Forza Horizon 5 kleurt in alle opzichten binnen de lijntjes. Het is eigenlijk simpelweg een veredelde Horizon 4, wat een opgevijzelde Horizon 3 is. Maar aan kwaliteit heeft de serie nog steeds helemaal niets ingeboet.

Kijk je kritisch naar arcaderacers, dan zie je vaak dat de ontwikkelaars voor een specifieke niche kiezen. Dirt richt zich op rally en gymkana, FlatOut en Wreckfest rijgen botsingen aan elkaar en Need for Speed richt zich (vaak) op straatraces en het opvoeren van importauto’s. Vrijwel iedere ambitieuze poging om hieraan voorbij te gaan redt het niet bij deze welomlijnde titels. De nieuwste telgen van The Crew en Grid maakten bijvoorbeeld niet ontzettend veel indruk.

Ontwikkelaar Playground Games springt in dat gat en probeert met Forza Horizon de verschillende aspecten uit de autocultuur met elkaar te verbinden. Wonder boven wonder slaagt het daar keer op keer in. 

©PXimport

Zorg voor autocultuur

De veelzijdigheid aan beschikbare bolides is net als in vorige delen in de serie ontzettend indrukwekkend. Vrijwel alle betekenisvolle automerken zitten vol glorie in de game, van het Amerikaanse Dodge tot Ferrari, Volkswagen en Honda. Het oog voor detail is verbluffend en benadert het niveau van Gran Turismo: games van dit kaliber zijn net zozeer een naslagwerk over de geschiedenis van de autocultuur als dat het games zijn. Aan alles merk je dat Playground zorg draagt voor de verschillende facetten van deze rijke cultuur.

Het mooie is dat de karakteristieke eigenschappen van alle beschikbare auto’s ten volste benut is. Sterker nog, je kunt elke auto van binnen en buiten bekijken, om er vervolgens in een handomdraai zo’n lekker sissende 1.6 liter-motor in te leggen of juist een nieuw likje verf op je velgen te gooien. Natuurlijk gaat het hier om een arcaderacer, maar zeker met een stuur en een goed stel pedalen voel je het gelijk wanneer je een bredere band onder je Honda Civic knalt.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Forza Horizon 5 is ook qua race-ervaring vrijwel volledig naar je hand te zetten. Wil je tussen neus en lippen door de 300 kph aantikken, dan hoef je in principe alleen maar in een Lamborghini te springen en het gaspedaal in te houden. Wil je de nuances van een familiewagen aanvoelen, dan zet je alle hulpmiddelen uit en heb je opeens te maken met een verrassend diepgaande representatie. Misschien is dit ook de reden waarom een YouTube-kanaal als

zoveel video’s maakt over Forza Horizon: om te kunnen genieten van de karakteristieke wegligging, geluiden en aanblik van alle beschikbare wagens.

Hallo Mexico!

De grote vraag is dus vooral: hoe zit het met de races en de omgeving? In Horizon 4 stond Groot-Brittannië centraal, in deeltje vijf reizen we af naar Mexico – gevuld met indrukwekkende ecosystemen, archeologische pareltjes en aantrekkelijke autoroutes.

Waar Horizon 4 vooral draaide om kleine, spannende paadjes door prachtige steden en net zo indrukwekkende natuurgebieden, gaat het in Horizon 5 vooral om de verscheidenheid aan Mexicaanse flora en fauna. Of je nu langs of over het strand scheurt, een actieve vulkaan beklimt of een dichtbebost regio onveilig maakt: aan ecologische diversiteit is geen gebrek. Playground Games heeft bovendien samengewerkt met een antropologisch instituut om recht te doen aan verschillende archeologische vondsten. Zo kun je Ek’ Balam bezoeken, maar ook de Stad van de Goden Teotihuacán. 

