De tijd dat ultra hd of 4K enkel beschikbaar was in de topmodellen, ligt al geruime tijd achter ons. Sterker nog, full hd is bij de meeste merken alleen nog beschikbaar in kleine maten en de goedkoopste modellen. Wat voor prestaties mag je verwachten van de 4K televisies, en op welk vlak maak je een compromis?

Een nieuwe televisie kiezen is geen eenvoudige opdracht. Het aanbod is enorm, en de technische specificaties zijn complex en maken het onmogelijk om televisies echt te vergelijken. En wat is de meerwaarde van wat extra geld uitgeven? Een beetje hulp bij je keuze lijkt ons geen overbodige luxe.

De meeste mensen kiezen tegenwoordig voor grote schermen. Voor deze test mikken we in de eerste plaats op modellen met een beelddiagonaal van 55 inch. De ideale kijkafstand (zie ook de basiscursus op pagina ## van dit nummer) voor een moderne televisie ligt ongeveer op twee maal de schermdiagonaal in cm. Voor een 55inch-model (139 cm) betekent dat een kijkafstand van ongeveer 2,8 meter, wat overeenkomt met de typische huiskamersituatie.

Als tweede criterium leggen we de prijs op ongeveer 1.000 euro. Daarmee kunnen we in het 2018-aanbod nog net wat vinden in de wat lager geplaatste modellen. Omdat we toch ook televisies met recente snufjes wilden testen, hebben we een tweede categorie tot 1500 euro toegevoegd.

Wat mag je verwachten

Design: Een mooi design is op deze slanke televisies geen uitzondering meer. Je merkt wel dat er niet met dure materialen is gewerkt.

Geluid: De geluidsprestaties zijn toereikend voor dagelijks gebruik, maar voor film en zeker voor muziek zijn ze wat aan de zwakke kant.

Beeld: De beeldprestaties zijn, althans voor sdr-beelden (standard dynamic range), over het algemeen erg goed.

Paneeltypes: De lcd-panelen van televisies maken gebruik van va-panelen (met uitstekend contrast maar beperkte kijkhoek) of ips-panelen (met een degelijke kijkhoek maar beperkt contrast). Voor filmliefhebbers is een va-paneel aangewezen, voor een familie-tv is een ips-paneel een betere keuze.

Smart-tv: Een goede smart-tv-omgeving bevat de belangrijkste streamingdiensten, zoals Netflix, YouTube en Amazon Video, de diensten voor uitgesteld kijken en een goede mediaspeler.

Tuners: Wie geen settopbox voor digitale televisie gebruikt, moet goed kijken of de televisie alle gewenste tuners bezit. Op sommige modellen ontbreekt de satelliet-tuner. Ook opnemen naar usb-schijf is niet altijd mogelijk.

Aansluiten: Een minimum van drie hdmi-aansluitingen is aan te raden. In sommige gevallen vind je ook nog een component- en/of composiet-video-aansluiting.

De meerwaarde van een hogere prijsklasse

Wat zijn de beperkingen

De geteste tv’s zijn bedoeld voor de modale huiskamer, niet voor wie een thuisbioscoop zoekt. Je moet vrede nemen met een aantal beperkingen. Op de eerste plaats mag je geen noemenswaardige hdr-prestaties verwachten. Al deze modellen kunnen hdr-beelden tonen, maar beschikken zelden over de nodige helderheid, kleurbereik en contrast om die beelden te tonen zoals het werkelijk hoort. Een andere belangrijke beperking is de bewegingsscherpte. Snel bewegende beelden (actiescènes) of snel bewegende voorwerpen (de voetbal) scherp en gedetailleerd weergeven, vereist een 100Hz-paneel en extra beeldverwerking, twee zaken die ontbreken op deze modellen. Een licht wazige rand rond snel bewegende voorwerpen is dan ook onvermijdelijk. Dat je in deze categorie ook geen premium beeldtechnologie zoals oled of qled terugvindt, is evident.

