Vooral in de zomer is de kans dat je een tekenbeet oploopt best groot. Weet jij wat je moet doen als dat gebeurt? In dit artikel lees je hoe je een tekenbeet herkent, hoe je een teek op de juiste manier verwijdert én hoe je tekenbeten kunt voorkomen.

Lees ook: Dit kun je doen tegen insectenbeten

Waar komen teken voor?

Teken leven in bossen, in heidegebieden en in tuinen met veel planten en struiken. Ze zitten vooral in hoog gras of in dode bladeren, bij voorkeur bij struiken of bomen. Hoewel ze overal in Nederland kunnen voorkomen, zijn er bepaalde gebieden waar ze in grotere aantallen aanwezig zijn. Dit zijn vaak natuurgebieden met veel ondergroei en met veel mogelijke gastheren voor de teken, zoals herten, muizen en vogels. Denk bijvoorbeeld aan de Veluwe, de Utrechtse Heuvelrug en de duingebieden langs de kust. Op Tekenradar.nl wordt het aantal meldingen van tekenbeten bijgehouden. Ook is er een overzicht van de tekenbeetdichtheid in Nederland: op een kaart zie je waar de meeste tekenbeten gemeld worden. Daarnaast wordt ook bijgehouden in welke gebieden de meeste mensen melden dat ze na een beet een rode ring of vlek op hun huid hebben zien verschijnen.

In welke maanden zijn teken het meest actief?

Het gemiddelde seizoen voor tekenbeten loopt van maart tot en met oktober, met een piek in de zomermaanden. Controleer dus vooral in deze maanden goed op teken na een boswandeling of wanneer je in de tuin hebt gewerkt. 

©Willem - stock.adobe.com

Hoe herken je een tekenbeet?

Teken zitten vooral in en op (hoog) gras, dode bladeren en struiken; vandaar stappen ze over naar mensen en dieren, waarna ze zich vastbijten in de huid. Dit gebeurt vaak op moeilijk zichtbare plekken zoals achter de oren, in de liezen, oksels, knieholtes of bilnaad. Een tekenbeet lijkt in eerste instantie op een klein zwart stipje, ongeveer zo groot als een speldenknop. Na verloop van tijd, als de teek zich vol heeft gezogen met bloed, kan hij opzwellen tot ongeveer 1 centimeter groot. Hij heeft dan wel iets weg van een erwtje.

©shishiga

Een typisch kenmerk van een tekenbeet is een ring of vlek rondom de beet. Dit komt door het speeksel van de teek, wat een ontstekingsreactie veroorzaakt. Ook kan een tekenbeet jeuk, een branderig gevoel of zelfs pijn veroorzaken. Niet iedereen voelt de beet echter. Het is daarom erg belangrijk om je lichaam grondig te controleren op tekenbeten na een bezoek aan natuurgebieden. 

Hoe verwijder je een teek op de juiste manier?

Als je ontdekt dat je gebeten bent door een teek, is het van groot belang dat je deze zo snel mogelijk verwijdert. Hoe langer de teek in je huid zit, hoe groter de kans dat ziekteverwekkers worden overgedragen. Probeer de teek er met een pincet, speciale tekentang of tekenkaart uit te trekken door de teek zo dicht mogelijk bij de huid beet te pakken. Trek de teek er vervolgens rustig uit in een continue, recht omhoog gaande beweging. Draai of wrik niet heen en weer: dan kan de kop van de teek afbreken en in de huid achterblijven. Dit kan infecties veroorzaken.

©Carola Vahldiek

Smeer vooral geen olie, alcohol, nagellakremover of andere middelen op de teek voordat je deze verwijdert. Hierdoor kan de teek juist zijn maaginhoud terugspugen in het wondje, wat de kans op infectie vergroot. Na het verwijderen kun je het wondje wel ontsmetten met jodium, alcohol of een antiseptisch middel. Noteer daarnaast de datum van de beet, zodat je bij eventuele latere klachten weet wanneer besmetting kan hebben plaatsgevonden. 

Bewaar de teek eventueel in een potje met alcohol. Mochten er later toch klachten optreden, dan kan de teek onderzocht worden op de aanwezigheid van ziekteverwekkers. Op deze manier is te achterhalen om welke ziekte het gaat. 

Waarmee kun je teken verwijderen?

Er zijn verschillende producten die je kunt gebruiken om een teek veilig te verwijderen:

Tekentang

Een speciaal ontworpen instrument om teken veilig en effectief te verwijderen. Er zijn verschillende soorten tekentangen, waaronder pincet-achtige tangen en tangen die werken als een soort lepel. Ze zijn meestal gemaakt van metaal of plastic.

