Zo'n twee jaar geleden kondigde Google aan dat het bezig was met Chrome OS: een eigen besturingssysteem. Samsungs Series 5 Chromebook is het eerste commercieel verkrijgbare product dat ook daadwerkelijk op Chrome OS draait. We kunnen u alvast verklappen dat Chrome OS een heel ander besturingssysteem is dan u gewend bent, want er wordt volledig vertrouwd op Googles clouddiensten.

Aan de Samsung Series 5 is direct te zien dat dit een bijzondere notebook is, want behalve het logo van Samsung prijkt er ook een logo van Google Chrome op het deksel. Dit is dan ook de eerste commercieel verkrijgbare notebook die op Googles Chrome OS draait. De behuizing van de Samsung Series 5 is erg goed afgewerkt. De notebook is dun, licht en komt stevig over. Het 12,1inch-scherm heeft een resolutie van 1280 x 800. Opvallend aan het scherm is de hoge helderheid en het feit dat het een mat scherm is. De specificaties van de Samsung Series 5 doen denken aan die van een doorsnee netbook. Zo is gekozen voor een Intel Atom N570, een dualcore-processor op 1,66 GHz in combinatie met 2 GB geheugen. Geen heel krachtige machine dus. Opvallend is dat er een 16 GB SSD is ingebouwd voor de opslag. Dat de notebook niet op Windows draait, is ook te zien aan het toetsenbord. Er is geen Delete-toets aanwezig en waar we normaal een Caps Lock-toets zien, heeft de Chromebook een knop waarmee u direct een zoekvenster opent. Het is via de instellingen ook mogelijk om de toets als Caps Lock in te stellen. De bovenste rij knoppen bestaat niet uit de gebruikelijke functietoetsen, maar zijn browsertoetsen, zoals vorige pagina, herladen en volledig scherm. Ook de helderheid van het scherm en het geluidsniveau regelt u met deze knoppen.

©PXimport

De notebook heeft een Google Chrome-logo op de deksel staan.

Snel gebruiksklaar

Bij het openklappen van het deksel sprong de notebook gelijk aan. De ingebruikname stelt weinig voor en omvat een wizard waarin u uw netwerkinstellingen en Google-account opgeeft of aanmaakt. De notebook start, na de configuratie, in acht seconden op als hij compleet uitstaat en heeft slechts twee seconden nodig om weer te werken als hij in de sluimerstand staat. Naast inloggen met een Google-account, kunt u ook als gast inloggen en internetten. Als een gast uitlogt, worden alle sporen van de sessie gewist. Het is mogelijk om het gastaccount uit te schakelen. Browsen gaat prima op de Chromebook. Websites met Flash werken, maar net als op de Linux- versie van Chrome is ondersteuning voor Microsofts Silverlight niet aanwezig, een techniek die bij bijvoorbeeld de gemistdiensten van RTL gebruikt wordt. Bij YouTube kunt u filmpjes bekijken tot 720p, al gaat dat al niet helemaal vloeiend. 1080p is echt teveel gevraagd van de simpele Atom-processor. De makers hadden volgens ons beter voor een simpele processor van AMD kunnen kiezen met geïntegreerde GPU (APU) die veel betere videoprestaties biedt.

©PXimport

Het beginscherm van Chrome OS waarmee u uw apps start.

