Spatial audio is een enorme hype als het over audio gaat. Maar wat is het nou precies? En wat heeft het met Apple en Dolby Atmos te maken?

Bij spatial audio of ruimtelijke audio wordt geluid bedoeld dat je helemaal omhult. Links, rechts, voor, achter en zelfs boven je. Denk je nu spontaan aan hoe filmgeluid van alle kanten op je afkomt in de bioscoop? Dan zit je er niet ver naast. Het gebeurt inderdaad weleens dat spatial audio gewoon wordt gebruikt als synoniem voor surroundgeluid zoals je dat kent uit de bioscoopzaal. Denk dan aan formaten als Dolby Atmos of DTS:X.

Maar in een bioscoop worden heel veel speakers gebruikt die rond de zitplaatsen zijn geplaatst. Bij je thuis kun je iets soortgelijks bereiken met een AV-receiver of een soundbar. Spatial audio wil dezelfde ervaring bieden, maar met minder luidsprekers. De twee speakers in een hoofdtelefoon bijvoorbeeld.

Het doel blijft die omhullende ervaring te geven met geluid dat van alle kanten op je afkomt. Spatial audio wil dus hetzelfde bieden als bijvoorbeeld Dolby Atmos, maar dan via je hoofdtelefoon. 

De AirPods Max van Apple bieden ruimtelijke audio met headtracking.

Bij Apple

Spatial audio of ruimtelijke audio is vooral dankzij Apple een bekende term geworden. Apple introduceerde het met de (eerste) AirPods Pro en de AirPods Max, inmiddels kun je het gebruiken met alle AirPods en sommige modellen van Beats. 

Ruimtelijke audio bij Apple is een slim algoritme dat geluid van een film of muziek driedimensionaal maakt. Dat gebeurt in de AirPods zelf, wat voor een deel verklaart waarom de Apple-hoofdtelefoons net wat duurder zijn. Er zit een stuk extra technologie in. Die zit verpakt in een speciale audiochip (de H1, H2 of W1).

Tijdens het instellen op een Apple TV kun je ruimtelijke audio en stereo vergelijken.

Apple gaat nog een stap verder met z’n Ruimtelijke Audio (let op de hoofdletters). Sensors in de hoofdtelefoon of oortjes detecteren jouw houding en hoofdpositie ten opzichte van het scherm van je iPad of iPhone. Draai je jouw hoofd naar links, dan beweegt het geluid voor je naar je rechterkant. Hierdoor lijkt het net alsof de geluidsbron voor je blijft. 

Dit concept heet 'headtracking' en het zorgt ervoor dat bijvoorbeeld dialogen altijd uit het scherm lijken te komen, ook als je even beweegt. Is dat nuttig? Toch wel, omdat je brein zo sneller misleid wordt. Dat woord ‘misleiden’ klinkt niet echt leuk, maar in het geval van filmkijken of gamen moet je het eerder zien als een synoniem voor ondergedompeld worden. 

Spatial Audio zit ook in de Apple TV 4K, wat heel interessant is. Als je een paar AirPods verbindt met de Apple-mediaspeler, kun je bij het bekijken van films en bij games en muziek heel overtuigende ruimtelijke audio beleven.

Bij andere merken

Apple is uiteraard niet de enige die met spatial audio bezig is. Sony bijvoorbeeld, was er ook heel vroeg bij. In de app die hoort bij de meeste Sony-hoofdtelefoons en -draadloze oordoppen is er ondersteuning voor 360 Reality Audio. Het is een muziekformaat van Sony (op basis van MPEG-H) dat door een Sony-headset rondom je wordt afgespeeld. De weergave wordt zelfs geoptimaliseerd voor jouw persoonlijke oorkarakteristieken. Daarvoor moet je in de Sony Headphones-app foto’s nemen van je oren. 360 Reality Audio vind je onder meer bij Amazon Music, Deezer, Tidal en nugs.net (een streamingdienst met live-concerten).

