Om de zoveel jaar verschijnt er een nieuwe HDMI-versie met nieuwe specificaties aan poort- en stekkerzijde. Hoewel versie 2.1 alweer een tijdje in omloop is, is het voor de consument ingewikkeld om te achterhalen welke functies zo’n nieuwe HDMI-versie nu precies met zich meebrengt. In deze korte gids geven we je de nodige informatie.

Om te beginnen: een HDMI-aansluiting geeft beeld en geluid door. Dat lijkt eenvoudig, maar welke combinatie van resolutie en framerate gaat daarmee gepaard? Bovendien levert HDMI ook extra functies, zoals bijvoorbeeld ARC. En ondersteunt jouw HDMI-versie wel alle gamingfuncties die je zoekt? Allemaal terechte vragen, en helaas volstaat het niet om alleen naar de HDMI-versie te kijken.

Verschillende versies

De diverse HDMI-versies gebruiken een verschillende maximumbandbreedte voor het AV-signaal. Zo was HDMI 1.4 beperkt tot 10,2 Gbit/s. Dat is nipt genoeg voor 4K, zolang je je beperkt tot 30 frames per seconde. In HDMI 2.0 werd dat opgeschroefd naar 18 Gbit/s, genoeg voor 4K bij 60 fps. En sinds HDMI 2.1 schopt de verbinding het tot maximaal 48 Gbit/s, en dat is goed voor 4K bij 120 fps of zelfs 8K. Maar alle extra features, zoals ARC of VRR om er maar een paar te noemen, zijn optioneel. Dat betekent dat je expliciet moet zoeken in de specificaties van het toestel of die functie wordt ondersteund. Een HDMI-versienummer op zich zegt dus niet alles.

De functies van HDMI 2.1 op een rijtje

Wie weet wat hij exact nodig heeft, is al goed op weg om miskopen te voorkomen. We zetten daarom de belangrijkste eigenschappen van de HDMI 2.1 standaard hier op een rijtje.

1) De maximale bandbreedte bedraagt nu tot 48 Gbit/s. Belangrijk detail: ‘tot’! Met andere woorden, fabrikanten kunnen ook lagere bandbreedtes implementeren. Of dat belangrijk is en hoe je dat ziet, leggen we zo meteen uit.

2) eARC: enhanced ARC (Audio Return Channel). ARC kennen we ondertussen al langere tijd: het zorgt ervoor dat de HDMI-kabel die het beeld je van AV-receiver of soundbar naar de tv brengt óók het geluid in de omgekeerde richting van je tv naar de audio-installatie stuurt. Zo kan het geluid van een streaming-app van je tv naar de AV-receiver worden gestuurd zonder dat je een extra kabel hoeft te gebruiken. eARC is de verbeterde versie van ARC, moet betrouwbaarder werken en kan ook hi-res-audiosignalen aan, zoals DTS HD en Dolby Digital True HD.

3) VRR: Variable Refresh Rate. Deze functie maakt het mogelijk om de refreshrate van de tv te synchroniseren met de output van een gameconsole of game-pc. Dergelijke bronnen leveren immers geen constante framerate; die kan tijdens het spel veranderen. Zonder VRR kan dat leiden tot stotterende of gescheurde beelden. Pc-gamers kennen VRR al van AMD Freesync en Nvidia G-Sync, die dezelfde functie hebben als HDMI VRR. Deze twee varianten maken geen deel uit van de HDMI2.1-specificatie, maar sommige tv’s ondersteunen het wel.

4) ALLM: Automatic Low Latency Mode. Een eenvoudige eigenschap die er louter voor zorgt dat de tv automatisch naar de gamebeeldmodus schakelt zodra je een game opstart. De gamebeeldmodus levert altijd de laagste input-lag.

Zijn er officiële regels voor de HDMI-benaming?

