ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Photoshop: maskers en nauwkeurige selecties

Bij veel beginnende Photoshop-gebruikers roept de term ‘maskers’ meteen koudwatervrees op. Onbekend maakt onbemind, en dat is onterecht. Maskers zijn immers reuze handig om nauwkeurige selecties te maken en vast te houden. En wanneer u eenmaal de smaak te pakken hebt, kunt u nooit meer zonder!

Dit artikel bestaat uit meerdere pagina’s:

- Portret op Times Square (huidige pagina)

- Muur met aanpassingslagen

- Snelmaskers

- Haarfijn maskeren

- Rode charme

- Collage met overvloei-effect

- Diepblauwe lucht

- Grillig kader

Portret op Times Square

Stap 1

Een masker is het tegenovergestelde van een selectie. Dat is ook precies de reden dat u maskers kunt gebruiken om selecties te maken. Spreken we in raadsels? Bijgaand voorbeeld zal veel duidelijk maken. Selecteer met de Veelhoeklasso het reclamebord op Times Square. Negeer daarbij de lamp die voor het bord staat. Met slechts vier muisklikjes selecteert u de inhoud van dit bord.

©PXimport

Stap 2

Vervolgens maakt u van de achtergrondlaag een gewone laag. Open het palet Lagen, dubbelklik op de laag ‘Achtergrond’ en verander de naam in ‘Laag 0’. Daarna kiest u Laag / Laagmasker / Selectie verbergen (Hide Selection). In het palet Lagen ziet u een zwart masker verschijnen. Het principe is simpel: wat zwart is, wordt afgedekt en wat wit is, blijft zichtbaar. Met de tussenliggende 254 grijstinten kunt u de zichtbaarheid geleidelijk aanpassen. Zorg dat de voorgrond- en achtergrondkleur op de standaardinstellingen staan: wit en zwart.

©PXimport

Stap 3

Dan plakt u de afbeelding die in het afgedekte deel moet verschijnen op een nieuwe beeldlaag. U zorgt dat deze nieuwe laag onder de vorige komt te staan. Schaal en roteer deze geplakte afbeelding, zodat de inhoud netjes past in het gemaskerde deel van de bovenliggende laag. Dat schalen en roteren kunt u het beste tegelijk doen via de toetsencombinatie Ctrl+T. Positioneer het nieuwe plaatje netjes in het ‘gat’ dat door het masker is ontstaan.

©PXimport

Stap 4

De helderheid van de foto onder het masker stemt niet overeen met de nieuwe omgeving. Dat lost u op met de Niveaus (Levels) via Ctrl+L. Selecteer in het palet Lagen de onderste laag. In het venster Niveaus verschuift u bij de Uitvoerniveaus (het onderste schuifje) de witte regelaar naar links. Dan schildert u met wit op het masker waar de lamp tevoorschijn moet komen. Met zwart corrigeert u uitschieters. Gebruik de X-toets om snel te wisselen tussen wit en zwart. Zo werkt u de lamp weg uit het masker.

©PXimport

Muur met aanpassingslagen

Stap 1

Met behulp van aanpassingslagen kunt u binnen een minuut een futloze foto zoals deze meer pit geven. Ook het werken met aanpassingslagen is makkelijker dan u denkt. Gebruik de gewone Lasso om uit de losse pols de voorgrond te selecteren. Zet de optie Doezelaar (Feather) op 30 pixels.

©PXimport

Stap 2

Om een nieuwe aanpassingslaag te maken, klikt u in het palet Lagen op de zwart-witte bol. Kies in het menu voor Niveaus (Levels). Met de pijltjes in het histogram heldert u de selectie op. Sleep het witte driehoekje naar de voet van het histogram, zodat de voorgrond weer detaillering krijgt. Dankzij de doezelaar zijn nergens harde overgangen te zien. Bevestig met OK.

©PXimport

Stap 3

Wanneer u in het palet Lagen op het regelpaneel van de aanpassingslaag dubbelklikt, kunt u de instellingen veranderen. Het masker past u aan door met wit of zwart op deze laag te schilderen. Selecteer met de Lasso de lucht, doezel de selectie en verhoog via een nieuwe aanpassingslaag Niveaus het contrast. Zo werkt u de hele foto razendsnel bij.

©PXimport

Snelmaskers

Stap 1

Een Snelmasker is handig om selecties bij te punten. Zorg eerst dat de voorgrond- en achtergrondkleur in de standaardinstelling staan (zwart als voorgrond- en wit als achtergrondkleur) door op de D-toets te drukken. Vervolgens gebruikt u uw favoriete selectiegereedschappen om het object te selecteren dat vrij moet komen te staan.

©PXimport

Stap 2

Een perfecte selectie lukt vrijwel nooit ineens. Daarom klikt u op de knop Bewerken in Snelmaskermodus (Edit in Quick Mask Modus) of drukt u op de Q-toets. Alles wat buiten de selectie valt, wordt met een rood waas bedekt. Met een gewoon Penseel kunt u nu het masker verfijnen. Alles wat u zwart schildert, krijgt de rode maskerkleur. Waar u wit aanbrengt, verdwijnt het masker.

