ID.nl logo
7 actiecamera's getest - Wat is de beste actioncam van 2014?
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

7 actiecamera's getest - Wat is de beste actioncam van 2014?

Wat is er leuker dan jezelf filmen terwijl je iets bijzonders doet? Denk aan een parachutesprong, skiën of mountainbiken. Dankzij de extreem wijde hoek en de compacte, waterbestendige behuizing van actiecamera's zijn ze ideaal om alles vast te leggen. We testen zeven modellen.

Actiecamera's bestaan al bijna tien jaar, maar hebben de laatste jaren sterk aan populariteit gewonnen. Op het eerste gezicht is dat vreemd, want veel kun je er niet mee. Je kunt niet inzoomen, ze hebben alleen een groothoekstand en slechts een paar knopjes. Waarom zijn deze kleine videocamera's dan zo populair? Vooral omdat ze dankzij de extreme groothoekstand vrijwel alles om je heen kunnen vastleggen.

Als je zo'n camera op of naast je hoofd bevestigd, is het perspectief bijna gelijk aan wat je met je ogen ziet. De beeldhoek is doorgaans 170 graden, dat bijna net zoveel is als het blikveld dat je hebt als je je armen aan de zijkant uitstrekt, waarbij je dan nog net je vingers kunt zien in je periferisch zicht. Doordat de camera bij de positie van je ogen zit, beleef je alles weer opnieuw als je de videobeelden terugkijkt. En dat is bijzonder, vooral wanneer je iets onderneemt dat niet alledaags is, zoals parachutespringen, skiën, wildwaterkanoën, mountainbiken of snorkelen. Op YouTube staan duizenden voorbeelden van sporters die van een berg afspringen, waarbij actiecamera's alles tot in detail vastleggen. Die video's kun je overigens ook downloaden.

De beleving is zo echt dat je er hoogtevrees van kunt krijgen. Doordat een actiecamera veel kleiner en lichter is dan een normale videocamera, kun je hem makkelijk op kleding, een helm of bijvoorbeeld een surfplank bevestigen. Dat kan zowel met een stevige plakstrip die zich op ieder oppervlak kan nestelen, als met behulp van tientallen accessoires.

©PXimport

Mogelijkheden

De actiecamera is bedacht door het merk GoPro dat in 2005 zijn eerste waterdichte polscamera introduceerde. Het is daarom niet verwonderlijk dat GoPro marktleider is, maar de concurrentie is de afgelopen jaren flink toegenomen. Naast bekende videomerken als Sony, JVC en Panasonic (dat voor deze test helaas geen model kon aanleveren), zijn ook diverse 'onbekende' merken opgestaan die zich proberen te onderscheiden op het gebied van prijs, accessoires of specificaties.

Los van de grote hoek zijn veel actiecamera's ook geschikt om veel beelden per seconde vast te leggen, variërend van 60 beelden per seconde in de 1080p-stand tot 120 beelden per seconde in 720p (en nog meer beelden per seconde in lagere resoluties). Omdat we normaal filmen met 24 tot 30 beelden per seconde kun je die extra beelden gebruiken om actievideo's vloeiend vertraagd af te spelen. Sommige actiecamera's worden (optioneel) geleverd met een kleurenscherm waarop je de beelden live kunt zien (en terugkijken). Als je de camera op je hoofd draagt, is dat niet noodzakelijk, vandaar dat zo'n scherm niet altijd standaard wordt meegeleverd. Meestal kun je ook je smartphone of tablet gebruiken om beelden live te bekijken of instellingen te wijzigen, dankzij wifi-functionaliteit. Niet onbelangrijk: in tegenstelling tot normale camera's zijn actiecamera's (spat)waterdicht. Weet je nog niet welke camera bij jou past? Lees dan dit artikel eens.

GoPro Hero 3+ Black

De GoPro Hero 3+ Black is het topmodel van marktleider GoPro. In vergelijking met zijn voorloper, de Hero 3 Black, is bij de huidige uitvoering de meegeleverde behuizing twintig procent kleiner en gaat de accu dertig procent langer mee. Naast filmen in 720p en 1080p kan de camera ook filmen in 4K. Dat kan wel slechts 15 beelden per seconde wat eigenlijk te weinig is voor snel bewegende beelden.

