ID.nl logo
De handigste robot-hulpjes in het huishouden
© Reshift Digital
Huis

De handigste robot-hulpjes in het huishouden

Drukdrukdruk. Heb je meer me-time nodig? Misschien moet je dan een robotstofzuiger of grasmaaierrobot aanschaffen. In ruil voor de investering krijg je extra tijd die je aan leukere dingen kunt spenderen. In dit artikel zetten we alle robot-hulpjes voor je op een rijtje zodat je een beredeneerde keuze kunt maken.

Tip 01: Budget bepalen

Wil je een robotstofzuiger aanschaffen? Goed idee! Het aanbod is echter zo uitgebreid dat het niet eenvoudig is om een keuze te maken. In eerste instantie raden we je aan om voor een A-merk te gaan. Onder andere Neato, iRobot, LG, Philips, Samsung, Miele, Hoover en Dirt Devil zijn betrouwbare fabrikanten met meerdere modellen. Ook het budget is niet onbelangrijk. Je hebt toestellen van honderd euro, maar ook van negenhonderd euro. Uiteraard is er ook een verschil in kwaliteit. De premium robotstofzuigers zuigen niet enkel krachtiger maar hebben ook stevigere borstels, een grotere ‘zelfredzaamheid’, een hepa-filter, meer programmeermogelijkheden of extra sensoren. Instapmodellen zijn vaak iets luidruchtiger, komen minder goed in de hoeken en zijn minder geschikt als je een huisdier hebt. Houd er bovendien rekening mee dat je ook nog altijd een gewone stofzuiger nodig hebt. Een robot is niet geschikt voor de bank, trappen, radiatoren of je auto. Beschouw een robotstofzuiger dus eerder als een handigheid om extra tijd te winnen.

©PXimport

Tip 02: Welke ondergrond?

Robotstofzuigers houden het meest van een droge, gladde, harde ondergrond, zoals een tegel- of gietvloer, parket of laminaat bijvoorbeeld. Heb je een vast tapijt of vloerkleed? Kies dan een exemplaar met een hogere zuigkracht én de juiste borstel. Bepaalde robotstofzuigers lopen immers vast op een hoogpolig tapijt. Laat je de robot los op de bovenverdieping en komt hij in de buurt van een trap? De meeste robots hebben sensoren aan de onderzijde waardoor je stofzuiger niet naar beneden valt, maar netjes terugdraait. Let wel, het is nog altijd nodig grondig op te ruimen. Houd ook rekening met rondslingerend speelgoed, losse kabels of hindernissen zoals stoelen of bijzettafeltjes. Wil je dat de robotstofzuiger onder je kasten of sofa rijdt? Dan moet je ook rekening houden met de hoogte.

©PXimport

Tip 03: Verboden gebied?

Met uitzondering van de allergoedkoopste robotstofzuigers krijg je bij de meeste toestellen een dockingstation. Via deze basis kan de stofzuiger zijn accu opladen na een stofzuigbeurt. De ideale positie van zo’n laadstation is uit het zicht, maar vlak bij een stopcontact. De meeste stofzuigers vinden – zodra de accu bijna leeg is – hun weg naar het laadstation erg eenvoudig terug. Een geavanceerde robot rijdt na het opladen zelfs terug naar de plek waar hij voor het laatst gestofzuigd heeft om het proces vanaf daar te hervatten. Wil je een bepaald gebied afbakenen? Dan heb je een klein toestelletje nodig dat een zogenoemde virtuele muur creëert. Dat is vooral handig als je grote open ruimtes hebt en niet wilt dat je stofzuiger door de Lego- of Playmobil-creaties van zoon- of dochterlief rijdt. Bij bepaalde robotstofzuigers krijg je standaard één of meerdere virtuele muren meegeleverd, bij andere kun je ze apart aanschaffen.

©PXimport

Scherm plekken waar de stofzuigrobot niet mag komen af met een virtuele muur

-

Tip 04: Onderhoud

Een robotstofzuiger heeft geen stofzuigerzak, maar een compact opvangbakje. Maak er een gewoonte van om dat na elke stofzuigbeurt te legen. Je doet er goed aan om het bakje af en toe eens met een sopje te reinigen. Zorg er wel voor dat het helemaal droog is voor je het weer terug in de stofzuiger zet. Daarnaast is het verstandig om pakweg om de drie maanden het stoffilter te vervangen. Op die manier is de uitblaaslucht schoner en dat is vooral een must voor mensen met allergieën. Om de levensduur van je toestel te verlengen, ontdoe je bij voorkeur ook de borstels regelmatig van haren en pluizen. Bepaalde fabrikanten leveren hier een speciaal accessoire voor mee. Is een roterend borsteltje echt versleten? Dan kun je het eenvoudig vervangen.

