ID.nl logo
Zo stream je films vanaf een NAS
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Zo stream je films vanaf een NAS

Lange tijd gebruikte ik dvd's en blu-rays om films te kijken, maar daar stap ik vanaf. Ik ben het zat om de schijfjes te zoeken en wil op alle apparatuur toegang tot mijn video's. De oplossing is om voor mijn omvangrijke videocollectie een centrale opslaglocatie te kiezen. Een NAS ligt voor de hand.

Het is niet meer van deze tijd om films via een dvd of blu-ray te kijken. Allereerst beperkt de locatie van het afspeelapparaat je. Ik heb in mijn huis bijvoorbeeld alleen in de woonkamer een blu-ray-speler staan. Lastig, want ik wil ook graag op mijn tablet en mediaspeler toegang tot mijn films. Handig voor in de badkamer of als mijn vriendin op televisie iets kijkt wat ik niet hoef te zien. Lees ook: 15 tips om je NAS-problemen op te lossen.

Verder vind ik het gebruik van schijfjes te veel gedoe. Nadat ik op zolder een NAS tegenkwam van enkele jaren oud, besloot ik om mijn films hierop te bewaren. Daar heb ik geen spijt van gekregen, want op ieder apparaat heb ik voortaan altijd toegang tot mijn filmcollectie. Lijkt je dat ook wel wat? Volg dan alle stappen in deze basiscursus zorgvuldig op.

01 Benodigdheden

Een NAS (network-attached storage) is een slim opslagapparaat met een eigen besturingssysteem dat prima in staat is om je filmcollectie te huisvesten. Vergeleken met een normale computer verbruikt een NAS veel minder energie. Ideaal voor het geval dat je vaak films kijkt en het opslagapparaat regelmatig inschakelt. Wanneer je een NAS aanschaft, zorg dan wel voor flink wat opslagcapaciteit. Films nemen namelijk behoorlijk wat ruimte in beslag.

Via een ethernetpoort verbind je het kastje met het thuisnetwerk. Omdat moderne apparatuur tegenwoordig een (draadloze) netwerkaansluiting heeft, is de NAS in staat om met mediaspelers, smart-tv's, gameconsoles en mobiele apparaten te communiceren. Voor het streamen van films is wel een stabiel netwerk vereist. Een bekabelde verbinding heeft altijd de voorkeur boven een draadloze verbinding. In dat laatste geval is er een reële kans op haperingen wanneer je films bijvoorbeeld in Full HD wilt kijken. Een bekabelde verbinding kan videodata sneller transporteren.

©PXimport

01 Synology brengt voor thuisgebruikers geregeld nieuwe NAS'en op de markt.

02 Mediaserver

Voordat je films naar een NAS kopieert, is het nuttig om eerst een mediaserver op het apparaat te configureren. Via de draadloze netwerkprotocollen DLNA en/of UPnP zijn de filmbestanden dan direct beschikbaar voor veruit de meeste afspeelapparatuur. Het voordeel van een mediaserver is dat je nauwelijks instellingen hoeft te wijzigen om media te delen met pakweg een smart-tv, PlayStation 3 of mediaspeler. De meeste merken hebben voor hun NAS een gebruiksvriendelijke mediaserver ontwikkeld. Voorbeelden zijn: Netgear, Western Digital, QNAP en Synology. Omdat laatstgenoemde fabrikant in Europa marktleider is, leggen we uit hoe je de mediaserver van een Synology-NAS inschakelt. De werking op andere apparaten is min of meer gelijk, al heb je dan natuurlijk wel te maken met een ander besturingssysteem.

Open in de browser het online beheerpaneel DiskStation Manager. Klik op het onderdeel Package Center en kies voor Multimedia. Onder Mediaserver klik je vervolgens op Installeren. Na afloop van de installatie is de mediaserver beschikbaar in het menu van DiskStation Manager.

