ID.nl logo
Huis

Leeslijst Wallabag installeren op eigen server

Webpagina’s in een leeslijst opslaan om later te lezen, is mogelijk met diensten zoals Pocket of Instapaper. Maar dat kan wel privacygevoelige informatie zijn. Gelukkig kun je ook eenvoudig een leeslijst bijhouden op je eigen webserver, bijvoorbeeld met het opensource-programma Wallabag.

We gaan er in deze masterclass vanuit dat je een eigen vps (virtual private server) met root-toegang hebt en dat je daarop Ubuntu 16.04 LTS en Apache draait. Andere configuraties werken ook, maar daarvoor verwijzen we naar de installatiedocumentatie van Wallabag. Bekijk op de officiële site eens wat de dienst kan.

Breng je installatie eerst up-to-date met

sudo apt update

En

sudo apt upgrade

Installeer als je dit nog niet hebt gedaan Apache met

sudo apt install apache2 apache2-utils

Installeer daarna de database MariaDB met

sudo apt install mariadb-server mariadb-client

Draai daarna het beveiligingsscript voor na de installatie van MariaDB:

sudo mysql_secure_installation

Druk op Enter omdat je nog geen rootwachtwoord voor MariaDB hebt, bevestig dan met Y dat je een rootwachtwoord wilt instellen en vul er dan een in. Op de vragen erna bevestig je allemaal met enter om aan de basisvereisten van een veilige database te voldoen.

Installeer PHP7 en enkele extensies en hulpprogramma’s die we nodig hebben:

sudo apt install php7.0-mysql php7.0-common php7.0-gd php7.0-json
php7.0-cli php7.0-curl libapache2-mod-php7.0
php7.0-bcmath php7.0-xml php7.0-zip php7.0-mbstring
php7.0-tidy php-amqp unzip make git

Daarna installeer je composer met het commando

curl -s https://getcomposer.org/installer | php

en plaats je het op een beschikbare plaats met

sudo mv composer.phar /usr/local/bin/composer

Wallabag configureren en installeren

©PXimport

Na deze voorbereiding zijn we klaar om Wallabag te installeren. Ga naar de directory van je webserver met

cd /var/www

download de broncode met

git clone https://github.com/wallabag/wallabag.git

en ga naar de directory met

cd wallabag

Kijk onderaan de homepage van Wallabag wat de meest recente versie is. Tijdens de redactiesluiting was dat versie 2.2.3 van 18 mei 2017. Verander naar die versie met

git checkout 2.2.3

Installeer daarna Wallabag met de opdracht

make install

Composer installeert eerst de benodigde pakketten. Daarna krijg je nog de vraag om enkele parameters in het configuratiebestand in te vullen, vooral over de database. Vul het volgende in (de standaardwaardes staan tussen haakjes):

database_driver (pdo_sqlite): pdo_mysql database_host (127.0.0.1): database_port (null): 3306 database_name (symfony): wallabag database_user (root): wallabag database_password (null): “WACHTWOORD” database_path (‘%kernel.root_dir%/../data/db/wallabag.sqlite’): wallabag database_table_prefix (wallabag_): database_socket (null): database_charset (utf8):

Let op: als je wachtwoord met een @ begint, maak er dan @@ van en zet dubbele aanhalingstekens rond je wachtwoord. Voor de vragen over de mailserver en alles erna neem je met enter de standaardwaardes aan. Pas ze indien gewenst later aan.

Hierna controleert het installatiescript of je aan alle vereisten voldoet en of de databaseserver bereikbaar is. Daarna maakt het de database en het databaseschema voor Wallabag aan. Maak tot slot een nieuwe beheerder aan met de naam admin, kies een wachtwoord voor de beheerder en vul een e-mailadres in.

