Heb je geen nas, maar wel een (oudere?) computer ter beschikking en waarop je zelf een fotosharing-server kunt installeren? In deze Piwigo-tutorial vertellen we je over de mogelijkheden daarvan.

Lees ook: Eigen cloud maken voor het delen van foto's

Piwigo is een php-applicatie, gebruikt een MySQL-database en werd onder een GPL-licentie uitgebracht. Het programma bestaat al zo’n vijftien jaar en werd door de maker, de Fransman Pierrick Le Gall, aanvankelijk uitgebracht onder de naam PhpWebGallery. Op het moment van schrijven is versie 2.9.2 de nieuwste, daterend van oktober 2017.

De systeemvereisten van Piwigo zijn alles bij elkaar bescheiden: een webserver (als Apache) die php ondersteunt, MySQL 5 en PHP 5 of hoger. Hoewel je zo’n ‘AMP’-stack (Apache, MySQL, PHP) ook onder Linux en zelfs macOS kunt realiseren, focussen we ons in dit artikel op een Windows (10)-omgeving. Een ‘WAMP’-configuratie dus.

Je kunt gemakkelijk een WAMP-server downloaden en installeren. Check eerst of je systeem over de vereiste componenten beschikt, waaronder Visual CC+ Redistributable for Visual Studio 2012 Update 4. Je kunt ook handmatig die AMP-stack installeren, de uitleg hiervoor vind je via deze site.

Heb je echter geen zin of tijd om je met een soms wat recalcitrante WAMP-installatie bezig te houden, dan kan het ook makkelijker: met behulp van de portable USBWebserver V8.6. Die is weliswaar al enkele jaren oud, maar bevat wel alle benodigde onderdelen.

USB-server configureren

Er verschijnt nu een klein programmavenster waar je via Instellingen niet alleen de taal maar ook de poort van de webserver (standaard 8080) en van de MySQL-server (standaard 3307) kunt aanpassen. Je start (en stopt) beide services door respectievelijk Apache en MySQL te openen en op Start te drukken (of Stop om te stoppen natuurlijk).

Voor de installatie van Piwigo heb je een MySQL-database nodig, dus maak die gelijk maar aan. Dat doe je door in het programmavenster Algemeen te kiezen en vervolgens PHPMyAdmin te starten. De standaard inloggegevens zijn root (naam) en usbw (wachtwoord). Als je bent aangemeld, wijzig dan het wachtwoord in de rubriek Algemene instellingen bij Wachtwoord wijzigen, wel even bevestigen via Start.

Over naar het tabblad Databanken, waar je bij Databank aanmaken een geschikte naam voor je fotodatabank invult. Laat de optie Collatie ongemoeid. Bevestig met Aanmaken. De nieuwe database verschijnt in het linkerpaneel en je kunt PhpMyAdmin verlaten.

©PXimport

Piwigo instellen

je vindt het Piwigo-pakket op deze site, via de knop Download Package. Pak het zip-archief uit en kopieer de complete inhoud van de uitgepakte map \piwigo naar een lege, zelf te creëren submap (bijvoorbeeld met de naam \fotos) van de map \root van je USBWebserver.

Heb je nu zowel Apache als MySQL ingesteld, dan kunnen we aan de slag. Ga in je browser naar http://localhost/<naam_van_de_submap>. De kans is groot dat er nu een foutmelding opduikt in verband met de datum en tijd. Piwigo is pas tevreden als je zelf de juiste tijdzone hebt ingesteld. Dat doe je in het bestand php.ini, dat je vindt in de map \php, een submap van je USBWebserver-installatie. Idealiter open je php.ini in een teksteditor als Notepad++. Hier verwijder je vervolgens de puntkomma voor de regel

en wijzig je die in

In Notepad++ is dit regelnummer 923. Herstart de Apache-server na deze wijziging.

De foutmelding hoort nu te verdwijnen en je kunt met de configuratie van de database en het Piwigo-beheer beginnen. Laat MySQL host (wellicht) ingesteld op localhost(:<poortnummer>), vul root in als gebruiker met het bijhorende wachtwoord voor MySQL (usbw of iets anders als je dat daarnet hebt aangepast). Vul tevens de Database-naam in (mijnfotos in ons voorbeeld). De prefix kun je gerust ingesteld laten op piwigo_.

