De Honor 7 is de eerste smartphone van Honor met een volledige metalen behuizing. Ten opzichte van zijn voorganger ziet en voelt de behuizing niet alleen premium aan, maar heeft het toestel ook onder de motorkap de nodige upgrades meegekregen. Dat verklaart ook meteen het prijsverschil van enkele tientjes. Hoe weet de Honor 7 zich staande te houden tussen zijn concurrenten in het middensegment?

Herkenbare metalen behuizing

Te beginnen bij de behuizing. Honor heeft er wijs aan gedaan om het plastic van de Honor 6 te vervangen door een metalen behuizing met keramisch geparelde finish. Hierdoor ziet de Honor 7 er niet alleen high-end uit, maar ligt hij tevens lekker in de hand en voelt hij degelijk en solide aan. De Honor 7 is er in twee stijlvolle kleuren: Fantasy Silver en Mystery Grey.

Het design komt herkenbaar voor en toont gelijkenissen met toestellen van Huawei zoals de Huawei Mate S en de Ascend P7. Dat is ook niet zo vreemd, aangezien Honor een dochteronderneming is van het Chinese Huawei. Dit is iets waar we blij mee mogen zijn, want de Honor 7 oogt hierdoor als een vlaggenschip, ook al is het dat niet.
 

Degelijk scherm

De Honor 7 heeft een 5.2 inch IPS-scherm met full-HD-resolutie (1920 x 1080 pixels). Over het scherm kunnen we niet anders zijn lovend zijn: de kleurweergave ziet er goed uit, het contrast laat niks te wensen over en de reflectie van het zonlicht is minimaal. Dat is mede te danken aan de hoge pixeldichtheid (424 ppi) en InPlane Switching (IPS).

©PXimport

©PXimport

Software: irritante skin

Honor zet, net als Huawei, een eigen schil over Android 5 genaamd EMUI 3.1. Die herbergt wederom diverse kleurrijke achtergronden en wordt gekenmerkt met zijn eigen icoontjes voor standaardtoepassingen als de galerij en muziek. Hierdoor is er nog maar weinig te herkennen van het originele Android-besturingssysteem. De meest opvallende ontbrekende factor is de app-drawer, de knop waarmee je alle geïnstalleerde apps op je scherm roept. Dat is waarschijnlijk vooral een kwestie van gewenning, maar gevoelsmatig waarschijnlijk niet voor iedereen weggelegd.

Ook ontkom je er niet aan dat Honor vooraf de nodige bloatware heeft geïnstalleerd, waaronder enkele games, tools en eigen applicaties als Vmall en Honor Club.

©PXimport

Snelle vingerafdrukscanner, maar……

Net als bij andere smartphones van Huawei bevindt de vingerafdrukscanner van de Honor 7 zich aan de achterkant. Tijdens het testen van de Mate S van Huawei werden we niet heel warm van de plaatsing en nauwkeurigheid van de scanner, al is ook dat eerste weer vooral een kwestie van wennen. Wat de nauwkeurigheid betreft is het net als bij de Mate S. Zo moet je nog altijd heel precies je vinger op de vingerafdrukscanner plaatsen om het toestel te ontgrendelen.

Toegegeven: de vingerafdrukscanner doet wat ‘ie moet doen en doet dat bovendien zeer snel. Daarvoor dus alle lof voor Honor. Tevens heeft het bedrijf nog een aantal touch-controls aan de scanner toegevoegd. Zo kun je er onder meer foto’s mee schieten, fungeert hij als Home-knop, neem je telefoongesprekken aan of schakel je het alarm uit. Handig als je veel met de vingerafdrukscanner werkt.
 

Excellente hardware

Onder de motorkap vinden we een HiSilicon Kirin 935 octacore-processor, dezelfde CPU die we ook onder meer in het vlaggenschip de Huawei Mate S terugvinden. De processor is krachtig genoeg om het besturingssysteem aan te drijven en ook grafisch veeleisende games draaien soepel. Wel merkten we tijdens het testen dat de Honor 7 enkele malen haperde en het scherm enkele seconden was bevroren. Vooral als er veel animaties tegelijkertijd in beeld verschenen. Geen zorgen: dat was eerder uitzondering dan regel.

