De tijd dat ultra hd of 4K enkel beschikbaar was in de topmodellen, ligt al geruime tijd achter ons. Sterker nog, full hd is bij de meeste merken alleen nog beschikbaar in kleine maten en de goedkoopste modellen. Wat voor prestaties mag je verwachten van de 4K televisies, en op welk vlak maak je een compromis?

Een nieuwe televisie kiezen is geen eenvoudige opdracht. Het aanbod is enorm, en de technische specificaties zijn complex en maken het onmogelijk om televisies echt te vergelijken. En wat is de meerwaarde van wat extra geld uitgeven? Een beetje hulp bij je keuze lijkt ons geen overbodige luxe.

De meeste mensen kiezen tegenwoordig voor grote schermen. Voor deze test mikken we in de eerste plaats op modellen met een beelddiagonaal van 55 inch. De ideale kijkafstand (zie ook de basiscursus op pagina ## van dit nummer) voor een moderne televisie ligt ongeveer op twee maal de schermdiagonaal in cm. Voor een 55inch-model (139 cm) betekent dat een kijkafstand van ongeveer 2,8 meter, wat overeenkomt met de typische huiskamersituatie.

Als tweede criterium leggen we de prijs op ongeveer 1.000 euro. Daarmee kunnen we in het 2018-aanbod nog net wat vinden in de wat lager geplaatste modellen. Omdat we toch ook televisies met recente snufjes wilden testen, hebben we een tweede categorie tot 1500 euro toegevoegd.

Wat mag je verwachten

Design: Een mooi design is op deze slanke televisies geen uitzondering meer. Je merkt wel dat er niet met dure materialen is gewerkt.

Geluid: De geluidsprestaties zijn toereikend voor dagelijks gebruik, maar voor film en zeker voor muziek zijn ze wat aan de zwakke kant.

Beeld: De beeldprestaties zijn, althans voor sdr-beelden (standard dynamic range), over het algemeen erg goed.

Paneeltypes: De lcd-panelen van televisies maken gebruik van va-panelen (met uitstekend contrast maar beperkte kijkhoek) of ips-panelen (met een degelijke kijkhoek maar beperkt contrast). Voor filmliefhebbers is een va-paneel aangewezen, voor een familie-tv is een ips-paneel een betere keuze.

Smart-tv: Een goede smart-tv-omgeving bevat de belangrijkste streamingdiensten, zoals Netflix, YouTube en Amazon Video, de diensten voor uitgesteld kijken en een goede mediaspeler.

Tuners: Wie geen settopbox voor digitale televisie gebruikt, moet goed kijken of de televisie alle gewenste tuners bezit. Op sommige modellen ontbreekt de satelliet-tuner. Ook opnemen naar usb-schijf is niet altijd mogelijk.

Aansluiten: Een minimum van drie hdmi-aansluitingen is aan te raden. In sommige gevallen vind je ook nog een component- en/of composiet-video-aansluiting.

De meerwaarde van een hogere prijsklasse

Wat zijn de beperkingen

De geteste tv’s zijn bedoeld voor de modale huiskamer, niet voor wie een thuisbioscoop zoekt. Je moet vrede nemen met een aantal beperkingen. Op de eerste plaats mag je geen noemenswaardige hdr-prestaties verwachten. Al deze modellen kunnen hdr-beelden tonen, maar beschikken zelden over de nodige helderheid, kleurbereik en contrast om die beelden te tonen zoals het werkelijk hoort. Een andere belangrijke beperking is de bewegingsscherpte. Snel bewegende beelden (actiescènes) of snel bewegende voorwerpen (de voetbal) scherp en gedetailleerd weergeven, vereist een 100Hz-paneel en extra beeldverwerking, twee zaken die ontbreken op deze modellen. Een licht wazige rand rond snel bewegende voorwerpen is dan ook onvermijdelijk. Dat je in deze categorie ook geen premium beeldtechnologie zoals oled of qled terugvindt, is evident.

