Met emulators kun je oude games, bijvoorbeeld uit het tijdperk van Atari, weer tot leven wekken. Hoe werkt het? Wat mag je wel en niet met een emulator? Lees verder en ontdek het.

Misschien kun je je de tijd van de nostalgische computergames nog goed herinneren. Mogelijk speelde je ze op een Atari- of Commodore-machine. Helaas raken sommige games in de vergetelheid. Met een emulator kun je deze oude tijden opnieuw beleven. Een emulator bootst de omgeving na waarvoor de game oorspronkelijk is ontwikkeld. Zo speel je bijvoorbeeld met een emulator een spel binnen Windows, terwijl dat oorspronkelijk is gemaakt voor Atari. Met de juiste emulator speel je games voor platforms uit het verleden.

Het spelen van oude games is overigens bijzonder populair. Er bestaat een grote groep enthousiaste gebruikers en er zijn verschillende emulators beschikbaar. Ook grote partijen zijn flink aan de slag gegaan met emulators. Een goed voorbeeld hiervan zijn de emulators die je vindt bij de Nintendo Switch. Op dit platform kun je een grote hoeveelheid games uit het verleden spelen, voor onder meer de NES- en SNES-consoles.

Met een emulator speel je games uit het verleden.

Regelgeving

Ga je met een emulator aan de slag, dan is het belangrijk dat je op de hoogte bent van de spelregels. Je mag een emulator in de meeste gevallen zonder problemen gebruiken. Uiteraard heb je ook de game nodig die je wilt spelen. Hiervoor geldt dat je deze legaal in je bezit moet hebben.

Op internet zwerven talloze games rond, maar let er hierbij op dat je de rechten hebt om de individuele games te spelen. Dat betekent vaak dat je de game moet hebben aangeschaft. Het zomaar downloaden en installeren van een ROM-bestand zonder dat je hiervan eigenaar bent en nooit voor de game hebt betaald, is in veel gevallen illegaal.

ROM’s

De spellen zelf worden in de emulatorwereld aangeduid met ROM, een afkorting van Read Only Memory. Een ROM verwijst naar de tijd waarin spellen hoofdzakelijk werden gedistribueerd via spelcartridges. Om een spel te spelen, heb je twee onderdelen nodig: een emulator en een ROM. Voor de ROM moet je zelf zorgen, waarbij je uiteraard rekening houdt met de regelgeving. Er bestaan verschillende ROM’s, waaronder voor homebrew-games. Dit zijn spellen die niet door grote speluitgeverijen zijn gemaakt, maar door de community.

Oude games

Ben je op zoek naar een specifiek spel uit het DOS-tijdperk? Vaak zijn deze games niet meer eenvoudig te krijgen. Via The Internet Archive is er nog steeds de kans dat je deze game wel kunt spelen. Je maakt hiervoor gebruik van de bibliotheek met MS-DOS-software. Er zijn collecties met MS-DOS-games en met klassieke computergames. Helaas is de website van The Internet Archive regelmatig niet bereikbaar. De kans is dan ook aanwezig dat je niet op elk moment van de dag een spel kunt spelen.

DOSBox

Heb je goede herinneringen aan de games die je op een MS-DOS-computer speelde? Heel veel software werkt niet meer naar behoren op nieuwere systemen. Met een DOS-emulator kun je alsnog oude software gebruiken. DOSBox maakt een afgeschermde omgeving waarin de klassieke DOS-instellingen worden nagebootst. Het is geen plug-and-playomgeving, dus moet je zelf nog enkele stappen uitvoeren om het geheel werkend te krijgen.

Zorg dat je op de website van de makers de nieuwste versie binnenhaalt. Kies voor Windows door Win32 installer. Installeer DOSBox nu in een aparte map. Deze mag je zelf kiezen. Maak bijvoorbeeld de map aan C:\DOSBox. Maak een andere map aan voor de spellen die je hebt en graag wilt spelen, bijvoorbeeld C:\Games. Voor elk spel maak je vervolgens daarin een eigen map aan. Het resultaat hiervan is bijvoorbeeld C:\Games\Spel1, C:\Games\Spel2, C:\Games\Spel3. Nu is het tijd om je spellen te verzamelen en deze een voor een naar de zojuist gemaakt spelmappen te kopiëren.

DOSBox emuleert een klassieke DOS-omgeving.