Testmethode

We voorzien elke televisie van de laatste nieuwe firmware, zetten hem terug op de fabrieksinstellingen en schakelen naar de ‘film-beeldmodus’. We sluiten hem aan op een ultra-hd-blu-ray-speler en beoordelen de resultaten van de beeldverwerking met behulp van gestandaardiseerde testpatronen. Vervolgens kijken we een uurtje Netflix om de algemene beeldkwaliteit in te schatten. Daarvoor gebruiken we ook een reeks filmfragmenten op blu-ray/dvd en videobestanden op usb-stick. Met een lag-meter kijken we de input-lag na, in standaard-mode en game-mode.

Alle metingen voeren we uit met SpectraCal CalMAN Ultimate, een SpectraCal C6 HDR2000 colorimeter en VideoForge Pro patroongenerator. Voor sdr-beelden (standard dynamic range) evalueren we de grijsschaal, die bepaalt of het hele bereik van licht tot donker dezelfde tint heeft en de juiste kleurtemperatuur. Een correcte kleurtemperatuur (6500 K) garandeert een correcte algemene kleurweergave. Lage waardes maken het beeld iets roder, hoge waardes iets blauwer. De EOTF-curve (gamma) bepaalt of het verloop van donker naar licht correct is, we mikken op een gamma-waarde van 2,2-2,4. Te hoge waardes maken het beeld donkerder, te lage maken het lichter. Kleurbereik, saturatieverloop van de kleuren en een algemene kleurtest bepalen hoe goed het scherm kleur weergeeft. We meten contrast op een patroon met gemiddelde helderheid van 18% (APL18).

Voor hdr-beelden meten we de maximale helderheid van het scherm, in een 10% venster en op een volledig wit scherm, waarbij we ook nakijken of het scherm die helderheid voldoende lang kan vasthouden. We gaan na hoe goed de PQ-EOTF gevolgd wordt, en meten het kleurbereik van het scherm.

©PXimport

LG 55UK6950PLB

Een licht metaalkleurig kader met een leuk profiel, een perfect glad afgewerkte rug … de LG slaagt er in om de typische saai ogende look te vermijden. De aansluitingen zijn uitgebreid: viermaal hdmi, een volledige tunerselectie en bluetooth voor audio. Gebruiksgemak is een pluspunt dankzij de handige WebOS-interface. Met de Magic Remote wijs je eenvoudig zaken aan op het scherm. ThinQ AI breidt WebOS uit met uitgebreide stemcommando’s, maar Nederlands is helaas nog niet ondersteund. De beeldverwerking is goed en er is in motion interpolation voorzien om snel bewegende beelden wat vloeiender te maken, al blijven snel bewegende voorwerpen wat vaag.

Deze televisie gebruikt een ips-paneel met rgbw-subpixelstructuur. Die witte subpixel zorgt voor extra helderheid, maar je verliest een klein beetje detail van ultra hd 4K. Het paneel heeft een zeer zwak contrast (560:1). Om dat te verbeteren, gebruikt LG edge-led-achtergrondverlichting met local dimming in zes kolommen. Helaas is het dimmen van de kolommen duidelijk zichtbaar, zeker in donkere scènes.

De kalibratie is goed, zeker op vlak van kleurweergave, maar het scherm verbergt te veel zwartdetail in een poging om het contrast op te peppen. Opgelet met de kijkhoek, het scherm heeft last van ips-glow, vooral zichtbaar in donkere scènes. Dat lijkt alsof de achtergrondverlichting doorschijnt, maar het effect verschilt afhankelijk van de kijkhoek. Kleurbereik en helderheid zijn lichtjes hoger dan verwacht, maar een echt degelijke hdr-weergave is op dit scherm niet mogelijk.

©PXimport

LG 55UK6950PLB

Prijs
€ 999,-
Websitewww.lge.nl7Score70

Samsung UE55NU7100W

Alhoewel het design nog zichtbaar aansluit bij dat van de hogere modellen, oogt het toch wat saai. Er is gesnoeid in de aansluitingen. Je krijgt driemaal hdmi, maar er is geen hoofdtelefoonaansluiting, noch bluetooth. De tv-tuner is niet geschikt voor satellietontvangst en opnemen naar een usb-schijf is niet mogelijk.

