ID.nl logo
Tijdlijn besturingssystemen: van tikken tot klikken
© PXimport
Zekerheid & gemak

Tijdlijn besturingssystemen: van tikken tot klikken

We staan nog maar weinig stil bij ons besturingssysteem (vooral omdat het zo goed werkt). Zonder deze software zijn onze pc’s maar een waardeloze verzameling onderdelen. Maar er is veel gebeurd voordat besturingssystemen zo geavanceerd raakten…

1966 – Introductie eerste besturingssysteem voor IBM-computers: Disk Operating System (DOS). Kan één programma tegelijk draaien. 1984 – Niet Microsoft, maar Apple kwam 19 jaar met de eerste grafische gebruikers­interface. Mac OS was niet tikken, maar klikken. 1985 – Een jaar later komt ook Microsoft met een grafische interface: Windows 1.0. Voor het eerst zijn pc’s echt gebruiksvriendelijk. 1991 – Windows is inmiddels bij versie 3.0 wanneer Linus Torvalds met een opensource-besturingssysteem komt genaamd Linux. 1995 – Met Windows 95 krijgt Windows een grote metamorfose met een betere grafische interface, die tevens 32 bits is. 2007 – Diverse succesvolle versies van Windows verder zijn gebruikers massaal ontevreden met Windows Vista. Het zit vol problemen. 2007 – Apple zorgt met iOS weer voor een revolutie door z’n mobiele besturingssysteem een gebruiksvriendelijke aanraakinterface te geven. 2007 – Ook Google doet een duit in het zakje met Android. Dat lijkt erg op iOS, maar is flexibeler en beschikbaar is voor niet-Apple-telefoons. 2013 – Na de ongelukkige hybride tablet/pc-interface van Windows 8, revancheert Microsoft zich met het solide Windows 8.1. 2015 – Microsoft kondigt aan dat Windows 10 de laatste Windows-versie ooit is (qua naam). Er blijven natuurlijk wel updates komen.

Technisch gezien was DOS niet het eerste besturingssysteem, daarvoor moeten we helemaal terug naar de jaren 50, het was echter wél het eerste besturingssysteem dat de basis legde voor een interface waar gewone consumenten iets mee konden. Interessanter dan de technologische achtergrond zijn de gebeurtenissen rónd de release van die besturingssystemen.

MS-DOS gestolen?

In 1981 introduceerde Microsoft een eigen versie van DOS, genaamd MS-DOS. Het bedrijf ontwikkelde deze software niet zelf, maar kocht het van een bedrijf genaamd Seattle Computer Products. Dat bedrijf had een versie ontwikkeld, genaamd Q-DOS, dat in tegenstelling tot het op dat moment populaire C/PM, kon samenwerken met IBM-computers. Microsoft ontwikkelde op basis van Q-DOS z’n eigen versie MS-DOS en verkocht dit aan IBM. Er gaan al jaren hardnekkige geruchten dat Bill Gates dat niet op een nette manier heeft gedaan, en dat hij delen C/PM-code heeft ‘gestolen’ om MS-DOS te bouwen. Als dat waar zou zijn, is het gehele imperium van Microsoft gebouwd op gestolen software, en dat zou gigantische consequenties hebben voor het bedrijf. Na al die jaren heeft echter nog niemand dat gerucht kunnen bewijzen.

©PXimport

Windows gestolen?

Ook Windows heeft de nodige problemen gekend met betrekking tot auteursrechten. Vier jaar na het verschijnen van Windows 1.0, daagt Apple in 1988 Microsoft en Hewlett Packard voor de rechter voor het schenden van auteursrechten. Kortgezegd, was Apple van mening dat de besturingssystemen Microsoft Windows en HP New Wave rechtstreekse kopieën waren van besturingssysteem Lisa en later Mac OS. Apple verloor de zaak, omdat de rechter oordeelde dat ‘Apple geen octrooibescherming kan genieten voor het idee van een grafische gebruikersinterface of het idee van een bureaubladmetafoor’. Desalniettemin bleef Apple Microsoft belagen met rechtszaken omtrent het gebruik van Apple-patenten in Windows. Tot 1997, toen Steve Jobs terugkeerde bij Apple en Microsoft een steunpakket van 150 miljoen dollar toezegde, op voorwaarde (onder andere) dat de rechtszaken zouden stoppen.

