ID.nl logo
Huis

Leeslijst Wallabag installeren op eigen server

Webpagina’s in een leeslijst opslaan om later te lezen, is mogelijk met diensten zoals Pocket of Instapaper. Maar dat kan wel privacygevoelige informatie zijn. Gelukkig kun je ook eenvoudig een leeslijst bijhouden op je eigen webserver, bijvoorbeeld met het opensource-programma Wallabag.

We gaan er in deze masterclass vanuit dat je een eigen vps (virtual private server) met root-toegang hebt en dat je daarop Ubuntu 16.04 LTS en Apache draait. Andere configuraties werken ook, maar daarvoor verwijzen we naar de installatiedocumentatie van Wallabag. Bekijk op de officiële site eens wat de dienst kan.

Breng je installatie eerst up-to-date met

sudo apt update

En

sudo apt upgrade

Installeer als je dit nog niet hebt gedaan Apache met

sudo apt install apache2 apache2-utils

Installeer daarna de database MariaDB met

sudo apt install mariadb-server mariadb-client

Draai daarna het beveiligingsscript voor na de installatie van MariaDB:

sudo mysql_secure_installation

Druk op Enter omdat je nog geen rootwachtwoord voor MariaDB hebt, bevestig dan met Y dat je een rootwachtwoord wilt instellen en vul er dan een in. Op de vragen erna bevestig je allemaal met enter om aan de basisvereisten van een veilige database te voldoen.

Installeer PHP7 en enkele extensies en hulpprogramma’s die we nodig hebben:

sudo apt install php7.0-mysql php7.0-common php7.0-gd php7.0-json
php7.0-cli php7.0-curl libapache2-mod-php7.0
php7.0-bcmath php7.0-xml php7.0-zip php7.0-mbstring
php7.0-tidy php-amqp unzip make git

Daarna installeer je composer met het commando

curl -s https://getcomposer.org/installer | php

en plaats je het op een beschikbare plaats met

sudo mv composer.phar /usr/local/bin/composer

Wallabag configureren en installeren

©PXimport

Na deze voorbereiding zijn we klaar om Wallabag te installeren. Ga naar de directory van je webserver met

cd /var/www

download de broncode met

git clone https://github.com/wallabag/wallabag.git

en ga naar de directory met

cd wallabag

Kijk onderaan de homepage van Wallabag wat de meest recente versie is. Tijdens de redactiesluiting was dat versie 2.2.3 van 18 mei 2017. Verander naar die versie met

git checkout 2.2.3

Installeer daarna Wallabag met de opdracht

make install

Composer installeert eerst de benodigde pakketten. Daarna krijg je nog de vraag om enkele parameters in het configuratiebestand in te vullen, vooral over de database. Vul het volgende in (de standaardwaardes staan tussen haakjes):

database_driver (pdo_sqlite): pdo_mysql database_host (127.0.0.1): database_port (null): 3306 database_name (symfony): wallabag database_user (root): wallabag database_password (null): “WACHTWOORD” database_path (‘%kernel.root_dir%/../data/db/wallabag.sqlite’): wallabag database_table_prefix (wallabag_): database_socket (null): database_charset (utf8):

Let op: als je wachtwoord met een @ begint, maak er dan @@ van en zet dubbele aanhalingstekens rond je wachtwoord. Voor de vragen over de mailserver en alles erna neem je met enter de standaardwaardes aan. Pas ze indien gewenst later aan.

Hierna controleert het installatiescript of je aan alle vereisten voldoet en of de databaseserver bereikbaar is. Daarna maakt het de database en het databaseschema voor Wallabag aan. Maak tot slot een nieuwe beheerder aan met de naam admin, kies een wachtwoord voor de beheerder en vul een e-mailadres in.

