Hoeveel opslag je ook hebt, er komt een moment dat alle gigabytes gevuld zijn en je toe bent aan meer opslag. Er zijn gelukkig verschillende manieren om opslag toe te voegen aan je desktop of laptop.Wij gaan in dit artikel door alle opties heen en geven je een idee van de te verwachten prestaties.

Er wordt weleens gezegd dat het enige moment waarop je genoeg opslag hebt op een pc of notebook, het moment is dat je hem net hebt uitgepakt. Dit is natuurlijk enigszins overdreven, maar onze opslaghonger lijkt niet te stillen. Dat komt onder andere doordat bestanden steeds groter worden. Een paar jaar geleden waren we nog tevreden met een divx van een film in dvd-kwaliteit met een bestandsomvang van 1 gigabyte.

Tegenwoordig willen we HD-films en is een bestandsomvang van 10 gigabyte voor een film in 1080p gebruikelijk. Ook qua fotografie maken we steeds meer en steeds grotere foto's die we natuurlijk wel ergens willen opslaan. In het geval van dierbare foto's willen we die zelfs tweemaal opslaan, omdat we uiteraard niet zonder back-up kunnen.

I: Algemeen

Prijs van geheugen

In een desktopcomputer is het gelukkig eenvoudig om een extra harde schijf in te bouwen, waarna je weer naar hartenlust kunt downloaden. Voor zo'n 65 euro heb je een terabyte extra ruimte en 2 TB is er al vanaf 90 euro. Per gigabyte niet heel duur, maar vooral voor 1 TB wellicht nog iets duurder dan gehoopt. In 2011 waren harde schijven namelijk nóg goedkoper en was een terabyte verkrijgbaar voor zo'n 45 euro. Helaas hebben overstromingen in Thailand er in de tweede helft van 2011 voor gezorgd dat fabrieken waar harde schijven gemaakt worden, niet bruikbaar waren. De prijzen van harde schijven stegen toen explosief. Inmiddels zijn ze gelukkig weer flink lager geworden.

Zo laag als begin 2011 of zelfs lager zullen de prijzen voorlopig vermoedelijk niet worden. Dat komt omdat er begin 2011 meer aanbieders op de schijven-markt waren. Zo was Samsung er bijvoorbeeld nog actief, en bood dit merk schijven tegen erg scherpe prijzen aan. Samsung richt zich tegenwoordig op SSD's, de harde schijven-divisie is overgenomen door Seagate. Een andere fabrikant die in 2011 nog actief was, Hitachi, is gedeeltelijk overgenomen door Western Digital en voor een ander gedeelte door Toshiba.

Momenteel zijn er hierdoor maar drie fabrikanten van harde schijven over: Western Digital, Seagate en Toshiba. Van deze drie fabrikanten heeft Toshiba het kleinste aanbod en de markt wordt eigenlijk verdeeld tussen Seagate en Western Digital. In een markt met zo weinig aanbieders wordt over het algemeen niet sterk op prijs geconcurreerd.

Toch keuze in geheugen

Dat er weinig aanbieders zijn, betekent niet dat er niets te kiezen is. Door de fabrikanten worden harde schijven gemaakt die duidelijk van elkaar verschillen. Er is immers al jarenlang de keuze tussen energiezuinig, normaal en snel. Bij Western Digital is die onderverdeling momenteel het duidelijkst met de reeksen Caviar Green, Caviar Blue en Caviar Black.

Seagate had in zijn vorige generatie schijven ook een dergelijke onderverdeling met Barracuda XT als snelle schijven en Barracuda Green als energiezuinige schijven. Tegenwoordig maakt Seagate geen onderscheid meer tussen categorieën, alle consumentenschijven worden als één serie aangeboden. De fabrikant stelt dat alle schijven tegenwoordig zo energiezuinig zijn, dat een aparte energiezuinige reeks niet langer noodzakelijk is. We zullen op basis van de testresultaten bepalen of Seagate hier gelijk in heeft. Ook op het gebied van 2,5inch-schijven zien we energiezuinige, normale en snelle schijven.

©PXimport

Western Digital maakt nog altijd duidelijk te onderscheiden series gericht op laag energieverbruik of prestaties.

Energie of prestaties?

