2018 belooft weer een prachtige game-jaar te worden. Onze collega's van Gamer.nl zetten maar liefst 100 games op een rij die in het komende jaar uitkomen. De top-10 vind je hier.

10. Anthem

Ontwikkelaar: BioWare – Electronic Arts

Platforms: pc, PS4, Xbox One | Releasedatum: Vierde kwartaal 2018

De makers van Mass Effect en Dragon Age komen in 2018 met een gloednieuwe game: Anthem. Anthem is net als bovengenoemde games een actie-rpg met een open wereld, maar daar houden de gelijkenissen met BioWare’s voorgaande werk wel weer op. Anthem maakt gebruik van een ‘gedeelde’ wereld, waarin maximaal vier spelers als Freelancers opdrachten uitvoeren. Dat kan met elkaar, maar ook alleen.

De grote troef van deze Freelancers is hun exosuits, genaamd Javelins. Deze mechanische pakken geven spelers de krachten van een gemiddelde superheld. Je kunt ermee vliegen, duiken, sneller rennen en bent natuurlijk ook tegen een stootje bestendigd als je in een (vuur)gevecht terecht komt. De pakken zijn volledig aan te passen, zodat spelers dus hun eigen tintje aan hun Freelancer kunnen geven.

Goed om te weten is dat Drew Karpyshyn het verhaal van de game schrijft. Hij schreef eerder het verhaal van games als Mass Effect 1 en 2 en Star Wars: Knights of the Old Republic; niet BioWare’s minste werk dus!

©PXimport

9. Ni No Kuni 2: Revenant Kingdom

Ontwikkelaar: Level-5 – Bandai Namco

Platforms: pc, PS4 | Releasedatum: 23 Maart 2018

Na het betoverend mooie eerste deel, mogen we aankomend jaar opnieuw genieten van een rpg van het Japanse Level-5. Hoewel de studio het dit keer moet doen zonder de hulp van Studio Ghibli, dat zo nadrukkelijk zijn stempel drukte op de eerste Ni No Kuni, lijkt dit tweede deel weinig aan magie te verliezen.

Zo heel gek is dat ook weer niet. Studi Ghibli is dan weliswaar niet betrokken bij dit tweede deel, maar de voormalige character designer van de animatiestudio, Yoshiyuki Momose, en componist Joe Hisaishi werken wél mee aan Ni No Kuni 2 en dat is te merken, zowel in de tekenstijl als in de muziek.

De hoofdrol in Ni No Kuni 2 is voor de jonge Koning Evan, die uit zijn kasteel is geknikkerd en daarom een nieuw koninkrijk opbouwt. Dit doe je vooral door quests te voltooien, maar je beheert ook hoe je je koninkrijk inricht en voert oorlog met naburige koninkrijken.

©PXimport

8. Age of Empires 4

Ontwikkelaar: Relic Entertainment – Microsoft Studios

Platforms: pc | Releasedatum: 2018

Na de sluiting van Ensemble Studios in 2009 leek het er lang op dat er ook geen nieuwe Age of Empires meer in zat. Microsoft Studios heeft echter in Relic Entertainment een nieuwe studio gevonden om de serie voort te zetten. En niet zomaar een studio, want met games als Warhammer 40,000 en Company of Heroes op het cv heeft de studio genoeg ervaring met het maken van strategiespellen.

Inhoudelijk is er echter nog weinig bekend over de terugkeer van de Age of Empires-serie. In de onthullingstrailer, die tijdens de afgelopen Gamescom werd getoond, zien we verschillende rijken opkomen en weer ondergaan, waaronder dat van de Romeinen, de Spanjaarden en strijdende Indianen.

©PXimport

7. Shadow of the Colossus (Remake)

Ontwikkelaar: Bluepoint Games – Sony Interactive Entertainment

Platforms: PS4 | Releasedatum: 2018

Shadow of the Colossus verscheen in 2006 op de PlayStation 2 en die versie werd, in HD-resolutie, in 2011 ook uitgebracht op de PlayStation 3. Op de PlayStation 4 krijgen we echter meer dan alleen een opgevijzelde resolutie; de game is dit keer echt opnieuw gemaakt.

Bluepoint Games, dat al eerder de HD-heruitgave verzorgde, is wel heel dicht bij het origineel gebleven. Door de game echter opnieuw te maken, wordt de kracht van de PS4 beter benut met mooiere assets. Op de PS4 Pro is de game bovendien in 4K met 30 frames per seconden, of met 60 fps op 1080p te spelen. De besturing is daarnaast flink onder handen genomen zodat Shadow of the Colossus meer speelt zoals andere third-person games, al is de klassieke configuratie ook gewoon beschikbaar.