Het werkgeheugen bedraagt 3GB en is meer dan voldoende om te multitasken. Het is jammer om te constateren dat het besturingssysteem en skin bijna de helft van het werkgeheugen in beslag nemen.

©PXimport

Tal van slimme features

De Honor 7 telt diverse slimme toevoegingen. Waar we in het bijzonder over te spreken zijn is de Smart Key. Dit is een fysieke knop die zich onder SIM/microSD-kaart slot bevindt. In het instellingenmenu geef je aan wat er gebeurt als je één maal of twee maal op de knopt drukt, of als je deze ingedrukt houdt. Dat kan een systeemactie zijn, zoals het maken van een schermafbeelding of inschakelen van de zaklamp, of het openen van een specifieke applicatie, zoals Google Chrome of Spotify.

Een andere slimme feature is Draw. Als je deze functie inschakelt open je vanaf het ontgrendelscherm een app door simpelweg de letter –C, –E, –M of –W te tekenen. Standaard zijn deze ingesteld op respectievelijk de camera, webbrowser, muziek- en weer-app, maar het is mogelijk om je favoriete apps hieraan toe te kennen.

Ook Motion Control, WiFi+ en Signal+ ontbreken niet bij de Honor 7. Met Motion Control geef je aan wat de telefoon moet doen als je een bepaalde beweging maakt, zoals een telefoongesprek aannemen zodra hem aan je oor plaatst. Signal+ verbetert het bereik van je internetverbinding als het signaal zwak is. WiFi+ zorgt ervoor dat je altijd de krachtigste verbinding hebt met internet, of dat via een thuisnetwerk is of met 4G.

Niet zozeer slim, maar wel handig is dat je twee nano-SIM-kaarten kunt invoeren. Handig als je voor werk en privé verschillende nummers gebruikt, maar niet met twee toestellen wilt rondlopen.

©PXimport

Goede camera

Aan de achterkant van de Honor 7 schuilt een 20 megapixelcamera met dubbele LED-flits. Om de lens te beschermen is het objectiefdeksel gemaakt van krasbestendig saffierglas. Aan de voorzijde heeft Honor een 8 megapixelcamera met enkele LED-flits geplaatst.

De camera biedt flink wat mogelijkheden. Naast de standaardopties als HDR, panorama en time-lapse heb je ook de volledige controle over zaken als de ISO-waarden, witbalans, audio en timer. De functie Super Night (Supernacht) voegt meerdere foto’s samen om zo de belichting te verbeteren als je foto’s wilt schieten in slechtbelichte situaties, zoals bijvoorbeeld tijdens het stappen.

Al met al schiet je met de Honor 7 kwalitatief scherpe foto’s met natuurgetrouwe kleuren, veel details en zonder al te veel ruis en korreligheid. Natuurlijk zien foto’s er vanzelfsprekend minder goed uit dan foto’s die je overdag met voldoende belichting schiet, vooral als je inzoomt, maar al met al hoor je me niet klagen over de kwaliteit. Wel jammer dat de optische beeldstabilisatie en 4K-opnamemogelijkheden ontbreken. Gezien het prijskaartje krijg je een goede camera die zich met de concurrentie kan meten.
 

De hele dag met één batterijlading

De Honor 7 wordt van energie voorzien door een accu met een vermogen van 3100 mAh. Daarmee red je het makkelijk tot het einde van de werkdag. Reik je wat minder vaak naar de smartphone, dan lukt het je ook wel om anderhalve tot twee dagen te behalen.

De batterij is voorzien van allerlei handige functies. Dankzij Quick Charge 2.0 is de Honor 7 in no-time opgeladen. Als de telefoon een half uur aan de lader hangt is hij al voor meer dan helft vol. Met SmartPower 3.0 is het mogelijk om tot 30% energie te besparen, bijvoorbeeld door apps te bevriezen die niet in gebruik zijn. Dankzij Reverse Charging is het zelfs mogelijk om telefoons van je vrienden op te laden. Daar heb je echter wel een afzonderlijke kabel voor nodig.
 

