Je wilt Windows en/of je data overzetten naar een grotere harde schijf of naar een snelle ssd. Met Clonezilla kan dat zonder dataverlies of zonder dat je het besturingssysteem opnieuw hoeft te installeren. Met deze tool kun je heel eenvoudig een harde schijf klonen.

Tip 01: Image versus kloon

Er zijn verschillende manieren waarop je een kopie van een schijf(partitie) kunt maken. Dat kan in de vorm van een ‘image’ ofwel schijfkopiebestand, maar in dit artikel kiezen we voor een kloon. Hierbij wordt de partitie of schijf één op één rechtstreeks naar het doelmedium gekopieerd. Zo’n gekloonde schijf houd je bijvoorbeeld als kant-en-klare back-up achter de hand of die kan handig zijn wanneer je je systeem naar een grotere schijf of ssd wilt migreren.

Voor onze kloonoperaties gebruiken we het gratis Clonezilla, een opensource Linux-distributie, maar maak je geen zorgen: kennis van Linux is helemaal niet vereist.

Clonezilla is er in twee hoofdvarianten: een live-editie en twee server-edities. Deze laatste zijn vooral bedoeld voor massale kloonoperaties in netwerken en laten we verder buiten beschouwing. Het is Clonezilla live dat onze onverdeelde aandacht krijgt.

©PXimport

Tip 02: Download

Wanneer je naar de Clonezilla-site surft en naar de download-sectie gaat, dan zie je verschillende downloads van Clonezilla Live. Wij gaan voor de stabiele versie (stable version) en op het moment van dit schrijven is dat versie 2.6.2-15. Klik je op de optie stable, dan moet je nog verschillende keuzes maken. Bij CPU architecture kies je bij voorkeur amd64, zeker wanneer op het toestel dat je met Clonezilla Live wilt opstarten uefi-secureboot is geactiveerd. Bij File type kies je voorkeur iso als je Clonezilla op een cd/dvd wilt branden (zie tip 3). Of we kiezen zip als je een live usb-stick wilt creëren (zie tip 4). De optie Repository laat je gewoon ingesteld op auto. Bevestig je keuzes met de Download-knop en bewaar het bestand op je schijf.

©PXimport

Tip 03: Live-cd

We gaan er eerst van uit dat je het iso-bestand hebt gedownload met de bedoeling er een live-cd/dvd van te maken. Zorg dat er een leeg schijfje in je brander zit, klik met rechts op het iso-bestand, kies Schijfkopiebestand branden, selecteer je cd/dvd en bevestig met Branden. Lukt het niet op deze manier, dan kun je nog een gratis tool als Free ISO Burner inzetten. Download het programma en start het op. Verwijs naar het iso-bestand, voorzie een volumenaam en druk op de Burn-knop. Even later is je live-cd/dvd klaar voor gebruik.

©PXimport

Tip 04: Live-medium op usb-stick

Wij hebben zelf eigenlijk liever een live-medium op usb-stick in plaats van een cd/dvd. Dan werkt het best in combinatie met downloadbare zip-bestand van Clonezilla. Stop alvast een usb-stick van minimaal 1 GB in je pc, open Verkenner, klik met rechts op de stationsletter van de usb-stick en kies Formatteren. Bij de optie Bestandssysteem kies je voor FAT32 en daarna vul je een geschikte volumenaam in. Laat gerust het vinkje staan bij Snelformatteren en bevestig met Starten. Let op: hiermee worden álle data op deze usb-stick gewist.

Terug naar het venster van Windows Verkenner, waar je de complete inhoud van het uitgepakte zip-bestand naar de rootmap van je stick kopieert. Open vervolgens op je stick de submap \utils\win64, klik met rechts op het bestand makeboot64.bat en kies Als administrator uitvoeren. Is het beoogde systeem nog 32 bit (daar kom je achter via de toetscombinatie Windows-toets+Pause, kijk achter het veld Type systeem), ga dan naar \utils\win32 en start daar makeboot.bat op als administrator. Controleer voor de zekerheid dat je écht op je usb-stick bezig bent en niet op je harde schijf! Bevestig met Ja, waarna een melding opduikt dat het medium opstartbaar wordt gemaakt. Druk op een willekeurige toets om de procedure door te zetten.

