Eerst uitgebreid ecologisch onderzoek doen, dan pas isoleren: na een uitspraak van de Raad van State begin augustus leek het voor veel huiseigenaren alsof ze hun verduurzamingsplannen wel konden vergeten. Er is gelukkig inmiddels een tussenoplossing: natuurvriendelijk isoleren.

Lees ook: Isoleren met écht duurzame (biobased) materialen

Veel woningeigenaren zaten met de handen in het haar nadat de Raad van State begin augustus besloot dat vóór woningisolatie voortaan een uitgebreid ecologisch onderzoek moest plaatsvinden. Die maatregel was bedoeld om bedreigde diersoorten, zoals vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen, te beschermen. Deze dieren nestelen zich tijdens de winterslaap- en broedperiode graag in spouwen en onder daken, waar ze tijdens isolatiewerkzaamheden regelmatig gedood of van hun nestplaats verdreven worden.

Het nadeel van zo’n ecologisch onderzoek is dat dit veel geld en tijd kost. Zo is een particulier er al gauw zo’n 5000 tot 6000 euro aan kwijt en kan het wel een jaar duren voor heel het proces voltooid is. Veel mensen zagen de laatste tijd dan ook af van isolatie, waarmee de duurzaamheidsplannen van het kabinet in het geding kwamen.

Demissionair minister Hugo de Jonge bedacht daarom een tussenoplossing: woningisolatie is tijdelijk alleen toegestaan wanneer de werkzaamheden op natuurvriendelijke wijze worden uitgevoerd. Om zo’n ecologisch keurmerk te krijgen, moeten isolatiebedrijven de training ‘natuurvriendelijk isoleren’ volgen. Daarnaast zijn deze bedrijven voor iedere afzonderlijke woning verplicht een ontheffing van de Wet Natuurbescherming aan te vragen bij de provincie, mits die ontheffing niet al gemeentelijk is bepaald.

De nieuwe maatregelen gelden tot iedere gemeente een eigen ‘soortenmanagementplan’ (SMP) heeft opgesteld. Zo’n plan geeft toestemming tot ontheffing voor de gehele regio. Hiervoor wordt eerst de biodiversiteit van de regio in kaart gebracht, waarna maatregelen worden genomen om de aanwezige bedreigde diersoorten te beschermen. Ook dit kost tijd: zo’n twee jaar per gemeente. Ongeveer twintig gemeenten werken inmiddels aan zo’n plan.

Wat is natuurvriendelijk isoleren?

Wil je je woning de komende jaren isoleren, dan ben je dus verplicht hiervoor een bedrijf in te schakelen dat dit op natuurvriendelijke wijze doet. Deze bedrijven hebben zowel een theorie- als praktijkexamen op dit vlak volbracht. Tijdens de cursus werden ze bijgeschoold over het belang van bedreigde diersoorten voor de biodiversiteit en leerden ze technieken om woningen ‘natuurvrij’ te maken.

Bij natuurvriendelijk isoleren krijgen eventueel aanwezige beschermde diersoorten de kans om te ontsnappen vóór de isolatiewerkzaamheden plaatsvinden. Daarbij wordt de natuurkalender gevolgd en wordt er rekening gehouden met kraamplaatsen en winterverblijven. Zo mag er tijdens de kraam- en winterperioden niet worden geïsoleerd en moet het isolatiebedrijf voor vervangende verblijfplaatsen voor de dieren zorgen.

©Marc Guyt | AGAMI photo agency

Natuurvriendelijk isoleren: vogels

Veelvoorkomende bedreigde diersoorten rondom woningen zijn de huismus en de gierzwaluw. Vaak leven deze vogels onder dakpannen, dicht bij de regengoot. Wanneer deze vogels door isolatiewerkzaamheden abrupt uit hun nestplek verdreven worden en ze geen alternatief hebben, is de kans groot dat ze sterven.

