Je hebt heel wat muziek, foto’s, video’s en films op je pc opgeslagen en je zou die eigenlijk wel op je televisie of op een beamer willen afspelen. Dat kan! Naast een geschikte app op je mediaspeler, televisie of smartphone, heb je dan nog een mediaserver nodig. We stellen je twee gratis serveroplossingen voor Windows voor.

Er zijn heel wat degelijke mediaservers beschikbaar voor diverse platformen. Tot de bekendste horen ongetwijfeld Plex, Kodi en Emby. Deze exemplaren zijn eerder al uitgebreid in Computer Idee aan bod gekomen, ook wat betreft installatie op een NAS. In dit artikel gaan we ervan uit dat je alleen over een Windows-pc beschikt en dat je de voorkeur geeft aan een gratis oplossing. We komen dan uit bij twee uiteenlopende tools: de ingebouwde Windows Media Player, die we kort bespreken, en de externe en opensource Universal Media Server. Deze laatste biedt een ruime apparaat-ondersteuning en is ook beschikbaar voor Linux en macOS.

Windows Media Player

Inschakelen

Veel gebruikers weten het niet, maar Windows 10 heeft alles in huis om allerlei media over je netwerk te streamen. Je moet de functie alleen inschakelen en configureren. Start hiervoor Windows Media Player op, open het menu Streamen en kies Mediastreaming inschakelen. Het venster Opties voor mediastreaming verschijnt waar je nogmaals op Mediastreaming inschakelen klikt. Geef een naam aan je mediabibliotheek. Nu verschijnen onderaan al een of meer DLNA/UPnP-compatibele apparaten die in je Lokaal netwerk zijn gedetecteerd. Bevestig met OK.

Mocht je mediastreaming niet kunnen inschakelen, dan is waarschijnlijk de indexeringsservice van Windows uitgeschakeld. Die schakel je in als volgt: druk op Windows-toets+R en voer Services.msc uit. Scrol naar Windows Search en klik hier met rechts op. Kies Eigenschappen en stel het Opstarttype in op Automatisch (vertraagd starten). Klik op Starten en op OK.

©PXimport

DLNA en UPnP

©PXimport

Instellen

Wanneer je nogmaals het menu Streamen opent op je pc, die nu als DLNA/UPnP-server fungeert, merk je de optie Meer streamingopties op. Deze optie geeft je opnieuw toegang tot het venster Opties voor mediastreaming. Om een gedetecteerd apparaat toch de toegang tot je gedeelde media te ontzeggen, hoef je bij dit apparaat alleen maar het vinkje te verwijderen naast Toegestaan.

Je kunt ook aangeven welke mediatypes je met een apparaat wilt delen. Klik hiervoor op Aanpassen bij dit apparaat, verwijder het vinkje bij Standaardinstellingen gebruiken, selecteer Alleen: en laat een vinkje staan bij de gewenste media: Muziek, Afbeeldingen, TV-opnamen en Video. Om alleen media die je een bepaalde waardering hebt gegeven (bijvoorbeeld drie of meer sterren) toe te staan, geef je bij Selecteer sterwaardering de optie Alleen: aan en kies je Met [x] sterren of meer. Leg je keuzes vast met OK.

©PXimport

Afspelen

Dan gaan we nu naar de apparaten die van je gedeelde mediabibliotheek willen gebruikmaken. Bij DLNA-gecertificeerde apparaten of apps moet dat geen probleem zijn. Open je bijvoorbeeld Windows Media Player op een andere pc in je netwerk, dan hoort in het linkervenster de naam van de gedeelde bibliotheek te verschijnen, met de media die klaarstaan om af te spelen.

Laten we er als voorbeeld ook even een Android-smartphone bijnemen, met de gratis app BubbleUPnP for DLNA / Chromecast / SmartTV, beschikbaar in de Play Store. Na de installatie kies je de gewenste mediaspeler, zoals een Google Chromecast of de smartphone zelf (Local Renderer). Tik vervolgens op de oranje knop Select library en selecteer de gedeelde bibliotheek op je Windows-pc. Selecteer als dat nodig is een geschikte mediaspeler, bijvoorbeeld VLC for Android, en gaan met die banaan.

©PXimport

Universal Media Server

Installatie

De mediaserver van Windows is alleen wel behoorlijk uitgekleed. Wil je een tool met meer pit en mogelijkheden? Dan kun je het gratis en opensourceproject Universal Media Server, kortweg UMS, overwegen. Je vindt die, onder meer voor Windows, op www.universalmediaserver.com. In ons geval is dat versie 10.6.0, maar er komen geregeld updates uit.

