zijn er met name veel oudere boeken die zijn opgeslagen in het pdf-formaat. Niet alle e-readers en apps voor smartphone of tablet kunnen met al deze formaten overweg. Gelukkig biedt Calibre uitkomst.

©PXimport

Epub2 versus epub3

Tip 02: Calibre

Calibre is al sinds jaar en dag hét programma om je e-books mee te beheren. Dit gratis hulpje ondersteunt alle (on)bekende formaten en maakt het mogelijk om je boekencollectie – of een deel ervan – eventueel te converteren zodat je ze op elk gewenst apparaat kunt lezen. Calibre is, in tegenstelling tot vrijwel alle andere e-bookprogramma’s of -apps, onafhankelijk en ook niet gelieerd aan een bepaalde online boekenwinkel. In plaats van gedwongen winkelnering, kun je rustig checken bij welke winkel een e-book het voordeligst is en dat bestand na aanschaf indien nodig met Calibre converteren naar een voor jouw e-reader geschikt formaat. En het boek vervolgens nog overzetten naar je apparaat. De nieuwste versie van Calibre kun je hier downloaden, waarna je je collectie epubs, pdf’s, mobi’s, iBooks of andere bestanden in een handomdraai kunt toevoegen.

©PXimport

Tip 03: ISBNdb koppelen

Wanneer je één of meerdere boeken in Calibre selecteert en op Ctrl+D drukt, heb je de mogelijkheid om de ontbrekende metadata (titel, auteur, commentaar, uitgever, omslag enzovoort) automatisch van internet op te halen. Een belangrijke bron hiervoor is www.isbndb.com. 

Voordat Calibre hier ook bij kan, moet je een ISBNdb-account aanmaken. Helaas is dit slechts zeven dagen gratis te proberen, daarna betaal je minimaal (circa) een tientje per maand. Best prijzig dus, maar heb je dat er voor over, dan ga je als volgt te werk:

Ga naar de site, kies in het menu voor Account en volg de stappen. Bevestig je inschrijving door op de link te klikken die je via mail ontvangt. Kies nu op ISBNdb.com bij je account voor Developer Area / Remote Access API / Manage Access Keys en druk op Generate new key. Kopieer vervolgens de gegenereerde sleutel van acht karakters naar het klembord.

Kies in Calibre voor Voorkeuren / Metadata downloaden en klik linksonder bij Bron op ISBNdb. Wanneer je hier nog niets hebt geconfigureerd, staat er een rood kruis voor. Klik vervolgens op de knop Geselecteerde bron configureren. Plak nu achter isbnDB sleutel de sleutel en klik op Opslaan. Wanneer je nu de metadata van een boek opzoekt, wordt voortaan ook de database van ISBNdb geraadpleegd. 

©PXimport

Tip 04: Omzetten naar Word

Het is ook mogelijk om boeken in Calibre om te zetten naar docx, zodat je ze kunt bewerken in bijvoorbeeld Microsoft Word of een andere tekstverwerker. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op een boek en kies in het menu voor Boeken converteren / Individueel converteren. Kies nu rechtsboven achter Uitvoerformaat voor DOCX. Klik vervolgens op OK om het boek om te zetten. Bij het converteren wordt het oorspronkelijke formaat behouden en een kopie gemaakt in nieuwe formaat. Je kunt dit vervolgens openen door in de bibliotheek, wanneer je een boek hebt aangeklikt, aan de rechterkant (onderdeel Details) achter Formaten te klikken op DOCX.

©PXimport

Tip 05: Virtuele bibliotheken

Naarmate je verzameling boeken groeit, kan het prettig zijn om je collectie in genres te gaan onderbrengen, bijvoorbeeld ‘romans’, ‘Mijn favoriete auteurs’, ‘Engelstalig’, ‘ongelezen’ enzovoort. Dat kan al grotendeels door je boeken tags mee te geven, maar Calibre beschikt ook over de mogelijkheid om zogeheten virtuele bibliotheken aan te maken. Hier wordt dan – aan de hand van bijvoorbeeld zoekterm, auteur en/of tag – slechts een specifiek deel van je verzameling als subcollectie getoond. Het is een handige manier om je bibliotheek overzichtelijk te houden zonder dat je je boeken op verschillende locaties hoeft te bewaren.