Om dit te voorkomen, moeten isolatiebedrijven onder meer rekening houden met de natuurkalender. Wat betreft de mus mag er wél geïsoleerd worden van oktober tot en met februari. Van maart tot en met augustus, de broedperiode, is dit verboden. Omdat de mus soms twee keer broedt, wordt isoleren ook in september afgeraden. De gierzwaluw broedt van half april tot en met augustus; van september tot en met half april is isolatie dus toegestaan.  

Om beschermde vogelsoorten van een nieuwe nestplek te voorzien, moeten er alternatieven worden geïnstalleerd. Zo bestaan er speciale dakpannen en bakstenen met gaten erin, waar vogels zich graag in nestelen. Een andere optie is het toegankelijk maken van de twee onderste rijen dakpannen. Aan de overige dakpannen wordt dan vogelschroot aangebracht. Tot slot kunnen nestkasten, oftewel vogelhuizen, aan de woning of in de tuin gemonteerd worden.

Het kan even duren voor vogels aan hun nieuwe thuis gewend zijn. Daarom moeten vervangende onderkomens minstens drie maanden voor de isolatiewerkzaamheden geplaatst zijn.

©Judith Flacke

Natuurvriendelijk isoleren: vleermuizen

 Vleermuizen zijn gek van donkere plekjes en verstoppen zich dan ook maar al te graag in spouwen, spleten en onder dakpannen. Veel mensen weten dit niet en brengen tijdens het isoleren onbedoeld hele vleermuiskolonies om. De dieren raken bijvoorbeeld bedolven onder het isolatiemateriaal of kunnen niet meer uitvliegen, waardoor ze uithongeren en sterven. 

Om vleermuizen de kans te geven hun verblijf veilig te verlaten, worden bij het natuurvrij maken van een woning openingen in de muur en het dak gemaakt met zogeheten exclusion flaps (‘vleermuisglijbanen’). Vleermuizen kunnen door deze plastic constructies wel naar buiten, maar niet meer terug naar binnen. Net als vogels hebben ook vleermuizen even de tijd nodig om zich te settelen op een nieuwe plek. Het wordt dus aangeraden om ook deze nieuwe verblijven minstens drie maanden voor de isolatiewerkzaamheden te installeren. De exclusion flaps worden minstens vier dagen voor de werkzaamheden geplaatst, zodat overgebleven vleermuizen voldoende tijd krijgen om uit te vliegen. 

Alternatieve verblijfplaatsen voor vleermuizen zijn er in verschillende vormen. Zo kan er een rustplek worden gereserveerd in de spouw, waarbij spouwborstels voorkomen dat het isolatiemateriaal in deze ruimte terechtkomt. Een voordeel aan deze methode is dat bestaande verblijfplaatsen niet vernield hoeven te worden en vleermuizen ongestoord hun gang kunnen gaan.

 Wanneer een spouwverblijf om praktische redenen niet mogelijk is, kunnen er rondom het huis vleermuiskasten worden geïnstalleerd. Deze kasten hebben een speciale ingang waar vogels zich niet doorheen kunnen wurmen. Vaak worden vleermuiskasten tegen de gevel, een boom of een schuur geplaatst. Ook in het dak kan een verblijf worden gerealiseerd door een nauwe ruimte tussen de dakpannen open te laten. Hoe dichter de alternatieven bij de oorspronkelijke rustplek worden geplaatst, hoe groter de kans op succes.

©Karsten Eggert

Het kan nogal een puzzel zijn om te bepalen wanneer isolatie wel en niet verantwoord is. Vleermuizen hebben een duidelijke kraam- en winterperiode, maar ook daarbuiten laten ze zich geregeld zien. Om het risico te verkleinen dat er geïsoleerd wordt terwijl er vleermuizen aanwezig zijn, zijn er daarom richtlijnen opgesteld. Wil je je woning in de winter isoleren, dan moet de woning vóór 1 november natuurvrij zijn gemaakt. Ben je van plan in de zomer te gaan isoleren, regel dan dat de woning voor 1 april natuurvrij is, want het broedseizoen loopt tot augustus. Van augustus tot half november is de kust in principe veilig.

Wat merk je als bewoner?

