Switch je naar een warmtepomp, dan zie je je gasrekening vaak aanzienlijk dalen. Echter, je elektriciteitskosten gaan wel omhoog. Gelukkig kun je deze toename in stroomverbruik beperken. We vertellen je graag hoe je dat doet en geven je daarnaast tips om de levensduur van je warmtepomp te verbeteren.

De warmtepomp haalt energie uit de omgeving en zet die om in bruikbare warmte voor de centrale verwarming en vaak ook voor het sanitair warm water. Daarvoor heeft de warmtepomp wel stroom nodig. Behalve de compressor (die het meeste elektriciteit vraagt) zijn er nog andere onderdelen die stroom nodig hebben, zoals printplaten voor de besturing, enkele pompen die tegenwoordig erg zuinig zijn en één of twee ventilatoren. De bedrijfskosten van een warmtepomp variëren per seizoen. En toch zijn er enkele dingen waardoor je het totale elektriciteitsverbruik kunt verminderen.

Zet de thermostaat niet te vaak warmer of kouder

Vermijd zoveel mogelijk het wijzigen van de ingestelde temperatuur. Een warmtepomp die samenwerkt met bijvoorbeeld vloerverwarming houdt van een constante kamertemperatuur. Verander de instellingen dus niet te veel en verlaag liever niet telkens de gewenste temperatuur wanneer je van huis gaat. Dat brengt namelijk weinig op. Natuurlijk stel je wel een dag- en nachtprogramma in, maar laat de binnentemperatuur maximaal 2 graden zakken tijdens de nacht. Zo heeft de warmtepomp niet te veel werk om de woning weer terug op temperatuur te krijgen.

Door de thermostaat regelmatig hoger of lager in stellen omdat je het te warm of te koud hebt, verbruikt de warmtepomp meer stroom dan wanneer je dezelfde temperatuur aanhoudt. Onthoud ook dat door de thermostaat één graad lager te zetten, de energierekening met 2,5% zal dalen. Het is dus interessant om de temperatuur die op bijvoorbeeld 21°C staat, op 20°C in te stellen.

©Olivier Le Moal

Zet de temperatuur van het verwarmingswater lager

Staat de uitvoertemperatuur van je waterverwarming te hoog ingesteld? Dan verbruikt je warmtepomp onnodig veel energie om het water op temperatuur te brengen. Gelukkig is het bij de meeste systemen mogelijk om de cv-watertemperatuur te verlagen naar 40°C of zelfs lager. Vloerverwarming, lage temperatuur radiatoren en ventilatorconvectoren werken prima samen met dergelijke lage temperaturen. Deze lagere 'vertrektemperatuur' zal nog steeds voldoende zijn om je huis comfortabel te verwarmen.

Wil je het waterverbruik nog verder optimaliseren? Kies dan voor een weersafhankelijke regeling met een buitenvoeler. Deze handige sensor meet continu de buitentemperatuur en past de watertemperatuur daar automatisch op aan. Is het bijvoorbeeld -5°C buiten? Dan zorgt de regeling voor water van 35°C om je huis warm te houden. Bij een gemiddelde buitentemperatuur van 7°C is slechts 29°C water nodig. Een weersafhankelijke regeling bespaart dus energie en geld. Monteer de buitenvoeler bij voorkeur aan de noordkant van je woning, uit de zon. Zo meet hij nauwkeurig de werkelijke buitentemperatuur.

Verlaag de temperatuur van sanitair warm water

Zorgt de warmtepomp ook voor het warme water dat uit de kraan komt, dan kun je om dezelfde reden als hierboven de aanvoertemperatuur van het tapwater verlagen. Bij gasketels staat dit meestal op 60°C, bij een warmtepomp zet je deze bij voorkeur op 45°C.

Gebruik een warmtepomp en thermostaat van hetzelfde merk

De fabrikant van de warmtepomp kent de werking van dit toestel het beste. Hoewel het verleidelijk kan zijn om te gaan shoppen voor vreemde of goedkopere thermostaten, is het echt het verstandigst om de thermostaat van de fabrikant te gebruiken. De aansluiting zal gemakkelijker verlopen en deze thermostaat kent de beste en zuinigste manier om de warmtepomp aan te sturen.

Kies het juiste vermogen

Een te kleine warmtepomp krijgt het moeilijk op koude dagen en moet op volle kracht draaien. Een te grote warmtepomp is duurder en schakelt nodeloos vaak aan en uit. Dit 'pendelen' is slecht voor de levensduur van de compressor. Hoe vaker de warmtepomp aan en uit gaat, hoe hoger het energieverbruik. Bovendien warmt je huis er niet sneller door op. Het is dus belangrijk om de juiste capaciteit te kiezen. Dit heet de juiste dimensionering bepalen. Bereken daarom zorgvuldig welk vermogen je nodig hebt, afhankelijk van je woning en je warmtebehoefte. Een warmtepomp die perfect is afgestemd op je situatie, bespaart energie en gaat lang mee. Win deskundig advies in bij de dimensionering, zodat je zeker weet dat je de optimale warmtepomp kiest.