Tekenkaart

Een klein, plat plastic kaartje met een inkeping die je onder de teek kunt schuiven om hem te verwijderen. Handig om in je portemonnee te bewaren voor noodgevallen.

Tekenlepel

Een klein plastic hulpmiddel met een inkeping waar je de teek in kunt haken om hem te verwijderen.

Pincet

Als je geen speciaal tekenverwijderingshulpmiddel bij de hand hebt, kun je een fijn pincet gebruiken. Het is belangrijk om de teek zo dicht mogelijk bij de huid te grijpen om te voorkomen dat de kop afbreekt en in de huid achterblijft.

Naaigaren

Heb je geen van de bovenstaande hulpmiddelen bij de hand, dan kun je proberen met naaigaren de teek te verwijderen. Maak een kleine lus, schuif deze over de teek en trek hem voorzichtig omhoog. 

Mogelijke infecties door een tekenbeet

Er zijn verschillende ziekten die via teken overgedragen kunnen worden op mensen. De meest voorkomende zijn de ziekte van Lyme en tekenencefalitis.

De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door de Borrelia-bacterie. Kenmerkende symptomen zijn grieperigheid, koorts, hoofdpijn, vermoeidheid en een rode ringvormige uitslag rondom de tekenbeet. Ook gewrichtsklachten en zenuwpijnen kunnen optreden. Zonder behandeling kan Lyme chronisch worden en tot ernstige klachten leiden. Als de ziekte van Lyme vroeg wordt ontdekt, is deze meestal goed te behandelen met antibiotica. Als de ziekte van Lyme later wordt ontdekt of als er complicaties zijn, kan een langere kuur met antibiotica nodig zijn.

Tekenencefalitis is een zeldzamere, maar ernstige virale hersenontsteking door een virus. Symptomen zijn koorts, hoofdpijn, misselijkheid en verwardheid. Er bestaat geen medicijn tegen het virus, de behandeling is gericht op het bestrijden van de klachten. Er is wel een vaccin beschikbaar dat 95 procent bescherming biedt tegen tekenencefalitis. Dit vaccin wordt vooral aanbevolen voor mensen die langere tijd verblijven in gebieden waar tekenencefalitis veel voorkomt, zoals bepaalde delen van Midden- en Oost-Europa. Hoewel het TBE-virus (dat tekenencefalitis veroorzaakt) ook in Nederland is aangetroffen, is er volgens het RIVM vooralsnog geen reden om in Nederland te vaccineren.

⚠️ Het is dus erg belangrijk dat je een tekenbeet serieus neemt. Raadpleeg altijd je huisarts bij klachten na een tekenbeet, zodat eventuele infectieziekten op tijd opgespoord en behandeld kunnen worden.

©encierro

Hoe kun je tekenbeten voorkomen?

Om te voorkomen dat je überhaupt gebeten wordt door een teek, kun je een aantal dingen doen.

• Ga je de natuur in? Draag kleding met lange mouwen en broekspijpen. Stop ook je broekspijpen in je sokken. Hoe lichter van kleur je kleding is, des te makkelijker kun je een eventuele teek spotten.
• Gebruik insectenwerende middelen, zowel op niet-bedekte huid als op je kleding.  op zowel blootgestelde huid als op kleding. Middelen met DEET (minimaal 30 procent) zijn effectief. Spray vooral schoenen, sokken en broekspijpen goed in. Zoals je eerder al hebt gelezen leven teken in principe op de grond of in gras, niet zozeer in bomen; hun 'reis' begint dus altijd van onder af aan. Door je schoenen, sokken en broekspijpen in te sprayen, verhoog je de kans dat ze hun reis vroegtijdig afbreken.
• Blijf zoveel mogelijk op de paden en vermijd hoger begroeiing en struiken. Omdat je daar 'doorheen duwt', geef je ze meer kans om op jou over te stappen.
• Controleer je lichaam direct nadat je weer thuis bent. Teken kruipen vaak eerst uren rond voor ze een plek uitzoeken om te bijten. Een snelle controle voorkomt beten.
• Verwijder opgehoopte bladeren, maai het gras en snoei planten in je tuin. Dit beperkt het aantal schuilplaatsen voor teken.
• Heb je een hond? Controleer hem dan op teken na een wandeling in het bos of park. Teken kunnen van huisdieren 'overstappen' op mensen.
• Was kleding na een bezoek aan natuur op minstens 60 graden Celsius. Teken die nog vastzitten worden hiermee gedood. 