De Samsung Smart Hub is een uitstekende smart-tv-omgeving die in een balk onderaan het scherm een totaaloverzicht biedt van alle diensten, ingangen en instellingen. Een tweede balk erboven toont bijkomende opties of content, afhankelijk van wat je op de eerste balk selecteert. Het is een knap en erg volledig platform. De bijgeleverde afstandsbediening is een klassieke zapper, ligt goed in de hand en heeft aangename toetsen. Enkel de afspeeltoetsen zijn te klein.

De beeldverwerking moet nauwelijks onderdoen voor die van de hogere modellen. Goede ruisonderdrukking en upscaling leveren een scherp en knap beeld. De bewegingsscherpte is matig, een wazige rand is te verwachten. Motion interpolation maakt snel bewegende beelden stottervrij. Het va-paneel levert een zeer goed contrast, weliswaar met beperkte kijkhoek. Dankzij een uitstekende kalibratie is ook de kleurweergave erg goed. Uitstekende huidskleuren zorgen voor een erg natuurlijk beeld.

Deze Samsung ondersteunt HDR10, HDR10+ en HLG, maar heeft te weinig helderheid en een te klein kleurbereik om van enige vorm van hdr-impact te kunnen spreken.

©PXimport

Samsung UE55NU7100W

Prijs
€ 849,-
Websitewww.samsung.nl8Score80

Sony KD-43XF7000 (KD-55XF7000)

Van de Sony XF70 hebben we de 43inch-uitvoering getest, maar de televisie is er ook in 55 inch met typenummer KD-55XF7000. De Sony-tv heeft een degelijk en vrij slank design, maar maakt wel gebruik van een aparte voeding. Voor dat flinke blok moet je wat extra plaats hebben. Het toestel heeft een typische selectie aansluitingen voor deze categorie, en levert een enkele tv-tuner die niet voor satelliet geschikt is. In tegenstelling tot de meeste andere Sony-modellen maakt deze geen gebruik van Android TV maar van een eenvoudiger smart-tv-systeem. Als voordeel is het erg responsief en eenvoudig, maar de selectie apps is wel wat beperkter. De drie belangrijke videostreamingdiensten (Netflix, Amazon, YouTube) zijn wel aanwezig, en via de ‘Vewd’ app-store vonden we ook Plex.

Geen top-end beeldprocessor in dit model, maar wel prima resultaten. De ruisonderdrukking is goed, en met Reality Creation geef je het beeld een beetje extra scherpte, zonder negatieve bijverschijnselen. Zoals verwacht is de bewegingsscherpte beperkt, maar dankzij motion interpolation kun je wel gestotter in snelle camerabewegingen wegwerken.

De Sony is voorzien van een ips-scherm met redelijk contrast, dat nog verder verbetert dankzij de instelling ‘Geavanceerde contrastverbetering’. De grijsschaal heeft een zeer licht zichtbare groene toon, maar verder is de kalibratie degelijk, met een prima kleurweergave. Het scherm is op zijn best bij heldere content, maar kan ook leuke filmprestaties neerzetten. Voor hdr-weergave mag je rekenen op flink wat helderheid, nipt onder onze vereiste van 500 nits, maar het kleurbereik is te beperkt.

©PXimport

Sony KD-43XF7000 (KD-55XF7000)

Prijs
€ 1000,- (55 inch), € 849,- (geteste 43 inch)
Websitewww.sony.nl8Score80

TCL 55DC760

TCL, de derde grootste tv-fabrikant wereldwijd, wordt voorlopig nog niet verkocht in Nederland (wel in België voor wie geïnteresseerd is), maar zou in 2019 naar Nederland komen. Een toestel zoals de 55DC760 toont dat de bekende merken in deze prijscategorie er een geduchte concurrent bij krijgen.

