Spatial audio is een enorme hype als het over audio gaat. Maar wat is het nou precies? En wat heeft het met Apple en Dolby Atmos te maken?

Bij spatial audio of ruimtelijke audio wordt geluid bedoeld dat je helemaal omhult. Links, rechts, voor, achter en zelfs boven je. Denk je nu spontaan aan hoe filmgeluid van alle kanten op je afkomt in de bioscoop? Dan zit je er niet ver naast. Het gebeurt inderdaad weleens dat spatial audio gewoon wordt gebruikt als synoniem voor surroundgeluid zoals je dat kent uit de bioscoopzaal. Denk dan aan formaten als Dolby Atmos of DTS:X.

Maar in een bioscoop worden heel veel speakers gebruikt die rond de zitplaatsen zijn geplaatst. Bij je thuis kun je iets soortgelijks bereiken met een AV-receiver of een soundbar. Spatial audio wil dezelfde ervaring bieden, maar met minder luidsprekers. De twee speakers in een hoofdtelefoon bijvoorbeeld.

Het doel blijft die omhullende ervaring te geven met geluid dat van alle kanten op je afkomt. Spatial audio wil dus hetzelfde bieden als bijvoorbeeld Dolby Atmos, maar dan via je hoofdtelefoon. 

De AirPods Max van Apple bieden ruimtelijke audio met headtracking.

Bij Apple

Spatial audio of ruimtelijke audio is vooral dankzij Apple een bekende term geworden. Apple introduceerde het met de (eerste) AirPods Pro en de AirPods Max, inmiddels kun je het gebruiken met alle AirPods en sommige modellen van Beats. 

Ruimtelijke audio bij Apple is een slim algoritme dat geluid van een film of muziek driedimensionaal maakt. Dat gebeurt in de AirPods zelf, wat voor een deel verklaart waarom de Apple-hoofdtelefoons net wat duurder zijn. Er zit een stuk extra technologie in. Die zit verpakt in een speciale audiochip (de H1, H2 of W1).

Tijdens het instellen op een Apple TV kun je ruimtelijke audio en stereo vergelijken.

Apple gaat nog een stap verder met z’n Ruimtelijke Audio (let op de hoofdletters). Sensors in de hoofdtelefoon of oortjes detecteren jouw houding en hoofdpositie ten opzichte van het scherm van je iPad of iPhone. Draai je jouw hoofd naar links, dan beweegt het geluid voor je naar je rechterkant. Hierdoor lijkt het net alsof de geluidsbron voor je blijft. 

Dit concept heet 'headtracking' en het zorgt ervoor dat bijvoorbeeld dialogen altijd uit het scherm lijken te komen, ook als je even beweegt. Is dat nuttig? Toch wel, omdat je brein zo sneller misleid wordt. Dat woord ‘misleiden’ klinkt niet echt leuk, maar in het geval van filmkijken of gamen moet je het eerder zien als een synoniem voor ondergedompeld worden. 

Spatial Audio zit ook in de Apple TV 4K, wat heel interessant is. Als je een paar AirPods verbindt met de Apple-mediaspeler, kun je bij het bekijken van films en bij games en muziek heel overtuigende ruimtelijke audio beleven.

Bij andere merken

Apple is uiteraard niet de enige die met spatial audio bezig is. Sony bijvoorbeeld, was er ook heel vroeg bij. In de app die hoort bij de meeste Sony-hoofdtelefoons en -draadloze oordoppen is er ondersteuning voor 360 Reality Audio. Het is een muziekformaat van Sony (op basis van MPEG-H) dat door een Sony-headset rondom je wordt afgespeeld. De weergave wordt zelfs geoptimaliseerd voor jouw persoonlijke oorkarakteristieken. Daarvoor moet je in de Sony Headphones-app foto’s nemen van je oren. 360 Reality Audio vind je onder meer bij Amazon Music, Deezer, Tidal en nugs.net (een streamingdienst met live-concerten).

Inmiddels kun je op een functie als spatial audio rekenen bij de meeste (duurdere) hoofdtelefoons en in-ears. Bij Bose bijvoorbeeld, heet het ‘Immersive Audio’, JBL noemt het ‘JBL Spatial Sound’, bij Jabra is het gewoon ‘Spatial Sound’. Soms gaat het enkel om een ‘statistische’ spatial audio-functie, zonder headtracking. Slechts een beperkt aantal modellen komt met een dynamische versie die sensors gebruikt om je hoofdpositie te meten.