Het grootste verschil tussen energiezuinige schijven en schijven die zich op prestaties richten, is nog altijd het toerental. Energiezuinige schijven draaien op 5400 of 5900 rpm terwijl snelle schijven op 7200 rpm draaien. Daarnaast spelen de hoeveelheid cachegeheugen en de opbouw van de schijf een rol in de uiteindelijke prestaties van een harde schijf.

Een harde schijf bestaat doorgaans uit meerdere schijven. Zo kan een 4TB-schijf opgebouwd zijn uit vier schijven van 1 TB, maar ook uit vijf schijven van 800 GB. Dit heeft invloed op de snelheid. Maakt een fabrikant nog een duidelijk onderscheid, dan kunnen we stellen dat energiezuinige schijven uitermate geschikt zijn als tweede schijf om data op te slaan, voor een NAS of voor een systeem dat zo stil mogelijk moet zijn. Ga je een schijf gebruiken om het besturingssysteem op te installeren, dan zouden wij een zo snel mogelijk exemplaar kiezen.

SSD als opvolger van harde schijf

Een ontwikkeling waar we niet omheen kunnen zijn de SSD's. SSD staat voor solid state drive. Dit opslagmedium bevat, in tegenstelling tot een harde schijf, geen bewegende onderdelen. In plaats daarvan bevat een SSD een printplaat met daarop een aantal chips die zorgen voor de opslag en verwerking van de gegevens.

Het grootste voordeel van een SSD is dat de toegangstijden kleiner en de doorvoersnelheden hoger zijn dan bij een harde schijf. Hierdoor voelt een systeem met een SSD veel vlotter en responsiever aan dan een systeem met enkel een normale harde schijf.

Een SSD is een prima upgrade, is zowel in desktop als notebook simpel te installeren en geeft een direct voelbare verbetering. Ook als je een wat oudere pc hebt met bijvoorbeeld een Core 2 Duo-processor en 4 GB geheugen is een SSD een prima upgrade. We hebben in Computer!Totaal nummer 6 2013 uitgebreid SSD's getest.

©PXimport

Een SSD is een ideale upgrade om je pc sneller te maken.

SATA-standaarden

Een harde schijf of SSD sluit je in een desktop-pc aan door middel van een SATA-poort. Courante pc's bevatten de derde generatie SATA, die wij in Computer!Totaal SATA 6 Gbit/s noemen. Deze derde generatie wordt ook wel SATA 600 of SATA III genoemd. De eerdere generaties waren SATA 1,5 Gbit/s (SATA 150 of SATA I) en SATA 3 Gbit/s (SATA 300 of SATA II).

In gebruik maakt het niets uit welke SATA-versie je systeem gebruikt, want de fysieke aansluiting en aansluitkabels zijn bij alle versies hetzelfde. Uiteraard zitten er wel verschillen in snelheid tussen de drie versies van SATA. Voor moderne SSD's heb je SATA 6 Gbit/s nodig om alle snelheid eruit te krijgen. Voor harde schijven is SATA 3 Gbit/s al snel genoeg.

Kies de juiste SATA-poort

Veel moederborden bieden naast de SATA-poorten die verzorgd worden door de chipset van Intel of AMD, nog extra SATA-poorten aan die verzorgd worden door een aanvullende chip. Deze zijn vaak te herkennen aan een andere kleur plastic van de connector.

Bij wat oudere moederborden was deze extra chip behalve voor het toevoegen van meer poorten, ook een marketingtrucje wat betreft de snelheid. De SATA-controller in de chipset zelf voldeed dan aan SATA 3 Gbit/s terwijl de extra SATA-controller voldeed aan SATA 6 Gbit/s. In de praktijk blijken dergelijke extra chips altijd langzamer te zijn dan de SATA-poorten die door de chipset zelf worden aangeboden, zelfs als ze theoretisch van een snellere standaard gebruikmaken. Dat geldt ook voor extra poorten die je toevoegt door middel van een PCI-E-insteekkaart.

Dit verhaal geldt grotendeels wel alleen voor een SSD. Bij een gebrek aan SATA-poorten raden we dan ook aan om in ieder geval de SSD aan te sluiten op een SATA-poort van de chipset zelf. Biedt de chipset van Intel of AMD zowel SATA 3 Gbit/s- als SATA 6GBit/s-poorten, dan kies je uiteraard voor de 6Gbit/s-variant. Voor langzamere apparaten als dvd-branders en dus zelfs harde schijven zijn Sata 3 Gbit/s-poorten snel genoeg.

