Slecht horen heeft flinke impact op het dagelijks leven. Toch geven mensen maar moeizaam toe dat ze niet meer alles goed horen en stellen de keuze voor een hoortoestel het liefst zo lang mogelijk uit. Anders dan een bril wordt een hoortoestel vooral als een ouderdomsapparaat gezien en niet als een handig hulpmiddel of zelfs modeaccessoire. Maar wanneer is het wel tijd om een hoortoestel te kiezen? En waarop moet je letten bij de aanschaf?

Bij gehoorproblemen is het vaak de omgeving die als eerste opmerkt dat het tijd is voor een hoortoestel. Terwijl je zelf nog denkt slechts af en toe iets niet te verstaan, is het je gezinsleden en collega’s allang duidelijk dat je structureel minder goed hoort en het eigenlijk tijd is voor een hoortoestel.

Wanneer is het tijd voor een hoortoestel?

Een hoortoestel is een apparaatje dat veelal in of achter het oor zit en geluiden versterkt doorgeeft. Het helpt slechthorenden beter te horen. Technisch geldt een gehoorverlies van 35 decibel als ondergrens waarop een hoortoestel nuttig kan zijn. Maar hoe weet je of jouw slechte horen 35 decibel verlies is? Daarvoor is een bezoek aan de audicien nodig. De audicien is een specialist op het gebied van gehoor en audiologische tests.

Een audicien meet het gehoor en helpt bij de keuze van een hoortoestel. Ook stelt hij het toestel precies af. Het gehoorverlies betreft namelijk vaak maar een deel van het hele gehoorspectrum, bijvoorbeeld de lage of juist hoge tonen, of het deel waar spraak zich bevindt. Het hoortoestel moet dan specifiek dat deel van het geluid versterken en al het andere minder of niet.

©GNResound

In vijf stappen een hoortoestel

Wil je bij de aankoop van een hoortoestel aanspraak maken op een vergoeding vanuit je zorgverzekering, dan moet het Protocol Hoorhulpmiddelen gevolgd worden. Dit protocol is door alle verzekeraars, audiciens, audiologen en ook de patiëntenverenigingen ondertekend, en beschrijft de te volgen stappen bij de selectie en evaluatie van een hoorhulpmiddel ten behoeve van volwassenen vanaf 18 jaar.

Bij de selectie en keuze van een hoortoestel zijn dit altijd minimaal vijf stappen:

1. Voorbereiding: Selecteer een audicien en controleer of deze wel een contract heeft met de eigen zorgverzekering. Check in de polisvoorwaarden van de zorgverzekering of je recht hebt op vergoeding en hoe hoog die is. Bereid het gesprek met de audicien alvast voor aan de hand van de vragenlijst.

2. Kennismaking en hoortest: Bespreek de gehoorproblemen met de audicien. Vul gezamenlijk de vragenlijst in en doe een hoortest. Laat je eventueel doorverwijzen naar een KNO-arts of audiologisch centrum.

3. Keuze van het hoortoestel: Kies samen met de audicien een hoortoestel. Bespreek de bijdrage van de zorgverzekering en de eigen kosten. Nog niet kopen, eerst testen!

4. Proefperiode en eventueel aanschaf: Test het hoortoestel vrijblijvend voor ongeveer 8 weken. Evalueer het gebruik, pas eventueel het toestel nog aan of test een tweede toestel. Bij tevredenheid volgt de koop, anders niet. De audicien regelt de bijdrage van de zorgverzekeraar, je betaalt alleen het eigen deel.

5. Nazorg en service: Bij de koop van een hoortoestel hoort een periode van nazorg en service van 5 jaar. Valt het hoortoestel buiten de verzekering, maak dan zelf afspraken over nazorg en service.

Patiëntenvereniging Hoormij∙NVVS vat ze de vijf stappen in een handige infographic samen en er is ook een korte video met uitleg beschikbaar.

Audicien of Audiologisch Centrum

De meeste audiciens hebben een eigen winkel of zijn in dienst van een grote keten. De laatste zijn bekend van de spotjes op radio en tv waarin ze beloven dat bij hun een hoortoestel helemaal gratis is, iets wat eigenlijk nooit voorkomt. Het probleem bij de audiciens is dat ze niet altijd volledig onafhankelijk zijn. Ze zijn behalve specialist op het gebied van gehoorschade en hoortoestellen, ook winkelier. Ze hebben iets te verkopen. Bovendien zijn ze vaak met wurgcontracten gebonden aan de zorgverzekeraars die uiteindelijk bepalen welke audiciens gecontracteerd zijn en welke niet. Kies je voor een audicien zonder contract met jouw zorgverzekeraar, dan krijg je geen of slechts een veel lagere bijdrage in de kosten van het hoortoestel.

