ID.nl logo
15 tips voor je slimme thermostaat
© PXimport
Zekerheid & gemak

15 tips voor je slimme thermostaat

De slimme thermostaat staat momenteel volop in de belangstelling. Toch is de ene slimme thermostaat de andere niet. Leer de verschillen in mogelijkheden kennen, zodat je zelf de voor jou beste thermostaat kunt uitkiezen. We bespreken de wat grotere merken slimme thermostaten.

01 Abonnementskosten

Let er bij de aanschaf van een slimme thermostaat op of je abonnementskosten moet betalen voor het gebruik ervan. Bij de meeste slimme thermostaten is dat niet het geval, maar via een energiemaatschappij soms wel. Voor het gebruik van Eneco's Toon betaal je bijvoorbeeld 3,50 euro per maand. Voor Anna van de Nederlandse Energie Maatschappij betaal je 3,99 euro per maand. Overigens geldt dit abonnement niet als je de Anna los aanschaft via fabrikant. Eneco's Toon wordt later dit jaar ook voor niet-klanten van Eneco beschikbaar waarbij een maandelijks abonnement noodzakelijk blijft.

©PXimport

Let er goed op of de slimme thermostaat die je wilt aanschaffen een maandelijks abonnement vereist.

02 Gratis krijgen?

Sommige slimme thermostaten kun je flink goedkoper of zelfs gratis krijgen in combinatie met een (langdurig) energiecontract. Essent geeft bijvoorbeeld de Nest gratis bij een contractduur van vijf jaar, een korting bij een contractduur van drie jaar of hun eigen E-thermostaat gratis bij een contractduur van drie jaar. Eneco geeft een Toon gratis bij een contract van vier jaar. De Anna van de Nederlandse Energiemaatschappij is op de abonnementskosten van 3,99 euro per maand na zelfs gratis. Wel betaal je doorgaans installatiekosten. Je kunt de Anna ook los kopen voor 249 euro, zonder maandelijkse abonnementskosten. De Nest is los te koop voor 219 euro.

©PXimport

Je kunt via energiemaatschappijen een slimme thermostaat vaak gratis of met korting krijgen.

03 Mobiele apps

Vrijwel iedereen heeft een smartphone en een app is volgens ons dan ook onmisbaar voor wat wij een slimme thermostaat noemen. De app maakt een groot deel van de slimme functionaliteit mogelijk. Je kunt de temperatuur overal instellen en controleren. De opbouw van de apps van verschillende fabrikanten lijkt veel op elkaar. Op het hoofdscherm zie je iets dat op de fysieke thermostaat aan je muur lijkt waarmee je de temperatuur kunt bedienen. Daarnaast kun je via de app doorgaans het klokprogramma inzien en aanpassen. De appbediening heeft een belangrijk energiebesparend component: je kunt buitenshuis de verwarming lager zetten als je dat vergeten bent.

04 Aanwezigheidsdetectie

Een groot voordeel van slimme thermostaten is de belofte dat je energieverbruik omlaag gaat. Deze besparing moet komen uit het feit dat de verwarming nooit voor niets aanstaat. Deels kan dit doordat je de verwarming overal via je smartphone kunt bedienen, maar de meeste thermostaten detecteren ook of je thuis bent. Wanneer je niet thuis bent, dan gaat de thermostaat over op een energiezuinig steekprogramma. Essents E-thermostaat, Nest en Anna bevatten een aanwezigheidsssensor. De Nest en Anna gaan ook nog een stapje verder en gebruiken aanwezigheidsdetectie om het klokprogramma zelf samen te stellen en aan te passen.

©PXimport

Op de Essent E-thermostaat is de aanwezigheidssensor duidelijk zichtbaar.

05 Geo-fencing

Aanwezigheidsdetectie kan ook middels geo-fencing. Hierbij worden acties gekoppeld aan een bepaalde fysieke locatie van je smartphone. Zo kun je de verwarming automatisch lager laten zetten als je het huis verlaat en je verwarming juist aan laten gaan als je naar huis gaat. De Anna en Nefit Moduline Easy ondersteunen zelf geo-fencing. De Nest en Honeywell Evohome ondersteunen geen geo-fencing, maar dankzij IFTTT (zie tip 8) kun je toch geo-fencing gebruiken. Tevens biedt Nest ondersteuning voor Google Now, waarbij de verwarming automatisch wordt ingeschakeld als Google Now merkt dat je naar huis gaat. Voor de ThermoSmart is er een optionele app Drebl die die 2,95 euro per maand gaat kosten.

