Een sluw mailtje of dubieus programma dat achter je rug om adware probeert te installeren, een virus- of malwarebesmetting. Het kan iedereen overkomen. In zo'n geval kun je beter de computer opnieuw installeren. We laten zien, hoe je met een schone installatie de pc nieuw leven inblaast.

Drie manieren

Er zijn drie manieren om een pc opnieuw te installeren. De eerste is via een herstelpartitie. Vanuit de fabriek wordt op een nieuwe pc een verborgen partitie met het besturingssysteem geïnstalleerd. Door deze partitie te starten, kan een nieuwe installatie worden uitgevoerd. De tweede mogelijkheid is een installatie vanaf een Windows installatieschijf.

Als de computer wordt opgestart vanaf deze schijf kan deze worden geformatteerd en opnieuw geïnstalleerd. De laatste optie zit alleen in Windows 8. In Windows 8 zit een functie om de computer terug te zetten naar fabrieksinstellingen. In principe zou dit zowel moeten werken vanaf een herstelpartitie als vanaf een installatieschijf, maar er zijn gevallen bekend dat na het terugzetten naar fabrieksinstellingen vanaf een herstelpartitie achter tóch een installatieschijf nodig bleek.

Deel 1: Bestanden redden

01 Bestanden back-uppen

Als de computer nog wel opstart, kun je de nodige voorbereidingen treffen. Heb je een externe harde schijf, dan kunnen belangrijke bestanden daarop worden overgezet. Voordat je deze bestanden weer terugzet, is het wel verstandig om de schijf eerst goed te scannen met een goede virusscanner. Heb je geen externe harde schijf, dan kun je een cloudopslagdienst als OneDrive of Google Drive overwegen. Beide diensten bieden 15 GB gratis online opslag. Bij OneDrive is de bestandsgrootte gelimiteerd tot 10 GB, bij Google Drive is de limiet 5 TB (wat je in de praktijk nooit als limiet zult ervaren).

©PXimport

Back-uppen kan op een schijf of naar een cloudopslagdienst.

02 Mailback-up

Met het programma MailStore Home, kunnen van verschillende e-mailprogramma's e-mails worden opgeslagen naar een archief en later weer worden teruggezet. Een andere optie is de gegevens via de e-mailclient zelf back-uppen. Hierover kun je een uitgebreide cursus op onze website vinden.

©PXimport

Met het programma MailStore kunnen e-mails worden opgeslagen, geback-upt en geëxporteerd.

03 Software licenties terugvinden

Meestal zit de productcode van Windows op de systeemkast geplakt of zit er een sticker aan de binnenkant van het hoesje van de installatieschijf. Wie een computer heeft waarop Windows 8 vooraf is geïnstalleerd, zal geen productcode meer vinden. Deze is geregistreerd in de UEFI (de opvolger van het BIOS). Tijdens de herstelprocedure, zal Windows automatisch de code uitlezen en gebruiken. Het kan natuurlijk zo zijn dat de sticker met de productcode niet meer leesbaar is. Met het programma ProduKey van NirSoft kan binnen enkele seconden de productcode worden teruggevonden. Windows 8.x-gebruikers moeten wel even opletten als zij uitbreidingen als Media Center hebben geïnstalleerd. De productcode die wordt weergegeven, is namelijk de productcode van de uitbreiding. In ons geval stond in het lijstje van gevonden 'producten' achter Internet Explorer wel de juiste productsleutel voor Windows 8. Overigens kunnen sommige virusscanners alarm slaan bij het downloaden of installeren van dit programma, onterecht trouwens.

©PXimport

Met ProduKey kun je productcodes uitlezen.

04 Drivers bewaren

Zeker bij oudere systemen is het erg lastig om de juiste drivers terug te vinden. Maak daarom, voordat je het systeem opnieuw installeert, een back-up van de drivers. Het opensource programma DriverBackup 2 kan dat in een handomdraai. Zodra het programma is gestart, klik je rechtsonder op Start Backup. Kopieer deze map naar de back-upschijf of de cloud. Nadat het systeem opnieuw geïnstalleerd is, open je DriverBackup 2 en klik je bovenin op Restore. Klik op Open Backup file, selecteer het bki-bestand dat in de back-upmap staat en klik op Openen. Selecteer de benodigde drivers en klik op Restore. Start de computer vervolgens opnieuw op.

©PXimport

Met het programma DriverBackup 2 kunnen drivers gemakkelijk worden opgeslagen.

