Wow, wow, wow... Heel veel anders kan deze review niet beginnen. Wat Suunto hier aflevert, is namelijk niets minder dan een gps-sporthorloge zoals wij dachten dat voorlopig niet meer te zullen zien. Met de Vertical levert Suunto een sport-smartwatch met de looks, feel én prestaties om marktleider Garmin serieus concurrentie te leveren.

Wat doe je als je een bijna honderd jarige historie hebt als maker van buitensportartikelen en je daarin baanbrekende navigatie en meetinstrumenten hebt ontwikkeld, maar je nu continu in de schaduw staat van een laatkomer in die markt? Dan versla je die concurrent met zijn eigen wapens door jouw beste prestatie ooit te leveren. Dit is exact wat Suunto doet met de Vertical. De Suunto Vertical is een aangename verrassing in een ingedutte markt waar niemand marktleider Garmin ook maar leek te kunnen benaderen. Met de Vertical hebben kopers van premium gps-sporthorloges weer echt keuze.

Ongekende accuduur

De Suunto Vertical is er in roestvrij staal of titanium. De twee modellen hebben afgezien van het gebruikte materiaal, een identiek uiterlijk en dezelfde functionaliteit. Althans, op één na. Waar bij het roestvrijstalen model (599 euro) langs de binnenkant van de bezel een vijf millimeter brede ongebruikte band zit die je liever bij het beeldscherm had gehad, zit daar bij het titanium-model (799 euro) een zonnepaneel. Daarmee kan de Suunto tijdens het gebruik de batterij bijladen. Voor echt opladen voldoet het niet, maar op een gemiddeld zonnige dag is de zonnecel in staat het accuverbruik tot een echt absoluut minimum te beperken.

Het kwam tijdens de testweken meermaals voor dat het accupercentage na een dag gewoon gebruik en met een één, twee uur actieve GPS-tracking tijdens een sportactiviteit, dezelfde was als die ochtend. Een 135 km fietstocht van iets meer dan 5 uur met GPS-tracking, continu hartslagmeting en kaartweergave deed de accu slechts afnemen van 28 naar 26 procent. En het lage energieverbruik en daarmee de lange gebruiksduur is toch al een van de grootste pluspunten van de beide Vertical-modellen, dus ook zonder Solar-functie.

Bij voltijds gebruik met GPS-tracking en overige sensoren, gaat de Vertical tot 60 uur mee. En door bij te laden met Solar zelfs tot 85 uur. Je kunt het verbruik vooraf al bepalen door te kiezen uit vier batterijmodussen: Performance, Endurance, Ultra en Tour (of zelf bepalen via Custom). De profielen verschillen in GPS-accuraatheid (“Best, Good, OK, Low”) en interval van datavastlegging (van per seconde tot twee minuten), maar ook kunnen het aanraakscherm, de kaartweergave en bijvoorbeeld bluetooth worden uitgeschakeld. Suunto claimt hiervoor accuduur van 60 uur voor Performance, via 90 en 140 uur bij Endurance en Ultra tot  500 uur bij Tour. Afhankelijk van de activiteit en de duur kun je de oplader dus al snel thuislaten.

©Suunto

Specificatie

De behuizing van de Suunto Vertical is gemaakt van versterkt kunststof met afhankelijk van het gekozen model dus een roestvrijstalen of titanium behuizing. De verwisselbare bandjes zijn van siliconen en worden in twee maten meegeleverd. Het MIP-scherm is 1,4” groot met een resolutie van 280 x 280 pixels. Het horlogeglas is gemaakt van gehard saffier-glas en daarmee vergaand krasbestendig. De Vertical is merkbaar groter en ook zwaarder dan het vorige topmodel van Suunto, de Suunto 9 Peak Pro. Dit is echter eerder een voor- dan nadeel omdat het bijdraagt aan het stoere uiterlijk van de Vertical. Stoer, zonder te overdrijven. Door de op de Peak Pro nog kale rand rond het scherm bij de Vertical te voorzien van zeer fijne streepjes, is het ineens geen verloren ruimte maar onderdeel van het design. De ontwerpers van Suunto hebben met de Vertical echt goed werk geleverd.

©Suunto

Verbinding

Ook aan sensoren geen gebrek bij de Vertical. De positiebepaling ondersteunt GPS, GLONASS, GALILEO, QZSS en BEIDOU. Daarbij zorgt de dual-band GNSS voor optimale accurate positiebepaling door meerdere systemen gelijktijdig te gebruiken. Andere sensoren zijn de hartslagsensor, met continue meting, een barometerische hoogtemeter, temperatuur en bloedzuurstofmeter en een digitaal kompas. De Vertical verbindt via bluetooth met de Suunto-app. Gegevens worden regelmatig gesynchroniseerd en ook met andere diensten zoals TrainingPeaks en Strava. Sporters met een betaald Strava-abonnement hebben nu ook de beschikking over Strava LiveSegments zodat ze tijdens het sporten al kunnen zien of ze een segment kunnen pakken.