©PXimport

02 Net als de meeste andere NAS-fabrikanten biedt Synology de mogelijkheid om een mediaserver toe te voegen.

Plex

Bevalt de mediaserver van je NAS niet goed? Geen probleem, want je kunt ook een mediaserver van een andere fabrikant uitproberen. Plex is een uitstekend programma dat beschikbaar is voor diverse merken, zoals Netgear, QNAP en Synology. Bij een Synology-NAS installeer je het pakket vanuit het onderdeel Package Center. Vervolgens maak je een account aan en voeg je een nieuwe mediabibliotheek toe. Hiervoor kun je de map met filmbestanden op je NAS aanwijzen. Fijn is dat Plex mediagegevens ophaalt van internet, waardoor er extra informatie in de bibliotheek aanwezig is. Verder zijn er ook apps voor mobiele apparaten, smart-tv's en Google Chromecast aanwezig om filmbestanden vanaf je NAS te streamen. Dankzij DLNA-ondersteuning lukt het ook om videobestanden met apparatuur te delen waarvoor geen app beschikbaar is.

©PXimport

Plex is dankzij zijn gelikte interface en extra filmgegevens een prima mediaserver voor je NAS.

03 Instellingen

Nadat de mediaserver op de NAS is geïnstalleerd, neem je de instellingen grondig door. De mogelijkheden hiervoor zijn sterk afhankelijk van het NAS-merk en de gekozen mediaserver. Op een Synology-NAS open je het hoofdmenu, waarna je kiest voor Mediaserver. Achter DMA-menutaal selecteer je in het uitrolmenu Nederlands. Menu-items op smart-tv's, gameconsoles en overige DLNA-apparatuur worden vanaf dit moment in het Nederlands weergegeven. Bij DMA-menustijl bepaal je optioneel hoe je mediabestanden wilt organiseren. Wij laten de standaardoptie Eenvoudige stijl ongewijzigd. Klik op Toepassen en ga naar DMA-compatibiliteit. Controleer of de instelling Toegang tot Media Server beperken voor nieuw gedetecteerde UPnP/DLNA-apparaten staat uitgevinkt. Klik op Apparaatlijst en bekijk naar welke toestellen de NAS in staat is om films (en overige mediabestanden) te streamen. Uiteraard is het wel een voorwaarde dat de beoogde apparaten zijn ingeschakeld. Wil je liever niet dat een bepaald apparaat toegang heeft tot de bestanden? Verwijder dan het vinkje en kies voor Opslaan.

©PXimport

03 In de instellingen van de mediaserver zie je naar welke apparaten je films kunt streamen.

04 Films overzetten

Zodra er eenmaal een mediaserver op de NAS is geïnstalleerd en geconfigureerd, kun je eindelijk films toevoegen. Merk op dat in de bestandsbrowser van het opslagapparaat mediamappen zijn toegevoegd. Op een NAS van het merk Synology bereik je de videomap door het onderdeel File Station te openen. Het is de bedoeling dat je filmbestanden voortaan op deze plek bewaart, zodat ze beschikbaar zijn voor overige apparatuur. Staan al je (gedownloade) films op de harde schijf van je pc? Je kopieert alle data eenvoudig naar de NAS. Het beste regel je dat via Windows Verkenner. Open dit hulpprogramma op de computer en navigeer naar Netwerk. Selecteer de naam van je NAS en vul de gebruikersnaam en het wachtwoord in. Kopieer de inhoud van de filmmap op je pc naar de NAS. Houd er rekening mee dat het grote bestanden betreft, dus dit proces neemt wellicht veel tijd in beslag.

©PXimport

04 Via Windows Verkenner pomp je eenvoudig films over naar je NAS.

05 Schijfjes rippen

Indien je films op een dvd of blu-ray-disc staan opgeslagen, kost het meer moeite om de boel naar een NAS over te zetten. Je dient van de schijfjes dan namelijk eerst een kopie te maken voor je NAS. Dit proces heet rippen. Het programma VLC media player is in staat om eenvoudig een kopie van een dvd of blu-ray te maken. Bedenk goed dat commerciële schijfjes meestal een kopieerbeveiliging hebben (zie kader). Wanneer je zelf films op dvd's of blu-rays hebt gebrand, werkt het echter prima. Een voorwaarde is wel dat het systeem beschikt over een dvd- of blu-ray-lezer.

Start VLC media player op en klik achtereenvolgens op Media / Converteren/opslaan. Op het tabblad Schijf markeer je de optie Dvd of Blu-ray. Je kunt er eventueel voor kiezen om ook het menu te kopiëren door het vinkje voor Geen schijfmenu's weg te halen. Controleer achter Schijfapparaat of het juiste optische station is geselecteerd. Belangrijk is dat je onder Audio en ondertitels het juiste Audiospoor en/of Ondertitelspoor selecteert. Heb je geen idee? Speel de dvd dan eerst af in VLC en gebruik het contextmenu onder de rechtermuisknop om deze informatie te achterhalen. Bevestig met Converteren/opslaan. In het volgende venster bepaal je welke codec en bestandsformaat VLC gebruikt. Voor video voldoet de h.264-codec prima, omdat veel afspeelapparaten hiermee overweg kunnen.