Als bewoner merk je eigenlijk weinig van het natuurvriendelijk isoleren. Jouw enige taak is het inschakelen van een gespecialiseerd bedrijf, zij doen de rest. Houd wel tijdig rekening met de natuurkalender, zodat je niet voor verrassingen komt te staan en de isolatiewerkzaamheden onverwacht moet uitstellen.

De kosten van natuurvriendelijk isoleren

Voor natuurvriendelijk isoleren betaal je uiteraard meer dan voor ‘normaal’ isoleren, maar over het algemeen zijn de kosten goed te overzien. Zo is de gemiddelde prijs voor enkel het natuurvrij maken van een tussenwoning 300 euro en voor een hoekwoning 400 euro. De reguliere isoleerkosten komen daar dus nog bovenop.  

Meer informatie over natuurvriendelijk isoleren vind je hier. 

Je huis natuurvriendelijk isoleren? Vergelijk vooral verschillende aanbieders en informeer hoe zij te werk gaan.

De Samsung Galaxy S25-lijn is de eerste smartphonereeks die beschikt over versie 7 van One UI, de Samsung-softwareschil die je aantreft op de Android-apparaten van het bedrijf. In dit artikel lees je wat je allemaal verwachten kunt van One UI 7.

Lees ook: Review Samsung Galaxy S25 Ultra – Slimme AI of slimme marketing?

De rek is inmiddels wel uit de smartphoneontwikkeling. Fabrikanten kunnen nauwelijks nog innovatieve onderdelen toevoegen, omdat de slimme telefoon inmiddels zo goed als alles kan. Vooral op hardwaregebied valt er weinig nieuws meer te verwachten. Natuurlijk zullen we nog verbeteringen zien in camera's, processors en accu's, maar in grote lijnen is de smartphone uitontwikkeld. Daardoor zijn ze tegenwoordig net zo spannend als wasmachines: ze doen wat ze moeten doen.

Dat betekent echter niet dat er geen nieuwe functies worden ontwikkeld. Die zitten vooral in software. De Google Pixel 9-reeks zette die trend medio 2024 in met een verrassend snelle opvolger van de Pixel 8-serie. OnePlus, Asus en Samsung volgen die lijn en leggen de nadruk op software. One UI 7 is daar het beste voorbeeld van. Zonder die softwareschil had Samsung net zo goed een jaar aan smartphonelanceringen kunnen overslaan.

Systeemaanpassingen

Maar wat maakt One UI 7 dan zo bijzonder? We hebben de afgelopen weken de drie verschillende Samsung Galaxy S25-toestellen getest en zijn tot de onderstaande observaties gekomen. Zo is het onder meer mogelijk om een verticale applade in te stellen. Daarmee bedoelen we dat je al je apps in de applade kunt bekijken door omhoog en omlaag te vegen (in plaats van naar links en rechts). Dat regel je door de lade te openen, onderin op de drie puntjes te tikken en dan Sorteren > Alfabetische volgorde te selecteren.

Daarnaast valt op dat de animaties in One UI 7 veel soepeler zijn dan voorheen. Ze ogen en voelen gestroomlijnd, wat het hele systeem een verfijnde en samenhangende uitstraling geeft. In eerste instantie merk je dit misschien niet direct, maar na een paar uur gebruik valt de soepelheid steeds meer op. Ook de vernieuwde systeemiconen dragen bij aan de prettige bediening op de S25-modellen. One UI 7 voelt daardoor even modern als afgewerkt aan – en dat is een groot compliment.

©Wesley Akkerman

Hier zie je de menu-opties staan voor het opnieuw rangschrikken van de applade.

Now Bar en Now Brief

Ook biedt One UI 7 ruimte aan twee nieuwe onderdelen, de Now Bar en Now Brief. Hoewel ze enkele overeenkomsten hebben, gebruik je ze allebei op andere momenten. De Now Bar is een soort zwevend eiland (waar hebben we dat eerder gehoord) onderaan het vergrendelde scherm van je Galaxy, waar je basale interface-elementen in aantreft – denk aan een opnameknop voor een geluidsopname of bijvoorbeeld wegwijzers van Google Maps. Zo kun je snel iets regelen zonder je smartphone te hoeven ontgrendelen..