Voorkomen is ... inderdaad!

Door deze preventieve maatregelen kun je de kans op een tekenbeet aanzienlijk verkleinen. Mocht je toch gebeten zijn, verwijder de teek dan direct op de juiste manier. Neem bij ziekteverschijnselen na een beet contact op met je huisarts. Een snelle diagnose en behandeling voorkomt ernstige gevolgen. Een tekenbeet is simpel te voorkomen en te behandelen, mits je weet hoe het moet!

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

De ingebouwde zoekfunctie van Windows - Windows Zoeken - kennen we inmiddels wel. En eerlijk is eerlijk: dat onderdeel is inmiddels wel wat gedateerd. Welke andere mogelijkheden zijn er om te zoeken? Welke AI en andere slimme tools kunnen we inzetten om de antwoorden op onze vragen te vinden? Je ontdekt ze hier.

Copilot: bestanden doorzoeken

Microsofts Copilot kan je helpen met het doorzoeken van de inhoud van de bestanden op je computer. Hiervoor moet je momenteel nog eerst het bestand uploaden naar OneDrive. Vanuit daar kun je er allerlei acties mee uitvoeren. Copilot kan straks ook voor je op zoek gaan naar lokale bestanden. Die functie is nu nog niet geactiveerd in Nederland, maar is al wel actief in de VS en Engelstalige regio's. De Copilot-app lijkt er voor Nederland al wel op voorbereid.

Je kunt je alvast voorbereiden op de komst van deze functie. Dat doe je door ervoor te zorgen dat je de nieuwste versie van Copilot hebt geïnstalleerd. Daarmee wordt de functie direct actief als deze in Nederland beschikbaar komt. Je vindt de nieuwe versie van Copilot in de Microsoft Store (via het startmenu). Eenmaal geopend, klik je op de gebruikersafbeelding linksonder in het scherm. Kies Instellingen. Geef Copilot vervolgens toegang tot de bestanden. Blader naar Machtigingsinstellingen en zet de schuif op Aan bij Bestand zoeken. Zet hierna ook de schuif op Aan bij Lezen van het bestand.

Copilot maakt onderliggend nog steeds gebruik van gedeelten van het bestaande Windows Zoeken. Die kennis biedt meer controle: je kunt bepalen welke locaties mogen worden doorzocht. Klik in hetzelfde instellingenvenster op Windows-instellingen. Geef bij Mijn bestanden zoeken aan welke locaties mogen worden bekeken.

Copilot: zoeken in bestanden

Soms ben je niet op zoek naar bestanden, maar juist naar informatie ín de bestanden. Als je de nieuwste update van Windows 11 gebruikt, kun je hiervoor op een slimme manier Copilot inzetten. Klik met de rechtermuisknop op het bestand waarin je wilt zoeken of waarover je specifieke vragen hebt. Doet dat bijvoorbeeld via het bureaublad of via de verkenner.

Kies voor de nieuwe optie Vraag het aan Copilot. Het bestand verschijnt in het venster van Copilot. Vervolgens kun je bijvoorbeeld vragen om het te doorzoeken of het opnieuw te structureren. Je kunt ook vragen om het bestand samen te vatten of de inhoud ervan in compacte bewoordingen te beschrijven. Verschijnt de nieuwe optie nog niet in het menu van de rechtermuisknop? Controleer dan of je de instellingen uit de alinea hiervoor hebt geactiveerd.

Copilot: gezichten herkennen

Maak je gebruik van OneDrive? Ook OneDrive zet steeds vaker AI in om je bestanden eenvoudiger vindbaar te maken. Op het moment van schrijven wordt de laatste hand gelegd aan de gezichtsfuncties. We hebben deze dus zelf nog niet in de praktijk kunnen testen.

Microsoft gebruikt AI om gezichten te herkennen in foto's en afbeeldingen die je in een OneDrive-account hebt bewaard. Je moet hiervoor wel toestemming geven. Hierna wordt informatie uit afbeeldingen en gezichten verzameld om vergelijkbare gezichten te vinden.

Open de OneDrive-app en wacht totdat automatisch de melding met toestemming verschijnt. Ga je akkoord met de verwerking, dan kies je Toestaan. Het duurt tot 72 uur om de foto's te indexeren. Download de nieuwste versie van de OneDrive-app (via Google Play of de Apple App Store) en tik op de nieuwe tab Personen. In het zoekvak eronder kun je zoeken op specifieke personen op foto's.

