Zo houd je het stroomverbruik van je warmtepomp zo laag mogelijk
Switch je naar een warmtepomp, dan zie je je gasrekening vaak aanzienlijk dalen. Echter, je elektriciteitskosten gaan wel omhoog. Gelukkig kun je deze toename in stroomverbruik beperken. We vertellen je graag hoe je dat doet en geven je daarnaast tips om de levensduur van je warmtepomp te verbeteren.
De warmtepomp haalt energie uit de omgeving en zet die om in bruikbare warmte voor de centrale verwarming en vaak ook voor het sanitair warm water. Daarvoor heeft de warmtepomp wel stroom nodig. Behalve de compressor (die het meeste elektriciteit vraagt) zijn er nog andere onderdelen die stroom nodig hebben, zoals printplaten voor de besturing, enkele pompen die tegenwoordig erg zuinig zijn en één of twee ventilatoren. De bedrijfskosten van een warmtepomp variëren per seizoen. En toch zijn er enkele dingen waardoor je het totale elektriciteitsverbruik kunt verminderen.
Zet de thermostaat niet te vaak warmer of kouder
Vermijd zoveel mogelijk het wijzigen van de ingestelde temperatuur. Een warmtepomp die samenwerkt met bijvoorbeeld vloerverwarming houdt van een constante kamertemperatuur. Verander de instellingen dus niet te veel en verlaag liever niet telkens de gewenste temperatuur wanneer je van huis gaat. Dat brengt namelijk weinig op. Natuurlijk stel je wel een dag- en nachtprogramma in, maar laat de binnentemperatuur maximaal 2 graden zakken tijdens de nacht. Zo heeft de warmtepomp niet te veel werk om de woning weer terug op temperatuur te krijgen.
Door de thermostaat regelmatig hoger of lager in stellen omdat je het te warm of te koud hebt, verbruikt de warmtepomp meer stroom dan wanneer je dezelfde temperatuur aanhoudt. Onthoud ook dat door de thermostaat één graad lager te zetten, de energierekening met 2,5% zal dalen. Het is dus interessant om de temperatuur die op bijvoorbeeld 21°C staat, op 20°C in te stellen.
©Olivier Le Moal
Zet de temperatuur van het verwarmingswater lager
Staat de uitvoertemperatuur van je waterverwarming te hoog ingesteld? Dan verbruikt je warmtepomp onnodig veel energie om het water op temperatuur te brengen. Gelukkig is het bij de meeste systemen mogelijk om de cv-watertemperatuur te verlagen naar 40°C of zelfs lager. Vloerverwarming, lage temperatuur radiatoren en ventilatorconvectoren werken prima samen met dergelijke lage temperaturen. Deze lagere 'vertrektemperatuur' zal nog steeds voldoende zijn om je huis comfortabel te verwarmen.
Wil je het waterverbruik nog verder optimaliseren? Kies dan voor een weersafhankelijke regeling met een buitenvoeler. Deze handige sensor meet continu de buitentemperatuur en past de watertemperatuur daar automatisch op aan. Is het bijvoorbeeld -5°C buiten? Dan zorgt de regeling voor water van 35°C om je huis warm te houden. Bij een gemiddelde buitentemperatuur van 7°C is slechts 29°C water nodig. Een weersafhankelijke regeling bespaart dus energie en geld. Monteer de buitenvoeler bij voorkeur aan de noordkant van je woning, uit de zon. Zo meet hij nauwkeurig de werkelijke buitentemperatuur.
Verlaag de temperatuur van sanitair warm water
Zorgt de warmtepomp ook voor het warme water dat uit de kraan komt, dan kun je om dezelfde reden als hierboven de aanvoertemperatuur van het tapwater verlagen. Bij gasketels staat dit meestal op 60°C, bij een warmtepomp zet je deze bij voorkeur op 45°C.
EN LEGIONELLA DAN?
In opdracht van het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken is er drie jaar geleden onderzoek gedaan naar het verlagen van de tapwatertemperatuur (klik op onderzoek in de regel hierboven om het rapport te bekijken). De conclusie verbaasde veel mensen en ontlokte discussie. De norm NEN 1006 (Algemene voorschriften voor leidingwaterinstallaties) om tapwater minimaal op 55°C in te stellen is vooral functioneel bedoeld en niet zoals men vaak denkt voor de preventie van legionella. Je kunt dus wel degelijk veel energie besparen. Er zijn andere manieren om legionella te bestrijden. Dan denken we aan een wekelijkse hitteschok. Bij een lagere temperatuur dan 55°C moet het toestel wekelijks thermisch gedesinfecteerd, bijvoorbeeld door het water meer dan 20 minuten boven de 60 °C te brengen (of 10 minuten op 65°C of 5 minuten op 70°C). Meestal is zo'n legionella-run automatisch ingesteld, maar dat is afhankelijk van het toestel. Vraag het voor de zekerheid na bij je installateur of bij de verkoper. Overigens vind je een antilegionella-functie niet alleen bij veel warmtepompen, maar ook bij veel boilers en buffervaten. Je kunt een antilegionella-functie eventueel uitzetten, maar dat is wel gevaarlijk. Je moet de reiniging dan namelijk geregeld zelf doen – met de kans dat je het vergeet, met alle risico's van dien.