©PXimport

Dankzij geo-fencing weet de thermostaat waar je bent en kan hij daar op anticiperen.

06 Zones

Een thermostaat monitort doorgaans alleen de woonkamer en zal de verwarming alleen stoken als het in de woonkamer te koud wordt. Hierdoor kan het voorkomen dat een slaap- of studeerkamer koud is, terwijl de woonkamer wel warm is. De oplossing is een zoneregeling, waarbij in iedere ruimte een thermostaat hangt. Honeywells EvoHome kun je met een app bedienen en is geschikt voor zoneregeling. Hierdoor kun je de temperatuur per kamer bedienen en zit je dus niet in een koude werkkamer als de woonkamer met thermostaat al op temperatuur is. Je hebt voor iedere zone wel een speciale radiatorknop met ingebouwde thermostaat nodig, deze kost 80 euro per stuk.

©PXimport

Honeywells Evohome is een slimme thermostaat die dankzij speciale radiatorknoppen temperatuurregeling per ruimte mogelijk maakt.

07 Koppelen van Hue

Slimme verlichting is heel eenvoudig met Philips Hue en het is natuurlijk nog leuker als je de verlichting kunt koppelen met je thermostaat. Via Eneco's Toon kun je Hue-verlichting via het aanraakscherm compleet bedienen. Zo heb je Philips eigen lichtknopje, de Hue Tap, niet meer nodig! Ook de Nest kun je koppelen met Hue. Je kunt niet zelf je lampen bedienen via Nest, maar de verlichting wordt gebruikt voor een aanwezigheidssimulatie als je meer dan een dag niet thuis bent. Ook gaan de lampen rood knipperen als een eventuele Nest Protect brand bespeurt. Via IFTTT (zie tip 8) kun je Hue ook op andere manieren koppelen aan Nest- of Honeywell-thermostaten.

©PXimport

Je kunt met de Eneco Toon je Hue-verlichting volledig bedienen.

08 IFTTT

IFTTT (If this, then that) is een dienst die apparaten en webdiensten aan elkaar koppelt om acties te automatiseren. Dat klinkt wat vaag, maar het nut wordt al snel duidelijk als je door de recepten van de ondersteunde thermostaten bladert. Zo kun je de in te stellen temperatuur koppelen aan de zonsondergang, notificaties ontvangen van statusveranderingen en de in te stellen temperatuur koppelen aan de buitentemperatuur. Ook kun je via IFTTT geo-fencing (zie tip 5) instellen, iets dat zowel Nest als Honeywell standaard niet kan. Je kunt naast de al gemaakte recepten ook zelf aan de slag met je eigen ideeën. Naast Nest en Honeywell krijgt ook ThermoSmart ondersteuning voor IFTTT.

©PXimport

Ondersteuning voor IFTTT maakt een hoop leuke dingen mogelijk.

09 API

Een API (Application Programming Interface) maakt het mogelijk om op een relatief eenvoudige manier toegang te krijgen tot de mogelijkheden van een thermostaat. Zo kun je als ontwikkelaar apps maken waarmee de thermostaat te beheren is. Of je kunt de API gebruiken voor een koppeling met een eigen domotica-systeem. Een API is dus vooral voor ontwikkelaars of slimme knutselaars. Toch is het wellicht ook voor normale gebruikers interessant. Door de aanwezigheid van een API is de kans immers hoger dat je thermostaat in de toekomst kan samenwerken met andere apps en producten. Momenteel bieden ThermoSmart, Netatmo en Nest een Api. Eneco is voor Toon bezig met een API.

©PXimport

Via een API kunnen ontwikkelaars op een gestandaardiseerde manier met een slimme thermostaat communiceren.

