ID.nl logo
Review Garmin Epix Pro - Geen verplichte upgrade
© Garmin
Gezond leven

Review Garmin Epix Pro - Geen verplichte upgrade

Met de Epix Pro (Gen 2) legt Garmin de lat voor de concurrentie weer wat hoger. Het nieuwe topmodel multisport-sporthorloge biedt duidelijk meer functionaliteit dan zijn voorganger én dat zelfs zonder dat de prijs is verhoogd. Of ook upgraden inmiddels een scenario is bij smartwatches is echter weer een ander verhaal.

Anders dan bij zijn voorganger valt er bij de Epix Pro ook echt iets te kiezen. De Pro is er namelijk in twee modellen en drie maten. Bij de modellen is er onderscheid tussen een Pro Standard met Gorilla Glass en een roestvrijstalen afwerking, en een Pro Sapphire met een titanium afwerking en nog krasvaster glas van saffierkristal.

Het prijsverschil tussen de twee is 100 euro. Bij de grootte is er keuze tussen een model van 42, 47 en 51 mm. Het is dus goed mogelijk ook een maat te kiezen die goed past bij de dikte van de pols. Omdat zeker het 51 mm-model ook bijna 1,5 centimeter dik is,  is een bezoekje aan een echte winkel om te passen zeker aan te bevelen en dat geldt helemaal wanneer je van plan bent het horloge ook ‘s nachts te dragen. Afhankelijk van de slaaphouding is het niet altijd even comfortabel.

©Edmond Varwijk

De Garmin Epix Pro is er in drie maten en twee modellen.

Amoled-scherm

De Epix Pro is hét premium model van Garmin met amoled-scherm. Afhankelijk van de maat is dat scherm 30,4, 33,0 of 35,6 mm in doorsnee groot bij een resolutie van respectievelijk 390 x 390, 416 x 416 of 454 x 454 pixels. Het scherm is scherp met heldere kleuren. Een nieuwe mogelijkheid van de Epix Pro is de Red Shift-mode. In deze modus gebruikt het scherm alleen nog rode kleuren. Het is hierdoor in het donker nog altijd prima leesbaar maar minder verstorend op de nachtrust dan een scherm dat ook nog blauw licht gebruikt. Anders dan bij de Fenix-serie is er van de Epix Pro geen Solar-versie. Verwacht je erg lang onderweg te zijn en wil je als je buiten bent het horloge bijladen via zonne-energie, dan is de Epix dus niet de goede keuze.

©Edmond Varwijk

Accuduur en rood licht

Of het ontbreken van Solar echt een gemis is, hangt af van het gebruik. Inmiddels weet Garmin namelijk zoveel energie in de accu van zijn horloges te stoppen en de horloges zelf ook nog eens zo energiezuinig te maken, dat ook zonder opladen via een zonnecel de accu al heel lang meegaat. Ga je echt lang van huis en kom je onderweg geen stopcontact tegen, dan is het meenemen van een kleine powerbank bovendien altijd sneller en efficiënter dan bijtanken op zonne-energie. Denk ook niet dat een kleiner scherm een langere accuduur oplevert, integendeel. Omdat een groter model meer ruimte voor de batterij oplevert, verschillen de scores per maat en model. De accuduur van de 51mm-versie is veruit het grootste met 31 dagen smartwatch-gebruik (tegen 16 en 10 voor de kleinere modellen) en 38 uur multiband-GPS (tegen 20 en 13 bij de 47 en 41 mm-modellen).

Batterij van je sporthorloge leeg?

Een powerbank geeft nieuwe energie

©Edmond Varwijk

Nieuwe hardware en functionaliteit

Hoewel de nieuwe Epix Pro een absolute alleskunner is, in vergelijking tot zijn voorganger is het maar een bescheiden upgrade. De belangrijkste vernieuwing is wat de hardware betreft de nieuwe Elevate v5-sensor. Deze optische hartslagmeter is nauwkeuriger dan zijn voorganger én technisch in staat een elektrodiagram (ECG) te maken. Een ECG registreert sterkte en ritme van de hartslag op basis van elektrische signalen en bijvoorbeeld onregelmatigheden constateren. Het is een voor artsen waardevol instrument en bijvoorbeeld de Apple Watch biedt deze mogelijkheid al enige tijd. Garmin niet en ook niet met deze nieuwe Elevate v5-sensor. De hardware is er dus wel maar de mogelijkheid nog niet. Onbekend is of het met een komende software-update van de firmware of de Garmin-app mee komt of pas met een volgende versie van de Epix.

