ID.nl logo
Tweedehands pc kopen? Hier moet je op letten
© PXimport
Zekerheid & gemak

Tweedehands pc kopen? Hier moet je op letten

Dankzij de enorme populariteit van tablets, smartphones en laptops zetten veel mensen hun desktop te koop. Jij profiteert, want voor een prikkie neem je een tweedehands systeem over. Waar moet je op letten als je een tweedehands pc aanschaft?

Tip 01: Waarom tweedehands?

Tweedehands pc's zijn aantrekkelijk, omdat ze doorgaans weinig geld kosten. Je kunt een gebruikte machine overwegen wanneer je bijvoorbeeld een extra computer nodig hebt of een mediaserver wilt inrichten op zolder. Voor een nieuwe pc met een beetje rekenkracht ben je al snel tussen de vier- en zevenhonderd euro kwijt. Wie goed zoekt, vindt bij online handelsplaatsen en fysieke winkels voor pakweg tweehonderd euro een kant-en-klaar systeem. Uiteraard haal je voor dit geld geen snelheidswonder in huis die de allernieuwste 3D-spellen kan draaien.

Geen probleem, want voor veruit de meeste pc-taken heb je niet de allernieuwste hardware nodig. Misschien liggen er nog wel onderdelen van een (kapotte) computer op zolder, waarmee je de prestaties kunt opschroeven. Een SSD-schijf en/of meer werkgeheugen kan bijvoorbeeld al een heleboel schelen. Overigens raden we af om meer dan tweehonderd euro aan een tweedehands machine te besteden, omdat de prijs anders wel erg dicht in de buurt komt van een nieuwe computer met betere specificaties. Lees hiervoor vooral het kader 'Spotgoedkope notebook'.

©PXimport

Tip 01 Een nieuwe pc met redelijke specificaties kost al snel vierhonderd euro.

Tip 02: Marktplaats

Veruit de meeste mensen denken bij tweedehands spullen meteen aan Marktplaats. Logisch, want particuliere handelaren en winkels voegen dagelijks honderdduizenden nieuwe advertenties aan deze website toe. Ook voor tweedehands pc's kun je hier prima terecht. Navigeer maar eens naar de rubriek Computers en Software en klik vervolgens op Desktop Pc's. Bovenaan staan hoofdzakelijk schreeuwerige oproepen van professionele handelaren.

Scrol je een stukje omlaag, dan vind je ook genoeg particulieren die hun systeem te koop aanbieden. Aan de linkerkant maak je eventueel een selectie. Je vult bijvoorbeeld het bedrag in dat je maximaal wilt uitgeven. Verder sorteer je het aanbod op onder meer processor, kloksnelheid, werkgeheugen en harde schijf. Het is daarnaast ook mogelijk om alleen naar gebruikte systemen te zoeken. Bij sommige computers biedt de verkoper ook een monitor aan. Zodra je een geschikt tweedehands systeem hebt gevonden, leg je rechtstreeks contact met de adverteerder. Na een beetje onderhandelen kun je de prijs wellicht nog iets omlaag drukken.

©PXimport

Tip 02 Op Marktplaats staan duizenden tweedehands systemen.

Tip 03: Betrouwbaarheid

Marktplaats is een handig hulpmiddel om een betaalbaar systeem te scoren, maar helaas zijn er ook oplichters op deze website actief. Het is dus belangrijk om de betrouwbaarheid van de adverteerder juist in te schatten en het risico zoveel mogelijk te beperken. Bij een advertentie staan altijd details van de adverteerder vermeld. Zo kun je zien hoeveel jaar iemand actief is op Marktplaats. Oplichters wisselen snel van online identiteit, waardoor ze nooit voor een lange periode actief lijken te zijn. Ga dan ook liever met iemand in zee die al een tijdje spullen via Marktplaats verkoopt. Vaak staat er een telefoonnummer in de advertentie vermeld, zodat je een indruk van deze persoon kunt krijgen. Verder kan het nooit kwaad om in Google even op de naam van de adverteerder te zoeken. Heb je te maken met een oplichter, dan komen er wellicht verhalen van slachtoffers tevoorschijn. In samenwerking met Marktplaats heeft de politie het Landelijk Meldpunt Internetoplichting opgericht.