Klik linksboven in Calibre op Virtuele bibliotheek en kies Virtuele bibliotheek maken. Geef je virtuele bibliotheek eerst een passende naam. Voer vervolgens een zoekopdracht in of kies een opgeslagen zoek­opdracht. Je kunt ook onderaan klikken op Auteurs, Labels, Uitgevers enzovoort en zo een bibliotheek samenstellen. Klik vervolgens op OK om je bibliotheek op te slaan. Extra tip: druk nogmaals op Virtuele bibliotheek en kies voor Toon virtuele bibliotheekals tabs om voortaan met een muisklik snel tussen je subcollecties te kunnen wisselen.

©PXimport

Tip 06: Ontdubbelen

Bent jij iemand die fanatiek (gratis) boeken van diverse plekken downloadt, dan is de kans groot dat je vroeg of laat dubbele titels in je verzameling hebt. Zeker wanneer je duizenden e-books in je collectie hebt, valt dit niet snel op. Gelukkig is een handige plug-in voor Calibre met de naam Find Duplicates die goed van pas komt om je collectie netjes te houden. Om deze te installeren, ga je naar Voorkeuren en kies je onder Geavanceerd voor Plug-ins. Klik nu op Nieuwe plug-ins verkrijgen, kies in de lijst die verschijnt voor Find Duplicates en druk daarna op Installeren. Je dient Calibre te herstarten en zult daarna een nieuwe knop genaamd Find Duplicates in de werkbalk aantreffen. Klik hierop, voer eventuele parameters in en na enkele seconden verschijnt een overzicht van alle dubbele of zeer op elkaar lijkende boeken.

©PXimport

Tip 07: Uiterlijk aanpassen

Hoewel Calibre veel meer in huis heeft dan alle andere e-bookprogramma’s, is niet iedereen even gecharmeerd van het uiterlijk. Standaard is Calibre nogal zakelijk en een eerste stap om hier wat aan te doen is door rechtsonder op de knoppen te klikken waarmee je de Omslagbrowser en/of het Omslaggrid inschakelt. Deze weergave kun je via de knop Voorkeuren / Uitstraling gevoel (onder Interface) helemaal naar je hand zetten.

Ook interessant is hier het tabblad Hoofdvenster, waar je onder Pictogrammen thema ervoor kunt zorgen dat Calibre andere pictogrammen laat zien waarvan ook de grootte is aan te passen. Ook kun je voor een ander lettertype kiezen en kleuren veranderen.

©PXimport

Tip 08: Meer metadata

Bij tip 3 las je hoe je ISBNdb kunt raadplegen voor ontbrekende metadata van je boeken. Er zijn nog twee belangrijke bronnen, die niet standaard worden geraadpleegd: www.bol.com en www.amazon.nl. Deze zijn echter via plug-ins alsnog aan Calibre toe te voegen. Ga hiervoor naar het onderdeel Nieuwe plug-ins verkrijgen (zie tip 6) en installeer de plug-ins BOL_NL en Amazon.comMultiple Countries. Herstart Calibre. Druk nu op Ctrl+D en kies vervolgens voor Download configureren. Schakel BOL_NL en Amazon.com Multiple Countries in door er een vinkje voor te zetten. Klik bij deze laatste nog even op de knop Geselecteerde bron configureren en zorg er onderaan voor dat de Amazon-website van Nederland is geselecteerd.

Extra tip: interessant bij Bronnen voor Metadata is de kolom Prioriteit omslag. Afhankelijk van het getal dat hier staat (hoe lager, des te meer voorkeur) zal Calibre op die plek een omslag zoeken en downloaden wanneer deze ontbreekt.

Beveiligde boeken

©PXimport

Tip 09: Bieb verhuizen

Wil je je Calibre-collectie naar een andere locatie verhuizen, bijvoorbeeld omdat je daar meer opslagruimte hebt? Dat gaat gelukkig heel eenvoudig. Kies in de werkbalk voor Calibrebibliotheek en kies onder in het venster voor Verplaats de momenteel gebruikte bibliotheek naar de nieuwe locatie. Gebruik nu de knop achter Nieuwe locatie om de andere plek te selecteren en kies OK.

