ID.nl logo
Bladeren in stijl: Hoe kies je de perfecte e-reader?
© Maryia - stock.adobe.com
Huis

Bladeren in stijl: Hoe kies je de perfecte e-reader?

E-readers zijn gewild bij zowel jong als oud. Logisch, want met digitale boeken bespaar je thuis ruimte en op vakantie neem je zo met gemak het equivalent van een hele stapel leesvoer mee. E-readers zijn alweer zo’n vijftien jaar op brede schaal verkrijgbaar. Er valt inmiddels dan ook veel te kiezen. In dit artikel bespreken we de belangrijkste eigenschappen van e-readers, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.

📚 In dit artikel kijken we naar acht features en opties van e-readers. Met deze informatie wordt het voor jou makkelijker om de voor jou beste e-ereader te vinden. We behandelen: Elektronische inkt | Schermformaat | Systeemprestaties | Behuizing | Verlichting | Internet | Opslagruimte | Luisterboeken

Lees ook: Waar voor je geld: 5 echt goede e-readers

1: Elektronische inkt

E-readers hebben een zogeheten e-inkscherm. Deze afkorting staat voor de Engelse term electronic ink, oftewel elektronische inkt. De eigenschappen van dit scherm komen overeen met die van echt papier. Zo heb je net als bij fysieke boeken niet of nauwelijks te maken met lichtweerkaatsing. Dat geeft je ogen ten opzichte van tablet- en smartphoneschermen meer rust, zodat je langer kunt lezen. Dankzij een hoog contrast kun je zelfs in de volle zon van leesvoer genieten. Mooi meegenomen is dat e-ink weinig energie verbruikt. Je leest op een enkele acculading met gemak meerdere e-books uit. Een e-inkscherm verbruikt alleen energie bij het verversen van beeld. Denk bijvoorbeeld aan het ‘omslaan’ van een pagina. Is een pagina eenmaal geopend, dan vereist dat geen energie van de accu. 

De meeste e-readers tonen alleen zwarte of witte beeldpunten, maar sinds enkele jaren zijn er ook producten met een kleurenscherm op de markt. Met name voor liefhebbers van kinderboeken, stripboeken en tijdschriften is dat interessant, want e-readers met een gekleurd e-inkscherm tonen illustraties in hun volle glorie. Houd wel rekening met een meerprijs ten opzichte van vergelijkbare modellen met een zwart-witscherm. 

De PocketBook Color is een breed verkrijgbare e-reader met een kleurenscherm van 6 inch. 

🟢 Tablet of e-reader? Een e-reader en tablet zijn beide mobiele apparaten waarmee je e-books kunt lezen. Twijfel je tussen deze producten? Voor boekenwurmen biedt een e-reader veruit het meeste leescomfort. Vanwege het e-inkscherm lees je op dit apparaat prettiger. Maar omdat lezen de voornaamste functie van de e-reader is, kun je er bijvoorbeeld geen apps op installeren. Open je slechts af en toe een digitaal boek, dan zou je een tablet kunnen overwegen. Het felverlichte scherm is tijdens leessessies weliswaar vermoeiender voor de ogen, maar met dit apparaat kun je natuurlijk veel meer doen. De betere tablets zijn in de regel wel duurder dan e-readers. 

Lees je het liefst uren achtereen op de bank? Gebruik hiervoor bij voorkeur een e-reader.

2: Schermformaat 

E-readers zijn er in allerlei soorten en maten. Een belangrijk onderscheid is het schermformaat. De kleinste modellen hebben een e-inkscherm van 6 inch. Dat is vergelijkbaar met een bladzijde van een pocketbook. Zo’n apparaatje neem je vanzelfsprekend gemakkelijk mee. Bovendien is de behuizing licht, zodat je een e-book met één hand kunt lezen. Wil je liever een exemplaar dat ongeveer overeenkomt met een bladzijde van een gemiddeld leesboek? Dan kom je uit bij een e-reader van 7 of 8 inch. Die is evengoed nog handzaam, zodat je hem bijvoorbeeld eenvoudig in een tas meeneemt. 

