ID.nl logo
Wake up! Dit is het effect van licht op je slaapritme
© ChasingMagic
Gezond leven

Wake up! Dit is het effect van licht op je slaapritme

Licht speelt een cruciale rol in ons dagelijks ritme, waardoor we 's ochtends fris wakker worden en 's avonds slaperig zijn. Onvoldoende, overmatig of verkeerd licht verstoort je slaap-waakritme. Maar hoe werkt dat precies? En wat kun je eraan doen? Dat ontdek je hier!

Na het lezen van dit artikel weet je alles over:

  • Het effect van licht op je slaap-waakritme
  • Hoe je te weinig licht in de ochtend voorkomt
  • Hoe je te veel of verkeerd licht in de avond voorkomt
  • Waarom een wake-up light handig is
  • Waar je op moet letten bij de aankoop van slimme lampen

Ook interessant: Plaknacht alert! Zo houd je je slaapkamer én jezelf koel!

Te weinig licht in de ochtend

We hebben allemaal een biologische klok die wordt gestuurd door de hoeveelheid en het type licht dat onze ogen ontvangen. Het ochtendlicht van de zon bevat bijvoorbeeld blauw licht dat ons lichaam aanzet om serotonine te produceren. Hierdoor worden we alert en daalt het niveau van melatonine – het slaaphormoon. Onze lichaamstemperatuur gaat hierdoor omlaag: het signaal voor ons lichaam om wakker te worden en in actie te komen. Zolang onze ogen licht zien, blijft ons lichaam serotonine aanmaken.

In vroegere tijden stonden mensen op zodra de zon opkwam, wat in de zomer betekende dat ze al tussen vijf uur en half zes 's ochtends actief waren. Maar tegenwoordig draaien we ons dan graag nog een paar keer om. De gordijnen voor de ramen voorkomen dat ons lichaam de vroege zonnestralen opmerkt, daardoor lijkt het nog steeds nacht. Fijn en lastig tegelijk, want je mist wel het natuurlijke licht om rustig en tijdig wakker te worden. Dit verklaart ook waarom het zo lastig is om een goed dagelijks ritme te behouden als je pas rond het middaguur ontwaakt.

©David Prado

Met een wake-up light word je geleidelijk wakker gemaakt.

Wake-up light

Slaap je graag in een donkere kamer met verduisterende gordijnen? Dan kan een wekker die je wakker maakt met licht heel nuttig zijn. Een zogeheten 'wake-up light' bootst de zonsopgang na met licht dat geleidelijk intenser wordt, waardoor je op een natuurlijke en rustige manier wakker wordt. Zo’n wake-up light bevat helder licht met een koude kleurtemperatuur, wat de aanmaak van serotonine bevordert. Woon of werk je in een omgeving met weinig natuurlijk licht? En word je hierdoor tegen de middag steeds minder actief en alert? Zorg dan ook overdag voor verlichting met koud licht. Dit kan helpen om je energieniveau gedurende de dag op peil te houden.

Ook interessant: Waarom goed slapen zo belangrijk is.

🕰️Wakker worden op jouw manier?

Kies de perfecte wekker voor jou!

Te veel licht in de avond

Je biologische klok werkt het beste als je lichaam een goed contrast tussen licht en donker ervaart tijdens een etmaal. Probeer dus de natuur te volgen en overdag zo veel mogelijk in het licht te zijn en dit ‘s avonds af te bouwen. Best lastig natuurlijk, want juist overdag zitten we misschien binnen op kantoor, en ‘s avonds ontspannen we voor de televisie of met de smartphone. Helaas verstoort dit ons slaapritme, want het blauwe licht van al die schermen houdt ons alert en zorgt ervoor dat er nauwelijks melatonine wordt aangemaakt.

©Kittirat

Uit onderzoek van het RIVM (Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) bleek ook dat volwassenen die dagelijks een scherm gebruikten in het uur voor het slapengaan, meer slaapklachten hebben. Zoals later in slaap vallen, korter slapen en 's nachts wakker worden. Ook meldden de participanten meer symptomen van slaaptekort overdag, zoals moeite hebben om wakker te blijven.