Inmiddels kun je op een functie als spatial audio rekenen bij de meeste (duurdere) hoofdtelefoons en in-ears. Bij Bose bijvoorbeeld, heet het ‘Immersive Audio’, JBL noemt het ‘JBL Spatial Sound’, bij Jabra is het gewoon ‘Spatial Sound’. Soms gaat het enkel om een ‘statistische’ spatial audio-functie, zonder headtracking. Slechts een beperkt aantal modellen komt met een dynamische versie die sensors gebruikt om je hoofdpositie te meten.

Veel spatial audio-functies vereisen dat je een foto neemt van je oren.

Streamingdiensten

De meeste spatial audio-algoritmes zetten alle audiotypes om naar ruimtelijk, omhullend geluid. Dat is handig, want bijvoorbeeld de meeste muziek is in het stereoformaat (links en rechts geluid). Het best werken ze met content die al voorzien is van surroundgeluid of in een spatial audio-formaat.

Ook hier speelt Apple een voortrekkersrol. Via Apple Music biedt het veel muziek aan in Dolby Atmos. Beluister je deze nummers bijvoorbeeld via een soundbar, dan krijg je regulier Dolby Atmos-geluid. Gebruik je echter AirPods Pro verbonden met een Apple TV 4K, dan wordt het ‘Spatial Audio with Dolby Atmos’. Het blijft dan Atmos-geluid, maar wel met headtracking erbij. 

Ook Netflix biedt spatial audio aan. Om het ingewikkeld te maken betekent Spatial Audio hier net iets anders dan bij Apple en andere hoofdtelefoonfabrikanten. Het achterliggende idee blijft wel hetzelfde: surroundgeluid bieden via een beperkt aantal speakers. Netflix denkt dan echter in eerste plaats aan de tv-speakers of een goedkopere soundbar. De streamingdienst ondersteunt daarnaast ook wel spatial audio met headtracking via hoofdtelefoons. Dat is met Netflix mogelijk met headsets van Apple, Google en Samsung.

Helder samengevat

Spatial Audio mag dan een hype zijn, het staat wel voor iets concreet. Alleen is er wel wat verwarring over de terminologie. Spatial Audio of Ruimtelijke Audio met hoofdletters is echt de knappe technologie van Apple die je gebruikt met hun hoofdtelefoons.

Er wordt daarnaast ook veel over ‘spatial audio’ gesproken in de algemene zin. Het komt op hetzelfde neer, maar het gaat dan niet per se over technologie van Apple. En dan zijn er nog alternatieve namen, zoals Immersive Audio of Spatial Sound. Ook hier is het eindresultaat min of meer hetzelfde, maar is er voor technische en marketingredenen gekozen voor een andere naam.

De spectaculairste vorm van spatial audio is met headtracking, waarbij je nog meer in een bubbel van omhullend geluid wordt geplaatst.

Leestip: Auracast: samen naar bluetooth-audio luisteren

De Samsung Galaxy S25 Edge is een opvallend dunne en lichte smartphone, maar wel een met een groot scherm. Met name jongere vrouwen zien zo'n type toestel wel zitten, stelt Samsung. Is de S25 Edge daadwerkelijk een goede keuze? Je leest het in deze review.

Als je de S25 overweegt, is het goed om te weten dat deze smartphone onderdeel uitmaakt van de S25-serie. Die is begin 2025 uitgebracht en bestaat uit de S25, S25 Plus en S25 Ultra. De prijzen van deze toestellen lopen ook in deze volgorde op. De S25 Edge debuteert eind mei voor een adviesprijs van 1249 euro, waarmee hij zich qua prijs tussen de S25 Plus en S25 Ultra nestelt. Een stevige prijs voor een dunne telefoon dus. 