Veel spatial audio-functies vereisen dat je een foto neemt van je oren.

Streamingdiensten

De meeste spatial audio-algoritmes zetten alle audiotypes om naar ruimtelijk, omhullend geluid. Dat is handig, want bijvoorbeeld de meeste muziek is in het stereoformaat (links en rechts geluid). Het best werken ze met content die al voorzien is van surroundgeluid of in een spatial audio-formaat.

Ook hier speelt Apple een voortrekkersrol. Via Apple Music biedt het veel muziek aan in Dolby Atmos. Beluister je deze nummers bijvoorbeeld via een soundbar, dan krijg je regulier Dolby Atmos-geluid. Gebruik je echter AirPods Pro verbonden met een Apple TV 4K, dan wordt het ‘Spatial Audio with Dolby Atmos’. Het blijft dan Atmos-geluid, maar wel met headtracking erbij. 

Ook Netflix biedt spatial audio aan. Om het ingewikkeld te maken betekent Spatial Audio hier net iets anders dan bij Apple en andere hoofdtelefoonfabrikanten. Het achterliggende idee blijft wel hetzelfde: surroundgeluid bieden via een beperkt aantal speakers. Netflix denkt dan echter in eerste plaats aan de tv-speakers of een goedkopere soundbar. De streamingdienst ondersteunt daarnaast ook wel spatial audio met headtracking via hoofdtelefoons. Dat is met Netflix mogelijk met headsets van Apple, Google en Samsung.

Helder samengevat

Spatial Audio mag dan een hype zijn, het staat wel voor iets concreet. Alleen is er wel wat verwarring over de terminologie. Spatial Audio of Ruimtelijke Audio met hoofdletters is echt de knappe technologie van Apple die je gebruikt met hun hoofdtelefoons.

Er wordt daarnaast ook veel over ‘spatial audio’ gesproken in de algemene zin. Het komt op hetzelfde neer, maar het gaat dan niet per se over technologie van Apple. En dan zijn er nog alternatieve namen, zoals Immersive Audio of Spatial Sound. Ook hier is het eindresultaat min of meer hetzelfde, maar is er voor technische en marketingredenen gekozen voor een andere naam.

De spectaculairste vorm van spatial audio is met headtracking, waarbij je nog meer in een bubbel van omhullend geluid wordt geplaatst.

Leestip: Auracast: samen naar bluetooth-audio luisteren

Heeft tv-technologie haar hoogtepunt bereikt? Als we naar de nieuwste aankondigingen van LG kijken, lijkt het antwoord een duidelijk 'nee'. Met indrukwekkende innovaties zoals nóg helderdere oled-schermen dankzij geavanceerde materialen, een vernieuwde afstandsbediening en slimme AI-functies die het gebruiksgemak naar een hoger niveau tillen, bewijst LG dat er nog genoeg ruimte is voor vooruitgang.

De G-reeks is al een aantal jaren het topmodel van LG, het is de showcase voor nieuwe oled-technologie. Dit jaar is de G5 uitgerust met een nieuw type oled-paneel. Net als vorig jaar heeft LG de voorkeur om in plaats van alleen het paneel te benoemen de naam ‘Brightness Booster Ultimate’ gekozen, die wat algemener klinkt. Daarmee benadrukt LG dat de verbetering te danken is aan zowel aangepaste hardware als verbeterde software.

De G5 zou volgens LG tot 3x helderder zijn dan een conventionele oled (zoals bijvoorbeeld de B5), op een wit venster dat 3% van het schermoppervlak inneemt op zwarte achtergrond. Op een volledig wit scherm zou de verbetering 40% zijn ten opzichte van de G4. Uit de presentatie konden we opmaken dat dat bij een correcte kalibratie ongeveer 2.400 nits zou betekenen op een klein schermoppervlak en zelfs 300 nits op een volledig wit veld.  Bijzonder indrukwekkend, vooral omdat het paneel geen MicroLens Array meer heeft die gebruikt werd op de G4, en omdat LG bovendien een hogere energie-efficiëntie claimt. Het nieuwe paneel levert ook een verbetering van het kleurbereik. De G5 is bovendien uitgerust met een vernieuwd anti-reflectiefilter. Daardoor bewaart het bij veel omgevingslicht niet alleen perfect zwart maar ook rijkere kleuren. Voor gamers ondersteunt de G5 AMD FreeSync Premium en NVIDIA G-Sync, gamen kan in 4K met verversingssnelheid tot 165Hz. De G5 zal beschikbaar zijn voor de formaten 97 inch, 83 inch, 77 inch, 65 inch, 55 inch en voor het eerst ook in 48 inch. De 97 en 48 inch-versies niet uitgerust zijn met Brightness Booster Ultimate en zijn beperkt tot 4K144.