©Suunto

Kaarten en navigatie

De Vertical beschikt over 32GB RAM die grotendeels gebruikt kan worden om kaarten te bewaren. Deze kaarten zijn gratis en kunnen via de Suunto-app worden gedownload en gesynchroniseerd. De kaarten zijn in logische delen opgeknipt zodat je precies die delen kunt downloaden en op de Vertical plaatsen die je nodig hebt. Nederland is 1,18 GB met voor elke provincie een kaart van 32 MB voor Flevoland tot 170,9 MB voor Noord-Brabant. De kaarten zelf zijn minder uitgebreid dan die van Garmin, zo ontbreken straatnamen en specifieke POI’s. Om kaarten op de Vertical te plaatsen is het behalve een bluetooth-verbinding met de app nodig dat de Vertical zelf wifi-verbinding heeft én aan de oplader ligt. De laatste is helaas niet aangepast, het is het bekende ronde model met twee contactpunten die erg snel het contact verliest.

©Edmond Varwijk

Bij de kaarten en routefunctionaliteit is er één belangrijk aspect waarin de Vertical het aflegt tegen wat Garmin kan, en dat is routering. Voor de Suunto is een kaart een visuele weergave, een kaart. Het is geen hoeveelheid echte data met lijnen, coördinaten, straatnamen, kruisingen van wegen en zo voort. Dit betekent dat wanneer je onderweg bent en een route fietst, de Vertical die prima op de kaart kan plotten. Daarbij kun je in- en uitzoomen en ook scrollen over de kaart.

Wat de Vertical niet kan en een Garmin wel is je echt over die wegen leiden of onderweg de navigatie aanpassen en je over de kaart naar een plek leiden. Dit is ook geen functionaliteit die zomaar even met een softwareupdate verwacht mag worden, ook omdat behalve eisen aan het kaartmateriaal vooral heel veel van de software vraagt. Hoewel er dus een duidelijk verschil is tussen een kaart zien en volgen en écht navigeren, in de praktijk merk je dit niet zo snel. De meeste sporters en avonturiers zullen vooraf de routes uitpuzzelen en dan uploaden naar de Vertical en om deze daarna te volgen voldoet de huidige kaartfunctie meer dan prima.

©Edmond Varwijk

©Edmond Varwijk

Sportieve prestaties

Zoals te verwachten van een multisport-sporthorloge ondersteunt de Vertical meer dan 95 sporten zoals hardlopen, fietsen en zwemmen en ook combinaties daarvan zoals triathlon. De Vertical verzamelt gedurende dagelijks gebruik, tijdens het sporten en ook tijdens de nacht een grote hoeveelheid gegevens over inspanningen maar ook lichamelijke conditie en herstel. Deze zijn in de Suunto-app allemaal prima terug te vinden en te analyseren. Maar ook op de Vertical zelf is veel te zien.

De standaard watchface toont de tijd maar ook de zonneopbrengst van de dag, de batterijduur en het aantal hoogtemeters van die dag. Door op al deze onderdelen te tikken met de vinger roteren ze naar andere feitjes zoals de datum, de temperatuur, het aantal actieve uren. Door te swipen kun je wisselen naar andere schermen zoals de hartslag, de zuurstofsaturatie, slaap en nog veel meer. Heb je de Vertical ook ’s nachts om de pols dan krijg je bij het wakker worden een ochtendrapport met inzicht in de geslapen uren en het herstel.

Dit heeft allemaal nog niet de finesse en niveaus die Garmin wel bereikt, maar voldoet prima. Ook de sportieve ontwikkeling over langere tijd wordt net als het verloop van de slaap en fitheid, fraai met grafieken en duidelijke statistieken weergeven. Voor navigatie zijn zowel Suunto’s eigen heatmaps beschikbaar als navigatie van een vooraf gesynchroniseerde route van Komoot of Strava.

©Edmond Varwijk

Conclusie

Vergelijk je de Suunto Vertical met de topmodellen van Garmin dan valt op dat de Suunto ondanks de ruime hoeveelheid geheugen, geen muziek offline kan opslaan. De muziekweergave op een smartphone bedienen vanaf de Vertical werkt prima, maar die smartphone moet wel altijd mee onderweg om muziek of een podcast te kunnen horen.

Een tweede gemis is een betaalfunctie zoals Garmin Pay. De Vertical heeft geen mogelijkheid een bankpas te registreren en daarna met de Vertical te betalen. Maar daarmee is het verschil er eigenlijk ook wel. Niemand zal eenvoudig of snel uit het Garmin-ecosysteem van Connect en jarenlange registraties stappen, maar met de Vertical is er een alternatief dat er bovendien echt prachtig uitziet en wel degelijk een echt alternatief is zeker ook gezien de concurrerende prijs.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.