Scherm:5.2 inch IPS 1920 x 1080 pixels 424 PPI  CPUHiSilicon Kirin 935 Octacore 4x 2.2 GHz 4 x 1.5 GHz  RAM:3 GB  Geheugen:16 GB Micro-sd tot maximaal 128 GB  Camera:20 MP achter 8 MP vóór  Accu:3,100 mAh

Conclusie

Honor heeft met de Honor 7 een waardige opvolger van de Honor 6 gepresenteerd. Niet alleen de behuizing heeft een flinke upgrade ondergaan, ook onder de motorkap heeft de smartphonefabrikant allerlei upgrades aangebracht. Op vrijwel alle vlakken presteert de Honor 7 beter dan zijn voorganger. Niet alleen op papier, maar ook in praktijk is de Honor 7 een toptoestel dat zich met andere prijsvechters kan meten. Het prijsverschil van vijftig euro is dan ook meer dan gerechtvaardigd.

Helaas kent het toestel wel enkele manco’s. De EMUI 3.1 skin is heel zwaar en voelt wat overbodig. De skin en het besturingssysteem kosten bijna de helft van het werkgeheugen. We kunnen ons bovendien nog steeds niet onomwonden positief uitlaten over de vingerafdrukscanner, al is die in de Honor 7 wel redelijk snel.

Dat doet niets af aan het feit dat je voor 350 euro een toptoestel krijgt die zich op een positieve manier van de rest onderscheidt.

AI is inmiddels doorgedrongen tot in bijna elk digitaal domein. Van vertaaltools en chatbots tot beeldmakers en medische toepassingen. Veel gebruikers vinden AI handig, efficiënt en zelfs creatief. Toch brengt deze evolutie ook minder zichtbare risico's met zich mee, op persoonlijk, maatschappelijk en ecologisch vlak.

AI is inmiddels doorgedrongen tot in bijna elk digitaal domein. Van vertaaltools en chatbots tot beeldmakers en medische toepassingen. Veel gebruikers vinden AI handig, efficiënt en zelfs creatief. Toch brengt deze evolutie ook minder zichtbare risico's met zich mee, op persoonlijk, maatschappelijk en ecologisch vlak.

In dit artikel bekijken we verschillende AI-risicozones. Wat is bijvoorbeeld de milieu-impact van AI? Hoe betrouwbaar zijn de antwoorden van chatbots? Wat als synthetische media (alles wat met AI wordt gemaakt) niet meer van echt te onderscheiden zijn? En hoe beïnvloeden AI-systemen onze economie, privacy en ons denkvermogen? De grens tussen mens en machine vervaagt.

Dit artikel is bedoeld voor wie voorbij de hype wil kijken en wil begrijpen wat er op het spel staat. Elk onderdeel behandelt een specifiek risico, met voorbeelden en toepassingen. Zo krijg je een goed beeld van de schaduwkanten van AI. Niet om de technologie af te wijzen, maar om er bewuster en verantwoordelijker mee om te gaan.

Ecologische voetafdruk

Hoewel AI vaak als iets immaterieels en 'in de cloud' wordt voorgesteld, is de milieu-impact allesbehalve onzichtbaar. De menselijke hersenen verbruiken continu ongeveer 20 watt, vergelijkbaar met een gloeilampje. Daarmee worden 86 miljard neuronen en duizenden synapsen per neuron gevoed.

Grote taalmodellen als GPT of Gemini vragen daarentegen enorm veel rekenkracht. De trainingsfase kan duizenden MWh vereisen en miljoenen liters water voor koeling, afhankelijk van het datacenter en de gebruikte hardware. Ook het gebruik (inferentie) is belastend: elke prompt/antwoord-interactie bij modellen uit deze klasse vraagt energie en koeling aan de serverzijde.

AI heeft dus een stevige ecologische voetafdruk. Tegelijk worden oplossingen ontwikkeld, zoals restwarmtehergebruik, luchtkoeling in plaats van waterkoeling, meer hernieuwbare energie en efficiëntere modellen. Denk aan compacte taalmodellen, zoals TinyML, quantisatietechnieken (kleinere getallen en minder geheugen) en lokaal draaiende AI's (edge AI).

©(c) Wikipedia, CC BY-SA

Hallucinaties

AI-chatbots doen de gebruiker graag een plezier. Daarbij zijn ze opvallend overtuigend, ook wanneer ze onzin produceren, oftewel wanneer ze hallucineren.