Er is ook nog een 2,7K-stand die niet aansluit bij een bepaald beeldformaat, maar die wel gebruikt kan worden als bronmateriaal voor 1080p-beelden. Dankzij de hogere resolutie kan dan achteraf een uitsnede worden gemaakt en kan het overtollige beeld gebruikt worden voor digitale beeldstabilisatie. Want beeldstabilisatie ontbreekt vreemd genoeg bij de producten van de marktleider. Wat helemaal nieuw is aan de Hero 3+ Black is de zogenaamde SuperView-stand in 1080p en 720p. In plaats van alleen het middelste deel van de sensor te gebruiken voor 16:9-video, wordt de gehele 4:3-sensor gebruikt, waarbij het beeld op een slimme manier wordt teruggerekend naar 16:9 met beduidend meer groothoek als positief gevolg. Het verschil is duidelijk zichtbaar en hoe meer groothoek des te meer van de omgeving wordt vastgelegd.

De Hero 3+ Black kan 30 foto's in één seconde produceren, waarmee hij de concurrentie ver achter zich laat. Iets waar de actiecamera flink mee scoort, is de omvang en het gewicht. Zonder het meegeleverde onderwaterhuis weegt hij slechts 74 gram en is hij met afstand de meest compacte actiecamera. Als je een camera op je motor, helm of surfplank bevestigt, moet die zo klein en licht mogelijk zijn en daarvoor heeft GoPro dus de beste papieren. Daar staat tegenover dat de camera niet is uitgerust met een lcd-scherm, in tegenstelling tot de meeste concurrenten in deze test. Een aanraakgevoelig lcd-scherm is optioneel leverbaar en daar is ook een grotere behuizing voor beschikbaar. Een algemeen pluspunt dat voor alle GoPro-producten geldt, is het enorme aanbod aan accessoires.

Hoewel de camera met wat basisbevestigingsmateriaal geleverd wordt, is er via winkels voor ieder doel wel een accessoire, variërend van kleding met bevestigingspunten tot en met een autostatief dat je op het raam (of het metaal) kunt plakken. De beeldkwaliteit van de Hero 3+ Black is op alle fronten uitstekend en ook zichtbaar beter dan van de goedkopere Silver-editie. Hij is alleen behoorlijk prijzig en er is veel goedkopere concurrentie.

©PXimport

GoPro Hero 3+ Black

Oordeel 4,5 / 5

Pluspunten

+ Uitstekende beeldkwaliteit

+ Zeer licht en compact

+ Inclusief afstandsbediening

+ Zeer veel accessoires beschikbaar

Minpunten

- Prijzig

- Geen beeldstabilisatie

- Geen lcd-scherm meegeleverd

Specificaties

Prijs: € 449,-

Website: www.gopro.com

Nilox F-60

De merknaam Nilox is onderdeel van het Italiaanse Gruppo Esprinet, dat ook sport- en fitaccessoires op de markt brengt. De F-60 is het topmodel uit de Foolish-actiecamera-reeks. De camera oogt een beetje goedkoop met een behuizing van plastic in zilverkleur. Toch zit de camera degelijk in elkaar en zijn de specificaties heel netjes. De beeldhoek is met 175 graden het grootst, al zien wij geen duidelijk verschil met de 170 graden van beide GoPro's. De F-60 wordt standaard geleverd met een kleurenscherm dat losgekoppeld kan worden van de body.