Zodra het installatieprogramma klaar is, maak je de gebruiker www-data (die de webserver draait) de eigenaar van de directory van Wallabag met

sudo chown -R www-data:www-data /var/www/wallabag

Apache en Wallabag

Creëer met nano een nieuw vhost-configuratiebestand voor je Wallabag-installatie:

sudo nano /etc/apache2/sites-available/wallabag.conf

Kopieer daarin de code van https://doc.wallabag.org/en/admin/installation/virtualhosts.html, maar vervang ServerName en ServerAlias door je eigen (sub)domeinnaam, zoals wallabag.example.com. In de instellingen van je dns-provider dien je dit domein nog naar het ip-adres van je webserver te laten verwijzen. Volg ook de aanwijzingen op die pagina van Wallabag over Apache 2.4, de versie die in Ubuntu 16.04 zit.

Druk op Ctrl+O om het bestand op te slaan en Ctrl+X om nano af te sluiten. Activeer nu de module rewrite met

sudo a2enmod rewrite

, schakel de webconfiguratie voor Wallabag in met

sudo a2ensite wallabag.conf

en herstart Apache met

sudo systemctl restart apache2

Wallabag-account instellen

Als je nu de domeinnaam van je Wallabag-installatie bezoekt in je webbrowser, krijg je een aanmeldvenster te zien. Log in met de naam admin en het wachtwoord dat je daarvoor tijdens de installatie hebt gekozen. Je krijgt nu een quickstart te zien met links naar documentatie, instellingen en meer. Klik eerst op Users management en maak een nieuwe gebruiker aan. Log daarna uit en log opnieuw in als die gebruiker. Zo ben je niet de hele tijd als beheerder ingelogd.

Klik op Config om je Wallabag-account te configureren. In het tabblad Settings stel je in hoe snel je leest, zodat Wallabag correcte schattingen van de leestijd geeft. In RSS creëer je rss-feeds van je leeslijst, zodat je je artikelen ook in een rss-reader kunt lezen. In User information configureer je tweefactor-authenticatie, zodat je een e-mail met een code ontvangt als je via een onbekende verbinding op Wallabag inlogt. Je dient dan wel nog een mailserver te configureren.

In Tagging rules creëer je regels om automatisch tags aan je artikelen toe te voegen. Vul je bijvoorbeeld de regel readingTime >= 5 en tag longread in en klik je op Save, dan krijgen alle artikelen die meer dan 5 minuten leestijd vergen de tag longread. Vergeet niet om na elke wijziging van de configuratie op Save te klikken.

SSL configureren

Je kunt het beste een ssl-certificaat aanmaken, zodat de communicatie met Wallabag versleuteld verloopt. We draaien Wallabag op een afzonderlijk subdomein, zoals wallabag.example.com. Het ssl-certificaat voor dat domein maken we aan met Let’s Encrypt. Installeer daarvoor eerst de client van Let’s Encrypt:

sudo apt install python-letsencrypt-apache

En creëer dan een certificaat voor het subdomein van je Wallabag-installatie:

sudo letsencrypt --apache -d wallabag.example.com

Volg daarna de instructies van het programma. Vul je e-mailadres in en kies of je https-toegang verplicht (het veiligst) of ook http toelaat. Daarna is je subdomein uitgerust met ssl. Controleer dit door het in je webbrowser te bezoeken en analyseer de veiligheid.

Een nieuw artikel aan je leeslijst toevoegen is eenvoudig: klik op het plus-teken rechtsboven, plak een url in het tekstveld en druk op enter om het artikel toe te voegen. Het artikel komt nu in de lijst Unread. Klik op de titel om het artikel te lezen. Je krijgt alleen het artikel zelf te lezen, zonder de lay-out van de oorspronkelijke webpagina.

Links zie je knopjes met een heleboel mogelijkheden: het originele artikel openen, het artikel terug van de originele url ophalen (Wallabag slaat bij het toevoegen van de url immers een kopie op), als gelezen aanduiden, als favoriet opslaan, verwijderen, tags toevoegen, delen, afdrukken en downloaden. Dat laatste is mogelijk in diverse formaten, zoals epub, mobi, pdf en platte tekst. Je kunt overigens ook aantekeningen maken bij een artikel: selecteer gewoon een stuk tekst en voeg je aantekening toe in het tekstveld dat verschijnt.

