ID.nl logo
Zo maak je Windows sneller, beter en persoonlijker
Huis

Zo maak je Windows sneller, beter en persoonlijker

Een andere taakbalk, een aangepast startmenu, het menu van de rechtermuisknop eindelijk met je eigen opties: in hoeverre kun je Windows écht aan je wensen aanpassen? Neem geen genoegen meer met de standaardfunctionaliteit van het besturingssysteem. We trekken de trukendoos open!

Wil jij het maximale uit Windows halen? Dan hoef je niet verder te zoeken! In dit artikel vertellen wij jou hoe je onder andere:

  • De taakbalk aanpassen
  • De opdrachtpromp moet gebruiken
  • Het uiterlijk van Windows moet aanpassen
  • Prestaties kan optimaliseren

Wil jij meer halen uit Windows? Lees dan: Haal alles uit Verkenner-tabbladen in Windows 11

Taakbalk aanpassen

Maak je gebruik van Windows 10 en heb je behoefte om de taakbalk even flink onder handen te nemen? Groot gelijk: de balk gaat vooral bij Windows 10 alweer enige tijd mee en kan wel een opfrisbeurt gebruiken. We maken gebruik van 7+ Taskbar Tweaker, een no-nonsense programma waarmee je de balk naar je hand zet. Het programma bestaat uit één overzichtelijk venster.

In de sectie Taakbalk items kies je wat er moet gebeuren als je met de rechtermuisknop op de balk klikt. Heb je geen behoefte aan de jumplist (het lijstje met onder meer recente items), dan kies je bij Rechter muisklik voor de optie Standaard windowmenu. Ook helpt Taskbar Tweaker met het ‘uitkleden’ van het menu, als je geen behoefte hebt aan grafische poespas. Kies bijvoorbeeld bij Muis eroverheen bewegen voor Lijst. Plaats je de muis nu op een taakbalkknop, dan wordt er geen miniatuurweergave van het venster meer getoond, maar krijg je een tekstuele lijst met geopende vensters te zien.

De Windows-taakbalk onder handen nemen met 7+ Taskbar Tweaker.

Groeperen maar

In de sectie Groeperen en combineren van 7+ Taskbar Tweaker bepaal je hoe programma’s worden gegroepeerd. Wil je niet dat de programma’s worden gegroepeerd onder één knop, maar dat elke app een eigen knop krijgt? Kies bij Combineren voor Gegroepeerde items niet combineren. Heb je bijvoorbeeld meerdere Word-documenten of browservensters geopend, dan krijgt elk venster voortaan een eigen knop: vergelijkbaar met eerdere Windows-versies. In de sectie Andere taakbalkopties kun je het muiswiel instellen om snel tussen knoppen te wisselen (kies Wisselen tussen taakbalkknoppen).

Interessant is de optie bij Dubbel muisklik op lege ruimte. Hier kun je een actie koppelen aan de dubbele muisklik. Kies bijvoorbeeld voor Ctrl+Alt+Tab als je met een dubbele muisklik het venster wilt zien waarmee je tussen geopende vensters schakelt. Tot slot is er de sectie Diversen. Hier kun je kleinere aanpassingen doen. Bijvoorbeeld knoppen verbergen (Verberg de Startknop en Verberg knop ‘Bureaublad weergeven’) en standaardfuncties uitbreiden (Toon seconden bij systeemvakklok). Via de sectie Vastgemaakte items (uiterst rechts in het venster) kun je de menu’s van de Windows-taakbalk compacter maken (Verwijder extra ruimte tussen items) en het klikgedrag van de muis aanpassen (Openen met dubbel muisklik).

Je kunt de taakbalk tot in detail aanpassen.

Schuiven maar

Als je Windows 10 gebruikt op een laptop met touchscreen, kun je de computer uitschakelen door een afsluitscherm naar beneden te schuiven met je vinger. Een stuk indrukwekkender dan de officiële optie Uitschakelen in het Startmenu. Met een slimme truc kunnen we die functie alsnog toevoegen aan een traditioneel systeem zonder touchscreen. We hebben hiervoor geen externe software nodig.

Klik met de rechtermuisknop op een leeg gedeelte van het bureaublad en kies Nieuw/Snelkoppeling. Typ in het invoervak SlideToShutDown. Klik hierna met de rechtermuisknop op de zojuist gemaakte snelkoppeling en kies Eigenschappen. In het vak Sneltoets geef je hierna op met welke toetsencombinatie je deze functie wilt aanroepen. Klaar!