Spel starten

Open nu de map C:\Dosbox (dus waarin je DOSBox hebt geïnstalleerd) en dubbelklik op Dosbox.exe. In het venster geef je vervolgens aan waar DOSBox de oude spellen kan vinden. Gebruik hiervoor de opdracht Mount C C:\Games. Druk op Enter. Je keert hierna weer terug naar de opdrachtprompt.

Schakel nu over naar de locatie met de spellen. Typ hiervoor C:. Druk op Enter. Om een spel te spelen, laat je DOSBox de map openen waarin de game zich bevindt. Typ hiervoor Cd Spel1, om de submap Spel1 te openen. Druk op Enter. Typ tot slot de naam van het uitvoerbaar bestand (exe-bestand) om het spel te openen en de games te spelen.

Laat DOSBox weten waar de games zijn te vinden.

RetroPie

Heb je de smaak te pakken gekregen? Bouw dan je eigen emulator! Een goed platform hiervoor een Raspberry Pi, in combinatie met RetroPie. Online vindt je verschillende kant-en-klare kits, maar je kunt ook zelf een emulator bouwen. Gebruik hiervoor bij voorkeur een Raspberry Pi 4. Kies bovendien voor een microSD-kaart van minstens 8 GB. Hoe groter de opslag, hoe meer games je kunt opslaan. Verder is een spelcontroller uiteraard ook van belang.

Op de website van RetroPie lees je verder welke onderdelen je nodig hebt. Ook kun je hier de recentste versie van de emulator downloaden. Ga je aan de slag met RetroPie op Raspberry Pi, dan vind je op de website ook de stappen voor deze installatie. Houd er rekening mee dat RetroPie niet compatibel is met de Bullseye-versie van Raspberry Pi.

Een meer recent en gedetailleerder stappenplan vind je op deze webpagina. De maker baseert zich hierbij op een handmatige installatie op Raspberry Pi 5-hardware.

Met RetroPie en Raspberry Pi kun je een eigen emulator bouwen.

RetroArch

Een interessante emulator met veel aanpassingsmogelijkheden is RetroArch. Je kunt deze emulator gebruiken binnen Windows, maar interessant is dat de makers ook ondersteuning hebben ingebouwd voor andere platformen. Zo draait RetroArch ook op iOS en Android en op spelconsoles zoals de PlayStation en Nintendo Switch. Via deze website vind je het complete overzicht.

Net als bij de andere emulators, moet je ook deze wel goed instellen. Het programma is opgebouwd uit acht tabbladen. Via het onderdeel Hoofdmenu heb je controle over de games en andere programma’s die je wilt gebruiken. Zorg ervoor dat je de nieuwste en meest complete bestanden hebt. Kies in Hoofdmenu voor Online Updater. De werking is van RetroArch is gebaseerd op cores. Een core kun je beschouwen als een specifieke emulator die draait binnen de RetroArch-omgeving. Dit geeft je meteen de vrijheid om te kiezen welke emulator (en daarmee cores) je installeert.

De meeste emulators kosten het nodige instelwerk.

Wat je nodig hebt

Om RetroArch te laten werken, heb je een aantal zaken nodig. Je moet natuurlijk zelf beschikken over de games die je wilt spelen. Het gaat hier om de ROM’s waarover je eerder in dit artikel hebt gelezen. Je zorgt ervoor dat je een aparte map maakt (bijvoorbeeld Games) waarin je deze spellen plaatst.

Verder heb je voor RetroArch een zogeheten BIOS-bestand nodig. BIOS-bestanden mogen niet worden gedeeld, dus deze moet je zelf op een legale manier regelen. Hierna richt je de RetroArch-omgeving verder in. Daarbij is het belangrijk dat je ook de bediening (bijvoorbeeld met een toetsenbord of nog beter: met een gamecontroller) correct instelt. Lees hiervoor dit duidelijke stappenplan met verdere uitleg.

Telefoonkoppeling

Speel je vaak spellen op je telefoon en wil je deze graag ook op een computer spelen? Dan kun je een emulator gebruiken, of slim gebruikmaken van het onderdeel Telefoonkoppeling dat je in Windows 11 vindt. Hoewel dit technisch gezien geen emulator is, stelt de functie je wel in staat om games van je telefoon binnen Windows te gebruiken.