In Shadow of the Colossus reis je als jonge Wanderer met je paard door een verboden land, dat bevolkt wordt door een aantal gigantische wezens. Deze colossi moet je een voor een zien te verslaan om een meisje te redden. Elke colossus is in feite een puzzel op zich, met zwakke plekken die je moet vinden en gebruiken. Daarbij komt het nodige klimwerk kijken. Door zijn opzet, besturing en ambiance was Shadow of the Colossus in 2006 al een unieke game, en het lijkt erop dat het dat straks in 2018 nog steeds is.

©PXimport

6. Far Cry 5

Ontwikkelaar: Ubisoft – Ubisoft

Platforms: pc, PS4, Xbox One | Releasedatum: 27 Maart 2018

Far Cry 5 speelt zich af op een minder exotische, maar daardoor niet minder interessante locatie dan de vorige delen. In het noordwesten van Amerika ligt Hope County, waar de extreemrechtse, religieuze familie die zichzelf Eden’s Gate noemt, de dienst uitmaakt. Aan het hoofd van de familie staat prediker Joseph Seed, die het gebied terroriseert met zijn radicale denkwijze. De speler moet als kersverse sheriff in het gebied in Montana orde op zaken stellen en Joseph Seed voor het gerecht brengen.

Dat is in Far Cry 5 natuurlijk geen kwestie van met een arrestatiebevel op zak aankloppen. Spelers krijgen de beschikking over allerlei voertuigen, waaronder vliegtuigen, om de strijd met Eden’s Gate aan te gaan. Helemaal alleen sta je er niet voor; de gehele campagne kan ook in co-op worden gespeeld.

©PXimport

5. Ori and the Will of the Wisps

Ontwikkelaar: Moon Studios – Microsoft Studios

Platforms: pc, Xbox One | Releasedatum: 2018

Ori, wie werd er niet verliefd op het bijzondere eerste deel? In Ori and the Will of the Wisps gaat het verhaal van de witte beschermgeest Ori verder, als hij de wereld voorbij het bos van Nibel verkent om achter zijn ware bestemming te komen.

Net als Ori and the Blind Forest is het tweede deel een echte Metroidvania, waarin je door nieuwe vaardigheden vrij te spelen ook toegang krijgt tot nieuwe gebieden. Ori and the Will of the Wisps is (op de Xbox One X) in 4K te spelen, zodat de schoonheid van de game nog meer tot zijn recht komt.

©PXimport

4. Spider-Man

Ontwikkelaar: Insomniac – Sony Interactive Entertainent

Platforms: PS4 - Releasedatum: Eerste helft 2018

Insomniac, bekend van Ratchet & Clank en Sunset Overdrive, heeft de eer om aan de slag te gaan met Marvel’s Spider-Man. Het is voor het eerst dat de studio werkt aan een licentie-game, al staat het spel volledig los van de films en comics en geniet Insomniac dus alsnog redelijk wat creatieve vrijheid.

In deze Spider-Man is Peter Parker al ietsje ouder en meer ervaren dan in bijvoorbeeld de meest recente film. Hij rekent af met misdaad in de straten van New York, die je al slingerend, kruipend of rennend verkent. New York wordt recentelijk geteisterd door een groepering genaamd de Inner Demons, dus er is genoeg werk aan de winkel voor Spidey. In de game krijg je overigens ook Peter Parker zonder kostuum onder de knoppen, en ook zijn vriendinnetje Mary Jane Watson is op bepaalde momenten in de game speelbaar.

©PXimport

3. Detroit: Become Human

Ontwikkelaar: Quantic Dream – Sony Interactive Entertainment

Platforms: PS4 | Releasedatum: Eerste helft 2018

Detroit: Become Human is zicht- en voelbaar een spirituele opvolger van Heavy Rain en Beyond: Two Souls. Quantic Dreams typische manier van besturing en verhaalvertelling is niet te missen. Detroit: Become Human is echter de eerste game van de studio op de PlayStation 4, en daar schuilt dan ook de grootste troef in. We gaan dit keer echt op zoek naar de menselijkheid.

In het futuristische Detroit zijn robots gemeengoed geworden, al genieten ze niet hetzelfde aanzien als ‘echte’ mensen. De robots – Androids – zijn het slachtoffer van discriminatie, al is niet alle argwaan even ongegrond als er zo nu en dan een Android door het lint gaat en veel schade berokkent.

