Een monitor uitzoeken voor je pc is door het enorme aanbod niet zo eenvoudig als het lijkt. Zo moet je nadenken over welke schermtechnologie en aansluitingen het best passen bij jouw wensen. We leggen de belangrijkste eigenschappen van monitoren onder de loep, zodat je een goede keuze kunt maken.

Tip 01: Schermdiagonaal

Bij je zoektocht naar een nieuwe monitor is de schermdiagonaal een belangrijke factor. De meeste fabrikanten geven de maat hiervoor in inches aan. Een inch is 2,54 centimeter. Een monitor met een schermdiagonaal van 22 inch heeft daarmee van linksonder naar rechtsboven een lengte van 55,88 centimeter. Welk formaat je nodig hebt, hangt af van wat voor computertaken je uitvoert en hoeveel plek er op het bureau aanwezig is. Zit je achter jouw bureau met je gezicht dicht bij het scherm, dan is een kleiner scherm vaak prettiger dan een grote variant.

Voor administratiedoeleinden is een bescheiden scherm van 19 inch voldoende. Speel je regelmatig videospelletjes en kijk je naar films, dan is een groter formaat wel zo fijn. Ook voor video- en fotobewerking is het fijn wanneer je lekker veel ruimte op het scherm hebt.

©PXimport

Tip 01 De 22M45D van LG is een betaalbare monitor met een schermdiagonaal van 21,5 inch.

Tip 02: Schermtechniek

Het is belangrijk om bij je keuze rekening te houden met de schermtechniek. Je hebt grofweg keuze uit twee types, namelijk monitoren met een TN- of IPS-paneel. De productie van TN-panelen is relatief goedkoop, waardoor deze schermtechniek al jarenlang zeer in trek is. Verder is de snelle reactietijd een pluspunt, zodat dergelijke monitoren zeer geschikt zijn voor games. Helaas hebben TN-panelen ook enkele nadelen. Zo zijn de kijkhoeken niet zo goed.

Wanneer je recht voor het scherm zit, heb je nergens last van, maar kijk je van de zijkant of onderkant naar een TN-paneel, dan zie je vreemde kleuren. Verder is de kleurweergave van een TN-paneel niet bijster fel. Een IPS-paneel zien we voornamelijk bij monitoren met een grote schermdiagonaal. Dit schermtype zorgt voor een zeer heldere kleurweergave en bovendien zijn de kijkhoeken uitstekend. De responstijden zijn ook nog redelijk goed. Ideaal dus voor het bewerken van foto's en spelen van games. Houd er wel rekening mee dat een IPS-paneel vrij prijzig is.

©PXimport

Tip 02 Vanwege zijn realistische kleurweergave is een IPS-paneel zeer geschikt voor grafische toepassingen.

Tip 03: Aanraakscherm

Een aanraakscherm heeft als voordeel dat je de pc met je vingers kunt bedienen. Je hebt dan in principe geen muis meer nodig. Met name wanneer je Windows 8 gebruikt of van plan bent Windows 10 te gaan gebruiken, kun je de aanschaf van een aanraakscherm overwegen. Het menu van dit besturingssysteem is namelijk geoptimaliseerd voor aanrakingen. Let erop dat het scherm wel gecertificeerd is voor Windows 8, zodat je de pc zonder beperkingen kunt gebruiken. Voor vingerbediening is het overigens een vereiste is om altijd dicht bij het scherm te zitten. Dergelijke schermen zijn wel een stuk duurder dan normale monitoren.

©PXimport

Tip 03 Windows 8 is door zijn interface met tegels prima geschikt voor aanraakschermen.

Tip 04: Resolutie

De resolutie van een monitor bepaalt hoe scherp het beeld is. Bij een resolutie van 1920 x 1080 pixels, heeft het scherm 1920 horizontale en 1080 verticale beeldpunten. Wanneer je beide waarden met elkaar vermenigvuldigt, kom je uit op ruim twee miljoen pixels. Hoe meer pixels het scherm bevat, hoe meer details er over het algemeen waarneembaar zijn. Op hoge resoluties wordt de gebruikersinterface van Windows kleiner weergegeven, waardoor er meer werkruimte ontstaat. Veruit de meeste monitoren met een schermdiagonaal van 22 inch of meer ondersteunen tegenwoordig Full HD. Hierbij bedraagt de resolutie 1920 x 1080 pixels. Deze resolutie is hoog genoeg om fatsoenlijk games te spelen en foto's te bewerken.