Open Startmenu en typ Telefoonkoppeling. Volg de stappen van de wizard om je telefoon te koppelen. Het hoofdvenster van Telefoonkoppeling is opgebouwd uit meerdere tabbladen. Kies voor de tab Apps. Hier zie je een overzicht van recent gebruikte apps, bijvoorbeeld mobiele games die je hebt gespeeld. Klik op Telefoonscherm openen en zorg ervoor dat de telefoon is ontgrendeld. Het scherm van de telefoon wordt gespiegeld en alle apps zijn beschikbaar om op je computer te gebruiken.

Android-games (en apps) via je eigen telefoon en Windows spelen.

Favorieten

Via het venster van Telefoonkoppeling kun je ook veelgebruikte games makkelijk toegankelijk maken: voeg ze toe aan de sectie Favorieten. Ga naar de sectie Alle apps. Versleep vervolgens de favoriete apps naar het eerdergenoemde vak en laat ze hierboven los. Voortaan kun je de game direct starten vanuit het venster van Telefoonkoppeling.

BlueStacks

Wil je liever een volwaardige Android-omgeving emuleren en is het in Windows 11 ingebouwde Telefoonkoppeling niet voldoende? Dan kun je ook een Android-emulator voor Windows overwegen. Goed voorbeeld hiervan is BlueStacks. Let tijdens de installatie wel goed op en voorkom dat er ongevraagd extra programma’s worden meegeïnstalleerd.

Prettig aan BlueStacks is de uitgebreide ondersteuning van spelcontrollers. Zo kun je onder meer een PlayStation- of Xbox-controller aan de computer koppelen en BlueStacks automatisch de het juiste model laten detecteren. De spelbesturing in de game wordt vervolgens automatisch aangepast aan de gebruikte controller. Ook heb je voor BlueStacks niet een al te krachtige computer nodig. De emulator draait al met 4 GB intern geheugen en slechts 5 GB vrije schijfruimte. Mogelijk heb je nog een oude computer over, die je specifiek voor de emulator kunt inrichten.

Onlinespellen spelen

Een emulator geeft je de meeste vrijheid bij het spelen van games uit vervlogen tijden of voor platforms die je niet meer tot je beschikking hebt. Zoals je hebt gelezen, vraagt het instellen van een emulator wel de nodige tijd en aandacht. In plaats van een lokale emulator kun je ook gebruikmaken van de verschillende online-emulators die inmiddels beschikbaar zijn. Dit scheelt je het instelwerk en vooral van casual gaming zijn online emulators een aantrekkelijk alternatief.

Op www.playretrogames.online vind je een grote collectie games die je via de browser kunt spelen. Boven in de menubalk vind je een overzicht van games en platformen waarop ze zijn uitgebracht. Klik op een game en kies Play Now om de game direct te spelen. Aan het begin van elke game vind je instructies over de bediening, die vaak is afgestemd op het gebruik van een spelcontroller. Je kunt de games ook beeldvullend spelen.

Online spelen zonder een lokale emulator.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Woor wie graag en veel leest en dat ook op vakantie wil doen, loopt al snel tegen de beperkingen aan voor wat betreft het menemen van boeken. Een e-reader is dan een uitkomst: een enkel apparaat kan zo je hele boekencollectie opslaan. Dat scheelt kilo's en kostbare kofferruimte.

Ben je een boekenwurm die graag leest aan het zwembad, aan zee of in bad? Dan is een waterdichte e-reader een absolute uitkomst! We hebben vijf e-readers met een lekker groot scherm voor je gevonden.

Kobo Sage

Deze e-reader is ontworpen voor de serieuze lezer die meer wil dan alleen boeken verslinden. Het grote, haarscherpe E Ink Carta 1200-scherm zorgt ervoor dat tekst er fantastisch uitziet en pagina's vlot omslaan. Handig is ook de ondersteuning voor de Kobo Stylus. Hiermee kun je direct aantekeningen maken in boeken en pdf-bestanden. Daarnaast kun je via Bluetooth ook luisterboeken afspelen, waardoor je moeiteloos wisselt tussen lezen en luisteren. De behuizing is waterdicht, dus een boek lezen in bad of aan het zwembad is geen enkel probleem. Met 32 GB aan opslag heb je bovendien genoeg ruimte voor duizenden boeken en notities.