De kwaliteit van het scherm is niet heel goed, maar het heeft zeker meerwaarde. Waar de F-60 zich vooral mee onderscheidt, is de zeer complete uitrusting. Naast een onderwaterhuis wordt er, net als bij de camera van het merk Isaw (zie verderop in dit artikel), een extra omhulsel meegeleverd voor gebruik boven water. Opvallend is ook dat Nilox een extra accu meelevert, die je net als het scherm aan de achterzijde kunt klikken. Deze heeft ook nog een fractie meer capaciteit (1100 mAh). Maar je moet dan dus wel kiezen of je voor het lcd-scherm gaat of voor de accu met meer capaciteit. Net als bij de veel duurdere GoPro Hero 3+ wordt er standaard een (waterdichte) afstandsbediening meegeleverd, die je met een clip op je kleding kunt bevestigen. Handig is dat de camera zonder behuizing over een statiefaansluiting beschikt, wat erg van pas kan komen.

Een ietwat vreemde zet van Nilox is dat men op het oog dezelfde accessoire-aansluiting als GoPro lijkt te gebruiken, maar de aansluiting is ongeveer een millimeter dikker waardoor het net niet past. Mogelijk is dit gedaan om juridische claims van GoPro te voorkomen. Waar de F-60 mee uit de toon valt (als enige van de geteste actiecamera's), is de afwezigheid van wifi. Het is dus niet mogelijk om met een app de camera te bedienen of om instellingen te wijzigen. Dit wordt enigszins gecompenseerd door de meegeleverde afstandsbediening en het lcd-scherm, maar toch is het niet helemaal meer van deze tijd. De beeldkwaliteit is goed, maar die van de duurdere modellen is wel wat beter - vooral onder slechte lichtomstandigheden. Als je de onderwaterbehuizing gebruikt, klinkt het geluid wat hol en zacht. Ondanks de genoemde minpunten biedt de Nilox F-60 voor de prijs de meest complete uitrusting en is daardoor onze redactietip.

©PXimport

Nilox F-60

Oordeel : 4 / 5

Pluspunten

+ Kleurenscherm meegeleverd

+ Audio-in-aansluiting

+ Afstandsbediening

+ Statiefaansluiting

Minpunten

- Geen wifi

- Lijkt compatibel met GoPro, maar is het niet

- Matige geluidskwaliteit in behuizing

- Geen beeldstabilisatie

Specificaties

Prijs: € 330,-

Website: www.actionpro.nl

Garmin VIRB Elite

Navigatiefabrikant Garmin heeft zich ook op markt van actiecamera's gestort, maar met de afwijkende vormgeving en specificaties is het beslist geen 'me too'-product. Wij testten de Elite-versie, die beschikt over wifi, een gps en hoogte- en versnellingsmeter. De gps wordt slim benut met een speciale ski-modus waarbij de camera alleen filmt als je daalt en dus niet wanneer je in de skilift zit. De camera zelf is waterdicht tot één meter waardoor je geen onderwaterhuis nodig hebt, tenzij je wilt duiken (in dat geval moet je de behuizing wel los aanschaffen, in tegenstelling tot de meeste concurrenten). De accu is zeer groot en gaat ruim drie uur mee.

De MicroSD-kaart is onder de accu geplaatst in een soort simslot, wat een beetje onhandige locatie is. De VIRB bevat een energiezuinig kleurenscherm zonder achtergrondverlichting, maar die is daardoor soms slecht te bekijken en vrij kleurloos. De camera bedienen is eenvoudig: met een grote schuifknop start en stop je de opname. De beelden zijn helder, scherp en kleurrijk. Wel is het jammer dat er geen onderwaterhuis is meegeleverd, zeker omdat de prijs aan de hoge kant is. Wie geen wifi- en gps nodig heeft, kan ook naar de goedkopere versie uitkijken.

©PXimport

Garmin VIRB Elite

Oordeel : 3 / 5

Pluspunten

+ Goede beeldkwaliteit

+ Waterdicht tot 1m diepte

+ Beeldstabilisatie

+ Gps

Minpunten

- Prijzig

- Relatief groot en zwaar

- Geen onderwaterbehuizing meegeleverd

- Kleurenscherm zonder verlichting

Specificaties

Prijs: € 399,-

Website: www.garmin.nl

GoPro Hero 3+ Silver

De hiërarchie van GoPro-producten is niet zo duidelijk meer sinds de introductie van de Black-, Silver- en White-modellen. De GoPro Hero 3+ Silver is qua uiterlijk identiek aan de eveneens geteste Black en biedt vergelijkbare verbeteringen ten opzichte van zijn voorganger (compacter, langere accuduur). De Silver is wel minder uitgebreid qua specificaties dan de Hero 3+ Black. Er is geen 4K- en SuperView-modus en ook de sensor is wat minder. De afstandsbediening die bij de duurdere variant wordt meegeleverd ontbreekt. Tegelijkertijd zijn de verschillen voor de meeste vormen van gebruik niet zo groot (welke consument gebruikt momenteel al een 4K-videomodus?).