Testmethode

We voorzien elke televisie van de laatste nieuwe firmware, zetten hem terug op de fabrieksinstellingen en schakelen naar de ‘film-beeldmodus’. We sluiten hem aan op een ultra-hd-blu-ray-speler en beoordelen de resultaten van de beeldverwerking met behulp van gestandaardiseerde testpatronen. Vervolgens kijken we een uurtje Netflix om de algemene beeldkwaliteit in te schatten. Daarvoor gebruiken we ook een reeks filmfragmenten op blu-ray/dvd en videobestanden op usb-stick. Met een lag-meter kijken we de input-lag na, in standaard-mode en game-mode.

Alle metingen voeren we uit met SpectraCal CalMAN Ultimate, een SpectraCal C6 HDR2000 colorimeter en VideoForge Pro patroongenerator. Voor sdr-beelden (standard dynamic range) evalueren we de grijsschaal, die bepaalt of het hele bereik van licht tot donker dezelfde tint heeft en de juiste kleurtemperatuur. Een correcte kleurtemperatuur (6500 K) garandeert een correcte algemene kleurweergave. Lage waardes maken het beeld iets roder, hoge waardes iets blauwer. De EOTF-curve (gamma) bepaalt of het verloop van donker naar licht correct is, we mikken op een gamma-waarde van 2,2-2,4. Te hoge waardes maken het beeld donkerder, te lage maken het lichter. Kleurbereik, saturatieverloop van de kleuren en een algemene kleurtest bepalen hoe goed het scherm kleur weergeeft. We meten contrast op een patroon met gemiddelde helderheid van 18% (APL18).

Voor hdr-beelden meten we de maximale helderheid van het scherm, in een 10% venster en op een volledig wit scherm, waarbij we ook nakijken of het scherm die helderheid voldoende lang kan vasthouden. We gaan na hoe goed de PQ-EOTF gevolgd wordt, en meten het kleurbereik van het scherm.

©PXimport

LG 55UK6950PLB

Een licht metaalkleurig kader met een leuk profiel, een perfect glad afgewerkte rug … de LG slaagt er in om de typische saai ogende look te vermijden. De aansluitingen zijn uitgebreid: viermaal hdmi, een volledige tunerselectie en bluetooth voor audio. Gebruiksgemak is een pluspunt dankzij de handige WebOS-interface. Met de Magic Remote wijs je eenvoudig zaken aan op het scherm. ThinQ AI breidt WebOS uit met uitgebreide stemcommando’s, maar Nederlands is helaas nog niet ondersteund. De beeldverwerking is goed en er is in motion interpolation voorzien om snel bewegende beelden wat vloeiender te maken, al blijven snel bewegende voorwerpen wat vaag.

Deze televisie gebruikt een ips-paneel met rgbw-subpixelstructuur. Die witte subpixel zorgt voor extra helderheid, maar je verliest een klein beetje detail van ultra hd 4K. Het paneel heeft een zeer zwak contrast (560:1). Om dat te verbeteren, gebruikt LG edge-led-achtergrondverlichting met local dimming in zes kolommen. Helaas is het dimmen van de kolommen duidelijk zichtbaar, zeker in donkere scènes.

De kalibratie is goed, zeker op vlak van kleurweergave, maar het scherm verbergt te veel zwartdetail in een poging om het contrast op te peppen. Opgelet met de kijkhoek, het scherm heeft last van ips-glow, vooral zichtbaar in donkere scènes. Dat lijkt alsof de achtergrondverlichting doorschijnt, maar het effect verschilt afhankelijk van de kijkhoek. Kleurbereik en helderheid zijn lichtjes hoger dan verwacht, maar een echt degelijke hdr-weergave is op dit scherm niet mogelijk.

©PXimport

LG 55UK6950PLB

Prijs
€ 999,-
Website
www.lge.nl7Score70

Samsung UE55NU7100W

Alhoewel het design nog zichtbaar aansluit bij dat van de hogere modellen, oogt het toch wat saai. Er is gesnoeid in de aansluitingen. Je krijgt driemaal hdmi, maar er is geen hoofdtelefoonaansluiting, noch bluetooth. De tv-tuner is niet geschikt voor satellietontvangst en opnemen naar een usb-schijf is niet mogelijk.