©PXimport

Tip 10: Calibre Server

De meeste mensen verbinden hun e-reader, tablet of smartphone via een usb-kabel met de computer waarop Calibre staat, om e-books via de functie Naar apparaat sturen over te zetten. Een andere manier om dit (draadloos) te doen is door de ingebouwde Calibre-server in te schakelen. Dit doe je via de knop Verbinden/delen / Inhoudsserver starten. Je kunt dan, door het ip-adres van die computer op een ander apparaat in de browser in te typen en hier :8080 achter te zetten, overal in je netwerk bij je boeken. Calibre ondersteunt ook Open Publication Distribution System (opds), wat het delen nog makkelijker maakt. Installeer op je Android- of iOS-apparaat een app als Marvin, FBReader of een andere e-book-app die opds kent, en je kunt je collectie boeken heel eenvoudig op afstand doorzoeken en overzetten. Je kunt de server configureren via Voorkeuren / Delen via (Inter)net. Calibre Server gebruikt standaard geen https, waardoor de uitwisseling van gegevens niet veilig is. Gebruik deze server dan ook alleen binnen je eigen netwerk, tenzij je weet hoe je zelf een beveiligingslaag kunt aanbrengen.

©PXimport

Zijn e-books goedkoper? 

Hoewel je wellicht denkt dat e-book veel goedkoper moeten zijn dan gedrukte boeken, is dat niet zo. Het drukken en verspreiden van fysieke boeken vormt een kleiner gedeelte van de totale kosten als je wellicht zou denken. Nieuwe e-books zijn daardoor meestal net zo duur als hun fysieke tegenhangers. Op oudere e-books kun je vaak wel goede aanbiedingen vinden. Daarnaast hebben zowel Amazon als Kobo een abonnement waarin je onbeperkt boeken kunt lezen. Voor veellezers interessant, al krijg je met een dergelijk abonnement geen toegang tot het hele aanbod e-books. Het gaat om een selectie uit het totale aanbod.

Tip 11: Nieuwslezer

Het is in Calibre mogelijk om via rss allerlei nieuws uit externe bronnen te betrekken en er op gezette tijden automatisch een e-book of e-magazine van te maken. Standaard zijn er meer dan 1600 nieuwsbronnen in binnen- en buitenland waaruit je een selectie kunt maken: een handige manier om ervoor te zorgen dat de hoogtepunten dagelijks in Calibre – of je mobiele apparaat – in e-book-formaat worden getoond. Druk boven in de werkbalk op de knop Nieuws downloaden om een overzicht te krijgen van alle nieuwsbronnen, gerubriceerd op land. Maak je keuze en geef aan met welke frequentie het nieuws moet worden opgehaald. Nieuws dat is binnengehaald, vind je vervolgens links onder het label Nieuws. Calibre maakt gebruik van standaard rss-feeds voor het binnenhalen van nieuws. Wil je een andere nieuwsbron toevoegen, klik dan op het pijltje naast de knop Nieuws downloaden en kies voor Een aangepaste nieuwsbron toevoegen.

©PXimport

Tip 12: Calibre Companion

De makkelijkste manier om via Calibre je e-books op je Android of iOS-apparaten over te zetten, is via de relatief nieuwe Calibre Companion-app die voor deze twee platformen beschikbaar is. Installeer de app op je smartphone/tablet, selecteer vervolgens in Calibre de boeken die je wilt delen en kies voor Verbinden/delen / Draadloze apparaat-verbinding maken. Je kunt natuurlijk ook contact maken vai Calibre Server (tip 10) en zo e-books naar je mobiele apparaat downloaden. Calibre Companion is vooral bedoeld om je digitale bibliotheek goed te organiseren. Om boeken daadwerkelijk te kunnen lezen, heb je nog een aparte e-reader-app nodig.

De geschiedenis van Calibre

De OnePlus 15 is een premium smartphone met een megabatterij en dat merk je. Je kunt dit toestel bijna twee volle dagen gebruiken voordat je hem moet opladen, ook bij intensiever gebruik. Een mooi pluspunt, maar wat heeft de telefoon nog meer te bieden? Je leest het in deze OnePlus 15-review.