©PXimport

Mac OS gestolen?

Microsoft is niet de enige partij die is beschuldigd van diefstal. Softwarebedrijf Xerox klaagde Apple in 1989 aan wegens schending van auteursrecht. Het bedrijf was van mening dat Apple gebruik heeft gemaakt van technologie van Xerox voor z’n eigen software. Helemaal ondenkbaar is dat niet, het is algemeen bekend dat Steve Jobs tijdens een bezoek aan Xerox voor het eerst in aanraking kwam met een grafische gebruikersinterface met muis en daar zeer geïnspireerd door raakte. De zaak werd niet-ontvankelijk verklaard. Een fantastische anekdote is een vergadering in 1983, waarin Jobs trachtte om Gates te intimideren in een vergaderkamer vol Apple-werknemers en riep: “Je steelt van ons!” Gates schijnt daarop heel rustig te hebben geantwoord: “Steve, ik denk dat je het anders moet zien. We hadden allebei een rijke buurman, Xerox, en ik heb daar ingebroken om de televisie te stelen, om vervolgens te ontdekken dat jij die al had gestolen.” Een heerlijk stukje softwaregeschiedenis.

©PXimport

Windows boycotten

Een andere interessante stap in de geschiedenis van besturingssystemen is de release van Windows Vista. Ditmaal geen gesteggel omtrent gestolen software, maar meer om software die totaal niet gereed leek voor lancering. Vista was bedoeld als overbrugging tussen Windows XP en Windows 7, en had in 2003 uit moeten komen. In 2004 kondigde Microsoft echter aan dat de broncode van Vista werd weggegooid en dat men helemaal opnieuw begon. Het zou tot 2007 duren voordat Vista eindelijk in de winkel lag, en zelfs toen bleek de software nog niet klaar voor release. Het zat vol met bugs, gebruikers klaagden steen en been, en er klonken steeds meer geluiden om Vista te boycotten om zo de release van een betere versie te versnellen. Hoewel Microsoft benadrukte dat niet overstappen een heel slecht idee was, duurde het (al dan niet door deze strategie) slechts tot 2009 voordat Windows 7 verscheen.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review Tefal AeroSteam – Zuigfunctie maakt stomen makkelijker
© AK | ID.nl
Gezond leven

Review Tefal AeroSteam – Zuigfunctie maakt stomen makkelijker

Bij gewone kledingstomers moet je de stof met één hand straktrekken terwijl je met de andere hand stoomt. Dat betekent dat je kleding ergens moet ophangen – aan een deur, haak of kastknop. De Tefal AeroSteam werkt anders: dankzij de verstelbare zuigkracht wordt de stof automatisch strak getrokken. Hierdoor kun je hem overal gebruiken, ook op plekken waar niets is om je kleding aan op te hangen. Tijd voor een test.

Uitstekend
Conclusie

De Tefal AeroSteam hoort met zijn adviesprijs van 129,99 euro bij de duurdere kledingstomers. Zijn snelle opwarmtijd, drie verschillende standen, lange snoer en de zuigkracht maken de hogere prijs begrijpelijk. Over het algemeen haalt hij kreukels inderdaad snel en makkelijk weg, maar bij sommige stoffen, zoals linnen structuur, is het resultaat wat minder. Hij is erg makkelijk in gebruik; wel is het jammer dat het waterreservoir snel leeg is en dat je hem niet horizontaal kunt gebruiken.

Plus- en minpunten
  • Drie standen
  • Zuigfunctie
  • Gebruiksgemak
  • Erg snel opgewarmd
  • Lang snoer
  • Inhoud waterreservoir
  • Niet horizontaal te gebruiken

Wanneer grijp je naar een kledingstomer? Meestal is dat als je snel van de kreukels af wilt. Wat dat betreft verrast de Tefal AeroSteam met zijn opwarmtijd: heb je het waterreservoir gevuld en zet je hem aan, dan is hij in 30 seconden gebruiksklaar. Dat zie je (aan het blauwe lichtje dat niet meer knippert) en dat hoor je door een duidelijk geluidssignaal.