De toekomst: SATA Express en NGFF

SSD's lopen inmiddels tegen de limieten van SATA 6 Gbit/s aan en veel sneller dan de snelste SSD's van dit moment is op deze interface niet mogelijk. Gebaseerd op het verleden zou je wellicht verwachten dat de opvolger SATA 12 Gbit/s wordt (SATA 1200). In de praktijk is echter gebleken dat een snelheid van 12 Gbit/s de controller zo complex zou maken dat hij te duur zou worden. De oplossing voor een snellere SATA-standaard wordt daarom gezocht in PCI Express, dat goedkoper te implementeren is.

De op PCI Express gebaseerde standaard wordt SATA Express genoemd. SATA Express komt in twee snelheidsvarianten, afhankelijk van hoeveel PCI-E-lanes gebruikt worden: 8 Gbit/s en 16 Gbit/s. Omdat SATA Express gebaseerd is op PCI Express, is een nieuwe aansluiting en bekabeling noodzakelijk.

Omdat de standaard toch onder de noemer SATA op de markt komt, is de connector wel zo ontworpen dat normale SATA-apparaten eventueel ook kunnen worden aangesloten. Voor die oudere apparaten wordt dan gebruikgemaakt van het normale SATA-protocol. Afgaande op wat tot nu toe bekend gemaakt is, kan je op een SATA Express-controller één SATA Express-apparaat of twee SATA 6 Gbit/s-apparaten aansluiten. Helaas is er tegelijkertijd ook een aansluiting ontwikkeld waarop juist geen oudere SATA-apparatuur kan worden aangesloten. Het is dus afwachten of het in de praktijk echt mogelijk wordt om oude SATA-apparatuur ook op de nieuwe SATA Express-poort aan te sluiten.

©PXimport

De SATA Express-aansluiting accepteert ook traditionele SATA-poorten.

De nieuwe SATA Express-standaard is nog niet voltooid en zit momenteel nog in de goedkeuringsfase. De standaard wordt waarschijnlijk pas eind 2013 definitief vastgesteld. De eerste producten verwachten we dan ook pas ergens in 2014, voorlopig zullen we het dus met SATA 6 Gbit/s moeten doen. Intel voegt op zijn vroegst tegelijkertijd met de introductie van Broadwell (de opvolger van het onlangs geïntroduceerde Haswell) SATA Express toe aan zijn chipsets.

Parallel aan SATA Expres is er echter ook gewerkt aan een op PCI Express gebaseerde opvolger voor mSATA-SSD's onder de naam Next Generation Form Factor (NGFF). Naast PCI Express ondersteunt NGFF ook het SATA-protocol via dezelfde aansluiting. Hierdoor kunnen ook in notebooks waarin geen 2,5inch-schijven passen, in de toekomst snelle SSD's in kaartvorm gebruikt worden. NGFF is al een uitgewerkte standaard en SSD's in dit formaat zijn aangekondigd. Er zijn zelfs als moederborden van ASUS die het ondersteunen, dus wellicht maakt NGFF voor SSD's SATA Express nu al overbodig.

©PXimport

NGFF of M.2 is een SSD in kaartvorm die middels PCI Express erg hoge snelheden mogelijk maakt.

NAS: controleer de compatibiliteit

Uiteraard past iedere 3,5inch-schijf in iedere NAS, maar het is toch niet zo'n goed idee om zomaar een schijf te kopen en die in een NAS in te bouwen. Gelukkig testen de meeste NAS-fabrikanten voortdurend nieuwe harde schijven in combinatie met hun NAS-behuizingen en hebben ze daarom lijsten beschikbaar met welke schijven gegarandeerd werken. We hebben voor de bekendste NAS-fabrikanten de lijsten voor je opgezocht, uiteraard bieden ook andere fabrikanten dergelijke lijsten aan.

Synology

QNAP

NETGEAR

Iomega

Thecus

©PXimport

Schaf nooit een harde schijf voor je NAS aan zonder te controleren of deze compatibel is.

Externe opslag

Een externe schijf kan hetzelfde doel hebben als een interne harde schijf en je kunt hem simpelweg gebruiken om je opslagcapaciteit te vergroten. Nog niet eens zo heel lang geleden was het echter geen pretje om te werken met bestanden die op een externe harde schijf stonden, omdat usb 2.0 voelbaar te langzaam was.