Hallucinaties kunnen ernstige gevolgen hebben, bijvoorbeeld wanneer juristen verwijzen naar niet-bestaande wetsartikelen of wanneer medische informatie klakkeloos wordt overgenomen. Controleer gevoelige informatie daarom altijd via meerdere bronnen. Doe dit zeker bij gevoelige of complexe thema's. Weet ook dat AI-modellen zich vaak verontschuldigen als je teruggeeft dat er een fout is gemaakt. Vervolgens herhalen ze zich doodleuk.

Hallucinaties zijn hardnekkiger bij fenomenen als data- en conceptdrift. Bij het eerste herkent het model je eigen input minder goed doordat de vorm afwijkt van de trainingsinput. Bij het tweede is de inputvorm hetzelfde gebleven, maar is de betekenis inmiddels veranderd. Meer weten over datadrift en conceptdrift.

Verder kan het model te veel details uit trainingsdata opnemen en zo irrelevante informatie meenemen (overfitting). Of omgekeerd: onvoldoende zinvolle data gebruiken (underfitting). Ook deze fenomenen kunnen het hallucineren versterken.

Bias en manipulatie

AI-modellen krijgen enorme datahoeveelheden van het internet als input. Deze zijn zelden neutraal, waardoor vooroordelen of een westers wereldbeeld in het leerproces sluipen. Dat zorgt voor vertekening of bias (vooringenomenheid). AI-modellen kunnen bijvoorbeeld vrouwen aan zorgberoepen linken en mannen aan leidinggevende functies, of etnische groepen benadelen bij risicobeoordelingen.

Bias is niet alleen maatschappelijk, maar ook technisch. Een model leert niet alleen wat er ín de data staat, maar ook hoe die data zijn verdeeld. Als een bepaalde bron oververtegenwoordigd is, of als een schrijfstijl vaker voorkomt, dan krijgt dat automatisch meer gewicht. De architectuur en trainingsmethode versterken die patronen. Daardoor kunnen antwoorden die objectief lijken toch subtiel een voorkeur bevatten.

Interessant is ook dat onderzoekers political compass-testvragen voorlegden aan grote AI-taalmodellen (LLM's). De conclusie: zowat alle LLM's situeren zich in het links-economische, sociaal-libertaire kwadrant. Besef dat ook deze testvragen een vooroordeel (kunnen) bevatten, wat aantoont hoe moeilijk het is bias correct te beoordelen.

Nog problematischer wordt het bij manipulatie, wanneer deze bias opzettelijk in het model zit. Denk aan AI-toepassingen in advertenties die inspelen op angsten of overtuigingen. Algoritmische sturing kan bovendien gemakkelijk tot gelijkgezinde groepen (echo chambers) en polarisering leiden.

Omdat AI-modellen zo complex zijn, is vaak onduidelijk hoe de output tot stand komt (de black box). Dit vergroot de transparantiebehoefte en verklaart waarom veel wetenschappers pleiten voor explainable AI, of LLM's en AI-algoritmen opensource willen maken.

Synthetische media

De term synthetische media verwijst naar beelden, audio of tekst die volledig of deels AI-gegenereerd zijn. Denk aan deepfakes, nagebootste stemmen of automatisch gegenereerde nieuwsartikelen. Zulke toepassingen lijken creatief en handig, je maakt bijvoorbeeld een marketingvideo zonder camera of acteurs, maar de keerzijde is zorgwekkend.

Deepfakes kunnen personen dingen laten zeggen die zo zijn uitgesproken. Andersom kunnen echte beelden als deepfake worden afgedaan, ook wel 'the liar's dividend' genoemd. Deepnudes (gefingeerde naaktbeelden) kunnen dan weer gebruikt worden voor wraakporno.

Deze technologieën maken ook nepnieuws: desinformatie waarbij feiten doelbewust worden verdraaid. Dit tast het vertrouwen in communicatie en bewijsvoering aan en doet steeds meer mensen geloven in de maakbaarheid van de realiteit. Wat echt is, hangt vooral af van hoe je deze zelf vormgeeft. Feit en fictie raken verstrengeld, waardoor we belanden bij concepten als alternate truth en postrealiteit. Daarin wegen perceptie, gevoel en overtuiging zwaarder dan feiten. Synthetische media vragen daarom niet alleen om kritische blik, maar mogelijk ook om watermerken en regulering.