10 Energieverbruik bijhouden

Energiebesparing is een belangrijk aanschafargument, maar in de praktijk is het energieverbruik van je verwarming lastig te achterhalen. Bij de Eneco Toon wordt er een kabel aangesloten op de slimme meter, of worden er sensoren op oudere meters geplakt. Het scherm van Toon laat hierdoor zien hoeveel gas en elektriciteit je verbruikt en kan dit zelfs 'live' doen. De Nefit Moduline Easy heeft een directe koppeling met de verwarmingsketel en laat precies zien hoeveel gas er voor verwarming en warm water gebruikt is. Andere slimme thermostaten gaan een stuk minder ver. Zo geven de Nest en de Netatmo enkel het aantal branduren weer.

©PXimport

Eneco's Toon maakt door een koppeling met de elektriciteits- en gasmeter je energiegebruik inzichtelijk.

11 Veiligheid

Een slimme thermostaat kan ook de veiligheid verhogen. Het meest concrete voorbeeld is de koppeling tussen de Nest Thermostat en Nests eigen rook/CO-melder Nest Connect. Slim is dat er bij een CO-waarschuwing (een reukloos gas dat bij verbranding vrijkomt) de Nest de warmtevraag zal stoppen. Zo wordt een potentiele bron van CO gestopt. Dankzij IFTTT zijn de Nest Connect-rookmelders ook te koppelen aan Honeywells Evohome en kan ook de Evohome de warmtevraag stoppen als er CO gemeten wordt. Uiteraard kan CO naast de verwarmingsketel ook uit een andere bron komen, maar slim is deze mogelijkheid wel. Eneco heeft aangekondigd dat bij Toon de koppeling met rookmelders ook mogelijk wordt.

©PXimport

De Nest Thermostat is te koppelen met de Nest Protect.

12 Smartwatch

Hoewel de smartwatch nog niet echt is doorgebroken, is het wel een logisch apparaat om je thermostaat mee te bedienen. De eerste stappen zijn voorzichtig gemaakt. De Nest kun je bedienen met een Pebble Smartwatch. Vreemd genoeg is er geen officiële koppeling met Android Wear-smartwatches, terwijl Nest wel samenwerkt met Google Now op een smartphone. Wel zijn er apps van derde partijen. De Pebble Smartwatch is ook te gebruiken in combinatie met de Honeywell Evohome-thermostaat via een app die Honeywell zelf gemaakt heeft. De Nefit Moduline Easy-thermostaat is te gebruiken in combinatie met een Android Wear-smartwatch.

©PXimport

Sommige slimme thermostaten zoals Honeywells Evohome kun je met een smartwatch bedienen.

13 Webinterface

Je zult je slimme thermostaat meestal met je smartphone bedienen, maar het is toch erg handig als er een webinterface of webportal voorhanden is. Als is het alleen maar om de temperatuur aan te passen als je op je pc of laptop aan het werk bent. Een webinterface komt echter het meest van pas als je ingrijpende zaken aan je weekprogramma wilt veranderen. Dat gaat in de praktijk met de muis nog altijd een stuk sneller dan op het aanraakscherm van je smartphone of tablet. De Nest, Netatmo, Eneco Toon, ThermoSmart en Essent E-thermostaat bieden een webinterface of webportal.

©PXimport

Kijk of de slimme thermostaat een webinterface heeft als je hem ook met je laptop of pc wilt bedienen.

14 Weerbericht

Voor veel mensen is het controleren van het weerbericht een vast onderdeel van het ochtendritueel. Natuurlijk heb je al met je smartphone, tablet laptop of zelfs teletekst al een hoop kanalen om aan deze informatie te komen. Toch is het handig als ook je thermostaat je kan voorzien van een weerbericht. De thermostaat hangt op een centrale plaats, waardoor je er waarschijnlijk regelmatig langs loopt. De Nest Thermostat laat een heel simpel weerbericht zien met de huidige buitentemperatuur en een pictogram dat aangeeft of de zon schijnt of dat het juist regent. Ook Eneco's Toon toont op het hoofdscherm een simpel weerbericht, maar kan ook een (regen)voorspelling voor meerdere dagen tonen.