Het klopt dat er na de OnePlus 13 geen 14 is verschenen. Volgens OnePlus is de 15 niet één, maar twee generaties beter en heet hij daarom de 15. Dat is mooie marketingpraat, want het getal 14 is in thuisland China een ongeluksgetal en wordt daarom vermeden in hotels, adressen en dus ook smartphoneseries. De 15 is dus gewoon de opvolger van de 13, maar voert wel degelijk boeiende vernieuwingen door.

©Rens Blom

Enorme accu...

De reusachtige batterij springt het meest in het oog. De OnePlus 13 had al een bovengemiddeld grote accucapaciteit van 6000 mAh, maar in de 15 zit een 7300mAh-accu. De topsmartphone heeft daarmee ook een veel grotere accu dan de Apple iPhone 17 Pro Max (4823 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh), Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh) en vrijwel alle andere vlaggenschepen. Enkel Oppo's nieuwe Find X9 Pro – die een adviesprijs heeft van 1299 euro – gaat met zijn 7500mAh-accu de OnePlus 15 voorbij.

Leidt die enorme accu in de OnePlus 15 ook tot een geweldige accuduur? Ja, gelukkig wel. Wij kunnen de smartphone zonder zorgen een hele lange dag intensief gebruiken en dan is hij zeker nog niet leeg als we naar bed gaan. Bij regulier gebruik kun je deze telefoon prima twee dagen gebruiken voordat je laat op de tweede avond een oplader nodig hebt.

... laadt ook snel op

Opladen kan via usb-c of draadloos. Beide methoden komen met een addertje onder het gras. Bedraad opladen kan namelijk met een duizelingwekkende 120 watt, maar alleen als je zelf de juiste OnePlus-adapter koopt. Via een andere goede usb-c-adapter is het laden beperkt tot 36 watt. Niet langzaam, maar ook niet indrukwekkend snel. Voor draadloos geldt hetzelfde. Met een draadloze OnePlus-lader kun je met 50 watt laden, met een andere moderne oplader langzamer. Let erop dat de smartphone geen magnetisch draadloos opladen ondersteunt, tenzij je een geschikt hoesje (met ingebouwde magneetring) koopt. Met zo'n hoesje, bijvoorbeeld van OnePlus zelf, kun je de OnePlus 15 wél aan een MagSafe-oplader hangen. Dat werkt prima, kunnen we uit ervaring zeggen.

©Rens Blom

Bloedsnelle hardware

In een nieuwe premium smartphone verwacht je de beste, nieuwste hardware. OnePlus maakt die belofte waar. De OnePlus 15 draait als een van de eerste telefoons op de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5-processor en die is bloedsnel. Zeker in combinatie met 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in ons testtoestel. Dit is overigens de duurdere configuratie (1099 euro). In de basisversie (949 euro) zit 12 GB en 256 GB – ook ruim voldoende.

©Rens Blom

Het ontwerp van de smartphone laat eveneens een fijne indruk achter. De OnePlus 15 houdt comfortabel vast, heeft een geweldige vingerafdrukscanner in het display en beschikt over een prachtig oledscherm. Het scherm is met 6,78 inch aan de grote kant, waardoor je het toestel moeilijk met één hand kunt gebruiken. Op de linkerzijkant zit een speciale knop om AI-functies te starten. Als je dat niets vindt, zit de knop niet in de weg.

©Rens Blom

Goede camera's

De OnePlus 15 heeft een hoofdcamera, groothoekcamera en zoomcamera, allemaal met 50megapixel-sensoren. De camera's zijn goed en veelzijdig, maar jammer genoeg niet echt beter dan die van de OnePlus 13. Het nieuwe vlaggenschip moet ook concurrenten als de iPhone 17 Pro en Google Pixel 10 Pro voor zich dulden, met name als het gaat om ver inzoomen en de groothoeklens. Storend? Naar onze mening niet, tenzij je de beste camerasmartphone van dit moment zoekt. Dan is de OnePlus 15 niet de topper voor jou.

Hieronder zetten we een paar fotoseries gemaakt met de OnePlus 15 op een rijtje.

