ID.nl logo
ID.nl duurtest: zo bevalt de Fitbit in de praktijk
© Fitbit
Gezond leven

ID.nl duurtest: zo bevalt de Fitbit in de praktijk

Peggy en Annemarie van ID.nl vroegen zich af of een smartwatch iets voor hen zou zijn. Daar kun je eigenlijk maar op één manier achter komen: door te testen. Vandaar dat zij allebei een aantal weken hebben rondgelopen met een Fitbit. Peggy focuste zich op beweging en slaapritme, terwijl Annemarie vooral keek of je met de Fitbit je stemming en stress (beter) kunt sturen.

In dit artikel lees je de ervaringen van Peggy met de Fitbit Versa 4 en van Annemarie met de Fitbit Sense 2. Daarbij hebben ze niet gekeken naar alle technische features en mogelijkheden (daar zijn andere redacteuren bij ID.nl véél beter in), maar zich gewoon opgesteld als de meeste mensen: leken die wel eens wat meer willen weten over hun dagelijkse gewoontes rondom gezondheid, slapen, bewegen en stress.

Peggy test de Fitbit Versa 4

Het unboxen was al een feestje, want het bandje is roze. En … er zit een langer bandje bij voor de bredere polsen. Laat ik daar nou altijd op vastlopen met leuke kleurtjes. Dus.. happy me, nu al. Wel was ik even de oplader kwijt. Tijdens het unboxen is die uit het doosje gegleden, maar gelukkig snel gevonden.

Het installeren is vooral de app downloaden (waar je wel een Google-account voor nodig hebt) en de instructies volgen. Alle basisgegevens over jezelf delen (dat moet je wel willen), menstruatiecyclus opgeven en stapje voor stapje alles aanklikken en lezen. En dan maar gewoon omdoen en zien wat er gebeurt.

Ik draag al bijna drie jaar geen horloge meer en was dus was benieuwd of dag en nacht dragen van deze Versa 4 zou irriteren. Dat valt enorm mee. Het bandje is ruim genoeg, is flexibel en voelt prettig aan. Fijn: makkelijk schoon te maken ook. De eerst ochtend meteen gesynchroniseerd met de app om te kijken hoe ik had geslapen. Ik ben een lichte slaper, vaak wakker, dus dan denk je ook snel dat je ‘slecht’ slaapt. Maar als je dan de verklaringen leest en ziet wanneer je wakker bent en hoe de rest van je nacht in elkaar zit, dan valt dat dus eigenlijk best mee.

Daarna op de fiets naar het werk. Ik zie dat mijn hartslag hoger wordt. Dat weet je wel (hijg hijg), maar toch. Op de terugweg is mijn hartslag trouwens lager. Zou dat zijn omdat je dan klaar bent en lekker naar huis gaat in plaats van de ochtendrush van snel dat ontbijt naar binnen en door naar werk?

Bewegen

Bewegen is niet mijn sterkste kant, maar moet wel natuurlijk. Ik houd het voornamelijk bij wandelen en fietsen. Stappen en kilometers check ik in mijn iPhone-app, maar je merkt dat je dus veel meer stappen zet als je dit echt de hele dag registreert (ik neem de telefoon bijvoorbeeld niet mee naar het toilet of als ik koffie ga halen). Dus mijn dagelijkse doel van 4.000 stappen per dag (weet het makkie, maar voor een kantoordame …) haal ik makkelijk. Mits ik op kantoor werk, want thuis is de weg naar het toilet en de waterkoker toch een stuk korter. En met 3 à 4 keer per week nog een avondwandeling ga ik er dus ruimschoots overheen. Moet ik mijn stappendoel bijstellen… of nog even genieten van mijn bovengemiddelde resultaat?

Wat trouwens fijn is, is dat de Fitbit automatisch start met meten zodra je gaat wandelen, want ik vergeet dat dus aan te zetten. Je krijgt dan een melding dat er beweging is gedetecteerd. Joe klopt, dank.

Tijdens mijn Yin Yoga-sessies heb ik de optie Yoga aangezet. Dat is niet heel spannend, maar goed te zien dat ik daar wel een rustige hartslag heb en dat het Zen worden dus werkt.