Usb 3.0 is in de praktijk gelukkig wel snel genoeg om vanaf te werken. Het is bijvoorbeeld prima mogelijk om video's of foto's die op een usb3.0-schijf staan te bewerken. Het afspelen of bekijken van bestanden was voor usb 2.0 meestal al geen probleem. Een externe schijf is dan ook prima te gebruiken om eigen bestanden als foto's, video's en documenten op te slaan, te bewerken en te bekijken. Programma's installeren zouden we echter niet doen op een usb-schijf, daar is een via SATA aangesloten schijf geschikter voor.

©PXimport

Dankzij usb 3.0 zijn externe schijven snel genoeg voor de meeste doeleinden.

Net als bij interne harde schijven, zijn externe schijven beschikbaar in 2,5 of 3,5 inch. Externe schijven van 3,5 inch hebben als voordeel dat ze sneller zijn, in grotere capaciteiten beschikbaar zijn en daarbij qua gigabyte veel goedkoper zijn. Nadelen zijn er natuurlijk ook. Zo zijn de behuizingen fysiek veel groter en kan een 3,5inch-schijf niet vanuit een usb-poort gevoed worden. Er is bij een 3,5inch-schijf dus altijd een externe netspanningsadapter nodig. Dit maakt 3,5inch-schijven onhandiger om mee te nemen. Bovendien zijn 3,5inch-schijven kwetsbaarder tijdens beweging dan 2,5inch-schijven.

Ze zijn dan ook vooral geschikt voor thuisgebruik op het bureau om bestanden of een back-up op te slaan. Voor onderweg of voor het meenemen van bestanden is een 2,5inch-exemplaar veel geschikter. Deze kunnen worden gevoed vanuit de usb-poort en zijn veel beter bestand tegen schokken. Het grootste nadeel is dat de maximale capaciteit lager is en ze per gigabyte duurder zijn.

Koop alleen usb 3.0

Usb 3.0 is al een lange tijd op de markt, maar lange tijd werden nog niet alle nieuwe pc's en notebooks met usb 3.0 uitgerust. Inmiddels is dit wel het geval, koop dus geen usb2.0-schijf meer. Ook als je nog geen pc of notebook met usb 3.0 hebt, is het met het oog op de toekomst altijd verstandiger om een usb3.0-schijf te kiezen. Zeker omdat het prijsverschil tussen usb2.0- en usb3.0-schijven (dat een jaar geleden nog bestond) inmiddels verdwenen is. Het scheelt hooguit een paar euro als je toevallig nog een usb2.0-schijf kunt vinden.

Usb3.0-poorten zijn officieel te herkennen aan een blauwe kunststof binnenkern. Nu usb 3.0 gemeengoed is, stappen steeds meer fabrikanten hiervan af en zien we steeds vaker weer zwarte usb3.0-poorten. In 2014 komt er waarschijnlijk een nieuwe generatie usb op de markt onder de naam usb 3.5, die volledig backwards compatibel is met usb 3.0 en 2.0. De theoretische doorvoersnelheid van deze nieuwe standaard zou 10 Gbit/s zijn, waar dit bij usb 3.0 nog 5 Gbit/s is.

©PXimport

Een pc zonder usb 3.0 kan je upgraden met een PCI-E-insteekkaart.

Data-degradatie

Van diskettes was bekend dat het medium niet bijzonder robuust was, ze gingen ook tijdens normaal gebruik regelmatig stuk. Over cd's en dvd's werd ons voorgespiegeld dat de media data wel langdurig vast konden houden. Wie echter in het verleden een back-up gemaakt heeft op een cd of dvd, heeft misschien in de praktijk ook ervaren dat optische media niet altijd even betrouwbaar zijn en de schijf niet meer in te lezen is. Alleen als je optische schijven vanaf het branden donker bewaart, wordt min of meer gegarandeerd dat de data behouden blijft. Bij ieder opslagmedium geldt echter dat het niet zo'n goed idee is om ervan uit te gaan dat de data na het archiveren lang goed blijft.

In de praktijk is het slim om data minimaal iedere vijf jaar naar een vers medium te kopiëren. Aan de ene kant voorkom je hiermee dat je een opslagmedium niet meer kunt inlezen omdat het simpelweg technisch achterhaald is. Want ook al zou de data op een diskette nog intact zijn, wie heeft er vandaag de dag nog een diskettestation? Aan de andere kant vang je hiermee het natuurlijke verlies van data op. Bij optische media vervalt bijvoorbeeld de laag waarin de recorder de data heeft gebrand, en bij harde schijven wordt het magnetische veld dat de data opslaat na verloop van tijd zwakker.