In Detroit: Become Human speel je zelf als verschillende Androids in deze wereld, en geniet je veel keuzevrijheid. Niet in wat je doet of waar je gaat en staat, maar wel in hoe je reageert op de wereld om je heen. Wanneer je bijvoorbeeld wordt geconfronteerd met huiselijk geweld kun je op talloze manieren de confrontatie met de geweldpleger aangaan of juist uit de weg gaan, en als onderhandelaar tijdens een gijzelneming kun je ervoor kiezen om het plaats delict eerst helemaal te onderzoeken om de vergaarde informatie vervolgens te gebruiken bij de onderhandeling, of ga je gelijk het gesprek aan en zie je wel waar het schip strandt.

De manier waarop gespeeld wordt is dan ook bekende kost, maar de grootste vooruitgang wordt geboekt op grafisch gebied. De fraaie graphics en realistische (gezichts)animaties komen zo’n verhalende game als deze natuurlijk flink ten goede. Het is echter nog afwachten hoeveel invloed al jouw acties en keuzes nu echt op het totale verhaal hebben, want juist op dat gebied heeft Quantic Dream geen smetteloze reputatie.

©PXimport

2. God of War

Ontwikkelaar: Santa Monica - Sony Interactive Entertainment

Platforms: PS4 | Releasedatum: Eerste kwartaal 2018

Vergeet alles wat je weet over de Griekse mythologie, want die laten we vernietigd en wel achter ons. God of War is echt een frisse start voor de serie. Kratos is in de Noorse mythologie beland en wordt nu bovendien vergezeld door zijn zoon, Atreus.

Niet alleen qua setting is God of War heel anders dan we gewend zijn, ook qua vechtsysteem. De Blades of Chaos zitten niet meer met kettingen aan Kratos’ polsen vast. Dit keer is Kratos bewapend met een grote bijl, die geladen kan worden met de elementen van de natuur, zoals ijs. Atreus staat Kratos bovendien bij, en schiet bijvoorbeeld pijlen af om zijn vader te helpen. De samenwerking tussen de twee is te vergelijken met die tussen Joel en Ellie in The Last of Us.

Ondanks alle veranderingen zien we wel één bekend gezicht terug bij de ontwikkeling van God of War. Cory Barlog staat namelijk aan het roer van deze soft reboot en dat is goed nieuws. Hij leidde namelijk ook de ontwikkeling van God of War 2, misschien wel het beste deel uit de serie.

©PXimport

1. Red Dead Redemption 2

Ontwikkelaar: Rockstar Studios – Rockstar Games

Platforms: PS4, Xbox One | Releasedatum: Tweede kwartaal 2018

De meest veelbelovende game van 2018 komt wat ons betreft uit de stal van Rockstar Games. Dit jaar geen nieuwe GTA, maar wel een nieuwe Red Dead Redemption en daar lijken gamers misschien nog wel enthousiaster van te worden. Het is immers alweer bijna acht jaar geleden dat we voor het laatst virtueel cowboytje mochten spelen.

Hecht alleen niet teveel waarde aan de nummering. Het is immers al het derde deel in de Red Dead-serie en het is bovendien een prequel op de originele Red Dead Redemption. Veel doet dat er niet toe. In Red Dead Redemption 2 speel je als Arthur Morgan die samen met de Van der Linde-gang het westen wild maakt. Ze roven, plunderen en vechten zich een weg door het gigantische landschap, dat onder andere moerassen, bossen, prairies en besneeuwde bergen beslaat. Saillant detail is trouwens dat gangleider Dutch van der Linde ook al in de eerste Red Dead Redemption zat. We zijn dan ook erg benieuwd of John Marston ook een verschijning maakt.

©PXimport

Naast het singleplayeravontuur met Arthur Morgan, heeft Red Dead Redemption 2 ook een multiplayermodus. Dat kan haast geen verrassing zijn na het succes van Grand Theft Auto Online. Details zijn echter nog niet bekendgemaakt, maar aangezien de release van Red Dead Redemption 2 met rasse schreden nadert, kan dat niet lang meer op zich laten wachten.

Ondanks dat de multiplayer nog in nevelen gehuld is, en we ook van de singleplayer relatief nog weinig gezien hebben, is Red Dead Redemption 2 veelbelovend. Rockstar maakt sowieso al zelden kinderachtige games (zowel letterlijk als figuurlijk), maar hun laatste game, Grand Theft Auto 5, dateert ook al weer van zo’n viereneenhalf jaar terug en werd bovendien nog ontwikkeld voor de vorige generatie spelcomputers. Die game werd later weliswaar ook naar de PS4, Xbox One en pc gebracht, maar pas met Red Dead Redemption 2 zal Rockstar écht hun spierballen op de huidige generatie consoles laten zien. Deze torenhoge anticipatie maakt dat Red Dead Redemption 2 op nummer één staat in de Top 100 van 2018!