Tot slot kies je zelf een gebruikersnaam, die zal zichtbaar zijn voor bezoekers. Stel ook geen goed wachtwoord in. Vul tevens je e-mailadres in (en verwijder beide vinkjes). Rond af met Start installatie. Piwigo is zo vriendelijk je een rondleiding aan te bieden en waarom zou je niet?

(Lees verder onder de afbeelding)

©PXimport

Foto's uploaden met Piwigo

Er valt op dit moment natuurlijk nog weinig te beleven op je Piwigo, want je hebt nog geen fotoalbums. Daar brengen we snel verandering in. Ga in je browser naar http://localhost(<:poortnummer>)/<submap>/admin.php (of andere gegevens als je in de vorige stappen andere keuzes hebt gemaakt) en meld je aan. Je belandt nu als beheerder op je dashboard. Klik op Foto’s / Toevoegen in het linkerpaneel en kies Maak een nieuw album aan.

Je kunt hier nog geen Hoofd-album selecteren omdat je nog nooit eerder een album in Piwigo hebt aangemaakt. Voor daaropvolgende albums is het dus wél mogelijk die in bovenliggende albums onder te brengen, dus je kunt hier een logische structuur aanbrengen. Selecteer het gewenst (sub)album en open het tabblad Via webformulier. Versleep de foto’s naar het browservenster of klik op Foto’s toevoegen en bevestig met Start Upload.

Er zijn nog andere methodes om foto’s aan je albums toe te voegen: op het tabblad Via toepassingen tref je negen applicaties aan, waaronder Piwigo Remote Sync, Piwigo voor iOS (zie verder), Lightroom, digiKam en iPhoto.

Op het tabblad Via FTP + Synchronisatie lees je hoe je via een ftp-client ‘fysieke albums’ creëert. Dergelijke albums kun je binnen Piwigo niet zomaar verplaatsen of verwijderen.

Een andere handige tool om snel een hele reeks foto’s van je computer naar Piwigo te uploaden is nog het portable pLoader for Windows (je vindt het exe-bestand in de uitgepakte submap \bin).

Foto's delen

Komen we bij het delen van je foto’s. Je wilt waarschijnlijk albums met anderen delen, maar wel zó dat niet iedereen zomaar alle foto’s kan bekijken. We gaan uit van de situatie dat je een bepaald album uitsluitend wilt delen met je collega’s.

Ga naar je dashboard en open Gebruikers / Groepen. Klik hier op Voeg een groep toe, vul een geschikte naam in en bevestig met Toevoegen. Over naar de rubriek Gebruikers / Beheer, waar je Voeg een gebruiker toe aanklikt en de bijhorende naam en wachtwoord invult. Bevestig met Verzenden, selecteer de toegevoegde naam en kies Wijzig. Vervolgens selecteer je de gewenste groep in het uitklapmenu bij Groepen. Bevestig met Werk de gebruiker bij.

Nu moet je nog aangeven dat je een bepaald fotoalbum alleen zichtbaar wilt maken voor je collega’s. Open de rubriek Albums / Beheer, selecteer het gewenste (sub)album en kies Wijzig. Open het tabblad Rechten van dit album, kies Privé en selecteer de juiste groep(en) bij Rechten verleend aan groepen.

Overigens is het ook mogelijk rechten aan specifieke gebruikers te verlenen. Bevestig met Bewaar instellingen, eventueel nadat je een vinkje hebt geplaatst bij Toepassen op subalbums. Wanneer nu een van je toegevoegde collega’s zich bij je Piwigo-galerie aanmeldt, zal hij toegang krijgen tot het bedoelde album (let op, gebruikersnamen zijn hoofdlettergevoelig). Tenzij je dat als beheerder anders hebt ingesteld, kunnen bezoekers ook commentaar achterlaten bij foto’s.

©PXimport

Extra's

Er zijn nog heel wat meer functies en instelopties beschikbaar in Piwigo, die kun je zelf gaan ontdekken. Een paar in het kort: in de categorie Configuratie vind je allerlei thema’s terug op het tabblad Nog niet geïnstalleerde thema’s. Bij Plugins / Beheer tref je circa 150 uiteenlopende extensies aan (op het tabblad Andere plugins).

Er zijn ook gratis mobiele apps beschikbaar voor Piwigo. Voor Android zijn de beschikbare apps (Piwigo Client en ReGalAndroid behoorlijk rudimentair. De iOS-app is een stuk gebruiksvriendelijker, hiermee kun je onder meer foto’s downloaden en uploaden en albums bekijken, verplaatsen en verwijderen.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!