©PXimport

Waar de ruïnes alle aandacht hebben gekregen die ze verdienen, gaat dat niet op voor niet-materiële cultuur. Dat resulteert in stereotypes, generalisaties en ongemakkelijke uitspraken over ‘de Mexicaanse cultuur’. In tussenfilmpjes en dialogen gaat het vrijwel alleen maar over het belang van familie, alsof dat een volledige cultuur definieert.

Dat is zonde, juist omdat Playground wel degelijk een kritische houding probeert aan te nemen. Dat uit zich niet alleen in de samenwerking met een antropologisch instituut, maar ook in bijvoorbeeld de mogelijkheid om genderneutrale voornaamwoorden te kiezen.

Van sprintraces tot een spectaculaire duurloop

Over het algemeen is de spelopbouw van Forza Horzon 5 uitstekend. De fictieve representatie van Mexico leent zich uitstekend voor talloze verschillende races, van drag en drifting tot touren en rally. Vaak gaat het om vrij korte races die je in een minuut of drie tot een goed einde kunt brengen. Maar eens in de zoveel tijd komt er een groter evenement voorbij, waar je toch al gauw een kwartier of soms een halfuur mee bezig bent. Deze evenementen loodsen je door de volledige spelwereld en zijn vaak spannend en spectaculair. 

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De keerzijde van deze insteek is dat het enigszins voelt alsof de spelwereld uit verschillende levels is opgebouwd, in plaats van dat het een dynamisch geheel vormt. De overgang tussen regenwoud en woestijn is rigide, wat ten koste gaat van de illusie van een levende wereld. Bovendien krijg je soms het gevoel dat je allerlei korte, soms minder interessante races moet doorlopen om een groter, mooier en leuker evenement vrij te spelen.

Dit doet gelukkig nauwelijks afbreuk aan de verder waanzinnige race-ervaring. Forza Horizon 5 is wederom prachtig, gelaagd, veelzijdig en eigen. 

Forza Horizon 5 is vanaf 9 november verkrijgbaar voor pc, Xbox Series X en S en Xbox One. De Premium-editie van het spel geeft op 5 november al toegang. Voor deze review is de game op Xbox Series X getest.

Gebruik je een vaatwasser, dan heb je vast wel eens het lampje voor zout of glansspoelmiddel zien oplichten. Maar wat doen die toevoegingen eigenlijk precies? En zijn ze nog nodig als je all-in-one tabletten gebruikt? We vertellen je alles wat je weten moet over dit doeltreffende duo.

Lees ook: Een vaatwasser die de vaat droogt: hoe doet-ie dat eigenlijk?

Waarom vaatwaszout nodig is

In Nederland bevat kraanwater bijna overal calcium en magnesium: mineralen die zorgen voor hard water. Hoe harder het water, hoe meer kans op kalkaanslag. Vaatwaszout helpt dit te voorkomen. Het zout doe je in een reservoir in de vaatwasser dat verbonden is met een zogenaamde ionenwisselaar. Die haalt calcium en magnesium uit het water voordat het je vaat bereikt. Het resultaat: geen witte aanslag op glazen, en een langere levensduur van je vaatwasser.

Zonder zout werkt het onthardingssysteem op den duur niet meer goed, en zal je vaatwasser slechter gaan presteren. Het verwarmingselement kan verkalken en glazen kunnen dof uit de machine komen. Ook filters, sproeiarmen en leidingen kunnen verstopt raken door kalkresten.

©Nadezhda

De rol van glansspoelmiddel

Glansspoelmiddel komt pas op het einde van het programma in actie. Het verlaagt de oppervlaktespanning van water, waardoor druppels sneller van je vaat aflopen. Dat voorkomt opgedroogde druppels en doffe plekken. Vooral bij glazen is het effect goed zichtbaar: ze drogen mooier op en blijven helder.

Daarnaast helpt glansspoelmiddel om de droogtijd te verkorten. Omdat het water sneller verdampt, is je vaat aan het einde van het programma meestal al zo droog dat het meteen de kast in kan.

Wanneer moet je bijvullen?