Mocht je dus een back-upstrategie gebruiken waarin je schijven opbergt na het vol zetten, dan dien je rekening te houden met de data-degradatie. Van echt belangrijke data maak je het liefst twee back-ups die je op verschillende plaatsen bewaart en waar je iedere drie of vijf jaar een verse kopie van maakt op een nieuw medium. Dit kost wellicht moeite, maar dit weegt waarschijnlijk niet op tegen het verlies van bijvoorbeeld dierbare foto's. Echt dierbare bestanden kan je - naast een back-up op een niet aangesloten opslagmedium - natuurlijk ook opslaan op een clouddienst of NAS.

SSD als back-up-medium?

Een SSD is ontworpen om vlot te werken en voldoet dan ook prima als schijf om vanaf te werken. Daar komt bij dat een SSD geen mechanische onderdelen bevat en dus goed tegen schokken kan. Het lijkt dus wellicht handig om een archief van bijvoorbeeld foto's op een SSD te bewaren omdat dit minder kwetsbaar lijkt dan een harde schijf.

Dat is echter geen goed idee. De data op de SSD wordt bewaard middels een elektrische lading in de flashchips die na verloop van tijd steeds zwakker wordt. SSD-fabrikanten doen vrijwel nooit een opgave van de databewaartijd, maar langer dan een jaar zal het niet zijn. Daar komt bij dat als de SSD wordt gebruikt, de datacellen slijten en spanning nog korter kunnen vasthouden.

Zolang je jouw computer regelmatig gebruikt en de SSD 'verse' spanning krijgt is er overigens niets aan de hand. Als bootschijf is een SSD dan ook uitermate geschikt. Datzelfde geldt overigens voor flashproducten als usb-sticks of SD-kaartjes. Voor langdurige opslag zonder gebruik is een harde schijf een beter medium, dat echter ook niet gegarandeerd data vasthoudt.

©PXimport

Een SSD is door afwezigheid van bewegende delen niet gevoelig voor stoten, maar is toch geen goed back-upmedium.

Natuurlijk is het belangrijk hoe een keuken eruitziet, maar het draait vooral om hoe je hem gebruikt. Een goede keuken sluit aan op jouw manier van koken en leven, met een logische indeling en keuzes die het dagelijks gebruik makkelijker maken. In dit artikel laten we zien hoe je stap voor stap tot een ontwerp komt dat echt bij je past – van de eerste schetsen tot het kiezen van werkbladen, apparatuur en grepen.

Begin bij de ruimte en je gewoontes

Voordat je nadenkt over frontjes en kleuren voor je nieuwe keuken, kijk je naar de ruimte die je hebt. Is het een dichte keuken of is hij open en loopt hij naadloos door in je woonkamer? Hoeveel wandlengte is beschikbaar? Waar zitten de ramen, deuren en aansluitpunten? Het helpt om de plattegrond van je keuken op schaal te tekenen. Nog beter: gebruik een digitale tool waarmee je je ontwerp meteen in 3D ziet (zie kader verderop).

Daarna kijk je naar je eigen kookgedrag. Sta je vaak uitgebreid te koken of wil je vooral snel en makkelijk eten kunnen maken? Heb je veel spullen die opgeborgen moeten worden of houd je het graag minimalistisch? De antwoorden op die vragen bepalen welke indeling het best werkt: een rechte wandopstelling, een hoek, een U-vorm of juist een kookeiland.

Let bij het indelen op de zogeheten werkdriehoek. Daarmee bedoelen we de afstand tussen kookplaat, spoelbak en koelkast. Die drie punten vormen samen het hart van je keuken. Hoe dichter deze drie bij elkaar liggen, hoe makkelijker en sneller je werkt. Je hoeft minder heen en weer te lopen en hebt alles onder handbereik.

De ideale werkhoogte

De ideale hoogte van een aanrecht hangt af van je lichaamslengte. Werk je te laag, dan moet je steeds voorover buigen. Werk je te hoog, dan gaan je schouders omhoog. Beide zijn vermoeiend. Daarom loont het om bij het samenstellen van je keuken stil te staan bij de juiste werkhoogte. Een handig uitgangspunt: als je rechtop staat met je armen gebogen in een hoek van 90 graden, dan ligt het werkblad ongeveer 10 tot 15 cm onder je ellebogen. Hieronder zie je een indicatie op basis van je lengte.