Zorg voor regelmatig onderhoud van de warmtepomp

Als je de warmtepomp slecht onderhoudt kan dit leiden tot een stijging van de energierekening. Schrik niet: die stijging kan zelfs oplopen tot 25%. Vuile of geblokkeerde filters verminderen de hoeveelheid lucht die het systeem kan aanzuigen en dit vermindert de prestaties. Controleer ook regelmatig de ventilator en de verdamper (dat is het rooster achter de ventilator) om er zeker van te zijn dat er geen vuil zoals bladeren of takjes in zitten.

In tegenstelling tot een traditionele verwarmingsketel, is er voor een warmtepomp geen verplicht regelmatig onderhoud vereist, maar toch is het verstandig om de warmtepomp jaarlijks of tweejaarlijks een onderhoudsbeurt te geven. Laat dat bij voorkeur wel doen door een professional die is geregistreerd in het Centraal Register Techniek.

©jmalov

Installeer zonnepanelen

Door zonnepanelen te installeren sla je twee vliegen in één klap: je drukt je energiekosten en zorgt tegelijk voor een kleinere ecologische voetafdruk. Je maakt namelijk gebruik van lokaal opgewekte stroom. Over het algemeen kun je verwachten dat zonnepanelen zo'n 40% van de elektriciteit leveren die je warmtepomp nodig heeft.

Beperk actieve koeling

Een bodem-waterwarmtepomp biedt een energie-efficiënte manier om je huis in de zomer te koelen, en dat op een passieve wijze. Dit betekent dat de warmtepomp de koelte uit de aarde haalt en dit doorgeeft aan het water in je cv-leidingen, zonder dat de compressor hoeft te werken. Daarentegen kun je met een lucht-waterwarmtepomp enkel actief koelen. Hierbij haalt het systeem warmte uit je vloerverwarming of ventilo-convectoren in plaats van uit de buitenlucht. Hoewel dit soms praktisch kan zijn, vraagt het wel meer energie.

Levensduur

De economische levensduur van een warmtepomp is vastgesteld op 10 jaar, een termijn die vaak dient als basis voor afschrijving en garantiekwesties. Echter, in werkelijkheid kun je verwachten dat het apparaat aanzienlijk langer meegaat. Bij een lucht-watersysteem is een levensduur van 15 tot 20 jaar geen uitzondering. Centraal in de warmtepomp staat de compressor. Afhankelijk van het type warmtepomp varieert de levensduur van deze compressor: bij een modulerende variant gaat deze tot 100.000 draaiuren mee, terwijl je bij een aan/uit-model kunt rekenen op zo'n 60.000 draaiuren.

Lees ook ons artikel over de kosten en baten van een warmtepomp.

Het is dé klassieker tijdens de feestdagen: met de hele familie rondom een apparaat zitten om je eigen eten te bereiden. Maar sta je in de winkel of scrol je online door het aanbod, dan vliegen de termen je om de oren. Is racletten hetzelfde als gourmetten? Waarom zou je voor een steen kiezen in plaats van een metalen plaat? Wij leggen haarfijn (en hapklaar) uit wat de verschillen zijn.

Raclette: voor de echte kaasfans

Laten we beginnen met de term die vaak voor de meeste verwarring zorgt: raclette. Hoewel we het woord in Nederland vaak door elkaar gebruiken met gourmetten, is het van oorsprong een Zwitsers nationaal gerecht. De naam komt van het Franse woord racler, wat 'schrapen' betekent. Bij traditionele raclette verwarm je een groot stuk kaas aan één kant, waarna je de gesmolten laag over aardappelen, zilveruitjes en augurken schraapt.

Kijken we naar de consumentenapparaten die je nu in de winkel koopt, dan verwijst de term raclette specifiek naar het gebruik van de pannetjes die je onderin het apparaat schuift. Je gebruikt hierbij de hitte van het verwarmingselement om kaas te smelten of kleine gerechtjes, zoals een omelet of pannenkoekje, te garen. Vaak zit er bovenop het apparaat nog een grillplaat of steen, zodat je het racletten kunt combineren met grillen. Ben je een echte kaasliefhebber of houd je van afwisseling tussen bakken en gratineren, dan is de raclette-optie onmisbaar. Een handige tip is om altijd speciale raclettekaas te gebruiken; deze smelt perfect met een ideale romigheid.

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

©Roland - stock.adobe.com

Steengrill: puur natuur en gezond

De naam geeft het eigenlijk al weg: bij een steengrill bak je het voedsel op een plaat van natuursteen, meestal gemaakt van graniet. Dit ziet er niet alleen robuust en chique uit op tafel, het werkt ook fundamenteel anders dan een metalen plaat. Een steen heeft namelijk wat meer tijd nodig om op te warmen, dus reken er bij het aanzetten op dat je zo'n twintig tot dertig minuten geduld moet hebben voordat de plaat goed heet is. Eenmaal op temperatuur houdt de steen de hitte echter extreem goed en lang vast.