©PXimport

Tip 05: Slimme toestellen

Een instapmodel start zodra jij op de startknop duwt. Een ietwat geavanceerdere robotstofzuiger kun je programmeren, zodat hij dagelijks of wekelijks op een bepaald tijdstip uitrijdt. Soms krijg je er zelfs een afstandsbediening bij zodat je ‘t toestel vanuit je luie stoel kunt starten. Mag het nog wat meer? Er zijn ook slimme toestellen die je met je smartphone kunt verbinden. Via een bepaalde app kun je ze vervolgens erg eenvoudig programmeren en van een afstand bedienen. Echte toptoestellen laten je via de app zelfs zien waar ze allemaal geweest zijn. Sommige robots – de LG Hom-Bot Turbo+ en Dyson 360 Eye – zijn zelfs uitgerust met camera’s.

©PXimport

Tip 06: Dweilen

Ben je meer op zoek naar een robot die kan dweilen? Dat kan ook – al schept het woord ‘dweilrobot’ misschien verkeerde verwachtingen. Het toestel heeft een compact waterreservoir waardoor de microvezeldoek aan de onderkant automatisch bevochtigd wordt. Het is dus eerder nat afnemen dan echt dweilen. Een dergelijke robot is erg stil en uiterst geschikt voor badkamers en keukens. Dankzij de beperkte hoogte kunnen de meeste dweilrobots ook goed onder kasten, bedden of stoelen komen. Ook handig is dat je vaak kunt kiezen tussen droog of nat vegen. Het aanbod van dweilrobots is momenteel nog wel nog beperkt. De iRobot Braava- en Scooba-reeksen zijn behoorlijk populair. Net zoals een robotstofzuiger, keert ‘ie na de dweilbeurt automatisch terug naar het laaddock.

©PXimport

Ook voor nat vegen bestaan handige hulpjes: de zogenoemde dweilrobots

-

Tip 07: Ramen lappen

Niks zo vervelend als vuile ramen. Gelukkig bestaat ook daar een huishoudrobot voor: een automatische ramenwasser lapt je ramen binnen én buiten. Tegelijkertijd! Let wel, deze investering is enkel interessant als je een huis met erg grote ramen hebt. Bovendien moet je erg veel geduld hebben, want een volledige schoonmaakbeurt duurt een tijd. Marktleider van dienst is Ecovacs met de Winbot-serie. Het prijskaartje? Reken al snel op zo’n driehonderd euro.

©PXimport

Tip 08: Mobiele stomerij

Mag het nog wat gekker? Schrijf dan de FoldiMate maar op je verlanglijstje. Dit uit de kluiten gewassen apparaat – vergelijk het met een wasmachine – stoomt je hemden, T-shirts of andere kledingstukken in minder dan één minuut kreukvrij en vouwt ze vervolgens ook op. Het enige wat jij moet doen, is het kledingstuk aan één van de vijftien speciale haken bevestigen. Let wel, het toestel komt op zijn vroegst in 2018 op de markt en zou zo’n 700 tot 850 dollar moeten gaan kosten. De LG Syler valt eveneens in de categorie ‘vreemde huishoudrobots’. Deze kledingcabine stoomt en ontkreukt je kostuum, hemd of blouse om het vervolgens ook op te frissen en te desinfecteren. Vandaag lachen we er nog een beetje om, binnen tien jaar kunnen we misschien niet meer zonder.

©PXimport

Tip 09: Groot of klein?

Voor je verschillende merken gaat vergelijken, is het belangrijk om te weten hoe groot je gazon precies is. Een tuin van zo’n tweehonderd vierkante meter vereist namelijk een andere maaier dan een van achthonderd of tweeduizend. Het draait simpelweg om de kracht van de motor. Ook de complexiteit van je tuin speelt mee. De ene maaier kan beter overweg met hellingsgraden dan de andere. Heb je zowel een voor- als achtertuin? Of onderbreekt een uitgestrekt terras je tuin? Dan is het belangrijk om een toestel te kiezen dat verschillende zones aankan.

©PXimport

Een beetje robotmaaier heeft tegenwoordig een kinderslot, antidiefstalbeveiliging en app

-

Tip 10: Meer dan maaien

De prijzen van de grasmaaierrobots variëren sterk, van pakweg zeshonderd euro tot een paar duizend euro. De populairste merken? Robomow, Husqvarna, Viking en Ambrogio. Het verschil zit ‘m niet enkel in de capaciteit, maar ook in het gebruiksgemak, de maaibreedte en kwaliteit. Hoe meer toeters en bellen, hoe hoger het prijskaartje. Wil je niet meer met een kantenmaaier aan de slag? Kies dan voor een toestel dat uitblinkt op het gebied van randmaaien. Een antidiefstalfunctie kunnen we je ten zeerste aanraden. Hierdoor geeft je maaier een alarm wanneer iemand hem optilt. Sterker nog, een maaier met antidiefstalbeveiliging werkt ook met een pincode waardoor een gestolen exemplaar simpelweg niet bruikbaar is. Geavanceerde toestellen zijn zelfs voorzien van een gps-tracker. Een andere meerwaarde is een maaier met app. Op die manier is het veel eenvoudiger om de robot te programmeren. Dat gaat uiteraard ook via het display op de maaier zelf, maar dat is toch iets omslachtiger. Heb je kinderen of een huisdier? Dan is een maaier met kinderslot een must. Tenslotte vinden we het ook een goed idee om te kiezen voor een toestel met bredere wielen. Dat vergemakkelijkt het oprijden van hellingen. Bovendien verklein je op die manier de kans op vastrijden. De meeste merken bieden optioneel wielen met betere grip aan.

