De overstap naar een (hybride) warmtepomp biedt kansen voor een lagere energierekening en het verminderen van CO2-uitstoot. Toch ervaren consumenten uitdagingen en onzekerheden, zoals kosten, geluidsoverlast en twijfels over duurzaamheid. Gelukkig bieden sommige leveranciers oplossingen om deze zorgen weg te nemen.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Nefit Bosch

Inmiddels weten veel mensen dat de overstap van een gasgestookte cv-ketel naar een (hybride) warmtepomp legio kansen biedt. Je kunt je energierekening verlagen en tegelijkertijd iets goeds doen voor het klimaat door je CO2-uitstoot te beperken.

Aan de andere kant zijn er voor consumenten ook uitdagingen en onzekerheden verbonden aan een overstap. Naast de kosten, hebben deze zorgpunten vaak betrekking op het geluid van de warmtepomp en de vraag of een warmtepomp nu echt zoveel duurzamer is. En waar ga je een warmtepomp plaatsen, zowel binnen- als buitenhuis?

In dit artikel belichten we een extreem stille warmtepomp van Nefit Bosch, de Compress 5800i AW, die qua geluid bijna overal te plaatsen is. Bovendien heeft het apparaat door het gebruik van het natuurlijke koudemiddel propaan (R290) de kleinst mogelijke impact op klimaat en milieu. Ook bespreken we de Compress 2000 AWF full monoblock, waarvoor binnenshuis zelfs helemaal geen ruimte nodig is.

Stille warmtepomp die bijna overal te plaatsen is

De buitenunit van een lucht-waterwarmtepomp staat vaak in de tuin of hangt aan de gevel. Het is een gegeven dat deze buitenunit geluid maakt. Het geluid van de buitenunit is al sinds 2012 aan regels gebonden, maar in 2021 zijn deze regels aangescherpt. De nieuwe regels hebben als doel om geluidshinder voor omwonenden te voorkomen. Concreet is er in deze regels een maximum gesteld aan het geluid dat mag worden waargenomen op de erfgrens. Dit waargenomen geluid kun je meten en noemen we geluidsdruk (zie kader).

Deze geluidsdruk mag op de erfgrens overdag niet hoger zijn dan 45dB(A). In de nacht, als de warmtepomp draait in de ‘stille modus’, moet de geluidsdruk lager zijn, namelijk maximaal 40 dB(A). Deze maximale geluidsdruk heeft gevolgen voor de plaatsing van de buitenunit, omdat een minimale afstand nodig is tussen het apparaat en de erfgrens.

Ter illustratie: een warmtepomp met een (vrij gangbaar) geluidsvermogen van 65 dB(A) moet op circa 5 meter van de erfgrens worden geplaatst, om de geluidsdruk op de erfgrens binnen de wettelijke kaders te houden. Dit geeft soms problemen, omdat veel Nederlandse tuinen te klein zijn om deze afstand te kunnen halen. Het goede nieuws: als het geluidsvermogen van de warmtepomp lager is, dan kan ook de afstand tot de erfgrens omlaag, en zijn er veel meer opties om de buitenunit te plaatsen.

De Compress 5800i AW is ontworpen om de uitdagingen op het gebied van geluid het hoofd te bieden. Het doel: een zo groot mogelijke plaatsingsflexibiliteit, zowel binnen- als buitenshuis. De Compress 5800i AW heeft daartoe een uniek ontwerp met geïntegreerde geluiddempende diffuser en niet één, maar vier stille modi, waaronder een nachtmodus. Dankzij zijn stille werking en vele slimme accessoires biedt de buitenunit qua plaatsing meer mogelijkheden dan andere warmtepompen. Met een geluidsdruk van slecht 26,5 dB(A) op 2 meter afstand (zie kader) voldoet het apparaat niet alleen aan de strengste wettelijke eisen en richtlijnen, maar is het op dit moment ook de stilste warmtepomp op de markt. De ongekende geluidsprestaties geven veel flexibiliteit bij het plaatsen van de buitenunit. Zelfs bij dichte bebouwing, zoals bij rijtjeswoningen. Het apparaat heeft een speciale wandmontagebeugel voor een veilige en ruimtebesparende installatie van de buitenunit aan de gevel van de woning.