Dit speelt niet bij het Audiologisch Centrum. Dit zijn door de overheid erkende gezondheidscentra gericht op onderzoek, revalidatie en begeleiding bij gehoorproblemen bij zowel volwassenen als kinderen. Hier werkt een team van deskundigen samen om complexere gehoorproblemen te analyseren en een behandeling voor te stellen. Voor onderzoek in een audiologisch centrum is een verwijzing van een huisarts of KNO-arts nodig. Ook komt het voor dat een verzekeraar onderzoek bij een audiologisch centrum als second opinion vraagt naast de diagnose en het advies van de audicien. Er zijn in Nederland 39 audiologische centra geregistreerd.

©luckas - stock.adobe.com

Categorieën hoortoestellen

Hoortoestellen zijn onderverdeeld in vijf categorieën. De indeling is gebaseerd op het te compenseren gehoorverlies én de hoorsituatie. Met de laatste wordt bedoeld of bijvoorbeeld al het geluid versterkt moet worden of alleen een deel ervan, en of het vooral gaat om beter verstaan in rumoerige omgevingen of dat je het geluid wel hoort maar bijvoorbeeld niet van welke kant het komt. Een hoortoestel in de categorie 1 is volgens deze indeling bedoeld voor eenvoudige gehoorproblemen, oplopend naar categorie 5 voor zeer complex gehoorverlies.

Om het nog complexer te maken, is er ook nog een zesde categorie, de buitencategorie hoortoestellen, die helaas niet door de verzekering gedekt worden. Deze hoortoestellen bieden vaak niet alleen de beste gehoorversterking, het zijn ook echte high-end-toestellen met veel extra opties. Denk hierbij aan de mogelijkheid via een app op de smartphone de geluidsversterking harder of zachter te zetten maar ook te kunnen kiezen tussen profielen die specifiek filteren voor gebruik in een restaurant of grote ruimte, die het mogelijk maken de smartphone als microfoon te gebruiken en het geluid direct naar het hoortoestel te streamen maar ook om te bellen of verbinding te maken met een ringleiding in een openbaar gebouw of theater.

Het is erg vervelend dat juist deze buitencategorie hoortoestellen door de verzekeraars wordt uitgesloten. Want van minder goed horen, is het minder goed verstaan het grootste probleem, en de spraak is het moeilijkst te verbeteren. Juist op dit punt onderscheiden de betere en duurdere hoortoestellen zich van de minder goede. Daarom zijn de buitencategorie hoortoestellen duurder, omdat deze de allernieuwste technieken bevatten. 

Misschien ook interessant: Hoortoestel op smartphone aansluiten: dit moet je weten.

Gehoorapparaat in combinatie met Zoom of Teams

Hybride werken stelt mensen met een gehoorbeperking voor nieuwe uitdagingen. Veel hoortoestellen zijn niet of maar beperkt bruikbaar in combinatie met extra microfoons en headsets die juist dagelijks en langdurig worden gebruikt voor online samenwerken in Microsoft Teams, Zoom of een van de andere platformen. Rondzingen, fluittonen en ook fysiek ongemak bij het dragen van meerdere oplossingen tegelijk zijn het gevolg.

Leveranciers van hoortoestellen zijn pas net begonnen hier rekening mee te houden. Eerste oplossingen zijn bijvoorbeeld aanvullende microfoons zoals de ReSound Multi Mic die geluid van de pc direct naar het hoortoestel streamen of juist een slimmere over-the-ear headset zoals de Jabra Evolve2 85 die MFi-compatibel is (Made for iPhone) en daardoor beter moet samenwerken met een hoortoestel mits dat eveneens voldoet aan de MFi-standaard.

©Monika Wisniewska Amaviael

Nooit gratis, altijd kosten

Een hoortoestel is een dure aanschaf. De prijs voor twee hoortoestellen kan oplopen tot wel vijfduizend euro voor een setje. De basisverzekering vergoedt hiervan in beginsel 75% en alleen bij mensen tot 18 jaar oud het volledige bedrag. Elke volwassene betaalt dus altijd een eigen bijdrage van 25% van de kosten. Slechts in uitzonderlijke gevallen worden deze door een aanvullende zorgverzekering gedekt. Ook wordt door de zorgverzekeraar meestal het eigen risico aangesproken, dit kan oplopen tot € 885,- (in 2023, 385 euro verplicht, 500 euro vrijwillig eigen risico). Weet je dat je binnen afzienbare tijd een hoortoestel nodig hebt en wil je toch net van verzekeraar wisselen, dan is dit zeker iets om mee te nemen in bij de keuze.

