ID.nl logo
Intel Z590-moederborden getest
© Reshift Digital
Huis

Intel Z590-moederborden getest

Onlangs heeft Intel alweer zijn elfde generatie Core-processors uitgebracht. Mocht je de ontwikkelingen op gebied van desktopprocessors nauw gevolgd hebben, dan weet je ook dat Intel eigenlijk al enige tijd onder druk staat. Brengt de elfde generatie (codenaam: Rocket Lake) wel iets nieuws? En is het genoeg? Je hebt in ieder geval een nieuw moederbord nodig. Wij zochten uit wat het platform brengt en hebben zestien verschillende Z590-moederborden in huis gehaald voor een vergelijking.

We hebben het op Computer!Totaal de afgelopen jaren meermaals gehad over de opkomst van AMD en zijn Ryzen-processors. Zo’n tien jaar lang was Intel de enige partij die relevante desktopprocessors kon maken en hoefde het feitelijk niets anders te doen dan zijn producten elk jaar een klein beetje sneller te maken. Maar toen stond er enkele jaren gelegen opeens een concurrent in de vorm van AMD Ryzen.

In de eerste jaren was Intels reactie op Ryzen zowel voorspelbaar als voldoende. Zo voegde de fabrikant simpelweg wat extra rekenkernen toe aan zijn processors. Door optimalisaties door te voeren, wist Intel de prestaties per core net wat hoger te houden dan de concurrent.

Het feit dat de chipmaker op een verouderde architectuur en productieprocedé werkte, had negatieve gevolgen voor de efficiëntie. Maar Intels jarenlange reputatie als degelijke fabrikant en het voordeel dat individuele cores bij Intel nog iets sneller waren, bleken voldoende om een sterke positie te behouden in de markt.

©PXimport

De omslag

Met de komst van AMD’s Zen 3-architectuur eind 2020, in de vorm van de Ryzen 5000-serie, sloeg de situatie echt om. Door AMD’s sterkere vooruitgang had het bedrijf nu krachtigere cpu-cores dan Intel, en de processors in het hogere segment hadden er nog flink meer ook. Intels topmodel moest het met maximaal tien cores doen, terwijl AMD zowel 12- als 16-core-processors aanbood. Deze cores bleken niet alleen krachtiger dan die van Intel, maar ook veel zuiniger.

Nu Intel niet langer op zijn reputatie kon rekenen, zat er nog maar één ding op: na vele jaren waarin een star prijsbeleid werd gevoerd, begon Intel nu te stunten. Was je voorheen dik 500 euro kwijt aan een rappe 8-core-processor van Intel, aan het begin van 2021 zakte dat naar zo’n 300 euro.

Nvidia of AMD-videokaart: Waar moet je op letten?

©PXimport

Oud procedé

Achter de schermen is Intel druk bezig met een compleet nieuw soort processor onder de codenaam Alder Lake, die later in 2021 verwacht wordt. Toch wilde de chipmaker voor die tijd kennelijk toch iets nieuws uitbrengen in de desktopmarkt.

Aan de basis van een nieuwe chip staan twee pijlers: architectuur (het design) en procedé (het productieproces). Daarbij bepaalt vooral het procedé hoe efficiënt een chip kan zijn. Maar de nieuwe desktoparchitectuur was nog niet af en tegelijkertijd had Intel moeite om het kleinere procedé werkbaar te krijgen. Beide pijlers staan dus onder druk.

Intel koos daarom voor een opvallende oplossing: het heeft de architectuur van zijn laptopchips (Ice Lake Sunny Cove-cores) onder de codenaam Rocket Lake omgebouwd naar het verouderde 14nm-procedé waarop Intels desktopchips al vele jaren worden gebouwd. Zo heeft de elfde generatie Core-processor voor het eerst in jaren wel een “nieuwe” architectuur, maar begint hij ook met een forse achterstand ten opzichte van AMD’s veel efficiëntere 7nm-procedé.

©PXimport

Snelle maar (te) hete cores

Door deze achterstand zijn Intels nieuwste speeltjes geenszins concurrerend met de nieuwste AMD-processors als het op energieverbruik aankomt. Intels topmodel, de circa 600 euro kostende i9-11900K, verbruikt makkelijk tweemaal zoveel stroom als een in theorie even dure Ryzen 9 5900X. De gebruikstemperaturen lopen daardoor ook een stuk hoger op.

En hoewel Intels nieuwe cores per stuk flink sneller zijn geworden en grofweg gelijk presteren aan AMD’s individuele cores, is Intel beperkt tot acht cores, waar AMD er maximaal twaalf heeft. Voor doorsnee gebruikers en gamers maakt dat niet veel uit, beide zijn dan grofweg even capabel, maar voor zwaar gebruik gaat er weinig boven het hebben van meer cores.