De Samsung Smart Hub is een uitstekende smart-tv-omgeving die in een balk onderaan het scherm een totaaloverzicht biedt van alle diensten, ingangen en instellingen. Een tweede balk erboven toont bijkomende opties of content, afhankelijk van wat je op de eerste balk selecteert. Het is een knap en erg volledig platform. De bijgeleverde afstandsbediening is een klassieke zapper, ligt goed in de hand en heeft aangename toetsen. Enkel de afspeeltoetsen zijn te klein.

De beeldverwerking moet nauwelijks onderdoen voor die van de hogere modellen. Goede ruisonderdrukking en upscaling leveren een scherp en knap beeld. De bewegingsscherpte is matig, een wazige rand is te verwachten. Motion interpolation maakt snel bewegende beelden stottervrij. Het va-paneel levert een zeer goed contrast, weliswaar met beperkte kijkhoek. Dankzij een uitstekende kalibratie is ook de kleurweergave erg goed. Uitstekende huidskleuren zorgen voor een erg natuurlijk beeld.

Deze Samsung ondersteunt HDR10, HDR10+ en HLG, maar heeft te weinig helderheid en een te klein kleurbereik om van enige vorm van hdr-impact te kunnen spreken.

©PXimport

Samsung UE55NU7100W

Prijs
€ 849,-
Website
www.samsung.nl8Score80

Sony KD-43XF7000 (KD-55XF7000)

Van de Sony XF70 hebben we de 43inch-uitvoering getest, maar de televisie is er ook in 55 inch met typenummer KD-55XF7000. De Sony-tv heeft een degelijk en vrij slank design, maar maakt wel gebruik van een aparte voeding. Voor dat flinke blok moet je wat extra plaats hebben. Het toestel heeft een typische selectie aansluitingen voor deze categorie, en levert een enkele tv-tuner die niet voor satelliet geschikt is. In tegenstelling tot de meeste andere Sony-modellen maakt deze geen gebruik van Android TV maar van een eenvoudiger smart-tv-systeem. Als voordeel is het erg responsief en eenvoudig, maar de selectie apps is wel wat beperkter. De drie belangrijke videostreamingdiensten (Netflix, Amazon, YouTube) zijn wel aanwezig, en via de ‘Vewd’ app-store vonden we ook Plex.

Geen top-end beeldprocessor in dit model, maar wel prima resultaten. De ruisonderdrukking is goed, en met Reality Creation geef je het beeld een beetje extra scherpte, zonder negatieve bijverschijnselen. Zoals verwacht is de bewegingsscherpte beperkt, maar dankzij motion interpolation kun je wel gestotter in snelle camerabewegingen wegwerken.

De Sony is voorzien van een ips-scherm met redelijk contrast, dat nog verder verbetert dankzij de instelling ‘Geavanceerde contrastverbetering’. De grijsschaal heeft een zeer licht zichtbare groene toon, maar verder is de kalibratie degelijk, met een prima kleurweergave. Het scherm is op zijn best bij heldere content, maar kan ook leuke filmprestaties neerzetten. Voor hdr-weergave mag je rekenen op flink wat helderheid, nipt onder onze vereiste van 500 nits, maar het kleurbereik is te beperkt.

©PXimport

Sony KD-43XF7000 (KD-55XF7000)

Prijs
€ 1000,- (55 inch), € 849,- (geteste 43 inch)
Website
www.sony.nl8Score80

TCL 55DC760

TCL, de derde grootste tv-fabrikant wereldwijd, wordt voorlopig nog niet verkocht in Nederland (wel in België voor wie geïnteresseerd is), maar zou in 2019 naar Nederland komen. Een toestel zoals de 55DC760 toont dat de bekende merken in deze prijscategorie er een geduchte concurrent bij krijgen.

Het aantrekkelijke design is goed afgewerkt, en heeft met de opvallende cilindervormige soundbar onderaan een unieke look. De soundbar komt van JBL en presteert uitstekend, met een ruim volume en hoorbare bas. Het toestel is uitgerust met een volledige tunerset voor digitale tv (voorlopig niet gecertificeerd door Ziggo), drie hdmi-aansluitingen en bluetooth voor een draadloze hoofdtelefoon. Android TV is het smart-tv-platform.