Wie bereid is om meer geld uit te geven, kan eventueel uitkijken naar een WQHD-scherm. Deze monitoren hebben een resolutie van 2560 x 1440 pixels. Vooral op grote monitoren met een schermdiagonaal van 27 inch of meer heeft WQHD nut. Door de hoge pixeldichtheid is de weergave gedetailleerder. Houd er rekening mee dat WQHD-schermen momenteel nog erg duur zijn. Het grote prijsverschil ten opzichte van Full HD-schermen is vooral de moeite waard voor mensen die fanatiek met beeldbewerking bezig zijn.

©PXimport

Tip 04 Voor veruit de meeste pc-taken voldoet een schermresolutie van 1920 x 1080 pixels prima.

Tip 05: Ultra HD

Schermen in het hoogste prijssegment zijn voorzien van een Ultra HD-resolutie. Een UHD-scherm heeft maar liefst 3840 x 2160 pixels. Ten opzichte van Full HD zijn er dus viermaal zoveel beeldpunten. Kortom, Ultra HD zorgt voor een haarscherp beeld waarvan (wederom) vooral liefhebbers van beeldbewerking profiteren. Logisch, want een Full HD-scherm kan slechts 2,07 megapixel weergeven terwijl nagenoeg alle camera's beelden in een hogere resolutie schieten. Voor fotobewerking heeft Ultra HD dus een meerwaarde. Overigens heeft het gebruik van Ultra HD-schermen in veel Windows-programma's weinig nut, omdat deze applicaties slecht naar hogere resoluties schalen. Het resultaat is dat de interface van dergelijke programma's minuscuul wordt getoond.

Gelukkig schakelt Windows 8.1 bij een UHD-scherm automatisch over naar een grotere weergave. Bedenk wel dat een Ultra HD-scherm een krachtige videokaart vereist met een DisplayPort1.2-aansluiting. HDMI 2.0 is ook in staat om de beelden zonder beperkingen door te geven aan de monitor, maar er is hiervoor op het moment van schrijven nog geen videokaart verkrijgbaar. Al met al loopt het gebruik van Ultra HD momenteel nog aardig in de papieren, want een geschikte grafische kaart en UHD-scherm zijn niet goedkoop. Voor het scherm moet je denken aan een prijskaartje van boven de vijfhonderd euro. Gamers die in Ultra HD videospelletjes willen spelen, hebben zelfs een peperdure videokaart nodig om de mogelijkheden van een UHD-scherm te benutten.

©PXimport

Tip 05 De U28D590D van Samsung is een UHD-scherm met een prijskaartje van 580 euro.

4K versus UHD

De marketingafdelingen van televisie- en monitorfabrikanten gebruiken twee termen door elkaar om aan te geven dat hun producten Ultra HD ondersteunen, namelijk 4K en UHD (ultra high definition). 4K wordt eigenlijk ten onrechte gebruikt. Deze term slaat namelijk op bioscoopprojectors die een resolutie van 4096 x 2160 ondersteunen. Dit beeld is dus breder. Voor televisies en monitoren is in feite alleen de term UHD van toepassing. UHD heeft een resolutie van 3840 x 2160 pixels.

Tip 06: Aansluitingen

De meeste schermen kun je op verschillende manieren aansluiten. Jarenlang was VGA de meest gangbare methode, maar inmiddels is deze analoge aansluiting achterhaald. Hoewel VGA nog wel op veel schermen aanwezig is, kun je hiermee alleen lage resoluties weergeven. Als je wilt genieten van Full HD, sluit je de monitor digitaal aan via DVI-D of HDMI. Een voordeel van HDMI is dat je hiermee ook geluid naar de interne speakers van een monitor kunt doorgeven. Wanneer je de maximale resolutie van een WQHD-scherm wilt benutten, doe je een beroep op HDMI 1.4, duallink-DVI-D of DisplayPort 1.2. Voor de weergave van Ultra HD kun je alleen uit de voeten met HDMI 2.0 of DisplayPort 1.2. Kijk goed welke aansluitingen je videokaart ondersteunt en vervang zo nodig dit component gelijktijdig met de aanschaf van een nieuwe monitor.