Als laatste bestaan er ook e-readers met een scherm van ongeveer 10 inch of zelfs nog groter. Nuttig voor wie graag grotere letters instelt; hiervoor is namelijk voldoende schermruimte. Grote e-readers zijn over het algemeen stevig aan de prijs. Houd bovendien rekening met een hoger gewicht, waardoor je de reader meestal met twee handen dient vast te houden. Naast het schermformaat is ook de resolutie een belangrijke factor. Hoe meer pixels, hoe scherper het beeld. Gelukkig is bij de huidige generatie e-readers de resolutie doorgaans prima in orde. 

Bepaalde e-readers hebben ongeveer het formaat van een fysiek leesboek, zoals het 8inch-scherm van deze Kobo Sage. 

3: Systeemprestaties 

Net als een tablet bevat een e-reader een processor en werkgeheugen. Neem de specificaties hiervan grondig door, want die zijn cruciaal voor de systeemprestaties. Op e-readers met weinig processorkracht duurt het bijvoorbeeld langer om door het menu te navigeren en e-books te openen. Bovendien starten deze apparaten langzamer op. Tegenwoordig heeft een doorsnee e-reader een processor met een kloksnelheid van 1 GHz en 512 MB werkgeheugen. Dat is voldoende om vlot in het menu en door e-books te navigeren. 

De meeste e-readers zijn tegenwoordig ook geschikt voor allerlei andere taken dan alleen lezen. Denk bijvoorbeeld aan surfen op internet, muziek luisteren, aantekeningen maken en zelfs spelletjes spelen. In dat geval is een beetje extra rekenkracht geen overbodige luxe. Er zijn snelle e-readers met een dualcore- of quadcore-processor verkrijgbaar. Je betaalt daar wel een meerprijs voor. 

Voor aanvullende taken, zoals het maken van aantekeningen, is extra rekenkracht prettig. 

4: Behuizing 

Zodra je een fysiek boek uit hebt, pak je een ander exemplaar. Bij een e-reader gaat dat natuurlijk anders; je hebt gebruikt immers continu hetzelfde apparaat. Het is dan ook heel belangrijk dat de e-reader prettig in de hand ligt. Hebben je vingers voldoende grip en is het apparaat voor lange leessessies niet te zwaar? Van compacte modellen valt het gewicht overigens erg mee. Zo zijn producten met een 6inch-scherm meestal lichter dan 200 gram. E-readers van 7 inch liggen doorgaans net boven deze grens. 

De bekende merken Kobo, Amazon Kindle en PocketBook ontwikkelen diverse leesapparaten met een (spat)waterbestendige behuizing. Zo zijn de breed verkrijgbare producten Kobo Libra 2 en Clara 2E voorzien van een IPx8-gecertificeerde behuizing. Die zijn volledig waterdicht. Handig voor wie graag in bad of bij het zwembad leest. 

©PXimport

Gebruik je een e-reader regelmatig in de buurt van water, dan heb je baat bij een model met een IPx8-gecertificeerde behuizing. 

🟢 Hoesjes voor e-readers  Met een hoesje bescherm je het apparaat beter tegen krassen, stof en valschade. Kobo en PocketBook produceren zelf geschikte hoesjes voor hun e-readers. Je weet dan zeker dat het perfect past. Vaak is er ook een steun geïntegreerd, zodat je de e-reader bijvoorbeeld op een tafel of bureau kunt neerzetten. Vouw je de hoes open, dan gaat het e-inkscherm veelal automatisch aan. Voor het dichtklappen hebben de betere hoezen meestal een magnetische sluiting. De e-reader gaat vervolgens vanzelf uit. Vind je een officiële hoes van de genoemde merken te duur? Geen probleem, want allerlei andere fabrikanten ontwikkelen ook e-readerhoezen; die zijn in de regel een stuk goedkoper. 

Dit hoesje voor de Kobo Libra 2 heeft een geïntegreerde steun en magnetische sluiting. 

5: Verlichting 

Het e-inkscherm bootst de eigenschappen van echt papier zo goed mogelijk na. Lees je in het donker, dan vereist dat normaal gesproken een leeslampje. Tegenwoordig hebben alle nieuwe e-readers schermverlichting. Pas hiervan de helderheid naar eigen wens aan. Sommige luxe exemplaren hebben zelfs een speciale sensor. In dat geval wijzigt de e-reader op basis van het aanwezige omgevingslicht de helderheid van het scherm. Houd er rekening mee dat bij gebruik van schermverlichting de accu sneller leeg raakt. 