©PXimport

Je laptop maakt lange dagen. Of je nu thuiswerkt, films kijkt of schoolopdrachten maakt, hij staat vaak uren aan. Wil je dat hij zo lang mogelijk goed blijft werken? Dan zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt doen – omdat ze op termijn voor problemen kunnen zorgen. Van slechte ventilatie tot verkeerd opladen: zorg dat je deze fouten voortaan vermijdt.

Lees ook: Zo zorg je dat je laptop zo lang mogelijk blijft werken op één acculading

1. Laptop veel op bed of schoot gebruiken

Een laptop heeft lucht nodig. Via kleine openingen aan de zijkant of onderkant voert hij warmte af, en die luchtstroom raakt geblokkeerd als je het apparaat op een zacht oppervlak gebruikt. Op bed, een dekentje of je schoot raakt hij die warmte moeilijk kwijt, waardoor onderdelen onnodig heet worden. Op de korte termijn merk je dat aan een luidruchtige ventilator, op de lange termijn aan snellere slijtage. Gebruik je je laptop vaak op schoot? Leg er dan iets hards onder, zoals een plankje of laptopstandaard. Zo voorkom je oververhitting. Bovendien werkt het vaak ook prettiger.

2. Altijd aan de oplader laten hangen

Veel mensen laten hun laptop de hele dag aan de stroom hangen. Dat lijkt handig – je zit nooit zonder stroom – maar voor de accu is het minder ideaal, vooral bij oudere laptops. Die kunnen sneller slijten als ze continu volgeladen blijven. Moderne laptops hebben gelukkig vaak slimme batterijmanagementsystemen die overladen voorkomen, maar zelfs dan is het beter om de batterij niet constant op 100% te houden. Je verlengt de levensduur door de accu regelmatig te gebruiken: haal de stekker er af en toe uit, laat de lading zakken tot zo’n 30 à 40 procent en laad dan weer op. Veel modellen bieden ook een instelling om het laden automatisch te beperken tot bijvoorbeeld 80%. Werk je veel op netstroom? Dan is het zeker de moeite waard om die functie in te schakelen. Zo houd je de accu langer gezond, zonder dat je er iets van merkt in het dagelijks gebruik.

3. Updates telkens uitstellen

Je krijgt een melding, maar klikt op 'nu niet'. En een dag later nog een keer. En nog een keer. Omdat je net lekker bezig bent en geen zin hebt om de laptop opnieuw op te starten, of omdat je denkt dat updates er alleen voor nieuwe functies zijn. Maar juist in die updates zitten vaak beveiligingsverbeteringen en foutoplossingen. Door lang te wachten blijf je kwetsbaar voor lekken of bugs die allang zijn verholpen. Laat updates daarom uitvoeren op een moment dat je je laptop niet nodig hebt – bijvoorbeeld tijdens de lunch of 's avonds. En stel automatische updates in als dat mogelijk is.

©Daniel CHETRONI - stock.adobe.com

4. Geen ruimte voor ventilatie laten

Wie foto's bewerkt, veel tabbladen open heeft of werkt met grote bestanden, vraagt meer van zijn laptop. De processor warmt op en de ventilator springt aan. Als je laptop dan in een afgesloten kastje, tegen een muur aan of tussen stapels papier staat, kan hij die warmte moeilijk kwijt. De temperatuur loopt verder op, wat invloed heeft op de prestaties en de levensduur. Zorg bij intensief gebruik voor voldoende ruimte rondom het apparaat. Zorg dat je hem op een plek neerzet waar niet allerlei spullen liggen en overweeg een laptopstandaard of -koeler als je merkt dat de temperatuur snel oploopt. 

5. Ventilatieopeningen niet schoonhouden

Een beetje in het verlengde van de fout hierboven: kan je laptop zijn warmte sowieso kwijt, ook als er genoeg ruimte omheen is? In de loop van de tijd verzamelt zich stof in je laptop, vooral rond de ventilator en de luchtkanalen. Zeker als je laptop in een stoffige kamer staat of je veel huisdieren hebt, kan dat snel gaan. Dat stof belemmert de luchtstroom, waardoor warmte blijft hangen en onderdelen sneller slijten. Je merkt het aan een ventilator die vaker aanslaat, of of doordat je laptop langzamer reageert dan je gewend bent. Gebruik af en toe een busje perslucht om de ventilatieopeningen voorzichtig schoon te blazen. 