Chrome OS

Over Chrome OS kunnen we u niet erg veel vertellen: het besturingssysteem is niets meer dan Googles browser Chrome die draait op een lichte Linux-distributie. Alle taken voert u als webapps uit in de browser zelf. Voor de meeste apps hebt u een internetverbinding nodig, zonder verbinding kunt u dus geen brief tikken in Google Docs of uw agenda raadplegen in Google Calendar. Enkele webapps, voornamelijk spellen zoals Angry Birds, zijn wel offline te gebruiken. Offline gebruik is dus technisch mogelijk, het is te hopen dat Google inderdaad (zoals beloofd) snel zijn Google Apps-diensten voor offline gebruik geschikt maakt. Op het moment dat u dit leest, zou Google zijn diensten offlien beschikbaar moeten hebben. Chrome OS heeft een bestandsbrowser waarmee u bestanden op usb-sticks, geheugenkaartjes en de lokale opslag kunt bekijken. Het blijft echter bij bekijken, want acties als kopiëren of plakken zijn niet mogelijk. Wel kunt u bestanden verwijderen. De bestandsbrowser bevat een pdf-lezer, afbeeldingenviewer en mediaspeler voor filmpjes en muziek. Bij een afbeelding ziet u een optie om hem gelijk naar Picasa te uploaden, een optie die we al nodig hadden om schermafbeeldingen naar onze Windows-computer te kopiëren. Echt handig werkt de gelimiteerde bestandbrowser vooralsnog niet. Ook onhandig, is dat printen alleen via Cloud Print kan. Enkel moderne HP-printers hebben hier ondersteuning voor. In alle andere gevallen hebt u een printer met een normale pc nodig om te kunnen cloudprinten.

©PXimport

Het is mogelijk om de functie van de zoekknop naar Caps Lock te veranderen.

Verborgen mogelijkheden

Hoewel Chrome OS erg gelimiteerd lijkt, zijn er wel een paar dingen mogelijk om wat meer instellingen beschikbaar te krijgen. Door in het adresveld about:flags te tikken komt u op een pagina waar u opties kunt inschakelen die nog in ontwikkeling zijn. Verder is het mogelijk om een ander updatekanaal te kiezen voor Chrome OS via de menuknop (het sleuteltje) / Over Chrome OS / Meer Informatie. Chrome OS heeft drie verschillende kanalen: Stabiel, Bèta en Dev - Instabiel. Pas daar wel mee op. Nadat wij de Chromebook hadden ingesteld op Dev - Instabiel merkten we na de update niet echt veel verschil (alleen het spel Angry Birds werkte niet). Het bleek niet mogelijk om de Chromebook simpelweg weer te abonneren op het kanaal Stabiel, want het is niet mogelijk te 'updaten' naar een lager versienummer. We moesten daarom met een Windows-pc via www.google.com/chromeos/recovery een image downloaden en de notebook met behulp van een usb-stick herstellen. Om de Samsung Series 5 Chromebook vanaf de usb-stick te herstellen, moet u met een paperclip een schakelaartje omzetten dat u aan de rechterkant onder het klepje vindt. Hetzelfde schakelaartje kunt u gebruiken om de Chromebook in de developermodus te zetten, waarmee u een diepere toegang krijgt. Hoewel de verschillende kanalen en de developermodus voor de geïnteresseerde gebruiker interessant zijn, is het wel erg eenvoudig om het apparaat te abonneren op de kanalen Bèta of Dev - Instabiel, waardoor het voor de doorsnee gebruiker erg eenvoudig wordt om functionaliteiten stuk te maken.

©PXimport

U kunt de Chromebook, niet zonder risico, instellen op een ander kanaal, om eerder nieuwe mogelijkheden te krijgen.

Conclusie

Het werken in de cloud met de Samsung Series 5 Chromebook is een interessante ontwikkeling en laat zien wat de visie van Google is op 'computeren'. Vooralsnog is het echter allemaal veel te beperkt. Er is constant internetverbinding nodig, zelfs voor iets simpels als het tikken van een briefje. Google heeft beloofd dat er een update komt waarmee Google Apps offline bruikbaar wordt die uit moet zijn op het moment dat u dit leest. Dan nog is Chrome OS erg gelimiteerd, alles draait immers in de browser. Er is veel mogelijk, maar het zal nog wel even duren voor geavanceerde programma's als Adobe Photoshop beschikbaar zijn. De Chromebook is volgens ons daarom alleen als tweede machine inzetbaar. De prijs van 399 of 449 euro is dan aan de hoge kant. Het is niet te ontkennen dat de notebook prima is afgewerkt, en bijvoorbeeld een prettig scherm en toetsenbord heeft, maar een prima netbook hebt u al voor minder dan 300 euro. Hebt u alleen een behoefte aan een browser, dan is de Chromebook de ideale notebook: licht, stevig en snel gebruiksklaar. Wij denken echter dat het concept voorlopig nog te beperkt is, maar we zijn benieuwd naar de toekomstige verbeteringen.