©Rens Blom

Bijzonder slank ontwerp

Want dun, dat is de S25 Edge zeker. Hij meet slechts 5,8 millimeter, exclusief de camerabalk die wat extra uitsteekt. De geringe dikte zie je bijvoorbeeld terug bij de usb-c-poort, waar nauwelijks een rand omheen zit.

©Rens Blom

Ook in je hand voel je dat de S25 Edge dunner is dan andere smartphones. Maakt dat iets uit? Mwah, de een zal het cool vinden, terwijl de ander er een hoesje omheen doet en daarna weinig aandacht heeft voor de dikte van het toestel. Hieronder zie je de S25 Edge onder een Apple iPhone 16. Ja, de Samsung-telefoon is dunner, maar niet zó dun dat de iPhone oogt als een koelkast.

©Rens Blom

Wat je sowieso merkt, is het gewicht. De smartphone weegt 163 gram, en dat is echt weinig voor een telefoon met een 6,7-inch scherm. Het verschil met andere toestellen bedraagt enkele tientallen grammen, waardoor de S25 Edge comfortabeler in de hand ligt en minder aanwezig is in je broekzak. Minder comfortabel is typen op de S25 Edge als hij bijvoorbeeld op tafel ligt. Het toestel wiebelt dan nogal omdat het camera-eiland achterop duidelijk uitsteekt.

©Rens Blom

Het camera-eiland van de S25 Edge steekt duidelijk uit.

Volgens Samsung is de S25 Edge ondanks zijn dunne en lichte behuizing heel stevig – stevig genoeg om het toestel in de achterzak van je spijkerbroek te laten als je gaat zitten. Wij hebben ons inderdaad geen zorgen gemaakt om de degelijkheid, maar zeggen erbij dat we er ook niet op uit zijn geweest om de smartphone te beschadigen.

Een prettige zekerheid is de IP68-certificatie, die duidelijk maakt dat de telefoon tegen stof en water kan. De andere S25-modellen hebben ook een IP68-certicering. Draadloos opladen kan de S25 Edge ook, met maximaal 15 watt. Dat is niet heel rap, maar prima voor wie zijn toestel bijvoorbeeld 's nachts oplaadt.

Kortere accuduur

Over opladen gesproken: dat moet de S25 Edge waarschijnlijk elke nacht. Om de smartphone zo licht en dun te krijgen, is er gekozen voor een kleine accu van 3900 mAh. Ter vergelijking: veel smartphones met een even groot scherm hebben een 5000 tot 5500 mAh-accu. De accu in Samsungs Galaxy S25 Plus moet het doen met 4900 mAh. Het is dan ook niet vreemd dat de S25 Edge minder lang meegaat op een acculading en geen fantastische accuduur biedt. Jammer, maar het valt ons eerlijk gezegd nog mee. We kunnen de telefoon normaal gesproken met wat aandacht tot het slapengaan gebruiken. Op drukke dagen lukt dat zeker niet en is een powerbank of oplader al vóór het avondeten nodig.

Opladen via de usb-c-kabel kan met maximaal 25 watt, en dat is niet zo snel. Maar doordat de accu aan de kleine kant is, is de accu toch lekker snel vol. Niettemin kunnen veel concurrerende smartphones een stuk sneller opladen.

©Rens Blom

Specificaties

De overige specificaties van de S25 Edge weten echter wel te overtuigen en passen meer bij de hoge prijs van 1249 euro. We noemen een vliegensvlugge Qualcomm Snapdragon 8 Elite-processor met 12 GB werkgeheugen, minimaal 256 GB opslagcapaciteit en zeven jaar software-updates. Deze specificaties heeft de Edge-versie overgenomen van zijn S25-broers.

©Rens Blom

Het scherm lijkt geleend van de S25 Plus en is van uitstekende kwaliteit: kleurrijk, lekker fel als het moet en soepel ogend dankzij de 120Hz-verversingssnelheid. 