Met een dubbelklik installeer je het gedownloade exe-bestand. Druk op Next (2x), laat het voorgestelde werkgeheugen ongemoeid en druk op Install. Bevestig met Ja / I Agree / Next / Install / Finish om ook AviSynth, een soort video-editor met filters, mee te installeren. Even later kun je de installatie met Finish afronden en UMS opstarten. De eerste keer vraagt UMS je om de gewenste interfacetaal; wij kozen voor Nederlands (Dutch). Bevestig met Selecteer, waarna UMS wordt opgestart.

Je bent er nog niet helemaal, want je krijgt nog een configuratiewizard voor de kiezen, met een handvol vragen. Daar kun je je weliswaar makkelijk vanaf maken door Nee, gebruik de standaard instellingen te kiezen, maar als lezer van Computer!Totaal ben je waarschijnlijk meer geneigd Ja, ik wil eigen instellingen te selecteren.

©PXimport

Basisconfiguratie

De vragen van de wizard blijken trouwens mee te vallen. Of je UMS geminimaliseerd wilt starten? Of je de geavanceerde opties liever verborgen houdt? Of je bij het starten de gedeelde mediamappen wilt laten (her)scannen? Dit houdt de inhoud wel up-to-date, maar tijdens de scanronde kan UMS dan wel iets trager werken. Tot slot moet je nog een (basis)map kiezen voor de mediabestanden die je via UMS wilt delen; standaard is dit c:\Users\<accountnaam>\Documents.

Even later start UMS door, een proces dat op het tabblad Logs te volgen is. Als het goed is, heeft de server direct enkele compatibele mediaspelers gedetecteerd en op het tabblad Status weergegeven. Het moet wel gezegd: UMS identificeert deze clients niet altijd vlekkeloos. ‘VLC for Desktop’ was bijvoorbeeld in ons geval ‘VLC op Android’, maar het ip-adres maakt in elk geval duidelijk om welk apparaat het gaat.

©PXimport

Webinterface: adres

We komen straks nog wel terug op het configuratiescherm van UMS en bekijken eerst hoe je vanaf andere toestellen de media via UMS kunt afspelen. Om het uit te proberen plaats je een aantal mediabestanden in de map die je eerder als basismap hebt ingesteld. Je mag hier gerust ook submappen creëren, voor bijvoorbeeld audio, foto en video.

Heeft het apparaat vanwaar je die media wilt bereiken een webbrowser, dan hoef je die maar af te stemmen op het ip-adres van je UMS-server. Het volstaat op die machine om naar de Opdrachtprompt te gaan en Ipconfig in te tikken om het lokale ip-adres te vinden. Stel, het ip-adres is 192.168.0.132, dan vul je in de adresbalk van je browser 192.168.0.132:9001 in. 9001 is de standaardpoort waarop de ingebouwde webservice van je UMS-installatie draait.

©PXimport

Webinterface: gebruik

Na het UMS-log verschijnt dan je homepage met een overzicht van de beschikbare media op UMS. In het linkervenster vind je zowel de Media Library (met een automatische opdeling in rubrieken als Video, Audio en Foto) als de naam van je basismap terug. Je treft hier ook de ‘map’ Web aan. Deze bevat onderdelen als Pictures, Podcasts, Vodcasts en YouTube Channels en die blijken al met een aantal voorbeeldmedia te zijn gevuld. We vertellen je hier dadelijk meer over.

Media afspelen is in elk geval niet moeilijker dan een rubriek te openen en het mediabestand of de online mediastream met een dubbelklik te openen in de ingebouwde speler. Gebruik je Chrome als browser en beschik je over een Google Chromecast? Dan kun je inhoud uiteraard ook gewoon doorsturen naar het apparaat, zoals een televisie, beamer of audioboxen, dat op de Chromecast is aangesloten. Druk hiervoor op het knopje met de drie puntjes, kies Casten en selecteer het apparaat.

Handig is ook dat UMS automatisch ‘slimme’ sorterings- en selectiemappen bijhoudt voor de diverse media, zoals Op Artiest/Album, Op Datum, HD-video’s, Meest Gespeeld. Rechtsboven staan nog een zoekknop en een instellingenknop waarmee je onder meer een Subtitle translator kunt instellen om lokale ondertitelingsbestanden op te halen. Je kunt er ook een eigen account mee aanmaken bij Opensubitles.org.