Het aantrekkelijke design is goed afgewerkt, en heeft met de opvallende cilindervormige soundbar onderaan een unieke look. De soundbar komt van JBL en presteert uitstekend, met een ruim volume en hoorbare bas. Het toestel is uitgerust met een volledige tunerset voor digitale tv (voorlopig niet gecertificeerd door Ziggo), drie hdmi-aansluitingen en bluetooth voor een draadloze hoofdtelefoon. Android TV is het smart-tv-platform.

Het zwakste punt van deze televisie is bewegingsscherpte, waar hij flink wat detail laat liggen en geen enkele vorm van motion interpolation biedt. De rest van de beeldverwerking is goed, maar kan net niet tippen aan de concurrenten. Dat compenseert hij echter ruimschoots met een goed contrast, uitstekende helderheid en accurate kleurweergave. Opvallend is ook dat het toestel voldoende prestaties levert voor een degelijk hdr-resultaat. De helderheid scoort licht onder de 500nits-grens, maar vooral het kleurbereik is erg groot. Een dekking 90% DCI-P3 tref je meestal enkel bij duurdere modellen aan. Ook de hdr-kalibratie is goed, zodat je met dit toestel voor een heel redelijke prijs hdr-beeld in huis haalt.

©PXimport

TCL 55DC760

Prijs
€ 999,-
Websitewww.tcl.eu9Score90

Samsung UE55NU8000

Deze Samsung-tv is voorzien van een dubbele tv-tuner voor alle soorten digitale tv, en één CI+-slot. Je kunt dus kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen naar een usb-schijf, op voorwaarde dat beide kanalen onversleuteld zijn.

Uiteraard gebruikt ook deze Samsung de handige en overzichtelijke Smart Hub. Je krijgt er de slanke Smart Controller bij, een moderne afstandsbediening met een beperkt aantal toetsen. Hij werkt perfect samen met de Smart Hub. Bovendien kan hij dienstdoen als universele afstandsbediening voor je aangesloten bronapparaten.

Het scherm gebruikt een edge-led-achtergrondverlichting met local dimming in zes kolommen en een va-paneel. De local dimming heeft beperkt effect omdat Samsung er zo veel mogelijk naar streeft om geen segmentgrenzen of andere negatieve effecten zichtbaar te maken. Toch scoort deze combinatie een erg goed contrast. De film-beeldmodus is goed gekalibreerd. Enkel in de helderste grijstinten zien we een lichte blauwe overtoon, en een wat grillig resultaat. Uitstekende kleurweergave gecombineerd met het diepe contrast leveren erg knappe beelden. De beeldverwerking scoort prima, en je krijgt erg goede bewegingsscherpte. Ook voor hdr scoort de Samsung zeer goed. Hij heeft een maximale helderheid die hem bijna in het premiumsegment plaatst, en een nipt voldoende groot kleurbereik. Het slanke kader verbergt verrassend goede audioprestaties voor deze categorie.

©PXimport

Samsung UE55NU8000

Prijs
€ 1399,-
Websitewww.samsung.nl9Score90

Philips 55PUS8303/12

Het Philips-ontwerp springt in het oog door het gebruik van een lichtmetalen kader, en een gedeeltelijk in transparant plastic uitgevoerde voetplaat. De Ambilight-sfeerverlichting is een unieke Philips-eigenschap. Naast het algemene Android Home-scherm biedt Philips een extra menu dat een prima alternatief is om snel een andere ingang te kiezen, live tv-functies te selecteren of de mediaspeler te starten. De afstandsbediening is aan de achterzijde uitgerust met een bluetooth-toetsenbord, maar je kunt zoekopdrachten ook inspreken.

De Philips P5-beeldprocessor levert topprestaties voor beeldverwerking en het scherm heeft heel wat bewegingsscherpte, je verliest nauwelijks detail en de motion interpolation zorgt voor mooie, vloeiende beelden. Het ips-paneel levert een matig contrast dat je met de Dynamisch Contrast instelling licht verbetert. Het scherm heeft wel een goede kijkhoek, prima helderheid en degelijke kleuren, waardoor het een uitstekende familie-tv is. De kalibratie is degelijk, maar laat de kleurweergave een tikje te donker, en de grijsschaal heeft een lichtjes rode tint.