Vermogen

De Compress 5800i AW is echter niet alleen flexibel qua plaatsing buiten, maar ook qua vermogen. Deze warmtepomp wordt geleverd in vermogens tussen 4 en 12 kW. Ook zijn er bijpassende boilers van Nefit Bosch verkrijgbaar in verschillende formaten, van 200 liter voor een-, twee- of driepersoonshuishouden, tot 500 liter voor grotere huishoudens.

Nog een voordeel van de Compress 5800i AW is dat het apparaat, naast comfortabele warmte en warm water, ook kan zorgen voor koeling. In de zomer kan de werking van de warmtepomp eenvoudig worden omgekeerd. Zo kan de temperatuur in de woning tot vijf graden worden verlaagd. De koelfunctie zit standaard op elke Compress 5800i AW-warmtepomp. Om je woning te kunnen koelen met een warmtepomp heb je echter wel vloerverwarming of een vergelijkbaar systeem nodig. Ten slotte is een draadloze internetmodule standaard geïntegreerd, waardoor de warmtepomp eenvoudig kan worden aangesloten op het internet. Naast bediening via de app, maakt dit een eenvoudige inbedrijfstelling en service op afstand mogelijk.

©Nefit Bosch

Warmtepomp met propaan voor kleinste milieu-impact

Warmtepompen zijn eerder negatief in het nieuws geweest vanwege de milieu-impact van de koudemiddelen die erin zitten. Alle warmtepompen werken met een koudemiddel, net als bijvoorbeeld koelkasten. Dat is nodig om warmte uit de lucht of de bodem te halen en over te brengen aan het water van de centrale verwarming. De meest gangbare koudemiddelen zijn R410A en R32. Dit zijn synthetische koudemiddelen, in de media vaak aangeduid als F-gassen. De nieuwste generatie warmtepompen maakt gebruik van koudemiddel R290. R290 is de wetenschappelijk naam voor een gas dat veel mensen wel kennen, namelijk propaan. Omdat dit in de natuur voorkomt, noemen we R290 een natuurlijk koudemiddel. Propaan is dus géén F-gas.

Koudemiddelen zijn onmisbaar voor de werking van een warmtepomp. De meeste warmtepompen bevatten maar een kleine hoeveelheid koudemiddel. Dit bevindt zich in het gesloten circuit van de warmtepomp. De gangbare middelen, de F-gassen, hebben een groot nadeel: als ze vrijkomen, is dat niet bepaald goed voor het milieu. Ze hebben bovendien een negatief effect op de opwarming van de aarde. Het schadelijke opwarmende effect van een gas wordt uitgedrukt met het Global Warming Potential (GWP). Bij de F-gassen R410A en R32 zijn deze waarden respectievelijk 2088 en 675. Voor propaan (R290) is deze waarde veel lager. Met een GWP-waarde van slechts 3 heeft propaan de kleinst mogelijke impact op klimaat en milieu.

Natuurlijke koudemiddelen

Het belang van dit opwarmende effect wordt ook door de EU onderschreven. Vanwege de negatieve impact van F-gassen op het milieu, heeft de EU zich ten doel gesteld om de productie en het gebruik van F-gassen terug te dringen en de stap naar natuurlijke koudemiddelen te maken. Daarvan is propaan op dit moment de meest toegepaste oplossing.

De Compress 5800i AW werkt met R290 (propaan) als koelmiddel. Met het toekomstbestendige en natuurlijke R290 voldoet de warmtepomp nu al aan de toekomstige regelgeving en heeft het apparaat de kleinst mogelijke impact op klimaat en milieu. Bijkomend voordeel is de hoge efficiëntie met een energielabel A+++ en een watertemperatuur tot 75 graden. Dankzij die hoge temperatuur is de Compress 5800i AW ook geschikt voor oudere woningen. De woning hoeft niet te zijn voorzien van vloerverwarming, omdat de warmtepomp ook efficiënt verwarmt met gewone radiatoren. 

