Met de Epix Pro (Gen 2) legt Garmin de lat voor de concurrentie weer wat hoger. Het nieuwe topmodel multisport-sporthorloge biedt duidelijk meer functionaliteit dan zijn voorganger én dat zelfs zonder dat de prijs is verhoogd. Of ook upgraden inmiddels een scenario is bij smartwatches is echter weer een ander verhaal.

Anders dan bij zijn voorganger valt er bij de Epix Pro ook echt iets te kiezen. De Pro is er namelijk in twee modellen en drie maten. Bij de modellen is er onderscheid tussen een Pro Standard met Gorilla Glass en een roestvrijstalen afwerking, en een Pro Sapphire met een titanium afwerking en nog krasvaster glas van saffierkristal.

Het prijsverschil tussen de twee is 100 euro. Bij de grootte is er keuze tussen een model van 42, 47 en 51 mm. Het is dus goed mogelijk ook een maat te kiezen die goed past bij de dikte van de pols. Omdat zeker het 51 mm-model ook bijna 1,5 centimeter dik is,  is een bezoekje aan een echte winkel om te passen zeker aan te bevelen en dat geldt helemaal wanneer je van plan bent het horloge ook ‘s nachts te dragen. Afhankelijk van de slaaphouding is het niet altijd even comfortabel.

©Edmond Varwijk

De Garmin Epix Pro is er in drie maten en twee modellen.

Amoled-scherm

De Epix Pro is hét premium model van Garmin met amoled-scherm. Afhankelijk van de maat is dat scherm 30,4, 33,0 of 35,6 mm in doorsnee groot bij een resolutie van respectievelijk 390 x 390, 416 x 416 of 454 x 454 pixels. Het scherm is scherp met heldere kleuren. Een nieuwe mogelijkheid van de Epix Pro is de Red Shift-mode. In deze modus gebruikt het scherm alleen nog rode kleuren. Het is hierdoor in het donker nog altijd prima leesbaar maar minder verstorend op de nachtrust dan een scherm dat ook nog blauw licht gebruikt. Anders dan bij de Fenix-serie is er van de Epix Pro geen Solar-versie. Verwacht je erg lang onderweg te zijn en wil je als je buiten bent het horloge bijladen via zonne-energie, dan is de Epix dus niet de goede keuze.

©Edmond Varwijk

Accuduur en rood licht

Of het ontbreken van Solar echt een gemis is, hangt af van het gebruik. Inmiddels weet Garmin namelijk zoveel energie in de accu van zijn horloges te stoppen en de horloges zelf ook nog eens zo energiezuinig te maken, dat ook zonder opladen via een zonnecel de accu al heel lang meegaat. Ga je echt lang van huis en kom je onderweg geen stopcontact tegen, dan is het meenemen van een kleine powerbank bovendien altijd sneller en efficiënter dan bijtanken op zonne-energie. Denk ook niet dat een kleiner scherm een langere accuduur oplevert, integendeel. Omdat een groter model meer ruimte voor de batterij oplevert, verschillen de scores per maat en model. De accuduur van de 51mm-versie is veruit het grootste met 31 dagen smartwatch-gebruik (tegen 16 en 10 voor de kleinere modellen) en 38 uur multiband-GPS (tegen 20 en 13 bij de 47 en 41 mm-modellen).

©Edmond Varwijk

Nieuwe hardware en functionaliteit

Hoewel de nieuwe Epix Pro een absolute alleskunner is, in vergelijking tot zijn voorganger is het maar een bescheiden upgrade. De belangrijkste vernieuwing is wat de hardware betreft de nieuwe Elevate v5-sensor. Deze optische hartslagmeter is nauwkeuriger dan zijn voorganger én technisch in staat een elektrodiagram (ECG) te maken. Een ECG registreert sterkte en ritme van de hartslag op basis van elektrische signalen en bijvoorbeeld onregelmatigheden constateren. Het is een voor artsen waardevol instrument en bijvoorbeeld de Apple Watch biedt deze mogelijkheid al enige tijd. Garmin niet en ook niet met deze nieuwe Elevate v5-sensor. De hardware is er dus wel maar de mogelijkheid nog niet. Onbekend is of het met een komende software-update van de firmware of de Garmin-app mee komt of pas met een volgende versie van de Epix.