Het zwakste punt van deze televisie is bewegingsscherpte, waar hij flink wat detail laat liggen en geen enkele vorm van motion interpolation biedt. De rest van de beeldverwerking is goed, maar kan net niet tippen aan de concurrenten. Dat compenseert hij echter ruimschoots met een goed contrast, uitstekende helderheid en accurate kleurweergave. Opvallend is ook dat het toestel voldoende prestaties levert voor een degelijk hdr-resultaat. De helderheid scoort licht onder de 500nits-grens, maar vooral het kleurbereik is erg groot. Een dekking 90% DCI-P3 tref je meestal enkel bij duurdere modellen aan. Ook de hdr-kalibratie is goed, zodat je met dit toestel voor een heel redelijke prijs hdr-beeld in huis haalt.

©PXimport

TCL 55DC760

Prijs
€ 999,-
Website
www.tcl.eu9Score90

Samsung UE55NU8000

Deze Samsung-tv is voorzien van een dubbele tv-tuner voor alle soorten digitale tv, en één CI+-slot. Je kunt dus kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen naar een usb-schijf, op voorwaarde dat beide kanalen onversleuteld zijn.

Uiteraard gebruikt ook deze Samsung de handige en overzichtelijke Smart Hub. Je krijgt er de slanke Smart Controller bij, een moderne afstandsbediening met een beperkt aantal toetsen. Hij werkt perfect samen met de Smart Hub. Bovendien kan hij dienstdoen als universele afstandsbediening voor je aangesloten bronapparaten.

Het scherm gebruikt een edge-led-achtergrondverlichting met local dimming in zes kolommen en een va-paneel. De local dimming heeft beperkt effect omdat Samsung er zo veel mogelijk naar streeft om geen segmentgrenzen of andere negatieve effecten zichtbaar te maken. Toch scoort deze combinatie een erg goed contrast. De film-beeldmodus is goed gekalibreerd. Enkel in de helderste grijstinten zien we een lichte blauwe overtoon, en een wat grillig resultaat. Uitstekende kleurweergave gecombineerd met het diepe contrast leveren erg knappe beelden. De beeldverwerking scoort prima, en je krijgt erg goede bewegingsscherpte. Ook voor hdr scoort de Samsung zeer goed. Hij heeft een maximale helderheid die hem bijna in het premiumsegment plaatst, en een nipt voldoende groot kleurbereik. Het slanke kader verbergt verrassend goede audioprestaties voor deze categorie.

©PXimport

Samsung UE55NU8000

Prijs
€ 1399,-
Website
www.samsung.nl9Score90

Philips 55PUS8303/12

Het Philips-ontwerp springt in het oog door het gebruik van een lichtmetalen kader, en een gedeeltelijk in transparant plastic uitgevoerde voetplaat. De Ambilight-sfeerverlichting is een unieke Philips-eigenschap. Naast het algemene Android Home-scherm biedt Philips een extra menu dat een prima alternatief is om snel een andere ingang te kiezen, live tv-functies te selecteren of de mediaspeler te starten. De afstandsbediening is aan de achterzijde uitgerust met een bluetooth-toetsenbord, maar je kunt zoekopdrachten ook inspreken.

De Philips P5-beeldprocessor levert topprestaties voor beeldverwerking en het scherm heeft heel wat bewegingsscherpte, je verliest nauwelijks detail en de motion interpolation zorgt voor mooie, vloeiende beelden. Het ips-paneel levert een matig contrast dat je met de Dynamisch Contrast instelling licht verbetert. Het scherm heeft wel een goede kijkhoek, prima helderheid en degelijke kleuren, waardoor het een uitstekende familie-tv is. De kalibratie is degelijk, maar laat de kleurweergave een tikje te donker, en de grijsschaal heeft een lichtjes rode tint.

De NanoColor-technologie zorgt voor een groter kleurbereik dan de concurrenten, en Philips koppelt dat aan een hoge helderheid die maar net onder onze grens van 500 nits scoort. De HDR Premium-instelling past de tonemapping aan, waarbij je kiest tussen iets helderder beeld of beter witdetail. Het zwakste punt zijn de audioprestaties, waar een goede basondersteuning bijna volledig ontbreekt.