Maar let goed op, recht hebben op een vergoeding zegt nog niet dat je ook echt een deel vergoed krijgt. In Nederland bepalen uiteindelijk niet de audiciens en zelfs niet de onafhankelijke specialisten van het audiologisch centrum wat de juiste oplossing is, dat doet de verzekeraar. En vindt die het geadviseerde toestel te duur of niet-passend, dan betaalt de verzekeraar helemaal niets.

Dit geldt in elk geval bij hoortoestellen in de buitencategorie. Deze bieden weliswaar veelal de beste hoorervaring en de meeste gebruiksopties, maar de zorgverzekeraars vergoeden deze niet. Maar zelfs als je voor een lagere categorie toestel geïndiceerd bent en er zelf voor kiest om een toestel uit een hogere categorie te nemen, kan de verzekeraar besluiten niets of slechts een veel kleinere bijdrage te vergoeden. En hoewel zelf bijbetalen een eerlijke optie lijkt die bovendien niemand schaadt, staan de meeste zorgverzekeraars dit niet toe, zeker niet bij een hoortoestel in de buitencategorie.

©GNResound

8 tips over hoortoestellen

Tip 1: Overleg met de audicien over de noodzaak van een onderhouds- of servicecontract en een eventuele verzekering. Als de hoortoestellen door de zorgverzekering worden vergoed is de koop in principe inclusief service en onderhoud.

Tip 2: Maak altijd gebruik van een periode om het hoortoestel vrijblijvend te testen. Het recht om gedurende 8 weken tijdens twee opeenvolgende proefperioden verschillende toestellen uit te proberen is onderdeel van het Hoormiddelenprotocol.

Tip 3: Hoortoestellen met een accu die je kunt opladen, worden snel populairder. Voorkom onaangename verrassingen en kosten, let er op dat aanvullende benodigdheden zoals droogkastjes, onderhoudsmiddelen en de oplader (!) standaard meegeleverd worden.

Tip 4: Vraagt de verzekeraar om een aanvullend onderzoek bij een audiologisch centrum, let er dan op dat de verzekeraar die kosten betaalt.

Tip 5: Zie je op tegen het bezoek aan de audicien, neem contact op met Hoormij∙NVVS. Deze patiëntenvereniging organiseert informatiebijeenkomsten én start binnenkort de pilot “Hoormaatjes”. Daarbij geven ervaren hoortoestelgebruikers persoonlijk en onafhankelijk advies bij de selectie van een hoortoestel en gaan eventueel zelfs als begeleiding mee naar de audicien.

Tip 6: Na 5 jaar heeft iedereen recht op een nieuwe analyse van de gehoorproblemen en zo nodig een nieuw hoortoestel. Alleen bij ernstige verslechtering of plotsdoofheid kan eerder een aanvullende zorgaanvraag voor een eerdere vervanging worden ingediend. Of deze ook gehonoreerd wordt, beslist de zorgverzekeraar.

Tip 7: Aan het einde van de vijf stappen vraagt de audicien het postzorg-protocol te tekenen met tevredenheidsbepaling. Teken dit alleen als de oplossing ook echt naar wens is. Eenmaal getekend duurt het namelijk minimaal 5 jaar tot je weer een aanvraag mag doen.

Tip 8: Hoortoestellen in het hogere segment bieden steeds vaker de mogelijkheid via een app op de smartphone de instellingen van het hoortoestel aan te passen. Je kunt het volume aanpassen maar ook filteren op achtergrondgeluid of aansluiten op een ringleiding. Let wel, deze apps zijn er bijna altijd alleen voor iOS (Apple iPhone) en veel minder vaak voor Android (Google). De gebruikte techniek is veelal Made for iPhone (MFi) en een met het hoortoestel compatibele smartphone betaalt de zorgverzekeraar zeker niet.

Goede voorbereiding vereist

Al met al merk je: een goede voorbereiding is vereist als je een hoorapparaat nodig hebt. Vinden veel mensen een bril nog wel hip of geschikt als modeaccessoire, dat geldt (nog) niet voor een hoortoestel. Het gevolg is dat veel mensen die ervaren minder goed te horen, lang wachten vooreerst ze de stap naar huisarts, KNO-arts of direct naar de audicien maken. Bovendien blijkt ook het traject daarna veel tijd te vergen en biedt het bijna garantie op frustraties en soms ook hoge kosten.

Neem daarom ruim de tijd zowel voor het eerste bezoek aan een audicien als tijdens het proces dat daarna volgt. Het stappenplan van Hoormij∙NVVS helpt de juiste stappen te nemen maar is uiteindelijk ook maar een generiek plan. Kritisch blijven op alle partijen die iets over jouw hoortoestel te zeggen hebben is uiteindelijk de enige oplossing. Het gehoor dat verloren is gegaan geeft namelijk geen enkel hoortoestel je terug, en dat is al erg genoeg.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.