De M5, een draadloze G5

De G-serie kreeg van LG vorig jaar al het gezelschap van de M-reeks. De M5 is in essentie een G5, maar is verder uitgerust met een Zero Connect Box waarop alle aansluitingen zitten en die je plaatst waar je wilt. Hij stuurt beeld, geluid en data draadloos naar de tv.

De M5 zal beschikbaar zijn in de modellen 97 inch, 83 inch, 77 inch, en 65 inch. Net zoals bij de G5 is de 97 inch-versie niet voorzien van de Brightness Booster Ultimate. Alle modellen van de M5 zijn beperkt tot 4K144.

De Alpha 11 Gen2-processor

De Alpha 11-processor die vorig jaar zijn intrede deed is toe aan de tweede generatie. Dit zijn de belangrijkste vernieuwingen:

De nieuwe LG-afstandsbediening met aparte AI-knop.

De Magic Remote heeft na vele jaren dienst eindelijk een opvolger. De nieuwe afstandsbediening is wat slanker, maar vooral heeft ze minder toetsen. Onderzoek van LG wees uit dat cijfertoetsen nauwelijks nog gebruikt worden en die zijn dan ook verdwenen. Een aantal toetsen hebben ook een dubbele functie, door de toets lang in te drukken. De Home Hub, waar je alle slimme apparaten in je huis terugvindt, heeft nu een eigen toets. Druk hem lang in om een andere ingang te selecteren. Volume- en kanaaltoetsen zijn nu compacte kanteltoetsen. De mute toets is verdwenen, druk de volumetoets lang naar beneden voor mute. De microfoontoets is vervangen door een AI-toets en dat brengt ons naadloos bij de wijzigingen in webOS 25.

Aan de lay-out van webOS is niet zo veel veranderd, LG zet vooral sterk in op AI om het gebruiksgemak te verbeteren en stemherkenning en stemcommando’s nemen daarbij een belangrijke rol. De demo's die we tijdens de presentatie zagen waren allen in het Engels, het is dus afwachten of deze ook in het Nederlands beschikbaar komen en werkend zullen zijn:

Een nieuwe Sound Wizard helpt je de beste geluidsinstellingen te kiezen.

LG heeft verder ook een leuke AI-toepassing ingebouwd. Je kunt op basis van tekst-input AI-beelden genereren die je als screensaver kunt gebruiken. Die beelden worden overigens niet op de tv zelf gecreëerd, maar online in de cloud. Je krijgt van LG 100 credits, waarmee je 100 beelden kunt maken.

De Huawei Watch D2 is misschien wel de meest bijzondere smartwatch die je op dit moment kunt kopen. Hoewel je het van de buitenkant niet zou zeggen, is dit namelijk ook een medisch goedgekeurde bloeddrukmeter. Die combinatie maakt van de Watch D2 een boeiend apparaat, en dat leggen we je graag uit in deze review.

Laten we beginnen met de bloeddrukmeter. Die is verwerkt in de smartwatch en werkt samen met het speciale horlogebandje, dat uit meerdere delen bestaat. Als je op het horlogescherm aantikt dat je een bloeddrukmeting wilt starten, blaast het bandje zichzelf letterlijk op om strak om je pols te zitten. Dat voel je, en de eerste dagen is dat bijzonder. Niet dat het bandje zo strak zit dat het pijn doet, maar je bent je plotseling heel bewust van het bloed dat door je onderarm stroomt.

©Rens Blom

Het horlogebandje bestaat uit verschillende delen en blaast zichzelf op commando op.

Bij de bloeddrukmeting is het belangrijk dat je de juiste pose aanneemt en vervolgens stil bent en niet beweegt. Je dient je arm naar je borst te buigen en gebruikt je andere arm als ondersteuning, zoals je op onderstaande foto ziet.