Let op: dit zijn richtlijnen. De beste hoogte bepaal je uiteindelijk door zelf even te testen wat prettig voelt – bijvoorbeeld op een instelbaar werkblad of in een showroom met verschillende hoogtes.

Hoeveel opbergruimte heb je nodig?

Gebruik je vaak pannen of bakvormen, dan heb je meer aan een paar brede lades dan aan een kast met planken. Je ziet in één oogopslag wat waar ligt, en je hoeft niet op je knieën om achter in het kastje iets te zoeken. Dat werkt net wat makkelijker – zeker als je dagelijks kookt. Zorg ook dat je je spullen straks logisch kunt verdelen. Het is handig om keukengerei bij de kookplaat op te bergen, schoonmaakspullen onder de spoelbak, en om je voorraad in een hoge kast of ladeblok te bewaren.

Nog iets om bij je ontwerp rekening mee te houden: laat voldoende ruimte over om kastdeuren te openen zonder dat ze elkaar raken. Ook is het prettig om rond het fornuis en de spoelbak minstens 90 centimeter loopruimte te hebben.

©Phurichai

Materialen en stijl: meer dan alleen smaak

Frontjes bepalen in grote mate de uitstraling van je keuken, maar het materiaal zegt ook iets over onderhoud en levensduur. Een gelakte keuken ziet er strak uit, maar is gevoeliger voor krassen en vingerafdrukken. Hout voelt warm aan, maar vraagt meer onderhoud. Kunststof of melamine is onderhoudsvriendelijk en budgetvriendelijk, maar minder duurzaam op de lange termijn.

Voor het werkblad is het goed om verder te kijken dan alleen uiterlijk. Composiet is sterk en makkelijk schoon te houden. Keramiek kan tegen hitte, maar is gevoelig voor harde klappen. Marmer en graniet hebben een unieke uitstraling, maar vereisen regelmatig onderhoud. Houd bij je keuze rekening met hoe je de keuken gebruikt en hoeveel tijd je aan schoonmaak en onderhoud wilt besteden.

Ook de grepen spelen een rol. Een greeploze keuken oogt strak, maar kan onpraktisch zijn als je snel iets wilt pakken. Met zichtbare grepen maak je het jezelf makkelijker – en kies je meteen een detail dat stijl en karakter toevoegt.

©Анастасия Купавц

Apparaten kiezen die bij je passen

Een keuken zonder apparatuur bestaat niet, maar de vraag is welke apparaten je nodig hebt – en hoe je ze slim plaatst. Veel mensen kiezen tegenwoordig voor een inductiekookplaat. Die werkt snel, is energiezuinig en makkelijk schoon te maken. Let wel op de aansluiting: sommige modellen werken op een gewoon stopcontact, maar krachtigere platen hebben een aparte 3-fasengroep nodig in de meterkast.

Belangrijker dan het type is de vraag hoeveel kookzones je nodig hebt. Kook je vaak met meerdere pannen tegelijk? Dan is een brede plaat met vijf of zelfs zes zones handig. Sta je meestal alleen eenpansgerechten te maken, dan volstaat een compactere uitvoering.

Bedenk of je een losse oven wilt, een combi-oven of een stoomoven. Denk na over het formaat en de plaatsing van je koelkast: vrijstaand of inbouw, met vriesvak of zonder. En vergeet de afzuiging niet. In een open keuken werkt een plafondunit of geïntegreerde afzuiging in het kookplaatblad vaak beter dan een klassieke afzuigkap aan de muur.

Bij de plaatsing geldt: apparaten die je vaak gebruikt, moeten makkelijk bereikbaar zijn. Een oven op ooghoogte voorkomt bukken. De vaatwasser naast de spoelbak scheelt heen en weer lopen. Kies je voor een Quooker of een losse kokendwaterkraan? Denk dan ook aan de benodigde ruimte voor het reservoir.

Van ontwerp naar uitvoering

Ben je tevreden met je ontwerp? Neem dan de tijd om alles nog één keer kritisch door te lopen. Kloppen de looproutes? Heb je voldoende werkruimte tussen kookplaat en spoelbak? Zit de oven op een prettige hoogte? Zijn alle opbergruimtes logisch ingedeeld? Kijk ook naar de plaats van je aansluitpunten: water, stroom en afzuiging moeten aansluiten op wat je hebt gepland.