©Rens Blom

©Rens Blom

Updatebeleid kan nog steeds beter

OnePlus heeft zijn updatebeleid voor dure smartphones in de afgelopen jaren verbeterd, maar kan met de OnePlus 15 nog steeds niet tippen aan sommige concurrenten. Het toestel krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Samsung, Apple en Google geven hun dure telefoons zeven jaar complete updates. Bijzonder is dat de Oppo Find X9 Pro vijf om zes jaar updates krijgt, terwijl Oppo en OnePlus zusterbedrijven zijn en dezelfde ColorOS-softwareschil gebruiken. Alhoewel, OnePlus noemt zijn schil OxygenOS. In de praktijk verschilt de software echter nauwelijks met de ColorOS-schil van de Oppo Find X9 Pro, die we na de OnePlus 15 getest hebben.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus 15 kopen?

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

Nu de ondersteuning voor Windows 10 echt gestopt is, zul je binnenkort toch echt moeten overstappen. Maar wat nu als je hardware ontoereikend is voor Windows 11 of als je helemaal geen zin hebt in dat systeem? Met Linux kun je alle kanten uit, dus bespreken we de interessantste varianten.

Een groot voordeel van Linux zijn de acceptabele systeemeisen, waardoor je in de praktijk ook nog volop plezier kunt halen uit oudere computers. Met het recente afscheid van Windows 10 bedenk je nu mogelijk wat je met de computer of laptop kunt doen en hoe je niet afhankelijk bent van een eventuele overstap naar Windows 11.

MX Linux

We beginnen met MX Linux. Dit is een goed voorbeeld van een Linux-distributie die niet al te hoge eisen aan de hardware stelt: minimaal een dualcore-processor van minstens 2 GHz en zo'n 15 GB vrije schijfruimte. Een intern geheugen van 1 GB is al voldoende om MX Linux te draaien. Behalve een 64bit-versie is er ook een 32bit-uitvoering beschikbaar, prettig voor oudere computers. Dat wordt gewaardeerd: MX Linux is een van de populairste Linux-distributies op dit moment.

Omgevingen

Verwacht niet te veel toeters en bellen op het gebied van gebruikersinterface. Dat heb je ook niet nodig voor alledaagse taken. Voor MX Linux zijn verschillende omgevingen beschikbaar. Ga je voor ultieme prestaties en functioneel gebruik, dan is Xfce een goede kandidaat. De omgeving heeft een eenvoudige opzet, maar stelt ook geen hoge eisen aan het systeem.

In de sectie MX Tools vind je een verzameling van handige programma's om de computer te onderhouden. Je kunt hier nieuwe gebruikers aanmaken en de opstartvolgorde van het systeem aanpassen, als je gebruikmaakt van meerdere besturingssystemen. Ook zijn er programma's waarmee je de computer kunt herstellen in geval van problemen. Via de sectie Setup installeer je aanvullende drivers en bijvoorbeeld codecs voor audio en video. 

Rijkere omgeving

Geef je de voorkeur aan een rijkere omgeving, dan kun je de KDE-omgeving gebruiken. Deze vertoont grote gelijkenis met een gemiddeld Windows-bureaubladomgeving en is relatief gebruiksvriendelijk. Ook is er veel ruimte voor het aanpassen van de omgeving aan je eigen smaak, bijvoorbeeld met aangepaste achtergronden en een pictogramset. Je kunt die zelf samenstellen of gebruikmaken van kant-en-klare thema's, wederom vergelijkbaar met Windows.

De derde omgeving – Fluxbox – combineert het beste van beide werelden: de snelheid van het eerder genoemde Xfce en de gebruiksvriendelijkheid van de KDE-omgeving. Dit maakt de omgeving geschikt voor iets oudere hardware, maar ook prima bruikbaar voor meer moderne hardware.

Standaardapps

MX Linux is standaard voorzien van een aantal apps waarmee je direct aan de slag kunt. Zo vinden we Firefox als browser en heeft MX Linux de Thunderbird-client voor e-mail. Ook is er een recente editie van het kantoorpakket LibreOffice vooraf geïnstalleerd. Voor het afspelen van audio en video hebben de makers het bekende VLC meegeleverd. Ook vind je Strawberry, een relatief uitgebreide muziekspeler, terug in de omgeving. Je kunt zelf aanvullende apps installeren via de MX Package Installer. De apps zijn onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Email, Games en Browser. Via het zoekvak bovenin kun je specifieke apps vinden.