De NanoColor-technologie zorgt voor een groter kleurbereik dan de concurrenten, en Philips koppelt dat aan een hoge helderheid die maar net onder onze grens van 500 nits scoort. De HDR Premium-instelling past de tonemapping aan, waarbij je kiest tussen iets helderder beeld of beter witdetail. Het zwakste punt zijn de audioprestaties, waar een goede basondersteuning bijna volledig ontbreekt.

©PXimport

Philips 55PUS8303/12

Prijs
€ 1299,-
Websitewww.philips.nl8Score80

Sony KD-55XF8505

Deze Sony pakt uit met een eenvoudig uitziend maar prima afgewerkt design met een kader in donkerkleurig aluminium. Ook op dit model vind je een dubbele tv-tuner voor alle digitale tv varianten en één CI+-slot voor opnemen naar usb-schijf en tegelijk een ander kanaal bekijken. Android TV werkt vlot, maar moet het qua gebruiksgemak wel afleggen tegen de Samsung Smart Hub. De bijgeleverde afstandsbediening is een klassieke zapper met een degelijke lay-out, al zijn de afspeeltoetsen onderaan wel erg klein.

Dit model is uitgerust met de Sony X1-processor. Die zorgt voor uitstekende upscaling, ruisonderdrukking en een erg gedetailleerd en scherp beeld. De processor kan ook hinderlijke kleurbanden in fijne gradaties netjes wegwerken. De bewegingsscherpte is uitstekend.

De tv is uitgerust met een ips-paneel met vrij zwak contrast. Dankzij een slimme global-dimming-techniek stijgt het contrast aanzienlijk, al blijft het in extreme gevallen toch zichtbaar. Je kijkt best bij wat omgevingslicht, vooral omdat het scherm wat last heeft van ips-glow, waarbij er in donkere beelden een lichte gloed op het scherm zichtbaar is.

De kalibratie is uitstekend en resulteert in levensechte en natuurlijke beelden.

De hdr-weergave is goed dankzij een degelijke piekhelderheid van net boven de 500 nits en nipt voldoende kleurbereik. Enkel het beperkte contrast van het ips-scherm speelt hem daar parten.

©PXimport

Sony KD-55XF8505

Prijs
€ 1499,-
Websitewww.sony.nl8Score80

Conclusie

Hoewel het een interessante televisie is, nemen we de TCL 55DC760 niet mee in het eindklassement voorkeurmerken omdat hij officieel niet beschikbaar is in Nederland. Hij gaat wel met een ‘eervolle vermelding’ naar huis, omdat hij binnen het beoogde budget knappe prestaties levert, zowel voor beeld, geluid als smart-tv.

Als we op zoek gaan naar een winnaar in de categorie tot 1.000 euro, komen we uit bij de Samsung of Sony. We testten weliswaar de 43inch-variant, maar de 55inch-versie biedt meer waar voor je geld is. Uiteindelijk is in de categorie tot 1.000 euro de Samsung UE55NU7100 de winnaar. Hij combineert goede beeldkwaliteit met een top smart-tv-omgeving, terwijl hdr-prestaties in deze categorie toch minder belangrijk zijn. De Sony is een waardig alternatief als je sommige minpunten ten opzichte van de Samsung niet belangrijk vindt.

In de hogere categorie is de Samsung UE55NU8000 de duidelijke winnaar. Alle toestellen in deze categorie zijn aan elkaar gewaagd voor niet-hdr-content, maar de Samsung heeft een duidelijke voorsprong voor hdr en hij levert ook de beste audio en het handigste smart-tv-systeem. De Philips 55PUS8303 is weliswaar goedkoper, maar presteert dan ook een tikje minder goed. De Sony KD-55XF8505 is dan weer net iets te duur voor zijn prestaties.

Al onze prijzen (adviesprijzen) waren correct half juli. Prijzen van televisies veranderen snel; houd er dus rekening mee dat je online of bij kortingsacties behoorlijke prijsverschillen kunt vinden.