Je koopt een high-end processor voor echt intensieve taken. Maar juist in dat soort taken heeft Intels nieuwe topmodel simpelweg te weinig te bieden. De singlecore-prestaties van de chip zijn weliswaar weer concurrerend, maar hij is minder efficiënt en minder krachtig in multicore-taken. Kortom, Intel moet sterk op prijs concurreren. Eigenlijk nog scherper dan het al doet.

©PXimport

Tekorten redden Intel

Wel krijgt Intel onverwachte hulp van buitenaf. Waar het bedrijf zijn chips zelf fabriceert, laat AMD dat bij TSMC doen. Er is momenteel bij chipbakkers als TSMC gigantisch veel vraag naar chipproductie vanuit verschillende partijen, met enorme tekorten als gevolg. Zo is er op het moment van schrijven zelfs geen Ryzen 9 5900X te koop in Nederland, terwijl alle nieuwe Intel-chips wel goed leverbaar zijn. En de beste cpu is er toch echt een die je daadwerkelijk kunt kopen.

In het lagere segment werkt dat voordeel voor Intel ook door. De 6-core Intel Core i5-11600K, een mooie 6-corechip met uitstekende allround en gameprestaties, kost op het moment van schrijven 260 euro. AMD’s tegenhanger met evenveel cores (Ryzen 5 5600X) is voor minder dan 340 euro niet te koop. In de directe strijd zouden we AMD normaliter de betere noemen vanwege een gunstiger stroomverbruik en nog net iets betere allround prestaties, maar dat voordeel is geen 30 procent hogere prijs waard.

©PXimport

Nieuw moederbord?

De nieuwe processors gebruiken Socket LGA 1200 en die is niet nieuw. Dezelfde socket wordt ook gebruikt door de vorige generatie en de Z490-moederborden die daarbij horen. Helaas werken de chips van de elfde generatie niet op alle oudere borden, dus controleer voordat je zo’n combinatie in huis haalt goed of dat wel gaat werken. Daarbij zullen de meeste Z490-borden die in de winkel liggen nog een oudere bios-versie hebben, waardoor de combinatie uit de doos niet werkt.

Andersom werkt alles wat makkelijker. Niets weerhoudt je ervan om een Z590-moederbord te combineren met een processor van de tiende generatie. Houd er wel rekening mee dat je dan niet profiteert van een van de grote nieuwe functies van de Z590-borden: PCI Express 4.0-ondersteuning.

©PXimport

Nieuwe mogelijkheden?

Een nieuwe generatie moederborden brengt normaliter ook wat nieuwe functionaliteit met zich mee. Zo krijg je bij deze generatie ondersteuning voor PCI Express 4.0, zowel voor videokaarten als ssd’s. Ook is de bandbreedte tussen cpu en chipset verdubbeld, waardoor systemen met meerdere snelle ssd’s beter uit de voeten kunnen. Daarnaast wordt nu usb 3.2 gen 2x2 (met een doorvoersnelheid van 20 gigabit per seconde) ondersteund, al passen niet alle fabrikanten dit toe.

Opvallend is ook dat de moederbordfabrikanten zelf meer mogelijkheden hebben toegevoegd. Zo beschikken de meeste Z590-borden nu over meer M.2-ssd-sloten. Ook zien we al borden met de nieuwe wifi 6E-standaard en meer borden met Thunderbolt. Bovendien heeft elk bord in de test een multi-gigabitnetwerkaansluiting aan boord. Over de hele linie zijn de nieuwe moederborden dus wel beter dan voorheen.

©PXimport

Waar moet je op letten?

De stroomvoorziening, soms VRM (voltage regulator module) genoemd, is cruciaal voor een stabiele werking van je systeem. Hoe zwaarder de cpu, hoe zwaarder die moet zijn. Wij maken geen onderscheid tussen een goede of overdreven stroomvoorziening: zolang er geen oververhitting dreigt, is de stroomvoorziening goed genoeg.

Het volgende waar je op wilt letten, zijn de mogelijkheden. Daar wegen wij het totaalplaatje, maar uiteindelijk moet je zelf bepalen wat voor jou belangrijk is. Hoeveel usb-poorten heb je nodig? Een usb-c-header is modern, maar heeft je behuizing überhaupt usb-c? En wil je extreme overklokmogelijkheden?

Zo kom je tot het beste moederbord voor jou: de stroomvoorziening moet volstaan voor jouw processor en de overige eigenschappen moeten aan je eisen voldoen. Een duurder moederbord kopen dan een model dat aan jouw eisen voldoet, heeft weinig zin. Tenzij je uiteraard graag iets meer wilt betalen voor een bepaalde uitstraling.

©PXimport

De beste middenklasser (200 tot 300 euro)

Intel-cpu’s mogen dan wel in prijs zakken, de moederborden kosten vooralsnog aardig wat knaken. Geen van de Z590-borden die ons lab bereikten, bleef onder de 200 euro. Een budgetklasse is er dus niet. Maar hoewel er zeker sprake lijkt van de bekende “price creep”, de ontwikkeling dat producten met elke nieuwe generatie wat duurder worden, is er ook een duidelijke verbetering over de hele linie. Zo hebben zelfs de twee goedkoopste borden, de ASRock Z590 Extreme en de MSI Z590-A Pro, drie M.2-sloten, interne usb-c-aansluitingen en flink wat fanheaders aan boord.