In onze Slaapwijzer vind je artikelen die je helpen om lekker te slapen en uitgerust wakker te worden. Welterusten!

Door een oranje bril

Uit hetzelfde onderzoek van het RIVM bleek ook dat de slaapklachten verminderden toen dezelfde volwassenen een week lang geen scherm gebruikten of tijdens het schermgebruik een oranje bril droegen die het blauwe licht blokkeert. Volgens promovendus Wisse van der Meijden van het Nederlands Herseninstituut zou rood licht weleens de oplossing kunnen zijn voor slechte slapers. Zijn proefpersonen moesten bij rood licht meer moeite doen om wakker te blijven en konden zich minder goed concentreren dan bij blauw licht. Misschien zit je er niet op te wachten om ‘s avonds met rood licht de dag af te sluiten, maar toch kan het slim zijn om in ieder geval warmer licht te gebruiken.

Met slimme verlichting van bijvoorbeeld Philips Hue en Hombli kun je overdag de lampen op standje helderblauw zetten en ‘s avonds juist warm en gedimd. Let bij de aanschaf van deze slimme lampen goed op een aantal kenmerken die invloed hebben op de lichtkwaliteit:
💡 De kwaliteit wordt vaak weergegeven aan de hand van de kleurweergave-index (CRI - Color Rendering Index). De CRI geeft aan in hoeverre de kleurweergave van de lichtbron overeenkomt met natuurlijk zonlicht. Hiervoor bevelen we ledlampen met een CRI-waarde van 80 of hoger aan.
💡 Ook de kleurtemperatuur, gemeten in Kelvin (K), speelt een rol. Lampen met lagere Kelvin-waarden, bijvoorbeeld 2700K, produceren warm licht. Lampen met hogere Kelvin-waarden, zoals 5000K, produceren koeler wit licht dat meer lijkt op daglicht.
💡 In een ledlamp met afzonderlijke lichtbronnen voor koud en warm licht, heb je meer flexibiliteit bij het aanpassen van de lichtkleur naar jouw voorkeur en het creëren van de gewenste sfeer.

Bij de meeste slimme lampen kun je ook een natuurlijk dagritme activeren, waardoor de kleur van de lampen automatisch verandert afhankelijk van het moment van de dag.

▼ Volgende artikel
Nieuw van Samsung: ultradunne Galaxy S25 Edge met 200 MP-camera en slimme AI-functies
© Samsung
Huis

Nieuw van Samsung: ultradunne Galaxy S25 Edge met 200 MP-camera en slimme AI-functies

Samsung voegt met de Galaxy S25 Edge een nieuw toestel toe aan de S-serie. Opvallend is vooral het ontwerp: de smartphone is met 5,8 mm extreem dun en weegt slechts 163 gram. Toch heeft het toestel een stevige titanium behuizing, een krachtige processor en een 200 MP-camera. De S25 Edge verschijnt op 30 mei in de Benelux.

Slank ontwerp, stevig frame

De Galaxy S25 Edge is dunner dan andere modellen in de serie, maar blijft stevig dankzij een titanium frame en het nieuwe Gorilla Glass Ceramic 2. Daarmee is het toestel goed beschermd tegen dagelijks gebruik. Ondanks het compacte formaat blijft het herkenbaar een Galaxy S, met afgeronde hoeken en een uniform ontwerp.

Camera met hoge resolutie en slimme functies

De hoofdcamera heeft 200 megapixel en is gericht op scherpte, ook bij weinig licht. Een 12 MP groothoeklens met autofocus zorgt voor extra detail bij close-ups. Samsung's AI-functies, zoals Audio Eraser en Drawing Assist, zijn ook aanwezig. De ProVisual Engine zorgt bovendien voor natuurgetrouwe kleuren en scherpe details in portretten.

©Samsung

Snelle chip en efficiënte koeling

De S25 Edge is voorzien van dezelfde Snapdragon 8 Elite-chip als de overige modellen in de S25-serie. Samsung past een aangepaste dampkamer toe om het toestel koel te houden, ondanks het slanke ontwerp. AI-verwerking gebeurt deels op het toestel zelf, met ondersteuning van onder andere ProScaler en mDNIe voor verbeterde beeldweergave.