©PXimport

Wallabag-extensie

Waarschijnlijk ga je geen artikelen aan je leeslijst toevoegen via de webinterface van Wallabag, maar werk je voornamelijk via een browserextensie of de mobiele app, zodat je leeslijst in je dagelijkse tools geïntegreerd is. De browserextensie voor Firefox heet Wallabagger. Na de installatie van de extensie open je in de webinterface van Wallabag de pagina API clients management en dan Create a new client. Geef je client een naam, laat de redirect url open en klik op Create a new client. Je krijgt dan een client ID en client secret te zien.

Open dan in Firefox de extensies in de instellingen en klik bij Wallabagger op Preferences. Vul de url van je Wallabag-installatie in en klik op Check URL. Vul dan het client ID en client secret in, je gebruikersnaam en het bijbehorende wachtwoord. Klik naast het wachtwoord op Get token.

Schakel ook Indicate if page already saved in. Het icoontje van de extensie wordt dan groen als de pagina die je bezoekt al in je leeslijst staat. Met een klik op het icoontje van een pagina die nog niet in je leeslijst staat, voeg je de pagina toe. Artikelen uit je leeslijst openen is niet mogelijk met deze extensie: dat doe je nog altijd via de webinterface.

Kobo-koppeling

Heb je een Kobo e-reader, dan kun je ook daarop je leeslijst van Wallabag lezen, namelijk met het programma Wallabako. Download het bestand KoboRoot.tgz van de website van het project. Sluit je e-reader via usb aan op je computer en kopieer het bestand KoboRoot.tgz naar de directory .kobo op je e-reader. Ga nu terug naar de hoofddirectory van je e-reader en maak daarin een bestand .wallabako.js met de configuratie van je Wallabag-installatie.

Op de website van Wallabako lees je de juiste syntax. Sla het bestand op en koppel je e-reader af. Als alles goed gaat, krijg je nu een melding van een upgrade: Wallabako wordt nu geïnstalleerd. Zodra je de e-reader met wifi verbindt, krijg je een melding dat het apparaat met een computer is verbonden. Klik gewoon op Verbinden, waarna Wallabako zijn artikelen synchroniseert met je leeslijst.

Leeslijst importeren uit Pocket

Wallabag biedt de mogelijkheid om je leeslijsten van allerlei andere diensten te importeren, zoals Pocket, Readability, Instapaper en Pinboard, evenals je favorieten van Firefox en Chrome. We tonen je hier hoe je je leeslijst van Pocket importeert. Vraag eerst bij Pocket een platform consumer key aan. Geef je applicatie een naam (bijvoorbeeld Wallabag), vink bij de permissies Retrieve aan en bij de platforms Web, vink aan dat je de terms of service hebt gelezen en klik op Create application. Kopieer nu de consumer key en plak die op de configuratiepagina van je Wallabag-installatie onder Consumer key for Pocket to import contents. Klik op Save.

In principe kun je nu de importpagina openen. Klik daar bij Pocket op Import contents, daarna op Connect to Pocket and import data en tot slot op Authorize. Wallabag importeert dan de artikelen in je Pocket-leeslijst. Wallabag haalt overigens de originele inhoud van de urls in je Pocket-leeslijst omdat het niet aan de opgeslagen pagina’s van Pocket kan komen. Url’s die ondertussen niet meer beschikbaar zijn, worden dan ook niet geïmporteerd.

©PXimport

Asynchrone taken met Redis

Als je al een tijdje met Pocket werkt, is de leeslijst zo groot dat voorgaande methode om je artikelen te importeren niet werkt; je server geeft een timout. We moeten dan asynchrone taken uitvoeren. Dat doen we met Redis. Installeer de Redis-server met

sudo apt install redis-server

Controleer daarna met

sudo nano /var/www/wallabag/app/config/parameters.yml

of er redis_host: localhost en redis_port: 6379 in het configuratiebestand staat. Indien nodig wijzig je dit.