©PXimport

Stap 3

Door flink in te zoomen, voortdurend tussen wit en zwart te wisselen met de X-toets en verschillende penseelbreedtes te gebruiken, maakt u een uiterst nauwkeurig masker. Bent u klaar, dan klikt u opnieuw op Bewerken in Snelmaskermodus. De selectie van alles wat niet is gemaskerd kunt u nu kopiëren en op een andere achtergrond plakken.

©PXimport

Haarfijn maskeren

Stap 1

Als u iets of iemand heel precies uit de originele achtergrond wilt pellen, biedt de functie Extraheren geen soelaas. Hier vormen de letterlijk haarfijne details een flinke uitdaging. Dubbelklik in het palet Lagen op de achtergrondlaag en wijzig de naam in ‘Laag 0’. Open het palet Kanalen en zoek het kanaal met het meeste contrast. Daarvoor klikt u achtereenvolgens op het rode, groene en blauwe kanaal (de miniatuur, niet het oogje). Hier valt de keus op blauw. Klik met rechts op dit kanaal en selecteer Kanaal dupliceren (Duplicate Channel).

©PXimport

Stap 2

In het palet Lagen zijn de oogjes voor alle kanalen uitgeklikt, behalve het oogje voor het gedupliceerde kanaal. Klik op dit kanaal zodat het actief wordt. Vervolgens dient u een contrastrijke grijsafbeelding te maken. Met Ctrl+L roept u de Niveaus (Levels) op. Verschuif de pijltjes van de Invoerniveaus tot het detail van het kapsel zo zwart mogelijk is en de achtergrond zo wit mogelijk. Concentreer u volledig op het kapsel. Met het rechterpijltje regelt u de hoge lichten en met het linkerpijltje de schaduwen.

©PXimport

Stap 3

Gebruik vervolgens het Penseel om de binnenkant van de afgebeelde persoon zwart te schilderen. Dat gaat snel, omdat u de haarpuntjes zelf niet mag raken. Indien er nog storende objecten op de achtergrond staan die eveneens donker zijn, bedekt u die met wit. Gebruik daarbij een halfzachte penseelpunt. Op deze manier creëert u een zwart-witafbeelding. Daarna klikt u met de Ctrl-toets ingedrukt op het maskerkanaal (hier ’blauw-kopie’). Zodoende laadt u het wit van dit kanaal als een selectie.

©PXimport

Stap 4

Vervolgens klikt u op het samengestelde RGB-kanaal. Kies Laag / Laagmasker / Selectie verbergen (Hide Selection). Daarna kunt u onder deze laag een nieuwe achtergrond aanbrengen. Vaak bevatten de haarpuntjes namelijk toch nog een kleurzweem van de vorige achtergrond (in dit geval blauw). Om dit op te lossen, pakt u het penseel Kleur vervangen. Terwijl u de Alt-toets ingedrukt houdt, klikt u ergens op de kleur van het haar om die te selecteren. Strijk met dit intelligente penseel langs de haarpuntjes, zodat die alsnog de juiste kleur krijgen.

©PXimport

Rode charme

Stap 1

In de consumentenversie Photoshop Elements vindt u in de menu’s geen opdrachten om maskers te maken. Toch is dat ook hier mogelijk via een trucje, namelijk door een masker aan te brengen in een aanpassingslaag. Probeer voor deze techniek een foto te vinden waarbij een bepaald object zoals hier de kleur van de jurk fel contrasteert met de achtergrond. Als volgende stap opent u het palet Lagen.

©PXimport

Stap 2

Vervolgens klikt u in het palet Lagen op de zwart-witte bol. Officieel heet deze knop Aanpassingslaag maken (Create New Adjustment Layer). Als u op deze knop klikt en de muisknop ingedrukt houdt, verschijnen er verschillende soorten aanpassingslagen. Kies Kleurtoon/verzadiging (Hue/Saturation).

©PXimport

Stap 3

In het venster Kleurtoon/verzadiging vinkt u rechts onderaan de optie Vullen met kleur (Colorize) aan. Als u een grijsafbeelding van deze foto wilt maken, schuift u de regelaar Verzadiging helemaal naar links. Misschien houdt u meer van een blauwig grijs. In dat geval zoekt u eerst met de regelaar Kleurtoon (Hue) naar de juiste tint. Daarna past u de Verzadiging (Saturation) aan.

©PXimport

Stap 4

Vervolgens kiest u een halfzacht Penseel en stelt u zwart als voorgrondkleur in. Daarmee schildert u een masker op de bovenste laag. Op de plaatsen waar u schildert, wordt het effect van deze aanpassingslaag tenietgedaan. Eventuele uitschieters corrigeert u met wit. Omdat het om een aanpassingslaag gaat, kunt u de kleurcorrectie van de bovenste laag blijven wijzigen. U hoeft alleen maar te dubbelklikken op het regelpaneeltje van de bovenste laag in het palet Lagen.