Terug naar start!

Gaat er onverhoopt iets mis bij het ‘tweaken’ van Windows, dan kun je terugkeren naar een punt in het verleden. Je maakt hiervoor gebruik van Systeemherstel, de ingebouwde back-upfunctie waarvan het elders besproken Ultimate Windows Tweaker ook gebruikmaakt. Open het Startmenu en typ Herstelpunt. Kies Een herstelpunt maken. Op de tab Systeembeveiliging klik je op Systeemherstel en volg je de stappen van de wizard. Om expliciet een herstelpunt te maken, bijvoorbeeld voordat je een ingrijpende aanpassing doet, klik je op dezelfde tab op de knop Maken. Geef het herstelpunt een naam. Via de knop Configureren (op de tab Systeembeveiliging) geef je aan hoeveel schijfruimte wordt gereserveerd voor de opslag van herstelpunten.

Opdrachtprompt

Echte liefhebbers werken (af en toe) nog met de Opdrachtprompt, bijvoorbeeld voor het uitvoeren van veelvoorkomende taken of wat geavanceerder systeembeheer. Behoor jij tot deze groep? Je kunt het uiterlijk van dit onderdeel aanpassen. Zodra je de Opdrachtprompt hebt geopend, klik je met de rechtermuisknop op de titelbalk van het venster. Kies Eigenschappen. Een venster met aanpassingsmogelijkheden verschijnt. Hier bepaal je onder meer lettertype en -grootte (via de tab Lettertype), de venstergrootte en -positie (tab Indeling), maar ook de gebruikte kleurenset (via de tab Kleuren).

Werp ook een blik op de optie Matheid. Via de schuifregelaar bepaal je de doorzichtigheid van het venster. In de praktijk is dat vooral handig als je intensief met de Opdrachtprompt werkt en ook in de gaten wilt houden wat er op de achtergrond gebeurt.

Pas het uiterlijk van de Opdrachtprompt aan.

Alternatief schijfpictogram

Als je meerdere schijven – of partities – gebruikt, is het handig om deze visueel van elkaar te onderscheiden. De manier: een alternatief schijfpictogram instellen. We maken hiervoor gebruik van een extern programma, maar overdrijven het verder niet. Met Drive Icon kun je het pictogram snel aanpassen, en verder niets.

Het venster is simpel van opzet. Bij Drive selecteer je het station dat je onder handen wilt nemen. Klik hierna bij Icon op de knop Bladeren en wijs het gewenste pictogram aan. Bij Preview zie je hoe dat eruit ziet. Bevestig met een klik op Apply. Open de Verkenner en geniet van het eindresultaat.

Ieder een eigen kleur

Met Folder Marker kun je je favoriete mappen een eigen kleur geven en daarmee eenvoudig herkennen.

De werking is eenvoudig. Klik met de rechtermuisknop op de map die je van een andere kleur wilt voorzien en kies voor Mark Folder. Vervolgens kies je uit een set standaardpictogrammen (bijvoorbeeld een map met een slot, als je wilt aangeven dat het om privé-bestanden gaat). Onder het submenu Colors vind je een set met beschikbare kleuren.

Voorzie mappen van een eigen, onderscheidende kleur.

Klassieke menu’s

Maak je inmiddels gebruik van Windows 11, maar stoor je je aan het vereenvoudigde menu van de rechtermuisknop? Je kunt het menu herstellen naar het menu zoals je kent uit Windows 10. Je maakt hiervoor gebruik van het Windows-register.

Open het Startmenu en typ Regedit.exe. Kies Register-editor. Ga naar de sleutel HKEY_CURRENT_USER\SOFTWARE\CLASSES\CLSID. Kies Nieuw/Sleutel. Noem deze {86ca1aa0-34aa-4e8b-a509-50c905bae2a2}. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Nieuw/Sleutel. Deze noem je InprocServer32. Dubbelklik op Standaard (rechts in het venster) en sluit hierna dit venster weer, zodat de instelling leeg blijft. Na het opnieuw starten van Windows is het volledige menu van de rechtermuisknop weer beschikbaar.

