Met de MX-reeks biedt Logitech al jarenlang premium invoerapparatuur aan die zonder uitzondering van hoge kwaliteit is. Een paar jaar geleden werd de reeks eindelijk uitgebreid met een toetsenbord en dit jaar is er in de vorm van de MX Keys Mini ook een compact toetsenbord. Wederom een schot in de roos?

Twee jaar geleden introduceerde Logitech de uitstekende MX Keys, het fijnste tekstverwerkingstoetsenbord waar ik tot nu toe op gewerkt heb. Die MX Keys is een full size-toetsenbord met numeriek veld. Op zich geen probleem, maar er zijn goede redenen voor een variant zonder numeriek veld. Zo heb je wellicht behoefte aan een fijn toetsenbord om in je tas meenemen. Een numeriek veld maakt een toetsenbord onnodig lang en daardoor lastig in je tas te stoppen. Een toetsenbord zonder numeriek veld is ook wat ergonomischer doordat je de muis dichter bij je neutrale positie kunt houden. In de vorm van de MX Keys Mini is er nu eindelijk een variant van de MX Keys zonder numeriek veld. De MX Keys Mini is er in drie verschillende kleuren: grafiet, zilvergrijs en roze. Ik heb de grafietvariant getest. Net als de grote variant is de MX Keys Mini een fraai vormgegeven toetsenbord met een uitstekende bouwkwaliteit. Het ontwerp is vrijwel identiek, wel is deze mini-variant net iets hoger, vermoedelijk om een accu met genoeg capaciteit te kunnen plaatsen. Het toetsenbord weegt 506 gram en blijft dankzij rubberen voetjes goed op het bureau liggen. 

©PXimport

©PXimport

Prettig tikken 

Qua tikcomfort is de MX Keys Mini net als de grote variant uitstekend. De platte toetsen maken gebruik van een schaarmechanisme zoals  je van laptops gewend bent. Dankzij een holle inkeping kun je het midden van de toetsen goed op de tast vinden. De toetsen hebben een travel van 1,8 mm en bieden genoeg weerstand voor een fijne klik. De toetsverlichting is net als op de grote variant in zeven niveaus instelbaar. Het enige minpuntje blijft dat Logitech hun toetsenborden in Nederland alleen in een ISO-indeling met rechtopstaande Enter levert. Zelf heb ik liever een in Nederland meer gebruikelijke ANSI-indeling met een liggende Enter. Net als de voorganger is het toetsenbord voorzien van toetsen die zowel van een Windows- als Mac-opdruk zijn voorzien. Handig, zeker omdat je het toetsenbord met drie apparaten kunt koppelen. Het is dan ook een beetje vreemd dat er ook nog een speciale Mac-variant van dit toetsenbord verkrijgbaar is met alleen een Mac-opdruk. Die Mac-variant is er alleen in zilvergrijs en juist niet echt geschikt voor Windows. 

©PXimport

©PXimport

Met de functietoetsen kun je behalve het volume bedienen ook emoticons invoegen, de dicteerfunctie starten en de microfoon dempen. Dat laatste werkt bij mij overigens niet zonder installeren van de Logitech Options-software, de rest van de knoppen heeft ook zonder software gewoon de bedoelde functionaliteit. Iets dat ik niet zo handig vind, is dat er geen normale printscreentoets is. De printscreentoets is vervangen door een toets die een schermknipsel-tool opent waarin je bijvoorbeeld lijnen kunt trekken om een screenshot te maken. Dat werk op zich wel, maar ik zou zelf liever gewoon de snelle toetscombinatie Alt + Printscreen kunnen gebruiken. Helaas is het is tegenstelling tot bij de normale MX Keys ook via de software niet mogelijk om de normale printscreenknop aan de toets toe te wijzen. 