©PXimport

Tip 06 Controleer goed welke monitoraansluitingen je videokaart allemaal ondersteunt.

Tip 07: Responstijd

Zeker wanneer je graag videospelletjes speelt of films kijkt, is het zinvol om een blik te werpen op de responstijd. Dit geeft aan hoeveel tijd een pixel nodig heeft om van kleur te veranderen. Hoe lager de responstijd is, des te sneller de pixels van kleur veranderen. Games en films hebben hierdoor tijdens actiemomenten een vloeiende weergave zonder dat er hinderlijke vegen zichtbaar zijn.

Moderne schermen met een TN-paneel hebben vaak een responstijd van één, twee of vijf milliseconden. Bij de meeste IPS-panelen hebben pixels iets meer tijd nodig om van kleur te veranderen. Liefhebbers van snelle actiegames kiezen daarom nog altijd het best voor een TN-paneel. Overigens hanteren elektronicamerken verschillende meetmethoden om de responstijd te berekenen. Een pixel heeft bijvoorbeeld meer tijd nodig om van zwart naar wit te veranderen dan van grijs naar grijs. Neem de responstijden die fabrikanten bij hun producten vermelden daarom altijd met een korreltje zout.

©PXimport

Tip 07 Fabrikanten hanteren helaas geen uniforme methode om de responstijd te berekenen.

Tip 08: Contrastverhouding

De contrastverhouding (ook wel contrastratio genoemd) geeft aan hoeveel tinten er tussen een witte en zwarte weergave mogelijk zijn. In de specificaties van een monitor staat de contrastverhouding altijd aangegeven, bijvoorbeeld 3000:1. Dat betekent dat het verloop van zwart naar wit drieduizend stappen bedraagt. Hoe hoger deze waarde is, hoe beter de monitor contrast kan weergeven. Een hoge contrastratio geeft de donkerste tinten pikzwart weer en de lichtste tinten hagelwit. Zeker wanneer je regelmatig videospelletjes speelt of films kijkt, is een hoge contrastverhouding de moeite waard. Gebruik je de pc hoofdzakelijk voor administratiedoeleinden, dan hoef je minder op deze eigenschap te letten.

©PXimport

Tip 08 Een hoge contrastverhouding zorgt voor een groter verschil tussen licht en donker.

Tip 09: Helderheid

Voor grafische toepassingen is de helderheid van het scherm van belang. De helderheid hangt samen met de lichtsterkte van een monitor. Bij een felle lamp is het mogelijk om de helderheid van het scherm fors op te schroeven. De eenheid waarin elektronicamerken de helderheid van monitoren noteren, is candela per vierkante meter (cd/m2). Hoe hoger deze waarde hoe beter. Vooral als je werkt in een lichte omgeving met veel ramen is het prettig om de helderheid hoog te kunnen instellen.

Voor kantooromgevingen met veel daglicht is het raadzaam om een monitor met minimaal 250 cd/m2 aan te schaffen. Zit je vaak 's avonds achter de pc, dan kun je ook genoegen nemen met een lagere waarde. In de praktijk tref je vooral schermen met een helderheid van 250 cd/m2 of meer aan.

©PXimport

Tip 09 De lichtsterkte van een monitor bepaalt in welke mate je de helderheid van een monitor kunt opkrikken.

Tip 10: Luidsprekers

Als er op je bureau geen ruimte is om losse speakers te plaatsen, kun je een monitor met geïntegreerde luidsprekers overwegen. Vaak is de geluidskwaliteit vanwege het gebrek aan een klankkast niet hoogstaand. Wil je muziek luisteren, games spelen of naar films kijken, dan is het beter om een aparte audioset in huis te halen. Geïntegreerde luidsprekers zijn vooral nuttig wanneer je bijvoorbeeld af en toe eens een YouTube-filmpje bekijkt of een eenvoudige game speelt.