Zo werkt een dampkamer Bij intensief gebruik, zoals gamen of filmen in hoge resolutie, kan een smartphone flink warm worden. Een dampkamer (ook wel vapor chamber genoemd) helpt om die warmte snel en gelijkmatig af te voeren. In de dampkamer zit een kleine hoeveelheid vloeistof die verdampt zodra het toestel opwarmt. De damp verspreidt zich over de kamer, koelt af en condenseert weer tot vloeistof. Zo ontstaat een constante circulatie die de hitte verdeelt en voorkomt dat één onderdeel oververhit raakt.

AI-ondersteuning in apps en dagelijks gebruik

Galaxy AI is aanwezig op systeemniveau en werkt samen met apps en routines. Nieuw zijn functies als Now Brief en Now Bar, die contextuele hulp bieden tijdens dagelijkse bezigheden. Via integratie met Google Gemini kun je bijvoorbeeld schermen delen tijdens gesprekken of aanwijzingen geven via de camera.

©Samsung

Beschikbaarheid & adviesprijzen

De Samsung Galaxy S25 Edge is vanaf 30 mei 2025 verkrijgbaar in de Benelux. Wie het toestel tussen 13 mei en 1 juni 2025 bestelt, krijgt bij aankoop van de 256 GB-versie een gratis upgrade naar 512 GB.

Adviesprijs 256 GB: 1.249 euro

Adviesprijs 512 GB: 1.369 euro

Kleuren: Titanium Silver, Titanium Jetblack en Titanium Icyblue

Bekijk meer Samsung smartphones op Kieskeurig.nl:

▼ Volgende artikel
Van scherm naar papier: de beste manier om webpagina’s te printen
© ZHURAVLEV ANDREY
Huis

Van scherm naar papier: de beste manier om webpagina’s te printen

Webpagina’s bekijken op een computer, tablet of telefoon gaat meestal prima, maar zodra je een pagina wilt afdrukken, kan dat lastiger zijn. Vaak komen er advertenties, vreemde lay-outs of overbodige elementen mee. Met deze tips sla je webpagina’s netjes op als pdf en print je ze zonder rommel, zodat je alleen de essentie overhoudt.

In dit artikel laten we zien hoe je webpagina’s kunt afdrukken zonder advertenties en onnodige elementen:

  • Gebruik de ingebouwde pdf-afdrukfunctie in je browser
  • Activeer de leesmodus om alleen de essentiële tekst te behouden
  • Maak een scrolbare schermafdruk
  • Gebruik PrintFriendly om advertenties en overbodige content te verwijderen

Lees ook: Mobiel printen vanaf je smartphone of tablet: zo werkt het

Webpagina’s per definitie gemaakt om op computerschermen te bekijken. De tekst is verdeeld in allerlei frames en er staan op veel plekken ook nog eens reclame. Heb je een printje nodig, dan zijn er verschillende oplossingen om de inhoud papier- en inktzuinig af te drukken. Je kunt de tekst uiteraard kopiëren en plakken in een tekstverwerker, maar deze tussenstap is omslachtig. Helaas voorzien slechts weinig websitebouwers hun webpagina’s van een knop waarmee er een printvriendelijke weergave mogelijk is. En ook zijn er sites die hun inhoud zelfs beschermen en het heel lastig maken om content over te nemen, laat staan dat je die kunt afdrukken. In dit artikel bieden we hier oplossingen voor.

Print to pdf

Op elk besturingssysteem heeft de browser tegenwoordig een ingebouwde pdf-afdrukfunctie. Selecteer de optie Afdrukken in het menu van de browser en kies Opslaan als PDF. Op de moderne versies van Windows is het sowieso mogelijk om af te drukken naar pdf vanuit iedere applicatie met een virtuele printer. Geef de opdracht Afdrukken en daarna selecteer je als printapparaat de optie Microsoft Print to pdf. Net als bij elke gewone printer geef je in deze virtuele printer de pagina’s aan die je wilt vastleggen. Ook kun je kiezen of je de pdf in kleur of zwart-wit wilt afdrukken/opslaan.

Bepaal of je een pdf-afdruk in kleur of zwart-wit wilt.