©PXimport

Dongel-verwarring met Bolt 

Tot voorkort maakte Logitech gebruik van de Unifying-ontvanger voor het verbinden van draadloze toetsenborden en muizen. Daarnaast waren sommige producten zoals het normale MX Keys-toetenbord ook compatibel met Bluetooth. Dat Unifying werkte best goed, al is er in het verleden een kwetsbaarheid in het protocol ontdekt en zijn lang niet alle ontvangers hiervoor gepatcht. Unifying kan dus onveilig zijn en potentieel worden afgeluisterd. Recentelijk heeft Logitech daarom de nieuwe Bolt-ontvanger geïntroduceerd. Die is voornamelijk bedoeld voor zakelijke omgevingen en gebruikt een protocol gebaseerd op Bluetooth LE met extra versleuteling. De geteste MX Keys Mini is behalve met bluetooth ook compatibel met deze Bolt-ontvanger.

Kennelijk heeft de introductie van Bolt wel gevolgen voor Unifying, want de MX Keys Mini is niet langer compatibel met de Unifying-ontvanger. En de oudere producten zoals de normale MX Keys zijn ondanks de ondersteuning voor bluetooth dan weer niet compatibel met de Bolt-ontvanger. Wil je toch per se de grotere MX Keys met Bolt gebruiken, dan is die er wel weer in een nieuwe MX Keys for business-variant. Oftewel, met een beetje pech heb je opeens twee Logitech-ontvangers nodig als je met meerdere generaties Logitech-spullen door elkaar werkt. Al staat daar tegenover dat bluetooth tegenwoordig goed werkt en alle luxere Logitech-producten zoals de geteste MX Keys Mini ook via bluetooth werken. Sterker nog: bij de geteste consumentenversie wordt geen usb-ontvanger meer meegeleverd. Voor consumenten lijkt het er dus op dat we in de toekomst vooral Logitech-producten via bluetooth zonder dongels gaan zien.

©PXimport

Zowel de Unifying- als de Bolt-ontvanger (los te koop voor 13 euro) hebben nog een nadeel, want je hebt de bijbehorende software nodig om verbinding met de ontvanger te maken. Dat is vooral in een zakelijke omgeving een nadeel, want je hebt administratorrechten nodig om de Logitech Options software te installeren. Veel bedrijven geven hun medewerkers op de zakelijke pc's geen administratorrechten, dus het hangt van de organisatie af of werknemers Bolt echt kunnen inzetten. Heb je de software geïnstalleerd, dan werkt verbinden via Bolt niet veel anders dan Unifying en kun je een apparaat eenvoudig pairen met de ontvanger. Het geteste toetsenbord kun je overigens met drie verschillende apparaten verbinden. Volgens Logitech is Bolt veiliger dan bluetooth, dus voor sommige organisaties kan dit interessant zijn. Ik kan echter niet beoordelen of Bolt echt veiliger is dan bluetooth of Unifying. Via beide verbindingsmethoden werkt het toetsenbord in ieder geval probleemloos. 

©PXimport

©PXimport

Handige software 

Om alles uit het toetsenbord te halen, dien je Logitech Options te installeren. Hiervoor heb je wel adminrechten nodig. Behalve dat je op deze manier producten kunt koppelen via Bolt of Unifying, kun je ook de functionaliteit van de functietoetsen veranderen. Hierbij heb je uitgebreide mogelijkheden. Zelfs de toetsen voor de achtergrondverlichtingen en volume kun je iets anders laten doen. Je kunt allerlei Windows-functies kiezen, maar ook applicaties starten of toetscombinaties programmeren. Dit kan zelfs per toepassing, waardoor toepassingen met allerlei ingewikkelde toetscombinaties een stuk prettiger in gebruik worden. Het enige dat helaas zoals gezegd niet kan, is de normale printscreentoets gebruiken. 

©PXimport

Conclusie

Net als zijn grote broer is de MX Keys Mini een uitstekend toetsenbord. Het is een prima keuze voor wie iedere dag zijn eigen toetsenbord mee wil nemen naar kantoor. Een beetje vreemd is wel dat de MX Keys Mini hetzelfde kost als zijn grote broer terwijl je minder functies en geen dongel krijgt. Zeker omdat op het moment van schrijven de straatprijs van de normale variant een stuk lager is. Het blijft natuurlijk een premium toetsenbord, maar iets van een tientje prijsverschil had ik wel fair gevonden. Desalniettemin blijft dit wat mij betreft het interessantste compacte toetsenbord dat je momenteel kunt kopen als je niet van plan bent om te gamen. 