©PXimport

Collage met overvloei-effect

Stap 1

Maskers zijn ideaal om collages te maken van verschillende afbeeldingen. Het belangrijkste voordeel van maskers is dat ze non-destructief zijn. U kunt deze drie afbeeldingen in elkaar laten vloeien zonder dat er ook maar één pixeltje van de individuele foto’s verdwijnt. U kunt dus altijd naar de oorspronkelijke plaatjes terug.

©PXimport

Stap 2

Nadat u de drie foto’s hebt geopend, neemt u een nieuwe lege afbeelding met een witte achtergrond. Daarop plakt u de eerste foto. Met Ctrl+T schaalt u die tot de gewenste grootte. Klik in de optiebalk op het ‘kettinkje’ zodat de breedte/hoogteverhouding gehandhaafd blijft. Vervolgens kopieert u de tweede foto en plakt u die over de vorige.

©PXimport

Stap 3

Klik in het palet Lagen op de bovenste laag en dan op de knop Laagmasker toevoegen. Naast de betreffende laag verschijnt een maskerlaag. Schilder met een breed zacht Penseel over het deel dat moet verdwijnen. Plak dan de derde foto en herhaal deze bewerking. Door de Dekking van het penseel in te stellen op 50 of 60%, krijgt u een heel geleidelijke overgang.

©PXimport

Diepblauwe lucht

Stap 1

Het probleem bij deze foto is de uitgebeten, overbelichte lucht rechtsboven. Natuurlijk kunt u een andere lucht inplakken. Hoewel dit plakwerk volgens dezelfde techniek verloopt, gebruiken we toch een andere oplossing. Selecteer de lucht met het gereedschap Toverstaf. Zet de Tolerantie op 30 en breid de selectie uit met de Shift-toets.

©PXimport

Stap 2

Terwijl de selectie actief is, klikt u in het palet Lagen op de knop Laagmasker toevoegen. Hierdoor worden de voorgrond en skyline gemaskerd. Voeg een nieuwe lege laag toe en zet die bovenaan. Selecteer daarna het gereedschap Verloop met donkerblauw als voorgrond- en lichtblauw als achtergrondkleur. Klik met het gereedschap bovenaan de foto en sleep naar beneden. Laat de muisknop los; een vloeiend blauw verloop verschijnt.

©PXimport

Stap 3

Sleep het masker dat naast de onderste laag staat naar de bovenste laag. Nu is de lucht onrealistisch staalblauw. Ga dus opnieuw naar het palet Lagen en verander de Overvloeimodus van deze laag van Normaal in Vermenigvuldigen. Vindt u het effect toch nog te sterk, dan kunt u de Dekking van de bovenste laag verminderen.

©PXimport

Grillig kader

Stap 1

Om een grillig gevormd kader voor uw foto te creëren, kunt u het beste eveneens gebruik van een masker maken. Kopieer de foto en plak deze op een witte achtergrondlaag. Vervolgens gebruikt u de gewone Lasso om een ruwe selectie te maken. U kunt de selectie eventueel nog met de lasso uitbreiden door de Shift-toets in te drukken. Om de selectie te laten inkrimpen, combineert u de lasso met de Alt-toets.

©PXimport

Stap 2

Vervolgens opent u het palet Lagen. Onderaan dit palet staat de knop Laagmasker toevoegen (Add Vector Mask). Hierdoor verschijnt er in het palet Lagen naast de miniatuur van de bovenste laag een laagmasker. De rand die u daarnet hebt geselecteerd, verschijnt als een zwarte omkadering. Maak deze rand zachter met Filter / Vervagen / Gaussiaans vervagen (Gaussian Blur).

©PXimport

Stap 3

De sierlijst wordt gevormd door het masker. U kunt bovendien filters loslaten op dit masker. Klik in het palet Lagen op het masker (dus niet op de miniatuur van de foto). Daarna gaat u naar de filters. Kies er eentje uit de set Artistiek of Penseelstreek. In dit voorbeeld gebruiken we Sproeilijn (Spatter). Dankzij het grote voorvertoningsvenster kunt u het effect van tevoren beoordelen terwijl u met de schuifregelaars in de weer bent. Wanneer u tevreden bent, klikt u op OK.

©PXimport

Stap 4

Bijkomend voordeel van zo’n masker is dat u vanaf dat moment ook probleemloos andere foto’s achter de zojuist gemaakte lijst kunt slepen. Plak de nieuwe foto boven op de vorige en sleep in het palet Lagen het masker van de middelste naar de bovenste laag. Vink het oogje voor de middelste laag weg, en klaar!

©PXimport

▼ Volgende artikel
Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade
© MG | ID.nl
Huis

Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Microsoft vraagt in Windows 11 standaard om een Microsoft-account.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 11 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt iedere accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Klik op het onderdeel Wachtwoord om een wachtwoord toe te voegen aan je account.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?
© AK | ID.nl
Huis

Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

In dit artikel lees je:

☠️ Wat doomscrolling is ☠️ Waarom je maar blijft scrollen ☠️ Hoe je weet of jij een doomscroller bent ☠️ Wat je tegen doomscrollen kunt doen

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.

📵 Verveel je je zonder smartphone?

📘 Door een boek kun je urenlang scrollen!