Als bestandscontainer staat standaard mp4 geselecteerd. Je kunt dit ongewijzigd laten. Wil je toch liever een andere codec en/of bestandscontainer selecteren? Klik op het gereedschapspictogram om aanvullende opties weer te geven. Bevestig de wijzigingen met Opslaan. Klik bij Doelbestand op Bladeren en selecteer de gewenste opslaglocatie. Bedenk een logische naam en bevestig met Opslaan / Start. VLC gaat nu voor je aan de slag.

©PXimport

05 VLC biedt een makkelijke methode om dvd's en blu-rays naar je NAS te kopiëren.

Kopieerbeveiliging

Commerciële dvd's en blu-rays zijn bijna altijd beveiligd tegen kopiëren. Er zijn genoeg gratis programma's op internet te vinden die deze kopieerbeveiliging kunnen omzeilen, waarna je alsnog een kopie digitaal bewaart. Voorbeelden hiervan zijn DVD Decrypter, DVD Shrink, MakeMKV en SmartRipper. De Nederlandse wetgeving hierover is erg complex. Je mag voor eigen gebruik weliswaar een thuiskopie van schijfjes maken, zolang je de inhoud hiervan maar niet openbaar maakt. Daarentegen is het kraken van de kopieerbeveiliging wel weer verboden. Dat komt slecht uit, want in de praktijk is het om die reden juridisch niet mogelijk om een kopie van gekochte dvd's en blu-rays te maken.

06 Kodi

Je hebt nu de mediaserver van de NAS geactiveerd en alle films opgeslagen. Je thuisbioscoopavond kan eindelijk beginnen! Op je pc gebruik je hiervoor een mediaprogramma dat in staat is om mediaservers in het netwerk aan te spreken, bijvoorbeeld Windows Media Player of VLC media player. Laatstgenoemde heeft als voordeel dat het vrijwel ieder bestandsformaat ondersteunt zonder dat er externe codecs nodig zijn. Wanneer je op de pc een mooie catalogus wilt aanleggen met extra filminformatie en mooie afbeeldingen, kun je prima uit de voeten met Kodi (voorheen XBMC). Dit programma indexeert de inhoud van je NAS en presenteert alle filmtitels in een overzichtelijke interface. Daarnaast is de bestandsondersteuning zeer breed, waardoor je praktisch ieder videobestand vanaf de NAS kunt streamen. Alleen met VIDEO_TS- en BDMV-mappenstructuren van dvd's en blu-rays kan het programma niet overweg. Met gangbare formaten als iso-, mkv- en mp4-bestanden heeft Kodi geen enkel probleem.

©PXimport

06 Kodi indexeert alle films van je NAS en voegt filminformatie toe.

07 Films toevoegen

Je downloadt de software gratis van de website www.kodi.tv. Nadat Kodi is opgestart, stel je eerst de Nederlandse taal in. Ga achtereenvolgens naar System / Settings / Appearance / International en selecteer achter Language de optie Dutch. Navigeer in het hoofdmenu naar Video's. Kies daarna voor Bestanden en Video's toevoegen. Via Bladeren verschijnt de mappenstructuur van de pc op het scherm. Het is mogelijk om films in Kodi te indexeren door je NAS als UPnP-apparaat toe te voegen. Helaas lukt het hierbij niet om automatisch filmgegevens op te halen. Kies om die reden bij voorkeur voor Windowsnetwerk (SBM). Als het goed is, zie je de naam van de NAS in beeld. Vul de gebruikersnaam en het wachtwoord in. Je bladert daarna naar de filmmap en bevestigt met OK. Bedenk een logische naam, waarna je nogmaals klikt op OK. Onder de optie Deze map bevat selecteer je bijvoorbeeld de optie Speelfilms of Series. Zoals je ziet, maakt Kodi gebruik van online bronnen om filminformatie op te halen. Zorg ervoor dat de optie Ook onderliggende mappen scannen is aangevinkt. Via OK en Ja importeert Kodi automatisch de filmdata. In het hoofdmenu is de categorie Speelfilms en/of Series toegevoegd. Open een categorie en klik op het pijltje links. Verander bij Layout de weergave en bepaal op welke manier je de filminformatie in het menu wilt weergeven. Via Afspelen stream je films rechtstreeks vanaf de NAS.