Verwacht niet te veel van interne luidsprekers, want ze kunnen doorgaans niet zo luid spelen. Je kunt geluid vanaf de pc doorgeven via HDMI of een analoge audiokabel. De speakers zijn meestal subtiel weggewerkt aan de onder- of achterzijde van het scherm. Sommige monitoren hebben tevens een hoofdtelefoonaansluiting. Dit is handig wanneer de hoofdtelefoonaansluiting op je pc niet goed bereikbaar is.

©PXimport

Tip 10 De BenQ RL2455HM heeft twee speakers met een maximale belastbaarheid van 2 watt.

Tip 11: Webcam

In de bovenste rand van een laptopscherm zit meestal een webcam. In navolging hiervan zijn er tegenwoordig ook enkele desktopmonitoren met een geïntegreerde webcam beschikbaar. Je hoeft dan geen los exemplaar meer aan te sluiten. Nuttig voor het geval je snel even wilt skypen met vrienden of familie. Het aanbod schermen met een geïntegreerde webcam is helaas niet erg groot. HP, Philips en Asus fabriceren dergelijke monitoren. Let vooral op in welke resolutie de webcam filmt. De meeste geschikte schermen hebben een webcam met een resolutie van twee megapixel aan boord. Hiermee kun je prima videobellen. Soms geeft een led-lampje naast de webcam aan of het de camera actief is.

©PXimport

Tip 11 De VK248H van Asus heeft aan de bovenzijde een geïntegreerde webcam.

Tip 12: Usb-hub

Als je usb-poorten tekort komt, loont het de moeite om een scherm met een geïntegreerde usb-hub aan te schaffen. In dat geval sluit je het scherm aan op één usb-poort van de systeemkast, waarna je de usb-hub kunt gebruiken. Dat is handig wanneer de pc op een moeilijk bereikbare plek staat, zoals onder het bureau. Je sluit op de usb-hub bijvoorbeeld een usb-stick, externe harde schijf, fotocamera, smartphone of tablet aansluiten. Bedenk goed hoeveel usb-poorten je nodig hebt. De meeste schermen met een geïntegreerde usb-hub hebben twee of vier usb-poorten.

©PXimport

Tip 12 Monitorfabrikanten gebruiken verschillende plekken om een usb-hub te integreren.

Tip 13: Verstelbare hoogte

Indien je vaak uren achter de monitor zit, is het slim om een verstelbaar scherm te kopen. Door het scherm op ooghoogte te zetten, neem je de juiste houding aan. Je voorkomt daarmee mogelijk rugklachten en andere kwaaltjes. Schermen met een verstelbare hoogte zijn meestal bestemd voor de zakelijke markt. Desalniettemin zijn er genoeg betaalbare modellen te koop, al zijn ze wel iets duurder dan schermen zonder verstelbare hoogte.

©PXimport

Tip 13 De Iiyama XB2483HSU-B1 verstel je in hoogte door het scherm omhoog of omlaag te schuiven.

Kooptips

Weet je nog niet welke monitor het beste past bij je wensen? Aan de hand van drie kooptips helpen we je een eindje op weg.

Philips 227E4LHAB

Straatprijs: 129 euro

Als je een betaalbaar Full HD-scherm zoekt, kun je de 227E4LHAB van Philips overwegen. Deze monitor heeft een schermdiagonaal van 21,5 inch. De reguliere responstijd bedraagt vijf milliseconden, maar tijdens games en films past het apparaat de responstijd aan naar twee milliseconden. Verder heeft het scherm ook nog interne luidsprekers en een hoofdtelefoonaansluiting ingebouwd. Kortom, een alleskunner!

©PXimport

LG 24MP55HQ

Straatprijs: 169 euro

De 24MP55HQ van LG heeft met een schermdiagonaal van 24 inch een prettig formaat voor multimediadoeleinden. Het IPS-paneel geeft kleuren zeer natuurgetrouw weer. Voeg daar een resolutie van 1920 x 1080 pixels aan toe en de 24MP55HQ zorgt gegarandeerd voor veel kijkplezier. Gunstig is dat dit je de leesweergave kunt activeren, waardoor blauwe tinten achterwege blijven. Dat leest een stuk prettiger!