©Studiomiracle

6. Klikken op verdachte links of bestanden

We weten allemaal dat je niet zomaar ergens op moet klikken. Maar het kan toch gebeuren dat je nieuwsgierig wordt naar die 'gratis update' of dat je denkt dat die mail echt van je bank afkomstig is (want cybercriminelen worden steeds slimmer in het nabootsen van bekende websites en bedrijven). Voordat je het weet heb je dan iets gedownload wat helemaal niet deugt. Malware kan van alles doen: meekijken wat je typt, je bestanden versleutelen, of persoonlijke gegevens stelen.

Een garantie dat je het helemaal kunt voorkomen kan niemand je geven. Wat je in ieder geval wél kunt doen is software altijd alleen via de officiële website downloaden, alleen bijlagen openen van afzenders die je vertrouwt en niet op meldingen klikken die je onder druk zetten. Een goede virusscanner helpt uiteraard ook, maar alert blijven is minstens zo belangrijk.

7. Geen back-ups maken van je bestanden

Je denkt er pas aan als het te laat is: een laptop die niet meer opstart, een harde schijf die crasht of een diefstal. Als je geen back-up hebt en er gebeurt iets met je laptop, dan ben je alles kwijt: je foto's, werk en documenten. Zorg daarom dat je regelmatig een back-up maakt. Dat kan automatisch via een clouddienst, of handmatig met een externe harde schijf. Het instellen kost je hooguit een kwartier. Doen, want de opluchting die je voelt wanneer je een back-up kunt gebruiken op het moment dat je die nodig hebt, is onbetaalbaar! 

8. Ruw omgaan met je laptop

We zijn allemaal wel eens haastig met onze laptop. Snel een usb-stick erin duwen, het scherm met één hand vanaf de zijkant openklappen, wrikken om de oplaadkabel in de poort te steken: het lijkt onschuldig, maar kan schade veroorzaken. Poorten zijn gevoelig, net als de scharnieren van je scherm. Open je laptop altijd met twee handen vanuit het midden en ga voorzichtig om met alle poorten en uitgangen. Doe je dat niet, dan kunnen ze los komen te zitten, waardoor ze uiteindelijk minder goed of helemaal niet meer hun werk kunnen doen.

©Dan74 - stock.adobe.com

9. Alles opslaan op het bureaublad

Voor het gemak bewaren veel mensen bestanden standaard op het bureaublad. Foto's, documenten, downloads – zo heb je ze meteen bij de hand. Omdat elk bureaubladpictogram apart geladen moet worden, kan dat bij oudere laptops voor merkbare vertraging zorgen tijdens het opstarten. Bij moderne laptops speelt dat probleem niet. Maar of je laptop nu oud of nieuw is: door alles maar op het bureaublad te bewaren, raak je wel het overzicht kwijt. Dus dan geldt dat 'alles bij de hand' niet meer. Integendeel: het risico dat je per ongeluk iets belangrijks weggooit, wordt groter naarmate je bureaublad voller raakt. Maak daarom mappen aan, gebruik de standaard 'Documenten'-map en archiveer wat je niet meer nodig hebt.

10. Geen wachtwoord of vergrendeling instellen

Veel mensen gebruiken hun laptop thuis of op werk, en denken daardoor geen wachtwoord nodig te hebben. Maar bij diefstal of verlies ligt je hele digitale leven open. Je mail, documenten, foto's, inloggegevens en opgeslagen wachtwoorden zijn vaak met één klik bereikbaar. Een sterk wachtwoord of pincode op je account, automatische vergrendeling na inactiviteit en versleuteling van je harde schijf maken je laptop veel veiliger. Het kost je nauwelijks extra tijd bij het opstarten, maar voorkomt grote problemen als je laptop ooit in verkeerde handen valt.

Wanneer je internet gebruikt laat je sporen na, of je dat nu wilt of niet. Hoe kom je te weten welke (privacygevoelige) informatie over jou online wordt bewaard, hoe kun je ongewenste gegevens opschonen en hoe kun je verdere datalekken voorkomen?

Iedereen heeft online een digitale voetafdruk: sporen die je vaak onbewust achterlaat, zoals socialmediaprofielen, oude accounts, zoekresultaten en forumberichten. Dit kan niet alleen vervelend zijn, maar ook je reputatie schaden. Werkgevers, klanten of kennissen kunnen je immers googelen, en zulke gegevens kunnen bovendien misbruikt worden voor ongewenste reclame, identiteitsdiefstal of doxing (het openbaar maken van persoonlijke gegevens).

Voordat je gegevens kunt opschonen, moet je eerst weten wat er over jou online staat. We beginnen daarom met het in kaart brengen van je online aanwezigheid. Daarna zien we hoe je ongewenste informatie kunt verwijderen of anonimiseren. Tot slot gaan we nog wat proactiever te werk: we beveiligen actieve accounts beter, en verbeteren onze digitale anonimiteit met verschillende tools en technieken.