©PXimport

De Nest en Eneco's Toon kun je raadplegen voor een snel weerbericht.

15 Windows Phone

Voor Windows Phone-gebruikers lijkt het erop dat slimme thermostaten aan hun voorbij gaan. De enige uitzondering is Netatmo's Thermostaat, waar een Windows Phone-app voor beschikbaar is. Toch is er genoeg mogelijk. De mobile webinterface van Nest is een prima alternatief voor een echte app. Voor Essents E-thermostaat is er de app E-thermostaat van een derde ontwikkelaar die in de praktijk prima werkt. Voor Honeywells Evohome is er sinds kort de app Evohome Remote waarmee je het systeem kunt bedienen. Eneco's Toon heeft een mobiele webinterface en daarnaast zijn er apps van derde ontwikkelaars. Ook gebruikers van ThermoSmart kunnen terecht bij de webinterface die ook geschikt is voor smartphone.

▼ Volgende artikel
Gamers, opgelet: de ROG Xbox Ally en Ally X komen in oktober!
© ASUS
Huis

Gamers, opgelet: de ROG Xbox Ally en Ally X komen in oktober!

ASUS Republic of Gamers (ROG) heeft op Gamescom 2025 in Keulen de ROG Xbox Ally en de krachtiger ROG Xbox Ally X onthuld. Beide handhelds liggen vanaf 16 oktober 2025 wereldwijd in de winkels. Bezoekers van de gamingbeurs kregen deze week de primeur om de nieuwe apparaten zelf uit te proberen.

Laten we beginnen met wat specs: de standaard ROG Xbox Ally draait op een AMD Ryzen Z2 A-processor met vier Zen 2-cores en acht RDNA 2-GPU-cores. In combinatie met 16 GB LPDDR5X-6400 RAM, een 512 GB SSD en een 60 Wh-batterij mikt dit model op solide prestaties voor onderweg. De Ally X gaat echter nog een stapje verder: deze versie krijgt de nieuwe AMD Ryzen AI Z2 Extreme met acht cores, zestien threads, 16 RDNA 3.5-GPU-cores en een geïntegreerde NPU. Daarbij hoort 24 GB sneller LPDDR5X-8000 werkgeheugen, een 1 TB SSD en een grotere 80 Wh-batterij voor langere speeltijd.

Xbox-ervaring in handheld-vorm

Bij het inschakelen start de Ally direct in een fullscreen Xbox-omgeving. Daarmee voelt het apparaat aan als een natuurlijke uitbreiding van de console, terwijl Windows 11 onderliggend toegang biedt tot je volledige pc-bibliotheek. Spelen kan via Game Pass, Steam en andere pc-stores, maar ook via cloudgaming of remote play vanaf een Xbox-console. Xbox heeft bovendien met gamestudio's samengewerkt om duizenden titels beter geschikt te maken voor handhelds. In de bibliotheek verschijnen nieuwe aanduidingen als Handheld Optimized en Mostly Compatible, zodat je meteen weet welke games vlekkeloos draaien.

©ASUS

Scherm, geluid en comfort

Zowel de Ally als de Ally X hebben een 7-inch Full-HD-scherm met 120 Hz verversingssnelheid, 500 nits helderheid en FreeSync Premium voor vloeiende beelden. Het scherm is beschermd met Gorilla Glass. De Ally X onderscheidt zich met dual Smart-Amp speakers, vibrerende triggers en subtiele RGB-verlichting rond de sticks voor extra feedback. Ook ergonomie kreeg de nodige aandacht: de vorm van de grepen is geïnspireerd op de Xbox-controller, met een gebalanceerd gewicht zodat langere speelsessies comfortabel blijven.

Prestaties en uitbreidbaarheid

Om te zorgen dat de hardware ook bij intensief gebruik koel blijft, introduceert de Ally X een zogenoemd Zero Gravity-koelsysteem dat in elke houding stabiel presteert. Beide modellen zijn bovendien eenvoudig uit te breiden dankzij een M.2-slot voor extra opslag. De connectiviteit verschilt wel enigszins: waar de standaard Ally beschikt over usb-c (3.2 Gen 2), microSD en wifi 6E, voegt de Ally X daar usb 4 met Thunderbolt-ondersteuning aan toe.