Samsung Series 5 Chromebook

Prijs € 399,- (wifi), € 449,- (wifi + 3G)

Garantie 2 jaar

Processor Intel Atom N570 (dualcore, 1,66 GHz)

Geheugen 2 GB DDR3

Opslag 16 GB SSD

Scherm 12,1 inch (30,7 cm), 1280 x 800

Gewicht 1,45 kg

Accu 61 Wh, tot 8,5 uur

Aansluitingen 2 x usb 2.0, kaartlezer (SD/SDHC/MMC), VGA (via adapter), Simkaartslot (optioneel)

Besturingsysteem Google Chrome OS

Oordeel 6/10

Pluspunten

Erg goed scherm

Stevig gebouwd

Licht

Snel gebruiksklaar

Minpunten

Besturingsysteem erg beperkt

Momenteel altijd internet nodig

Te duur

3G met KPN prepaid

De 3G-uitvoering van de Samsung Series 5 Chromebook wordt geleverd inclusief een prepaid simkaart van KPN. Aanvankelijk staat hier 1 GB datategoed op, maar wanneer u hier doorheen bent wordt het een dure grap. Voor slechts 62,5 MB aan data betaalt u namelijk tien euro. We hoeven u natuurlijk niet te vertellen dat u met 62,5 MB vrijwel niets kunt doen, vooral omdat echt alles via internet gaat. Een paar foto's uploaden of een paar filmpjes op YouTube kijken en u bent er doorheen. Bij echt serieus 3G-gebruik is het dus verstandig om een data-abonnement af te sluiten.

Veel mensen denken dat een luchtreiniger vooral nuttig is in het voorjaar en de zomer, als het pollenseizoen in …uhm volle bloei staat. Maar ook – of juist – in de herfst is zo’n apparaat een echte hulp voor een gezonder binnenklimaat in huis. Hoe dat precies zit, lees je in dit artikel.

Open deur: minder ventilatie = minder frisse lucht

Waar in de zomer ramen en deuren openstaan, houden we in de herfst juist alles vaker dicht. Dat houdt de warmte binnen, maar doordat de lucht minder goed circuleert blijven vocht, stof en geuren langer hangen. In badkamers, keukens en woonkamers met goed sluitende kozijnen merk je dat direct: de lucht voelt wat bedompter aan en ruikt sneller muf. Een luchtreiniger helpt dat te voorkomen door fijnstof, pollen en andere kleine deeltjes actief uit de lucht te filteren. Zo blijft het binnenklimaat merkbaar frisser, ook wanneer de ramen dicht blijven.

Minder allergieklachten

Wie gevoelig is voor huisstofmijt of schimmelsporen, merkt dat klachten vaak toenemen in de herfst. Dat komt doordat vocht en temperatuur in huis precies de omstandigheden bieden waarin deze allergenen goed gedijen. Een luchtreiniger helpt door de lucht continu in beweging te houden en allergenen te vangen. Wat je wel moet weten: schimmelsporen worden door een filter grotendeels uit de lucht gehaald, maar de bron – vaak vochtige muren of slecht geventileerde ruimtes – moet je nog steeds aanpakken. Zonder die bronbestrijding blijft het probleem terugkomen. Een luchtreiniger helpt dus vooral bij de symptomen, niet bij de oorzaak.