Een tweede nieuwe hardwarefunctie is de zaklamp. Aan de bovenzijde van de Epix, daar waar het bandje aan de bezel zit, bevindt zich nu een ledlampje. Deze kan gebruikt worden als zaklamp met vier niveaus van helderheid en kan ook een rood licht schijnen. Een zaklamp in het horloge klinkt als een totaal overbodig onzinfunctie maar het moet gezegd, het voegt echt iets toe. Van toiletgang op de camping tot even iets zoeken in de keuken tot wel degelijk het bijschijnen tijdens een deel van een wandelroute als het toch donkerder is geworden dan verwacht.

De Epix Pro onthoudt zelf de laatst gebruikte kleur en sterkte en het lampje laat zich met twee snelle drukken op de knop linksboven aan het horloge snel in- en uitschakelen. Ben je echt op hike en in problemen dan kan de zaklamp ook verschillende noodsignalen knipperen. Ook knipperen ter ondersteuning van het aanhouden van een cadans bij een hardlooptraining is een mogelijkheid.

Ook interessant: Waar voor je geld: 5 echt goede sporthorloges

©Edmond Varwijk

Een derde verandering is dat ook de standaarduitvoering (die met Gorilla Glass) nu multiband-GNSS positiebepaling heeft, net als dat nu alle modellen beschikken over 32GB intern geheugen. De Sapphire-modellen komen standaard al met de landkaarten, en bij de standaardversie laten deze zich eenvoudig toevoegen. Voor verbinding met andere apparaten en netwerken zijn er bluetooth, ANT+ en wifi. LTE (4/5G) voor draadloze verbinding onderweg zonder noodzaak een smartphone mee te nemen ontbreekt helaas. Hetzelfde geldt voor draadloos opladen, hiervoor blijft de zeer specifieke Garmin-oplaadkabel noodzakelijk.

Meer sport, meer data

Verder bezit de Epix Pro alles wat je verwacht zoals een meter voor het zuurstofgehalte in het bloed, een kompas, gyroscoop, een versnellingsmeter, thermometer en een omgevingslichtsensor. De hoeveelheid gegevens die de Epix Pro met deze sensoren verzamelt is enorm, zeker wanneer je de smartwatch behalve overdag ook 's nachts draagt. Een deel daarvan staat elke morgen als het ochtendrapport klaar; andere gegevens komen alleen voor of na een training of door analyse in Garmin Connect. Deze combinatie van app en website is erg uitgebreid en kan behalve eindeloze analyses van routes en trainingen ook nieuwe routes en nieuwe trainingen inplannen en synchroniseren met de Epix Pro.

©Edmond Varwijk

Behalve het ochtendrapport zijn er ook hele specifieke waarden die belangrijk zijn voor iedereen die serieus aan het sporten is. Denk aan automatische schatting van VO2-max, ftp en lactaatdrempel, hrv- en trainingsstatus, trainingreadyness voor als je wilt gaan trainen, trainingseffect, slaap, slaapscore, bloedzuurstofsaturatie, stress, body battery en ademhalingsfrequentie en nog veel meer.

Met de Epix Pro komen er twee nieuwe scores bij, de Hillscore en de Endurance Score. De Hillscore toont het vermogen om heuvelopwaarts te lopen en gebruikt hiervoor dezelfde gegevens als de VO2-max score. Het is een schatting die echter nauwkeuriger wordt wanneer je meer traint. De tweede is de Endurance-score. Deze bepaalt het uithoudingsvermogen op basis van de trainingsgegevens en bouwt eveneens voort op een langere tijd de VO2-max berekenen. Het zijn leuke nieuwe scores, maar voorlopig vooral ook alleen dat.