Via deze website controleer je eenvoudig of er klachten over de adverteerder bekend zijn. Je kunt onder meer controleren op het bankrekeningnummer, e-mailadres en telefoonnummer. Vermijd tot slot advertenties die te mooi lijken om waar te zijn, want vaak is dat dan ook zo.

©PXimport

Tip 03 Op Marktplaats bekijk je hoe lang een adverteerder actief is.

Tip 04: Winkels

Grote bedrijven schrijven hun computers na een paar jaar massaal af en verkopen de apparatuur aan handelaren. Op die manier komen ze bij webshops en fysieke winkels terecht. Bedenk wel dat deze machines gedurende enkele jaren zeer intensief zijn gebruikt, soms wel iedere werkdag. Daarom worden ze vaak eerst gereviseerd voordat een winkel dergelijke systemen te koop aanbiedt. In zo'n beetje iedere stad en elk dorp is er wel een zaak te vinden die tweedehands computers verkoopt. Daarnaast kun je natuurlijk ook online terecht.

Zo is deze website een bekende naam op het gebied van tweedehands machines die veelal afkomstig zijn uit het bedrijfsleven. Voordat deze winkel een tweedehands pc te koop aanbiedt, wordt de hardware gereinigd en gecontroleerd. Verder installeren de winkelmedewerkers zo nodig een legitieme versie van Windows. Dit verkooppunt belooft voor alle verkochte apparatuur een levensduur van drie tot vijf jaar. Naast computeroutlet.nl zijn er via internet nog talloze andere webwinkels te vinden die een soortgelijke werkwijze hanteren.

©PXimport

Tip 04 Computeroutlet.nl biedt zelfs voor een paar tientjes al complete desktops aan.

Tip 05: Overige adressen

Naast Marktplaats en (online) winkels zijn er nog meer adressen waar je terechtkunt voor een tweedehands pc. Zo staan er op Speurders.nl en Tweedehands.nl honderden advertenties met gebruikte systemen. Uiteraard is er ook nog de internationale handelssite eBay. Wanneer je weinig eisen stelt aan de computer, kun je ook eens hier kijken. Sommige mensen bieden gratis een volledige computer of losse onderdelen aan. Besef wel dat het doorgaans gaat om sterk verouderde systemen. Meestal is de hardware defect, waardoor er hoe dan ook een opknapbeurt van de machine is vereist.

©PXimport

Tip 05 Heb je weinig eisen en geef je liever geen geld uit? Werp eens een blik op www.gratisaftehalen.nl.

Spotgoedkope notebook

Neem je liever geen gebruikte pc van iemand anders over? Geen nood, want in de handel zijn er ook ultragoedkope notebooks verkrijgbaar. In reclamekrantjes van grote elektronicaketens komen regelmatig spotgoedkope laptops voorbij van pakweg 250 euro. Vanzelfsprekend zijn dat niet de allersnelste machines, maar je beschikt dan wel over een gloednieuw apparaat. De processor heeft doorgaans een lage kloksnelheid en er is naar de huidige maatstaven weinig werkgeheugen aanwezig. Deze machines zijn voornamelijk geschikt voor lichte pc-taken, zoals tekstverwerken, internetbankieren, e-mail en internetten. Een pluspunt van laptops is dat je geen geld kwijt bent aan een scherm. Maar als je regelmatig met beeldbewerking en games bezig bent, kun je beter uitkijken naar een tweedehands pc met meer (grafische) rekenkracht.

©PXimport

Elektronicaketens bieden regelmatig notebooks tegen stuntprijzen aan.

Tip 06: Garantie

Ga altijd na hoe de garantie is geregeld. Wanneer je via bijvoorbeeld Marktplaats een pc van een particulier overneemt, hoef je logischerwijs geen garantie te verwachten. Winkels bieden deze service meestal wel. Vaak verloopt de garantie overigens niet meer via de fabrikant van de pc. De meeste pc-winkels hebben een eigen reparatieservice waardoor ze de beloofde garantie bij problemen kunnen waarmaken.

Bij de aanschaf van een tweedehands pc krijg je over het algemeen drie maanden tot een jaar garantie. Bij iets duurdere pc's krijg je soms zelfs twee jaar garantie. Koop je de pc via een webwinkel? Probeer te achterhalen hoe je aanspraak kunt maken op de garantie. Betrouwbare webshops hebben hiervoor een aparte webpagina ingericht. Voor laptops geldt dat winkeliers geen garantie geven op de accu. Verder zijn softwareproblemen, waterschade en breukschade doorgaans van de garantie uitgezonderd.