©PXimport

Ben je een trouwe Spotify-abonnee of bezit je een omvangrijke muziekcollectie op je pc? Vrijwel iedereen kan muziek streamen. Heldere klanken klinken met de juiste apparatuur en eventuele uitbreidingen in elk hoekje van je woning. Dat hoeft niet eens veel te kosten, want er zijn allerlei prijsvriendelijke oplossingen. Misschien heb je zelfs al geschikte apparatuur in huis.

Dankzij het huidige streamingtijdperk kun je overal in huis van mooie muziek genieten. Daarvoor kun je zowel oude als recente afspeelapparatuur gebruiken. Zo heb je in de woonkamer misschien wel een klassieke versterker en forse zuilspeakers staan. Met een kleine aanpassing maak je zo'n traditioneel audiosysteem geschikt voor het luisteren naar moderne audiostreams. Daarnaast stream je favoriete afspeellijsten, albums, podcasts en luisterboeken ook met allerlei andere audiovisuele apparaten. We zetten verschillende luisteropties met de voornaamste voor- en nadelen op een rij.

Muziek-app op smart-tv

Wie denkt dat een smart-tv alleen video-apps ondersteunt, heeft het mis. Op een toestel van Samsung, LG, Sony en Philips kom je in de appcatalogus waarschijnlijk ook Spotify tegen. Daarnaast ontwikkelen de streamingmuziekdiensten Apple Music, Deezer en Qobuz tv-apps voor verschillende merken.

Liever via een soundbar dan via de tv-speakers

Een voordeel van deze luistermethode is dat je de muziekbibliotheek rechtstreeks op de smart-tv kunt bedienen. Selecteer met de afstandsbediening bijvoorbeeld een onlangs verschenen album of een leuke afspeellijst. Wel duurt het invoeren van een zoekterm via het virtuele toetsenbord op de beeldbuis iets langer. Veel televisies hebben tegenwoordig spraakondersteuning, zodat je de naam van een artiest of album ook hardop kunt uitspreken.

Houd er rekening mee dat de interne speakers van de televisie over het algemeen blikkerig klinken. Wegens de smalle behuizing is de klankkast te klein voor een kwalitatieve audioweergave. Dat doet natuurlijk geen recht aan je favoriete muziek! Stuur het geluid van de televisie daarom bij voorkeur naar een aangesloten soundbar, receiver of versterker. Dat kan onder meer via de HDMI-ARC-poort en optische uitgang van de televisie.

Mediaspeler op tv

Heeft je televisie geen app van een streamingmuziekdienst, dan is er nog geen man overboord. Spotify en andere muziekdiensten zijn op diverse mediaspelers beschikbaar. Dit aparte kastje koppel je met behulp van een HDMI-kabel aan een televisie. Het bekendste voorbeeld is de Apple TV. Logischerwijs is Apple Music al standaard in deze mediaspeler geïntegreerd, terwijl je voor nagenoeg alle andere muziekdiensten een app kunt installeren.

Overige mediaspelers gebruiken veelal Android als besturingssysteem. Installeer in dat geval je favoriete streamingdienst vanuit de Play Store. Als alternatief kun je een spelcomputer als veredelde mediastreamer gebruiken, zoals de PlayStation 4 / PlayStation 5 of Xbox Series X/S. Spotify is bijvoorbeeld op de genoemde gameconsoles beschikbaar.

Google Chromecast en TV Streamer

Tot slot zijn de Google Chromecast en Google TV Streamer het vermelden waard. Zodra je zo'n mediaspeler op een HDMI-poort aansluit, stream je nummers van je favoriete muziekdienst naar de televisie. Je smartphone of tablet fungeert in dat geval als afstandsbediening. Sommige televisies hebben al een Chromecast-functie ingebouwd.