©Philips

Ventileren en luchtvochtigheid

Een luchtreiniger is geen vervanger voor ventilatie. Ventileren blijft nodig om koolstofdioxide, vocht en geur af te voeren. Wie de ramen regelmatig openzet en daarnaast een luchtreiniger laat draaien, houdt de lucht zowel vers als schoon. De luchtreiniger pakt de fijne stofdeeltjes aan, terwijl ventilatie zorgt dat nieuwe zuurstof binnenkomt.

In de herfst speelt ook de luchtvochtigheid een rol. Door de verwarming kan de lucht binnen te droog worden, en daar doet een luchtreiniger weinig aan. Wil je het binnenklimaat prettig houden, combineer hem dan met een luchtbevochtiger.

Betere lucht, beter binnenklimaat

Een luchtreiniger is geen wondermiddel, maar wel een apparaat dat in de herfst meer doet dan veel mensen denken. Hij haalt stof, pollen en schimmelsporen uit de lucht, helpt muffe geur te voorkomen en ondersteunt de ventilatie in huis. Zeker in goed geïsoleerde woningen, waar de lucht snel stil komt te staan, merk je het verschil. De lucht voelt frisser aan, je ademt prettiger en het binnenklimaat blijft in balans – precies wat je nodig hebt in het seizoen waarin we het liefst binnen blijven.

Mediabestanden, zoals foto’s, audio en diverse documenten, bevatten vaak extra informatie over het bestand zelf, de zogeheten metadata. Niet al die gegevens hoeven natuurlijk voor iedereen leesbaar te zijn. Hoe pas je die gegevens aan, en kun je ze ook helemaal verwijderen?

Metadata betekent letterlijk gegevens over gegevens. Het gaat namelijk om informatie die iets over het bestand zelf zegt, maar geen deel uitmaakt van de hoofdinhoud. Bij foto’s kan dit bijvoorbeeld de opnamedatum zijn, maar ook de locatie, cameramodel en instellingen. Muziekbestanden bevatten dan weer gegevens zoals titel, artiest, album, jaartal, albumhoes en songteksten. In video’s vind je informatie terug zoals gebruikte software, resolutie en lengte. Ook in pdf’s en Office-documenten als pdf zitten vaak extra data, zoals auteursnaam, aanmaakdatum en revisies.

Metadata zijn vaak erg handig. Je kunt je vakantiefoto’s bijvoorbeeld automatisch sorteren op locatie of datum, en als fotoliefhebber kun je instellingen zoals iso of sluitertijd analyseren. In muziekbestanden toont je mediaspeler alle informatie in de afspeellijst (inclusief gesynchroniseerde lyrics) en kun je snel tracks per genre of jaar terugvinden. Bij documenten zie je naast de auteur onder meer ook wanneer het bestand is aangemaakt en welke revisies zijn doorgevoerd.

Waarom bewerken?

Metadata zijn dus zeker handig, maar soms bevatten ze informatie die je liever niet deelt of die simpelweg niet klopt. Denk aan foto’s die je online plaatst: je wilt dan meestal geen locatiegegevens meegeven zoals je thuisadres. En misschien ook liever niet welk toestel je gebruikt of dat je bewerkingen hebt uitgevoerd. Anderzijds wil je voor archiveringsdoelen misschien nog trefwoorden toevoegen of locatiegegevens invoeren bij foto’s die je binnenshuis nam.

In veel muziekbestanden zitten onjuiste tags, zoals verkeerd gespelde album- of artiestnamen. Of je wilt ontbrekende albumhoezen of lyrics aanvullen, of extra tags toevoegen om je collectie beter te structureren per jaar, genre of tracknummer.Bij documenten kan het juist gaan om het verbergen van de auteur of doorgevoerde aanpassingen, of om het wissen van revisies met gevoelige inhoud. Soms wil je ook bepaalde metadata eenduidiger gebruiken in meerdere bestanden, bijvoorbeeld voor professionele doeleinden.