Weten welke warmtepomp bij jou past?
Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!Gebruik een warmtepomp en thermostaat van hetzelfde merk
De fabrikant van de warmtepomp kent de werking van dit toestel het beste. Hoewel het verleidelijk kan zijn om te gaan shoppen voor vreemde of goedkopere thermostaten, is het echt het verstandigst om de thermostaat van de fabrikant te gebruiken. De aansluiting zal gemakkelijker verlopen en deze thermostaat kent de beste en zuinigste manier om de warmtepomp aan te sturen.
Kies het juiste vermogen
Een te kleine warmtepomp krijgt het moeilijk op koude dagen en moet op volle kracht draaien. Een te grote warmtepomp is duurder en schakelt nodeloos vaak aan en uit. Dit 'pendelen' is slecht voor de levensduur van de compressor. Hoe vaker de warmtepomp aan en uit gaat, hoe hoger het energieverbruik. Bovendien warmt je huis er niet sneller door op. Het is dus belangrijk om de juiste capaciteit te kiezen. Dit heet de juiste dimensionering bepalen. Bereken daarom zorgvuldig welk vermogen je nodig hebt, afhankelijk van je woning en je warmtebehoefte. Een warmtepomp die perfect is afgestemd op je situatie, bespaart energie en gaat lang mee. Win deskundig advies in bij de dimensionering, zodat je zeker weet dat je de optimale warmtepomp kiest.
Zorg voor regelmatig onderhoud van de warmtepomp
Als je de warmtepomp slecht onderhoudt kan dit leiden tot een stijging van de energierekening. Schrik niet: die stijging kan zelfs oplopen tot 25%. Vuile of geblokkeerde filters verminderen de hoeveelheid lucht die het systeem kan aanzuigen en dit vermindert de prestaties. Controleer ook regelmatig de ventilator en de verdamper (dat is het rooster achter de ventilator) om er zeker van te zijn dat er geen vuil zoals bladeren of takjes in zitten.
In tegenstelling tot een traditionele verwarmingsketel, is er voor een warmtepomp geen verplicht regelmatig onderhoud vereist, maar toch is het verstandig om de warmtepomp jaarlijks of tweejaarlijks een onderhoudsbeurt te geven. Laat dat bij voorkeur wel doen door een professional die is geregistreerd in het Centraal Register Techniek.
©jmalov
Installeer zonnepanelen
Door zonnepanelen te installeren sla je twee vliegen in één klap: je drukt je energiekosten en zorgt tegelijk voor een kleinere ecologische voetafdruk. Je maakt namelijk gebruik van lokaal opgewekte stroom. Over het algemeen kun je verwachten dat zonnepanelen zo'n 40% van de elektriciteit leveren die je warmtepomp nodig heeft.
Beperk actieve koeling
Een bodem-waterwarmtepomp biedt een energie-efficiënte manier om je huis in de zomer te koelen, en dat op een passieve wijze. Dit betekent dat de warmtepomp de koelte uit de aarde haalt en dit doorgeeft aan het water in je cv-leidingen, zonder dat de compressor hoeft te werken. Daarentegen kun je met een lucht-waterwarmtepomp enkel actief koelen. Hierbij haalt het systeem warmte uit je vloerverwarming of ventilo-convectoren in plaats van uit de buitenlucht. Hoewel dit soms praktisch kan zijn, vraagt het wel meer energie.
Levensduur
De economische levensduur van een warmtepomp is vastgesteld op 10 jaar, een termijn die vaak dient als basis voor afschrijving en garantiekwesties. Echter, in werkelijkheid kun je verwachten dat het apparaat aanzienlijk langer meegaat. Bij een lucht-watersysteem is een levensduur van 15 tot 20 jaar geen uitzondering. Centraal in de warmtepomp staat de compressor. Afhankelijk van het type warmtepomp varieert de levensduur van deze compressor: bij een modulerende variant gaat deze tot 100.000 draaiuren mee, terwijl je bij een aan/uit-model kunt rekenen op zo'n 60.000 draaiuren.
HET VERSCHIL TUSSEN EEN MODULERENDE WARMTEPOMP EN EEN AAN/UIT-WARMTEPOMP
Een modulerende warmtepomp past zijn vermogen aan op basis van de warmtebehoefte. Hij verbruikt nooit meer elektriciteit dan strikt noodzakelijk, waardoor energiepieken afvlakken. De eerste warmtepompen konden hun vermogen niet aanpassen aan de warmtevraag. Een klassieke aan/uit warmtepomp levert óf het volledig vermogen, óf helemaal niets. Je bespaart dus nog meer met een modulerende warmtepomp, maar een modulerende compressor draait per jaar meer uren dan een aan/uit-compressor.
Lees ook ons artikel over de kosten en baten van een warmtepomp.