Gebruiksgemak

Op het apparaat zitten naast de aan-/uitknop nog twee knoppen: eentje die je indrukt om te beginnen met stomen en eentje waarmee je tussen de drie verschillende standen schakelt: alleen stoom, stoom met zachte zuigkracht en stoom met turbo zuigkracht. Op die zuigkracht komen we verderop nog terug.

Wat betreft de standen is de vuistregel dat hoe delicater de stof, hoe lager de stand die je kiest. Maar dat blijft een beetje uitproberen. Op ons testmateriaal (een kantoenen hemdje, een T-shirt, een overhemd en een linnen blouse) werkte de middelste stand (stoom + zachte zuigkracht) over het algemeen het meest effectief. Alleen bij de linnen blouse hebben we teruggeschakeld naar alleen stomen; doordat de stof van nature ongelijk is (linnenstructuur) vonden we de zuigkracht juist niet handig.

Erg fijn vonden we het lange snoer (2,6 meter), waardoor we genoeg bewegingsvrijheid hadden. Ook het gewicht (1,4 kilo) is prima: het is niet zo dat je na één kledingstuk al een lamme arm hebt van alleen het apparaat omhooghouden. De driehoekige vorm van de zoolplaat is ook prettig: dat maakt het makkelijk om bijvoorbeeld langs knoopjes te stomen.

©AK | ID.nl

Door de vorm van de zoolplaat kun je overal makkelijk bij.

Zuigkracht

Zoals gezegd is de Tefal AeroSteam uitgerust met zuigkracht. Schakel je een van de twee standen waarop dit werkt, dan hoef je in principe zelf de kleding niet meer strak te trekken; dat doet het apparaat dan automatisch. Daar komt wel wat geluid bij kijken, geluid dat in de verte – niet heel vreemd – aan een stofzuiger doet denken. Staat de zuigstand aan, dan zie je inderdaad hoe de stof tegen de zoolplaat wordt gezogen.

Voor het beste resultaat houd je in je vrije hand een hanger met het te stomen kledingstuk erop. Dat geeft je meer vrijheid dan wanneer het kledingstuk aan een hangertje aan de kast hangt. In principe werkt dit goed: je kunt het kledingstuk zo makkelijker draaien of even meer in het licht gaan staan om te kijken of de kreukels overal uit gaan. Daarbij wel een kleine kanttekening: dat geldt vooral voor kleding die niet te zwaar is, zoals een shirtje of een overhemd. Bij het stomen van een spijkerjasje vonden we het zelf toch makkelijker om de jas op de kapstok te laten hangen. Maar dat kan ook gelegen hebben aan ons gebrek aan spierballen…

©AK | ID.nl

Je schakelt makkelijk tussen de verschillende standen.

Resultaat

In totaal hebben we vijf kledingstukken aan de stoomtest onderwerpen: een katoenen hemdje, een dun T-shirt, een wat zwaarder overhemd, een linnen blouse en een spijkerjasje. De beste resultaten bereikten we op het hemdje en op het overhemd. De hardnekkige kreukels die daar in zaten, waren in een mum van tijd verdwenen. Het dunne T-shirt knapte ook behoorlijk op, maar de zuigstand veroorzaakte daar af en toe juist nieuwe kreukels (net zoals dat weleens gebeurt wanneer je aan het strijken bent). Het lukte ons niet om de linnen blouse kreukvrij te krijgen, maar dat heeft vooral te maken met de bobbelige structuur van de stof. Ook met een gewoon strijkijzer zou dit ons niet gelukt zijn.

Aangenaam verrast waren we over de resultaten op het spijkerjasje. Daar hoefden geen kreukels uit, maar omdat het veel gedragen wordt, kon het wel een opfrisbeurt gebruiken. Dat lukte prima, met de turbostand. Na afloop rook het jasje aanmerkelijk frisser dan vóór de behandeling.

