Back-uppen is bijna even saai als noodzakelijk. Gelukkig heb je met EaseUS Todo Backup Free zowat alles bij de hand om je back-upklussen slim te automatiseren, of het nou gaat om specifieke gegevensmappen dan wel om een complete schijfkopie. We tonen je hoe je back-ups maakt en die veilig terugzet.

01 Download

Je vindt EaseUS Todo Backup hier. De rubriek For Home maakt duidelijk dat er voor thuisgebruik drie varianten bestaan. De exacte verschillen zie je hier. Hoe dan ook, in deze workshop beperken we ons tot de gratis versie aangezien die de belangrijkste back-up en herstelfuncties bevat. Klik dus op Todo Backup Free en vervolgens op Download Freeware. Nu word je hier eigenlijk geacht een webformulier in te vullen om je de downloadlink te laten toesturen, maar eventueel kun je via deze link direct het installatiebestand downloaden.

©PXimport

02 Installatie

Met een dubbelklik start je installatiebestand. Die haalt eerst de rest van de software op, waarna je bevestigt dat je dit gratis programma inderdaad alleen voor thuisgebruik gaat inzetten. Verderop krijg je nog de gelegenheid het vinkje weg te halen bij Join in the Custom Experience Improvement Program (mocht je dat niet willen). Ook krijg je nog de kans de opslaglocatie voor de back-upbestanden aan te passen met de Browse-knop. Standaard is dat namelijk C:\My Backup en wellicht verkies je een andere, eventueel externe schijf om je back-ups te bewaren. Dat is doorgaans ook veiliger.

©PXimport

03 Interface

Met Finish rond je de installatie af. Start je de tool de eerste keer op, dan wordt je gevraagd of je over een (betaalde) licentiecode beschikt. Laat hier Current license: Free aangestipt. Even later verschijnt het hoofdvenster van Todo Backup. Bovenaan vier tabbladen (waarbij we ons in deze workshop vooral op Home en Management focussen) en links vier knoppen, met duidelijke namen: Backup, Recovery, Clone en Tools. Standaard zijn Home en Backup geopend: een uitstekend vertrekpunt voor deze workshop.

©PXimport

04 Dataselectie

In dit Home-venster van de rubriek Backup tref je onder meer Data backup aan. Hier klik je File backup aan. Het venster maakt nu plaats voor een inhoudsoverzicht van je schijf. Je merkt dat Todo Backup standaard de mappen MyDocuments, Favorites en Desktop selecteert, allemaal submappen uit je profielmap (C:\Users\[accountnaam]). Je hoeft deze voorselectie natuurlijk niet te houden: plaats of verwijder hier gerust vinkjes. In principe zou je nu al op de knop Proceed kunnen klikken om je selectie te laten back-uppen, maar dat is net wat kort door de bocht.

©PXimport

05 Back-upgrootte

Het zou zomaar eens kunnen gebeuren dat je back-up te groot is voor de ingestelde doellocatie (opgegeven in stap 2). Daarom laat je Todo Backup dus eerst de vereiste opslaggrootte berekenen, via een muisklik op het Rekenmachine-icoon. Is de balk roze, dan beschik je over te weinig back-upruimte. Je selectie beperken is dan één optie, een nieuwe locatie selecteren een andere. Dat laatste kan eenvoudigweg door het mapicoon, rechts bij Destination, aan te klikken. Het is in elk geval ook zinvol een back-upnaam en een beschrijving in te geven: dat doe je bovenaan, bij Plan name en Description.

©PXimport

06 Back-upopties

ToDo Backup heeft veel opties verzameld onder Backup options. Hiermee open je een nieuw venster met acht tabbladen. We doorlopen hier alleen de interessantste mogelijkheden, voor zover die beschikbaar zijn in de gratis versie. Zo laat het tabblad Compression zien dat Todo Backup de geback-upte data standaard comprimeert. Stip None aan als je dat liever niet hebt. Het tabblad Splitting is interessant als je back-upt naar een cd, dvd of usb-stick. Je kunt hier namelijk aangeven dat de back-up zich automatisch opsplitst in kleinere back-upbestanden van een opgegeven grootte (in MB).