Functionaliteit

Na drie dagen gewoon omgedaan en wel zien hoe het werkt, wordt het toch echt tijd om in de functionaliteiten te duiken. En dat begint met: vind ik de informatie die ik nu al krijg voldoende of activeer ik het Premium-abonnement (dat is de eerste zes maanden gratis, maar kost daarna 8,99 per maand). Na mij op de hulppagina van de Versa 4 goed te hebben ingelezen, besluit ik voor Premium te gaan. Ook omdat ik dan uitgebreide rapporten over mijn bewegen, slaap en gemoedstoestand kan bekijken en veel meer workouts en mindfullness-trainingen krijg. Voor die rapporten moet je wel minimaal 14 dagen je Fitbit hebben gedragen. Goeie stok achter de deur.

©PW | ID.nl

Uit het onderdeel Slapen uit het wellness-rapport. Voor alle afbeeldingen geldt: klik erop voor een grotere weergave.

Op de hulppagina vind ik ook uitgelegd hoe ik WhatsApp op mijn watch kan krijgen en hoe ik ermee kan betalen. WhatsApp er trouwens snel weer af gehaald: dat bleek eigenlijk vooral afleiding en nóg meer schermtijd. Betaling kreeg ik uiteindelijk toch niet draaiende. Maar goed, betalen kan ik natuurlijk gewoon met mijn telefoon. Staat ook de Bonuspas op. Wel zo handig. Al met al valt het me wel tegen hoeveel gedoe het is om dit soort simpele functionaliteiten die je iedereen ziet gebruiken, te installeren. Ben ik dan toch een beetje een digibeet 🙁.

Opladen

Na bijna een week moest ik de Fitbit pas weer opladen. Viel mij reuze mee. Paar uurtjes in de oplader en klaar. Zou je denken. Toen ik naar bed ging, wilde ik het horloge weer omdoen. Gek: het display bleef aanstaan en werd niet donker. Ook kon ik niet meer swipen en het display reageerde nergens meer op. Na 15 minuten in bed met een soort bouwlamp (best wel fel licht komt er van zo’n schermpje af) het horloge in een andere kamer gelegd. Pas de volgende dag, toen de Fitbit helemaal leeg was, kreeg ik hem na opladen weer aan de praat.

Opties

Voor de mindfullness-optie verwijs ik je even naar mijn collega Annemarie, verderop. Wat ik erg fijn vind is de bewegingsprikkel voor stappen per uur. Toch een soort confronterend dat je al te lang zit of niet beweegt. Je kunt ook je menstruatiecyclus registreren en je vruchtbare dagen en dergelijke zien. Nu heb ik daar niet zo’n behoeft aan, maar de optie is er. Slaapbereik is ook een interessante. Bij mij is dat gemiddeld iets lager dan standaardbereik onder vrouwen van mijn leeftijd. Ik slaap ook korter denk ik dan gemiddeld. Ook kun je medailles (batches) behalen, bijvoorbeeld voor aantal stappen of trappen per dag. Die kun je delen op Twitter. Wel goed om te zien hoe vaak je 5.000 of 10.000 stappen per dag loopt, maar deze batch-optie zelf is voor mij niet interessant.

Mijn eerste conclusie

Aanvankelijk vond ik de Fitbit geen toegevoegde waarde aan mijn leven. Toch nog te veel verknocht aan mijn telefoon, waardoor de smartwatch vooral een extra digitale prikkel was. Wel leek hij me erg handig voor wie zichzelf echt doelen stelt. Meer bewegen, gezonder wilt eten, afvallen, meer rust inbouwen: dan is zo’n watch wel echt een heel mooie tool als hulp. Voor mij was het vooral veel good and nice to know. Fijn om te weten hoe ik slaap, de prikkel voor beweging is confronterend en goed (hup opstaan en stukje lopen), het automatisch registeren bij beweging en de mindfulness trainingen zijn altijd fijn voor een moment van rust inbouwen. Maar na een tijdje ‘weet je dat ook wel’.

Mijn tweede conclusie

Dat veranderde toen ik in januari met een afvalchallenge startte waarbij ik zes weken lang drie keer per week ging sporten. Daarbij ben ik de Fitbit opeens met een heel ander doel gaan gebruiken.

©PW | ID.nl

Peggy in de sportschool. In de rode cirkel: de Fitbit.