©AK | ID.nl

Kleine minpuntjes

Een waterreservoir met een inhoud van 100 milliliter is redelijk gangbaar bij kledingstomers, maar er zijn er ook behoorlijk wat waarin je zo'n 200 milliliter kwijt kunt. Een voorbeeld daarvan is de Philips GC810/20), die qua prijs ongeveer een tientje meer kost dan de AeroSteam. Tefal heeft zelf ook 200 ml-modellen in het assortiment. Wij vinden het daarom jammer dat er bij de AeroSteam is gekozen voor een capaciteit van 100 milliliter. Dat zou volgens Tefal zelf genoeg moeten zijn voor het stomen van ongeveer drie overhemden of vier T-shirts, maar in onze test haalden wij dat niet. We moesten echt een paar keer bijvullen. Nu is het natuurlijk wel zo dat je in het dagelijks gebruik niet je hele was wilt wegwerken (daar heb je je strijkijzer voor), maar waarschijnlijk alleen net dat ene shirtje of jasje kreukvrij wilt maken; dan heb je er wel voldoende aan. Dat bijvullen gaat overigens heel makkelijk en het dopje sluit het reservoir vervolgens lekvrij af.

©AK | ID.nl

Het waterreservoir had wat ons betreft wel wat meer inhoud mogen hebben.

Ook hadden we het fijn gevonden als de AeroSteam ook horizontaal te gebruiken zou zijn (dat maakt het wegwerken van een kreukel soms net wat gemakkelijker), maar dit kan niet. Sterker nog: in de handleiding wordt zelfs expliciet benadrukt dat je de stomer nooit horizontaal mag gebruiken. Maar goed: het is dan ook geen strijkijzer, dus ook hier kunnen we overheen stappen.

Tefal AeroSteam kopen?

Al met al is de Tefal AeroSteam een prima kledingstomer, een mening die ook naar voren komt uit tientallen gebruikersreviews op Kieskeurig.nl.  Zijn snelle opwarmtijd, drie verschillende standen, lange snoer, de zuigkracht en het gebruiksgemak zijn echte pluspunten. Over het algemeen haalt hij kreukels inderdaad snel en makkelijk weg, hoewel bij sommige stoffen, zoals linnen structuur, het resultaat wat minder is. Enige minpunten zijn eigenlijk het feit dat het waterreservoir snel leeg is en dat je hem niet horizontaal kunt gebruiken. Maar dat weegt niet op tegen het gemak waarmee je er snel even een kledingstuk netjes mee maakt of opfrist.

▼ Volgende artikel
Hoe werkt een Quooker eigenlijk?
© Quooker
Huis

Hoe werkt een Quooker eigenlijk?

Een Quooker lijkt op het eerste gezicht een gewone kraan, maar wie zo'n systeem eenmaal in huis heeft, wil vaak niet meer zonder. Met één draai of druk komt er direct kokend water uit de kraan. Ideaal voor thee, koken of schoonmaken. Maar hoe werkt zo'n Quooker eigenlijk precies? En wat gebeurt er allemaal onder het aanrecht? In dit artikel lees je er alles over.

Wat is een Quooker?

De naam Quooker is een samentrekking van 'quick cooker' – een snelle manier om kokend water te krijgen. In de basis bestaat het systeem uit twee onderdelen: een speciale kraan op het aanrecht en een reservoir dat onder het aanrecht wordt geplaatst. Sommige modellen leveren naast kokend water ook warm, koud, bruisend of gekoeld water.

Hoewel Quooker een merknaam is, wordt de term vaak gebruikt als soortnaam voor kokendwaterkranen. Toch is het een gepatenteerd systeem dat op een andere manier werkt dan veel van de goedkopere alternatieven.

Het hart van het systeem: het reservoir

Onder het aanrecht bevindt zich het reservoir, dat meestal in een keukenkastje wordt geplaatst. Hierin wordt een voorraad water continu op 110°C gehouden onder druk. Omdat het reservoir is geïsoleerd, blijft de warmte behouden zonder dat er voortdurend veel energie nodig is. Je kunt het vergelijken met een thermosfles, maar dan geavanceerder en onder druk.