Meest recente venster

Windows 10 kent een handige registeraanpassing die ervoor zorgt dat automatisch het meest recente venster wordt geopend als je klikt op een taakbalkknop die meerdere achterliggende vensters heeft (bijvoorbeeld Word en meerdere Word-documenten of Chrome en meerdere websites). Je hoeft daardoor niet meer telkens te kiezen uit de verschillende vensters.

Open het Startmenu en typ Regedit.exe. Kies Register-editor. Ga naar de sleutel HKEY_CURRENT_USER \Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer\Advanced. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies Nieuw/DWORD-waarde (32-bit). Deze geef je de naam LastActiveClick. Dubbelklik op de zojuist gemaakte waarde en typ 1 in het vak Waardegegevens. Klik op OK en sluit het register af. Nadat je Windows opnieuw hebt opgestart, is de aanpassing actief.

Via het Windows-register pas je geavanceerde optie aan.

Verborgen opties

Niet alle instellingen kun je via de gebruikersomgeving van Windows aanpassen. Met het gratis programma Ultimate Windows Tweaker kom je een stuk verder. Er zijn verschillende versies beschikbaar voor Windows 10 en voor Windows 11. Het programma heeft een aantal belangrijke eigenschappen. Allereerst hoef je het niet te installeren: je voert het programma alleen uit wanneer je het nodig hebt en sluit het hierna simpelweg weer af. Daarnaast kent het een logische opbouw, zodat je snel je weg kunt vinden. In het hoofdvenster vind je aan de linkerzijde een overzicht van de categorieën.

Maak voordat je aan de slag gaat een herstelpunt. In geval van problemen kun je de staat van de computer herstellen naar dit eerder gemaakte punt. Open de sectie System Information en klik op Create System Restore Point.

Prettig aan Ultimate Windows Tweaker: je hoeft het niet te installeren.

Aanpassen

Nu de back-up is gemaakt, kunnen we aan de slag. Open de sectie Customization. Rechts vind je de verschillende subcategorieën. Klik op de knop Extended Info Bar (onderin het venster). De balk toont per optie een uitgebreide uitleg, zodat je weet wat een aanpassing inhoudt. Op de tab Windows 10 (of Windows 11) kun je onder meer het Startmenu aanpassen. In de sectie Customize Power Menu and User Menu geef je aan welke energie-opties (zoals Slaapstand) in het Startmenu mogen verschijnen.

Heb je geen behoefte aan animaties, werp dan een blik op Start Animations. Via de knop Disable Start Animations kun je alle animaties van het Startmenu uitschakelen, waardoor het menu aanzienlijk vlotter opent. Via de overige vakken – zoals Quick Access – bepaal je welke opties wel of juist niet mogen worden getoond. Wil je bijvoorbeeld niet dat de lijst met recente bestanden verschijnt, dan haal je het vinkje weg bij Show Recent Files.

Ander uiterlijk en werking

Open hierna het tabblad Taskbar. In de sectie Appearance kun je onderdelen van de Windows-taakbalk verwijderen, zoals het volume- en netwerkpictogram. Vooral handig is de sectie Taskbar Thumbnail. Hier bepaal je de afmetingen van de miniatuurweergaven van vensters die op de taakbalk worden getoond. Heb je de instellingen aangepast, dan open je de tab File Explorer. Bepaal welke onderdelen je in de Verkenner wilt zien of juist wilt verbergen. Zo geef je hier onder meer aan of je standaardonderdelen zoals OneDrive in het venster wilt zien of geen behoefte hebt aan deze ‘reclame’ (bijvoorbeeld als je een andere clouddienst gebruikt).

Op de tab Universal UI vind je de instellingen voor het vergrendelscherm en algemene meldingen. Geef hier bijvoorbeeld aan dat je geen reclame wilt voor de Microsoft Store, zodra je een onbekend bestandstype probeert te openen (via de optie Disable ‘Look for an app in the Store’ when unknown file type is opened).

Op deze tab vind je de algemene instellingen.

Hoogste versnelling

Bij het binnenstebuiten keren van Windows hoef je je niet te beperken tot het aanpassen van de gebruikersomgeving. Ook kun je de prestaties optimaliseren. Ultimate Windows Tweaker heeft hiervoor een aparte sectie: Performance. De eerste drie opties zijn interessant voor het versnellen van Windows als je de computer uitschakelt of in geval van een vastloper.