©PXimport

07 Snelheid en bandbreedte

In de gratis versie zijn verder nog de tabbladen Priority en Speed beschikbaar. Het eerste dient om de prioriteit van het back-upproces ten opzichte van de andere lopende programma's aan te geven. Standaard staat die op Medium, maar die kun je op Normal zetten, zodat de back-up net iets trager verloopt (en minder in de weg zit). Het tabblad Speed is nuttig als je back-up over je netwerkverbinding loopt: het is namelijk mogelijk een bandbreedtebeperking in te stellen. Met de knop Reset to inital setting kun je de instellingen op het geopende tabblad of op alle tabbladen naar de originele waarden terugzetten.

©PXimport

08 Planning

Waarschijnlijk wil je een back-up herhaaldelijk uitvoeren. Liever dan er aan zelf te moeten denken de back-up uit te voeren, plan je die in. Klik op Turn on bij Schedule. In de gratis versie zit je vast aan een dagelijkse routine. Open de rubriek Daily en vul het gewenste tijdstip in. Wil je de back-up meerdere keren per dag laten uitvoeren, klik dan op het plusje en vul een tweede tijdstip in (of nog meer). Een alternatieve manier van inplannen werkt via intervallen: stip Interval aan en geef aan om de hoeveel tijd (binnen een bepaalde periode van de dag) de back-up moet worden uitgevoerd.

©PXimport

09 Back-uptype

In ditzelfde venster geef je ook aan welk back-uptype je beoogt: een Full backup, waarbij telkens alle data (opnieuw) geback-upt worden of een Incremental backup. Deze laatste is tijd- en ruimtebesparend omdat alleen bestanden worden geback-upt die nieuw of gewijzigd zijn. Plaats een vinkje bij Appoint daily first backup als de allereerste back-up van elke dag absoluut een volledige back-up moet zijn. Onderaan het venster kun je aangeven dat een gemiste back-up alsnog moet worden uitgevoerd de eerstvolgende keer dat je de pc opstart.

©PXimport

10 Oude back-ups

De vraag is ook hoeveel oude back-ups je wilt bewaren. Dat bepaal je met Image-reserve strategy (rechtsonder het back-upvenster). Plaats een vinkje bij I willpreserve image files, waarna je aangeeft hoeveel back-ups je wilt bewaren of dat je de back-ups van maximaal x-aantal dagen behoudt. Plaats een vinkje bij I will preserve the first image als hoe dan ook de allereerste back-up beschikbaar moet blijven. Je hebt nu alle opties overlopen zodat je de Proceed-knop mag indrukken. Todo Backup schakelt over naar het tabblad Management, vanwaar je alle back-ups kunt beheren (zie ook stap 21).

©PXimport

11 Dataherstel

Verlies je je data, dan kun je die als volgt herstellen. Open de rubriek Recovery en kies bij Data recovery de optie File recovery. Je dient nu de back-up aan te geven waaruit je bestanden wilt terugzetten. Klik op Next. Bovenaan zie je een soort tijdlijn waar je het gewenste tijdstip van de (volledige of incrementele) back-up aanklikt. Vervolgens geef je aan hoe je data wilt terugzetten: door die zelf in een boomstructuur op te zoeken (Recover specific files or folders), door het datatype aan te duiden (Recover files by types) of door op bestandsnaam te zoeken (Search files to recover).

©PXimport

12 Herstellocatie

Heb je de gewenste data geselecteerd, dan moet je in hetzelfde venster nog aangeven waar je die precies wilt terugzetten. Standaard is dat naar de originele locatie (Recoverto original location), maar het is mogelijk een eigen locatie in te geven (Specify arecovery location / Browse). In beide gevallen geef je met een vinkje ook te kennen of je bestanden met dezelfde namen wilt laten overschrijven (Replace existing files). Bevestig met Next en Proceed. Todo Backup begint meteen aan de dataherstel, een proces dat je overigens goed kunt volgen.