Log daarna in Wallabag als beheerder in en open de pagina Internal Settings. Zet in het tabblad Import bij Enable Redis to import data asynchronously de waarde 1 en klik op Apply. Maak daarna een job aan met de opdracht

sudo -u www-data /var/www/wallabag/bin/console
wallabag:import:redis-worker -e=prod pocket -vv | sudo tee -u
www-data /var/www/wallabag/var/logs/redis-pocket.log

En probeer nu in de webinterface van Wallabag opnieuw je leeslijst van Pocket te importeren. Na een tijdje zie je in je terminalvenster de geïmporteerde url’s voorbijkomen en verschijnen de artikelen in de webinterface.

Wallabag-app

Je kunt tot slot ook op je smartphone toegang krijgen tot je leeslijst. Onder Android installeer je daarvoor de app Wallabag. De eerste keer dat je de app opent, krijg je de connection wizard te zien. Bij ons werkte die niet, dus negeer die en open dan in de app links Settings > Connection en vul zelf de juiste gegevens in.

Je kunt het best in de webinterface van Wallabag een nieuwe client ID en client secret aanmaken, zodat je de toegang van je Android-telefoon tot je Wallabag-installatie kunt intrekken, bijvoorbeeld als je het apparaat verliest. Daarna kun je in de app je leeslijst lezen en zelfs met spraaksynthese laten voorlezen, artikelen toevoegen, tags beheren, en alles wordt gesynchroniseerd met je Wallabag-server.

▼ Volgende artikel
Review Sevento rookarme gourmet–raclette – Minder luchtjes, loeiharde grill
© Severin
Huis

Review Sevento rookarme gourmet–raclette – Minder luchtjes, loeiharde grill

Veel mensen houden van gourmetten, maar niemand vindt de geurtjes achteraf in huis fijn. Severin komt nu met de Sevento rookarme gourmet–raclette, een set voor 8 personen met geurafzuiging. ID.nl ging een avondje gourmetten en snuffelde daarna door de eetkamer op zoek naar luchtjes.

Goed
Conclusie

De Sevento rookarme gourmet–raclette doet precies wat hij belooft op het vlak van geurreductie: de downdraft-afzuiging buigt rook zichtbaar naar het midden en na afloop ruikt de kamer merkbaar minder naar gegrild vlees. De grillplaat is zeer krachtig en bakt vlees en groente snel gaar, maar voor een lange, rustige gourmetavond is de hoogste stand te fel en de middelste stand pakt niet altijd direct op. De pannetjes onder de plaat leveren in Nederlandse gourmet-praktijk teleurstellende warmte; ze zijn vooral bedoeld voor raclette (kaas smelten) en minder voor eitjes of pannenkoekjes. De set is eenvoudig te bedienen, het reinigen is overzichtelijk en het filter is goed bereikbaar, al zijn de tekeningen in de handleiding bij eerste gebruik niet voor iedereen even duidelijk. Per saldo is dit een sterke keuze voor wie vooral wil grillen met minder baklucht en eventueel van raclette houdt; wie graag met pannetjes kookt of urenlang op een lagere, gelijkmatige temperatuur tafelt, kan beter even verder kijken.

Plus- en minpunten
  • Merkbaar minder baklucht door downdraft-afzuiging
  • Zeer krachtige grillplaat
  • Eenvoudige bediening met duidelijke standen
  • Makkelijk schoon te maken; PFAS-vrij ILAG-oppervlak
  • Reservefilters meegeleverd
  • Pannetjes leveren weinig warmte; vooral bedoeld voor raclettekaas
  • Middelste stand pakt traag op; hoge stand te fel voor lang tafelen
  • Ventilator goed hoorbaar, vooral op de hoogste stand
  • Handleiding (tekeningen) onduidelijk bij eerste gebruik
  • Hoge adviesprijs

Op feestelijke momenten komen veel families en vrienden bij elkaar voor een avondje gourmetten. Mensen die er niet van houden, hebben vaak issues met de zware baklucht die blijft hangen na het eten. Je ruikt het de dag erna nog. Severin komt nu met een gourmetstel met zogeheten downdraft-technologie waarbij de geurtjes grotendeels worden afgezogen via een soort ventilator in het midden.