Perplexity: vinden wat je zoekt

Perplexity is een geavanceerde en populaire AI-zoekmachine. Je kunt deze AI-dienst ook goed inzetten voor het doorzoeken van de inhoud in je eigen bestanden. Er bestaan wel een paar voorwaarden voor het zoeken met de AI-agent van Perplexity: allereerst heb je een betaald abonnement nodig. De gratis versie ondersteunt de functie (nog) niet. Hiervoor betaal je circa 20 euro per maand, vergelijkbaar met de betaalde abonnementen van veel andere AI-aanbieders.

Perplexity kan daarnaast alleen zoeken in bestanden die je in de cloud hebt opgeslagen. Op dit moment worden alleen nog Google Workspace, Dropbox en WhatsApp ondersteund. Op het gebied van bestandsformaten kun je onder meer Google Docs, pdf-bestanden, Microsoft Office-documenten en csv-bestanden gebruiken. Ook Markdown (MD)- en JSON-bestanden worden ondersteund.

Perplexity: aan de slag

Het zoeken in je eigen bestanden staat in Perplexity standaard uitgeschakeld. Het zoeken van bestanden wordt mogelijk met plug-ins, die in Perplexity 'verbinders' worden genoemd. Laten we deze eens inschakelen.

Klik in het hoofdvenster van Perplexity linksonder op de gebruikersfoto en kies Instellingen. Kies Verbinders. Een overzicht van ondersteunde locaties verschijnt. Klik op Enable bij de locatie die je wilt koppelen, bijvoorbeeld Google Drive. Hierna geef je toestemming voor het weergeven en downloaden van je bestanden. Je kunt de koppeling op elk moment weer ongedaan maken. In het eerdergenoemde overzicht van onlinediensten klik je op de drie puntjes naast de opslagdienst en kies je Ontkoppelen.

Perplexity: bestanden doorzoeken

Zijn de gewenste diensten gekoppeld? Dan is het mogelijk om Perplexity AI in te zetten om je bestanden te vinden. De zoekfunctie met eigen bestanden is op twee manieren te gebruiken. Zo kun je de bestanden gebruiken als bron tijdens de conversaties. Klik hiervoor op de knop Sources en wijs je online cloudopslag aan. Op dit moment beperkt de dienst zich helaas alleen tot zakelijke varianten van de cloudopslag, zoals het eerdergenoemde Google Workspace. De consumentenversie van Google Drive wordt niet ondersteund als directe bron.

Gelukkig doet Perplexity dit wél voor het inhoudelijk doorzoeken van je bestanden. Klik op de paperclip. Afhankelijk van welke verbinders je hebt geactiveerd, kun je hier kiezen tussen Lokale bestanden, Google Drive en Dropbox. Wijs het bestand aan, zodat je er vragen over kunt stellen.

Uiteraard is het belangrijk om te weten hoe Perplexity met je bestanden omgaat. Je eigen bestanden worden niet gebruikt om de AI-modellen te trainen. Bovendien worden de bestanden - als deze al worden opgeslagen - door Perplexity binnen AWS S3-servers opgeslagen.

PowerToys Run

Ook de PowerToys Run voor Windows 11 zijn onmisbaar als je de beperkte zoekprestaties van Windows 11 wilt verbeteren. Hiermee kun je snel bestanden zoeken op verschillende locaties, zoals de lokale computer, specifieke programma's en online. PowerToys Run in combinatie met hulp van een AI-agent zoals hiervoor besproken, geeft een krachtige combinatie. Je gebruikt PowerToys Run om de bestanden te zoeken en met een andere AI-tool ga je eventueel inhoudelijk de diepte in.

Haal eerst de nieuwste versie van PowerToys binnen en activeer PowerToys Run via het algemene venster van PowerToys. Zet de schuif op Aan bij dit programma. Druk vervolgens op de toetscombinatie Alt+Spatiebalk. De app verschijnt als pop-up. Typ het bestand in dat je zoekt: de resultaten verschijnen direct in het venster eronder. Onder elk bestand lees je op welke locatie het is opgeslagen. Ook kun je meer informatie over het bestand online opzoeken.

PowerToys Run: aanpassen

Om het onderste uit de zoekfuncties van PowerToys Run te halen, is het nodig om het programma naar je hand te zetten. Open de instellingen van het programma en ga naar Zoeken en resultaten. Standaard hanteert de app een vertraging voordat de eerste zoekresultaten worden getoond. Wil je liever de eerste resultaten direct zien? Schakel Afvlakking van invoer uit. Deze 'doortastendere' zoekaanpak vergt wel iets meer van het systeem.