In het lagere segment was normaliter de stroomvoorziening een grote zorg. De vraag was vooral of die wel volstond voor een stevige processor. Gezien het forse verbruik van vooral de Intel Core i9-11900K heb je voor die chip een stevige stroomvoorziening nodig. Anders kan het moederbord oververhitten, met een slecht presterende processor of zelfs een defect bord als gevolg. Positief nieuws: zelfs de goedkoopste twee kunnen een i9 aan, zolang er maar een beetje lucht langs je moederbord stroomt. Je moet ze dus niet inbouwen in een dichte behuizing zonder ventilatie, maar dat geldt eigenlijk voor elk moederbord.

De hoge instapprijs, gecombineerd met relatief hoge prijzen voor meerdere computeronderdelen, doet ons afvragen of het wel zinvol is om de instappers te overwegen. Voldoen de mogelijkheden van de goedkoopste borden in de tabel voor jou, dan is er weinig mis mee en kun je ze overwegen. Maar we zien toch ook forse verschillen met de borden die slechts ietsjes duurder zijn. Zo heeft de ASRock Z590 Extreme maar zes usb-poorten achterop en beschikt de MSI Z590-A Pro over een goedkope geluidschip. Dat zijn voor deze klasse stuk voor stuk knullige manieren om in de kosten te snijden.

Rond de 275 euro vinden we de sweetspot van de Z590-generatie. Borden zoals de ASUS TUF Gaming Z590-Plus WiFi, MSI MAG Z590 Tomahawk WiFi, MSI MPG Z590 Gaming Plus en de Gigabyte Z590 Vision G zijn zeer compleet, hebben een stevige stroomvoorziening en zien er aantrekkelijk uit. Heb je een merkvoorkeur? Dat is dan een sterk argument om de knoop mee door te hakken, want ze ontlopen elkaar weinig.

Uiteindelijk geven we (nipt) de winst aan de Tomahawk van MSI voor zijn mooie balans tussen stroomvoorziening, aansluitingen, en de toevoeging van de nieuwste wifi 6E-standaard. De runner-up voor ons is de iets duurdere Gigabyte Z590 Vision G, niet alleen omdat het een van de weinige strakke borden is met witte details, maar ook vanwege de extra usb-poorten en het vierde M.2-slot dat fanatiekere pc-gebruikers net wat meer flexibiliteit geeft, zij het ten koste van een optische uitgang en wifi.

©PXimport

MSI MAG Z590 Tomahawk WiFi

Prijs
€ 274,-
Websitehttps://nl.msi.com/8Score80

  • Pluspunten

  • Goede stroomvoorziening

  • Wifi 6E

  • Genoeg aansluitingen

  • Minpunten

  • Software kan beter

Het beste high-end bord (300 tot 400 euro) 

Hoewel meer uitgeven niet noodzakelijk is, zien we bij een aantal borden duidelijke argumenten om dat wel te doen. Denk aan een nog stevigere stroomvoorziening om te overklokken, een fraaier uiterlijk, postcodes voor probleemoplossing of extra netwerkaansluitingen. In dit segment voor de liefhebber wegen we zaken zoals het BIOS en de meegeleverde software ook sterk mee. Op dat vlak heeft ASUS vooralsnog een voorsprong. De gebruikservaring is simpelweg beter en het is frustrerend om een mooi moederbord gepaard te zien gaan met een knullig softwarepakket.

Op het gebeid van hardware zijn MSI, Gigabyte en ASUS redelijk aan elkaar gewaagd. Elk van de drie borden in dit segment heeft zijn eigen sterke punten als het op aansluitingen aankomt, maar onder de streep zijn alle drie prima. Mocht je dus een merkvoorkeur hebben, dan kun je je keuze daar gerust op baseren.

Als we dan toch een winnaar moeten aanwijzen, dan is dat de ASUS ROG Strix Z590-E Gaming. Deze heeft de beste balans tussen stroomvoorziening, aansluitingen (waaronder vier M.2-sloten) en extra’s voor de liefhebber (zoals betere software en een gpu-houder om zware videokaarten te ondersteunen).

De Gigabyte Z590 Pro AX is ook een goede keuze, maar we betreuren de afwezigheid van postcodes en de keuze voor wifi 6 in plaats van 6E. Hij is met dertien usb-poorten wel recordhouder en daarmee ideaal voor de echte randapparatuurfanaat.