Het grootste voordeel van de steengrill is het gezonde aspect. In tegenstelling tot andere bakplaten heb je op een steen geen boter of olie nodig. Vaak strooi je alleen wat zout op de steen om aanbakken te voorkomen. Hierdoor schroeit het vlees snel dicht en blijven de sappen optimaal bewaard, wat zorgt voor een pure smaak. Houd er wel rekening mee dat steen een poreus natuurproduct is. Je mag deze beslist niet met afwasmiddel schoonmaken, want dat trekt in de steen en proef je de volgende keer terug in je biefstukje. Even laten weken en schoon schrapen of schrobben met enkel warm water is hier het devies.

©Yaruniv-Studio - stock.adobe.com

De bakplaat: snelheid en gemak

De bakplaat, vaak ook grillplaat of Teppanyaki genoemd, is meestal gemaakt van metaal en voorzien van een sterke anti-aanbaklaag. Je ziet ze vaak in twee varianten: de geribbelde grillplaat voor die mooie, karakteristieke streepjes op je vlees of groente, en de vlakke plaat die ideaal is voor roerbakken of vis.

De grote kracht van de metalen bakplaat is snelheid en gebruiksgemak. Je stopt de stekker in het stopcontact en binnen enkele minuten kun je al beginnen met bakken, wat een stuk sneller is dan bij natuursteen. In tegenstelling tot de steengrill gebruik je hier wel een klein beetje boter of olie. Dankzij de gladde antiaanbaklaag glijdt je eten makkelijk over de plaat en blijft er zelden iets kleven. Ook na het eten wint de bakplaat het op punten van de steengrill: je kunt de plaat vaak losklikken en eenvoudig met een sopje afwassen. Sommige platen zijn zelfs bestand tegen de vaatwasser, al is het altijd verstandig om dat even in de handleiding te checken.

©Donghyun Kim - stock.adobe.com

In één oogopslag: De technische verschillen

Twijfel je nog over welk apparaat bij jou past? We hebben van alle drie de apparaten de technische eigenschappen naast elkaar gezet:

Kiezen? Dat hoeft niet!

Vroeger moest je echt een keuze maken tussen deze apparaten, maar fabrikanten snappen gelukkig dat wij consumenten van alles wat willen proberen. Tegenwoordig zijn de meeste apparaten die als 'gourmetstel' worden verkocht, slimme combi-apparaten. Deze bieden vaak ruimte voor de raclette-pannetjes onderin, terwijl de bovenkant bestaat uit een grill- en/of bakplaat is.

Er zijn ook modellen met verwisselbare platen, waarbij je de ene keer kiest voor de gezonde steengrill en de andere keer voor de snelle bakplaat. Als je een nieuw apparaat gaat kopen, is zo'n combi-set met verwisselbare opties vaak de beste keuze voor de meeste huishoudens. Let er bij aankoop ook op of het apparaat een 'parkeerdek' heeft; dat is een koude zone waar je je hete pannetje even veilig kwijt kunt als je een eetpauze inlast.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

❤️🧑‍🍳Matchmaker: welk ingrediënt op welke plaats?

Niet elk stukje vlees of groente wordt blij van dezelfde bereiding. Wil je de beste smaak? Hanteer dan deze vuistregels voor je ingrediënten:

Steengrill, raclette en bakplaat: bekende merken

Tefal levert veelzijdige sets zoals de Tefal Raclette Gourmet 3-in-1 RE610D , een tafelmodel dat grillen, raclette en bakken in één apparaat combineert. De stevige antiaanbaklaag en eenvoudige bediening maken dit dé keuze voor mensen die iets zoeken dat prettig werkt en makkelijk schoon blijft.
Princess biedt betaalbare en degelijke tafelgrills. Een goed voorbeeld is de Princess 162660 Raclette Purify. Dit apparaat is speciaal voor grotere gezelschappen en is niet alleen gebruiksvriendelijk(zo kun je met draaiknoppen de warmte instellen), maar heeft ook nog eens ingebouwde geurafzuiging!
Solis staat bekend om multifunctionele en duurzame tafelgrills. Met de Solis Table Grill 5-in-1, heb je de keuze uit verschillende bereidfingswijzen. Grillen, bakken of gourmetten: het kan allemaal.
Tristar levert voordelige sets voor kleinere of gemiddelde huishoudens. Neem bijvoorbeeld de Tristar RA-2996 Raclette Grill, een model dat simpel werkt en genoeg ruimte biedt voor een avondje samen eten.
Bourgini combineert toegankelijke prijzen met degelijke bouw. De Bourgini Gourmet Raclette Grill Plus – 8 personen is een combinatie van een raclette en grill. Hij is robuust van bouw en heeft (altijd fijn) een antiaanbaklaag en een cool grip handgreep.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.