©PXimport

Android: back-up & herstel

Met EaseUS Todo Backup Free kun je ook een back-up maken van je Android-apparaat: contacten, berichten, gespreksgeschiedenis, documenten, muziek, foto's en video's (bij deze laatste vier duid je zelf de bestandstypes aan). Voorwaarde is wel dat je de installatie van apps buiten de Play Store om toelaat (via Instellingen / Beveiliging / Onbekende bronnen) en usb-foutopsporing inschakelt. Daarna verbind je het apparaat via een usb-kabel met je pc en kies je de gewenste operatie op het tabblad Home: Android backup of Android recovery.

©PXimport

Onbekende Bron

Vrijwel alle malware die Android-toestellen besmet komt binnen via apps die buiten de Google Play Store om op het apparaat worden geïnstalleerd. Neem je liever geen risico, dan is Helium App Sync and Backup een handig alternatief om applicatiegegevens, wifi-inloggegevens, belgeschiedenis en sms-berichten te back-uppen. De betaalde versie geeft je bovendien de mogelijkheid te back-uppen naar je cloudopslag.

13 Alternatief herstel

In feite biedt Todo Backup nog een andere mogelijkheid aan tot dataherstel. Wanneer je namelijk in Windows Verkenner op zo'n back-upbestand (met de extensie .pbd) dubbelklikt, zorgt Todo Backup ervoor dat het bestand zich meteen als een virtuele map in de Verkenner opent, zodat je ook op deze manier naar de gewenste data kunt navigeren. Bestanden of mappen die je wilt herstellen, hoef je dan maar te selecteren waarna je in het contextmenu de gewenste actie kiest: Kopiëren (om dan elders in Verkenner te plakken), Recover to original location of Recover to specified location.

©PXimport

14 Complete schijf/partitie

In de inleiding zeiden we het al: Todo Backup kan ook een complete schijf of partitie back-uppen. Er wordt dan een image gemaakt: letterlijk alle bytes van zo'n schijf(partitie), en niet alleen je databestanden, worden mee gekopieerd. Open hiervoor het tabblad Home, ga naar de rubriek Backup en klik op Disk/Partition backup. Je zou hier ook System backup kunnen selecteren, maar dan bepaalt Todo Backup zelf welke partities in de image belanden, met name de boot- en systeempartities. De tool analyseert vervolgens de schijfstructuur en toont je die even later op het tabblad Disk/Partition.

©PXimport

15 Schijf/partitie-selectie

Dit venster heeft wel wat weg van het overzicht zoals je dat ook te zien krijgt in de module Schijfbeheer van Windows. Onder elkaar krijg je de verschillende aangesloten fysieke schijven te zien en bij elke schijf lees je de partitie-indeling af. Via Colorlegend (rechtsboven) verneem je waar elke partitiekleur voor staat: donkerblauw wijst bijvoorbeeld op een primaire partitie. Het is nu aan jou om te beslissen welke schijven of partities je meeneemt in de image. Het volstaat het vierkantje linksboven zo'n schijf of partitie aan te klikken: geselecteerde items kleuren oranje.

©PXimport

16 Back-upinstellingen

Todo Backup is wel zo slim om bij zo'n image alleen de gebruikte datasectoren mee te kopiëren. Wil je echter toch dat die ook sectoren kopieert waar geen bestanden op staan, plaats dan een vinkje bij Sector by sector backup. Houd er dan wel rekening mee dat de back-up nu langer zal duren en meer plaats zal innemen. Verder kun je ook een naam en beschrijving aan je back-up meegeven, kun je die inplannen en van enkele opties voorzien (zoals compressie) en je bewaarstrategie bepalen: zie ook stappen 5 tot 10. Leg je back-up vast met Proceed.