Een tweede nieuwe hardwarefunctie is de zaklamp. Aan de bovenzijde van de Epix, daar waar het bandje aan de bezel zit, bevindt zich nu een ledlampje. Deze kan gebruikt worden als zaklamp met vier niveaus van helderheid en kan ook een rood licht schijnen. Een zaklamp in het horloge klinkt als een totaal overbodig onzinfunctie maar het moet gezegd, het voegt echt iets toe. Van toiletgang op de camping tot even iets zoeken in de keuken tot wel degelijk het bijschijnen tijdens een deel van een wandelroute als het toch donkerder is geworden dan verwacht.

De Epix Pro onthoudt zelf de laatst gebruikte kleur en sterkte en het lampje laat zich met twee snelle drukken op de knop linksboven aan het horloge snel in- en uitschakelen. Ben je echt op hike en in problemen dan kan de zaklamp ook verschillende noodsignalen knipperen. Ook knipperen ter ondersteuning van het aanhouden van een cadans bij een hardlooptraining is een mogelijkheid.

Ook interessant: Waar voor je geld: 5 echt goede sporthorloges

©Edmond Varwijk

Een derde verandering is dat ook de standaarduitvoering (die met Gorilla Glass) nu multiband-GNSS positiebepaling heeft, net als dat nu alle modellen beschikken over 32GB intern geheugen. De Sapphire-modellen komen standaard al met de landkaarten, en bij de standaardversie laten deze zich eenvoudig toevoegen. Voor verbinding met andere apparaten en netwerken zijn er bluetooth, ANT+ en wifi. LTE (4/5G) voor draadloze verbinding onderweg zonder noodzaak een smartphone mee te nemen ontbreekt helaas. Hetzelfde geldt voor draadloos opladen, hiervoor blijft de zeer specifieke Garmin-oplaadkabel noodzakelijk.

Meer sport, meer data

Verder bezit de Epix Pro alles wat je verwacht zoals een meter voor het zuurstofgehalte in het bloed, een kompas, gyroscoop, een versnellingsmeter, thermometer en een omgevingslichtsensor. De hoeveelheid gegevens die de Epix Pro met deze sensoren verzamelt is enorm, zeker wanneer je de smartwatch behalve overdag ook 's nachts draagt. Een deel daarvan staat elke morgen als het ochtendrapport klaar; andere gegevens komen alleen voor of na een training of door analyse in Garmin Connect. Deze combinatie van app en website is erg uitgebreid en kan behalve eindeloze analyses van routes en trainingen ook nieuwe routes en nieuwe trainingen inplannen en synchroniseren met de Epix Pro.

©Edmond Varwijk

Behalve het ochtendrapport zijn er ook hele specifieke waarden die belangrijk zijn voor iedereen die serieus aan het sporten is. Denk aan automatische schatting van VO2-max, ftp en lactaatdrempel, hrv- en trainingsstatus, trainingreadyness voor als je wilt gaan trainen, trainingseffect, slaap, slaapscore, bloedzuurstofsaturatie, stress, body battery en ademhalingsfrequentie en nog veel meer.

Met de Epix Pro komen er twee nieuwe scores bij, de Hillscore en de Endurance Score. De Hillscore toont het vermogen om heuvelopwaarts te lopen en gebruikt hiervoor dezelfde gegevens als de VO2-max score. Het is een schatting die echter nauwkeuriger wordt wanneer je meer traint. De tweede is de Endurance-score. Deze bepaalt het uithoudingsvermogen op basis van de trainingsgegevens en bouwt eveneens voort op een langere tijd de VO2-max berekenen. Het zijn leuke nieuwe scores, maar voorlopig vooral ook alleen dat.

©Edmond Varwijk

Naast alle bestaande sporten komt de Epix Pro met een hele lijst nieuwe sportprofielen zoals basketbal, volleybal, badminton, cricket, ijshockey, schaatsen, snorkelen en nog veel meer. Anders dan van alle eerdere sportprofielen zijn deze vooral bedoeld om wanneer je een dergelijke activiteit doet, deze herkenbaar te loggen. Het is niet dat Garmin voor deze activiteiten hele specifieke data registreert. Voor een volledige lijst van alle beschikbare opties en metrics, check de Garmin-website

Grenzen aan de groei

Om het horloge te bedienen, kan behalve het aanraakscherm ook gebruikgemaakt worden van de vijf duidelijke knoppen aan de zijkant. De combinatie van aanraakscherm én knoppen is en blijft onverminderd onze favoriete manier om een smartwatch te kunnen bedienen. Het is direct en trefzeker en afhankelijk van de persoonlijke voorkeur en of het tijdens rust of juist bij het sporten is, kan de ene of de andere mogelijkheid gebruikt worden.