©Edmond Varwijk

Naast alle bestaande sporten komt de Epix Pro met een hele lijst nieuwe sportprofielen zoals basketbal, volleybal, badminton, cricket, ijshockey, schaatsen, snorkelen en nog veel meer. Anders dan van alle eerdere sportprofielen zijn deze vooral bedoeld om wanneer je een dergelijke activiteit doet, deze herkenbaar te loggen. Het is niet dat Garmin voor deze activiteiten hele specifieke data registreert. Voor een volledige lijst van alle beschikbare opties en metrics, check de Garmin-website. 

Grenzen aan de groei

Om het horloge te bedienen, kan behalve het aanraakscherm ook gebruikgemaakt worden van de vijf duidelijke knoppen aan de zijkant. De combinatie van aanraakscherm én knoppen is en blijft onverminderd onze favoriete manier om een smartwatch te kunnen bedienen. Het is direct en trefzeker en afhankelijk van de persoonlijke voorkeur en of het tijdens rust of juist bij het sporten is, kan de ene of de andere mogelijkheid gebruikt worden.

Bovendien heeft Garmin zijn besturingssysteem volledig afgestemd op de combinatie van scherm en knoppen. En toch merk je dat naarmate meer en meer functionaliteit aan de smartwatches wordt toegevoegd, ook dit bedieningsmodel langzaam aan zijn grens komt. Vaker dan bij eerdere Garmin-modellen is het zoeken en is soms ook gewoon de handleiding nodig om te ontdekken waar iets zit en hoe het gebruikt moet worden. Het wordt nog een hele uitdaging voor Garmin om bij volgende modellen met dan weer nieuwe functies en mogelijkheden deze toegankelijk te houden.

©Garmin

Concurrentie

Navigeren, kaart lezen, Garmin Pay waarmee je onderweg kunt betalen door je betaalkaart aan de smartwatch te koppelen, het afspelen van muziek, het ongekende Connect-platform, de prachtige analyses, de mogelijkheid routes te maken en te synchroniseren, het aantal mogelijkheden van de Epix Pro is enorm.

Toch is het jammer dat een smartwatch dat zichzelf 'ultiem' noemt niet ook echt alle functionaliteit biedt die mogelijk is. Het ontbreken van Solar en LTE zijn er daar twee van maar ook het nog niet kunnen maken van een ECG terwijl de nieuwe hartslagsensor dat technisch wel kan. De mogelijkheden zijn bovendien zo veel en zo breed dat de meeste gebruikers er maar een fractie van zullen gebruiken.

Voor de aanschaf goed nadenken over welke functionaliteit echt nodig is en welke optioneel of zelfs gemist kan worden, scheelt bij de aanschaf al snel vele honderden euro’s. En daarvoor hoef je nog niet eens naar een ander merk en platform, ook in eigen huis heeft Garmin voldoende zeer uitgebreide gps-smartwatches die nauwelijks voor de Epix Pro onderdoen.

©Edmond Varwijk

Conclusie

 Wanneer een merk begint zijn producten met Pro of Plus aan te duiden, is dat doorgaans het moment om af te haken. Dat geldt echter niet voor deze Epix Pro, zonder meer een van de beste en meest uitgebreide gps-smartwatches die er te koop is. Zelfs al ontbreken Solar en LTE, de verbeterde hardware, de nieuwe functies en de zeer uitgebreide inzichten in activiteiten en gezondheid maken dit een absoluut premium-model en de beste keuze voor wie echt alles wil. De prijs die Garmin vraagt voor de Epix Pro is zeer fors, maar gegeven wat je ervoor krijgt niet onredelijk. Daarbij heeft de Sapphire-versie met titanium-afwerking absoluut de voorkeur boven de standaard-editie.

Heb je echter al een eerdere Epix dan is er echter onvoldoende reden om een upgrade naar een Pro te rechtvaardigen. Overweeg je het grootste model, ga dan zeker proefpassen in een winkel. Het 51 mm-model is niet alleen groot maar ook wel echt zo fors dat het niet iedereen past of langdurig draaggenot geeft.

Lees ook: Welk smartwatch-merk heeft het beste fitnessplatform?

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.