Receiver en soundbar

Veel receivers en soundbars hebben verschillende streamingfuncties in huis. Je hoeft voor het luisteren van muziek dan geen televisie aan te zetten. De goedkoopste hedendaagse audioproducten bezitten in elk geval een bluetooth-adapter. Je verbindt in dat geval je smartphone rechtstreeks met de receiver of soundbar. Open je favoriete muziek-app en start een album of afspeellijst.

Deze draadloze techniek heeft twee nadelen. Allereerst past bluetooth compressie toe op de stream. Mogelijk gaat dat ten koste van de audiokwaliteit. Overigens leveren de bluetooth aptX- en LDAC-codecs wel een goed geluid. Een voorwaarde is dat zowel de zender als ontvanger de genoemde codecs ondersteunt. Het tweede nadeel is het beperkte bereik van bluetooth. Loop je met de smartphone even weg, dan hapert of stopt wellicht de muziekweergave op de receiver of soundbar.

De betere audioproducten hebben een bekabelde en/of draadloze netwerkaansluiting. Vergeleken met bluetooth ervaar je mogelijk een hogere geluidskwaliteit. Zowel wifi als ethernet laten de oorspronkelijke audiobestanden namelijk met rust, want zij passen geen compressie toe op de stream. In de meeste gevallen kies je met een app op een smartphone de gewenste muziek, waarna het audiosysteem zelf de benodigde data vanaf het web ophaalt. Dat kan vaak rechtstreeks vanuit de Spotify- of Tidal-app. Veel recente audioproducten ondersteunen deze muziekdiensten. Sommige hififabrikanten ontwikkelen trouwens een eigen app, zoals Denon/Marantz (HEOS) en Yamaha (MusicCast).

Spotify op oude versterker

Wanneer jouw oude vertrouwde versterker en aangesloten luidsprekers nog prima werken, is het natuurlijk zonde om deze audioapparatuur af te danken. Dat hoeft ook helemaal niet, want aan de hand van diverse betaalbare oplossingen luister je alsnog naar Spotify-streams. De goedkoopste optie is het aansluiten van een bluetooth-audioadapter. Die verbind je met de analoge tulpingangen of lijnaansluiting achter op de versterker, waardoor je vanaf een smartphone of tablet kunt streamen. Uitgebreidere modellen kun je wellicht ook digitaal verbinden. Dat gebeurt meestal via een optische uitgang. Check dus goed de aansluitmogelijkheden van jouw versterker. Onder meer Logitech, Pro-Ject, Sennheiser, Ugreen en Marmitek ontwikkelen geschikte bluetooth-audioadapters.

Klassiek hifisysteem koppelen

Een klassiek hifisysteem koppel je net zo makkelijk aan het (draadloze) thuisnetwerk. Je hebt daar wel een audiostreamer of netwerkspeler voor nodig. Dit apparaat verbind je met wifi of ethernet, waarna het zelfstandig streams van Spotify en overige bronnen kan ophalen. Vervolgens geeft de audiostreamer het geluidsspoor analoog of digitaal door aan de versterker. Voor de bediening gebruik je meestal een smartphone. Diverse bekende hififabrikanten ontwikkelen geschikte producten, waaronder Sonos, WiiM, Cambridge Audio, Bluesound en NAD.

Extra luxe: met display

Luxe modellen hebben zelfs een display met afspeelinformatie, zoals de artiest, het liedje en de albumhoes. Ten slotte zijn er ook genoeg apparaten te koop die zowel bluetooth, wifi als ethernet ondersteunen.

©OLIVER BEAMISH 4407973354259

Losse luidspreker

Voor het luisteren van Spotify-streams kun je ook de aanschaf van een losse luidspreker overwegen. Je hebt keuze uit grofweg drie smaken. Bluetooth-speakers zijn er in overvloed. Deze prijsvriendelijke producten hebben meestal een oplaadbare accu, waardoor je ze overal kunt gebruiken. Als je een exemplaar met een stof- en waterdichte behuizing koopt, luister je ook buitenshuis naar je favoriete klanken.