Leesmodus

Wanneer je een webpagina afdrukt, staan de advertenties, afbeeldingen, banners en soms zelfs filmpjes in de weg. Probeer in dat geval de Readermodus of Leesmodus. Dit geldt zowel voor een afdruk op papier als een afdruk naar pdf. Deze weergave stript de webpagina van alles wat de inhoud verstoort.

Deze Leesmodus activeer je eenvoudig in Mozilla Firefox, Microsoft Edge, Brave, Safari en vele andere browsers. In Edge klik je bijvoorbeeld op de documentvormige knop die aan de rechterkant van de adresbalk verschijnt wanneer je een online artikel leest.

Google Chrome maakt het iets lastiger. Daar moet je rechtsboven op de drie puntjes klikken, dat is de menuknop. Daarna kies je Meer hulpprogramma’s / Leesmodus. Deze leesweergave verschijnt in een zijbalk en daar kun je de achtergrond, de regelafstand en zelfs het lettertype en lettergrootte aanpassen. Als je rechtstreeks vanuit de leesmodus in Chrome wilt afdrukken, dan heb je de extensie Reader View uit de Chrome Webstore nodig. Wanneer je deze activeert als je een webpagina bekijkt, verschijnt er een schoongemaakte tekst met een verticale knoppenbalk waar ook de afdrukknop bij staat.

Met de Reader View-extensie pas je het lettertype, de lettergrootte en de achtergrondkleur aan.

Scrolbare schermafdrukken

Zo’n afdruk vanuit de leesmodus is een prima oplossing als het je alleen om de tekst te doen is. Je kunt ook een afbeelding van de webpagina opslaan die er precies uitziet zoals in de browser. Hiervoor druk je op Windows-toets+Shift+S of op de PrintScreen-toets. Het is zelfs mogelijk een schermafdruk te maken van de volledige pagina, inclusief het gedeelte dat je niet kunt zien op je scherm. We noemen dit een scrolbare afbeelding.

In Edge druk je hiervoor op Ctrl+Shift+S, waarmee een overlay verschijnt met enkele screenshotopties. Kies voor Volledige pagina vastleggen. Daarmee krijg je een nieuw scrolvenster dat de volledige pagina omvat. Bovenaan staan enkele tools om zaken op de afbeelding te markeren.

In Firefox moet je de knop nog aan de knoppenbalk toevoegen. Klik rechtsboven op de drieregelige menupictogram en kies Meer hulpmiddelen en dan Werkbalk aanpassen.

Zoek in de beschikbare knoppen het pictogram Schermafbeelding en sleep dit naar de Firefox-werkbalk. Als je op deze knop klikt, heb je de keuze tussen Volledige pagina opslaan en Zichtbaar gebied opslaan.

In Google Chrome klik je op het menu met de drie stippen rechtsboven en kies je voor Meer hulpprogramma’s / Hulpprogramma’s voor ontwikkelaars. Klik in de console op de drie stippen naast het tandwieltje en selecteer in de vervolgkeuzelijst Run command. Typ het woord Screenshot in de regel bovenaan in de console. Dan verschijnen er vier opties; kies voor Capture full size screenshot.

In Edge heb je de keuze tussen Gebied vastleggen en Volledige pagina vastleggen .

PrintFriendly

Websitestripper

Een uitstekende websitestripper is PrintFriendly. Je spreekt deze tool aan via een website of via een browserextensie. Op de eerste manier kopieer je het internetadres van de webpagina die je op papier wil hebben. Daarna bezoek je www.printfriendly.com. Daar plak je het adres in het witte adresvak. Je kunt ook een pdf-bestand in het upload-vak slepen. Vervolgens klik je op Preview. Je zult zien dat de online tool de webpagina optimaliseert om af te drukken. Advertenties en banners worden automatisch verwijderd.

Je kunt het geoptimaliseerde document nog verder afslanken. Wanneer je met de muisaanwijzer over een alinea of een afbeelding gaat, wordt dit onderdeel automatisch geselecteerd en verschijnt een knop in de vorm vuilnisbakje. Als je op dit pictogram klikt, verdwijnt de selectie. Bovenaan de voorvertoning staat ook nog de knop Undo. Daarmee kun je steeds een aantal stappen terug. Op deze manier beslis je zelf welke inhoud je wilt overhouden. Met enkele knoppen druk je het resultaat af, bewaar je het als pdf, of verstuur je het als bijlage in een mail.