Heb je je keuken in een 3D-tool ontworpen? Dan kun je die visualisatie gebruiken om een afspraak te maken met een adviseur of keukenwinkel. Samen kijk je dan of je ontwerp technisch haalbaar is en welke materialen en apparaten beschikbaar zijn. Pas als alles klopt – van de maatvoering tot de afwerking – is het tijd om je keuken echt te gaan bestellen.

Met een adviesprijs van 849 euro is de Nothing Phone (3) het duurste toestel dat dit jonge merk tot op heden heeft uitgebracht. Zelf presenteert Nothing dit model als een heus vlaggenschip, maar uit onze ervaring blijkt dat deze smartphone dat niveau niet helemaal haalt.

De Nothing Phone (3) voelt met zijn aluminium frame en matte afwerking degelijk aan, maar de glanzende transparante achterkant is wel besmettelijk voor vingerafdrukken. De telefoon heeft vier knoppen, inclusief de Essential Key van de Phone (3a) voor screenshots en spraaknotities. Qua ontwerp haal je de meest unieke smartphone van dit moment in huis. Nothing zet hoog in op esthetiek en verheft de doorgaans saaie achterkant tot een waar kunstwerk. Net als bij andere Nothing-toestellen is die tevens functioneel; zo is er onder meer een rode stip die oplicht zodra je gaat filmen.

De meest controversiële verandering is het verdwijnen van de kenmerkende Glyph-strips. Die zijn voor de gelegenheid vervangen door de Glyph Matrix, een klein monochroom schermpje rechtsboven op de achterzijde van het toestel. Dat matrixdisplay biedt meer functionaliteit dan de ledstrips op de voorgangers, zoals notificaties en spelletjes, maar mist de unieke uitstraling van de Glyphs op zijn voorganger. Vooralsnog zien we alleen potentie in dat extra schermpje. Ontwikkelaars moeten nog aan de bak met nuttige functies en games, want tot op heden is de functionaliteit dusdanig beperkt dat je het onderdeel alleen voor meldingen kunt gebruiken.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

De Essential Key zit onder de powerknop.

Op zich een prima scherm

Het scherm is redelijk op vlaggenschip-niveau. Het toestel heeft een oleddisplay van 6,67 inch met een hoge resolutie en een verversingssnelheid van 120 Hz. De (piek)helderheid is hoog genoeg voor gebruik in de zon, terwijl de kleurweergave zowel nauwkeurig als levendig is. Verder is er support voor HDR10+- en Ultra HDR-content. Helaas mist het scherm LTPO-technologie. Dat betekent dat de verversingssnelheid niet lager dan 30 Hz zakt bij statische content. In de praktijk kan dat de batterijduur negatief beïnvloeden.

De Nothing Phone 3 is de eerste telefoon die de Snapdragon 8s Gen 4-processor gebruikt. De chipset presteert vergelijkbaar met de Snapdragon 8 Gen 3, met lichte grafische verbeteringen en een hogere topsnelheid. Hoewel het toestel in dagelijks gebruik vlot aanvoelt en visueel intensieve games prima aankan, blijft de 8s Gen 4 in rauwe prestaties achter bij de nieuwste échte vlaggenschip-processors, zoals de Snapdragon 8 Elite. Potentiële kopers betwisten daarom of de Phone (3) 'flagship material' is of niet – maar bij normaal gebruik merk je geen vertragingen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Voorbeeld van een Glyph Matrix-functie: het batterijniveau.

©Wesley Akkerman

Voorbeeld van een Glyph Matrix-functie: de tijd.

Warmteontwikkeling

Wat ook opvalt, is de warmteontwikkeling tijdens het gebruik. Het toestel kan namelijk flink opwarmen tijdens het uitvoeren van zwaardere taken, zoals bij het gamen. Dan kun je de telefoon bijna niet meer comfortabel vasthouden. Helaas een typisch Qualcomm-euvel dat we vaker tegenkomen. Verder is het zo dat de smartphone met een totaal vermogen van 5150 mAh qua accu ook wat achterloopt op zijn rivalen. Bij intensief gebruik moet je de telefoon soms eerder opladen dan je zou hopen. Bij normaal gebruik kom je er echter de dag wel mee door.