Interessant zijn de camera's. Dat zijn er slechts twee: een hoofdcamera en een groothoekcamera. Een zoomcamera, zoals aanwezig in de andere S25-modellen, is weggelaten om de Edge-versie zo dun te maken. Zoomen doet de Edge daarom via de hoofdcamera door een uitsnede te maken van een – let op – 200 megapixel-foto. Een prima methode, al is de echte smartphonefotograaf beter af met een toestel met een losstaande, geavanceerde zoomcamera.

Onderstaande serie foto's toont van boven naar beneden de hoofdcamera, de groothoekcamera en de zoommodus.

©Rens Blom

Conclusie: Samsung Galaxy S25 Edge kopen?

Al met al hebben we de Samsung Galaxy S25 Edge met veel plezier gebruikt, op de kortere accuduur na. En dat vinden we toch wel een heel belangrijk punt in een smartphone – zeker in een dure smartphone. De prijs vormt bovendien ons tweede struikelblok. De S25 Edge heeft een adviesprijs van 1249 euro, terwijl je de S25 Plus inmiddels al hebt voor zo'n 900 euro. Die telefoon biedt een betere accuduur in ruil voor een wat dikkere en zwaardere behuizing, en lijkt verder sprekend op de S25 Edge. Wij adviseren de meeste mensen daarom de S25 Plus, al willen we dat advies wat afzwakken als de S25 Edge sterk in prijs daalt. De kortere accuduur is echter een blijvend aandachtspunt. 

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Als je op vakantie bent is het wel zo prettig dat je huis op afstand in de gaten gehouden kan worden. De redactie van ID.nl vond vijf mooie weerbestendige beveilingcamera's om huis en haard in de gaten te houden.

Een buitencamera bij je huis is handig. Het geeft een gerust gevoel, zeker als je niet thuis bent. Ook als er ooit iets gebeurt, heb je beeldmateriaal dat je kan helpen. En soms is een camera alleen al genoeg om inbrekers af te schrikken. Het is gewoon een extra paar ogen die altijd opletten, zonder dat jij dat hoeft te doen. We hebben vijf weerbestendige modellen voor je gevonden en kijken we daarbij ook extra naar de opslagmogelijkheden van de videobeelden.

TP-Link Tapo C425

De TP-Link Tapo C425 is een draadloze beveiligingscamera die je eenvoudig kunt installeren zonder gedoe met kabels. Met een 2K QHD-resolutie levert deze camera scherpe beelden, zowel overdag als 's nachts. Dankzij de ingebouwde batterij en optionele zonnepaneel is hij ideaal voor plekken zonder stroomvoorziening.

Wat betreft opslag biedt de Tapo C425 flexibiliteit. Je kunt kiezen voor lokale opslag via een microSD-kaart tot 512 GB, wat ongeveer 28 dagen aan 2K-beelden kan bevatten. Daarnaast is er de mogelijkheid om gebruik te maken van Tapo Care, een cloudservice die 30 dagen videohistorie, meldingen met snapshots en slimme sorteerfuncties biedt. Voor gebruikers die liever geen abonnement willen, is de lokale opslag een uitstekende optie.

⚡️ Stroomvoorziening: Batterij / netstroom / zonnepaneel
📝 Abonnement vereist: Nee (optioneel)
💾 Opslagcapaciteit: niet geïntegreerd, zelf plaatsen (max 512 GB)

Imou Cruiser 2

De Imou Cruiser 2 is een veelzijdige beveiligingscamera met een resolutie van 3MP of 5MP, afhankelijk van het model. Met functies zoals pan- en tiltbewegingen, nachtzicht en bewegingsdetectie houdt deze camera een oogje in het zeil, zelfs in de donkerste uithoeken van je terrein.

Op het gebied van de opslag van beelden biedt de Cruiser 2 meerdere opties. Je kunt beelden lokaal opslaan op een microSD-kaart tot 256 GB. Daarnaast ondersteunt de camera opname naar een NAS of FTP-server, wat handig is voor gebruikers die hun beelden centraal willen opslaan zonder afhankelijk te zijn van cloudservices. Voor extra gemak is er ook de mogelijkheid om gebruik te maken van Imou Protect, een cloudservice met AI-detectie en 30 dagen opslag.