©PXimport

ASUS ROG Strix Z590-E Gaming

Prijs
€ 369,-
Websitewww.asus.com/nl/9Score90

  • Pluspunten

  • Goede balans

  • Vier M.2-aansluitingen

  • Extra’s

  • Goede software

  • Minpunten

  • Niet de allersterkste stroomvoorziening

Het beste prosumer-bord (400 euro of meer) 

Nog meer uitgeven doe je enkel omdat je dat leuk vindt. Borden in dit segment zijn grotendeels overdreven en voorzien van luxe extraatjes. Net onder de 500 euro zien we twee zeer complete opties, de ASUS ROG Maximus XIII Hero en de MSI MEG Z590 ACE. Beide zijn erg high-end, overcompleet en voorzien van alle toeters en bellen voor een echte pc-liefhebber, inclusief Thunderbolt 4-poorten bijvoorbeeld.

Het MSI-bord heeft op papier een iets betere stroomvoorziening en ziet er met zijn gouden details luxe uit, maar moet het uiteindelijk nét afleggen tegen de iets betere software van ASUS, de gemiddeld wat snellere usb-poorten en de nipte voorsprong als het om headers gaat, zowel voor algemeen gebruik als voor overklokken. Als geld echt geen rol speelt, mag je de ROG Hero als het ultieme Z590-bord beschouwen.

Alles erboven is vooral show met een hele specifieke insteek. Zo is de MSI MPG Z590 Carbon EK voorzien van een groot waterblok van de firma EK. ASUS en Gigabyte zijn volledig los gegaan met een zo krachtig mogelijke stroomvoorziening, die eigenlijk een beetje overdreven is, maar ze kiezen verder wel hun eigen pad. Zo valt Gigabyte op met een prachtige metalen afwerking en ASUS juist dankzij de extreme hoeveelheid toeters en bellen voor de fanatiekste overklokkers en knutselaars. Maar in beide gevallen geldt: 1000 euro voor een moederbord kunnen wij geenszins goedpraten.

©PXimport

ASUS ROG Maximus XIII Hero

Prijs
€ 469,-
Websitewww.asus.com/nl/10Score100

  • Pluspunten

  • Relatief veel header-aansluitingen

  • Relatief snelle aansluitingen

  • Goede software

  • Minpunten

  • Niet de allersterkste stroomvoorziening

Het beste compacte bord

Tegenwoordig zijn de zogenaamde small-form-factor- (SFF) of itx-computers populair. Daarvoor is een itx-moederbord vereist. De meerprijs die men bereid is daarvoor te betalen, leidt ertoe dat fabrikanten deze moederborden duidelijk liefde geven. In tegenstelling tot bijvoorbeeld micro-atx, waarvan we er dit jaar welgeteld nul op de testbank konden plaatsen.

Gigabyte en ASUS hebben hun borden uitstekend uitgevoerd. We zien een stevige stroomvoorziening, plek voor twee M.2-ssd’s en interne usb-c-aansluitingen. Ook hebben beide borden acht usb-poorten achterop, waar vorig jaar zes nog de standaard was.

Op papier heeft Gigabyte een iets sterkere stroomvoorziening, maar beide kunnen een i9 prima aan en dus zien we daarin geen beperking. De toevoeging van een vierde fanheader op de Gigabyte wegen we wel mee, want die komt in menig behuizing wel van pas. ASUS scoort weer puntjes vanwege de toevoeging van Thunderbolt 4, de betere software en het feit dat het moederbord in staat is beide M.2-ssd’s te koelen. Gigabyte plaatst de tweede M.2-aansluiting achterop en daar kun je beter geen heethoofd installeren.

Zo lijkt het itx-bord van ASUS nipt de sterkere van de twee, maar het prijsverschil in het voordeel van Gigabyte vinden we wel heel erg fors. Mocht je per se Thunderbolt nodig hebben, dan is de keuze eenvoudig. Maar vanwege de prijs leunen we toch richting de Gigabyte. Een mooie pc bouwen is anno 2021 tenslotte al prijzig genoeg.

©PXimport

Gigabyte Z590I Aorus Ultra

Prijs
€ 279,-
Websitewww.gigabyte.com/nl9Score90

  • Pluspunten

  • Vierde fanheader

  • Stevige stroomvoorziening

  • Gunstige prijs

  • Minpunten

  • Geen Thunderbolt 4

  • Software kan beter

Conclusie

In een wereld zonder grootschalige chiptekorten zou Intels elfde generatie een gevalletje “too little, too late” zijn. Maar met het vooruitzicht dat de chiptekorten bij de concurrentie nog minimaal maanden aan zullen houden en de realisatie bij Intel dat het zijn prijzen scherp moet houden, lijkt de chipmaker vooralsnog even door te kunnen modderen totdat later dit jaar de beloofde cpu-revolutie arriveert in de vorm van Alder Lake.

Als je medio 2021 een nieuwe pc nodig hebt, lijkt een Intel-processor eigenlijk je enige optie te worden. Een goed moederbord is de basis van een stabiele pc. Alle moederbordfabrikanten nemen de stroomvoorziening serieus en je hoeft je tegenwoordig geen zorgen meer te maken of een moederbord kwalitatief wel voldoende is. Alleen als je de goedkoopste Z590-borden combineert met de duurste Intel Core i9 mét een overklok, hoef je pas echt aan extra koeling te denken. Daardoor kun je je praktisch volledig richten op de mogelijkheden van een moederbord.