Locatiegegevens in foto's

Laten we starten met foto’s en in het bijzonder met locatiegegevens, want deze kunnen voor veel gebruikers belangrijk zijn. De kans is groot dat je smartphone deze informatie standaard bewaart bij elke foto. Je kunt dit controleren en aanpassen. Op Android open je de camera-app, tik je op het tandwielpictogram voor Instellingen, zoek je naar Locatie opslaan, GPS-tags of Geotagging en schakel je de functie uit. Op sommige toestellen kun je ook instellen dat telkens eerst om je toestemming wordt gevraagd.

Op een iPhone open je Instellingen en ga je naar Privacy en beveiliging. Tik op Locatievoorzieningen, scrol naar Camera en kies Nooit of Vraag volgende keer of wanneer ik deel, om telkens zelf te beslissen.

Bij de meeste digitale fotocamera’s werkt het net zo. Ze gebruiken een gps-module of bluetooth met je smartphone om locatiegegevens toe te voegen. Via het menu kun je deze functie ook hier uitschakelen.

Locatie aanpassen

Sommige apps en diensten verwijderen locatiegegevens automatisch uit foto’s. WhatsApp bijvoorbeeld stript standaard alle metadata. Toch is het veiliger om gevoelige informatie vooraf zelf te wissen. Op een iPhone doe je dat vanuit de Foto’s-app: selecteer de foto, tik op het info-icoon of veeg omhoog. Je ziet een kaart met locatie, en via Pas aan kun je de locatie wijzigen of instellen op Geen locatie. Met Voeg een locatie toe kun je ook zelf gegevens toevoegen. Op Android is dit wat lastiger. Google Foto’s biedt geen optie om locatiegegevens te verwijderen of aan te passen als die al in de EXIF-metadata zitten. Zelf locatiegegevens toevoegen kan wel, maar slechts beperkt. Externe apps bieden dan meer mogelijkheden.

Photo Metadata Remover geeft je de mogelijkheid om een of meerdere foto’s tegelijk te strippen van locatie en andere metadata. Je kiest de bronmap en de doellocatie voor de opgeschoonde bestanden. Wil je metadata wijzigen in plaats van verwijderen, dan gebruik je een gratis app als Photo EXIF Editor - Metadata. Open een fotomap, selecteer een foto en je ziet een reeks EXIF-tags, zoals Geolocation, Captured time, Aperture en Exposure time. Tik op een tag om deze aan te passen. Bij Geolocation krijg je een kaart te zien waarop je een nieuwe locatie aanduidt, die je bevestigt met het vinkje en het diskette-icoontje.

Losse bestanden in XnView

Het is prettiger om de metadata van je foto’s op je pc te bewerken. In beperkte mate kan dat via Verkenner: klik met rechts op een foto, kies Eigenschappen, open het tabblad Details en beweeg je muis over de kolom Waarde om te zien welke items je kunt aanpassen. Voor meer mogelijkheden zijn er gratis externe tools beschikbaar. We denken bijvoorbeeld aan de uitgebreide opdrachtregeltool ExifTool, de flexibele fotobeheerder XnView MP of het Adobe Lightroom-alternatief darktable.Hier focussen we op de handigste functies binnen XnView MP. Start de tool (ook als portable versie beschikbaar) en open een foto via het menu Bestand of de ingebouwde bestandsbrowser. Icoontjes op de miniatuur tonen welke metadata aanwezig zijn (xmp, ipct-iim en exif). Helemaal onderaan vind je het tabblad Info met de metadata op aparte tabbladen. Op het tabblad Kaart bekijk je de locatie. Controleer in het menu Beeld of alle gewenste opties bij Info panelen zijn aangevinkt.

In het menu Metagegevens kies je bij Opschonen welke soorten metadata je wilt verwijderen. Andere opties, die geen verdere toelichting behoeven, zijn GPS-gegevens bewerken en Tijdstempel wijzigen. Met IPTC bewerken en XMP bewerken pas je metadata aan via meerdere tabbladen. Klik hier op Schrijven om je wijzigingen toe te passen. In het Info-paneel zul je merken dat veel aanpassingen tegelijk op zowel ITPC-IIM- als XMP-niveau doorgevoerd worden.