Veel mensen lezen voor het slapengaan nog een paar pagina’s of een hoofdstuk. Doe jij dat ook, dan is een e-reader met een blauw-lichtfilter een verstandige keuze. Kobo noemt deze functie ComfortLight Pro. Dit oranjeachtige licht is rustgevender voor je ogen, waardoor je na het lezen makkelijker in slaap valt. Comfortlight Pro toont overdag een kleine hoeveelheid blauw licht. Zodra de avond valt, geeft het scherm steeds minder blauw licht weer. Overigens is het ook mogelijk om deze instellingen handmatig aan te passen. 

©Seventyfour - stock.adobe.com

Dankzij de schermverlichting van e-readers heb je geen leeslampje meer nodig. 

6: Internet 

Alle moderne e-readers ondersteunen wifi. Het voordeel hiervan is dat je rechtstreeks e-books naar het apparaat kunt downloaden. Er is dus geen tussenkomst van een computer nodig, al kan dat uiteraard wel. Verder bevat het menu vaak een browser, zodat je tussen het lezen door bijvoorbeeld iets op internet kunt opzoeken. Vergeleken met een tablet of smartphone werkt een browser op een e-reader wel iets trager. Een e-inkscherm bouwt een nieuw beeld namelijk niet zo snel op als een regulier scherm. Het menu van moderne e-readers bevat verder een functie om online woorden op te zoeken in een woordenboek of encyclopedie. 

De meeste e-readers bevatten een geïntegreerde boekenwinkel. Open op een Kobo-apparaat maar eens de Kobo Store, terwijl je op een toestel van PocketBook eveneens toegang hebt tot een online boekenwinkel. Met name de Kobo Store is erg uitgebreid. Deze winkel is gekoppeld aan de online catalogus van Bol.com. Je vindt hier een indrukwekkend Nederlandstalig aanbod waarbij je ook luisterboeken kunt downloaden. Tientallen e-books zijn zelfs gratis. Ben jij een heuse boekenwurm? Overweeg dan een abonnement op Kobo Plus: vanaf 9,99 euro per maand heb je dan onbeperkt toegang tot honderdduizenden titels. 

Op www.kobo.com/plus kun je het uitgebreide aanbod van Kobo Plus verkennen. 

🟢 E-books lenen Net als fysieke boeken kun je ook e-books lenen. Je kunt hiervoor terecht bij de Online Bibliotheek. Een jaarabonnement kost 42 euro; je kunt dan elke drie weken maximaal tien e-books én tien luisterboeken lenen. Bovendien heb je toegang tot diverse online tijdschriften, zoals AutoWeek, Libelle, Story en Vrij Nederland. Het overzetten van geleende e-books vereist overigens wel enige aandacht. Allereerst is het een voorwaarde dat de e-reader het beveiligde formaat Adobe DRM ondersteunt. Producten van Kobo en PocketBook zijn geschikt, maar de Amazon Kindle bijvoorbeeld niet. Installeer verder Adobe Digital Editions op de computer. Je koppelt jouw e-reader aan dit programma en kopieert geleende e-books daarna naar het leesapparaat. 

De online catalogus van de bibliotheek telt talloze (luister)boeken in allerlei genres. 

7: Opslagruimte 

E-books bewaar je vanzelfsprekend rechtstreeks op de e-reader. Nieuwe producten hebben meestal 8, 16 of 32 GB opslagcapaciteit. Een enkel exemplaar bevat 64 GB opslag. Dat lijkt misschien weinig, maar e-books nemen nauwelijks ruimte in beslag. Ga uit van ongeveer duizend reguliere e-books per gigabyte. Kinderboeken en tijdschriften bevatten meer afbeeldingen, die slokken om die reden meer capaciteit op. Verder kun je op moderne e-readers ook luisterboeken en muziekalbums bewaren. In dat geval is een e-reader met flink wat opslagruimte geen overbodige luxe. 

Kun je niet alles opslaan wat je wilt? Sommige modellen bevatten een microSD-kaartslot. Met name producten van PocketBook hebben veelal een geheugenkaartlezer. Op die manier voeg je eenvoudig extra ruimte toe. Bovendien kun je zo makkelijker digitale boeken vanaf de computer naar de e-reader overzetten. Controleer in de specificaties welke microSD-kaarten de e-reader ondersteunt. 