©Nefit Bosch

Binnenshuis geen ruimte nodig voor monoblock

Naast de vragen over geluid en koudemiddelen, zijn veel mensen benieuwd of een warmtepompinstallatie wel past in hun woning. Want als je eenmaal buitenshuis een geschikte locatie hebt voor de buitenunit van de warmtepomp, dan is ook binnenshuis ruimte nodig. Hoeveel ruimte dat is, verschilt sterk per oplossing. Kies je voor gasloos verwarmen met alleen een warmtepomp, dan moet je naast een binnenunit ook rekening houden met een boiler voor warmwatervoorziening. Dat kan een externe boiler zijn of een boiler die is geïntegreerd in de binnenunit. In beide gevallen neemt dit de nodige ruimte in beslag. Kies je voor een hybride warmtepomp naast je cv-ketel, dan is een extra boiler niet nodig. 

Een binnenunit kun je simpelweg niet in iedere woning kwijt. Voor die situaties waarin de binnenruimte een beperking vormt, heeft Nefit Bosch de Compress 2000 AWF full monoblockontwikkeld. Deze oplossing heeft binnen vrijwel géén ruimte nodig. Hoe kan dat? En wat is eigenlijk een full monoblock?

Een monoblock is een specifiek type lucht-waterwarmtepomp. In de basis zijn er bij lucht-waterwarmtepompen twee opties: split of monoblock. Bij een monoblock-buitenunit zit de meeste techniek van de lucht-waterwarmtepomp in de buitenunit verwerkt. Bij een split-buitenunit is het koelcircuit daarentegen verdeeld over de binnen- en buitenunit. Omdat bij de monoblock-variant de meeste ‘techniek’ in de buitenunit zit, is deze buitenunit groter en zwaarder dan bij een split-model. De full monoblock-optie gaat nog een stapje verder. Hierbij zit letterlijk alle warmtepomptechniek in de buitenunit verwerkt. Het voordeel daarvan is dat er binnenshuis alleen een bedieningspaneel nodig is, ter grootte van een thermostaat. Bijkomend voordeel is dat de installateur veel flexibeler is bij het koppelen van deze speciale warmtepomp aan bestaande cv-installaties. Daarmee past de Compress 2000 AWF full monoblock dus altijd en overal.

Gasloos of hybride

De Compress 2000 AWF-warmtepomp kan zowel worden toegepast voor volledig gasloze verwarming (all-electric), als voor hybride verwarming. Bij de hybride optie verwarmt het apparaat de woning in combinatie met een cv-ketel. Bij een all-electric-plaatsing kan warm douchewater op maat worden geboden dankzij de brede range bijpassende warmwaterboilers van Nefit Bosch. Die warmwaterboilers hebben dan uiteraard wel binnenruimte nodig.

Compress 2000 AWF full monoblock is bovendienAll-electric Ready. Dat biedt de mogelijkheid om nu te beginnen met hybride verwarmen en later alsnog gemakkelijk over te stappen naar volledig gasloos (all-electric) verwarmen. Hiervoor is alleen het elektrisch element nodig, dat als accessoire verkrijgbaar is. Zo ben je flexibel en voorkom je dat je in de toekomst nog een keer moet investeren in een nieuwe installatie.

Een hoe zit het buiten? Ondanks dat alle techniek van Compress 2000 AWF full monoblock in de buitenunit zit, is er nog steeds veel plaatsingsvrijheid. Denk aan de mogelijkheid tot installatie op balkons, aan de muur of op de grond. Samengevat, biedt deze flexibele, scherp geprijsde monoblock-warmtepomp voor iedere situatie een passende hybride en all-electric-oplossing.

©Nefit Bosch

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.