De meeste moderne vaatwassers hebben een waarschuwingslampje voor zowel zout als glansspoelmiddel. Gaat dat branden, dan is het tijd om bij te vullen. Je kunt ook zelf af en toe het reservoir controleren.

Het zoutreservoir zit meestal onderin, naast het filter. Schroef de dop los en vul het bij met speciaal vaatwaszout tot het waterpeil zichtbaar stijgt. Let op dat je er geen afwasmiddel of keukenzout in gooit: dat verstoort het systeem.

Het glansspoelmiddel vul je via een klepje in de deur, vlak naast het vakje voor het vaatwasmiddel. Gebruik een trechtertje om knoeien te voorkomen.

©Davizro Photography

Hoe zit het met all-in-one tabletten?

Veel vaatwastabletten bevatten tegenwoordig zout, glansspoelmiddel en reiniger in één. Handig, maar dat betekent niet dat je altijd zonder extra zout of glansspoelmiddel kunt.

Heb je zacht water (onder de 8 °dH), dan is de hoeveelheid in zo'n tablet meestal voldoende. Maar bij gemiddeld of hard water (vanaf 8 dH en hoger) kan het toch slim zijn om extra zout toe te voegen. Je vaatwasser kan dat vaak zelf meten en bijsturen.

Hetzelfde geldt voor glansspoelmiddel. Komt je vaat nog nat of dof uit de machine? Dan is bijvullen alsnog nodig, zelfs als je een alles-in-één tablet gebruikt.

Zo stel je de juiste dosering in

In het menu van je vaatwasser kun je meestal de hardheid van het water instellen. De machine bepaalt dan automatisch hoeveel zout nodig is. Om dit goed in te stellen, moet je weten hoe hard het water in jouw regio is. Je vindt deze informatie via de website van je waterleverancier. Bijvoorbeeld:

• Waternet

• Vitens

Zodra je de waarde weet, kun je in de handleiding van je vaatwasser terugvinden hoe je de instellingen aanpast. Bij sommige modellen stel je dit met druktoetsen in, bij andere via het display. Koop je je vaatwasser bij een witgoedspecialist? Vraag dan of zij kunnen demonstreren hoe je dit precies doet.

Voor glansspoelmiddel kun je de dosering meestal ook handmatig instellen. Laat je glazen nog strepen zien, of zitten er vlekken op je bestek? Dan staat de dosering misschien te laag. Zie je een blauwe waas of regenboogachtige strepen? Dan gebruik je waarschijnlijk te veel.

Tot slot

Zout en glansspoelmiddel lijken misschien niet direct essentieel, maar ze zijn belangrijk voor het goed functioneren van je vaatwasser. Zeker in gebieden met harder water zijn ze onmisbaar om kalkaanslag te voorkomen en om je vaat glanzend en droog te krijgen. All-in-one tabletten zorgen al voor een deel van de dosering, maar dat betekent niet dat je nooit meer zout of glansspoelmiddel hoeft toe te voegen. Controleer dus regelmatig de niveaus, pas de instellingen aan op het water in jouw regio, en houd je vaatwasser in topconditie.

Gaat je kind na de zomervakantie naar de middelbare school? Dan heeft hij of zij waarschijnlijk een laptop nodig. Als ouder wil je natuurlijk een laptop kiezen die past bij wat de school vraagt én bij de manier waarop je kind ermee werkt. Maar waar let je dan op?

Lees ook: Van powerbank tot adapter: dit zijn de handigste accessoires voor je laptop

Een laptop is best een uitgave; wanneer je schoolgaande kind er een nodig heeft, is het dus zaak dat je er eentje koopt waarmee hij of zij een aantal jaar vooruit kan (sterker nog: het liefst de hele schooltijd). Door vooraf goed te kijken naar wat de school aanraadt en specificaties te vergelijken, weet je zeker dat je de juiste laptop voor je kind vindt. 

Chromebook of Windows?