PocketBook InkPad 4

De PocketBook InkPad heeft een iets kleiner 7,8-inch scherm. Uniek is de ingebouwde luidspreker, waarmee je direct luisterboeken kunt afspelen zonder een koptelefoon te hoeven koppelen, al is die optie er via Bluetooth natuurlijk ook. De InkPad 4 is waterbestendig en het scherm heeft daarnaast ook een extra beschermlaag tegen krassen, dus prettig als je iets minder voorzichtig met je spullen omgaat. Met de SMARTlight-functie pas je niet alleen de helderheid aan, maar ook de kleurtemperatuur van het licht, zodat je op ieder moment van de dag comfortabel kunt lezen. Dankzij de ondersteuning voor een breed scala aan bestandsformaten, inclusief stripboekformaten, hoef je je zelden zorgen te maken over het converteren van bestanden.

Pocketbook InkPad Color 3

Voor wie zijn leeservaring letterlijk meer kleur wil geven, is er de PocketBook InkPad Color 3. De IkPad Color 3 heeft - zoals de naam al doet vermoeden - een 7,8-inch kleurenscherm van de nieuwste generatie dat 4096 kleuren kan weergeven. Dit maakt het apparaat perfect voor het lezen van tijdschriften, graphic novels, en kinderboeken, waarbij illustraties echt tot leven komen. De kleuren zijn weliswaar subtieler dan op een tablet, maar het grote voordeel blijft het rustige, niet-reflecterende e-ink scherm. Net als zijn zwart-wit broertje hierboven heeft dit model een ingebouwde luidspreker, Bluetooth, waterbestendigheid en de aanpasbare SMARTlight-verlichting. Een goede keuze als je vaak content met beeldmateriaal leest.

Kobo Libra Colour

Deze Kobo Libra Colour met zijn 7-inch kleurenscherm biedt een prachtige middenweg als je een iets kleinere e-reader zoekt. Dit model brengt de voordelen van een kleurenscherm naar een compacter en betaalbaarder niveau. Je kunt er niet alleen boekomslagen in kleur op zien, maar ook direct in je boeken arceren en notities maken met de los verkrijgbare Kobo Stylus 2. Het ergonomische ontwerp met fysieke bladerknoppen wordt als zeer prettig ervaren, omdat je de e-reader stevig kunt vasthouden zonder het scherm aan te raken. Uiteraard is ook dit model waterdicht. Hij is ook voorzien van ComfortLight PRO dat blauw licht filtert zodat het prettiger is voor je ogen.

PocketBook Era

De PocketBook Era is een andere goede kandidaat in de 7-inch categorie. Het model is robuust en strak vormgegeven, met een dunne rand en fysieke bladerknoppen aan de zijkant voor de bediening. Dit model leest vrijwel alle bestandsformaten die je maar kunt bedenken, heeft een ingebouwde luidspreker voor audioboeken en is waterdicht. Hoewel het een zwart-wit scherm heeft, is de schermkwaliteit uitstekend dankzij de E Ink Carta 1200-technologie, wat zorgt voor een hoog contrast en snelle reactietijden. Als je geen behoefte hebt aan een kleurenscherm of stylus-ondersteuning, dan is de PocketBook Era een prima keuze.

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, maar ook de meest toegankelijke telefoon van het - Nederlandse! - merk tot dusver. De Fairphone 6 is een smartphone die voor iedereen boeiend is, vertelt de fabrikant vol trots. Is dat echt zo? Je leest het in deze Fairphone 6-review.

Het verhaal van Fairphone is nobel: het maakt smartphones (en audioproducten) met respect voor mens en milieu, onder andere door zoveel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen te gebruiken en Chinese fabrieksarbeiders goed te behandelen en te betalen. De telefoons zelf zijn deels door jou als gebruiker te repareren en krijgen vele jaren software-updates. Alles voor een zo duurzaam mogelijke smartphone die jij zo lang mogelijk kunt gebruiken. Een streven waar niemand op tegen kan zijn, maar een groot verkoopsucces zijn Fairphones nooit geworden. Wij denken dat dat onder andere komt omdat Fairphone vaak koos voor technisch wat minder goede onderdelen, waardoor een Fairphone op papier en in de praktijk minder goed presteerde dan even dure – maar veel minder duurzame – smartphones van andere merken. 

©Rens Blom

De batterij kun je zelf uit de smartphone halen.

©Rens Blom

De batterij uit de behuizing.

©Rens Blom

Een nieuwe batterij is zo in de smartphone te stoppen.