Inzicht krijgen in wat er met mij gebeurde tijden deze trainingen (grotendeels kracht, altijd een deel cardio). Ik ben de resultaten met een heel ander oog gaan bekijken. Weet inmiddels dat ‘onder de zones’ niet betekent dat ik even niet meer leef, maar dan dit inhoudt dat mijn hart in rust is en klopt op een lager tempo onder de vetverbrandingszone. In de vetverbrandingszone lever je waarschijnlijk gemiddelde inspanning, zoals bij een stevige wandeling. Je hartslag en ademhaling zijn mogelijk verhoogd, maar je kunt nog wel een gesprek voeren (zegt Fitbit, ik denk daar anders over😉). In de cardiozone voer je waarschijnlijk een intensieve activiteit uit, zoals hardlopen of spinning. Dan heb je ook nog de piekzone, die heb ik niet gehad, terwijl mijn hartslag na een berg zand oplopen toch wel in een enorme piek voelt, maar ik heb blijkbaar nog ruimte. Wil je hem voor dit doel gebruiken, dan is het wel belangrijk dat de je Fitbit aanzet (want bij krachtrainingen doet hij dit niet automatisch). Leuk om te zien wat er met je lijf/hartslag gebeurt. Zou ik het missen als ik de Fitbit niet meer zou dragen? Geen idee. Ik denk niet enorm, maar wie weet …

©PW | ID.nl

Zo werken ze dus, die zones.

Annemarie test de Fitbit Sense 2

Op mijn leeftijd (nee, dat vraag je niet aan een dame, maar de 55 is inmiddels gepasseerd) hoef ik geen smartwatch om mijn sportieve prestaties te meten. Maar de Fitbit Sense 2 is special bedoeld voor mensen die graag grip op hun stress willen krijgen – en dat maakt dat ik er erg nieuwsgierig naar word. Hoewel de Fitbit veel mogelijkheden biedt, ga ik me bewust maar op een paar speerpunten richten. Ik ga me niet focussen op Slaap, Voeding, Aantal stappen of Minuten in actieve zone (dat is meer Peggy’s afdeling) maar vooral op Mindfulness en Stemmingsoverzicht.

Daarvoor moet ik het allemaal wel eerst aan de praat krijgen. Gelukkig gaat zowel het aanmaken van een account als het koppelen van de Fitbit aan mijn telefoon verrassend makkelijk – verrassend omdat ik echt een n00b ben op dit gebied. Wel neem ik meteen het besluit om geen Premium-abonnement af te sluiten. De Fitbit kost al snel een paar honderd euro en dat is best een uitgave; om dan ook nog maandelijks 8,99 euro extra af te tikken (of 79,99 euro als je per jaar betaalt), dat gaat me te ver.

De consequentie van deze beslissing is wel dat ik uitgebreide rapporten over mijn stresslevels en slaappatroon misloop en dat ook het aantal mindfulness-oefeningen dat ik vanuit de app of vanaf de smartwatch kan doen heel beperkt is. Maar dat is dan maar zo.

Rustig van de meditatie-oefening? Niet altijd

Een paar weken lang start ik mijn dag met de enige mindfulness-oefening die de app mij biedt. Het is een begeleide meditatieoefening, waarvan ik de meeste ochtenden inderdaad een stukje rustiger wordt. In mijn stemmingsoverzicht voer ik dan een lichtblauw gezichtje in, dat staat voor ontspannen. Er zijn helaas ook een paar ochtenden waarop er iets misgaat met de koppeling tussen app en smartwatch. Dan heb ik een aantal minuten heel aandachtig in het nu zitten mediteren, om erachter komen dat dat niet is opgepikt door de Fitbit. Gelukkig is er ook een rood aangelopen gezichtje, dat staat voor Gefrustreerd.

©AK | ID.nl

Het gezichtje linksonder: zo voel ik me wanneer app en Fitbit niet lekker met elkaar communiceren.

Om op dergelijke dagen toch mijn stress te verlagen, kies ik voor de begeleide ademhalingsoefening op de Fitbit (Peggy heeft dankzij haar Premium-abonnement meer oefeningen, hoewel die alleen in de app staan en niet op de Fitbit zelf). Gedurende een minuut of een paar minuten adem ik mee in het ritme van een cirkel op het scherm van de smartwatch. Dat werkt erg rustgevend, hoewel het wel even wennen is. De eerste paar keer balanceer ik op het randje van hyperventileren, maar na een paar dagen begin ik zelf uit te kijken naar deze rustmomentjes.

©AK | ID.nl

Hier word ik écht rustig van.

Hé, ik word blij van bewegen!