©PXimport

07 Via een online database voegt het mediaprogramma filminformatie toe aan het menu.

08 DLNA-clients

Een groot voordeel is dat films op een NAS voor veel apparaten bereikbaar zijn. Via DLNA/UPnP lukt het namelijk om verbinding te maken met de mediaserver en films via het thuisnetwerk af te spelen. Tegenwoordig ondersteunt zo'n beetje ieder apparaat met een beeldscherm en netwerkaansluiting dit protocol. Zo is de kans op een smart-tv groot dat de naam van je NAS in de bronlijst opduikt. Vervolgens selecteer je het gewenste videobestand en streamen maar! Ook veel mediaspelers, blu-ray-spelers en gameconsoles kunnen je NAS via het thuisnetwerk benaderen. Mediaspelers bieden de beste bestandsondersteuning, aangezien deze apparaatjes ook VIDEO_TS- en BDMV-mappenstructuren van dvd's en blu-rays kunnen weergeven. Je geeft aan dat je op het netwerk wilt zoeken naar media en de naam van je NAS komt waarschijnlijk direct bovendrijven. Houd er rekening mee dat je meestal eerst de gebruikersnaam en het wachtwoord van je NAS moet invullen, voordat je definitief toegang krijgt tot de bestanden.

09 Mobiele apparaten

Je filmcollectie is ook voor mobiele apparaten bereikbaar. Je hebt dan wel een app nodig die via DLNA/UPnP verbinding kan maken met je NAS. Op een iPhone, iPad of Android-apparaat kun je bijvoorbeeld uit de voeten met ArkMC Lite. Na de installatie gaat deze app meteen in het thuisnetwerk op zoek naar beschikbare mediaservers. Je bladert naar de juiste map op je NAS en geeft aan naar welke film of serie je wilt kijken. Op deze wijze lukt het bijvoorbeeld om mkv-, iso- en mp4-bestanden af te spelen op je smartphone of tablet. Om hinderlijke haperingen tijdens de filmweergave te voorkomen is er een goede wifi-dekking in je woning vereist. Een leuke toevoeging is dat je films rechtstreeks van de NAS kunt downloaden, zodat je ook offline toegang hebt tot de bestanden.

©PXimport

09 De app van ArkMC streamt films vanaf je NAS naar een iOS- of Android-apparaat.

Video Station

Bezitters van een Synology-NAS kunnen met het pakket Video Station hun filmcollectie indexeren en vervolgens op verschillende apparaten afspelen. Synology heeft namelijk apps voor mobiele toestellen en smart-tv's (Samsung) ontwikkeld. Open het onderdeel Package Center en ga naar Multimedia. Installeer Video Station en open deze toepassing. Via Instellingen navigeer je naar Maken / Map toevoegen. Je markeert vervolgens de videomap, waarna je bevestigt met Selecteren. Maak achter Bibliotheek een keuze tussen Film, Tv-show en Zelfgemaakte video. Bij Video-informatietaal kies je voor Nederlands. Zodra je klikt op OK, begint Video Station alle data te analyseren. Het kan even duren voordat alle gegevens in kaart zijn gebracht. Na afloop zijn alle titels voorzien van filminformatie. Installeer DS Video op je smartphone, tablet of smart-tv om je videocollectie naar overige apparaten te streamen.

©PXimport

Video Station creëert van je filmcollectie een overzichtelijke mediabibliotheek.

Conclusie

Het kost wellicht even tijd om een mediaserver op je NAS te installeren en alle films over te zetten, maar daar krijg je zeer veel gebruiksgemak voor terug. Persoonlijk wil ik niets anders meer. Overal in mijn woning, van badkamer tot keuken, heb ik namelijk binnen een mum van tijd mijn complete videocollectie bij de hand. In de woonkamer gebruik ik hiervoor een smart-tv, terwijl ik in de slaapkamer met mijn mediaspeler filmbestanden op de NAS benader. In alle overige ruimten gebruik ik hiervoor een iPad. Vanwege het lage stroomverbruik staat het Synology-apparaat dag en nacht aan, zodat ik altijd toegang heb tot mijn mooie filmverzameling. Alle dvd's en blu-rays heb ik onlangs de deur uit gedaan, dus voor mij zijn optische schijfjes vanaf nu echt verleden tijd!