Zelfbevlekking

AI-modellen gebruiken vrijwel alle beschikbare internetbronnen als trainingsmateriaal. Omdat generatieve AI zelf steeds meer online content produceert, gebruiken modellen ook hun eigen output opnieuw. Zo ontstaat een zichzelf versterkende kringloop waarbij AI zich voedt met AI-gegenereerde inhoud. Deze vorm van zelfbevlekking verhoogt het risico op kwaliteitsverlies in digitale content, ook wel slop of enshittification genoemd.

AI genereert output namelijk op basis van patronen, niet vanuit betekenis of intentie. Als deze patronen ook nog eens uit andere AI-bronnen komen, ontstaat een neerwaartse spiraal met nauwelijks nuancering en steeds herhaalde ideeën. Hierdoor verhoogt ook het risico op hallucinaties en bias en de mens raakt out-of-the-loop. Op termijn dreigt model collapse: AI-modellen worden minder intelligent naarmate ze vaker op eigen output trainen.

Sommigen spreken van een zombie-internet. Zo blijkt inmiddels al zeker vijf procent van de nieuwe Engelstalige Wikipedia-inhoud AI-gegenereerd te zijn. Bovendien nemen mensen typische AI-taal, met herkenbare woordkeuzes, steeds vaker over. Om deze dynamiek te doorbreken, moeten menselijke input en creativiteit centraal blijven staan in het AI-trainingsproces.

Auteursrecht

AI roept fundamentele vragen op rond auteursrecht. Modellen worden getraind op grote hoeveelheden tekst, beeld en audio zonder dat makers altijd toestemming hebben gegeven. Dit leidt tot discussies over schending van auteursrecht.

Er lopen inmiddels meerdere rechtszaken tegen AI-bedrijven. Het gaat onder meer om claims rond ongeoorloofd gebruik van beschermde werken voor training en ongewenste herhaling van fragmenten in AI-output. Bedrijven worden daardoor steeds bewuster van licenties, databescherming en toestemmingseisen.

De VS en Europa hanteren verschillende juridische kaders. In de VS wordt soms gesproken van 'fair use' bij transformatief gebruik, terwijl Europa zich baseert op strengere richtlijnen en opt-out-mechanismen via het TDM-AI-protocol.

AI-output roept ook andere auteursrechtelijke vragen op. Wie is bijvoorbeeld de auteur van een AI-tekening? Is dat de modelontwikkelaar, de gebruiker of niemand? AI kan ook onbedoeld tekst- of beeldfragmenten uit het trainingsmateriaal overnemen, met mogelijk plagiaat. Er bestaat dus een juridische grijze zone en er is behoefte aan duidelijke regelgeving, aangepast aan de AI-evoluties.

Privacy

AI kan verder een bedreiging voor onze privacy vormen. In China zie je dit scherp: gezichtsherkenning en camera's ondersteunen er een sociaal kredietsysteem. Burgers worden continu gevolgd. Wie een overtreding begaat, riskeert sancties.

Ook in het Westen ontstaan zorgwekkende trends. Het Amerikaanse bedrijf Clearview AI bijvoorbeeld bouwt een databank met miljarden gezichten, geplukt uit sociale media en websites, zonder toestemming van de betrokkenen. Beveiligingsbedrijven gebruiken deze beelden om burgers te identificeren, nagenoeg zonder controle.

Een bijkomend gevaar is dat je zelf te veel prijsgeeft. Steeds meer AI-tools gebruiken bijvoorbeeld Retrieval-Augmented Generation (RAG), waarbij je eigen of andere data kunt uploaden voor betere antwoorden. Maar wie garandeert dat deze informatie niet elders wordt opgeslagen of hergebruikt?

Daarnaast ondermijnt AI je informatievrijheid via filterbubbels. Algoritmen tonen vooral inhoud die aansluit bij eerdere voorkeuren, waardoor je blik vernauwt en confirmation bias toeneemt: je vertrouwt vooral informatie die je bestaande overtuiging bevestigt. Gecombineerd met micro-targeting, waarbij je gericht wordt beïnvloed met politieke of commerciële boodschappen, ontstaan risico's op manipulatie.

Geestelijke ontwikkeling

Steeds meer AI-tools nemen cognitieve taken over: ideeën bedenken, teksten samenvatten of wiskundeproblemen oplossen. Dit is handig, maar geeft ook risico's. Als je brein weinig wordt uitgedaagd, komt je mentale ontwikkeling in het gedrang.