De eerste keuze die je vaak moet maken is die tussen een Chromebook en een Windows-laptop. Veel scholen werken met Google Workspace, zoals Google Docs, Drive en Classroom. In dat geval is een Chromebook een logische keuze: snel, betaalbaar en makkelijk in gebruik.

Werkt de school met specifieke software zoals Office of educatieve programma's die alleen op Windows draaien? Dan is een Windows-laptop een betere optie. Die kan bovendien zwaardere toepassingen aan, zoals fotobewerking of programmeren – handig als je kind in de bovenbouw zit of een technisch profiel kiest.

Snelheid en geheugen

Een laptop moet vlot reageren, ook als er meerdere tabbladen openstaan. Kijk daarom naar de processor en het werkgeheugen. Voor een Chromebook volstaat een eenvoudige chip, maar ook daar is 8 GB werkgeheugen aan te raden – 4 GB is eigenlijk te krap. Bij een Windows-laptop is een i3 of Ryzen 3 het minimum, maar voor soepel multitasken is een i5 of Ryzen 5 verstandiger.

Ook het type opslag maakt verschil: kies voor een SSD in plaats van een traditionele harde schijf. Een SSD is stiller, sneller en minder kwetsbaar. Met 256 GB heb je voldoende ruimte voor schoolwerk, documenten en af en toe een download.

Formaat en gewicht

Een laptop voor school gaat dagelijks mee in de tas. Hij moet dus niet te zwaar zijn. Een scherm van 13 tot 15 inch is een goede keuze: dat is groot genoeg om prettig op te kunnen werken, klein genoeg om mee te nemen. Let ook op het gewicht. Alles onder de 1,7 kilo is prima voor dagelijks vervoer. Sommige modellen zijn 2-in-1: ze hebben een touchscreen en kunnen ook als tablet worden gebruikt. Dat is handig bij creatieve opdrachten, maar niet per se nodig voor iedereen.

Batterijduur

De batterij moet een hele schooldag meegaan, want opladen in de klas is vaak geen optie. Reken op minimaal zes uur, maar meer is beter. Chromebooks scoren hier vaak goed, met accuduur tot tien uur of meer. Bij Windows-laptops verschilt het sterk per model. Kijk daarom niet alleen naar de opgegeven accuduur, maar ook naar ervaringen van andere gebruikers.

©ID.nl

Lees ook: Zo geef je je laptop een langere adem

Degelijkheid

Scholieren gaan niet altijd even voorzichtig met hun spullen om. Het is daarom slim om te letten op de bouwkwaliteit van de laptop. Modellen met een stevige behuizing kunnen beter tegen een stootje in een volle schooltas. In dat opzicht zijn zogeheten 'zakelijke laptops' interessant. Denk aan laptopseries zoals de HP EliteBook, Dell Latitude of Lenovo ThinkPad. Die zijn oorspronkelijk bedoeld voor intensief gebruik op kantoor, maar juist daardoor zijn ze vaak robuuster dan vergelijkbare consumentenmodellen.

Als ouder ga je waarschijnlijk niet direct op zoek naar een zakelijke laptop voor je kind, maar in het aanbod van refurbished laptops kom je dit soort modellen veel tegen. Ze zijn dan professioneel opgeknapt, opnieuw geïnstalleerd en meestal voorzien van garantie. Voor een bedrag van 200 à 300 euro heb je dan een laptop die beter gebouwd is dan veel nieuwe modellen in die prijsklasse. Je betaalt niet voor uiterlijk of overbodige functies, maar voor een betrouwbaar apparaat dat tegen een stootje kan.

Handige extra's

Naast de laptop zelf zijn er nog wat dingen die het gebruik makkelijker maken. Een stevige hoes of laptoptas is natuurlijk een must: het is niet slim om de laptop los in een schooltas of rugzak mee te nemen. Een extra toetsenbord of losse muis kan thuis handig zijn, bijvoorbeeld als je kind huiswerk maakt aan een bureau. Een laptopstandaard helpt om rechter te zitten en voorkomt dat je kind lang in een verkeerde houding werkt.