Batch-aanpassingen in XnView

Met XnView MP kun je metadata ook in meerdere foto’s tegelijk aanpassen of verwijderen. Open Hulpmiddelen / Reeks converteren (Ctrl+U) en voeg bestanden of een hele map toe met Bestanden toevoegen of Map toevoegen. Ga daarna naar het tabblad Acties, klik op Actie toevoegen, kies Metagegevens en selecteer een optie als IPTC-IMM/XMP, Metagegevens wissen of XMP. We gaan even uit van deze laatste. Vul de tagvelden die verschijnen naar wens in.

Op het tabblad Uitvoer bepaal je waar de gewijzigde bestanden terechtkomen (dit hoeft zeker niet de bronmap te zijn). Bevestig met Converteren om de aangepaste metadata op te slaan in de geselecteerde foto’s. Je controleert dit via het Info-paneel op het tabblad XMP (onder meer bij het onderdeel dc). Op vergelijkbare manier kun je ook IPTC-IIM-metadata aan meerdere foto’s toevoegen of aanpassen.

Metadata in audio

Net als bij foto’s kunnen ook audiobestanden metadata opslaan, in verschillende headers en op uiteenlopende manieren. Het bekendste formaat is ID3 (voornamelijk bij mp3), met informatie als titel, artiest, album, genre en jaar. De latere versie, ID3v2, ondersteunt ook songteksten, albumhoezen en eigen velden. Andere populaire formaten zijn APE en Vorbis Comments, onder meer gebruikt bij FLAC- en OGG-bestanden.

Zoals eerder genoemd zijn er verschillende praktische redenen om metadata in audiobestanden aan te passen of toe te voegen. Twee uitstekende en gratis tools hiervoor zijn TagScanner en Mp3tag. We nemen deze laatste als voorbeeld. Laat je niet afschrikken door de naam: de tool ondersteunt verschillende audio- en metadataformaten, waaronder de drie hierboven genoemde.

Losse bestanden in Mp3tag

Download en installeer Mp3tag onder Windows (eventueel als portable versie) en start de app. Sleep een audiobestand naar het hoofdvenster en selecteer het. In het linkerdeelvenster zie je de metadata zoals Titel, Artiest, Album en Jaar. In de kolom Tag verneem je het type metadata, bijvoorbeeld Vorbis Comment, ID3v2.4 of APE. Je past de metadata aan door in een tagveld te klikken en de inhoud te wijzigen of aan te vullen. Klik met rechts op het veld met het cd-icoon, kies Cover toevoegen en verwijs naar een geschikte afbeelding. Gebruik Bestand / Tag opslaan (Ctrl+S) om je wijzigingen te bewaren.

Je kunt ook metadata ophalen via online databases. Mp3tag ondersteunt standaard drie bronnen: freedb (of beter: opvolger gnudb, aangezien freedb niet langer operationeel is), Discogs en MusicBrainz. Deze opties vind je in het menu Tagbronnen. Bij het eerste gebruik van Discogs meld je je aan met een gratis account en autoriseer je Mp3tag met een code. Voor MusicBrainz en freedb is dat niet nodig, al vul je voor freedb wel bij voorkeur een (willekeurig) e-mailadres in via Bestand / Opties bij Tagbronnen / Freedb (de overige gegevens kun je ongewijzigd laten). Je kunt nu allerlei metadata, inclusief coverart, opvragen via deze bronnen.

Batch-aanpassingen in Mp3tag

Soms wil je metadata van meerdere muziekbestanden tegelijk aanpassen of toevoegen, bijvoorbeeld nummers van dezelfde cd. Dat kan ook in Mp3tag: sleep een map met nummers naar het hoofdvenster of open die via Bestand / Map toevoegen. Selecteer de bestanden die je tegelijk wilt aanpassen; met Ctrl+A selecteer je alles. In het linkerdeelvenster verschijnt dan standaard <houden> bij tagvelden die al ingevuld zijn. Laat je <houden> staan, dan wijzigt Mp3tag dat veld niet. Klik je op het pijlknopje, dan kun je <wissen> kiezen om het veld te legen, een bestaande tag selecteren of zelf iets invoeren. Bevestig ook hier met Ctrl+S om je wijzigingen op te slaan.