De Hero 3+ Silver is honderd euro goedkoper dan het topmodel en bevat grotendeels dezelfde voordelen. Zo is de camera bijzonder compact en licht en compatibel met alle bestaande GoPro-accessoires. Voor het filmen van actie is hij verder net zo geschikt. Net als zijn grote broer biedt hij in de 720p-stand een modus met 120 beelden per seconde die zeer handig is voor het maken van slow-motionbeelden (dankzij de enorme hoeveelheid frames). De beeldkwaliteit is goed, maar hij moet in de Black-versie zijn meerdere erkennen. In dit prijssegment ligt er wel erg veel concurrentie op de loer waardoor de nadelen zwaar wegen.

©PXimport

GoPro Hero 3+ Silver

Oordeel 3 / 5

Pluspunten

+ Zeer licht en compact

+ Zeer veel accessoires beschikbaar

Minpunten

- Geen beeldstabilisatie

- Geen lcd-scherm meegeleverd

- Iets verouderde sensor

Specificaties

Prijs: € 349,-

Website:

www.gopro.com

JVC Adixxion GC-XA2

Videofabrikant JVC gooit ook een duit in het zakje met de Adixxion GC-XA2 (opvolger van de XA1). Het ontwerpt wijkt zeer af van de andere actiecamera's. Zo is de JVC relatief gezien nogal uit de kluiten gewassen en ook aan de zware kant. Daar staan gelukkig nogal wat voordelen tegenover. De JVC heeft in principe geen onderwaterhuis nodig, want hij is tot 5 meter diepte waterdicht. Bovendien kan hij tegen een val tot een hoogte van 2 meter en is ook nog stof- en vriesbestendig. Hij heeft wifi, een ingebouwd kleurenscherm aan de zijkant en digitale beeldstabilisatie. Oftewel, het is een zeer veelzijdige actiecamera die geen speciale behuizing nodig heeft (tenzij je diep gaat duiken, daarvoor is een optioneel onderwaterhuis beschikbaar).

Het feit dat de camera geen onderwaterhuis nodig heeft, scheelt veel gedoe. Wat ook praktisch is, is dat de JVC gewoon SD-geheugen gebruikt in plaats van MicroSD. Daardoor kun je de kaartjes zonder adapter in iedere computer lezen en bovendien kun je leentjebuur spelen bij je fotocamera, waardoor je nooit om opslagcapaciteit verlegen zit. Alle andere actiecamera's gebruiken MicroSD (net zoals smartphones). Een flink en belangrijk minpunt is dat de beeldkwaliteit in vergelijking met de andere camera's minder scherp en gedetailleerd oogt. Ook kan het lcd-scherm niet uit.

©PXimport

JVC Adixxion GC-XA2

Oordeel : 3 / 5

Pluspunten

+ Waterbestendig (tot 5m)

+ Val-, stof- en vriesbestendig

+ Statiefaansluiting (onder- en zijkant)

+ Beeldstabilisatie

Minpunten

- Matig beeldkwaliteit

- Lcd-scherm kan niet uit

- Relatief groot en zwaar

Specificaties

Prijs: € 199,-

Website: www.jvc.nl

Isaw A3 Extreme

Het Koreaanse Isaw is relatief nieuw, maar heeft zich gespecialiseerd in actiecamera's. De A3 Extreme is het topmodel van dit moment. De specificaties doen niet onder voor de andere fabrikanten, alleen de beeldhoek is wat aan de krappe kant. Daar staat tegenover dat de lens erg lichtsterk is. Verder valt vooral de complete uitrusting op. Naast een behuizing krijg je veel accessoires. De camera wordt geleverd met zowel een waterdichte als een niet-waterdichte behuizing. Het voordeel van de niet-waterdichte behuizing is dat de beeldkwaliteit iets beter is omdat er geen plastic omhulsel voor de lens zit. Verder worden vier verschillende plaatjes met 3M-tape meegeleverd inclusief het bijbehorende bevestigingsmateriaal én een aansluiting voor een statief.