Meer lezen?

Wil je meer lezen over het streamen van films en muziek? Dan vind je op onze website nog veel meer workshops en cursussen hierover.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek
© LIGHTFIELD STUDIOS - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer een bijzondere categorie die nog niet eerder aan bod is geweest: verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek.

Veel mensen die thuiswerken heb niet altijd de mogelijkheid om een apart bureau te gebruiken en ziten bijvoorbeeld vaak aan de eet- of keukentafel. Toch kan het lonen om te investeren in een goed bureau, omdat daarmee - in combinatie met een goede stoel - je werkhouding een stuk beter wordt. Wij bekijken vijf handige bureaus 's die in hoogte verstelbaar zijn.

Casaria 160x75

Het tafelblad van dit bureau uit de Casaria‑lijn is in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm en beweegt met een snelheid van 2,25 cm per seconde. Je bedient de motor via een lcd‑scherm en kan twee voorkeursstanden opslaan, zodat je met één druk op de knop naar je favoriete werkhoogtes gaat. Er zit ook een herinneringsfunctie in die je eraan herinnert om weer te gaan staan of juist te zitten. Met het robuuste stalen frame en een draagvermogen van 80 kg is het bureau geschikt voor zware monitoren. Handige details zijn de kabelgeleider, beker‑ en koptelefoonhouder en in hoogte verstelbare poten. Het blad van 160 × 75 cm bestaat uit twee delen en is afgewerkt met melamine zodat het tegen een stootje kan. Dit bureau komt inclusief montagebenodigdheden en is verkrijgbaar in verschillende kleurvarianten.

Specificaties

Bladformaat: 160x75cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 80kg

Avalo 140x60

Avalo levert dit elektrisch verstelbaar bureau (de P58) met een compact blad van 140 × 60 cm. De hoogte is traploos verstelbaar van 73 tot 117 cm en kun je drie verschillende hoogtestanden opslaan. Dat is handig als je het bureau deelt met collega's of medethuiswerkers, of wanneer je snel wilt wisselen tussen zit‑ en stahouding. De bediening gebeurt via een bedieningspaneeltje aan de voorkant; met één druk op de knop gaat het blad naar de gewenste stand. Het frame is gemaakt van staal, het blad van P2‑melamine en de rand is afgewerkt met hittebestendig ABS. Verder wordt benadrukt dat het bureau plug‑and‑play is: je hoeft alleen de stekker in het stopcontact te steken en kunt meteen aan de slag. Door het smalle ontwerp past het bureau goed in kleinere kamers, maar biedt het toch voldoende ruimte voor een monitor, toetsenbord en documenthouder. Voor wie een elektrische zit‑sta‑oplossing zoekt met geheugenfunctie en solide materialen is dit model een optie.

Specificaties

Bladformaat: 140x60cm
Hoogte:73 t/m 117cm
Belastbaar tot: onbekend

Avalo 120x60

Dit is een kleinere variant van de hierboven besproken Avalo AP58. Dit model heeft een 20 cm minder breed blad, maar uiteraard ook elektrisch verstelbaar. Net als de grotere uitvoering varieert de hoogte van 73 tot 117 cm en kan het bureau drie standen onthouden. Voor het instellen gebruik je een eenvoudige bediening waarbij je een favoriete zit‑ en stahoogte opslaat en later oproept. Het frame bestaat uit staal en het blad uit melamine met een rand van warmtebestendig ABS. D tafel weegt 27 kg en is het daardoor stabiel zonder moeilijk te verplaatsen. Ook deze uitvoering is plug‑and‑play; je hoeft geen ingewikkelde montage uit te voeren. Door de compactere afmetingen is dit model ideaal voor kleinere werkplekken of voor wie extra apparatuur (zoals een printer) op een tweede tafel wil plaatsen. De strakke vormgeving past in verschillende interieurs en de elektrische motor zorgt ervoor dat je eenvoudig van houding wisselt.