⚡️ Stroomvoorziening: Netstroom
📝 Abonnement vereist: Nee (optioneel)
💾 Opslagcapaciteit: niet geïntegreerd, zelf plaatsen (max 256 GB)

Ring Spotlight Cam Plus Plug

De Ring Spotlight Cam Plus Plug is een beveiligingscamera die je eenvoudig op het stroomnet aansluit. Met 1080p HD-video, tweeweg-audio en ingebouwde spotlights biedt deze camera uitgebreide beveiligingsfuncties voor je huis. De bewegingssensoren activeren automatisch de verlichting en starten de opname wanneer er beweging wordt gedetecteerd.

De Ring Spotlight Cam Plus maakt gebruik van cloudopslag via een Ring Protect-abonnement. Met dit abonnement kun je videobeelden tot 180 dagen opslaan en bekijken. Er is geen optie voor lokale opslag, dus een stabiele internetverbinding is belangrijk. Voor gebruikers die liever geen abonnement willen, biedt Ring beperkte functionaliteit zonder opslagmogelijkheden.

⚡️ Stroomvoorziening: Netstroom
📝 Abonnement vereist: Ja (voor opname en terugkijken beelden)
💾 Opslagcapaciteit: niet van toepassing, alleen cloud

Eufy Solar Wall Light Cam S120

De Eufy Solar Wall Light Cam S120 combineert een buitenlamp met een beveiligingscamera, wat zorgt voor een onopvallende beveiligingsoplossing. Met een 2K HD-resolutie en nachtzicht houdt deze camera je eigendommen scherp in de gaten, terwijl de geïntegreerde lamp voor extra verlichting zorgt. Dankzij het zonnepaneel en de ingebouwde batterij is hij energiezuinig en milieuvriendelijk.

Op het gebied van opslag biedt de S120 8 GB aan lokale opslag, wat ongeveer 60 dagen aan videobeelden kan bevatten. Er zijn geen maandelijkse kosten verbonden aan het gebruik van deze camera, tenzij je kiest voor extra cloudgebaseerde functies zoals Cloud Backup of pushmeldingen met miniatuurweergaven van videobeelden. Deze functies vereisen tijdelijke opslag in de cloud, maar de basisfunctionaliteit werkt volledig lokaal.

⚡️ Stroomvoorziening: Batterij en zonnepaneel
📝 Abonnement vereist: Nee
💾 Opslagcapaciteit: 8 GB, niet uitbreidbaar

Philips Hue Secure camera met verstraler

De Philips Hue Secure camera met verstraler integreert naadloos met het Hue-ecosysteem, waardoor je slimme verlichting en beveiliging kunt combineren. Met 1080p HD-video, nachtzicht en een krachtige verstraler biedt deze camera uitgebreide beveiligingsmogelijkheden. De installatie is eenvoudig en de camera werkt samen met andere Hue-apparaten voor een geïntegreerde smart home-ervaring.

Kijken we naar het opslaan van beelden, dan ondersteunt de Hue Secure camera lokale opslag via een microSD-kaart tot 128 GB. Daarnaast is er de mogelijkheid om gebruik te maken van cloudopslag via een Hue Secure-abonnement, dat extra functies zoals AI-detectie en langere opslagduur biedt. Zonder abonnement zijn de basisfuncties zoals live streaming en meldingen beschikbaar, maar voor geavanceerdere functies is een betaald abonnement vereist.

⚡️ Stroomvoorziening: Batterij en zonnepaneel of netstroom
📝 Abonnement vereist: Nee (optioneel voor cloudopslag)
💾 Opslagcapaciteit: Niet geïntegreerd, zelf plaatsen (max 128 GB)