Opvallend is dat Isaw compatibel is met de GoPro-aansluiting, waardoor je dezelfde accessoires voor bevestiging kunt gebruiken. Aan de achterzijde zit een groot 5cm-kleurenscherm dat optioneel is uit te schakelen om energie te besparen. De A3 Extreme is voorzien van een Sony Exmor-sensor en dat is ook terug te zien aan beeldkwaliteit: die is prima. Wat betreft prijs is de actiecamera op de JVC na het meest voordeligst.

©PXimport

Isaw A3 Extreme

Oordeel : 4 / 5

Pluspunten

+ Prijs

+ Groot kleurenscherm

+ Extra omhulsel meegeleverd

+ Compatibel met GoPro-accessoires

Minpunten

- Kleinste beeldhoek

- Geen beeldstabilisatie

- Geluidskwaliteit is matig

- Accuduur kan beter

Specificaties

Prijs: € 279,95

Website: www.isawbenelux.nl

Sony HDR-AS100V

De AS100V is de meest recente actiecamera van Sony. Het Japanse bedrijf kiest net als Garmin en JVC voor een langwerpig ontwerp, al is de Sony een stuk slanker en lichter. Net als de twee eerder genoemde merken onderscheidt Sony zich van de rest met een spatwaterdichte behuizing. Rubberen afdichtingen zorgen ervoor dat de camera een regenbui en een spat water overleeft, maar in tegenstelling tot JVC en Garmin is de behuizing niet compleet waterdicht (een wilde kanotocht zonder onderwaterbehuizing is dus niet aan te raden).

Er is ook een AS100VR beschikbaar die geleverd wordt met een afstandsbediening en kleurenscherm dat je om je pols draagt. Door de vorm is de Sony ontworpen om aan de zijkant van het hoofd te dragen, wat afhankelijk van je gebruiksdoel zowel handig als onhandig is. De batterij gaat erg lang mee. Net als de Garmin is de Sony uitgerust met een gps die de snelheid, locatie en hoogte meet en opslaat in het videobestand. De beeldkwaliteit van de Sony is prima, ook vergeleken met de andere camera's in deze prijsklasse. De GoPro Hero 3+ Black is wel scherper en biedt een iets grotere beeldhoek, ondanks de gelijke specificaties.

©PXimport

Sony HDR-AS100V

Oordeel 4 van 5 sterren

Pluspunten

+ Spatwaterdicht

+ Beeldstabilisatie

+ Lange accuduur

+ Gps

Minpunten

- Prijzig

- Geen lcd-scherm meegeleverd

- Niet echt waterdicht

Specificaties

Prijs: € 399,-

Website: www.sony.nl

Conclusie

Dankzij het grote aanbod van actiecamera is er voor ieder wat wils. Wie voldoende budget te besteden heeft, kan het beste kiezen voor het topmodel van GoPro, de Hero 3+ Black. Deze biedt de beste beeldkwaliteit, de grootste beeldhoek en de meeste accessoires. Hierdoor kun je de camera in iedere situatie gebruiken. We geven deze camera het keurmerk Best getest. Wie wat minder wil besteden, heeft in het middensegment veel keus. De verschillen tussen de camera's zijn niet heel groot en de keuze is dan ook grotendeels een persoonlijke afweging.