©PXimport

Philips 55PUS8303/12

Prijs
€ 1299,-
Website
www.philips.nl8Score80

Sony KD-55XF8505

Deze Sony pakt uit met een eenvoudig uitziend maar prima afgewerkt design met een kader in donkerkleurig aluminium. Ook op dit model vind je een dubbele tv-tuner voor alle digitale tv varianten en één CI+-slot voor opnemen naar usb-schijf en tegelijk een ander kanaal bekijken. Android TV werkt vlot, maar moet het qua gebruiksgemak wel afleggen tegen de Samsung Smart Hub. De bijgeleverde afstandsbediening is een klassieke zapper met een degelijke lay-out, al zijn de afspeeltoetsen onderaan wel erg klein.

Dit model is uitgerust met de Sony X1-processor. Die zorgt voor uitstekende upscaling, ruisonderdrukking en een erg gedetailleerd en scherp beeld. De processor kan ook hinderlijke kleurbanden in fijne gradaties netjes wegwerken. De bewegingsscherpte is uitstekend.

De tv is uitgerust met een ips-paneel met vrij zwak contrast. Dankzij een slimme global-dimming-techniek stijgt het contrast aanzienlijk, al blijft het in extreme gevallen toch zichtbaar. Je kijkt best bij wat omgevingslicht, vooral omdat het scherm wat last heeft van ips-glow, waarbij er in donkere beelden een lichte gloed op het scherm zichtbaar is.

De kalibratie is uitstekend en resulteert in levensechte en natuurlijke beelden.

De hdr-weergave is goed dankzij een degelijke piekhelderheid van net boven de 500 nits en nipt voldoende kleurbereik. Enkel het beperkte contrast van het ips-scherm speelt hem daar parten.

©PXimport

Sony KD-55XF8505

Prijs
€ 1499,-
Website
www.sony.nl8Score80

Conclusie

Hoewel het een interessante televisie is, nemen we de TCL 55DC760 niet mee in het eindklassement voorkeurmerken omdat hij officieel niet beschikbaar is in Nederland. Hij gaat wel met een ‘eervolle vermelding’ naar huis, omdat hij binnen het beoogde budget knappe prestaties levert, zowel voor beeld, geluid als smart-tv.

Als we op zoek gaan naar een winnaar in de categorie tot 1.000 euro, komen we uit bij de Samsung of Sony. We testten weliswaar de 43inch-variant, maar de 55inch-versie biedt meer waar voor je geld is. Uiteindelijk is in de categorie tot 1.000 euro de Samsung UE55NU7100 de winnaar. Hij combineert goede beeldkwaliteit met een top smart-tv-omgeving, terwijl hdr-prestaties in deze categorie toch minder belangrijk zijn. De Sony is een waardig alternatief als je sommige minpunten ten opzichte van de Samsung niet belangrijk vindt.

In de hogere categorie is de Samsung UE55NU8000 de duidelijke winnaar. Alle toestellen in deze categorie zijn aan elkaar gewaagd voor niet-hdr-content, maar de Samsung heeft een duidelijke voorsprong voor hdr en hij levert ook de beste audio en het handigste smart-tv-systeem. De Philips 55PUS8303 is weliswaar goedkoper, maar presteert dan ook een tikje minder goed. De Sony KD-55XF8505 is dan weer net iets te duur voor zijn prestaties.

Al onze prijzen (adviesprijzen) waren correct half juli. Prijzen van televisies veranderen snel; houd er dus rekening mee dat je online of bij kortingsacties behoorlijke prijsverschillen kunt vinden.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare printer met navulbare inktreservoirs? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Epson EcoTank ET-2860

De scherp geprijsde Epson EcoTank ET-2860 is gegarandeerd een goede aankoop. Deze all-in-one-printer is op het moment van schrijven goedkoper dan ooit. Bovendien sleepte dit product onlangs het Beste Koop-predicaat van de Consumentenbond in de wacht. Volgens de Japanse fabrikant bespaar je met de EcoTank ET-2860 tot negentig procent op de inktkosten ten opzichte van een reguliere printer met cartridges. Er is een flessenset bijgesloten, zodat je meteen aan de slag kunt. Hiermee vul je de vier beschikbare kleuren zonder morsen na. Aan de voorzijde kun je het actuele inktniveau aflezen.