Bovendien heeft Garmin zijn besturingssysteem volledig afgestemd op de combinatie van scherm en knoppen. En toch merk je dat naarmate meer en meer functionaliteit aan de smartwatches wordt toegevoegd, ook dit bedieningsmodel langzaam aan zijn grens komt. Vaker dan bij eerdere Garmin-modellen is het zoeken en is soms ook gewoon de handleiding nodig om te ontdekken waar iets zit en hoe het gebruikt moet worden. Het wordt nog een hele uitdaging voor Garmin om bij volgende modellen met dan weer nieuwe functies en mogelijkheden deze toegankelijk te houden.

©Garmin

Concurrentie

Navigeren, kaart lezen, Garmin Pay waarmee je onderweg kunt betalen door je betaalkaart aan de smartwatch te koppelen, het afspelen van muziek, het ongekende Connect-platform, de prachtige analyses, de mogelijkheid routes te maken en te synchroniseren, het aantal mogelijkheden van de Epix Pro is enorm.

Toch is het jammer dat een smartwatch dat zichzelf 'ultiem' noemt niet ook echt alle functionaliteit biedt die mogelijk is. Het ontbreken van Solar en LTE zijn er daar twee van maar ook het nog niet kunnen maken van een ECG terwijl de nieuwe hartslagsensor dat technisch wel kan. De mogelijkheden zijn bovendien zo veel en zo breed dat de meeste gebruikers er maar een fractie van zullen gebruiken.

Voor de aanschaf goed nadenken over welke functionaliteit echt nodig is en welke optioneel of zelfs gemist kan worden, scheelt bij de aanschaf al snel vele honderden euro’s. En daarvoor hoef je nog niet eens naar een ander merk en platform, ook in eigen huis heeft Garmin voldoende zeer uitgebreide gps-smartwatches die nauwelijks voor de Epix Pro onderdoen.

©Edmond Varwijk

Conclusie

 Wanneer een merk begint zijn producten met Pro of Plus aan te duiden, is dat doorgaans het moment om af te haken. Dat geldt echter niet voor deze Epix Pro, zonder meer een van de beste en meest uitgebreide gps-smartwatches die er te koop is. Zelfs al ontbreken Solar en LTE, de verbeterde hardware, de nieuwe functies en de zeer uitgebreide inzichten in activiteiten en gezondheid maken dit een absoluut premium-model en de beste keuze voor wie echt alles wil. De prijs die Garmin vraagt voor de Epix Pro is zeer fors, maar gegeven wat je ervoor krijgt niet onredelijk. Daarbij heeft de Sapphire-versie met titanium-afwerking absoluut de voorkeur boven de standaard-editie.

Heb je echter al een eerdere Epix dan is er echter onvoldoende reden om een upgrade naar een Pro te rechtvaardigen. Overweeg je het grootste model, ga dan zeker proefpassen in een winkel. Het 51 mm-model is niet alleen groot maar ook wel echt zo fors dat het niet iedereen past of langdurig draaggenot geeft.

Lees ook: Welk smartwatch-merk heeft het beste fitnessplatform?

Uitstekend
Conclusie

Adviesprijs Garmin Epix Pro: € 849,99 tot 1148,99 Kleuren: zwart, wit, oker Platform: Android, iOS Scherm: amoled (390 x 390, 426 x 426 of 454 x 454) Formaat: 42 x 42 x 14.1 mm tot 51 x 51 x 14.9 mm Gewicht: 43 tot 88 gram polymeer met rostvrijstaal of titanium Sensoren: hartslagmeter, ademhalingssnelheid, slaapmonitor, barometrische hoogtemeter, stappenteller Connectiviteit wifi, bluetooth, ANT+ Overig: gps/glonass/galileo, waterdicht 50m, verwisselbare bandjes Website: www.garmin.com

Plus- en minpunten
  • Amoled-scherm
  • Knoppen en aanraakscherm
  • Functionaliteit
  • Sport- en gezondheidsdata
  • Garmin Pay
  • Prijs
  • Bedieningsgemak komt in het gedrang
  • Geen Solar, geen LTE
  • 51 mm-model erg fors (vooral dik)
  • Niet-standaard oplader

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.