Samen tv-kijken terwijl één van de twee wat slechter hoort? Dat leidt vaak tot gedoe over het volume. Wat voor de één te zacht is, is voor de ander te hard. Moet een van de twee dan maar een koptelefoon op? Da's ook weer zo ongezellig. Met de Bravia Theatre U wil Sony dat probleem verhelpen. Deze draadloze nekbandspeaker stuurt het tv-geluid direct naar de oren, terwijl omgevingsgeluiden hoorbaar blijven.

De Bravia Theatre U (adviesprijs 284 euro) rust losjes op de schouders en richt het geluid direct op de oren. Zo klinken stemmen en muziek helder, terwijl de drager gewoon hoort wat er om hem heen gebeurt. Tijdens het tv-kijken blijven dialogen goed verstaanbaar, ook als het volume voor de rest van het gezin op normaal niveau staat – geen discussie meer over standje 'burenruzie'. Tv-kijken, bellen of luisteren naar een podcast kan zo comfortabel, zonder dat anderen daar last van hebben.

©Sony

De speaker is voorzien van Voice Clarity-technologie, die stemmen extra duidelijk weergeeft. Dankzij de lage vertraging tussen beeld en geluid blijft alles synchroon, wat prettig is bij films en games. De Bravia Theatre U is licht, spatwaterbestendig (IPX4) en geschikt voor gebruik met hoortoestellen. De accu is via USB-C snel op te laden en schakelt automatisch uit wanneer de speaker niet wordt gebruikt.

Via bluetooth kan de nekband aan meerdere apparaten tegelijk worden gekoppeld, bijvoorbeeld aan een tv en smartphone. Met de 360 Spatial Sound Personalizer is het geluid verder aan te passen aan persoonlijke voorkeuren.

©Sony

Wanneer je een app installeert op je Android- of iOS-apparaat, doe je dat meestal via de officiële appwinkels Google Play of App Store. Dat is prima, maar je kunt apps ook op andere plekken downloaden en (handmatig) installeren. Dit wordt ‘sideloading’ genoemd. Waarom zou je dat doen en hoe doe je dat?

De belangrijkste redenen om apps via de officiële webwinkels van Android (Google Play) of Apple (App Store) te installeren zijn het ruime aanbod, makkelijke installatie, hogere veiligheidsnormen, regelmatige updates, stabiele werking en automatische back-ups en herstel. Toch zijn er ook redenen om elders te kijken, los van eventuele principiële overwegingen.

Zo kan een app niet beschikbaar zijn in je regio, of zoek je een specifieke versie die daar niet meer wordt aangeboden. Het kan ook gaan om een app die door Apple of Google wordt geweigerd, of om een testversie, opensource-app of een app die voorlopig enkel buiten het commerciële aanbod bestaat. Een voorbeeld van deze laatste is de Android-app Fiets of Niets. Deze hebben we zelf gebouwd met AI-tools en kun je als apk-bestand (Android PacKage) downloaden via www.kwikr.nl/fietsofniets (pak het zip-bestand uit). Deze app geeft je een zevendaagse weersvoorspelling op elke locatie, met temperatuur, zonne-uren, windkracht en regenkans. Je kunt zelf instellen welke onderdelen je het belangrijkst vindt.

We vertellen hieronder hoe je alternatieve apps installeert in Android. Daarna leggen we uit hoe je dit op iOS doet. Je doet dit natuurlijk wel op eigen risico.

Android:

Alternatieve appwinkels

Bij de app Fiets of Niets bijvoorbeeld moet je dus zelf het appbestand te downloaden en te installeren, maar er zijn ook alternatieve appwinkels waarin dit proces geautomatiseerd verloopt. Populaire voorbeelden zijn F-Droid (beperkt aanbod, enkel opensource-apps), Aurora Store (een spiegel van de Play Store, Google-account niet vereist) en Aptoide (gedecentraliseerde appstore met wisselende betrouwbaarheid per winkel). Aangezien deze winkels niet in de Play Store staan, moet je ze eerst handmatig downloaden en installeren via hun websites.