Jawel, die zijn er zeer zeker. Maar die maken het ons momenteel vaak lastiger in plaats van het eenvoudiger te maken. De HDMI-organisatie heeft de 2.0-specificatie immers geschrapt. Alles wat daarin besloten was, maakt nu onderdeel uit van HDMI 2.1. Dat betekent dat een fabrikant een HDMI-aansluiting mag leveren die we enkele jaren geleden nog HDMI 2.0 noemden, en die nu zonder meer HDMI 2.1 mag heten. Strikt genomen moet de fabrikant duidelijk vermelden welke resolutie/framerate-combinatie en welke features een HDMI-aansluiting ondersteunt, maar dat gaat weleens fout. Neem dus nooit genoegen met een simpel vermelding ‘HDMI 2.1’. Dat zegt in de meeste gevallen niet genoeg.

Wie moet waar op letten?

Ben je geen gamer, dan valt het allemaal nog erg mee. De enige feature die écht van belang is, is eARC, en dan alleen als je een soundbar of AV-receiver wilt gebruiken. Wat is verder de maximale combinatie resolutie/framerate? Content die je vandaag bekijkt – of dat nu via live-tv, (Ultra) HD Blu-ray of een streamingplatform is – gebruikt maximaal de combinatie 4K/60 fps en voor films zelfs vaak 4K/24 fps. Dat kan probleemloos met wat we vroeger een HDMI2.0-aansluiting noemden. Wil je toch klaar zijn voor het moment dat er 4K-content aan framerates hoger dan 60 fps komt, dan moet je wel oppassen. Zoek dan de vermelding 4K/120 in de specificaties.

Gamers moeten sowieso altijd goed opletten. De Xbox Series X en PlayStation 5 kunnen gamen in 4K bij 120 fps. Zij moeten dus expliciet de vermelding 4K/120 in de specificaties van de HDMI-aansluiting van de tv zoeken. Uiteraard willen ze ook ondersteuning voor ALLM en VRR. Bij dat laatste is vaak alleen HDMI VRR gegarandeerd. Wil je AMD Freesync of Nvidia G-Sync, dan moet ook dat expliciet in de specificaties staan.

Niet altijd even eenvoudig

Als we één ding betreuren, dan is het wel dat fabrikanten niet op dezelfde manier over deze specificaties communiceren. Sommige fabrikanten zetten netjes alle eigenschappen in de sectie ‘Aansluitingen’ en geven zelfs mee welke van de vaak meerdere aansluitingen wat ondersteunen. Bij andere vind je toch nog de weinigzeggende benaming HDMI 2.1 terug en kun je hopelijk elders (vaak is dat in de ‘Gaming’-sectie) de echte details terugvinden. Kortom, neem de tijd en zoek een duidelijke vermelding van de zaken die je absoluut nodig hebt.

Onderlinge compatibiliteit

HDMI-aansluitingen zijn altijd backwards compatible. Dat betekent dat je nieuwere versies kunt aansluiten op oudere versies. Wie dus een tv met HDMI 2.1 in huis haalt, kan daar zonder zorgen een HDMI 2.0 of zelfs 1.4 bron op aansluiten. De verbinding is uiteraard wel beperkt tot de specificaties van de oudere versie.

Kunnen jouw HDMI-kabels wel een upgrade gebruiken? Hier vind je wat je zoekt!

Samsungs nieuwste serie topsmartphones verschijnt begin februari in Nederland. De Galaxy S25-reeks bestaat uit drie toestellen: een normale S25, een grotere S25 Plus en een nóg grotere S25 Ultra. Die laatste heeft ook een styluspennetje om (aan)tekeningen op het scherm te maken. In dit artikel lees je alle belangrijke informatie en prijzen rondom de Galaxy S25-serie.

Je kunt er inmiddels de klok op gelijk zetten: Samsung start het nieuwe jaar met nieuwe premium telefoons, vernoemd naar het jaartal. De S25-serie is dan ook een logische opvolger van de S24-serie, die gewoon te koop blijft en ongetwijfeld nog wat in prijs zal zakken. De S25-serie lijkt qua ontwerp sterk op de vorige serie, maar laat je niet foppen: de toestellen bieden subtiele verbeteringen. Die lichten we hieronder uit.