Lees ook: Zo krijg je die gourmetlucht snel uit je huis

Wat is dit voor apparaat?

De Sevento rookarme gourmet–raclette van Severin ziet er op het eerste gezicht uit als een regulier gourmetstel, met een grillplaat bovenop en pannetjes om bijvoorbeeld een eitje te bakken. Wie beter kijkt, ziet dat er midden op de grillplaat een soort dakje zit, dat je kunt optillen, waarna de filterunit wordt onthuld. Daarmee worden de kookluchtjes en de rook afgezogen, en via een koolstoffilter naar de zijkanten geleid waar er door vier 'schoorsteentjes' schone lucht wordt uitgeblazen. Dan zie je ook dat er onder de grillplaat niet één, maar twee verdiepingen zitten. Een gedeelte onder het warmte-element om je pannetjes neer te zetten om eten te bereiden. En eronder nog een laag waar je ongebruikte pannetjes bewaart, een soort parkeerdek. Slim!

©Severin

Wat zit er in de doos

Uit de doos komt niet alleen het gourmetstel zelf, maar ook acht pannetjes, acht spatels en onderdelen voor de afzuigunit, namelijk drie koolstoffilters en een afdek-ring. Dat leidde tot wat onduidelijkheid, want we dachten alles nog in elkaar te moeten zetten en zaten erg te pielen met wat er precies waarin moest. De handleiding bestaat uit tekeningen die voor de beginnende gebruiker onduidelijk zijn op dit vlak. Pas helemaal aan het einde bij de schoonmaakinstructies zagen we een duidelijker afbeelding. Daaruit bleek dat de unit al klaar was voor gebruik en dat de extra's reserve-onderdelen zijn. Het geheel is makkelijk neer te zetten en na wat simpele reiniging klaar voor gebruik.

Bediening en instellingen

Bediening is eveneens simpel. Machine aanzetten via het led-display, ongeveer tien minuten wachten tot het geheel voorverwarmd is, en dan grillen maar! Via het display is de grill op drie standen te zetten, en de afzuigventilator op twee standen. Dat wijst zichzelf.

©Severin

's Werelds snelste gourmetsessie

Nu over naar het gebruik. De korte versie: zo snel hebben we nog nooit gegourmet. En ben je erg gesteld op een pannetje met een gebakken eitje erin: dat wordt hem niet.

Maar nu de lange versie. De set is getest met auteur en echtgenoot op een doordeweekse avond, met een set gourmetvlees van de supermarkt, wat gesneden uitjes en paprika, wat voorgekookte schijfjes aardappel en losgeklopte eitjes. Kortom, een simpele 'Hollandse' gourmetavond. Voorverwarmen ging prima. De grill staat standaard op de hoogste stand, die hebben we dan ook aangehouden. Aanvankelijk dan. Severin meldt dat de hoogste stand 230-240 graden wordt. Dat kan goed kloppen, want het gourmetvlees was letterlijk binnen maximaal 2 minuten gaar. De gehele tweepersoonsschotel was binnen 45 minuten op.

©Saskia van Weert

De lagere stand instellen om wat langer te tafelen, had een bijzonder effect. Namelijk dat de warmte er even helemaal uit ging en dat het vlees en de groenten pas na enige tijd weer gingen sissen. De hoge stand leek wel te hard voor een avond gourmetten, en met de middelste stand gebeurde er even niets. De laagste stand was al helemaal niet aan de orde.

Geen vork of mes in je pannetje!