De roodgekleurde PocketBook Touch Lux 5 bevat aan de onderzijde een gleuf voor een microSD-kaart.

8: Luisterboeken 

Van vrijwel alle populaire Nederlandse titels bestaan er ook luisterboeken. Die zijn ingesproken door de auteur, een bekende Nederlander of een ander persoon met een prettige stem. Check in de specificaties van de beoogde e-reader of het apparaat met audioformaten overweg kan. Nieuwe modellen van Kobo accepteren alleen luisterboeken die je in de Kobo online boekenwinkel aanschaft. Producten van PocketBook ondersteunen meestal meerdere populaire audioformaten, zoals mp3 en ogg. Naast audioboeken kun je daarmee ook eigen opgeslagen muziek beluisteren. Zo kun je tijdens het lezen bijvoorbeeld van rustgevende achtergrondmuziek genieten. 

Het afspelen van ingesproken boeken kan op verschillende manieren. Bepaal vooraf welke methode(n) jij prettig vindt en zoek daar een passende e-reader bij. Als het leesapparaat bluetooth ondersteunt, koppel je hieraan een draadloze hoofdtelefoon, speaker of autoradio. Sommige e-readers hebben daarnaast een ingang voor een bekabelde koptelefoon, hiervoor leveren sommige fabrikanten een speciaal verloopsnoertje mee. Je luistert dus vrijwel altijd via een extern apparaat naar het boek. Een uitzondering hierop zijn sommige luxe e-readers met een geïntegreerde speaker. Daarmee kun je namelijk rechtstreeks een luisterboek of muziekalbum afspelen. 

De PocketBook Era heeft voor de weergave van audio aan de onderkant een klein speakertje. 

🟢 Epub-ondersteuning Amazon Kindle? Amazon brengt met zijn Kindle-serie al jarenlang vriendelijk geprijsde e-readers op de markt. Deze apparaten kenden tot voor kort een groot nadeel: ze ondersteunden het epub-formaat niet (het gangbare bestandsformaat voor Nederlandstalige e-books). Gelukkig lanceerde het Amerikaanse concern onlangs een functie waarmee gebruikers eigen epub-bestanden naar hun Kindle kunnen sturen. Dat werkt via e-mail of een app. Amazon converteert het epub-bestand vervolgens naar een formaat dat de e-reader ondersteunt. Overigens werkt het converteren van epub naar een Kindle-formaat ook met het gratis programma Calibre dat sowieso handige software is voor het beheren van een e-bookbibliotheek.

Het 2022-model van de Amazon Kindle. Onlangs lanceerde het Amerikaanse concern een functie waarmee gebruikers eigen epub-bestanden naar hun Kindle kunnen sturen. 

▼ Volgende artikel
Stapelvraag: droger op wasmachine of wasmachine op droger?
© Leonid Iastremskyi
Huis

Stapelvraag: droger op wasmachine of wasmachine op droger?

Een was-droogzuil is ideaal als je ruimte wilt besparen. Maar hoe stapel je de apparaten op de juiste manier? De regel is simpel: de droger hoort altijd bovenop de wasmachine. Dat doe je met een speciale stapelkit, waarbij je vooraf goed let op gewicht, stabiliteit en ventilatieruimte. Hieronder lees je stap voor stap waar je op moet letten, hoe je de opstelling maakt en welke fouten je beter kunt vermijden.

Je leest waarom de droger altijd bovenop de wasmachine staat, welke voorbereidingen je moet treffen en hoe je de apparaten veilig stapelt. Ook bespreken we onderhoud, handige tips en veelgemaakte fouten die je beter kunt voorkomen.

Lees ook: Bespaar energie met een was-droogcombinatie met warmtepomp

Waarom de droger bovenop hoort

Een wasmachine is gebouwd om enorme krachten op te vangen. Tijdens het centrifugeren draait de trommel met hoge snelheid. Nat wasgoed verdeelt zich daarbij niet altijd gelijkmatig, waardoor de machine flink kan schudden. Om te voorkomen dat de machine omvalt of gaat schuiven, is hij zwaar uitgevoerd: er zitten betonblokken in, hij heeft een laag zwaartepunt en de trommel hangt in veren en schokdempers. Al die onderdelen samen zorgen ervoor dat de wasmachine stevig op zijn plek blijft staan, zelfs bij 1400 of 1600 toeren.