Specificaties

Bladformaat: 120x60cm
Hoogte: 73 t/m 110 cm
Belastbaar tot: onbekend

VDD Gaming 118x58cm

Het frame van deze VDD is elektrisch in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm. Hiermee wissel je gemakkelijk tussen zitten en staan en kun je de juiste houding aannemen voor langdurige sessies. Het witte werkblad van 118 × 58 cm biedt voldoende ruimte voor een monitor en toetsenbord en dankzij de krachtige motor is het maximaal belastbaar tot 60 kg. De tafel wordt geleverd met instructies en alle benodigde onderdelen, waardoor je de montage zelf kunt uitvoeren. Er worden geen extra functies zoals geheugenstanden vermeld, waardoor je elke gewenste hoogte handmatig instelt. Voor wie een elektrisch verstelbaar bureau zoekt dat weinig ruimte inneemt, is dit een praktische optie; vooral gamers zullen baat hebben bij het kunnen aanpassen van de werkhoogte tijdens een sessie.

Specificaties

Formaat: 118x58cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 60kg

Schaffenburg Linesto Plus 140x80

Het Schaffenburg Linesto Plus‑bureau is een rechthoekige tafel met een T‑poot. Het frame is zonder gereedschap te monterenen in hoogte verstelbaar met een drukknop tussen 65,5 en 85,5 cm. De maximale belasting bedraagt 70 kg. De hoogtebediening gebeurt via een knop aan het onderstel; er zijn geen geheugenstanden. De tafel is voorzien van een 25mm dik melamine blad, een metalen onderstel en stelvoeten om de tafel waterpas te zetten. Kabelbeheer is mogelijk via accessoires, en er zijn diverse blad‑ en framekleuren beschikbaar. Het Schaffenburg-bureau heeft verder een stalen frame met twee telescoperende buisdelen en een krasvaste coating. Als enige in dit overzicht is deze Linestor geen zit/sta-bureau, maar kan hij in zithoogte tot maximaal 85,5 cm worden gebracht.

Specificaties

Formaat: 140x80cm
Hoogte: 65 tot 85,5 cm
Belastbaar tot: 70kg

▼ Volgende artikel
Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets
Huis

Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets

Sinds juni 2025 is het voor fabrikanten van smartphones verplicht om een energiebabel voor hun apparaten te voeren. De consument kan aan de hand van het energielabel zien hoe energiezuinig een telefoon is, maar ook hoe makkelijk het is om de telefoon te (laten) repareren en wat het updatebeleid voor de software is. Door middel van het nieuwe energielabel kun je dus veel bewuster kiezen voor een bepaalde telefoon.

Het energielabel werd ooit bedacht om apparaten op een uniforme manier te vergelijken, los van marketingclaims. Door elk product in te delen op een schaal van A tot en met G ontstaat ruimte om echte koplopers te herkennen en achterblijvers aan te sporen. Smartphones waren nog niet eerder voorzien van een energielabel, maar hebben dat vanaf juni 2025 wel gekregen. Dat is logisch, want bij smartphones draait energie-efficiëntie niet alleen om het stopcontact, maar vooral om hoe slim hardware en software met de energie van een accu omgaan en hoeveel jaren je uit dezelfde telefoon haalt. Door die informatie eenduidig te tonen, verschuiven de argumenten over de oplaadtijd en de schermgrootte naar hoelang een telefoon meegaat en hoe makkelijk hij te repareren is.

Ter illustratie: het nieuwe energielabel voor smartphones en tablets toont de batterijduur bij gemiddeld gebruik, maar ook of hij valbestendig is en hoe makkelijk hij gerepareerd kan worden.

Energie en duurzaamheid

Een smartphone gaat gemiddeld gezien wel een dagje mee op een enkele acculading, afhankelijk natuurlijk van het gebruik door de eigenaar. Erg veel energie wordt er dus niet verspild, maar de grootste winst wat betreft het klimaat is vooral te behalen uit de levensduur van de smartphone en of deze makkelijk te repareren is. De EU koppelt het nieuwe energielabel aan het eco-design van de telefoon. Het label dat de telefoon krijgt, is afhankelijk van een aantal factoren en is een gemiddelde van de prestaties van al deze factoren. Welk factoren dat zijn, lichten we je hieronder verder toe.

Waar vind je het nieuwe energielabel?

Wanneer je online een nieuwe telefoon koopt, vind je het algemene energielabel doorgaans bij het product zelf. Je ziet echter niet direct de andere onderdelen waarop de telefoon is beoordeeld. In een fysieke winkel is het de bedoeling dat er bij de telefoon een kaartje of bordje is geplaatst, met daarop een QR-code waarmee je direct op de juiste informatiepagina van EPREL komt.