Dankzij een hoge printresolutie van 5760 × 1440 dpi leent de EcoTank ET-2860 zich goed voor het afdrukken van foto's. Dat kan in verschillende formaten, bijvoorbeeld 15 × 10 (randloos) en 20 × 13 centimeter. De geïntegreerde scanner ondersteunt een respectabele resolutie van 2400 × 1200 dpi. Daarnaast maak je met dit apparaat eventueel kopietjes. Als je de printer op wifi aanmeldt, voer je vanaf elke computer, tablet en smartphone afdruktaken uit. Voor een bekabelde aansluiting gebruik je als alternatief de usb-poort.

Epson EcoTank ET-4800

Als je geregeld meerdere paperassen scant of kopieert, is de Epson EcoTank ET-4800 een goede keuze. Bovenop bevindt zich namelijk een houder voor automatische documentinvoer. Leg hierin maximaal dertig A4'tjes van pakweg een verslag of rapport. De vellen worden vervolgens een voor een gescand of gekopieerd. Hierdoor hoef je niet elk A4'tje eigenhandig op de glasplaat te leggen. Een pluspunt is dat je de EcoTank ET-4800 zowel draadloos als bekabeld op jouw (thuis)netwerk kunt aansluiten. Op die manier kun je vanaf elk (mobiel) apparaat afdruktaken starten.

Met de bijgesloten flessenset kun je wel een tijdje vooruit. De fabrikant claimt dat de inhoud hiervan overeenkomt met maximaal 72 cartridges. Ga uit van ongeveer 4500 pagina's in kleur. Net zoals de meeste Epson-printers ondersteunt ook dit exemplaar een maximale resolutie van 5760 × 1440 dpi. Je kunt dus foto's scherp uitprinten. Gebruik je fotopapier van 15 × 10 centimeter, dan hebben de uitgeprinte kiekjes geen witranden. Tot slot is er ook nog een fax ingebakken.

HP Smart Tank 5107

Deze prijsvriendelijke inkttankprinter van HP neemt nauwelijks ruimte in beslag, want de Smart Tank 5107 meet slechts 43,5 × 15,7 × 36,2 centimeter. Plaats hem bijvoorbeeld in een kast of op het hoekje van je bureau. Ondanks het compacte formaat hebben de vier navulbare inktreservoirs een gezamenlijke capaciteit van duizenden pagina's. Verder kun je tot zo'n honderd vellen in de papierlade kwijt. De maximale afdrukresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi. Je print foto's in een formaat van maximaal 29,7 × 21 centimeter zonder witranden.

De Smart Tank 5107 heeft een wifi-adapter. Zodra je het apparaat met het thuisnetwerk verbindt, kun je vanaf een willekeurige computer, tablet of smartphone afdrukken. Je hoeft hiervoor niet per se de print-app van HP te installeren. Deze all-in-one-printer kan namelijk overweg met Apple AirPrint en Mopria. Hierdoor benader je de Smart Tank 5107 rechtstreeks vanuit het menu van jouw mobiele toestel. Voor een rechtstreekse verbinding met een pc of laptop is er ook nog een usb-poort beschikbaar.

Lees ook: Mobiel printen vanaf je smartphone of tablet: zo werkt het

HP Smart Tank 7605

De HP Smart Tank 7605 heeft erg veel te bieden. Zo ondersteunt deze all-in-one-printer automatisch dubbelzijdig afdrukken. Zeker wanneer je regelmatig lange documenten uitprint, bespaar je op het papierverbruik. Kopieer of scan je weleens een stapeltje documenten? In dat geval komt de automatische documentinvoer voor maximaal 35 A4'tjes goed van pas. Maak op die manier in één klap een (digitale) kopie. De bovenzijde bevat diverse aanraaktoetsen. Start hiermee bijvoorbeeld een scan- of kopieertaak. Dankzij een respectabele resolutie van 4800 × 1200 dpi is de Smart Tank 7605 voor fotoafdrukken een goede keuze. Er is ook nog een fax ingebouwd.