Onze aanbevelingen in dit artikel zijn borden die in bredere zin positief opvallen en we zouden die als eerste overwegen. Elk van de overige borden kan ook een prima koop zijn. Let daarbij dan ook op tijdelijke deals, zoals cash-backs of Steam-tegoeden. Wie weet helpt zo’n voordeeltje de knoop door te hakken.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review iPhone Air – Opvallend dun én stevig
© Jeroen Boer - ID.nl
Huis

Review iPhone Air – Opvallend dun én stevig

Apple introduceerde onlangs de nieuwe iPhones waaronder de iPhone 17 en iPhone 17 Pro. Dit jaar voegt Apple met de iPhone Air een opvallend nieuw toestel toe aan het assortiment. Anders dan bij de overige smartphones ligt de focus vooral op een zo dun mogelijke vormgeving. Lever je iets in om de dunste te hebben? Wij hebben de iPhone Air getest.

Goed
Conclusie

De iPhone Air wijkt duidelijk af van eerdere iPhones. Het is knap hoe Apple een groot scherm combineert met een opvallend dun en licht ontwerp zonder in te leveren op stevigheid. De titanium rand maakt de behuizing robuust en de telefoon voelt luxe aan. Daarmee positioneert de Air zich als een premium model boven de iPhone 17, al betaal je vooral voor het ontwerp. Op functioneel vlak lever je namelijk in: de Air heeft slechts één speaker, waardoor stereogeluid ontbreekt, en de camera mist een ultragroothoek en telelens. De 48megapixel-hoofdcamera is prima, maar biedt minder mogelijkheden dan je bij een toestel van 1200 euro zou verwachten. De iPhone Air is vooral interessant als je een opvallend lichte en dunne iPhone zoekt.

Plus- en minpunten
  • Dun en licht
  • Stevig
  • Goede camera
  • Uitstekend scherm
  • Goede prestaties
  • Mono-geluid
  • Slechts één camera
  • Minder goede accuduur
  • Alleen eSim kan onhandig zijn
  • Usb-c-poort op usb2.0-snelheid

De iPhone Air is zó licht dat de 5,6 mm dunne smartphone in eerste instantie wel speelgoed lijkt nadat we hem uit het doosje haalden. Schijn bedriegt, want je hoeft echt niet bang te zijn dat je het toestel buigt of zelfs breekt. Apple heeft de Air voorzien van een stevige titanium rand en een heel harde matglazen achterkant. Buigen lijkt praktisch onmogelijk; het bekende YouTube-kanaal JerryRigEverything had een hele opstelling nodig om het toestel daadwerkelijk te buigen. De Air is verkrijgbaar in vier kleuren. Naast zwart en wit heb je de keuze uit lichtblauw of lichtgoud. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Vanaf de voorkant lijkt de iPhone Air op de andere iPhones.

De iPhone Air is dan wel grotendeels 5,64 mm dun, dat geldt niet voor de hele smartphone. Alle techniek heeft Apple bovenaan geplaatst en op de achterkant bevindt zich daar een uitstekend eiland zodat er ruimte is voor alle elektronica. Omdat het bij deze smartphone echt om de dikte gaat, hebben we de schuifmaat erbij gepakt. We meten voor het eiland 8,7 mm terwijl de totale dikte inclusief camera 11,4 mm is. Omdat de dikkere gedeeltes relatief klein zijn, heb je in de praktijk wel gewoon een superdunne telefoon in handen. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Op de achterkant vind je een opvallend camera-eiland met daarop slechts één camera.

Op de zijkant vind je in de dunne rand alle knoppen die je van een moderne iPhone gewend bent, waaronder de zelf in te stellen actieknop en de cameraregelaar. Onderop vind je een usb-c-poort voor het laden en verbinden met een computer. Helaas ondersteunt deze poort net als op de normale iPhone 17 slechts de usb2.0-snelheid en geen snellere usb3.2-snelheid zoals op de iPhone 17 Pro.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPhone Air (rechts) is een stuk dunner dan de tegelijkertijd geintroduceerde iPhone 17.

Het is een mooi ontwerp, maar baart minder opzien dan Apple wellicht gehoopt had. Samsung introduceerde nog niet zo heel lang geleden iets vergelijkbaars met de Galaxy S25 Edge. Deze lichte smartphone is eveneens superdun met 5,8 mm en ook voorzien van een titanium frame. Het is in het 'Android-kamp' de meest vergelijkbare smartphone van dit moment en we ontkomen er dan ook niet aan om de Air op punten met de S25 Edge te vergelijken.