©Rens Blom

Tijdens de bloeddrukmeting dien je stil te zitten of staan en niet te praten.

De bloeddrukmeting duurt nog geen minuut. Omdat de test snel uit te voeren is, is de drempel om het te doen ook laag. Wel is het belangrijk dat je rekening houdt met de randvoorwaarden om tot een accurate bloeddrukmeting te komen. Zo raadt Huawei het – op basis van wetenschappelijk onderzoek – af om een test te doen als je net koffie op hebt of bijvoorbeeld aan het sporten bent.

©Rens Blom

Huawei heeft de bloeddrukmeetfunctie van de Watch D2 laten keuren door gezondheidsautoriteiten en een medische certificatie ontvangen. Dat betekent dat de meetresultaten van de smartwatch nauwkeurig genoeg zijn om te kunnen voorleggen aan artsen. En dat is een interessant punt, want heel wat Nederlanders hebben een verhoogde bloeddruk. Zij moeten daarom regelmatig hun bloeddruk meten en die resultaten doorgeven aan de dokter. Een bloeddrukmeter is een los apparaat, dat bijvoorbeeld om je pols of bovenarm wordt geplakt. De Huawei Watch D2 zit al – als smartwatch – om je pols en vereist dus geen extra handeling.

Om te bewijzen dat de resultaten van de Watch D2 echt nauwkeurig zijn, regelde Huawei op een persevenement medici met verschillende professionele bloeddrukmeters. Die testten zij – net als de Watch D2 – in een periode van twintig minuten meermaals om onze pols en bovenarm. De resultaten van de drie gadgets lagen inderdaad enorm dicht bij elkaar.

©Rens Blom

De smartphone-app geeft goed inzicht in je bloeddrukmetingen.

Draag je de Huawei Watch D2 op advies van je huisarts, dan kan hij of zij vragen om een ambulante bloeddrukmeting. Dat wil zeggen dat je 24 uur lang je bloeddruk bijhoudt. De Watch D2 ondersteunt deze functie na het activeren in de app en meet dan op gezette tijden in die 24 uur je bloeddruk. Dat rapport is vervolgens beschikbaar in de smartphone-app van Huawei om te delen met je dokter. En dat werkt prima. Vooraf hadden we enige zorgen dat we 's nachts wakker zouden worden als het horlogebandje zichzelf strak zou trekken om onze pols, maar dat is die nacht niet gebeurd. Dat terwijl we toch een redelijk lichte slaper zijn.

De Watch D2 als smartwatch

Goed, dat over de bloeddrukmeter, toch de functie waarmee Huawei zijn Watch D2 wil onderscheiden van andere smartwatches. Maar de Watch D2 is ook een typische smartwatch. Weliswaar iets lomper dan een Apple Watch, maar verkrijgbaar in wit met goud en het zwart. Met een mooi en groot oledscherm, de mogelijkheid om meldingen van je smartphone te tonen en je muziek te bedienen, bijvoorbeeld.

©Rens Blom

De Watch D2 is naast een bloeddrukmeter ook een – ietwat lompe – smartwatch.

Niet alles kan echter. De Huawei-smartphone-app installeren kan op iOS wél vanuit de appwinkel, maar moet op Android vanaf de Huawei-website. Het besturingssysteem van het horloge is ook minder slim dan dat van Apple en Samsung. Zo kun je minder bekende apps op de smartwatch gebruiken en is het niet mogelijk om contactloos te pinnen.

De lange accuduur van vijf dagen – inclusief regelmatige bloeddrukmetingen – maakt echter veel goed. Een Apple Watch of Samsung-smartwatch moet elke dag even aan de lader én is geen medisch goedgekeurde bloeddrukmeter. Weliswaar slimmer qua app-foefjes, maar niet iedereen zal daar zwaar aan tillen.

©Rens Blom

Het horloge houdt als jij dat wilt onder meer je sportieve prestaties bij.

Conclusie: Huawei Watch D2 kopen?

Onder de streep is de Huawei Watch D2 een prima smartwatch én een bloeddrukmeter, wat het een interessant apparaat maakt voor wie zonder fratsen zijn of haar bloeddruk wil bijhouden. De adviesprijs van 399 euro vinden we dan ook gerechtvaardigd.