Now Brief daarentegen is veel uitgebreider. Dit is een apart onderdeel binnen One UI 7 waar veel AI-opties moeten samenkomen. Now Brief biedt op drie momenten van de dag een overzicht aan van onder meer het weer, het verkeer, je agenda-afspraken en bijvoorbeeld een Spotify-afspeellijst. Het moet je helpen de dag voor te bereiden, door te komen en erop terug te kijken. Zie dit als een soort persoonlijke dag-overzicht dus. Daarmee kan de Samsung Galaxy S25 Ultra, en later ook andere Galaxy's, dienen als een persoonlijke assistent.

©Wesley Akkerman

Dit is het thuisscherm van de Galaxy S25. Rechts van het weerbericht zie je twee widgets staan: de bovenste is een snelkoppeling naar Now Brief.

Aanpasbaar snelmenu

Een ander onderdeel dat het vermelden waard is, is het snelmenu. Daarmee doelen we op het menu dat je van boven naar beneden trek. Daarin staan allerlei opties, bijvoorbeeld voor wifi, bluetooth en andere kernonderdelen. Daar kon je al langer allerlei dingen in wijzigen, zoals bijvoorbeeld de knoppenindeling. Maar in ONe UI 7 ziet het er wel anders uit. Als je de Samsung Galaxy S25 Ultra opstart, dan heeft Samsung dit snelmenu voor je in twee delen opgedeeld. In het kader van overzicht – maar dat beteken ook dat je moet weten aan welke kant je de boel naar beneden moet trekken. Links geeft meldingen, terwijl je vanaf rechts de instellingen bekijkt.

Vind je deze tweedeling niet prettig? Je kunt gelukkig ook alles weer heel makkelijk in één overzicht bij elkaar zetten (zonder dat je daar bijvoorbeeld een aparte app als Good Lock voor hoeft te downloaden). Wanneer je dit doet, dan krijg je met een enkele swipe toegang tot zowel de notificaties als de opties. Je stelt dit met een paar simpele stappen in. Trek je snelmenu vanaf rechts naar beneden en tik op het potloodicoon aan de rechterkant. Tik nu op Vensterinstellingen (links) en tik op het volgende scherm op Samen. Tik nu op Gereed om de keuze te bevestigen. Vanaf dat moment heb je (weer) één snelmenu.

©Wesley Akkerman

Dit is het aangepaste snelmenu, dat notificaties en instellingen samenvoegt.

Overige AI-mogelijkheden

Tot slot kijken we naar de overige AI-mogelijkheden van de Samsung Galaxy S25-serie. Zo is het onder meer mogelijk Google Gemini te gebruiken. Dat doe je door de powerknop kort in te drukken: de assistent komt dan vanzelf vanaf beneden omhoog. Op moderne Galaxy's biedt Gemini ondersteuning aan voor verschillende Samsung- en Google-apps, waardoor het mogelijk is die apps aan te spreken en dingen uit te laten voeren met een stemcommando. Soms kun je zodoende twee of drie apps in één keer iets voor je laten doen, met één commando.

Op moment van schrijven lijken de mogelijkheden al redelijk uitgebreid te zijn, maar eerlijk is eerlijk: schijn bedriegt. Momenteel werken alleen de genoemde apps met deze AI-functie. Datzelfde geldt overigens voor Now Brief, als we daar nog even kort op terugkomen. Alleen de echt grote namen binnen de Google Play Store zullen direct werken met dit soort diensten. In de toekomst wordt dat aanbod uitgebreid. Nederlandse apps, zoals die van de NS bijvoorbeeld, werken hier nog niet mee. Daardoor is de waarde van dit soort AI-opties nu nog twijfelachtig.

©Wesley Akkerman

Als je op de powerknop drukt, komt Google Gemini naar boven. Zo ziet dat eruit.