Goed scherm

De iPhone Air is niet alleen veel dunner dan de iPhone 17, maar heeft ook een groter 6,5inch-scherm met een resolutie van 2736 x 1260 pixels. Het scherm valt hiermee qua formaat tussen de iPhone 17 (Pro) en iPhone 17 Pro Max die respectievelijk een 6,3- en 6,9inch-scherm hebben. Het is in ieder geval een prima scherm. Net als op de andere iPhones deze generatie ondersteunt het scherm een hoge verversingssnelheid tot 120 Hz en Always-On display waarmee ook beeld getoond kan worden als de telefoon in stand-by staat.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPhone Air heeft een fraai oled-scherm.

Slechts monogeluid

Het scherm is dus erg goed en het is dan ook geen straf om een film op bijvoorbeeld Netflix te kijken. Er is alleen één probleem als je geen hoofdtelefoon wilt gebruiken: de iPhone Air heeft slechts één luidspreker. Aan de onderkant is geen luidspreker geplaatst waardoor je monogeluid hebt als je een video kijkt met daarbij het geluid van de telefoon. Wat ons betreft een belangrijk nadeel voor een toestel in deze prijscategorie, zeker ook omdat de Galaxy S25 Edge wel stereogeluid biedt. Het geluid van die ene luidspreker is overigens wel gewoon goed, maar bij video's missen we echt wel iets als het geluid van slechts één kant komt. 

Alleen eSim

In de Verenigde Staten niks nieuws, maar hier heeft de iPhone Air de primeur van eerste iPhone met enkel eSim. Er was in de dunne behuizing volgens Apple geen ruimte voor een traditioneel simkaartslot. Of dat echt zo is weten we niet, maar Samsung bewijst met de Galaxy S25 Edge dat het toch mogelijk is om een simkaartslot te integreren in een dunne smartphone. Het hangt vooral van je provider af of dat een nadeel is. Op zich kun je bij veel providers al gebruikmaken van eSim, maar er zijn nog genoeg virtuele providers* zonder eSim. Het kan niet anders dan dat eSim steeds meer de norm gaat worden, maar controleer dus goed of je provider eSim levert als je nu een simkaartje gebruikt.

*Virtuele providers zijn providers zonder netwerk, zoals bijvoorbeeld 50+ Mobiel, Lebara en Budget, die hun diensten inkopen bij één van de drie grote netwerken. Zulke providers zijn goedkoper en lopen technisch vaak wat achter.

Goede prestaties

De iPhone Air is voorzien van een Apple A19 Pro-chip voorzien van een 6core-cpu bestaande uit 2 snelle en 4 efficiënte cores in combinatie met 12 GB RAM. Ondanks dezelfde naam, is het niet helemaal dezelfde chip als je in de iPhone Pro vindt. De A19 Pro in de iPhone Air heeft 5 in plaats 6 gpu-cores, hetzelfde aantal als de A19 in de iPhone 17. De chip zit hiermee tussen de A19 en de 'echte' A19 Pro in. Sowieso lijken de A19 en A19 Pro veel op elkaar en de A19 is al een van de snelste smartphonechips op de markt. De iPhone Air is dan ook gewoon een indrukwekkend vlot toestel.

Je krijgt net als op de andere iPhones minimaal 256 GB opslag. Dat is uit te breiden naar 512 GB of zelfs 1 TB, een teken dat Apple deze telefoon meer onder de Pro-modellen schaart. Dan heb je overigens wel een toestel van 1729 euro in handen. 

Relatief kleine batterij

De iPhone Air heeft een batterijcapaciteit van 3149 mAh. Dat is bijzonder weinig voor een moderne smartphone en een stuk minder dan de 3692 mAh die je in de iPhone 17 vindt – en dat terwijl het scherm wat groter is. De accu is merkbaar kleiner dan die van de tegelijkertijd gelanceerde iPhone 17. Toch is het in de praktijk mogelijk om een dag door te komen zonder bij te laden, maar dan moet het toestel wel echt aan de lader. Draadloos laden via MagSafe is ook mogelijk.

Afhankelijk van je gebruik kan de accu natuurlijk wel eerder leeg zijn. Om dat op te lossen heeft Apple een speciale MagSafe-batterij gemaakt die je achterop de iPhone Air plakt. Deze powerbank bevat dezelfde accu als die in de iPhone Air zit, maar door verliezen die optreden bij onder andere draadloos laden voeg je zo'n 65 procent extra batterijcapaciteit toe aan de iPhone. Deze MagSafe-batterij werkt overigens alleen goed op de iPhone Air, op andere iPhones kun je hem niet goed op de achterkant plakken.

©Jeroen Boer - ID.nl

De MagSafe-batterij is een compacte powerbank voorzien van dezelfde accu als de iPhone Air.

Doordat de iPhone Air bijzonder dun en licht is, is de smartphone ook met gekoppelde accu op zich te gebruiken, maar dan voelt het geheel meer als een doorsnee smartphone met groot scherm. Dat is op zich wel een voordeel ten opzichte van de meeste andere powerbanks. Met een prijs van 115 euro is de magnetische powerbank wel erg duur, zeker voor de geboden accucapaciteit. Normale powerbanks met een veelvoud van de capaciteit kosten veel minder dan deze MagSafe-batterij. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Je kunt de iPhone Air gewoon gebruiken met vastgeplakte MagSafe-batterij.