©PXimport

Asus PB287Q

Straatprijs: 649 euro

Er verschijnen steeds meer UHD-schermen op de markt. Dat is natuurlijk een goede ontwikkeling, al liggen de prijzen nog erg hoog. Dit 28inch-scherm heeft een resolutie van 3840 x 2160 pixels met een verstelbare voet. Leuk is dat je via picture-in-picture het beeld van twee computers tegelijkertijd kunt weergeven. Het TN-paneel heeft een responstijd van één milliseconde. Het lijkt vreemd dat Asus voor deze prijs geen IPS-paneel heeft gebruikt, maar deze schermtechniek is tot dusver nog niet in UHD beschikbaar. Houd daarom rekening met matige kijkhoeken.

©PXimport

Windows 11 heeft een nieuwe functie om het stroomverbruik te verminderen en zo de levensduur van de laptopbatterij te verlengen. Deze nieuwkomer is gebaseerd op de oude functie Batterijbesparing en de Energiemodus.

Batterijbesparing

De nieuwe functie is beschikbaar vanaf Windows 11 24H2 en combineert eigenlijk de modi Batterijbesparing en Energiemodus. Wanneer deze functie actief is, schakelt Windows 11 over naar de energiemodus die het best is op het vlak van efficiëntie. Dat betekent dat het systeem mooie visuele effecten uitschakelt, zoals transparantie, en dat ook bepaalde achtergrondservices stoppen. De modus verlaagt tegelijk de helderheid van het scherm, dat doorgaans de meeste energie verbruikt. Op laptops open je met Windows-toets+I de Instellingen. Dan klik je op Systeem en vervolgens open je het onderdeel Aan/uit en accu. Daarna gebruik je in het onderdeel Batterij de optie Batterijbesparing.

Hier wordt de batterijbesparing automatisch actief vanaf 20 procent accuduur.

Automatisch of handmatig

Je kunt nu kiezen tussen twee opties. Je kunt een batterijpercentage ingeven waarop de energiebesparende functie automatisch wordt ingeschakeld, bijvoorbeeld bij 20%. De tweede optie is dat je de Batterijbesparingsmodus handmatig inschakelt. Die schakelaar kun je alleen maar activeren als je pc niet aan het stroomnet hangt. Zet ook de schakelaar aan bij De helderheid van het scherm verlangen wanneer batterijbesparing wordt gebruikt. Zodra je deze stappen hebt gezet, wordt de energiebesparende functie ingeschakeld op basis van de configuratie.

Je kunt de batterijbesparing ook handmatig inschakelen.

Via Snelle instellingen

Om Energiebesparing in te schakelen op een pc die aan de stroom hangt, open je de Instellingen. Daarna ga je via Systeem naar Energie- slaap- en batterij-instellingen. Klik op de instelling Energiebesparing en dan kun je de schakelaar Altijd energiebesparing gebruiken.

Sowieso kun je de functie handmatig inschakelen via het uitklapmenu Snelle instellingen. Dat kan door op de netwerk- en volumepictogrammen te klikken of door de sneltoets Windows-toets+A te gebruiken en daarna de knop Energiebesparing in te schakelen. In het systeemvak zie je dat de energiebesparende functie is ingeschakeld als het pictogram van de batterij is veranderd in een pictogram van een batterij met een blaadje.

In de Snelle instellingen kun je de batterijbesparing ook handmatig aanzetten.

Heeft tv-technologie haar hoogtepunt bereikt? Als we naar de nieuwste aankondigingen van LG kijken, lijkt het antwoord een duidelijk 'nee'. Met indrukwekkende innovaties zoals nóg helderdere oled-schermen dankzij geavanceerde materialen, een vernieuwde afstandsbediening en slimme AI-functies die het gebruiksgemak naar een hoger niveau tillen, bewijst LG dat er nog genoeg ruimte is voor vooruitgang.

De G-reeks is al een aantal jaren het topmodel van LG, het is de showcase voor nieuwe oled-technologie. Dit jaar is de G5 uitgerust met een nieuw type oled-paneel. Net als vorig jaar heeft LG de voorkeur om in plaats van alleen het paneel te benoemen de naam ‘Brightness Booster Ultimate’ gekozen, die wat algemener klinkt. Daarmee benadrukt LG dat de verbetering te danken is aan zowel aangepaste hardware als verbeterde software.