Wie na aanschaf van de camera in principe klaar wil zijn, kan het beste kiezen voor de Nilox F-60. Deze camera wordt het meest compleet geleverd met onder andere een afneembaar kleurenscherm, extra batterij en waterdichte afstandsbediening. Daar staat tegenover dat de Nilox als enige niet over wifi beschikt. De vele accessoires zorgen ervoor dat we de Nilox het keurmerk Redactie Tip geven. De JVC Adixxion is de meest voordelige keus en is ook zeer veelzijdig, maar helaas viel de beeldkwaliteit ons in vergelijking met de rest wat tegen.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond
© M.studio - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

▼ Volgende artikel
Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde
© px.palette
Huis

Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Wat gaan we doen?

We geven diverse tips en tools om administratieve en andere papieren documenten efficiënt en ordelijk te digitaliseren. Dat gaat van scannen en OCR’en tot organiseren, automatiseren, back-uppen en meer.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Er bestaan ook heel wat printers met een ingebouwde scanner.

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

NAPS2 is prima opensource-scansoftware, met geïntegreerde meertalige OCR-module.

Pdf-printer

De focus van dit artikel ligt op papieren brondocumenten, maar we willen zeker ook (de gratis versie van) PDFCreator vermelden (www.pdfforge.org/pdfcreator). Je kunt deze namelijk als virtuele printer installeren om zo allerlei documenttypen om te zetten naar PDF(/A).

Start na installatie de app, open het tabblad Printer, vink PDFCreator aan en kies via de moersleutel het bestaande profiel PDF/A (archiefbestand). Bevestig met Opslaan en sluit de app. Open nu een document in een willekeurige toepassing, open het afdrukvenster en selecteer PDFCreator als printer. Een dialoogvenster opent waarin je het document meteen kunt opslaan als PDF/A-bestand (standaardversie 2b, maar dit is aanpasbaar via het uitklapmenu).

Je kunt zo’n virtuele printer ook inzetten om documenten automatisch als PDF/A op te slaan in een zelf te bepalen map. Maak hiervoor in PDFCreator op het tabblad Profielen een nieuw profiel aan (bijvoorbeeld PDF/A in map Facturen), kies bijvoorbeeld PDF/A-2b als formaat en geef tevens een specifieke opslaglocatie op. Koppel dit profiel op het tabblad Printer aan een nieuwe virtuele printer (bijvoorbeeld PDF/A-facturen). Zo maak je meerdere profielen en printers aan, waarbij elk PDF/A-bestand automatisch in een andere map terechtkomt.

Je kunt ook meerdere virtuele printers aanmaken, telkens met een aangepast profiel.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Met (het gratis) Adobe Scan kun je ook meerdere pagina’s laten OCR’en en in één pdf bewaren.

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

TagSpaces is een krachtige taggingtool, maar met een zekere leercurve.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Met het juiste filter kun je ook vanuit de Verkenner naar tags binnen pdf-documenten zoeken.

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Sneller zoeken binnen een logische mappenstructuur (en met labels).

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Organiseer je bestanden automatisch op basis van eigen, gecombineerde zoekfilters.

DMS

Met de tips rond doorzoekbaar maken, taggen en ordenen uit dit artikel, en met tools als TagSpaces en File Juggler, raak je al ver. Wil je je administratie nog professioneler organiseren, dan kom je uit bij een volwaardig Document Management System, kortweg DMS. Flexibele opensource-tools zijn bijvoorbeeld Papermerge en Paperless NGX. Beide installeer je het makkelijkst op Windows via Docker (Docker Desktop for Windows, met WSL2).

Na installatie bereik je het browserdashboard van de tool standaard via http://<ip-adres>:8000. Beide tools bieden OCR aan om gescande documenten doorzoekbaar te maken. Je documenten kunnen ook automatisch worden verwerkt op basis van eigen filters, en er zijn krachtige zoekopties ingebouwd. Beide tools kun je meteen uitproberen via een online demo (log in met demo / demo).

Een krachtig DMS als Paperless-ngx maakt het bijhouden van je administratie veel efficiënter.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Agent Ransack laat gecombineerde en krachtige filters toe en zoekt ook in metadata.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Duplicati is een betrouwbare, gebruiksvriendelijke en flexibele back-uptool.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).

Ook in NAPS2 kun je pdf-documenten met een wachtwoord beveiligen.