Voor binnengebruik is een wifi-speaker interessant. Bedenk vooraf goed waar je dit apparaat wilt neerzetten. Is er geen nabijgelegen stroompunt, dan ligt een exemplaar met een accu voor de hand. Vaak kun je twee soortgelijke speakers draadloos aan elkaar koppelen. Luister zo naar stereogeluid! Voor de bediening ben je aangewezen op je smartphone.

Slimme speaker

Verder kun je ook nog een zogeheten smartspeaker overwegen. Vanwege de ingebouwde microfoon bedien je deze modellen met je stem. Roep bijvoorbeeld de naam van een mooi muziekalbum en je hoort meteen de bijbehorende deuntjes. Mogelijk kun je via een smartspeaker ook nog andere slimme apparaten in je thuisnetwerk aansturen, zoals een lamp of thermostaat. Controleer in dat geval goed welke smarthomeplatformen het beoogde product ondersteunen. Apple, Google, JBL, Sonos en Denon hebben meerdere smartspeakers in hun gamma.

Multiroom audio

Veel receivers en soundbars met netwerkfunctie ondersteunen tegenwoordig multiroom audio. Ook diverse smartspeakers en audiostreamers gebruiken deze techniek. Zoals de Engelse naam al doet vermoeden, luister je hiermee in meerdere kamers naar muziek. Kies in een app voor iedere ruimte de gewenste afspeellijst. Je kunt hetzelfde album ook in meerdere kamers afspelen. Loop je vanuit de woonkamer bijvoorbeeld even naar de keuken, dan hoor je dezelfde klanken. Lijkt multiroom audio je handig? Schaf dan bij voorkeur producten van hetzelfde merk aan, zodat alle afspeelapparaten naadloos met elkaar samenwerken. Sonos, Denon en Bluesound staan bekend om hun brede assortiment met multiroom audioproducten.

Mediaserver installeren

Als je een uitgebreide muziekcollectie op de computer hebt staan, stel je die eenvoudig aan andere afspeelapparaten beschikbaar. Stream deze nummers bijvoorbeeld naar een smart-tv, receiver, soundbar, wifi-speaker of netwerkspeler. Dat werkt veelal via het DLNA/UPnP-protocol.

Je installeert voor dit doeleinde eerst een mediaserver of muziekserver op de computer. Dat kan met verschillende programma's. Voor beginners is het hulpje Universal Media Server erg geschikt. Er zijn hiervan versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Een pluspunt is dat deze mediaserver alle gangbare audioformaten ondersteunt. Zo accepteert het onder andere mp3-, wma-, wav- en flac-bestanden. Bovendien kun je als alternatief video's naar een geschikte smart-tv streamen.

Tijdens de installatie gaan in Windows mogelijk alarmbellen af. Ten onrechte, want Universal Media Server is volledig te vertrouwen. VirusTotal herkent geen bedreigingen in het exe-bestand. Na de installatie opent de freeware in een browser. 

Lees ook: Zelf een mediaserver maken op je pc of NAS met Jellyfin

Lokaal streamen

Je maakt in Universal Media Server eerst een gebruikersaccount aan. Nadat je bent ingelogd, herkent het programma wellicht al enkele geschikte apparaten in jouw thuisnetwerk. Dat is bijvoorbeeld een ingeschakelde smart-tv of wifi-speaker.

Het is nu zaak om de juiste bestandslocaties aan het programma toe te voegen. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Gedeelde inhoud. Waarschijnlijk zijn er al wat standaard-mediamappen geselecteerd. Via Nieuwe webinhoud toevoegen en het blauwe mappictogram blader je naar de muziekmap. Bevestig daarna met Toevoegen en Opslaan.

Zodra de mediaserver eenmaal is ingericht, stream je de nummers eenvoudig naar een afspeelapparaat. Vanzelfsprekend is het wel een voorwaarde dat de computer en pakweg een receiver, soundbar of smart-tv met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Open op een televisie de bronlijst of mediaplayer-app en kies de zojuist ingestelde mediaserver. Je navigeert vervolgens naar het gewenste album. Bij geschikte soundbars, receivers en wifi-speakers maak je meestal vanuit een smartphone-app verbinding met de mediaserver.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.