Fijn is dat de inkttankprinter met 2,4GHz- en 5GHz-netwerken uit de voeten kan. Hiermee vergroot je de kans op een stabiele draadloze verbinding. Je kunt trouwens ook een internetkabel in de netwerkpoort prikken. Dankzij AirPrint-ondersteuning maak je vanaf een iPhone, iPad of ander geschikt Apple-apparaat rechtstreeks printjes. Op andere mobiele apparaten kun je de gebruiksvriendelijke HP Smart-app installeren. Mooi meegenomen is de ruime invoerlade voor maximaal 250 vellen. Voorkom zo dat je steeds papier moet bijvullen.

Canon PIXMA G550

Voor (hobby)fotografen is de Canon PIXMA G550 een uitstekende kandidaat. In tegenstelling tot de andere besproken inkttank-printers heeft dit exemplaar niet vier, maar zes navulbare inktreservoirs. Naast zwart, cyaan, magenta en geel zijn er 'vakjes' voor grijze en rode inkt beschikbaar. Daardoor hebben fotoafdrukken natuurgetrouwe kleuren. Canon belooft dat je met een enkele flessenset maar liefst 3800 kiekjes in een standaardformaat van 15 × 10 centimeter kunt afdrukken. Let op: je kunt met deze fotoprinter niet kopiëren en scannen. Op de iets duurdere Canon PIXMA G650 zijn deze functies wél beschikbaar.

Een voordeel is dat de uitgeprinte kiekjes geen witrand hebben. Zelfs fotoafdrukken op A4-formaat zijn randloos. De maximale afdrukresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi. Je kunt de PIXMA G550 met wifi verbinden en vervolgens vanaf een computer, tablet, smartphone of geschikt fototoestel afdrukken. Ondersteuning voor AirPrint en Mopria is ingebakken, waardoor je de Canon PRINT-app in feite links kunt laten liggen. Print in plaats daarvan gewoon vanuit de standaardmenu's van je smartphone of tablet.

De Apple AirPods zijn razend populaire draadloze oordoppen, de Apple TV is dan weer een geslaagde mediaspeler. Voeg de twee samen en je kunt films, tv-series en games beleven in meeslepend 3D-ruimtelijke audio. Dit is hoe je dat doet!

In dit artikel hebben we het over de Ruimtelijke audio-ervaring die je kunt beleven als je bepaalde oordoppen of koptelefoons aan een Apple TV koppelt. Het is enorm indrukwekkend, met geluidseffecten die driedimensionaal rond je worden afgespeeld. Net als in de bioscoop, maar dan bij je thuis. Het werkt even goed of beter dan een soundbar, en is ideaal voor wie alleen tv-kijkt en echt ondergedompeld wil worden in de actie.

Wat kun je verwachten?

Ruimtelijke audio is niet helemaal hetzelfde als Dolby Atmos en ander surroundgeluid. Maar het doel is wel hetzelfde: jezelf onderdompelen in een geluidsbubbel waarbij bijvoorbeeld geluidseffecten van een film 360 graden om je heen te horen zijn. De AirPods voegen daar bovendien headtracking aan toe, waarbij het geluid aan het scherm wordt 'verankerd'. Hierdoor blijven onder meer dialogen altijd uit het beeld komen, wat de kijkervaring realistischer maakt.

Wat heb je nodig?

Ruimtelijke audio (of Spatial Audio) is een Apple-technologie voor hoofdtelefoons die ingebouwd is in de AirPods 3, AirPods 4 (beide modellen) en alle AirPods Pro. Ook de over-ear AirPods Max-hoofdtelefoon is ermee uitgerust. Ruimtelijke audio is er ook bij de Beats Fit Pro, de Beats Studio Pro of de Beats Solo 4. Je hebt dus een van deze toestellen nodig. Om het eenvoudig te houden, spreken we verder in dit artikel alleen over 'AirPods'.