1 Egotrip

Een logische eerste stap om online informatie over jezelf op te sporen is een rondje ‘egosurfen’. Gebruik diverse zoekmachines en eventueel AI-chatbots met online zoekfunctionaliteit om te zoeken naar je eigen (bedrijfs)naam, e-mailadres, telefoonnummer en (oude) gebruikersnamen. Voeg extra termen toe zoals profielnaam, contact of cv om gerichter te zoeken. Doe dit zowel ingelogd als uitgelogd, of in incognitomodus om gepersonaliseerde zoekresultaten te omzeilen.

Er zijn ook enkele tools die je hierbij kunnen helpen, zoals Google Alerts. Meld je aan met je Google-account en vul een of meerdere termen in, zoals je naam of e-mailadres. Je krijgt dan automatisch een e-mail wanneer die termen op nieuwe websites verschijnen. Via Opties tonen kun je onder meer de frequentie en regio instellen.

We raden je ook aan diensten als Scattered Secrets en Have I Been Pwned te gebruiken om na te gaan of je e-mailadres voorkomt in een gehackte database. Bij deze laatste kun je je via Notify me via e-mail op de hoogte laten houden.

Helaas: dit e-mailadres (onleesbaar gemaakt voor onze eigen privacy) komt voor in minstens zestien datalekken.

2 Accounts

Zoek ook (varianten van) je naam op socialmediaplatformen waarop je actief bent geweest en in forums waarop je ooit hebt gepost. Maak hiervoor ook gebruik van www.namechk.com: vul je gebruikersnaam of e-mailadres in en controleer in één keer of deze voorkomt in onder meer negentig socialmedia-accounts.

Klik hiervoor op Check Username en indien van toepassing op Show more: rode items geven aan de deze naam of dit adres al in gebruik is. Controleer tevens je oude e-mails op mogelijke accounts door naar termen als welkom, account, bevestiging en registratie te zoeken. Je kunt ook filters in je e-mailclient gebruiken om accounts van specifieke domeinen te vinden.

Ga na bij welke sociale media je naam of e-mailadres voorkomt.

3 Handmatig verwijderen

Kom je informatie tegen die je liever niet online ziet, dan kun je deze handmatig verwijderen na aanmelding bij sociale media of forums.

Bij Facebook meld je je aan via de site of app, klik je op je profielfoto en kies je Instellingen en privacy / Activiteitenlogboek. Met de filters zoek je snel naar Je berichten, foto’s en video’s of Opmerkingen en reacties. Ongewenste items verwijder of archiveer je hier, zodat ze niet langer zichtbaar zijn op je tijdlijn.

Ook bij Instagram kun je berichten en video’s handmatig weghalen. Klik op het menu met de drie puntjes bij een foto en kies Verwijderen. Controleer meteen je tag-instellingen via Instellingen en privacy, ga naar Tags en vermeldingen en activeer Tags handmatig goedkeuren.

Oude tweets verwijderen op X werkt vergelijkbaar. Gebruik in de zoekbalk een zoekterm zoals deze om snel oude tweets te vinden en verwijderen:

Bij LinkedIn gaat dit op vergelijkbare manier, met Bijdrage Verwijderen. Met een zoekterm als from:<je_gebruikersnaam> zoek je hier gericht naar oudere berichten.

Ga ook na of je oude berichten, zoals reacties op nieuwswebsites of blogs, kunt aanpassen of verwijderen.

Je kunt de filters van het activiteitenlogboek in Facebook gebruiken.

4 In bulk verwijderen

Handmatig berichten verwijderen op sociale media kost veel tijd als je meerdere items tegelijk wilt wissen. In dat geval kun je tools gebruiken die dit proces in bulk automatiseren. Let op dat sommige sociale media je account (tijdelijk) kunnen beperken als je te veel acties in korte tijd uitvoert. Doe dit dus stapsgewijs.

Een tool die dit ondersteunt voor bijna dertig sociale media is Redact (gratis met beperkingen, de Premium-versie kost circa omgerekend zo’n 7,50 euro per maand). Installeer de app en meld je aan. Klik op Delete from + Services en voeg de gewenste diensten toe, zoals Facebook of Twitter (X). Selecteer een dienst en log in. Via Scan Browser kan Redact mogelijk automatisch inloggen.

We nemen X als voorbeeld: kies de categorieën die je wilt verwijderen, zoals Tweets, Retweets en Likes, en bepaal de gewenste periode. Selecteer veiligheidshalve Select & Delete en klik op Start Selecting. Bevestig je keuze, selecteer de items (of klik op Select All) en klik op Delete x items.

