Exo One heeft een bijzonder sterke aantrekkingskracht

In pakweg tien levels rol, spring en zweef je als een knikkervormig ruimteschip over evenzoveel planeten, de een nog minder gastvrij als de ander. Magnetische stormen, ontelbaar veel bergtoppen die afschrikken als de stekels van een egel en zeeën zo donker dat de diepste troggen van onze eigen oceanen plasjes lijken. Exo One balanceert op de lijn van zen en zenuwslopend. Het ene moment lanceer je je ruimteschip precies op het goede moment de ruimte in, het andere moment worden er full-screen flitsen van kosmische horrortaferelen op je netvlies gebrand.

Go with the flow

Het wordt nooit helemaal duidelijk wat er precies aan de hand is. Audiofragmenten en nieuwsbulletins tussen de levels door vertellen over het buitenaards ruimteschip dat je bestuurt, dat trouwens helemaal geen ruimte biedt voor een cockpit. Wie of wat deze buitenaardse bowlingbal dan voortstuwt is een raadsel, maar als speler ga je gretig mee in die beweging.

Het doel is in ieder level hetzelfde: bereik het felle blauwe licht dat vanuit de horizon de ruimte inschiet. Er is geen manier om game-over te gaan en er zijn geen vijanden of andere obstakels, enkel de zwaartekracht. Exo One draait om het manipuleren van de krachten die op je ruimteschip inwerken. Met een druk op de rechtertrigger maak je de knikker zo zwaar dat ‘ie met een rotgang richting het oppervlakte stort. Als je de knop op het juiste moment weer loslaat, katapulteer je jezelf de lucht in. Voor wat extra aerodynamica kun je het schip ook veranderen in een vliegende schotel, waarna je een tijdje kunt blijven zweven.

Aan die basis wordt nooit getornd, maar na een uur of drie heb je dan ook al het einde van de game gezien. Exo One stelt ieder level opnieuw de spelregels vast. Zo moet je op een van de planeten juist aan de zwaartekracht ontsnappen en jezelf door de atmosfeer duwen. Een paar van deze spelregels halen je helaas uit de flow die het spelen van Exo One zo fijn maakt.

Marble Cinematic Universe

Exo One is op zijn best als je op die sweet spot zit van net genoeg uitgedaagd worden om zo snel mogelijk over de planeet te rollen, maar niet dusdanig dat je steeds abrupt tot stilstand komt, oftewel het Sonic-effect. Alleen wanneer alles op rolletjes loopt kun je optimaal genieten van de rauwe en ruwe omgeving. De grafische stijl van Exo One valt nog het beste te omschrijven als stockfotorealistisch. Het is alsof de ontwikkelaar zich in Photoshop heeft uit zitten leven met allerlei weers- en lichteffecten, om vervolgens het resultaat hiervan uit te printen en er papier-maché planeten van te maken. Het is niet altijd even mooi, maar prachtig is het zonder twijfel.

Exo One is verre van perfect, maar dat deert nauwelijks. Het is een ervaring die je niet snel vergeet, ook al is en blijft het qua spelmechanieken heel simpel. In die zin is de vergelijking met Jelle’s Marble Runs wel treffend: dat kijk je ook niet om de knikkers - je doet het voor de beleving.

Exo One is verkrijgbaar voor Xbox One, Xbox Series X en S (ook via Game Pass) en pc.