De Nothing Phone (3) draait op Nothing OS 3.5, gebaseerd op Android 15, en biedt een vloeiende, strakke interface met fijne, aanpasbare elementen en opvallende widgets. Net zoals op de Nothing Phone (3a) kom je ook hier de Essential Space tegen, een aparte sectie die screenshots opslaat en AI gebruikt om belangrijke informatie te extraheren en te organiseren, inclusief transcripties van spraakmemo's. Dat laatste gaat verrassend goed, met hier en daar een enkele typefout. Zo'n memo maak je snel aan door bijvoorbeeld de Essential Key ingedrukt te houden.

0,6x

1x

2x

Minder functies, maar wel uniek

Hoewel Nothing OS minder functies heeft dan sommige andere Android-skins, is het vrij van bloatware (erg belangrijk!) en legt het systeem de nadruk op een minimalistische, monochrome esthetiek. Dat maakt de software-omgeving daadwerkelijk anders dan je elders aantreft. Nothing belooft daarnaast vijf Android-upgrades en zeven jaar lang beveiligingspatches. Dat is een uitstekende score, meer dan gemiddeld, maar Nothing staat helaas niet bekend om de snelle uitrol van nieuwe softwareversies. Houd dus wat rekening met vertragingen op dat gebied.

Dat bewijst bijvoorbeeld de uitrol van Android 16. Die versie is reeds beschikbaar, maar de Nothing Phone 3 wordt geleverd met Android 15. Nu is het tegelijkertijd zo dat versie 16 echt nog maar net uit is, maar toch voelt dit aan als een gemiste kans. De upgrade moet echter voor het einde van het jaar verschijnen, dus daar kun je naar uitkijken. Verder heeft de nieuwe AI-zoekbalk nog een eigenaardigheid. Je kunt daarmee van alles opzoeken (apps, contacten, functies en meer), maar de Essential Space wordt daarin niet meegenomen.

3x

6x

6x

3x

Beste camera's tot nu toe, maar…

Verspreid over de achterkant tref je een veelzijdig camerasysteem aan. Dat bestaat uit drie sensoren van 50 megapixel: een hoofdcamera, een ultragroothoek- en een periscooplens. Daarmee zoom je tot 3x optisch in. Ook is er nog een selfiecamera van 50 megapixel. Alle camera's ondersteunen video-opnamen in 4K-kwaliteit bij 60 fps. Overdag leveren ze gedetailleerde foto's met levendige, accurate kleuren en een breed dynamisch bereik, hoewel er soms lichte oververzadiging optreedt en de sluitertijd wat beter kan.

De telelens presteert goed tot en met 6x inzoomen met behoud van helderheid en kleuren. Die lens is ook geschikt voor macro-opnames tot 10 centimeter. Over het algemeen vinden we dit de beste lenzen die Nothing tot nu toe aanbiedt, maar ook op dit vlak presteren concurrerende modellen beter. Vooral de Pixels en Galaxy's leveren betere kwaliteit bij weinig licht en snelle bewegingen. Nothings beeldverwerking zorgt gelukkig voor consistente kleuren over alle lenzen en voor goede diepte, maar de camera's kunnen dus nog verbetering gebruiken.

2x

1x

0,6x

Nothing Phone (3) kopen?

De Nothing Phone (3) streeft duidelijk naar onderscheid met zijn unieke ontwerp en het nieuwe Glyph Matrix-systeem, maar op cruciale punten blijft hij achter bij concurrenten in zijn prijsklasse. Hoewel de Snapdragon 8s Gen 4-processor echt wel vlot is voor dagelijks gebruik, blijft-ie op papier achter bij de concurrentie. Niet dat je al die snelheid per se nodig hebt (eerlijk is eerlijk: veel mobiele cpu's zijn echt overkill), maar die dingen gaan wel tellen als je een hogere prijs betaalt. Het helpt ook niet dat het toestel echt heet wordt onder hoge druk.

Ondanks een capabel camerasysteem presteert de Phone (3) onder uitdagende omstandigheden niet zo goed als je zou willen of verwachten. De batterijduur is adequaat, maar niet uitzonderlijk, en de usb-c-poort blijft steken op de oudere 2.0-standaard. Hoewel Nothing OS 3.5 een strakke en unieke software-ervaring biedt met langdurige updates, compenseren de software-extra's en het innovatieve Glyph-systeem de hardwarematige tekortkomingen niet voldoende om de Nothing Phone (3) een toptoestel te noemen, zeker niet gezien zijn prijskaartje van 850 euro.