Daarnaast bestaan er ook appstores die veel weg hebben van appbibliotheken, zoals APKMirror, APKPure en Uptodown. Hieruit kun je apps selecteren en afzonderlijk downloaden. Elk van deze aanbieders biedt trouwens ook een eigen app aan, respectievelijk APKMirror Installer, APKPure App en APK Installer by Uptodown, die het installatieproces, en vaak ook het updateproces, van apps vereenvoudigen. Zulke installer-apps zijn trouwens noodzakelijk voor het installeren van zogeheten Android-app Bundels, zoals apkm (van APKMirror), xapk (apk met eXtra bestanden en data; vaak bij APKPure) en apks (het officiële Bundle-formaat met alle nodige 'Splits'). Deze installer-apps zijn (ook) beschikbaar in de officiële Google Play Store.

• F-Droid: www.f-droid.org

• Aurora Store: www.auroraoss.com

• Aptoide: en.aptoide.com

• APKMirror: www.apkmirror.com

• APKPure: www.apkpure.com

• Uptodown: en.uptodown.com

Handmatige installatie

We tonen eerst hoe je handmatig een apk-bestand downloadt en installeert. We doen dit met de app Uptodown App Store, al had dit bijvoorbeeld net zo goed het apk-bestand van Fiets of Niets kunnen zijn.

Surf op je smartphone naar https://en.uptodown.com en zoek de gewenste app op. Tik op de groene downloadknop. Je krijgt waarschijnlijk een standaardmelding dat het bestand mogelijk schadelijk is. Als je zeker bent dat het om bonafide software gaat (zie ook verder), tik je op Toch downloaden.

Het apk-bestand staat nu in de map Downloads. Deze kun je ook benaderen vanuit je browser door op de drie puntjes te tikken en Downloads te kiezen. Tik vervolgens op het gedownloade bestand. Vraagt Android met welke app je dit wilt openen, kies dan Pakket-installatie.

De kans is groot dat er een melding verschijnt dat je toestel geen toestemming geeft om apps van deze bron (je browser) te installeren. Tik hier dan op Instellingen en zet de schuifknop bij Machtiging toestaan op Aan. Bevestig vervolgens met Installeren. Even later is de installatie klaar en kun je de app openen.

Android-app Bundle

Apk-bestanden kun je dus vrij eenvoudig handmatig installeren via het ingebouwde pakketbeheer. Voor gebundelde apps heb je meestal een gespecialiseerdere installer nodig. We nemen de game Worms Zone (Hungry Snake) op de site van APKMirror als voorbeeld. Tik op de app, kies Scroll to available downloads, selecteer een download en tik op Download APK Bundle. Open daarna de downloadsectie van je browser om te controleren of het APKM-bestand gedownload is.

Om dit te installeren, kies je een van de eerder genoemde installers. We nemen hier APK Installer by Uptodown als voorbeeld. Na installatie geef je de gevraagde machtigingen, open je de app en tik je op Install Apps. De installer doorzoekt nu je Downloads-map en vindt alle apk-gerelateerde bestanden, waaronder het gedownloade apkm-bestand van Worms Zone. Tik op Install bij dit bestand en bevestig met Installeren. Even later kun je de app openen.

Veiligheidsmaatregelen

Aan sideloading hangt altijd een zeker risico, maar dat kun je sterk beperken door enkele zaken goed op te volgen. Controleer eerst hoe betrouwbaar de ontwikkelaar en de alternatieve bron zijn. Ga na of de bron bekend is en positief besproken wordt op Android-fora en of ze transparant is over updates en changelogs. Laat het apk-bestand, indien mogelijk, eerst scannen door een gratis online virusscanner als VirusTotal (www.virustotal.com) of gebruik de app VirusTotal Mobile (beschikbaar in de Play Store). Vergelijk ook online app-screenshots, neem een aantal recensies en gebruikerservaringen door, en ga het aantal downloads van de app na.