Slechts één camera

Achterop heeft de iPhone Air net als sommige andere smartphones een naar buiten uitstekende balk die je een camera-eiland zou kunnen noemen, ware het niet dat er op de brede balk maar één camera en een flitser geplaatst is. Die camera is dezelfde 48megapixel-hoofdcamera die je op de iPhone 17 vindt. Dat is op zich een prima camera waarmee je in de camera-apps kunt kiezen uit de zoomfactor 1x en 2x. De 2x-zoomfactor maakt een uitsnede uit het beeld; dat resulteert gewoon in scherpe foto van 12 in plaats van 24 megapixel, net als op andere iPhones. Dat zijn al je keuzes, want de iPhone Air heeft net als instapper iPhone 16e maar één camera. De heel goede 48megapixel-ultragroothoekcamera die je op de iPhone 17 vind waarmee je ook macrofoto's kunt maken ontbreekt. Toch jammer voor een smartphone die meer dan 1200 euro kost. Ook een telelenscamera die je op de iets duurdere iPhone 17 Pro vindt, ontbreekt. Daarbij bewijst Samsung met de vergelijkbare Galaxy S25 dat het wel mogelijk is om twee camera's te integreren in een superdunne telefoon. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Achterop vind je maar één camera, dezelfde als de hoofdcamera op de iPhone 17.

De aanwezige camera maakt gelukkig wel prima foto's. De kleuren zijn uitstekend en ook op de scherpte is niks aan te merken. Ook in het donker kun je bruikbare beelden produceren. De software schakelt automatisch over op nachtmodus, maar dit kun je ook zelf instellen. Je krijgt ook de nieuwe selfiecamera die scherpe beelden schiet en automatisch bepaalt hoe je het beste in beeld bent. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Zoomfactor 1x.

©Jeroen Boer - ID.nl

Zoomfactor 2x.

©Jeroen Boer - ID.nl

Zoomfactor 1x.

©Jeroen Boer - ID.nl

Zoomfactor 2x.

Conclusie

Met de iPhone Air krijg je dit jaar echt iets anders in handen ten opzichte van eerdere iPhones. Het is indrukwekkend dat een telefoon met een groot scherm zo dun en licht is terwijl er met de stevigheid niks mis is. Dankzij een titanium rand is de iPhone Air praktisch onbreekbaar en daar hoef je je tijdens alledaags gebruik geen zorgen over te maken. De iPhone Air voelt kortom luxe aan en is in het assortiment van Apple met zijn flink hogere prijs duidelijk een meer premium model dan de iPhone 17. Je betaalt echter vooral voor die dunnere vormgeving, want op het gebied van mogelijkheden lever je best wel wat in. Zo heeft de iPhone Air maar één speaker waardoor stereogeluid onmogelijk is; jammer als je je smartphone vaak gebruikt voor bijvoorbeeld Netflix. Daarnaast lever je ook in op fotografiegebied. De aanwezige 48megapixel-hoofdcamera is hetzelfde als op andere iPhones en maakt echt prima foto's, maar wordt niet bijgestaan door een ultragroothoek of telelens waardoor foto's met een extra brede beeldhoek, macrofoto's of ver inzoomen niet mogelijk zijn. Iets dat je eigenlijk wel zou verwachten op een smartphone waar je 1200 euro voor betaalt. Je kiest de Air dus vooral als je echt wat anders wilt hebben.

▼ Volgende artikel
Een echte herfstklus: zo maak je je dakgoot schoon
© © 2019, JJ Gouin All Rights Reserved
Huis

Een echte herfstklus: zo maak je je dakgoot schoon

Met de herfst in aantocht dwarrelen de bladeren weer massaal naar beneden – en niet zelden belanden ze in je dakgoot. Samen met ander vuil kan dat de afvoer verstoppen, vooral bij nat weer. Om lekkages en andere problemen te voorkomen, is het verstandig je dakgoot regelmatig schoon te maken. Maar hoe pak je dat aan?

⏱️ Dit artikel in het kort:
  • Gereedschap: dit heb je nodig

  • De dakgoot schoonmaken: hoe vaak en wanneer?

  • Stappenplan dakgoot schoonmaken

  • Dakgoot schoonmaken? Zo doe je het veilig

  • Slimme tips voor een schone dakgoot

Lees ook: 🍂 Herfstklus: zo maak je je tuinmeubilair winterklaar

Gereedschap: wat heb je nodig?

Voor het doorspoelen van je dakgoten is een tuinslang onmisbaar. Monteer hier een dakgootreiniger op: een opzetstuk met borstel en harkje waarmee je vuil verwijdert en de goot grondig schoonmaakt. Met een telescoopsteel kun je zelfs vanaf de grond werken – handig en veilig. Toch is het slim om af en toe de ladder te nemen, zodat je goed kunt zien wat je doet en geen hoeken overslaat.