©PXimport

Tip 06 Voordat je tweedehands spullen aanschaft, lees je de garantievoorwaarden grondig door.

Tip 07: Gebruikssporen

Aan een tweedehands pc kleeft altijd een risico. Je bent namelijk afhankelijk van hoe zuinig de vorige eigenaar met de apparatuur is geweest. Bekijk daarom altijd hoe de pc er in het echt uitziet en let goed op eventuele gebruikssporen. Zijn er veel krasjes zichtbaar? Doen alle knoppen het nog goed? Hoe zit het met de aansluitingen aan de achterzijde? Bekijk ook de binnenkant van de machine. Je kunt de meeste systeemkasten eenvoudig openen via een schuifsysteem of door twee schroefjes los te maken. Wanneer er een dikke laag stof op de onderdelen zit, is de apparatuur de afgelopen jaren niet goed onderhouden.

Als het even kan, voer je op de beoogde pc een proefsessie uit. Probeer wat programma's uit en kijk eens goed of het systeem lekker loopt. Wil je het echt grondig aanpakken? Via allerlei diagnosesoftware kun je de conditie van verschillende hardwarecomponenten peilen. Welke software je hiervoor precies nodig hebt, is afhankelijk van het type hardware dat je wilt controleren. Veel computerfabrikanten leveren deze programma's standaard mee door middel van een opstartbare cd.

©PXimport

Tip 07 Schroef de systeemkast van de beoogde pc open en check hoe de binnenkant is onderhouden.

Pc opschonen

Zodra je een tweedehands pc overneemt van een particuliere verkoper, is het zaak om eens grondig de bezem door het systeem te halen. Je wilt natuurlijk geen bestanden van de vorige eigenaar tegenkomen. Met een installatie-cd van Windows installeer je het besturingssysteem gemakkelijk opnieuw. Je start de computer vanaf de cd op en voert vervolgens een schone installatie van Windows uit. Kies er in de instellingen voor om alle schijven te formatteren, zodat er geen gegevens meer achterblijven. Bedenk wel dat je alle geïnstalleerde software kwijt bent wanneer je hiervan geen licentiecodes in bezit hebt. Zit er bij de tweedehands pc geen installatie-cd?

Wellicht is er een herstelpartitie aanwezig waarmee je het systeem terugzet naar de fabrieksinstellingen. Via software van de fabrikant lukt het dan om het systeem te herstellen, bijvoorbeeld door middel van HP Systeemherstel op HP-computers. Als je een systeem hebt bemachtigd zonder herstelpartitie of installatie-cd van Windows, dien je handmatig de boel op te schonen. Verwijder alle ongewenste software van het systeem en gebruik een opschoonprogramma als CCleaner. Behalve de systeempartitie is het verder mogelijk om de overige schijfstations vanuit Windows te formatteren. Klik in Windows Verkenner met de rechtermuisknop op de juiste partitie en kies voor Formatteren / Starten.

©PXimport

De beste manier om een tweedehands pc op te schonen is via een installatie-cd van Windows.

Tip 08: Hardware

Als het goed is, staat bij iedere advertentie van tweedehands pc's duidelijk vermeld welke hardware er in de systeemkast zit. Welke hardware je nodig hebt, is volledig afhankelijk van je eisen. Wanneer je de pc alleen gebruikt om je administratie bij te werken en een beetje te internetten, heb je niet zo'n luxe computer nodig. Een simpel systeem met een bescheiden AMD- of Intel-processor en 2 GB RAM is dan ruim voldoende. Wil je echter regelmatig video's monteren, foto's bewerken en games spelen, dan heb je een krachtiger systeem nodig. Let vooral op de kloksnelheid van de processor, het werkgeheugen en de grafische kaart. Bepaal verder hoeveel harde-schijfruimte je nodig hebt indien je grote hoeveelheden foto's en films wilt opslaan.

©PXimport

Tip 08 Bedenk goed of de specificaties van de pc voldoende zijn voor al je computerwerkzaamheden.