©PXimport

Tip 05: Opstarten

Clonezilla staat nu klaar op een live-medium, of het nu een cd, dvd of usb-stick is. De bedoeling is nu dat je hiermee de pc opstart waarvan je een schijf of schijfpartitie wilt klonen. Mogelijk hoef je daar niets voor te doen en zal Clonezilla automatisch opstarten na het inschakelen van je pc. Het kan echter ook gebeuren dat je eerst een toets of toetscombinatie moet indrukken om een speciaal bootmenu op je systeem op te roepen, waar je dan het gewenste bootmedium kiest. Op oudere computers kun je eerst het bios-setupvenster starten, waar je dan de bootvolgorde zo aanpast dat je systeem het eerst van cd/dvd of usb-stick opstart. Raadpleeg zo nodig de handleiding bij je systeem.

Zodra Clonezilla opstart, zie je een keuzemenu verschijnen. Je kunt hier weliswaar de bovenste optie selecteren (Clonezilla Live (Default settings, VGA 800x600), maar wellicht geef je voorkeur aan een hogere resolutie. In dat geval selecteer je Other modes of Clonezilla live en kies je Clonezilla live (Default settings, VGA 1024x768). Dat kan even duren, maar lukt het met geen van beide, dan zou je iets minder veeleisende opties als Safe graphic settings of Failsafe mode kunnen proberen.

Vervolgens kies je de gewenste taal: waarschijnlijk English, aangezien Nederlands vooralsnog ontbreekt. In het volgende venster selecteer je desgewenst via Change keyboard layout een aangepaste toetsenbordindeling en land (zoals Belgian of Dutch). Ten slotte klik je op Start Clonezilla.

©PXimport

Tip 06: Kopieermodi

Zoals gezegd leggen we in dit artikel de nadruk op het echte klonen en dus kies je in het volgende keuzemenu voor device-device work directly from a disk or partition to a disk or partition. Clonezilla kan desgewenst via de bovenste optie (device-image work with disks or partitions using images) ook een image van een schijf(partitie) creëren.

In het volgende venster maak je de keuze tussen een Beginner mode en Expert mode. We willen het onszelf niet te lastig maken en dus kiezen we voor de eerste, die met standaardopties werkt. Dee expertmodus komt in tip 9 nog even aan bod.

©PXimport

Tip 07: Kloonoperatie

In ons voorbeeldscenario ga je de ene schijf compleet naar een tweede schijf kopiëren, en we gaan er van uit dat je die al aan je pc had gekoppeld. Logischerwijze kies je in het volgende keuzemenu voor local_disk_to_local_disk_clone. Nu is het wel even opletten. Clonezilla vraagt je namelijk de bronschijf aan te duiden. Je kiest hier de schijf waarvan je een kloon wilt maken. In het volgende venster duid je dan de doelschijf aan. Besef goed dat deze laatste geheel zal worden overschreven met de inhoud van de bronschijf. Haal de twee schijven dus niet door elkaar! Anders ben je alle data kwijt.

In het volgende venster accepteer je de standaardoptie Skip checking/repairing source files met de Enter-toets. Op de vraag wat je wilt doen nadat het kloonproces is voltooid, kies je Shutdown. Bevestig met Y (2x) om aan te geven dat je de doelschijf écht wilt overschrijven. Ook de vraag Do you want to clone the boot loader bevestig je met Y.

Het daadwerkelijke kloonproces begint. Dat kan een hele poos duren, mede afhankelijk van de schijfgrootte. Na afloop zal het systeem zichzelf afsluiten. Echter, voor je het systeem laat herstarten, verwijder je eerst een van beide schijven, aangezien Windows zich weleens verslikt als die twee identieke schijven aantreft. Om het resultaat meteen te testen, kun je de oude bronschijf verwijderen en in de plaats alleen de nieuwe doelschijf aansluiten. Als alles goed is, start de pc nu netjes op van de nieuwe schijf en mag je de kloonoperatie succesvol noemen.