Lees ook: Zo werk je veilig in de hoogte met een ladder

Handschoenen zijn een must, of het nu tuinhandschoenen of huishoudhandschoenen zijn. Draag daarnaast oude kleding met lange mouwen, want het water dat uit de goot spat is meestal niet schoon.

Zink of kunststof

Dakgoten zijn meestal van zink of kunststof. Bij zinken dakgoten is het extra belangrijk om ze goed schoon te houden, omdat rottende bladeren de beschermende oxidelaag kunnen aantasten.

Een dakgoot heeft altijd een lichte helling, zodat het water naar de regenpijp kan stromen. Met een tuinslang kun je controleren of dit goed werkt. Blijft het water staan, dan moet je de dakgoot repareren. Dit is vooral van belang bij zinken dakgoten vanwege het risico op aantasting van de oxidelaag. Het repareren van een zinken dakgoot is relatief eenvoudig, bijvoorbeeld met rubber seal, reparatietape of vloeibare zink.

Hoe vaak en wanneer schoonmaken?

Eén keer per jaar je dakgoot reinigen is meestal genoeg. Woon je echter tussen veel bomen, dan kun je beter wat vaker aan de slag. Meer blad betekent immers meer kans op verstopping. De beste periode voor de grote schoonmaak is het late najaar: als het niet meer vriest en de meeste bladeren gevallen zijn. Net na een regenbui werkt het schoonmaken makkelijker, omdat het vuil dan losser ligt. Je kunt de goot ook zelf natmaken met de tuinslang.

©bildlove

Stappenplan voor een schone dakgoot

Voordat je begint: veiligheid eerst! Gebruik een stevige ladder die stabiel op een vlakke ondergrond staat. Draag kleding die vies mag worden (bijvoorbeeld een oud shirt met lange mouwen, een stevige broek en rubberen handschoenen) zodat je beschermd bent tegen vuil en scherpe randen.

1 - Verwijder grof vuil

Gebruik een plastic schep, gootschep of oude spatel om bladeren, takjes en ander afval uit de goot te halen. Leg een zeil op de grond of gebruik een emmer of vuilniszak om het netjes te houden. Heb je vooral droog blad in de goot liggen, dan kan een bladblazer met speciaal opzetstuk ook uitkomst bieden.

2 - Spoel alles goed door

Spoel de goot en regenpijp door met een tuinslang, van het ene uiteinde naar het andere. Zo controleer je meteen of het water goed doorstroomt. Blijft er vuil achter, gebruik dan een schuurspons of staalborstel om het te verwijderen.

3 - Controleer op verstoppingen en schade

Kijk tijdens het schoonmaken of er geen blokkades in de afvoerpijp zitten. Gebruik eventueel een ontstoppingsveer. Controleer ook de staat van de goot zelf: scheuren, losse verbindingen of roestige beugels kun je beter direct repareren of vervangen.

4 - Onderhoud op de lange termijn

Een jaarlijkse schoonmaakbeurt houdt je dakgoot in goede conditie. Zo voorkom je dat water blijft staan of in huis doordringt, wat schimmel of vochtproblemen kan veroorzaken.

5 - Maak je dakgoot winterklaar

Voordat de vorst invalt, is een extra controle aan te raden. Blokkades kunnen in de winter leiden tot ijsvorming en schade aan de goot.

❄️ IJsdammen

Een ijsdam ontstaat wanneer smeltwater van sneeuw of ijs op het dak niet goed kan wegstromen door een verstopte dakgoot. Het water bevriest vervolgens aan de randen van het dak, waardoor er een opeenhoping van ijs ontstaat. Dit kan leiden tot ernstige problemen, zoals lekkages, omdat het smeltwater zich onder de dakbedekking kan ophopen en in je huis kan sijpelen. IJsdammen kunnen ook extra gewicht op de dakgoten en het dak veroorzaken, wat schade kan aanrichten.

©Tomasz Zajda


Veilig werken op hoogte

Zorg altijd voor een stevige, stabiele ladder op een vlakke ondergrond. Draag schoenen met grip en overweeg een veiligheidsharnas bij hogere daken. Is de ladder nat, wacht dan tot deze droog is. Laat bij voorkeur iemand in de buurt blijven terwijl je werkt.


Slimme tips voor een blijvend schone goot

Bladvangers helpen, maar houden niet alles tegen. Klein vuil kan alsnog ophopen en zelfs mosgroei veroorzaken. Bevestig tijdens het schoonmaken je emmer of vuilniszak aan de ladder, zodat je beide handen vrij hebt. Laat je het vuil liever op de grond vallen, dan moet je later nog opruimen – extra werk dus.

Een hogedrukreiniger kan handig zijn, maar gebruik een lage stand om schade te voorkomen. Een gewone tuinslang met een goede sproeikop werkt vaak net zo goed.