©ASUS

Slimme software en AI-functies

Nieuwe softwarefuncties moeten het gebruik verder stroomlijnen. Shaders worden al tijdens het downloaden voorgeladen, waardoor games sneller starten en minder energie verbruiken. Voor de Ally X zijn vanaf 2026 bovendien extra AI-mogelijkheden gepland, zoals Automatic Super Resolution voor hogere beeldkwaliteit en het automatisch vastleggen van hoogtepunten in korte videoclips.

▼ Volgende artikel
Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij jouw kookplaat?
© Malkov Konstantin
Huis

Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij jouw kookplaat?

Of je nu op gas, inductie of een keramische plaat kookt, het type kookplaat in je keuken bepaalt in grote mate welke pannen je kunt gebruiken. Daarbij draait het vooral om het materiaal van de pan. In dit artikel lees je wat je nodig hebt om zorgeloos en efficiënt te kunnen koken, wat er op jouw fornuis ook staat. Smakelijk alvast!

👨🏼‍🍳 In het kort:

• Gas, inductie of keramisch: zo werken deze kookplaten • Van koper tot roestvrijstaal: welke pan past bij welke kookplaat? • Onderhoudstips voor je kookplaat • Misvattingen ontkracht

Lees ook: Overstappen van gasfornuis naar inductieplaat: de voor- en nadelen

Hoe werkt jouw kookplaat eigenlijk?

Om te begrijpen welke pannen het best op jouw kookplaat werken, is het handig om eerst te weten hoe die kookplaten precies hun werk doen. Een gaskookplaat verwarmt je pan direct via een open vlam: simpel, doeltreffend en visueel controleerbaar. Bij inductie gebeurt dat heel anders: een spoel onder het kookoppervlak wekt een magnetisch veld op, waardoor alleen pannen met een magnetiseerbare bodem zelf warm worden. De plaat zelf blijft koel. Keramische kookplaten zitten daar qua techniek tussenin. Onder een glad glasoppervlak zit een elektrisch verwarmingselement dat de plaat en vervolgens de pan verwarmt.

Van koper tot RVS: welke pan werkt waarbij?

Pannen zijn er in allerlei materialen, en elk daarvan gedraagt zich anders op een kookplaat. Hieronder lees je wat je van de bekendste soorten kunt verwachten.

Roestvrijstaal (RVS)

RVS is een echte alleskunner. Deze pannen doen het goed op alle soorten kookplaten, zolang ze voor inductie wel een magnetische bodem hebben. RVS geleidt warmte iets minder goed dan bijvoorbeeld koper of gietijzer, maar met een goede, dikke bodem kun je er uitstekend mee uit de voeten, ook op inductie.

©tsarenko | Fototocam

Gietijzer

Gietijzeren pannen zijn zwaar, maar daar krijg je gelijkmatige warmteverdeling voor terug. Ze zijn prima geschikt voor gas en keramisch, en door hun magnetische eigenschappen ook voor inductie. Let wel op bij glas-keramische kookplaten: de wat ruwe of ongelijke bodem van gietijzer kan krassen veroorzaken en minder efficiënt verwarmen. Ook het onderhoud vraagt aandacht – afwassen doe je met warm water en keukenpapier, niet in de vaatwasser.

©kseyale

Check: geschikt voor inductie? Bij inductiekookplaten is het belangrijk dat de pan magnetisch is, anders zal deze niet werken. Dit kun je eenvoudig controleren door een magneet aan de onderkant van de pan te houden - als deze wordt aangetrokken, is de pan compatibel.

Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat

Koper

Met koperen pannen kook je snel en nauwkeurig: koper geleidt warmte als de beste. Tegelijk zijn ze kwetsbaarder voor krassen en deuken, en ze vergen wat meer onderhoud om mooi te blijven. Niet geschikt voor de vaatwasser dus. Op gas en keramisch doen ze het prima, maar voor inductie heb je een speciale bodem nodig. Zonder die aanpassing werkt het simpelweg niet.