Doordat het water boven het kookpunt zit en onder druk wordt bewaard, kookt het pas als het uit de kraan komt. Dat voorkomt borrelend water in het reservoir zelf en maakt het systeem veiliger. Pas zodra je de kraan opent, ontsnapt de druk en wordt het water omgezet in 'echt' kokend water (100 °C).

Zo komt het water uit de kraan

De kraan op het aanrecht is speciaal ontworpen om kokend water veilig te kunnen doseren. Afhankelijk van het model moet je een draai-, druk- of duwbeweging maken, vaak met een extra beveiliging zoals een dubbele druk- en draaibeweging om per ongeluk gebruik te voorkomen. Zodra je de kraan opent, stroomt er direct kokend water uit.

Bij modellen met meerdere functies, zoals de Fusion of Flex, komt koud, warm en kokend water allemaal uit één kraan. Bij een Nordic-model zijn er aparte kranen: één voor gewoon water en één voor kokend water.

©Quooker

Veiligheid voorop

Veiligheid is een belangrijk aandachtspunt bij kokendwaterkranen. De Quooker-kraan heeft een vernevelde straal, waardoor de kans op ernstige brandwonden klein is. De buitenkant van de kraan wordt bovendien niet heet, ook niet bij veelvuldig gebruik. Daarnaast is de kraan vast gemonteerd; hij kan dus niet omvallen. En omdat het water constant op 110°C  gehouden wordt, is er ook geen kans op legionella. Tot slot zorgt de bediening (drukken en draaien) ervoor dat de kans dat iemand per ongeluk kokend water aftapt, klein is. En waar we 'iemand' zeggen, bedoelen we natuurlijk ook kinderen! Ook zie je aan de gekleurde ring of je met kokend water te maken hebt: rood = heet!

©Quooker | Inga Powilleit

Energieverbruik en efficiëntie

Op het eerste gezicht lijkt het energieverslindend om continu water op 110°C te houden. Maar door de goede isolatie verbruikt het reservoir verrassend weinig stroom: gemiddeld zo'n 10 watt in stand-by. Daarmee is het systeem zuiniger dan het meerdere keren per dag aanzetten van een waterkoker, zeker in huishoudens waar veel gebruik wordt gemaakt van heet water. Ter vergelijking: een Quooker verbruikt in 170 minuten stand-by ongeveer evenveel energie als een waterkoker in 1 minuut. Het totale jaarverbruik ligt op ongeveer 511 kWh voor een gemiddeld gezin; naast het verbruik in stand-by moet je natuurlijk ook rekening houden met de stroom die nodig is om steeds nieuw water op te warmen.

Bij sommige modellen kun je een Quooker ook combineren met een zogenaamde COMBI of COMBI+ boiler. Daarmee levert het systeem niet alleen kokend water, maar ook direct warm water voor bijvoorbeeld de keukenkraan. Dat voorkomt wachttijd en verspilling van water terwijl je wacht op warm water uit de cv-ketel.

Ook bruisend en gekoeld water

Wil je naast kokend water ook gekoeld en/of bruisend water uit de kraan, dan kun je het systeem uitbreiden met de Quooker CUBE. Dit is een aparte koelunit die naast het reservoir wordt geplaatst. Hierin zit ook een CO₂-cilinder waarmee je zelf bruiswater kunt tappen. De CUBE koelt het water tot ongeveer 5°C.

Samenvattend

Een Quooker werkt op basis van een drukreservoir waarin water op 110°C wordt gehouden. Zodra je de kraan opent, ontsnapt de druk en krijg je direct kokend water. Dankzij goede isolatie is het energieverbruik laag. De bediening is kindveilig en de straal is verneveld om brandwonden te voorkomen. Met extra opties zoals de COMBI-boiler of de CUBE-unit kun je het systeem uitbreiden voor warm, gekoeld en bruisend water. Je hebt dus veel mogelijkheden; laat je daarom goed voorlichten in de winkel waar je een Quooker wilt kopen.