Wat is HDMI 2.1 en wat kun je ermee?
Om de zoveel jaar verschijnt er een nieuwe HDMI-versie met nieuwe specificaties aan poort- en stekkerzijde. Hoewel versie 2.1 alweer een tijdje in omloop is, is het voor de consument ingewikkeld om te achterhalen welke functies zo’n nieuwe HDMI-versie nu precies met zich meebrengt. In deze korte gids geven we je de nodige informatie.
Om te beginnen: een HDMI-aansluiting geeft beeld en geluid door. Dat lijkt eenvoudig, maar welke combinatie van resolutie en framerate gaat daarmee gepaard? Bovendien levert HDMI ook extra functies, zoals bijvoorbeeld ARC. En ondersteunt jouw HDMI-versie wel alle gamingfuncties die je zoekt? Allemaal terechte vragen, en helaas volstaat het niet om alleen naar de HDMI-versie te kijken.
Verschillende versies
De diverse HDMI-versies gebruiken een verschillende maximumbandbreedte voor het AV-signaal. Zo was HDMI 1.4 beperkt tot 10,2 Gbit/s. Dat is nipt genoeg voor 4K, zolang je je beperkt tot 30 frames per seconde. In HDMI 2.0 werd dat opgeschroefd naar 18 Gbit/s, genoeg voor 4K bij 60 fps. En sinds HDMI 2.1 schopt de verbinding het tot maximaal 48 Gbit/s, en dat is goed voor 4K bij 120 fps of zelfs 8K. Maar alle extra features, zoals ARC of VRR om er maar een paar te noemen, zijn optioneel. Dat betekent dat je expliciet moet zoeken in de specificaties van het toestel of die functie wordt ondersteund. Een HDMI-versienummer op zich zegt dus niet alles.
HDMI 2.1 heeft een maximale bandbreedte van 48 Gbit/s, en dat is goed voor 4K bij 120 fps of zelfs 8K.
De functies van HDMI 2.1 op een rijtje
Wie weet wat hij exact nodig heeft, is al goed op weg om miskopen te voorkomen. We zetten daarom de belangrijkste eigenschappen van de HDMI 2.1 standaard hier op een rijtje.
1) De maximale bandbreedte bedraagt nu tot 48 Gbit/s. Belangrijk detail: ‘tot’! Met andere woorden, fabrikanten kunnen ook lagere bandbreedtes implementeren. Of dat belangrijk is en hoe je dat ziet, leggen we zo meteen uit.
2) eARC: enhanced ARC (Audio Return Channel). ARC kennen we ondertussen al langere tijd: het zorgt ervoor dat de HDMI-kabel die het beeld je van AV-receiver of soundbar naar de tv brengt óók het geluid in de omgekeerde richting van je tv naar de audio-installatie stuurt. Zo kan het geluid van een streaming-app van je tv naar de AV-receiver worden gestuurd zonder dat je een extra kabel hoeft te gebruiken. eARC is de verbeterde versie van ARC, moet betrouwbaarder werken en kan ook hi-res-audiosignalen aan, zoals DTS HD en Dolby Digital True HD.
3) VRR: Variable Refresh Rate. Deze functie maakt het mogelijk om de refreshrate van de tv te synchroniseren met de output van een gameconsole of game-pc. Dergelijke bronnen leveren immers geen constante framerate; die kan tijdens het spel veranderen. Zonder VRR kan dat leiden tot stotterende of gescheurde beelden. Pc-gamers kennen VRR al van AMD Freesync en Nvidia G-Sync, die dezelfde functie hebben als HDMI VRR. Deze twee varianten maken geen deel uit van de HDMI2.1-specificatie, maar sommige tv’s ondersteunen het wel.
4) ALLM: Automatic Low Latency Mode. Een eenvoudige eigenschap die er louter voor zorgt dat de tv automatisch naar de gamebeeldmodus schakelt zodra je een game opstart. De gamebeeldmodus levert altijd de laagste input-lag.
Zijn er officiële regels voor de HDMI-benaming?
Jawel, die zijn er zeer zeker. Maar die maken het ons momenteel vaak lastiger in plaats van het eenvoudiger te maken. De HDMI-organisatie heeft de 2.0-specificatie immers geschrapt. Alles wat daarin besloten was, maakt nu onderdeel uit van HDMI 2.1. Dat betekent dat een fabrikant een HDMI-aansluiting mag leveren die we enkele jaren geleden nog HDMI 2.0 noemden, en die nu zonder meer HDMI 2.1 mag heten. Strikt genomen moet de fabrikant duidelijk vermelden welke resolutie/framerate-combinatie en welke features een HDMI-aansluiting ondersteunt, maar dat gaat weleens fout. Neem dus nooit genoegen met een simpel vermelding ‘HDMI 2.1’. Dat zegt in de meeste gevallen niet genoeg.
©Copyright © 2020 by NorGal. All Rights Reserved.
Content die je vandaag bekijkt, gebruikt maximaal de combinatie 4K/60 fps en voor films zelfs vaak 4K/24 fps.
Wie moet waar op letten?
Ben je geen gamer, dan valt het allemaal nog erg mee. De enige feature die écht van belang is, is eARC, en dan alleen als je een soundbar of AV-receiver wilt gebruiken. Wat is verder de maximale combinatie resolutie/framerate? Content die je vandaag bekijkt – of dat nu via live-tv, (Ultra) HD Blu-ray of een streamingplatform is – gebruikt maximaal de combinatie 4K/60 fps en voor films zelfs vaak 4K/24 fps. Dat kan probleemloos met wat we vroeger een HDMI2.0-aansluiting noemden. Wil je toch klaar zijn voor het moment dat er 4K-content aan framerates hoger dan 60 fps komt, dan moet je wel oppassen. Zoek dan de vermelding 4K/120 in de specificaties.
Gamers moeten sowieso altijd goed opletten. De Xbox Series X en PlayStation 5 kunnen gamen in 4K bij 120 fps. Zij moeten dus expliciet de vermelding 4K/120 in de specificaties van de HDMI-aansluiting van de tv zoeken. Uiteraard willen ze ook ondersteuning voor ALLM en VRR. Bij dat laatste is vaak alleen HDMI VRR gegarandeerd. Wil je AMD Freesync of Nvidia G-Sync, dan moet ook dat expliciet in de specificaties staan.
Niet altijd even eenvoudig
Als we één ding betreuren, dan is het wel dat fabrikanten niet op dezelfde manier over deze specificaties communiceren. Sommige fabrikanten zetten netjes alle eigenschappen in de sectie ‘Aansluitingen’ en geven zelfs mee welke van de vaak meerdere aansluitingen wat ondersteunen. Bij andere vind je toch nog de weinigzeggende benaming HDMI 2.1 terug en kun je hopelijk elders (vaak is dat in de ‘Gaming’-sectie) de echte details terugvinden. Kortom, neem de tijd en zoek een duidelijke vermelding van de zaken die je absoluut nodig hebt.
Onderlinge compatibiliteit
HDMI-aansluitingen zijn altijd backwards compatible. Dat betekent dat je nieuwere versies kunt aansluiten op oudere versies. Wie dus een tv met HDMI 2.1 in huis haalt, kan daar zonder zorgen een HDMI 2.0 of zelfs 1.4 bron op aansluiten. De verbinding is uiteraard wel beperkt tot de specificaties van de oudere versie.
Kunnen jouw HDMI-kabels wel een upgrade gebruiken? Hier vind je wat je zoekt!