Zodra het installatieprogramma klaar is, maak je de gebruiker www-data (die de webserver draait) de eigenaar van de directory van Wallabag met

sudo chown -R www-data:www-data /var/www/wallabag

Apache en Wallabag

Creëer met nano een nieuw vhost-configuratiebestand voor je Wallabag-installatie:

sudo nano /etc/apache2/sites-available/wallabag.conf

Kopieer daarin de code van https://doc.wallabag.org/en/admin/installation/virtualhosts.html, maar vervang ServerName en ServerAlias door je eigen (sub)domeinnaam, zoals wallabag.example.com. In de instellingen van je dns-provider dien je dit domein nog naar het ip-adres van je webserver te laten verwijzen. Volg ook de aanwijzingen op die pagina van Wallabag over Apache 2.4, de versie die in Ubuntu 16.04 zit.

Druk op Ctrl+O om het bestand op te slaan en Ctrl+X om nano af te sluiten. Activeer nu de module rewrite met

sudo a2enmod rewrite

, schakel de webconfiguratie voor Wallabag in met

sudo a2ensite wallabag.conf

en herstart Apache met

sudo systemctl restart apache2

Wallabag-account instellen

Als je nu de domeinnaam van je Wallabag-installatie bezoekt in je webbrowser, krijg je een aanmeldvenster te zien. Log in met de naam admin en het wachtwoord dat je daarvoor tijdens de installatie hebt gekozen. Je krijgt nu een quickstart te zien met links naar documentatie, instellingen en meer. Klik eerst op Users management en maak een nieuwe gebruiker aan. Log daarna uit en log opnieuw in als die gebruiker. Zo ben je niet de hele tijd als beheerder ingelogd.

Klik op Config om je Wallabag-account te configureren. In het tabblad Settings stel je in hoe snel je leest, zodat Wallabag correcte schattingen van de leestijd geeft. In RSS creëer je rss-feeds van je leeslijst, zodat je je artikelen ook in een rss-reader kunt lezen. In User information configureer je tweefactor-authenticatie, zodat je een e-mail met een code ontvangt als je via een onbekende verbinding op Wallabag inlogt. Je dient dan wel nog een mailserver te configureren.

In Tagging rules creëer je regels om automatisch tags aan je artikelen toe te voegen. Vul je bijvoorbeeld de regel readingTime >= 5 en tag longread in en klik je op Save, dan krijgen alle artikelen die meer dan 5 minuten leestijd vergen de tag longread. Vergeet niet om na elke wijziging van de configuratie op Save te klikken.

SSL configureren

Je kunt het beste een ssl-certificaat aanmaken, zodat de communicatie met Wallabag versleuteld verloopt. We draaien Wallabag op een afzonderlijk subdomein, zoals wallabag.example.com. Het ssl-certificaat voor dat domein maken we aan met Let’s Encrypt. Installeer daarvoor eerst de client van Let’s Encrypt:

sudo apt install python-letsencrypt-apache

En creëer dan een certificaat voor het subdomein van je Wallabag-installatie:

sudo letsencrypt --apache -d wallabag.example.com

Volg daarna de instructies van het programma. Vul je e-mailadres in en kies of je https-toegang verplicht (het veiligst) of ook http toelaat. Daarna is je subdomein uitgerust met ssl. Controleer dit door het in je webbrowser te bezoeken en analyseer de veiligheid.

Een nieuw artikel aan je leeslijst toevoegen is eenvoudig: klik op het plus-teken rechtsboven, plak een url in het tekstveld en druk op enter om het artikel toe te voegen. Het artikel komt nu in de lijst Unread. Klik op de titel om het artikel te lezen. Je krijgt alleen het artikel zelf te lezen, zonder de lay-out van de oorspronkelijke webpagina.

Links zie je knopjes met een heleboel mogelijkheden: het originele artikel openen, het artikel terug van de originele url ophalen (Wallabag slaat bij het toevoegen van de url immers een kopie op), als gelezen aanduiden, als favoriet opslaan, verwijderen, tags toevoegen, delen, afdrukken en downloaden. Dat laatste is mogelijk in diverse formaten, zoals epub, mobi, pdf en platte tekst. Je kunt overigens ook aantekeningen maken bij een artikel: selecteer gewoon een stuk tekst en voeg je aantekening toe in het tekstveld dat verschijnt.