De Fairphone 6 moet dat verhaal veranderen. Het 193 gram wegende toestel is net als zijn voorgangers erg duurzaam, krijgt updates tot 2033 en is grotendeels zelf te repareren. Fairphone belooft die reserve-onderdelen ook te blijven verkopen tot 2033. Bovendien krijg je vijf jaar garantie op de hardware van de smartphone, tegenover twee jaar die de meeste andere merken bieden. Tot zover de aspecten die Fairphone interessant maken voor de bekende doelgroep. 

©Rens Blom

Prima specificaties

Fairphone heeft echter ook stappen gezet om zijn nieuwste smartphone interessanter te maken voor een grotere doelgroep. In de Fairphone 6 zitten meer gangbare specificaties, zoals een prima Qualcomm-processor en — net als in de Fairphone 5 – 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagcapaciteit. De Fairphone 6 heeft een beter oledscherm gekregen. Dat scherm is met 6,3 inch redelijk goed met één hand te bedienen, oogt soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en kan ook op andere vlakken aardig meekomen met de concurrentie. 

©Rens Blom

De camera's zijn ook vernieuwd en bevallen ons heel aardig. Met de 50megapixel-hoofdcamera schiet je in veel omstandigheden realistische foto's en de 13megapixel-groothoekcamera doet ook keurig zijn werk. Er zijn in dit prijssegment wel smartphones met nog betere camera's. Voor de batterij geldt hetzelfde. De Fairphone 6 beschikt over een 4415mAh-accu die probleemloos een dag meegaat, maar daar houdt het op. Veel concurrerende toestellen hebben grotere accu's en gaan langer mee. Opladen doet de Fairphone 6 met maximaal 30 watt via usb-c, waardoor de accu snel genoeg vol zit. 

Rustgevende modus

Om een bredere doelgroep aan te spreken, heeft Fairphone meer gedaan dan een technisch fijne smartphone maken. De Fairphone 6 heeft echt een eigen smoel, komt – ondanks dat je hem grotendeels uit elkaar kunt schroeven – degelijk over en houdt prettig vast. Een speciale knop laat je overschakelen naar een rustgevende modus met slechts vijf apps, zonder meldingen. Helaas ervaren wij nogal wat bugs in deze modus.

©Rens Blom

De rustgevende modus.

©Rens Blom

Met deze gele knop schakel je de rustgevende modus in en uit.

We vinden het ook leuk en slim bedacht dat je officiële accessoires kunt kopen om op de achterkant te schroeven. Denk aan een kaarthouder, nekkoord en verticaal rubber handvat voor meer grip. De accessoires bevestigen en verwijderen gaat erg eenvoudig en doet ons veel denken aan de aanpak van de concurrerende CMF Phone 1 die begin 2024 uitkwam. 

©Rens Blom

©Rens Blom

©Rens Blom

Wat CMF niet doet en andere merken vrijwel ook niet, is jou de telefoon laten openschroeven om onderdelen als het scherm, de batterij en luidspreker te vervangen bij schade of een defect. Fairphone doet dit wel en profileert zich zo niet alleen als een duurzaam merk, maar ook als een merk dat jou als gebruiker verder helpt bij problemen. Die filosofie waarderen we.

Software nog met bugs

Fairphone belooft zijn nieuwste smartphone tot 2033 software-updates te geven, een belofte die bij oude toestellen is waargemaakt. Het merk heeft langer nodig dan andere fabrikanten om updates uit te rollen, maar heeft wel een lange adem. Opmerkelijk is dat wij en veel andere vroege gebruikers nogal wat softwareprobleempjes ervaren met de Fairphone 6. Een topman van Fairphone (h)erkent de bugs en belooft deze zomer updates met oplossingen. Fijn, maar als vroege koper kunnen de eerste weken tot maanden met je nieuwe Fairphone 6 dus ook frustrerend zijn.  

©Rens Blom

Dan blijft alleen nog de prijs over. De eerste Fairphones waren niet heel duur, maar technisch ook niet zo geavanceerd. De Fairphone 5 uit 2023 was technisch een stuk beter, maar kostte een serieuze 699 euro. We vinden het dan ook een goede stap dat de Fairphone 6 verschijnt voor 599 euro – een prijs die in potentie meer mensen aanspreekt. Zeker omdat de smartphone technisch echt prima bevalt.

Conclusie: Fairphone 6 kopen?

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.