©PXimport

Tip 08: Grotere doelschijf

Het kan natuurlijk gebeuren dat je de kloonoperatie van een bronschijf naar een doelschijf met meer opslagcapaciteit wilt uitvoeren. Ook deze operatie kun je rustig uitvoeren op de manier die we in tips 6 en 7 hebben beschreven. Je zult dan wel merken dat Clonezilla niet de volledige capaciteit van de doelschijf heeft benut, maar de partitie op die schijf dezelfde grootte als die op de bronschijf heeft gegeven.

Dat kun je fiksen met een partitiebeheerder, zoals het Schijfbeheer dat al in Windows zit ingebouwd. Je start die op met Windows-toets+R, gevolgd door het commando diskmgmt.msc.

Je hebt twee mogelijkheden. Ofwel je maakt de gekloonde partitie groter en je laat die de niet-toegewezen schijfruimte innemen. Klik daarvoor met rechts op die partitie in het grafische overzicht en kies je Volume uitbreiden, waarna je twee keer op Volgende en daarna op Voltooien klikt. Of je maakt van de niet-toegewezen ruimte een afzonderlijke partitie: klik met rechts op die ruimte en kies Nieuw eenvoudig volume. Bevestig met Volgende (2x), vul een volumenaam in en bevestig opnieuw met Volgende en Voltooien.

©PXimport

Tip 09: Expertmodus

In tip 6 gaven we al aan dat er ook een meer geavanceerde expertmodus beschikbaar is in Clonezilla. Hiermee is het onder meer mogelijk om de partitietabel en het bestandssysteem van een kleinere bronschijf automatisch aan te laten passen aan de opslagcapaciteit van een grotere doelschijf. Op deze manier hoef je dus niet langer een extra partitiebeheerder te gebruiken, zoals beschreven in tip 8.

Dat gaat als volgt. Selecteer de optie Expert mode: Choose your own options en kies opnieuw local_disk_to_local_disk_clone. Duid je bron- en doelschijf aan en aanvaard de standaard ingestelde parameters. Je controleert het best even dat ook de parameter -r Resize the filesystem to fit partition size of target partition is geselecteerd door middel van een sterretje (*). Dat regel je zo nodig snel met een druk op de spatiebalk.

Kies vervolgens voor Skip checking/repairing source files. In het volgende venster selecteer je -K1 Create partition table proportionally, zodat ook de partitietabel wordt aangepast aan de grotere doelschijf.

Clonezilla vraagt je nu om de gebruikelijke bevestigingen met de Enter-toets en met Y (3x). Na afloop sluit je het systeem af en controleer je met Windows Schijfbeheer of de partitiegrootte inderdaad de volledige schijfruimte inneemt. Mocht er onverhoopt een probleem opduiken bij het opstarten van de doelschijf, dan is de kans groot dat Windows het euvel automatisch herstelt. Desnoods val je terug op de methode zoals beschreven in tip 8.

©PXimport

Tip 10: ssd-optimalisatie

Gaat het om een harde schijf die je wellicht nog met een oude Windows-versie hebt geformatteerd en heb je die met Clonezilla naar een ssd gekloond, dan loop je het risico dat die ssd niet correct is ‘uitgelijnd’, met minder goede prestaties tot gevolg.

Dat kun je snel controleren met de gratis portable tool Disk Alignment Test. Start de tool op en als de betreffende partities groen kleuren, betekent dit dat ze correct zijn uitgelijnd. Overigens vind je via deze link nog andere manieren om dit na te gaan.

Zit het niet goed met de uitlijning, dan kun je dat alsnog bijsturen, bijvoorbeeld met de gratis MiniTool Partition Wizard Free. Start het programma na de installatie op en kies Disk & Partition Management. Klik met rechts op het schijfpictogram van de ssd-schijf in het grafische overzicht en kies Align All Partitions in het linkerpaneel, waarna je linksboven het proces op gang zet met Apply. Herstart Windows na deze operatie.

Voor alle zekerheid open je ook nog even de Opdrachtprompt als administrator en voer je dit commando uit:

fsutil behavior query DisableDeleteNotify

Is het resultaat 1 (en dus niet 0) dan moet je de trimfunctie op je ssd nog inschakelen. Dat doe je met de opdracht

fsutil behavior set DisableDeleteNotify 0

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.