©PXimport

Wallabag-extensie

Waarschijnlijk ga je geen artikelen aan je leeslijst toevoegen via de webinterface van Wallabag, maar werk je voornamelijk via een browserextensie of de mobiele app, zodat je leeslijst in je dagelijkse tools geïntegreerd is. De browserextensie voor Firefox heet Wallabagger. Na de installatie van de extensie open je in de webinterface van Wallabag de pagina API clients management en dan Create a new client. Geef je client een naam, laat de redirect url open en klik op Create a new client. Je krijgt dan een client ID en client secret te zien.

Open dan in Firefox de extensies in de instellingen en klik bij Wallabagger op Preferences. Vul de url van je Wallabag-installatie in en klik op Check URL. Vul dan het client ID en client secret in, je gebruikersnaam en het bijbehorende wachtwoord. Klik naast het wachtwoord op Get token.

Schakel ook Indicate if page already saved in. Het icoontje van de extensie wordt dan groen als de pagina die je bezoekt al in je leeslijst staat. Met een klik op het icoontje van een pagina die nog niet in je leeslijst staat, voeg je de pagina toe. Artikelen uit je leeslijst openen is niet mogelijk met deze extensie: dat doe je nog altijd via de webinterface.

Kobo-koppeling

Heb je een Kobo e-reader, dan kun je ook daarop je leeslijst van Wallabag lezen, namelijk met het programma Wallabako. Download het bestand KoboRoot.tgz van de website van het project. Sluit je e-reader via usb aan op je computer en kopieer het bestand KoboRoot.tgz naar de directory .kobo op je e-reader. Ga nu terug naar de hoofddirectory van je e-reader en maak daarin een bestand .wallabako.js met de configuratie van je Wallabag-installatie.

Op de website van Wallabako lees je de juiste syntax. Sla het bestand op en koppel je e-reader af. Als alles goed gaat, krijg je nu een melding van een upgrade: Wallabako wordt nu geïnstalleerd. Zodra je de e-reader met wifi verbindt, krijg je een melding dat het apparaat met een computer is verbonden. Klik gewoon op Verbinden, waarna Wallabako zijn artikelen synchroniseert met je leeslijst.

Leeslijst importeren uit Pocket

Wallabag biedt de mogelijkheid om je leeslijsten van allerlei andere diensten te importeren, zoals Pocket, Readability, Instapaper en Pinboard, evenals je favorieten van Firefox en Chrome. We tonen je hier hoe je je leeslijst van Pocket importeert. Vraag eerst bij Pocket een platform consumer key aan. Geef je applicatie een naam (bijvoorbeeld Wallabag), vink bij de permissies Retrieve aan en bij de platforms Web, vink aan dat je de terms of service hebt gelezen en klik op Create application. Kopieer nu de consumer key en plak die op de configuratiepagina van je Wallabag-installatie onder Consumer key for Pocket to import contents. Klik op Save.

In principe kun je nu de importpagina openen. Klik daar bij Pocket op Import contents, daarna op Connect to Pocket and import data en tot slot op Authorize. Wallabag importeert dan de artikelen in je Pocket-leeslijst. Wallabag haalt overigens de originele inhoud van de urls in je Pocket-leeslijst omdat het niet aan de opgeslagen pagina’s van Pocket kan komen. Url’s die ondertussen niet meer beschikbaar zijn, worden dan ook niet geïmporteerd.

©PXimport

Asynchrone taken met Redis

Als je al een tijdje met Pocket werkt, is de leeslijst zo groot dat voorgaande methode om je artikelen te importeren niet werkt; je server geeft een timout. We moeten dan asynchrone taken uitvoeren. Dat doen we met Redis. Installeer de Redis-server met

sudo apt install redis-server

Controleer daarna met

sudo nano /var/www/wallabag/app/config/parameters.yml

of er redis_host: localhost en redis_port: 6379 in het configuratiebestand staat. Indien nodig wijzig je dit.