Elementary OS

Visueel aantrekkelijk

Waar sommige Linux-distributies niet uitblinken in gebruiksvriendelijkheid of uiterlijk, onderscheidt Elementary OS zich van de rest. In onze ogen is dit een van de meest visueel aantrekkelijke Linux-versies op dit moment. Een deel van de omgeving doet sterk denken aan het uiterlijk van Apple-omgevingen. Zelf noemen de makers het de Pantheon-omgeving. Voor Elementary OS heb je een Intel Core i3 of vergelijkbare processor nodig, 4 GB intern geheugen en 32 GB vrije schijfruimte. Je kunt Elementary OS ook proberen zonder het eerst te installeren (zie ook het kader 'Probleemloos proberen' verderop in dit artikel).

Extra veilige óf klassieke modus

Veel aandacht is besteed aan veiligheid en privacy. Dat merk je bijvoorbeeld met de Secure Session. Deze modus kun je activeren tijdens het aanmelden. Bij de Secure Session heeft elke app expliciet toestemming nodig om een taak uit te voeren, bijvoorbeeld toegang krijgen tot de fotomap of de camera. Dit is vergelijkbaar met de machtigingen die je op een mobiele telefoon per app kunt toekennen. Heb je hieraan geen behoefte en wil je de apps direct toegang geven tot 'alle' acties, dan kun je in Elementary OS ook nog kiezen voor de klassieke modus.

AppCenter

Standaard is in Elementary OS een volwassen set apps ingebouwd. Zo vind je onder meer apps voor het afspelen van audio en video, maar ook voor het werken met Office-documenten. Aanvullende apps installeer je via het onderdeel AppCenter. Handig is dat dit onderdeel ook toegang biedt tot de apps die je via Flathub kunt krijgen (over Flathub lees je elders in dit artikel).

Je kunt kiezen welke repository (bron) je wilt gebruiken: die van Elementary OS of Flathub. Ook in het AppCenter is de focus op veiligheid goed merkbaar: je leest welke rechten de app wil gebruiken (bijvoorbeeld het aanpassen van systeeminstellingen). Ook lees je op voorhand over eventuele compatibiliteitsproblemen of onderdelen die niet werken. Verder valt Elementary OS in positieve zin op qua toegankelijkheidsfuncties. Zo hebben de makers veel aandacht besteed aan navigatie met het toetsenbord (in plaats van afhankelijkheid van de muis) en screenreader-functionaliteit, waarbij de elementen op het scherm worden voorgelezen door een stem en je niet afhankelijk bent van het beeldscherm.

Meerdere omgevingen

Mogelijk gebruikte je in Windows verschillende bureaubladen, bijvoorbeeld om privé en werk gescheiden te houden. Die functionaliteit vinden we ook terug in de standaardomgeving van Elementary OS: voor elk type taak kun je een afgescheiden werkruimte met eigen bureaublad en pictogrammen maken. Ook biedt het een Niet storen-modus, die ervoor zorgt dat afleidende berichten tijdelijk worden gedempt. De omgeving beschikt ook over een beeld-in-beeldmodus, waarbij je bijvoorbeeld een video kunt afspelen terwijl je in Office een document aanpast.

Voor het gebruik van Elementary OS betaal je volgens de makers 'wat je ervoor kunt missen'. Op de website kun je een standaardbedrag (zoals 20 of 30 euro) of een aangepast bedrag opgeven.

Linux Mint

Interessante keuze

In de lijst met aantrekkelijke Linux-kandidaten mag Linux Mint niet ontbreken. Niet voor niets kun je bij ons regelmatig lezen over deze Linux-distributie. Zoek je bijvoorbeeld een opvolger voor Windows 10 en kun je door hardwarebeperkingen niet overstappen naar Windows 11, dan is Linux Mint een interessante keuze.

Het besturingssysteem stelt geen onredelijke eisen aan de computer: je hebt minimaal 2 GB werkgeheugen nodig (al is 4 GB aanbevolen) en kunt al aan de slag met 20 GB vrije schijfruimte (100 GB is aanbevolen). Prettig van Linux Mint is de lange ondersteuningsperiode. De meest recente versie van Linux Mint ('Xia') wordt tot 2029 ondersteund.