Andere tools richten zich op bulkverwijderingen voor een specifiek platform, zoals TweetDelete voor X (de gratis versie heeft wel beperkingen).

Voor Instagram is eigenlijk geen externe tool nodig. Open de Instagram-app, tik op je profielfoto onderaan, open het menu en scrol naar Je Activiteit. In de rubriek Inhoud die je hebt gedeeld kun je onder meer alle gewenste Berichten en Reels selecteren en vervolgens archiveren of verwijderen.

Redact laat bulkverwijderingen toe op een groot aantal socialmediaplatformen.

5 Account verwijderen

Verwijder oude accounts, zeker als ze zwakke wachtwoorden gebruiken en daardoor kwetsbaar zijn voor hackers. Eerder is al besproken hoe je deze kunt opsporen. Controleer ook je wachtwoordmanager, of dit nu een externe beheerdienst is of de ingebouwde functie van je browser. Loop al je browsers na als je er meerdere gebruikt.

In Chrome bijvoorbeeld vind je deze via Instellingen /Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager en in Edge via Instellingen / Profielen / Wachtwoorden.

Controleer daarnaast het referentiebeheer van Windows zelf: open Configuratiescherm, ga naar Gebruikersaccounts en klik op Referentiebeheer. Bij Webreferenties kun je de opgeslagen accounts bekijken.

Op www.justdelete.me staan instructies voor het verwijderen van accounts bij bijna vijfhonderd webdiensten. Kleurcodes geven aan hoe eenvoudig het proces is, variërend van groen (eenvoudig), over geel en rood tot zwart (zeer moeilijk).

Een meer geautomatiseerde optie is bijvoorbeeld Mine. Na je autorisatie doorzoekt die bijvoorbeeld je Gmail-berichten om diensten te vinden waar je mogelijk een account hebt. Vervolgens kun je deze snel (laten) afsluiten. Je moet Mine uiteraard vertrouwen en op een demo na is de dienst niet gratis (circa 14 euro per jaar).

Kleurcodes geven aan hoe lastig het is om een account te verwijderen.

6 Ontkoppeling

Bij het opruimen van oude en overtollige accounts is het ook verstandig om te controleren welke diensten of webapps aan je Google-, Microsoft- of Facebook-account zijn gekoppeld. Sommige apps verzamelen namelijk onnodig veel gegevens of verhogen het risico op datalekken en ongewenste toegang.

Voor Google meld je je aan via https://myaccount.google.com/permissions, selecteer je een app of dienst, en bevestig je dat je alle connectie hiermee wilt verwijderen. Bij Microsoft ga je naar https://account.live.com/consent/manage en verwijder je ongewenste diensten. Voor Facebook ga je naar https://www.facebook.com/settings?tab=applications en klik je tweemaal op Verwijderen bij een app of dienst.

Overbodige koppelingen haal je het best zo snel mogelijk weg.

7 Anonimiseren

Als volledig verwijderen niet lukt, kun je proberen informatie te anonimiseren of in ieder geval minder zichtbaar te maken. Je kunt bijvoorbeeld initialen of een alternatieve naam gebruiken in plaats van je volledige naam, en overtollige persoonsgegevens schrappen. Sommige diensten, zoals Google en Facebook, bieden een privacy-tool om je instellingen te beheren.

Bij Facebook doorloop je via vijf knoppen de belangrijkste privacy-instellingen. Klik in het startvenster op het menu met de drie puntjes en selecteer Herinnering instellen om de meldingsfrequentie voor deze controle te bepalen.

Bekijk bij Google je tijdlijngegevens en YouTube-geschiedenis, en geef aan wat er met je gegevens moet gebeuren als je je account niet langer gebruikt (je zogeheten inactiviteitsvoorkeuren).

De privacycontrole van Facebook is een goed uitgangspunt om bepaalde informatie minder zichtbaar te maken.

8 Wachtwoordbeheer

Je weet nu hoe je persoonsinformatie op sites en webapps kunt verwijderen of minder zichtbaar maken, maar het is minstens zo belangrijk om te voorkomen dat je digitale voetafdruk opnieuw groeit door ongewenste tracking, datalekken of hacks. In de rest van dit artikel belichten we enkele technieken die preventief werken en je digitale anonimiteit verbeteren door zo weinig mogelijk sporen achter te laten.

Een sterke accountbeveiliging is daarbij essentieel. Dit betekent unieke, sterke wachtwoorden voor elk account. In de praktijk is dat lastig, maar wachtwoordmanagers kunnen helpen. Goede en ook gratis tools zijn bijvoorbeeld Bitwarden, KeePassXC en NordPass.