Tip 09: Pc upgraden

Het is natuurlijk ook een mogelijkheid om tegen een leuk prijsje een tweedehands systeem over te nemen, waarna je de zwakste onderdelen vervangt door snelle componenten. Hoewel eigenlijk alles van een desktop vervangbaar is, zijn vooral een SSD-schijf en meer werkgeheugen zinvolle toevoegingen die je relatief eenvoudig kunt monteren. Met deze uitbreidingen voelt de machine waarschijnlijk weer een stuk vlotter aan. Voor het werkgeheugen is het belangrijk om te bepalen hoeveel werkgeheugen je wilt toevoegen en welk type je hiervoor nodig hebt.

Schroef de pc eerst open en bekijk hoeveel slots er op het moederbord in totaal beschikbaar zijn voor geheugenmodules. Op de website van geheugenfabrikanten kun je vinden welk type geheugen je nodig hebt. Zo navigeer je op www.kingston.com naar MEMORY SEARCH / Desktop/Notebook. Via het merk en typenummer van de computer vind je de juiste onderdelen. Gaat het om een zelfbouw-pc? Zoek dan op het typenummer van het moederbord. De montage is simpel, want een geheugenmodule hoef je alleen maar in de houder te klikken. Verder kun je de prestaties verbeteren door een SSD-schijf in te bouwen en in te stellen als C-schijf. Windows en programma's starten dan een stuk sneller op. Hoe je een SSD-schijf precies inbouwt, lees je hier.

©PXimport

Tip 09 Via de website van Kingston achterhaal je gemakkelijk welk type werkgeheugen je nodig hebt.

Tip 10: Besturingssysteem

Een nadeel van gebruikte pc's is dat er meestal een verouderd besturingssysteem is geïnstalleerd. Vooral systemen met Windows XP zijn een probleem, doordat Microsoft hiervoor geen updates meer beschikbaar stelt. Om die reden is het gebruik van XP onveilig. Misschien heb je toevallig nog een licentie van Windows 7 of 8 liggen. Kijk in dat geval goed of het tweedehands systeem voldoet aan de minimale systeemeisen. Een processor met een kloksnelheid van 1 GHz en 1 GB RAM is in principe genoeg om de 32bit-versies van deze besturingssystemen te draaien.

Wil je een beetje vlot op het systeem kunnen werken, dan is het verstandig om krachtiger hardware te gebruiken. Heb je geen vrije Windows-licentie in bezit? Windows los aanschaffen is niet interessant, want dan ben je evengoed veel geld kwijt. Verdiep je in dat geval eens in Linux. Met een gebruiksvriendelijk pakket als Ubuntu en Linux Mint kom je ook al een heel eind. Voor beide besturingssystemen is er een Nederlandse vertaling beschikbaar. Bovendien is het gebruik hiervan volledig gratis.

©PXimport

Tip 10 Laat je niet verleiden om XP nog te gebruiken, want dit besturingssysteem is niet meer veilig.

Tip 11: Controle licentie

Is Windows op de computer voorgeïnstalleerd? Wanneer er gelegenheid is om het systeem in de praktijk uit te proberen, controleer je eenvoudig of de licentie legitiem is. Je weet dan zeker dat je te maken hebt met een legaal besturingssysteem, zodat je recht hebt op updates. Surf met Internet Explorer naar deze webpagina en scrol een stukje omlaag. Klik daarna op Valideer nu. Voer via Downloaden het hulpprogramma uit. Zodra de installatie is voltooid, keer je terug naar de webpagina. Kies voor Doorgaan / Nu valideren. Na enkele minuten zie je of je Windows-versie legaal is.

©PXimport

Tip 11 Met behulp van een online tool van Microsoft controleer je of de Windows-installatie legaal is.

▼ Volgende artikel
Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade
© MG | ID.nl
Huis

Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Microsoft vraagt in Windows 11 standaard om een Microsoft-account.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 11 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt iedere accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Klik op het onderdeel Wachtwoord om een wachtwoord toe te voegen aan je account.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?
© AK | ID.nl
Huis

Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

In dit artikel lees je:

☠️ Wat doomscrolling is ☠️ Waarom je maar blijft scrollen ☠️ Hoe je weet of jij een doomscroller bent ☠️ Wat je tegen doomscrollen kunt doen

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.

📵 Verveel je je zonder smartphone?

📘 Door een boek kun je urenlang scrollen!