©Apple

Daarnaast moet je beschikken over een Apple TV 4K (alle versies); de nagenoeg identieke Apple TV HD is helaas niet geschikt. Hier ontdek je hoe je het verschil kunt zien. De Ruimtelijke audio-functie is al even beschikbaar, maar voor alle veiligheid kun je via de Instellingen het best even je Apple TV updaten naar de nieuwste versie van tvOS.

©Jamie Biesemans

Hoe moet je alles instellen?

Apple heeft het heel eenvoudig gemaakt om je AirPods met een Apple TV te verbinden. Schakel eerst de Apple-mediaspeler in. Als het hoofdscherm alle apps toont, open je het doosje van je AirPods (of schakel je de hoofdtelefoon in). Bijna onmiddellijk verschijnt er in de bovenhoek een melding. Druk je op de knop met het tv-icoon, dan wordt het geluid van je Apple TV afgespeeld via je oortjes of koptelefoon. Ben je net te laat om de melding te bevestigen? Dan druk je lang op de tv-knop op de Apple-remote en kies je Audio. Hier zie je een lijst van AirPlay-speakers én als het goed is ook je AirPods. 

©Apple

Ruimtelijke audio wordt standaard ingeschakeld. Maar als je zelf in de opties wilt duiken, dan kan dat. Druk opnieuw lang op de tv-knop en klik op het pictogram van de hoofdtelefoon of oortjes (net rechts van de klok). Je ziet dan verschillende opties in een lijst, terwijl de content verder speelt. Zo kun je ook tijdens het bekijken van een film ruisonderdrukking of gespreksdetectie instellen. Iets lager zie je een pictogram van de actieve app (bijvoorbeeld Netflix of Disney+) en in welke kwaliteit audio wordt aangeleverd (bijvoorbeeld Dolby Atmos). Je kunt dan Ruimtelijke audio instellen, met of zonder headtracking. De optie Vast wil zeggen dat je ruimtelijke audio krijgt zonder hoofdtracking. 

©Jamie Biesemans

Welke apps bieden Ruimtelijke audio? 

Niet alle apps en diensten ondersteunen Ruimtelijke audio, maar de meerderheid wél. Nagenoeg alle streamingdiensten, waaronder Netflix, HBO Max en Disney+, bieden deze optie. Via Apple Music op je Apple TV kun je ook veel muziek in surround beleven. Daarnaast zijn er games die het ondersteunen, wat heel fijn werkt. Is de audio die de app levert toch in stereo (bijvoorbeeld oudere muziek), dan kun je nog altijd van ruimtelijke audio genieten door in de Instellingen te kiezen voor Maak stereo ruimtelijk.

©Apple

Zo personaliseer je Ruimtelijke audio

Om geluid realistisch om je heen te creëren, gebruikt het algoritme achter de Ruimtelijke audio-functie een model van het hoofd van een mens. Dat werkt meestal prima. Maar je kunt de ervaring nog natuurlijker maken door het algoritme informatie te geven over jezelf (onder meer over je hoofd- en oorvorm). Dat gebeurt via beelden gemaakt met een TrueDepth-camera. Zo'n camera vind je op recente iPhones (vanaf de iPhone X) waarop minstens iOS 16 draait. 

Het instellen van Gepersonaliseerde ruimtelijke audio doe je door de Instellingen op een geschikte iPhone te openen. Tik op je AirPods of AirPods Pro. Ook de Beats Fit Pro, Beats Solo 4 of Beats Studio Pro zijn compatibel met deze functie. Je ziet vervolgens de optie Gepersonaliseerde ruimtelijke audio. Selecteer dit en kies daarna Personaliseer ruimtelijke audio. Er verschijnt een stappenplan waarbij gevraagd wordt om je gezicht op een afstand van 30 cm in beeld te brengen. Daarna moet je langzaam je hoofd heen en weer bewegen om een afbeelding te maken van je oren. Het klinkt misschien wat merkwaardig, maar met deze informatie kan het Ruimtelijke audio-algoritme een betere inschatting maken van hoe je exact hoort.