KeePassXC is volledig gratis en opensource, maar heeft geen ingebouwde cloudsync. Dit kun je oplossen door je digitale kluis met accountgegevens in een gesynchroniseerde map van Google Drive of OneDrive te plaatsen. In KeePassXC kun je ook inlogaccounts uit de wachtwoordmanager van je browser importeren. Hiervoor exporteer je ze doorgaans eerst naar een csv-bestand (in Chrome via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager waar je Instellingen kiest en op Bestand downloaden klikt).

Daarnaast bevat KeePassXC een browserextensie voor Firefox en Chromium-browsers, waarmee je wachtwoorden automatisch inlogvelden op een webpagina kunt laten invullen.

Stop al je inloggegevens in één digitale kluis met een stevig hoofdwachtwoord.

9 Cookies en fingerprinting

Je browser is waarschijnlijk je voornaamste toegangspoort tot internet, en veel websites proberen je (apparaat) te identificeren om je beter te traceren en gerichte advertenties te tonen. Hiervoor gebruiken ze onder meer trackingcookies en fingerprinting-technieken. Je kunt gerust zelf testen hoe uniek en herkenbaar je browser is via sites als Cover Your Tracks, AmIUnique en de diverse tests op BrowserLeaks.

Uitgelogd blijven bij diensten als Google helpt al om tracking te beperken, maar je kunt ook een specifieke browserextensie installeren die advertenties en trackers blokkeert. Een van de beste was uBlock Origin, al werkt deze door technische aanpassingen niet meer in de meeste Chromium-browsers. Alternatieven zijn uBlock Origin Lite en AdGuard, beide beschikbaar in de officiële webstores voor Chromium-browsers en Firefox.

Je kunt ook een browser gebruiken die meer privacygericht is dan standaardbrowsers, zoals Brave. Deze gebruikt standaard een privacyvriendelijke zoekmachine, zoals Brave Search of eventueel DuckDuckGo.

Het configuratiescherm van uBlock Origin Lite.

10 VPN

Veel trackers en diensten identificeren je (apparaat) ook op basis van je ip-adres. Om dit te voorkomen, kun je een VPN gebruiken. Dit maskeert je eigen ip-adres, zodat websites en online diensten alleen het ip-adres van de VPN-server zien. Een VPN lost niets op tegen traceercookies of fingerprinting, maar helpt dus wel om je locatie en identiteit te verbergen.

Zelf een VPN hosten op je eigen netwerk heeft voor dit doeleinde weinig zin, omdat je eigen publieke ip-adres dan nog steeds wordt doorgegeven. Een VPN op een externe VPS (Virtual Private Server) is een optie, maar vereist wel wat technische kennis.

Gebruiksvriendelijker en flexibeler zijn commerciële VPN-diensten zoals Mullvad VPN, NordVPN en Proton VPN. Deze kun je binnen enkele minuten installeren op zowel desktop als mobiel. Je hoeft hooguit een client-app te installeren, je aan te melden en een geschikte VPN-server te selecteren.

Het Zweedse Mullvad VPN kost 5 euro per maand (en is maandelijks opzegbaar).

11 E-mail

Bij registratie op een dienst of web-app moet je vaak persoonlijke gegevens opgeven, waaronder vaak je e-mailadres. Hoewel je minimale of zelfs valse informatie kunt gebruiken, worden inloggegevens of verificatiemails meestal naar je e-mail gestuurd. Je echte adres opgeven vergroot helaas het risico op spam of phishing, omdat zulke databanken verkocht of gehackt kunnen worden.

Sommige mailproviders bieden de mogelijkheid om e-mailaliassen aan te maken. Bij Gmail kan dit eenvoudig: als je adres mijnnaam@gmail.com is, kun je een alias maken met mijnnaam+<willekeurig_woord>@gmail.com en zo binnenkomende berichten filteren. Ook veel andere (vooral betaalde) mailproviders bieden aliassen aan, maar net als bij Gmail verraden die nog steeds je domeinnaam (<alias>@<je_domein>.nl).

Sommige providers, zoals Fastmail, ondersteunen gemaskeerde e-mailadressen. Hierbij wordt een willekeurig adres (iets@fastmail.com) gegenereerd dat alle binnenkomende mail naar je echte adres doorstuurt zolang je deze koppeling intact laat.

Er bestaan ook gratis wegwerpadressen, zoals www.trashmail.com (na registratie), maar je moet er wel op vertrouwen dat zo’n dienst je adres niet doorverkoopt. Een alternatief is bijvoorbeeld nog www.10minutemail.com of www.maildrop.cc, maar hier zijn ontvangen mails op de website tijdelijk openbaar zichtbaar.

Een wegwerpadres via Trashmail: je moet zo’n dienst dan wel vertrouwen.