05 Linux Live-cd

Om gegevens zoals foto's en documenten van een gecrashte computer te halen, kun je een Linux Live-cd gebruiken. Ubuntu klaart dit klusje met gemak. Download op een andere computer het iso-bestand van www.ubuntu-nl.org en brand het op een dvd. Als je geen dvd-station hebt, lees dan eerst het kader 'Installeren vanaf een usb-stick'. Zorg dat in het BIOS of de UEFI het station met Ubuntu als eerste wordt aangesproken. Als Ubuntu opstart, kies je Nederlands als taal en druk je op Ubuntu uitproberen. Als het systeem is opgestart, kun je via Files het Windows-station openen. Via dit programma kun je ook bestanden naar een externe harde schijf kopiëren of naar een online opslagdienst.

©PXimport

Via Ubuntu kunnen bestanden op de harde schijf worden opgeslagen.

Virusherstel-cd

Een virusbesmetting kan een computer dusdanig besmetten dat de zogenoemde bootloader aangetast wordt. Dit houdt in dat het virus al geladen wordt, voordat Windows zelf opstart. Door op te starten van een virusherstel-cd kun je de pc scannen op dit soort virussen. Geen overbodige luxe als je met een schone lei wilt beginnen. Hiervoor kun je bijvoorbeeld Kaspersky Rescue Disk 10 gebruiken.

06 Bootsectorvirussen

Bootsectorvirussen zijn flink in opkomst. Deze virussen verwijderen de partitietabel van de harde schijf (ook wel master boot record of MBR genoemd). Zonder MBR weet de computer niet welke gegevens geladen moeten worden om het systeem te starten. In zo'n geval kun je vaak ook niet herstellen met een herstelpartitie. De enige remedie is de computer starten via een systeemherstelschijf (zie kader 'Systeemherstelschijf maken'). Start Windows 7 met de systeemherstelschijf en selecteer de juiste toetsenbordindeling. Kies de optie Hulpprogramma's voor herstel gebruiken en klik op Volgende. Kies Opstartherstel, wacht tot het systeem is hersteld en druk op Voltooien.

Windows 8 kan als volgt worden hersteld: zorg dat de computer vanaf het systeemherstelmedium opstart en kies de juiste toetsenbordindeling. Klik op Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartherstel en wacht tot het systeem klaar is. Na het herstellen van het MBR is het verstandig het besturingssysteem niet meer te starten. Het virus verwijdert dan mogelijk wéér het MBR. Kopieer belangrijke bestanden met behulp van Ubuntu naar een andere locatie en installeer het systeem opnieuw.

©PXimport

Via een systeemherstelschijf, kan een beschadigd master boot record worden hersteld.

Systeemherstelschijf maken

Als de computer niet meer werkt, kan deze vaak met een systeemherstelschijf worden gerepareerd. Het is verstandig zo'n schijf altijd in huis te hebben. Je kunt deze schijf in Windows 7 maken door Uitvoeren te starten (Windows-toets+R) en het commando recdisc.exe in te tikken (gevolgd door een Enter). Selecteer het station waar een beschrijfbare dvd inzit en klik op Schijf maken. Let er wel op dat een herstelschijf van een 64bit-systeem niet zal werken op een 32bit-systeem. In Windows 8 kun je een herstelstation maken. Start Uitvoeren en tik het commando RecoveryDrive.exe (gevolgd door Enter). Plaats een usb-stick en klik op Volgende. Selecteer de usb-stick, klik op Volgende en op Maken.

©PXimport

Maak een systeemherstelschijf om Windows te repareren.

Deel 2: Windows installeren

07 Herstellen met herstelpartitie

Elke fabrikant gebruikt een andere toets om de herstelprocedure tijdens het opstarten van de pc te beginnen. Zo wordt bij Sony vaak gebruik gemaakt van de F10-toets en gebruikt HP vaak de F11-toets. Acer gebruikt de toetscombinatie Alt+F10 en de nieuwste Dell-computers bieden het via Windows Systeemherstel aan. Wil de herstelprocedure niet starten, dan zou je in het BIOS of de UEFI kunnen controleren of de optie is ingeschakeld. Zodra de herstelpartitie is geladen, start een wizard die je door de procedure heen helpt.

©PXimport

Computerfabrikanten bieden meestal een herstelpartitie aan om de computer opnieuw te installeren.

Bloatware

Na het herstellen met een systeemherstelpartitie, is de computer teruggebracht in de staat waarin hij verkeerde toen hij uit de winkel kwam. Het voordeel is dat alle benodigde drivers en dergelijke zijn geïnstalleerd, het nadeel is dat de fabrikant waarschijnlijk een hoop extra software mee heeft geïnstalleerd. Deze software wordt ook wel bloatware genoemd. Zo zijn er vaak probeerversies van virusscanners en office-applicaties, en spelletjes en toolbars op de computer geïnstalleerd. Met het programma PC Decrapifier kun je veel van deze software verwijderen.