Sluit je de computer af en wil je niet lang wachten totdat eventuele geopende programma’s worden afgesloten? Verlaag dan de waarde bij de optie Waiting time to kill applications timeout during shutdown. Om te zorgen dat de services sneller dan normaal worden afgesloten tijdens het afsluiten van de computer, verlaag je bovendien de waarde (in milliseconden) bij Waiting time to end services at shutdown. Tot slot is er de optie Waiting time to kill non-responding applications: verlaag deze waarde om dwarsliggende apps snel af te sluiten.

Je kunt ook de standaardinstellingen voor prestaties aanpassen.

Snel, sneller, snelst

We blijven nog even bij de opties voor prestatieverbetering van Windows. In het onderste gedeelte van de sectie Performance vind je losse opties om Windows sneller te laten werken. Je hoeft Windows niet te laten wachten bij problemen, maar je kunt er ook voor kiezen om vastlopende apps automatisch af te sluiten. Plaats een vinkje bij Auto-end non responsive programs. Dezelfde voortvarendheid heeft de optie Restart Shell automatically after some error. Die zorgt ervoor dat de gebruikersomgeving opnieuw wordt geladen bij een vastloper. De opties voor échte snelheidsverbetering vinden we verderop, maar zijn alleen geschikt als je bereid bent bepaalde functionaliteit in te leveren. Maak je geen gebruik van de ingebouwde zoek- en indexeerfunctie van Windows, dan kun je de snelheid van Windows flink ophogen door een vinkje te plaatsen bij Turn off search indexer. Ook behaal je winst door grafische extra’s uit te schakelen. Plaats een vinkje bij Disable smooth scrolling, zodat de Verkenner een tandje sneller loopt zonder animaties.

Windows gebruikt op de achtergrond verschillende ‘intelligentie’ om programma’s sneller te laten starten. Zo houdt functie Superfetch bij welke programma’s je regelmatig gebruikt en worden deze deels alvast op de achtergrond klaargezet. De opstarttijd van Windows neemt hierdoor wel toe. Geen behoefte aan die functies? Plaats een vinkje bij de opties Disable Prefetch Service en Disable Superfetch Service.

Schakel de onnodige poespas uit.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare pizzarettes voor minder dan 100 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare pizzarettes voor minder dan 100 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

▼ Volgende artikel
Slim wachtwoordbeheer: zo houd je je accounts écht veilig
© Queenmoonlite Studio - stock.adobe.com
Huis

Slim wachtwoordbeheer: zo houd je je accounts écht veilig

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Dit gaan we doen

Sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie blijven voorlopig onmisbaar, ook nu toegangssleutels opkomen. In dit artikel lees je hoe je veilig en praktisch met wachtwoorden omgaat. Je ontdekt welke gratis tools je helpen – zoals Bitwarden voor cloudbeheer of KeePassXC voor lokale opslag – en hoe je 2FA en authenticatie-apps toevoegt voor extra bescherming. Verder komt aan bod hoe je datalekken opspoort, phishing voorkomt, herstelcodes bewaart en aparte browserprofielen instelt voor gevoelige accounts. Tot slot lees je hoe toegangssleutels werken, de toekomst van wachtwoordloos inloggen.

Lees ook: Bescherm je data: voorkom digitale beveiligingslekken

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

De webversie van Bitwarden is nog handiger als je ook de browserextensie installeert.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

KeePassXC is een volwaardige wachtwoordmanager, weliswaar offline.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

LessPass: veiliger, maar het luistert nauw en is omslachtiger.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

In onder meer Chrome kun je wachtwoorden (en meer) via je account laten synchroniseren.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Een uitgebreide lijst met diensten die 2FA ondersteunen.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Export van TOTP-codes in Google Authenticator (voor gebruik op een ander apparaat).

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Bij Microsoft kun je slechts één herstelcode tegelijk activeren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Een weinig opbeurend rapport: zestien datalekken gevonden.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

De EU biedt nu ook eigen publieke DNS-filters aan.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Je gebruikt bij voorkeur een afzonderlijk adres voor het wachtwoordherstel.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Overweeg een afzonderlijk browserprofiel voor privacygevoelige online diensten.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Ook bij Google kun je de recentste sessies (en gekoppelde diensten) bekijken.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Voortaan is deze wachtwoordkluis alleen toegankelijk met wachtwoord en token.

Yubikey kopen?

Dan kan gewoon

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Je browserlogins op een presenteerblaadje.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Je kunt meerdere toegangssleutels maken voor diverse apparaten.

View post on TikTok