Vooral jongeren (digital natives) zijn kwetsbaar. Schoolopdrachten worden sneller aan AI-bots uitbesteed dan zelf uitgewerkt. Daardoor oefenen ze minder op formulering, redenering en foutcorrectie, wat juist belangrijk is voor de intellectuele groei.

Dit daagt ook het onderwijs uit, bijvoorbeeld wat betreft lesmethodes. Mogelijk biedt een aanpak als flip the classroom enig soelaas: leerlingen bereiden thuis (met hulp van AI) de leerstof voor en in de klas worden samen oefeningen gemaakt en besproken.

Bovendien zijn AI-antwoorden vaak vlot geschreven, maar missen ze nuance of tegenstrijdige ideeën. Wie zijn denkproces voortdurend daaraan spiegelt, loopt het risico op vervlakking van mening en expressie.

AI-bots creëren ook onrealistische sociale verwachtingen. Ze zijn vaak opvallend geduldig en meegaand, wat mensen minder sociaal vaardig kan maken. Sommigen raken meer sociaal geïsoleerd of ontwikkelen parasociale relaties met bots als Replika en CharacterAI.

Politiek en economie

AI dreigt ook de politiek-economische verhoudingen grondig te herschikken. Waar staten traditioneel economische groei sturen via beleidsinstrumenten (Keynesiaans model), nemen Big Tech-giganten het steeds meer over. Overheden worden afhankelijker van deze bedrijven, wat machtsasymmetrie versterkt. Er zijn al duidelijke tekenen van deregulatie: regels worden versoepeld om innovatie aan te trekken.

Ook op microniveau is de impact zichtbaar. Ontwikkelingen (zoals agentic AI) kunnen de economie en de productiviteit stimuleren en er ontstaan ook nieuwe functies, zoals prompt engineers, AI-ethici en data-curatoren. Maar helaas gaat het voornamelijk om laagbetaalde ghost workers die AI-modellen helpen trainen. Daarnaast veranderen veel jobs inhoudelijk, zoals in administratie, marketing, financiën en juridische diensten. Andere functies zullen ongetwijfeld verdwijnen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat bijvoorbeeld vertalers, copywriters, klantenservicemedewerkers, boekhoudassistenten en junior programmeurs zich ernstig zorgen maken.

AI zal daarnaast ongetwijfeld ook de internationale machtsverhoudingen beïnvloeden. Geopolitieke spelers als de VS en China dreigen met hun AI-overmacht nog dominanter te worden, ten koste van andere (supra)nationale entiteiten. Is Europa hier een goed voorbeeld van?

Veiligheid

Vooralsnog kwamen vooral risico's aan bod die niet per se bedoeld of gewild zijn, maar er zijn ook partijen die bewust de destructieve kracht van AI inzetten. Zo worden cyberaanvallen steeds geavanceerder. Aanvallers gebruiken zelflerende algoritmen om netwerken te exploiteren. Er bestaan AI-tools die phishingmails opstellen, perfect afgestemd op het slachtofferprofiel.

Ook maatschappelijke structuren staan onder druk. Een AI die (via sociale media) nepnieuws verspreidt over bijvoorbeeld verkiezingen, kan wijdverspreide onrust veroorzaken. Door hun schaal en snelheid kunnen AI-systemen hele informatienetwerken ontregelen, zonder aanwijsbare dader.

Daarnaast loert het gevaar van verkeerde afstemming (misalignment): een AI die geen kwaad wil, maar schade aanricht omdat het doel fout werd geformuleerd. Denk aan een AI die waterverbruik wil beperken en daarom irrigatiesystemen stillegt.

Militaire toepassingen zijn er uiteraard ook. Autonome drones en zelflerende wapensystemen worden volop ontwikkeld. Grote spelers zijn bijvoorbeeld het Amerikaanse Anduril (AI-drones)en Palantir (militaire AI-software). Tekenend is dat een oprichter een ultranationalistisch manifest publiceerde waarin hij stelt dat de VS absoluut de AI-oorlog moet winnen.

