Zijn zonnepanelen nog een lucratieve investering?
De berichtgeving over de afschaffing van de salderingsregeling en rond de terugleverheffing hebben mede geleid tot een gekrompen markt in zonnepanelen. Die twee aspecten hebben veel invloed op de terugverdientijd van een paneel. Welke factoren spelen daarbij verder nog, en zijn consumenten terecht voorzichtig?
Dit artikel in het kort:
-
Krimp in zonnepanelenmarkt door onzekerheid over regelgeving
-
Uitleg van de berekening en actuele kosten-opbrengstverhouding
-
Impact op de rendabiliteit van zonnepanelen
-
Effect op de investeringsbeslissing
-
Problemen en gevolgen voor zonnepaneelbezitters
-
Voordelen van flexibele stroomcontracten en thuisopslag
-
Overige factoren die de terugverdientijd beïnvloeden
-
Huidige status en verwachtingen van de markt
-
Ook lezen: Kortere terugverdientijd door goedkopere zonnepanelen
Gertjan van der Goot, directeur van vergelijkingssite CompareMySolar, wil meer duidelijkheid in de communicatie. Hij vertelt dat zonnepanelen een bepaalde prijs en een bepaalde Wattpiek (Wp) hebben. Wattpiek is de eenheid voor vermogen van zonnecellen en -panelen. Een Wp levert jaarlijks een hoeveelheid stroom op met een bepaalde waarde. Als zowel de kosten als opbrengsten per Wp bekend zijn, kun je de kale terugverdientijd uitrekenen. “Daarna kijk je naar de invloed van factoren als saldering."
Interesse in zonnepanelen?
Bekijk hier wat de mogelijkheden momenteel zijn!
Terugverdientijd
“Bij een gemiddelde situatie met tien zonnepanelen van 400 Wp heb je in totaal 4000 Wp. Als die panelen bij elkaar 6000 euro kosten, kom je uit op – 6000 gedeeld door 4000 – 1,50 euro per Wp. Dan de opbrengsten: op het zuiden levert 1 Wp in één jaar ongeveer 1 kilowattuur (kWh) op. Met een oost-westligging is dat iets minder.”
De prijs, en dus ook de opbrengst, per kWh is momenteel 35 cent. In de tabel hieronder zie je de schommelingen van beide bedragen in de afgelopen jaren. Wanneer je telkens de kosten deelt door de opbrengsten, krijg je de terugverdientijd. Van der Goot schat in dat de markt dit jaar met 80 procent is ingestort. De prijs en installatiekosten per paneel zijn gezakt, wat gunstig is voor de terugverdientijd. “Panelen zullen waarschijnlijk nog iets verder zakken in prijs en de stroomkosten blijven de komende drie jaar vermoedelijk gelijk. Hierdoor gaan de kosten per Wattpiek richting de 80 cent en wordt de terugverdientijd dus nóg gunstiger.”
Saldering
“Zonnepanelen wekken vooral 's zomers en overdag stroom op, maar we hebben het ook ’s winters en ’s avonds nodig. Het opwekken – door bijvoorbeeld door kolen- of gascentrales – is dan duurder. Alleen, de saldering maakt dat onderscheid niet, want het gebruik van de duurdere winterstroom wordt weggestreept (gesaldeerd, red.) tegen de goedkopere 's zomers opgewekte stroom. Gemiddeld verbruikt iemand een derde van de eigen opwek. Voor de overige twee derde ga je bij afschaffing van de salderingsregeling het verschil betalen, tussen wat die duurdere stroom daadwerkelijk kost en wat jouw goedkopere stroom daadwerkelijk opbrengt. Er komen dan twee tarieven,” aldus Van der Goot. “Voor de een derde geldt nog steeds 35 cent, maar voor die twee derde geldt dan zo'n 12,5 cent. Zodoende daalt de kilowattuuropbrengst van 35 naar 20 cent en stijgt de terugverdientijd naar vijf jaar. Dat is overigens als de saldering er in één keer vanaf zou gaan, maar hij wordt afgebouwd, dus is het korter dan vijf jaar.”
©andreas_muhmenthaler
Terugleverheffing
Het proefballonnetje van energieleverancier Vandebron met de terugleverheffing kwam uitgebreid in het nieuws en droeg ook bij aan de onrust in de markt. “Klanten nemen panelen om er aan te verdienen, niet om te betalen”, stelt Van der Goot. Het betreft kosten voor opgewekte stroom waarvoor je het elektriciteitsnet nodig hebt om terug te leveren. “Dat gaat ook over die twee derde stroom die je zelf niet gebruikt. Het is niks anders dan een maatregel van de stroommaatschappijen met hetzelfde effect als het afschaffen van de salderingsregeling. Ze zeggen gewoon tegen de overheid: ‘Als jullie het niet doen, doen wij het zelf wel.’ Het verschil is wel dat de maatregel per direct is en het voordeel van de saldering zonder afbouw in één keer weghaalt.”
Congestieproblematiek
Omvormers gaan soms uit omdat de opgewekte stroom niet kan worden verwerkt. “Hoewel de hele industrie al tijden riep om de netcongestie-problematiek vóór te zijn, zijn netbeheerders te laat met de netverzwaring gestart.” Van der Goot kwalificeert dat als een nog niet heel groot, maar wel dermate direct probleem dat het ook met voorrang moet worden opgelost. “Anders vermoed ik dat zonnepanelenbezitters juridische stappen zullen ondernemen tegen netbeheerders.” Het is raadzaam voor consumenten en installateurs om de situatie in de wijk op mogelijke congestie te inspecteren.
©Cristina Villar Martin | Ladanife
Dynamische prijzen en opslag
“We zijn nu telkens uitgegaan van vaste prijzen, maar de stroomprijzen fluctueren in de zogeheten dynamische contracten per uur. Die schommelen bijvoorbeeld mee met het aantal zonuren en de hoeveelheid wind in combinatie met de verwachte vraag.”
Opslag met een thuisbatterij biedt samen met een dynamisch contract de mogelijkheid om goedkope stroom te laden en die stroom later, wanneer het duurder is, te gebruiken of aan te bieden, zodat je eraan kunt verdienen. “Zo’n systeem kost 5000 à 6000 euro, waardoor het tot tien jaar duurt voordat je dat hebt terugverdiend.” Energieopslag kan ook met een warmwatervat voor toekomstig gebruik of het laden van de elektrische auto (tijdens opwekpieken).
Complexiteit
“Je ziet hoe complex het is om de terugverdientijd van zonnepanelen te berekenen. Er zijn nog meer, weliswaar kleinere, factoren die meespelen, zoals de verschillende omvormers die je kunt gebruiken. Daarom bepaal ik de prijs per Wattpiek en kijk ik naar de stroomprijs.”
Zeker als de rust zal toenemen, schat Van der Goot de markt voor zonnepanelen momenteel in als kansrijk, gezien de gunstige cijfers. “Congestie is nog klein, de salderingsregeling is er nog en de terugleverheffing wordt alleen gehanteerd door Vandebron,” relativeert hij afsluitend de onzeker makende factoren. Met op dit moment een terugverdientijd van circa vijf jaar zijn zonnepanelen nog steeds een prima investering. Bovendien is door de verkiezingsuitslag de kans dat de afschaffing van de salderingsregeling niet eens doorgaat alleen maar toegenomen.