Na een week vol sneeuwpret, frisse berglucht en indrukwekkende pistes is je skikleding niet meer zo fris. Eenmaal thuis gekomen blijft de tas met vuile was liggen voor de wasmachine. Want hoe was je eigenlijk skikleding? Als je je kleding niet goed wast en opbergt, is de kans groot dat je volgend jaar niet zo warm en droog blijft tijdens de afdaling. Onze tips helpen je om je skikleding te wassen, drogen en veilig op te bergen voor volgend jaar.

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Was snel na je weekje wintersport

Het op de juiste wijze je skikleding wassen is belangrijk: daardoor blijft de kwaliteit van de kleding goed. Ook blijft de kleding warm en waterdicht. Veel skikleding is gemaakt van kunststoffen, zoals polyamide en polyester. Deze stoffen zijn waterafstotend, sterk en licht. De kleding is van tevoren extra behandeld om ze waterdicht te maken, waardoor sneeuw of regen niet door de kleding komt. Was je de kleding verkeerd? Dan kan de beschermende functie verloren gaan. Je zweet en vuiligheid tasten de kleding namelijk aan. Laat je skikleding na wintersport dus niet te lang voor de wasmachine liggen.

©Lyudmila

Wasmiddel en voorbereiding

Gebruik weinig wasmiddel om je skikleding te wassen. En koop een speciaal wasmiddel voor sport- en outdoorkleding om zeker te weten dat het goed is of gebruik een fijnwasmiddel. Giet er geen wasverzachter bij, want dat is niet goed voor de kleding. Laat de kleding ook niet stomen en gebruik geen bleekmiddelen.

Bereid de kleding altijd eerst voor op de wasbeurt. Leeg alle zakken, sluit alle ritsen, knopen en klittenband om schade aan de stoffen te voorkomen. Zitten er vlekken op de kleding? Behandel deze eerst. Zorg dat de kleding binnenstebuiten de wasmachine in gaat. Ook belangrijk: doe de trommel niet te vol. Er moet voldoende ruimte zijn wil de kleding schoon worden.

Wassen met de wasmachine

Nu de kleding op de juiste wijze in de wasmachine zit, is het tijd om het juiste programma aan te zetten. Kies een programma met lage temperaturen, maximaal 30 °C. Hogere temperaturen kunnen ervoor zorgen dat de waterdichte coating beschadigd raakt. Zit er een speciaal programma op je wasmachine voor outdoor kleding? Kies dan dit programma. Het programma heeft een laag toerental bij het centrifugeren. Doe naast je skikleding geen andere kleding in de wasmachine.

©Oriol Roca

Waterdicht maken van de skikleding

Heb je voor deze wintersportvakantie net nieuwe kleding gekocht? Dan is de kans groot dat deze gewoon waterdicht is gebleven na de wasbeurt. Als je kleding wat ouder is, kan het zijn dat deze niet meer zo waterdicht is als voorheen. Misschien heb je tijdens het skiën of snowboarden wel gemerkt dat er wat vocht doorheen kwam. Was dan de kleding nog een keer, maar nu met een impregneermiddel. Of spuit de kleding in met een speciale waterdicht-spray.

Drogen en opbergen

Als er op het waslabel staat dat de skikleding in de droger mag, dan kun je de kleding zo laten drogen. Anders hang je de kleding op, of leg je die ergens plat neer. Dit doe je in een ruimte waar er genoeg ventilatie is. Hang de kleding niet op in de zon. Drogen op een verwarming kun je beter ook niet doen.

Het wasetiket geeft ook aan of je de kleding mag strijken, mocht je de behoefte hebben om je skibroek te strijken. Je mag de kleding dan op een lage temperatuur strijken. Omdat je de skikleding een lange tijd waarschijnlijk niet meer gebruikt, is het verstandig om de kleding goed op te bergen. Hang de kleding op aan een haakje in de kast of vouw de kleding losjes op, zodat het op een plank kan liggen. Daardoor haal je je kleding volgend jaar weer fris uit de kast, direct klaar om van de pistes te zoeven.