Windows activeren via de telefoon

Soms wil Windows niet activeren via internet. Dit is op te lossen door Windows telefonisch te activeren via Microsoft productactiveringen. Om Windows telefonisch te activeren, start Uitvoeren en geef het commando SLUI 4 (gevolgd door een Enter). Kies in het menu Nederland en klik op Volgende. Als het Installatie-id in beeld staat, bel je het gratis telefoonnummer en luister je naar de uitleg. Na de uitleg wordt gevraagd om het Installatie-id. Geef deze telefonisch door. In Windows 7 kan het Bevestings-id direct eronder worden ingevuld, in Windows 8 klik je eerst op Bevestigings-id invoeren. Als het bandje met de telefoniste vraagt op hoeveel computers Windows is geïnstalleerd, kies je één. Vul vervolgens het Beveiligings-id in en druk op Windows activeren.

©PXimport

Als Windows niet via internet wil activeren, kan het altijd via de telefoon.

08 Windows 7

Zorg dat de computer zo is ingesteld dat deze van het installatiestation opstart. Kies de juiste taal en toetsenbordinstellingen en klik op Volgende. Klik op Nu installeren. Zet een vinkje bij Ik ga akkoord met de licentievoorwaarden en klik op Volgende. Klik op Aangepaste installatie (geavanceerd). Kies Stationsopties (geavanceerd) en selecteer de schijf waarop Windows moet komen. Klik op Formatteren en OK. Selecteer opnieuw de schijf en klik op Volgende.

De installatie loopt nu een heel stuk op de automatisch piloot. De computer zal een paar keer opnieuw starten en uiteindelijk vragen om een gebruikersnaam en een computernaam. Vul de gegevens in en ga verder. Geef een wachtwoord en een geheugensteuntje op en klik op Volgende. Voer nu de productcode in die op de computer of op de verpakking van de installatieschijf zit en klik op Volgende. Klik op Aanbevolen instellingen gebruiken, kies de juiste tijdzone en ga verder. Klik op de gewenste netwerkinstelling en geef eventueel het wachtwoord van je thuisgroep op of schrijf het gegenereerde wachtwoord op. Selecteer de onderdelen die je wilt delen en klik op Volgende (of Overslaan). De computer zal nu het account voorbereiden en automatisch inloggen.

©PXimport

Om een schone installatie uit te voeren, kies je voor Aangepaste installatie.

09 Windows 8.1

Zorg dat de computer zo is ingesteld dat deze van het installatiestation opstart. Kies de juiste taal en toetsenbordinstellingen en klik op Volgende. Klik op Nu installeren en vul als erom gevraagd wordt de productcode in en klik op Volgende. Zet een vinkje bij Ik ga akkoord met de licentievoorwaarden en klik op Volgende. Klik op Aangepast: alleen Windows installeren (geavanceerd). Selecteer de schijf of partitie waarop Windows geïnstalleerd moet worden, klik op Formatteren en op OK. Selecteer de schijf en klik op Volgende.

De installatie loopt nu een heel stuk op de automatisch piloot. De computer zal nog een aantal keer opnieuw opstarten en uiteindelijk vragen om een pc-naam. Tik een naam voor deze computer in en klik op Volgende. Kies Expresinstellingengebruiken en vul je Microsoft-accountgegevens in (voor de meesten zal dit een Hotmail-, Outlook- of Windows Live-mailadres zijn met het bijbehorende wachtwoord). Heb je geen Microsoft-account, klik dan op Een nieuw account maken (of wil je pertinent geen Microsoft-account, lees dan op onze website deze pagina. Ga verder, verifieer de accountgegevens en klik bij SkyDrive is je opslag in de cloud op Volgende (tegenwoordig heet SkyDrive overigens OneDrive). Windows zal het account vervolgens klaar maken en inloggen.

©PXimport

Formatteer het station waarop je Windows wilt installeren en klik op Volgende.

10 Fabrieksinstellingen Windows 8.1

Via een functie in Windows 8.1 kan het systeem gemakkelijk worden teruggebracht in zijn oorspronkelijke staat. Hiervoor dien je wel over het installatie- of herstelmedium te beschikken. Zorg dat alle bestanden geback-upt zijn en het originele installatiemedium in de computer zit. Druk op de Windows-toets+I en klik op Pc-instellingen wijzigen. Ga naar Bijwerken en herstellen en kies Systeemherstel.