©Rens Blom

Betere specificaties

Zoals verwacht biedt de S25-serie wat betere specificaties dan de S24-lijn. Een nieuwe en snellere Qualcomm-processor, completere camera's en een scherm dat nog beter tegen beschadigingen kan – het zijn vernieuwingen waar Samsung graag over praat. Minder aandacht gaat uit naar de accu's, want die blijken niet gewijzigd. Je hoeft dus niet direct te rekenen op een merkbaar langere accuduur.

Wat opvalt is dat Samsung de S25 nog steeds met 128 GB opslagcapaciteit verkoopt, wat tegenwoordig niet veel meer is in een dure telefoon. Zeker niet als je jaren met zo'n toestel wilt doen. Logisch dus dat Samsung ook versies met 256 GB en 512 GB aanbiedt – de 256GB-variant lijkt ons voor veel mensen de beste keuze. De S25 Plus en Ultra hebben minimaal 256 GB.

In alle drie de S25-modellen vind je 12 GB werkgeheugen. Dat is met name een upgrade voor de S25, want in de S24 zat 8 GB. De specificaties zijn niet verbeterd omdat de vorige smartphones langzaam zijn, maar omdat nieuwe AI-functies extra rekenkracht en geheugen vergen.  

©Rens Blom

AI, AI en nog eens AI

AI ja, dus kunstmatige intelligentie. Toen de Galaxy S24-serie vorig jaar verscheen, schreeuwde Samsung groots van de daken over de AI-functies in de software. Kortom: slimmere software om je te helpen bij het vertalen van berichten, het oplossen van rekensommen en laten zien waar die mooie jurk in een YouTube-video te koop is. Omdat tegenwoordig alles om AI lijkt te draaien, is het niet gek dat Samsung aangeeft dat de S25-serie nog véél meer AI-functies heeft.

Die foefjes moeten je helpen om informatie sneller of completer te vinden, maar ook om acties uit te voeren aan de hand van stembediening van Google. Die stemassistent heet Gemini en tover je tevoorschijn door de aan-uitknop van de S25 ingedrukt te houden. Ook nieuw is dat de Samsung-software je een dagoverzicht kan geven. 's Ochtends bijvoorbeeld, over je agenda voor vandaag, relevant nieuws, het weerbericht en meer. Je kunt ook 's avonds een terugblik krijgen.

©Rens Blom

Prettiger ontwerp

De Samsung Galaxy S25-modellen zijn wat lichter dan hun voorgangers. Dat merk je met name bij de S25 Ultra, want die is 15 gram lichter geworden ten opzichte van zijn voorganger en weegt nu 218 gram. De toestellen hebben een wat ronder ontwerp gekregen, waardoor ze prettiger moeten vasthouden. En ook die verbetering merk je vooral bij de S25 Ultra, want de voorgaande Ultra-toestellen hadden een nogal rechthoekig ontwerp. De S25 Ultra komt nog steeds met een S-Pen, een draadloze stylus die je in de behuizing kunt opbergen.

©Rens Blom

Zeven jaar updates

Goed om te weten is dat de Galaxy S25-telefoons allemaal zeven jaar updates ontvangen. Dat is even lang als de S24-serie en een uitstekend updatebeleid, passend bij de hoge prijzen van de smartphones.

S25-serie wordt niet duurder

Een mooie afsluiter: hoewel alles in het leven duurder lijkt te worden, zijn de adviesprijzen van de Galaxy S25-modellen gelijk aan die van de S24-reeks vorig jaar. De S25-serie wordt dus niet duurder, wat betekent dat Samsung een adviesprijs van 899 euro vraagt voor de S25 (128 GB opslagcapaciteit) en de S25 Plus een adviesprijs van 1149 euro (256 GB opslagcapaciteit) krijgt. Voor het topmodel, de S25 Ultra (256 GB opslagcapaciteit), moet je 1449 euro neerleggen. De toestellen zijn vanaf nu te bestellen en vanaf 7 februari leverbaar en te koop.

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.