Een droger hoeft zulke krachten niet te verwerken. De trommel draait rustig rond en bevat alleen droog of bijna droog wasgoed. Daarom is de constructie lichter en ontbreekt het extra gewicht van betonblokken of water. Precies om die reden kan een droger niet dienen als stevige basis, maar hoort hij altijd bovenop de wasmachine.

Eerst checken, dan stapelen

Voordat je meteen begint met sjouwen, zijn er een paar dingen belangrijk. Stapelen kan alleen wanneer zowel je wasmachine als je wasdroger voorladers zijn. Logisch: bij een bovenlader-wasmachine zou je de klep niet meer kunnen openen, en een wasdroger met de klep aan de bovenkant: daar kun je in een stapelconstructie eigenlijk niet meer bij zonder huishoudtrapje. Meet daarna de beschikbare ruimte. De standaardbreedte van een wasmachine is zestig centimeter en de droger mag nooit breder zijn dan dat. Ook de beschikbare diepte is van belang: is die minder dan 55 centimeter, dan is stapelen meestal geen goed idee. Let daarnaast op de draairichting van de deuren en op de ventilatie-eisen, vooral bij een warmtepompdroger die voldoende luchttoevoer rondom nodig heeft.

©Samsung

Zo stapel je veilig

Zorg dat de wasmachine stevig staat: stel de stelvoeten af tot hij niet meer wiebelt en test dit met een kort centrifugeprogramma. Pas als de machine stabiel staat, kun je verder. Trek daarna de stekker uit het stopcontact en draai de kraan dicht. Schuif de wasmachine op zijn definitieve plek en monteer de stapelkit volgens de meegeleverde instructies. Bij merkspecifieke kits klik of schroef je onderdelen vast; universele varianten gebruiken vaak antislipstroken en een spanband.

Til de droger met twee personen en plaats hem in de geleiders van de kit. Zet de spanband strak zodat de droger niet kan verschuiven. Sluit vervolgens de droger aan. Bij een condens- of warmtepompdroger kun je de afvoerslang op de waterafvoer aansluiten, zodat je het waterreservoir niet steeds hoeft te legen. Gebruik altijd een geaard stopcontact en gebruik geen stekkerdoos.

Wil je de apparaten liever in een kast plaatsen, gebruik dan een dragende plank die voldoende gewicht aankan en veranker de kast aan de muur

Doe daarna een korte test: laat de wasmachine centrifugeren en controleer of de zuil niet beweegt. Zet vervolgens de droger even aan op lage temperatuur zonder was en luister of er resonantie optreedt. Activeer het kinderslot zodat knoppen niet per ongeluk worden ingedrukt.

Trillingsdempers nodig?

Bekijk het aanbod

Onderhoud en tips

Controleer regelmatig of de spanband nog strak zit en of de wasmachine stabiel staat. Reinig het pluizenfilter van de droger na elke beurt, want een verstopt filter kan zorgen voor hogere temperaturen en extra trillingen. Zorg dat de ventilatie-openingen niet worden geblokkeerd en gebruik geen verlengkabel die niet geschikt is voor zware huishoudelijke apparaten. Sluit de droger altijd rechtstreeks aan op een geaard stopcontact.

Wil je het geluid verminderen? Plaats dan rubberen trillingsdempers of een dempende mat onder de wasmachine. Daarmee voorkom je dat trillingen zich doorzetten naar de vloer en wordt de kans kleiner dat de stapelzuil gaat 'wandelen'. Heb je een houten vloer, dan is zo’n mat eigenlijk onmisbaar. Hout neemt trillingen makkelijker over dan steen of beton, waardoor het geluid harder doorklinkt.

Trilt je wasmachine erg tijdens het centrifugeren, verlaag dan de snelheid en controleer opnieuw of hij waterpas staat en de vloer stevig genoeg is.

Stapelen? Dit moet je onthouden

De volgorde is duidelijk: de droger hoort op de wasmachine. Gebruik altijd een stapelkit, controleer de afmetingen en zorg voor voldoende ventilatieruimte. Plaats de wasmachine waterpas, sluit alles correct aan en test de stabiliteit. Zo win je ruimte zonder in te leveren op veiligheid en levensduur.