Klik nu op Aan de slag onder de optie Alles verwijderen en Windows opnieuw installeren. Kies de optie Alleen bestanden verwijderen of Het station volledig opschonen en klik op Opnieuw instellen. Kies na het herstellen de regio en taal, klik op Volgende en Akkoord als je akkoord gaat met de voorwaarde. Geef de pc een naam en klik op Volgende. Kies Expresinstellingengebruiken en vul je Microsoft-accountgegevens in. Kies hoe de pc moet worden ingesteld en Windows zal het account klaarmaken en inloggen.

©PXimport

Windows 8 kan het systeem terugzetten naar fabrieksinstellingen.

Ontbrekende installatieschijf bij fabrieksinstellingen

Als de computer wordt teruggebracht naar fabrieksinstellingen, kan het zijn dat deze vraagt om een installatiemedium. Iedereen die netjes geüpgraded heeft naar Windows 8.1 beschikt niet over de Windows 8.1-installatieschijf. Hierdoor lijkt deze groep tussen wal en schip te raken als het om deze functie gaat. Voor deze groep zijn er twee mogelijkheden: bij iemand een installatieschijf van Windows 8.1 lenen en gebruiken om de computer terug naar fabrieksinstellingen te brengen of de iso via het upgradeprogramma downloaden. Hiervoor heeft de website EightForums een handige truc gevonden.

©PXimport

Via een truc is het mogelijk om toch de originele installatieschijf van Windows 8.1 te bemachtigen.

Installeren vanaf een usb-stick

Met het programma Universal USB Installer kun je een iso-bestand van Linux of Windows naar een usb-stick exporteren. Vervolgens kan de installatie vanaf de usb-stick worden gestart. Download het Universal USB Installer en start het op. Kies bij het eerste keuzemenu het besturingssysteem dat je wilt installeren. Klik op Browse en selecteer het iso-bestand van de installatieschijf en klik op Openen. Als het usb-station niet wordt gezien, selecteer dan Show all Drives en selecteer het juiste station. Klik op Create en het programma maakt een opstartbare usb-schijf.

©PXimport

Met Universal USB Installer kunnen vele installatieschijven van besturingssystemen worden overgezet naar een usb-opslagmedium.

Deel 3: Windows klaarmaken

11 Apparaatbeheer en drivers

Na de installatie van Windows start een schoon besturingssysteem op. Het kan zijn dat sommige onderdelen nog niet werken, omdat de drivers nog ontbreken. Open Uitvoeren (Windows-toets+R) en tik het commando devmgmt.msc (gevolg door een Enter). Dubbelklik op een apparaat met een uitroepteken, open het tabblad Algemeen en controleer onder Apparaatstatus of de stuurprogramma's ontbreken. Als er geen back-up is, kun je de drivers opzoeken op de website van de fabrikant. Hier wordt meestal een programma aangeboden dat zelf de drivers installeert.

Als een back-up van de drivers beschikbaar is, klik dan op Stuurprogramma bijwerken en kies Op mijn computer naar stuurprogramma's zoeken. Geef de locatie van de back-upmap op en zorg dat de optie Inclusief onderliggende mappen is ingeschakeld. Klik op Volgende en herstart zo nodig de computer opnieuw op. Herhaal dit voor alle programma's met een uitroepteken.

12 Updates installeren

Om te voorkomen dat er weer problemen ontstaan, is het verstandig om de computer te voorzien van de laatste updates. Druk op de Windows-toets en typ Windows update. Klik op Windows Update en kies Naar updates zoeken. Klik op de benodigde updates en op Installeren. Klik na de installatie op Nu opnieuw opstarten en herhaal de stappen, tot er geen updates meer beschikbaar zijn.

©PXimport

Controleer elke week of er nieuwe updates beschikbaar zijn en installeer deze.

Voorkomen is beter dan genezen

Het wordt steeds lastiger om uit handen te blijven van internetcriminelen. Het beste om te voorkomen dat kwaadwillende toegang krijgen, is een goed beveiligingspakket installeren. Een gratis virusscanner van bijvoorbeeld AVG, Avira of Avast! is best prima. De gratis virusscanner van Microsoft laat in tests echter regelmatig steken vallen. Als je gaat internetbankieren, doe dat dan ook het liefst niet met Internet Explorer, maar kies voor Chrome, Firefox of Opera.

©PXimport

Een virusscanner is belangrijk om je computer schoon (en veilig!) te houden.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!