Met PrintFriendly kun je zowel afbeeldingen als alinea’s verwijderen. 

Veel te printen?

Vergeet het printpapier niet!

Installeren

Om het nog gemakkelijker te maken, vind je op www.printfriendly.com onder het menu Website Tools de extensie die je kunt installeren in Chrome , Firefox en Edge. Voor Safari, de browser van Apple, is er een bookmarklet die deze browser snel naar de webpagina van deze dienst brengt. In de drie andere browsers voeg je de PrintFriendly-knop toe aan de werkbalk. Wanneer je erop klikt, opent er een nieuw venster waarin je kunt aangeven welke onderdelen verwijderd mogen worden, zodat alleen de gewenste inhoud overblijft voor het afdrukken.

Op de website van PrintFriendly vind je de extensies om in browsers te installeren.

Geen kop- en voettekst meer

Bij het afdrukken van webpagina’s wordt in de kop- en voettekst allerlei informatie geplaatst, zoals de titel van de pagina, de url, de datum en de tijd. Deze gegevens maken de afdruk rommelig. Je kunt er ook voor zorgen dat deze informatie niet meer in je afdrukken verschijnt.

In Edge en Chrome klik je hiervoor op de knop met de drie puntjes rechtsboven. Kies dan voor Afdrukken, of gebruik de toetscombinatie Ctrl+P. Onderaan het dialoogvenster Afdrukken kies je de optie Meer instellingen en daarna scrol je naar beneden waar je het vinkje bij Kop- en voetteksten weghaalt.

In Firefox druk je eerst de Alt-toets in, zodat het menu bovenaan in beeld komt. Dan kies je voor Bestand / Afdrukken. In de zijbalk Afdrukken scrol je helemaal naar beneden. Daar zet je bij de Opties de Kop- en voetteksten uit.

In Safari op de Mac kies je voor Archief / Druk af. Dan zie je de optie Druk kop- en voetteksten af in het printdialoogvenster staan. Deze kun je uitschakelen.

Je kunt de kop- en voetteksten weglaten in de afdruk.

Beschermde webpagina’s

Je wilt een plan schrijven en daarvoor gebruik je uiteraard webbronnen. Helaas staat het artikel dat je nodig hebt op een beveiligde website. Je kunt de tekst niet afdrukken en ook niet kopiëren. Toch zijn er drie manieren waarmee je deze beveiliging kunt omzeilen.

De eerste: Je schakelt JavaScript uit. De beveiliging is namelijk meestal ingesteld met behulp van JavaScript. We leggen uit hoe je dit doet in Chrome, in andere browsers is de methode vergelijkbaar.

Ga via de drie puntjes rechtsboven naar Instellingen / Privacy en beveiliging. Kies dan voor Site-instellingen aan de rechterkant. Scrol naar beneden op deze pagina en klik op JavaScript. Bij Geen toestemming om JavaScript te gebruiken, klik je op de knop Toevoegen om het gebruik van JavaScript door de website te blokkeren. In het pop-upvenster typ je de url van de website waarvan je JavaScript wilt uitschakelen en bevestig je met de knop Toevoegen. Ga nu terug naar de website waarvan je de tekst wilt kopiëren en vernieuw de pagina. Probeer de tekst opnieuw te kopiëren. Nu kun je de inhoud in een tekstverwerker plakken.

De tweede manier: Je activeert de leesmodus van de webpagina, zodat je alleen de tekst ziet. Meestal kun je daar de tekst toch kopiëren om die daarna te plakken en af te drukken.

Tot slot is er nog een derde manier: Je typt of plakt het internetadres in de html-to-text-converter, zoals https://txtify.it. Je klikt vervolgens op Convert. De broncode van de website wordt omgezet tot alleen maar tekst die je gemakkelijk kunt kopiëren en afdrukken.

Voeg de websites toe waarvoor JavaScript moet worden uitgeschakeld.