©PXimport

Tip 11: Installatie

De installatie van een robotmaaier vergt wel wat tijd. Begin er dus niet aan als je gehaast bent. Moeilijk is de klus niet: de meeste fabrikanten leveren duidelijke handleidingen in boekvorm en vaak ook in de vorm van filmfragmenten op dvd. In eerste instantie moet je bepalen waar je je dock gaat plaatsen. Dat kan op een verharding, maar dat is geen must. Je hebt wel een stopcontact in de buurt nodig. Vervolgens moet je de perimeterdraad plaatsen. Dat is een begrenzingskabel waarmee je het maaigebied van je gazon aangeeft. Bij oudere modellen was het nodig om de draad in te graven, bij de hedendaagse robotmaaiers volstaat het om de draad met de bijgeleverde krammen op de grond te bevestigen. Na verloop van tijd trekken ze vanzelf in de grond. Heb je hier of daar een boom, bloemenborder of struik? Plaats er dan eilandjes van draad omheen. Na de installatie van de perimeterdraad kun je een testrit doen en hier en daar eventueel wat bijstellen. Zodra de draad juist zit, kun je echt beginnen relaxen. De robotmaaier zal kriskras over je gazon rijden en zich omdraaien als hij een draad nadert.

©PXimport

Tip 12: Onderhoud

Het onderhoud van een grasmaaierrobot valt erg mee, zeker in vergelijking met een maaier met een benzinemotor. Nat gras kan soms wat aankoeken. Het is raadzaam om je robot daarom af en toe te controleren en eventuele grasresten uit de behuizing onderaan te verwijderen. In principe volstaat het om jaarlijks het mes (of de messen) te vervangen. Dat is bij de meeste maaiers kinderspel en neemt amper drie minuten tijd in beslag. Na verloop van tijd kan het ook zijn dat je de batterij moet vervangen. Ook dit kun je zelf, maar het is eveneens mogelijk om het door een vakman uit het tuincenter te laten uitvoeren. Zodra het maaiseizoen voltooid is – meestal rond oktober – maak je de maaier goed schoon en zet je hem binnen in je tuinberging of garage zodat-ie niet te kampen krijgt met vrieskou. Dat is immers niet goed voor je accu.

©PXimport

Kooptips

Soort: Robomow RX20u****Prijs: € 649,– Compacte tuin? De Robomow RX20u is ideaal voor tuinen van tweehonderd tot driehonderd vierkante meter. Het toestel heeft een maaibreedte van zo’n achttien centimeter en is uitgerust met een kinderslot, ecomodus, diefstalbeveiliging en maaischema. Via de Robomow-app (enkel voor Android) bedien je het toestel zelfs van afstand. Volgens de makers installeer je de perimeterdraad van deze Robomow RX20u in minder dan één uur. Het lichtgewicht (7,5 kg) kan bovendien maximaal vijf zones aan.

Soort: iRobot Braava 390t****Prijs: € 370,– De Braava 390t kan zowel nat als droog vegen. Om een overzicht van de ruimte te krijgen, plaats je de meegeleverde navigatiekubus centraal in de ruimte op een tafel of kast. Het toestel onthoudt op die manier waar het al geweest is. De Braava 390t is fluisterstil en kan goed overweg met hoeken en wanden. Nog een troef is dat-ie erg laag is en dus ook onder je kasten of sofa kan schoonmaken. Enig minpunt: hij heeft erg veel tijd nodig om een volledige leefruimte onder handen te nemen.

©PXimport

Soort: Neato Botvac D3+ connected****Prijs: € 509,– Op zoek naar een intelligente robotstofzuiger? Zodra je de Neato Botvac D3+ connected op je wifi-netwerk hebt aangesloten, kun je ‘m via de app op je smartphone starten of programmeren. Achteraf krijg je zelfs een visueel overzicht van alle plekken waar de robot gestofzuigd heeft. Andere interessante kenmerken: deze robotstofzuiger kan goed met hoeken overweg, heeft een hepa-filter en kan zonder problemen een laagpolig tapijt aan. Met een geluidsniveau van zo’n 59 dB is-ie bovendien iets stiller dan gemiddeld.

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!