Zorg dat geïnstalleerde apps up-to-date blijven en controleer of updates extra machtigingen vragen. Dit kun je ook na installatie nagaan via Instellingen / Apps. Tik op Alle [n] apps zien, scrol naar de app, tik erop en kies Rechten. Hier kun je machtigingen eventueel ook intrekken of opnieuw toestaan.

Je kunt instellen dat Google Play Protect ook gesideloade apps controleert. Open de Play Store, tik rechtsboven op je profielicoon, kies Play Protect en tik op het tandwiel. Schakel Apps scannen met Play Protect in en eventueel ook Detectie van schadelijke apps verbeteren.

Wil je na het downloaden voorkomen dat een bepaalde bron, zoals je browser, nog apk-bestanden mag installeren, ga dan naar Instellingen / Apps / Speciale app-toegang / Onbekende apps installeren, selecteer de bron (bijvoorbeeld Chrome) en schakel Toestaan van deze bron weer uit.

Tot slot, vertrouw je een geïnstalleerde app niet helemaal of heb je deze niet langer nodig, verwijder deze dan van je toestel.

iOS:

DMA

Terwijl sideloading op Android altijd al mogelijk was, heeft Apple zich daar lang tegen verzet. Officieel om veiligheidsredenen, maar ook om de eigen inkomsten via de App Store (30 procent commissie) te beschermen. Sinds maart 2024 staat Apple onder druk van de EU en de Digital Markets Act (DMA) beperkte vormen van sideloading toe. In de EU kun je nu apps installeren via alternatieve appwinkels (vanaf iOS 17.4) of eventueel rechtstreeks vanaf een website (vanaf iOS 17.5), hoewel er via deze laatste methode nauwelijks apps beschikbaar zijn (wegens de strenge voorwaarden van Apple).

Apple eist dat alternatieve apps 'genotariseerd' zijn, wat betekent dat ze vooraf zijn gescreend op veiligheid (zie ook via www.kwikr.nl/macveilig). Als gebruiker moet je ook expliciet toestemming geven voor de ontwikkelaar. We tonen hieronder hoe je dat doet. Let wel: alternatieve apps ondersteunen wellicht geen functies als 'Vraag om te kopen' of 'Delen met gezin'.

Controle

Om er zeker van te zijn dat je iPhone aan alle voorwaarden voldoet, controleer je eerst het versienummer. Open Instellingen, ga naar Algemeen / Info en kijk of je iOS-versie 17.4.x (voor alternatieve appwinkels) of 17.5.x (voor webdistributie) of hoger gebruikt (afbeelding 7). Voer indien nodig een software-update uit.

Aangezien sideloading alleen binnen de EU mogelijk is, open je ook Privacy en beveiliging / Locatievoorzieningen / Systeemvoorzieningen en schakel je iPhone-analyse en Deel mijn locatie in.

Alternatieve appwinkel

Alles is nu klaar om een alternatieve appwinkel te installeren. Open Safari en surf naar een erkende winkel, zoals AltStore PAL, Setapp Mobile of Epic Games Store.

We nemen AltStore PAL als voorbeeld. Op de site tik je op Get AltStore en daarna twee keer op Download. Er verschijnt waarschijnlijk een melding, tik dan op OK. Ga vervolgens naar Instellingen, tik bovenaan op de melding Sta de apps van AltStore, LLC toe en bevestig met Toestaan. Ga daarna terug naar de webpagina en tik opnieuw op Download, gevolgd door Installeer appmarktplaats en bevestig met je Face ID of Apple-code. Open de nieuwe app AltStore. Tik hier bijvoorbeeld op Browse, kies een gratis app, tik op Free en bevestig met Install <appnaam> en daarna met Installeer app. Je kunt de app nu starten.

Installatie met een link via webdistributie verloopt op vergelijkbare wijze: tik op de downloadlink, keur de ontwikkelaar goed vanuit (het bericht in de) Instellingen en tik nogmaals op de link.