©PXimport

Andere client-apps

Heb je geen browser beschikbaar op je apparaat, dan moet je aan de slag met een DLNA-compatibele client-app. Er zijn er heel wat, zoals een zoektocht met een term als DLNA apps for <system/device> op het internet je meteen duidelijk maakt. We beperken ons hier tot een aantal voorbeelden.

Een populaire app, beschikbaar voor bijna alle desktop- en mobiele systemen, is VLC Media Player. We bekijken eerst de desktopversie voor Windows. Start VLC op, ga naar het menu Weergave en kies Afspeellijst (Ctrl+L). In het dialoogvenster kies je in het linkervenster, bij Lokaal netwerk, de optie Universele Plug’n’Play. Hier vind je de Universal Media Server waar je door te dubbelklikken toegang krijgt tot de beschikbare media.

De mobiele versie van VLC – we nemen Android als voorbeeld – werkt op eenzelfde manier. Start de app en tik onderaan op Bladeren. Bij Lokaal netwerk hoort Universal Media Server te staan.

Op iOS kun je bijvoorbeeld ook aan de slag met het gratis mconnectLite. Na de installatie hoef je slechts de Browser-knop onderaan te kiezen en vind je ook hier Universal Media Server terug.

Toegegeven, bij sommige DLNA-apps is het soms wat zoeken naar de aangewezen manier om met je UMS te verbinden, maar Google en het UMS-forum zijn ook hier je vriend.

©PXimport

Bronbeheer

We keren nu even terug naar het configuratievenster van UMS. Op het tabblad Gedeelde inhoud tref je twee onderdelen aan: Map en Webcontent. Bij Map vind je je basismap voor mediabestanden terug en kun je via het mapicoon nog andere mappen toevoegen. Met de pijlknoppen bepaal je de volgorde en via het rode kruis verwijder je een map.

Bij Webcontent merk je een handvol items op, bij Image feed (waaronder Flickr), Podcast (inclusief vodcasts) en Video feed (YouTube). Ook hier bepaal je welke items je wilt behouden en in welke volgorde. Eigen streams toevoegen kan ook. Druk op de plusknop, selecteer het type (Podcast, Video feed, Afbeelding feed, Audio stream of Video stream), kies de map(pen) en vul de juiste streaming-url in.

©PXimport

Extra configuratie

Al tijdens de installatie had je de interfacetaal van UMS ingesteld, maar dat kun je nog aanpassen op het tabblad Algemene instellingen. Hier vind je trouwens nog enkele andere nuttige instellingen terug. Je kunt bijvoorbeeld de Servernaam aanpassen, aangeven of UMS samen met Windows moet starten en, via de knop Installeer als een Windows-service, ervoor zorgen dat je niet bij Windows hoeft te zijn aangemeld om toch met UMS te kunnen streamen. Verder zijn er nog de knop Controleren op updates en een reeks geavanceerde netwerk- en systeeminstellingen.

Om de manier te wijzigen waarop je in UMS kunt navigeren, open je het tabblad Navigatie instellingen. Je geeft hier bijvoorbeeld aan of je miniaturen wilt genereren, wat de standaardsortering moet zijn (Alfanumeriek of Op datum) of welke bestandsextensies je wilt verbergen.

©PXimport

Transcodering

UMS fungeert ook als transcoder bij mediastreaming. Dat betekent dat die de codec van een bepaalde mediastream kan aanpassen of optimaliseren, zodat de client de media in goede orde ontvangt. Onderliggend maakt UMS hiervoor gebruik van allerlei externe, geïntegreerde tools. Als er meerdere van die tools zo’n transcodering op zich kunnen nemen, dan kun je zelf de volgorde bepalen waarin die tools door UMS worden aangesproken.

In de rubriek Videobestand Engines bijvoorbeeld vind je normaliter het eerst FFmpeg Video terug, maar via de pijlknoppen zou je bijvoorbeeld AviSynth/MEncoder een hogere prioriteit kunnen meegeven. Je vindt de diverse transcoderingen dan vanuit je client-app terug via de ‘submap’ #-TRANSCODEER-#.

Verder kun je elke engine ook afzonderlijk op allerlei manieren instellen. Dit vergt wel doorgedreven kennis van deze transcoders en we hebben helaas niet de ruimte hier verder op in te gaan. Ons advies: probeer het eerst met de standaardinstellingen. Als een bepaalde mediastream dan toch niet (optimaal) afspeelt, kun je aan de volgorde en de configuratie van de engines gaan sleutelen. Op het tabblad Help, bij Transcoding Settings vind je de nodige feedback over de diverse transcodeerinstellingen.

©PXimport

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.