Hierna zoeken we de optie Aantal resultaten dat wordt weergegeven voordat u schuift. Standaard toont Run slechts vier resultaten: dat kan beter voor een completer overzicht. Verander de waarde naar bijvoorbeeld 10 en controleer het resultaat via een zoekopdracht in de app. Run onthoudt overigens welke zoekopdracht je het meest recent hebt uitgevoerd en toont deze in het venster. Begin je liever telkens met een schone lei? Activeer de optie De vorige query wissen bij het starten.

PowerToys RunResultaten verfijnen

Standaard laat PowerToys Run telkens alle resultaten zien zonder verdere weging, maar je kunt ervoor kiezen om de volgorde van de zoekresultaten te laten verfijnen. Hierbij houdt PowerToys Run bij welke resultaten worden geselecteerd en deze stijgen in de resultaten. Activeer de optie Volgorde van resultaten verfijnen. Hierna geef je een gewicht aan de geselecteerde items, van 0 tot 5. Standaard wordt 5 gehanteerd, maar je kunt het gewicht naar beneden bijstellen. Kies 0 om het volledig uit te schakelen. 

PowerToys Run: gericht vinden

Met behulp van voorvoegsels kun je PowerToy Run gerichter laten zoeken naar informatie in specifieke gebieden. Wil je alleen naar bestanden en mappen zoeken? Typ ? voor de zoekterm. Bijvoorbeeld ?vakantie. Ben je op zoek naar een specifieke Windows-instelling, dan typ je $, bijvoorbeeld $beeldscherm. Om online te zoeken, waarbij Run gebruikmaakt van de standaardzoekmachine, gebruik je ?? (zoals ??feestdagen). Om het voorgaande zoekresultaat te zien, typ je !!.

PowerToys Run: invoegtoepassingen

Je kunt zelf bepalen welke gebieden PowerToy Run kan doorzoeken. Dat gebeurt met behulp van invoegtoepassingen. De lijst vind je onder Invoegtoepassingen in het instellingenvenster. Loop door de lijst en schakel de invoegtoepassingen in voor de gebieden die je wilt doorzoeken. Andersom doe je dit ook: alles wat je niet gebruikt, schakel je uit. Elke ingeschakelde invoegtoepassing wordt namelijk geraadpleegd tijdens een zoekopdracht.

Regelmatig worden nieuwe invoegtoepassingen voor zoeken toegevoegd. Klik op Meer invoegtoepassingen zoeken voor een actuele lijst. Hier vinden we bijvoorbeeld plug-ins om de browsergeschiedenis te doorzoeken en per query een zoekmachine aan te wijzen die de zoekopdracht moet uitvoeren.

Terug naar het instellingenvenster. Als je een invoegtoepassing uitklapt, krijg je toegang tot aanvullende opties. Bij Opdracht voor directe activering kun je de 'letter' aanpassen waarmee je specifiek zoekt in dat onderdeel (waarover je in de paragraaf 'Gericht vinden' hebt gelezen). Interessanter is de optie Opnemen in globaal resultaat: hiermee zorg je ervoor dat de zoekresultaten van die invoegtoepassing standaard in de lijst worden getoond. In andere gevallen moet je de invoegtoepassing expliciet aanroepen via de eerdergenoemde letter. 

Toekomst: semantic search

Het valt op dat softwaremakers dit jaar intensief bouwen aan opties waarmee je je bestanden nog eenvoudiger kunt vinden. Zo wordt de ingebouwde zoekfunctie van Windows 11 uitgebreid met de mogelijkheid om in je eigen bewoordingen naar bestanden te zoeken. Bijvoorbeeld: 'foto's die ik vorige maand heb gemaakt' of 'de presentatie die vorige week door mijn collega is gestuurd'. Dit wordt semantic search genoemd, waarbij niet alleen naar de exacte woorden wordt gekeken, maar ook naar de betekenis (semantiek) erachter.

Deze functie is straks helaas niet voor iedereen beschikbaar. Je computer heeft namelijk een geschikte npu-chip nodig, die je onder meer vindt in de Copilot+-computers. Ook worden er in eerste instantie maar zes talen ondersteund, waaronder Engels en Duits. Nederlands komt momenteel nog niet in de lijst voor, maar dat is waarschijnlijk een kwestie van tijd.

 Op zoek naar een nieuwe laptop? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers voor de beste deal!