Cyborgisering

Misschien wel het grootste gevaar van AI dringt langzaam en ongemerkt ons leven binnen: cyborgisering. Dit is het vervagen van de grens tussen mens en de machine. Denk aan avatars die levensecht reageren, digitale dubbelgangers van echte personen of AI-influencers met miljoenen volgers. Daardoor wordt het steeds moeilijker om te onderscheiden waar de mens stopt en de machine begint.

Nieuwe categorieën digitale wezens duiken op, zoals virtuele klantenadviseurs, AI-therapeuten en synthetische gezelschapsdieren. Een Spaanse vrouw trouwde zelfs met een AI-hologram.

Op termijn ontstaat er een samenleving waarin mensen voortdurend zijn verbonden met AI, via brillen, lenzen, implantaten of herseninterfaces (denk aan Neuralink van Elon Musk: AI-in-the-human). Technieken als de Turingtest of Winograd-challenge volstaan al lang niet meer om mens van machine te onderscheiden. Daardoor komen autonomie en authenticiteit steeds meer onder druk te staan.

Cyborgisering roept fundamentele vragen op. In hoeverre blijven we menselijk? Wellicht is niet iedereen een transhumanist zoals Ray Kurzweil, die reikhalzend uitkijkt naar de singulariteit: het moment waarop AI slimmer wordt dan de mens.

Black Friday staat weer voor de deur en dat betekent dat je overspoeld wordt met aanbiedingen. Maar let goed op voordat je op de bestelknop drukt: uit onderzoek van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) blijkt dat veel van deze 'megadeals' in werkelijkheid misleidend zijn. Driekwart van de onderzochte winkels houdt zich niet aan de regels.

De toezichthouder nam 24 grote webshops en fysieke winkels onder de loep. De conclusie is schokkend: maar liefst 18 van de 24 winkels gaan de fout in met hun kortingsacties.

Sjoemelen met de 'van-prijs'

De grootste valkuil voor consumenten zit hem in de zogenoemde 'van-prijs'. Wettelijk is vastgelegd dat de doorgestreepte prijs (waar de korting vanaf gaat) de laagste prijs moet zijn die de winkel in de afgelopen 30 dagen heeft gerekend.

In de praktijk lappen veel winkeliers deze regel aan hun laars. Ze baseren de korting bijvoorbeeld op de (vaak veel hogere) adviesprijs, of een oude prijs van maanden geleden. Hierdoor lijkt het alsof je een enorme korting pakt, terwijl je in werkelijkheid soms nauwelijks goedkoper – of zelfs duurder – uit bent.

Volgens Fleur Severijns van de ACM is dit niet alleen oneerlijk tegenover de consument, maar ook tegenover concurrenten die wél netjes de regels volgen. De toezichthouder heeft de overtredende winkels aangeschreven. Vorig jaar kregen ketens als Leen Bakker en Jysk al boetes van boven de een ton voor dit soort praktijken; dat risico lopen de huidige overtreders nu ook.

Ook Bol, Amazon en Wehkamp genoemd

De ACM maakt de namen van de 18 winkels nog niet bekend, omdat zij nog bezwaar mogen maken. De Consumentenbond deed echter eigen onderzoek en noemt man en paard. Volgens de bond gaan onder andere Amazon, Wehkamp en Bol de mist in:

Waarom trappen we erin?

Winkeliers worden steeds creatiever in het verhullen van de werkelijke prijshistorie. Niels Holtrop, universitair docent Marketing, legt aan de NOS uit dat dit een bewust psychologisch spel is. Omdat aanbiedingen vaak tijdelijk zijn, ontstaat er bij consumenten de angst om de deal te missen (Fear Of Missing Out).

Doordat het voor de ACM onmogelijk is om elke (kleine) webshop te controleren, nemen veel winkeliers de gok. "Prijsconcurrentie is een krachtig wapen; klanten zijn er enorm gevoelig voor," aldus Holtrop.

Wat kun je doen?

Controleer zelf of de prijzen van producten niet stiekem zijn verhoord door gebruik te maken van de prijshistorie. Op vergelijkingssites kun je bijvoorbeeld zien wat het prijsverloop van een bepaald product is geweest gedurende een jaar.

Op Kieskeurig.nl kun je bijvoorbeeld de prijsdalers bekijken, hier vind je producten die de afgelopen periode sterk in prijs zijn gedaald.