In een webwinkel zul je meestal geen QR-code tegenkomen, maar alleen het energielabel zelf. Vaak kun je – zoals bij Mediamarkt – een productspecificatie-pdf downloaden met de extra informatie, waarin ook weer een QR-code is opgenomen, waarmee je naar de EPREL-site wordt doorgestuurd.

Levensduur accu

Het nieuwe energielabel laat zien wat de gemiddelde levensduur van de accu van de telefoon is. Dat wordt bekeken aan de hand van het aantal laadcycli: hoe vaak kan een telefoon opnieuw worden opgeladen voordat de kwaliteit van de accu achteruit gaat? Daarbij wordt een capaciteitsvermindering van 80 procent aangehouden: na hoeveel keer laden is de capaciteit tot 80 procent gedaald? Hoe hoger dit getal, des te betrouwbaarder is de accu.

Op het uitgebreide energielabel zie je hoe vaak een accu opnieuw kan worden opgeladen totdat de totale capaciteit tot 80 procent daalt.

Uithoudingsvermogen

Uiteraard wordt er ook gekeken naar de gebruiksduur van een telefoon of tablet als deze volledig is opgeladen. Door het uitvoeren van een zogeheten reallife-situatie wordt het gemiddelde gebruik van een smartphone geëmuleerd. Hoeveel uur en minuten je met de smartphone kunt werken op die enkele lading, wordt op het label getoond.

Hoelang houdt de batterij van de telefoon of accu het vol bij gemiddeld gebruik? Ook dat zie je op het energielabel terug.

Vrije val

Een van de andere eigenschappen waarop wordt getest, is de vrije val-test. Hoe snel gaat een telefoon kapot als je deze vanaf een bepaalde hoogte op een harde ondergrond laat vallen? Misschien vraag je je af wat dit met duurzaamheid te maken heeft? Nou, heel veel: als je telefoon snel kapot gaat als je hem laat vallen, moet je al snel een nieuwe. Niet heel duurzaam dus. Op het energielabel vind je de valbestendigheid tussen de A en E. Hoe lager de letter (A), des te beter kan zo'n telefoon een val overleven. De test is gebaseerd op een val van 1 meter boven een verharde ondergrond en wordt met vijf modellen van hetzelfde toestel tot wel 270 keer uitgevoerd.

Valtest vanaf 1 meter, hoe minder snel een telefoon stuk gaat, des te hoger is het label dat hij toegekend krijgt.

Elke keer dat een telefoon is gevallen, wordt gecontroleerd of het scherm nog functioneert en reageert op aanrakingen, of de camera het nog doet, of de mobiele functies als wifi en mobiel nog werken, of de telefoon kan worden opgeladen en of de audio nog goed functioneert. Barsten in het frame of het glas worden wel geaccepteerd, mits de telefoon nog veilig kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld als het glas wel gebarsten is, maar geen splinters heeft.

Hoe goed een telefoon beschermd is tegen valschade is ook onderdeel van het energielabel. Het scherm mag daarbij overigens wel gebarsten zijn, het is geen glastest.

Bescherming tegen stof of water

Ook de zogeheten IP-tests (IP = Ingression Protection, of indringbescherming) worden uitgevoerd bij de telefoons en zijn een belangrijk onderdeel van de algehele score die een telefoon krijgt. De apparaten worden getest op het binnendringen van stof en water. De waterbestendigheidstest controleert bijvoorbeeld of een smartphone bestand is tegen spatwater vanuit verschillende richtingen, zonder dat de werking of veiligheid van het toestel wordt aangetast. Hiermee wordt gegarandeerd dat een telefoon in elk geval bestand is tegen vocht, bijvoorbeeld bij het gebruik tijdens een regenbui, het morsen van vloeistof of het gebruik van natte handen.

Of een telefoon waterdicht is, wordt ook getest.

Repareerbaarheid

Een ander duurzaamheidsonderdeel waar de EU goed naar kijkt, is de repareerbaarheid van een smartphone. Dat omvat een groot aantal parameters, zoals welke onderdelen makkelijk te vervangen zijn, in hoeverre een consument bepaalde onderdelen zelf kan vervangen, en hoelang en hoe goed bepaalde onderdelen van de telefoon op voorraad zijn.