De G5 zou volgens LG tot 3x helderder zijn dan een conventionele oled (zoals bijvoorbeeld de B5), op een wit venster dat 3% van het schermoppervlak inneemt op zwarte achtergrond. Op een volledig wit scherm zou de verbetering 40% zijn ten opzichte van de G4. Uit de presentatie konden we opmaken dat dat bij een correcte kalibratie ongeveer 2.400 nits zou betekenen op een klein schermoppervlak en zelfs 300 nits op een volledig wit veld.  Bijzonder indrukwekkend, vooral omdat het paneel geen MicroLens Array meer heeft die gebruikt werd op de G4, en omdat LG bovendien een hogere energie-efficiëntie claimt. Het nieuwe paneel levert ook een verbetering van het kleurbereik. De G5 is bovendien uitgerust met een vernieuwd anti-reflectiefilter. Daardoor bewaart het bij veel omgevingslicht niet alleen perfect zwart maar ook rijkere kleuren. Voor gamers ondersteunt de G5 AMD FreeSync Premium en NVIDIA G-Sync, gamen kan in 4K met verversingssnelheid tot 165Hz. De G5 zal beschikbaar zijn voor de formaten 97 inch, 83 inch, 77 inch, 65 inch, 55 inch en voor het eerst ook in 48 inch. De 97 en 48 inch-versies niet uitgerust zijn met Brightness Booster Ultimate en zijn beperkt tot 4K144.

De M5, een draadloze G5

De G-serie kreeg van LG vorig jaar al het gezelschap van de M-reeks. De M5 is in essentie een G5, maar is verder uitgerust met een Zero Connect Box waarop alle aansluitingen zitten en die je plaatst waar je wilt. Hij stuurt beeld, geluid en data draadloos naar de tv.

De M5 zal beschikbaar zijn in de modellen 97 inch, 83 inch, 77 inch, en 65 inch. Net zoals bij de G5 is de 97 inch-versie niet voorzien van de Brightness Booster Ultimate. Alle modellen van de M5 zijn beperkt tot 4K144.

De Alpha 11 Gen2-processor

De Alpha 11-processor die vorig jaar zijn intrede deed is toe aan de tweede generatie. Dit zijn de belangrijkste vernieuwingen:

De nieuwe LG-afstandsbediening met aparte AI-knop.

De Magic Remote heeft na vele jaren dienst eindelijk een opvolger. De nieuwe afstandsbediening is wat slanker, maar vooral heeft ze minder toetsen. Onderzoek van LG wees uit dat cijfertoetsen nauwelijks nog gebruikt worden en die zijn dan ook verdwenen. Een aantal toetsen hebben ook een dubbele functie, door de toets lang in te drukken. De Home Hub, waar je alle slimme apparaten in je huis terugvindt, heeft nu een eigen toets. Druk hem lang in om een andere ingang te selecteren. Volume- en kanaaltoetsen zijn nu compacte kanteltoetsen. De mute toets is verdwenen, druk de volumetoets lang naar beneden voor mute. De microfoontoets is vervangen door een AI-toets en dat brengt ons naadloos bij de wijzigingen in webOS 25.

Aan de lay-out van webOS is niet zo veel veranderd, LG zet vooral sterk in op AI om het gebruiksgemak te verbeteren en stemherkenning en stemcommando’s nemen daarbij een belangrijke rol. De demo's die we tijdens de presentatie zagen waren allen in het Engels, het is dus afwachten of deze ook in het Nederlands beschikbaar komen en werkend zullen zijn:

Een nieuwe Sound Wizard helpt je de beste geluidsinstellingen te kiezen.

LG heeft verder ook een leuke AI-toepassing ingebouwd. Je kunt op basis van tekst-input AI-beelden genereren die je als screensaver kunt gebruiken. Die beelden worden overigens niet op de tv zelf gecreëerd, maar online in de cloud. Je krijgt van LG 100 credits, waarmee je 100 beelden kunt maken.