Net als bij het elders besproken MX Linux, kun je bij Linux Mint kiezen tussen verschillende omgevingen. Voor de beste ervaring kies je voor Cinnamon. Deze omgeving is het meest modern en kent een grote gelijkenis met Windows 10: handig voor de Windows-overstappers. Daarnaast kun je kiezen voor de Mate- en Xfce-omgeving. De omgeving Mate is beperkter en kent minder functies dan Cinnamon, vergt minder van de computer en is hierdoor geschikt voor oudere computers. Tot slot legt Xfce verreweg het minst beslag op de computer, maar biedt minder functies dan Mate en Cinnamon.

Naast Windows

Tijdens de installatie kun je ervoor kiezen om Linux Mint naast Windows te installeren (via de optie Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager) of juist een volledige overstap te maken (Wis schijf en installeer Linux Mint). Eenmaal geïnstalleerd, valt de gebruikersomgeving direct op: overzichtelijk en in veel opzichten vergelijkbaar met Windows. Ook valt het relatief grote aantal standaardapps op. Deze zijn toegankelijk via het Menu en ondergebracht in verschillende categorieën, bijvoorbeeld Kantoor voor Office-programma's en Geluid & Video voor audio- en videospelers.

Een belangrijk pluspunt van Linux Mint is de mogelijkheid om de gebruikersomgeving tot in detail naar je hand te zetten. Dat doe je via Menu, Voorkeuren. Bepaal hier onder meer het bureaublad, de pictogrammen en kies een thema, waarmee je het uiterlijk van Linux Mint in één keer aanpast, vergelijkbaar met Windows.

Zorin OS

Gebruiksvriendelijke optie

Zorin OS is ook een interessant alternatief voor Windows. De Linux-distributie biedt je een gebruiksvriendelijke omgeving en heeft wat betreft opzet veel weg van Windows 11. Er bestaan meerdere uitvoeringen van Zorin OS. Zorin OS Core mag je gratis gebruiken. Dit is een prima startpunt om te controleren of deze Linux-distributie je bevalt. Ben je tevreden, dan kom je echter al gauw uit bij het betaalde Zorin Pro. Je betaalt hiervoor een kleine 50 euro, maar krijgt met Pro toegang tot de eerdergenoemde Windows 11-achtige omgeving.

Als je op de website even doorklikt, kom je uit bij Zorin OS Lite. Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het hier om een lichtgewicht uitvoering van het besturingssysteem, dat je kunt gebruiken op oudere hardware. Houd er wel rekening mee dat de Lite-versie verder niet meer wordt ontwikkeld. Voor de nieuwste versie van Zorin OS Core heb je een processor op 1 GHz, 1,5 GB intern geheugen en 15 GB schijfruimte nodig. Voldoet de computer aan deze minimale eisen, dan kies je voor het toekomstbestendige Core of de betaalde Pro-versie.

Android-integratie

In Zorin OS vind je Zorin Connect. Met deze optie kun je je Android-telefoon nauw integreren met de computer. Er wordt hierbij een beveiligde verbinding opgezet tussen de computer en de telefoon. Vervolgens kun je bestanden uitwisselen en worden meldingen van de telefoon ook in Zorin OS getoond. Bovendien kun je de computer deels bedienen met de telefoon. Bijvoorbeeld bij het afspelen van muziek en video's.

Appstore Flathub: meer software

Uiteraard wil je je computer voorzien van de nodige software. Een goed startpunt hiervoor is Flathub, een appstore voor Linux. Hoe je ermee aan de slag gaat, verschilt per distributie. In sommige distributies is de ondersteuning standaard ingebouwd, zoals in Linux Mint. In andere distributies moet je Flathub zelf instellen.

Ga naar https://flathub.org/setup en kies hier je Linux-versie. In het vak bovenin geef je de naam van de distributie op en klik je op het zoekresultaat voor verdere instructies. Ga hierna op zoek naar apps die je wilt installeren.

Prettig aan Flathub is dat je ziet wanneer een app door het platform is geverifieerd en je zeker weet uit welke bron de code afkomstig is. Elke pagina bevat aanvullende links zoals verwijzingen naar taalbestanden en veelgestelde vragen. Op de tab Statistics lees je hoe vaak de software is gedownload via Flathub.

P.S. Ook op een nieuwe laptop kun je natuurlijk Linux installeren. Op zoek naar een goedkope laptop? Op Kieskeurig.nl zie je de sterkste prijsdalers van het moment.