©PXimport

17 Imageherstel

Hoe herstel je nu een (corrupt geworden) partitie? Open hiervoor Recovery op het tabblad Home en selecteer Disk/Partition recovery. Stip je bij Recovery Model de optie Files aan, dan is het mogelijk bestanden uit de image selectief terug te zetten. Wil je een complete partitie terug, stip dan Disk/Partition aan, selecteer de image, druk op Next en duid de gewenste partitie aan in je image. Bevestig met Next en duid de doelpartitie aan. Herstel je naar een SSD, plaats dan een vinkje bij Optimize for SSD voor een correcte sectoruitlijning (om van de herstelde SSD-schijf op te starten).

©PXimport

18 Sector voor sector

Plaats je ook een vinkje bij Sector by sector recovery, dan heeft dat heeft met name gevolgen voor de opties op het volgende scherm (nadat je dus op Next hebt gedrukt). In dit geval kun je namelijk niet zelf bepalen waar exact de herstelde partitie op de schijf zal terechtkomen en hoe groot die precies moet zijn. Had je geen vinkje geplaatst, dan zou je de partitie bijvoorbeeld wat groter kunnen maken, althans, indien daarvoor schijfruimte beschikbaar is. In dit venster geef je via een vinkje bij Set active ook aan als je van die partitie wilt kunnen booten.

©PXimport

19 Noodscenario

Het wordt natuurlijk een stuk lastiger een systeempartitie terug te zetten wanneer je bijvoorbeeld niet meer van Windows kunt opstarten, omdat die partitie corrupt is geraakt. Om die patstelling te vermijden, tref je dus maar beter de nodige voorzieningen, in de vorm van een herstelmedium. Op het tabblad Home open je de rubriek Tools en klik je Create an emergency disk aan. Zorg dat er een (lege) usb-stick of cd/dvd in je pc steekt en duid bij Create Linux emergency disk het gewenste medium aan, waarna je bevestigt met Proceed. Desgevraagd klik je op OK om het medium te laten formatteren.

©PXimport

20 Herstelmedium

Je doet er verstandig aan om uit te testen of het herstelmedium goed functioneert en of je systeem daar inderdaad van kan opstarten. Mogelijk moet je daarvoor nog de bootvolgorde in het BIOS aanpassen: raadpleeg in dat geval de handleiding van je pc. Wanneer je systeem daadwerkelijk van het herstelmedium is opgestart, beland je in een grafische omgeving die heel erg lijkt op de interface van Todo Backup, met nagenoeg dezelfde tabbladen en rubrieken. Je weet intussen hoe je een partitie herstelt, voorwaarde is natuurlijk wel dat je bij het juiste back-upbestand kunt.

©PXimport

21 Beheer

Heb je al enkele back-ups met Todo Backup laten maken, dan loont het de moeite af en toe ook even het tabblad Management te openen. Hier krijg je namelijk een mooi overzicht van alle (ingeplande) back-ups en je verneemt ook hoeveel er geslaagd zijn en hoeveel er eventueel zijn mislukt. Verder kun je hier op elk moment een ingeplande back-up tijdelijk blokkeren (door het vinkje bij Schedule te verwijderen), een (volledige of incrementele) back-up forceren, of via de knop Advanced een back-up aanpassen, verwijderen of op bestandsintegriteit laten controleren.

©PXimport

Klonen

EaseUS Todo Backup Free zorgt niet alleen voor back-ups en schijfimages, je kunt er ook partities en schijven mee 'klonen'. Anders gezegd: je kopieert rechtstreeks de ene naar de andere partitie of schijf zonder de tussenweg van een back-upbestand. Dat kan nuttig zijn als je Windows op een grotere schijf wilt zetten of op een snelle SSD wilt plaatsen. Als je in het kloonvenster de optie Sector by sector clone selecteert, is het ook mogelijk de gekloonde partitie bijvoorbeeld groter te maken dan op de originele schijf het geval is. Handig, want dan hoef je die grootte achteraf niet meer aan te passen.

©PXimport

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!