Zelf zoeken op de EPREL-site is lastig

Het zelf zoeken van gegevens van smartphones en tablets op de EPREL-site is niet heel eenvoudig. Dat komt omdat de algemene productwebsite gemaakt is om te zoeken op merk of op typenummer. Dat is prima voor wasmachines of koelkasten, die je vaak aantreft als merk+typenummer, maar bij smartphones werkt dat anders. Een model als de Samsung Galaxy S25 bijvoorbeeld zul je niet vinden met een zoekopdracht op 'S25 'of 'Galaxy S25', maar alleen op het typenummer SM-S931B. Dat typenummer wordt echter bijna nergens gecommuniceerd en is ook niet wat Samsung communiceert in bijvoorbeeld marketing-uitingen.

Ook kun je niet zoeken op EAN-code, terwijl die code juist kan worden gebruikt om een exact model van een bepaald product te kunnen vinden. Kortom: wat het zoeken van de gegevens van een smartphone betreft kan de EU nog wel wat verbeteren.

De EU wil dat smartphones langer meegaan en eenvoudiger te herstellen zijn – zowel door professionele reparateurs als (in bepaalde gevallen) door consumenten zelf. De eisen met betrekking tot repareerbaarheid blijven minimaal zeven jaar gelden na het einde van de verkoop van een model.

©WICHAN SHOP

Als het aan de EU ligt, moeten consumenten ook zelf telefoons kunnen repareren.

Een fabrikant van een smartphone moet garanties kunnen geven met betrekking tot de ondersteuning van een telefoon. Als een toestel op de Europese markt wordt uitgebracht, mag de consument verwachten dat een telefoon zeven jaar na het verschijnen van de telefoon op de markt nog steeds gerepareerd kan worden.

Onderdelen

De reparatie- of 'vervangarantie' geldt voor alle essentiële onderdelen van een smartphone of tablet, zoals de accu, camera's, externe poorten voor audio en opladen, de microfoons en luidsprekers, de knoppen en de scharnieren als het een opklapbare telefoon betreft. De fabrikant moet zelfs de schroefjes op voorraad hebben als de originele niet meer kunnen worden gebruikt.

De bovenste onderdelen kunnen door een fabrikant of een telefoonreparateur worden gerepareerd, maar de EU vindt dat ook consumenten zelf onderdelen moeten kunnen bestellen en vervangen, zoals de accu, de achterzijde, de hele beeldschermunit en de oplader. Voor die zelfrepareerbaarheid krijgt een telefoon ook een waardering van A t/m E. De fabrikant is daarnaast verplicht om aan te geven waar reserveonderdelen te verkrijgen zijn, welk gereedschap er nodig is om de reparatie te kunnen uitvoeren en waar je de benodigde handleidingen kunt vinden.

Hoelang de telefoon wordt ondersteund qua software-updates en interne onderdelen wordt ook vermeld en de telefoon krijgt hiervoor een eigen classificatie.

Reparatie-index

Telefoonfabrikanten moeten dus uitgebreide informatie geven over hoe je je smartphone kunt repareren, maar ook over de complexiteit van de reparatie. Zijn de onderdelen die je wilt vervangen bijvoorbeeld makkelijk te bereiken, of moet je eerst andere onderdelen verwijderen om erbij te kunnen? Ook dat wordt allemaal opgenomen in de uiteindelijke classificering van de telefoon: hoe minder stappen er nodig zijn, des te hoger is de score die wordt toegekend.

Hoe makkelijk is een telefoon te repareren en hoelang zijn reserve-onderdelen beschikbaar? Dat geeft dit onderdeel van het energielabel aan.

Tot slot

De Europese Unie heeft met het nieuwe energielabel voor smartphones een goede stap gezet in de richting van duurzaamheid. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat fabrikanten meer hun best gaan doen om een zo makkelijk mogelijk te repareren telefoon uit te brengen. Deze strengere regels in de EU betekenen ook dat deze toestellen in andere landen buiten de EU makkelijker te repareren zullen zijn, omdat een telefoonfabrikant waarschijnlijk niet compleet verschillende uitvoeringen van een model smartphone gaat maken. Maar of consumenten in landen buiten de EU ook zo makkelijk zelf aan onderdelen kunnen komen, is dan nog maar de vraag; deze mate van tegemoetkoming aan of bescherming van de consument gelden vaak niet in andere landen. Fabrikanten hoeven deze informatie dus niet beschikbaar te stellen in landen buiten de EU.