Je kunt metadata ook automatisch laten invullen op basis van bestandsnamen. Die bevatten soms bruikbare informatie terwijl de metatags zelf leeg zijn. Selecteer de juiste bestanden en kies Converteren / Bestandsnaam - Tag. Pas het veld Formattering aan zodat het overeenkomt met de structuur van je bestandsnamen, bijvoorbeeld %track% - %artist% - %title%. Onderaan zie je de overeenkomende tags. Klik op Voorbeeld en bevestig met OK. Het omgekeerde kan trouwens ook, via Tag - Bestandsnaam.

Metadata in documenten

Niet alleen mediabestanden bevatten metadata, dit geldt net zo goed voor ‘gewone’ documenten. Deze informatie kan bijvoorbeeld handig zijn bij het ordenen, zoals op auteur of trefwoorden, en bij het archiveren en zoeken. We beperken ons hier tot twee populaire formaten: pdf en docx. Om de metadata van een pdf te bekijken, open je die in een gratis applicatie als Adobe Acrobat Reader. Klik met rechts op het document en kies Document properties (Ctrl+D). Op het tabblad Description kun je tags invullen zoals Title, Author, Subject en Keywords.

Voor docx-bestanden kun je Verkenner gebruiken: klik met rechts op het bestand, kies Eigenschappen en blader op het tabblad Details door de metadata. Je kunt dit uiteraard ook rechtstreeks in Microsoft Word doen: open het document, ga naar Bestand, kies Info en klik op Alle eigenschappen weergeven.

Documenten bewerken

Bij docx-bestanden kun je metadata niet alleen bekijken, maar vaak ook aanpassen, zowel via Verkenner als in Word. Beweeg je muiscursor over een veld en verschijnt er een kader, dan kun je de inhoud wijzigen of wissen. Wil je meerdere metadata tegelijk verwijderen, dan kies je beter een andere aanpak. Dit kan via het tabblad

Details in het eigenschappenvenster van het bestand. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. In het dialoogvenster staat standaard ingesteld dat er een kopie wordt gemaakt zonder eigenschappen, maar je kunt ook de optie De volgende eigenschappen uit dit bestand verwijderen kiezen. Vink dan de gewenste metadata aan of klik op Alles selecteren, en bevestig met OK.

Je kunt ook bewerken vanuit Word: ga naar Bestand, kies Info en klik op Controleren op problemen / Document controleren. Laat alle onderdelen aangevinkt en klik op Controleren. Vervolgens kies je Alles verwijderen bij de onderdelen die je uit het document wilt halen. Rond af met Sluiten.

PDF-bestanden bewerken

Voor het gratis bewerken van metadata in een pdf-bestand gebruik je bijvoorbeeld PDF24 Creator. Start de tool na installatie. In de toolbox onderaan zie je onder meer de knoppen Remove PDFMetadata en Edit PDF metadata. Sleep een of meerdere pdf’s naar het venster. Met de eerste knop verwijder je alle metadata in één keer, met de tweede pas je velden aan zoals Title, Author, Subject en Keywords. Je kunt hiermee helaas geen eigen metadata toevoegen.

Dat kan wel met een zeldzame gratis (online-)tool zoals Sejda. Klik op Change metadata (ook Remove all metadata is hier beschikbaar), vul de gewenste velden in of klik op + Add new field, en geef een naam en waarde op. Bevestig met Add Field en Update PDF Metadata, en download de aangepaste pdf. Je kunt deze eigen velden bekijken met Acrobat Reader, via Document properties op het tabblad Custom.