Veiligheid en updates

Het is de bedoeling dat de schoollaptop die je koopt jarenlang meegaat, dus het is verstandig om te controleren hoe lang het besturingssysteem nog updates krijgt. Zeker bij Chromebooks kun je per model opzoeken tot welk jaar er beveiligingsupdates worden aangeboden. Omdat Google een updatebeleid heeft waarbij Chromebooks van na 2021 10 jaar updates krijgen, zit je hiermee dus eigenlijk altijd goed. Heb je een model op het oog? Dan kun je online opzoeken wat de AUE-datum (Auto Update Expiration) is.

Ook voor Windows krijg je jarenlang updates. Belangrijk is wel dat je kiest voor de meest recente versie – op dit moment is dat Windows 11. Kom je ergens een goedkope laptop met Windows 10 tegen? Let dan goed op of de hardware geschikt is voor een upgrade naar Windows 11. Is dat niet het geval, dan kun je die laptop maar beter niet kopen, want de ondersteuning voor Windows 10 stopt op 14 oktober 2025.

Let er ook op of je de aanwezige opslag of het werkgeheugen eventueel nog kunt uitbreiden – dat maakt het apparaat toekomstbestendiger. Extra beveiligingsopties zoals een vingerafdrukscanner of webcamcover zijn geen noodzaak, maar kunnen wel prettig zijn.

Zorg er ook voor dat bestanden automatisch worden opgeslagen in de cloud, bijvoorbeeld via Google Drive of OneDrive. Afhankelijk van de leeftijd kan het ook nog slim zijn om ouderlijk toezicht in te stellen, bijvoorbeeld via een beheerd Google-account of de instellingen van Windows.

Connectiviteit en aansluitingen

De meeste laptops zijn standaard uitgerust met wifi, maar het loont om te letten op ondersteuning voor wifi 6. Daarmee is de verbinding sneller en stabieler, wat handig is op drukke schoolnetwerken. Een USB-C-poort is aan te raden voor opladen, randapparatuur en accessoires. Een HDMI-aansluiting is handig als je kind presentaties moet geven of thuis een groter scherm wil aansluiten. En hoewel steeds minder laptops er standaard mee komen, kan een ethernetpoort soms handig zijn als wifi tijdelijk niet werkt. De laptop kan dan met een kabel rechtstreeks op de router worden aangesloten.

Kosten en regelingen

Een goede laptop hoeft niet extreem duur te zijn, maar je moet toch al snel rekenen op een bedrag van minimaal 400 euro voor een geschikt Chromebook. Voor een nieuwe Windows-laptop ben je al snel 550 euro of meer kwijt. Kies je voor refurbished, dan ben je goedkoper uit. Kun je het zelf niet betalen, kijk dan of de school een regeling heeft. Informeer ook bij je gemeente: vaak bieden die een vergoeding of tegemoetkoming voor mensen met een minimum inkomen die een laptop voor hun kind moeten kopen

Sommige ouders kiezen ervoor om een laptop te verzekeren, wat zeker iets is om te overwegen bij jongere kinderen. Schade of diefstal komt helaas regelmatig voor. Daarnaast bieden bedrijven als Microsoft en Adobe korting aan wanneer hun software wordt aangeschaft voor leerlingen (én ouders).  Kijk ook eens op Surfspot; daar is veel software waarvoor je korting kunt krijgen verzameld.

Tot slot

Voor de meeste middelbare scholieren is een Chromebook met 8 GB werkgeheugen een goede, betaalbare keuze, zeker als de school volledig met Google werkt. Wordt er intensiever met software gewerkt of wil je dat de laptop ook in de bovenbouw nog voldoet? Kies dan voor een Windows-model met een snellere processor en meer opslag. Wat je ook kiest: let op het gewicht, de batterijduur en hoe lang het apparaat nog updates krijgt. Dan weet je zeker dat je kind er niet alleen dit schooljaar, maar ook daarna goed mee uit de voeten kan.