Log daarna in Wallabag als beheerder in en open de pagina Internal Settings. Zet in het tabblad Import bij Enable Redis to import data asynchronously de waarde 1 en klik op Apply. Maak daarna een job aan met de opdracht

sudo -u www-data /var/www/wallabag/bin/console
wallabag:import:redis-worker -e=prod pocket -vv | sudo tee -u
www-data /var/www/wallabag/var/logs/redis-pocket.log

En probeer nu in de webinterface van Wallabag opnieuw je leeslijst van Pocket te importeren. Na een tijdje zie je in je terminalvenster de geïmporteerde url’s voorbijkomen en verschijnen de artikelen in de webinterface.

Wallabag-app

Je kunt tot slot ook op je smartphone toegang krijgen tot je leeslijst. Onder Android installeer je daarvoor de app Wallabag. De eerste keer dat je de app opent, krijg je de connection wizard te zien. Bij ons werkte die niet, dus negeer die en open dan in de app links Settings > Connection en vul zelf de juiste gegevens in.

Je kunt het best in de webinterface van Wallabag een nieuwe client ID en client secret aanmaken, zodat je de toegang van je Android-telefoon tot je Wallabag-installatie kunt intrekken, bijvoorbeeld als je het apparaat verliest. Daarna kun je in de app je leeslijst lezen en zelfs met spraaksynthese laten voorlezen, artikelen toevoegen, tags beheren, en alles wordt gesynchroniseerd met je Wallabag-server.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare pizzarettes voor minder dan 100 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare pizzarettes voor minder dan 100 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

▼ Volgende artikel
Slim wachtwoordbeheer: zo houd je je accounts écht veilig
© Queenmoonlite Studio - stock.adobe.com
Huis

Slim wachtwoordbeheer: zo houd je je accounts écht veilig

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Dit gaan we doen

Sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie blijven voorlopig onmisbaar, ook nu toegangssleutels opkomen. In dit artikel lees je hoe je veilig en praktisch met wachtwoorden omgaat. Je ontdekt welke gratis tools je helpen – zoals Bitwarden voor cloudbeheer of KeePassXC voor lokale opslag – en hoe je 2FA en authenticatie-apps toevoegt voor extra bescherming. Verder komt aan bod hoe je datalekken opspoort, phishing voorkomt, herstelcodes bewaart en aparte browserprofielen instelt voor gevoelige accounts. Tot slot lees je hoe toegangssleutels werken, de toekomst van wachtwoordloos inloggen.

Lees ook: Bescherm je data: voorkom digitale beveiligingslekken

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

De webversie van Bitwarden is nog handiger als je ook de browserextensie installeert.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

KeePassXC is een volwaardige wachtwoordmanager, weliswaar offline.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

LessPass: veiliger, maar het luistert nauw en is omslachtiger.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

In onder meer Chrome kun je wachtwoorden (en meer) via je account laten synchroniseren.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Een uitgebreide lijst met diensten die 2FA ondersteunen.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Export van TOTP-codes in Google Authenticator (voor gebruik op een ander apparaat).

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Bij Microsoft kun je slechts één herstelcode tegelijk activeren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Een weinig opbeurend rapport: zestien datalekken gevonden.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

De EU biedt nu ook eigen publieke DNS-filters aan.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Je gebruikt bij voorkeur een afzonderlijk adres voor het wachtwoordherstel.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Overweeg een afzonderlijk browserprofiel voor privacygevoelige online diensten.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Ook bij Google kun je de recentste sessies (en gekoppelde diensten) bekijken.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Voortaan is deze wachtwoordkluis alleen toegankelijk met wachtwoord en token.

Yubikey kopen?

Dan kan gewoon

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Je browserlogins op een presenteerblaadje.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Je kunt meerdere toegangssleutels maken voor diverse apparaten.

View post on TikTok