©fotofabrika

Aluminium

Aluminium is licht, betaalbaar en geleidt warmte goed. Het doet zijn werk uitstekend op gas en keramisch. Voor inductie moet aluminium speciaal bewerkt zijn – alleen dan werkt het magnetische veld. Aluminium krast en deukt snel, dus voorzichtigheid is geboden bij gebruik én schoonmaak.

Check: geschikt voor keramisch? Voor keramische kookplaten moet de bodem van de pan vlak en glad zijn om een goede warmteoverdracht te garanderen en krassen op de plaat te voorkomen.

Pannen met een dikke, goed geleidende bodem leveren doorgaans het beste resultaat, ongeacht het fornuis. Koper en gietijzer scoren hoog op warmteverdeling en -behoud, terwijl roestvrij staat en aluminium het juist moeten hebben van slimme combinaties en coatings. Denk bijvoorbeeld aan een antiaanbaklaag of een gelaagde bodem, die verschillende eigenschappen combineren voor betere prestaties.

Welke pan op welke kookplaat?

MateriaalGasInductieKeramisch
RVSJaJa*Ja
GietijzerJaJaJa
AluminiumJaNee**Ja
KoperJaNee**Ja

*= Mits voorzien van een ferromagnetische bodem ** = Alleen als ze een speciale inductie-geschikte bodem hebben

Nog even in het kort:

⚪ RVS pannen werken goed op alle kookplaten, maar kunnen door inductie sneller en gelijkmatiger verhit worden. ⚫ Gietijzer is minder geschikt voor inductie vanwege de oneffen bodem, maar werkt prima op gas en keramisch. 🟠 ⚪ Koper en aluminium geleiden goed, maar zijn gevoelig voor krassen en deuken.

Zo houd je je kookplaat en pannen in topvorm

Met een beetje aandacht gaan je kookplaat én pannen langer mee. Voor inductie is het cruciaal dat de bodem van je pan vlak en onbeschadigd is, anders kunnen er krassen op de plaat ontstaan. Keramische platen vragen om een zachte aanpak: gebruik geen schurende middelen of scherpe voorwerpen. Hardnekkige resten? Leg er wat vochtig keukenpapier op en laat het twintig minuten weken. Daarna kun je het vuil meestal met een nat doekje verwijderen. Voor echt aangekoekte plekken is een speciale keramische schraper een veilig alternatief.

Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet

©Maryna Pleshkun | zest_marina

Misverstanden de wereld uit: vier hardnekkige kookmythes

Er doen nogal wat verhalen de ronde over pannen en kookplaten. Tijd om de vier hardnekkigste misverstanden recht te zetten.

1. Overstappen betekent al je pannen vervangen

Niet per se. Veel pannen kun je gewoon blijven gebruiken, ook als je overstapt naar een andere kookplaat. Kijk goed naar het materiaal, de staat van de pan en of de bodem geschikt is voor je nieuwe kooktype. Je hoeft dus zeker niet halsoverkop een nieuwe pannenset te kopen.

2. Inductie is gevaarlijk

Sommige mensen maken zich zorgen over het magnetisme van inductieplaten. Dat is nergens voor nodig: het magnetische veld is zwak en werkt alleen als er een geschikte pan op staat. Voor de gebruiker is het volkomen veilig.

3. Keramische platen zijn breekbaar

Zolang je ze met zorg gebruikt en pannen met een gladde bodem kiest, gaan keramische kookplaten jarenlang mee zonder noemenswaardige schade. Het glas is stevig, maar vraagt wel om voorzichtig gebruik.

4. Elke pan werkt op elke kookplaat

Helaas, zo eenvoudig is het niet. Niet elk materiaal is compatibel met elk type kookplaat. De juiste pan kiezen begint bij weten wat voor kookplaat je hebt en wat voor bodem die pan nodig heeft.

Tot slot

Je weet nu waar je op moet letten als je een pan kiest voor jouw kookplaat. Niet ieder materiaal werkt overal even goed, maar met de juiste match zit je altijd goed. Tijd om de keuken in te duiken en je kookkunsten de vrije loop te laten. Veel plezier aan het fornuis!