▼ Volgende artikel
Tv-abonnementen worden niet goedkoper, rondkijken naar alternatieven loont
© ID.nl
Huis

Tv-abonnementen worden niet goedkoper, rondkijken naar alternatieven loont

Lineaire televisie raakt uit de gratie en steeds meer mensen kiezen voor uitgesteld tv kijken, bijvoorbeeld via een streamingdienst als NPO Start, KIJK of NLZIET. Loont het nog wel om een televisie-abonnement af te sluiten of te behouden?

Pricewise onderzocht wat er tegenwoordig wordt betaald voor televisie-abonnementen, streamingdiensten en sportzenders. Uit het onderzoek blijkt dat de meeste mensen nog steeds televisie kijkt via het tv-abonnement dat bij het internetabonnent wordt aangeboden. Gemiddeld wordt hier per maand zo'n 12 euro voor neergeteld als er gebruik wordt gemaakt van een aparte tv-ontvanger. Veel providers bieden echter ook een aparte tv-app aan, zodat je direct televisie kunt kijken op een smart-tv dat is voorzien van een besturingssysteem als Tizen of Google TV. Hiermee wordt per maand gemiddeld zo'n 2 à 3 euro bespaard op de abonnementsprijs.

Prijzen voor een online tv-streamingdienst

TV-streamingdienstPrijs per maand
NPO Plus (NPO-zenders + series en films)Gratis (met reclame) / € 2,95 (zonder reclame)
KIJK (SBS6, NET5, Veronica en SBS9)gratis (met reclames, niet door te spoelen)
NLZIET (alle Nederlandse zenders)€ 7,95 (met reclame) / € 9,95 (zonder reclame)
Videoland (RTL-zenders + films) € 5,99 (met reclame) / 10,99 (zonder reclame)

Televisie minder prominent aanwezig

Er zijn nog weinig mensen die op een vaste tijd voor de televisie gaan zitten om een regelmatig terugkerend programma te kijken, zoals een talkshow, actualiteitenrubriek of het nieuws. Kijk je slechts af en toe een programma? Dan kun je prima overweg met het gratis NPO Start, KIJK of de TV Gemist-functie van Videoland.

Wil je ook andere programma's kunnen terugkijken, dan is de goedkoopste versie van NLZIET de beste keuze. Voor extra buitenlandse zenders zoals BBC1, BBC2, BBC3, BBC4 en diverse themazenders, kun je ook NLZIET Extra overwegen: 11,95 euro per maand.

Met NLZIET Extra krijg je ook BBC-zenders en tal van thema-zenders

TV via kabel neemt af

Het aantal mensen dat een tv-abonnement afneemt via de traditionele kabel-exploitanten is in het eerste kwartaal van 2025 afgenomen met 1,30 procent, blijkt uit cijfers van De ACM Telecommonitor. Daarentegen steeg het aantal tv-abonnementen via glasvezel met 1,35 procent en hebben nu 2,12 miljoen huishoudens een televisie-abonnement bij een glasvezelprovider. Het aantal tv-abonnenten is afgenomen tot 920.000 huishoudens, een afname van 3,24 procent. Het totaal aantal huishoudens met een 'gewoon' televisie-abonnement ligt nu op 6,53 miljoen.



De kosten voor een regulier tv-abonnement liggen bij de internetproviders niet heel ver uit elkaar, gemiddeld ben je tussen de 10 en 12 euro kwijt. Wil je geen internet afnemen, maar alleen televisie kijken? Dat wordt je niet makkelijk gemaakt: allen Ziggo is de enige provider die een los televisie-abonnement aanbiedt. Daar betaal je dan wel gelijk de hoofdprijs voor: 24,61 euro per maand. Je krijgt dan digitale televisie via de traditionele coax-aansluiting, je hebt dan ook een televisie nodig met DVB-C-ondersteuning.

Wat kost een televisie-abonnement?

ProviderPrijs tv-abonnement per maand *
Ziggo€ 14
Delta € 15
KPN€ 12,50
Odido€ 12,50
Budget Internet€ 15
Youfone€ 15

*Op basis van basis tv-abonnement met ontvanger en terugkijken