Waar ik ook naar begin uit te kijken: de melding dat ik nog niet genoeg bewogen heb in een uur. Blijkbaar heb ik ergens iets aangezet (of niet uitgezet) waardoor ik minimaal 250 stappen per uur moet zetten, en dat 9 uur per dag. Actieve uren zeg maar. Collega’s zien mij dus op vreemde tijdstippen opspringen en eigenaardige routes afleggen door kantoor. Zo neem ik niet meer de kortste weg naar het koffieapparaat, maar loop ik twee rondjes door de kantine, neem een omweg via het printerhok en pak de trap naar de bovenverdieping. En ja, dat dus 9 keer per dag.

Dat heeft wel effect op hoe ik me voel: op dagen dat het me lukt om 9 (oké, of 8 of 7) actieve uren te halen, voer ik ook vaker blauwe of paarse (‘Tevreden’) gezichtjes in. Ook momenten waarop de Fitbit zelf een fysieke reactie bij mij vaststelt, kan ik koppelen aan mijn stemming. En er zit echt een verband tussen bewegen en je goed voelen.

©AK | ID.nl

Beweegdoelen halen .... dat ik dat ooit leuk zou gaan vinden! Rechts zie je trouwens waar je je allemaal op kunt focussen.

Mijn conclusie

Na drie weken testen doe ik de Fitbit af. Ik zie zeker de voordelen die deze smartwatch te bieden heeft: ik ben actiever en wat meer ontspannen geworden. Maar aan de andere kant vind ik het toch ook gedoe. Dat zit in kleine dingen. Een keertje vergeten op te laden. Een koppeling met de app die af en toe hapert. Gefrustreerd door het kleine aantal oefeningen en mogelijkheden dat je hebt zónder Premium-abonnement. Wakker worden en in de spiegel zien dat je dus met je gezicht óp je pols hebt geslapen. En op mijn leeftijd trekken kreukels-veroorzaakt-door-horloges (en alle andere kreukels trouwens) uit je gezicht echt Heel. Langzaam. Weg. (De dag erna kwam Peggy hiermee aanzetten. Bedankt. Of toch niet?)

In de weken erna merk ik dat ik zonder Fitbit minder vaak beweeg en weer gewoon de kortste route naar de koffie neem. Wat ik wél blijf doen, ook zonder hulp van Fitbit, is me af en toe even terugtrekken en me een paar minuten focussen op mijn ademhaling. Had ik deze smartwatch niet getest, dan had ik dat zeker niet gedaan. Dus dat vind ik winst.

Zou ik een Fitbit aanschaffen alleen voor stressbeheersing en stemming? Dat denk ik niet. Maar wil je je op alle aspecten richten die je met een dergelijke smartwatch kunt monitoren, dus van slaap en beweging tot voeding en mindfulness, dan kan een Fitbit echt een hulpmiddel zijn. Hoewel je dan waarschijnlijk niet ontkomt aan het prijzige Premium-abonnement. Maar goed, misschien is dat gewoon een kwestie van even een paar keer diep ademhalen. En daar kan de Fit bit je natuurlijk uitstekend bij helpen.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

▼ Volgende artikel
Kan je iPhone ook virussen krijgen?
© ID.nl
Huis

Kan je iPhone ook virussen krijgen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Dit artikel in het kort

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onkwetsbaar. Toch richten de meeste aanvallen zich niet op iOS zelf, maar op de zwakste schakel. En dat is jouw gedrag: dat ene moment dat je klikt, scant of downloadt zonder nadenken. In dit artikel lees je hoe criminelen te werk gaan, waaraan je kunt merken dat er iets mis is met je iPhone en hoe je je telefoon kunt beschermen tegen malware, phishing en andere digitale risico's.

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Let op met AirDrop

Als AirDrop is ingesteld op Iedereen gedurende 10 minuten, kunnen onbekenden jouw toestel zien en je iets sturen, maar er wordt niets automatisch ontvangen. Je krijgt altijd eerst een melding met een voorbeeld van wat iemand wil delen, bijvoorbeeld een foto of document. Pas wanneer je op Accepteren tikt, wordt het bestand opgeslagen.

Het gevaar zit in de verleiding om tóch te klikken. Aanvallers sturen soms misleidende of schokkende beelden met een naam die je nieuwsgierig maakt. Accepteer je zo'n bestand en open je het daarna, dan kan het een link of document bevatten dat je naar een phishingpagina leidt of schadelijke code uitvoert.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.