Voorkom krassen en gebruik een fijne spatel!

Pannetjes en raclette-gebruik

Dan de pannetjes. Die zijn klein, met een schuine rand. Er pasten slechts twee kleine plakjes aardappel tegelijk in. Dat leek ons al wat onpraktisch, maar nog onhandiger was dat er amper warmte bij kwam onder de grill. Na een kwartier was de aardappel nog lauw en was het eerste eitje in het andere pannetje nog niet eens gestold. Ook de paprika in het derde pannetje wilden maar niet garen. Nadat al het vlees op was, ging alles dan maar op de plaat, waar het (uiteraard) in een wip wel klaar was.

©Saskia van Weert

Na het eten bleef de auteur met vraagtekens zitten. Was er iets mis met het toestel? Een vrij uitvoerige zoektocht op YouTube gaf het antwoord in de vorm van een review door een Franse mevrouw, waar het toestel vermoedelijk langer op de markt is. De onderverdieping met de pannetjes is helemaal niet bedoeld om ei en pannenkoekjes te bakken. Het is voor raclette, ofwel het smelten van speciaal daarvoor bedoelde plakjes kaas, om de gesmolten kaas daarna via de schuine rand over bijvoorbeeld een gepofte aardappel te verdelen. Die gewoonte kennen we in Nederland eigenlijk niet. En dat is best een aandachtspunt voor wie interesse heeft in dit model. Zeker gezien de adviesprijs van 199 euro haal je niet alles uit het apparaat als je geen raclette eet, en echt gek bent op van alles bakken in de pannetjes.

De geurarme werking

Tijdens het eten staat de ventilator van de machine aan. Die hoor je ook, zeker in de hogere stand. Hij werkt effectief: je ziet de rook naar het midden van de plaat afbuigen. Geurvrij wordt het uiteraard niet – dat claimt Severin ook niet. Maar het rook wel aanmerkelijk minder sterk naar gegrild vlees na afloop van de maaltijd. Wat dit betreft maakt het apparaat de belofte wel waar.

©Saskia van Weert

Schoonmaken

De grillplaat heeft een krasvrij, PFAS-vrij zogeheten ILAG-oppervlak. Het materiaal geleidt warmte heel erg goed en is makkelijk onder de kraan schoon te maken. De pannetjes kunnen in de vaatwasser, de grillplaat zelf trouwens ook – maar deze is erg groot, dus handmatig afnemen is meestal waarschijnlijk praktischer. Na gebruik en afkoelen moet je de afzuigunit uit elkaar halen en het filter uitspoelen met een sopje, dat is betrekkelijk weinig werk.

©Saskia vanWeert-Berghout

Positionering onduidelijk

Als je het heel stellig wilt zeggen, is dit een apparaat met twee uitersten. Een heel krachtige grillplaat, en amper warmte bij de pannetjes. Daarmee is het een grill met een kleinere doelgroep dan je zou verwachten van 'gourmetten zonder luchtjes'. Ben je verzot op van alles grillen op een plaat, en geef je minder om het getut met pannetjes, dan kun je echt goed los met de enorm hete plaat. Houd je van een hele avond gezellig tafelen, dan is deze machine waarschijnlijk te krachtig op de hoogste stand, en niet sterk genoeg op de lagere standen. Plus dat je eigenlijk niks kunt maken in de pannetjes.

Ben je tot slot een lekkerbek die dol is op de combinatie van grillen en raclette, dan heb je het apparaat van je dromen gevonden.

Als de temperatuurbeheersing wat meer zou worden gefinetuned, en er met de pannetjes wat meer mogelijk zou zijn, gaat deze grill een gouden toekomst tegemoet. Maar tot die tijd is het een aanwinst voor een kleine groep.

©Saskia van Weert

Conclusie

De Sevento rookarme gourmet–raclette doet precies wat hij belooft op het vlak van geurreductie: de downdraft-afzuiging buigt rook zichtbaar naar het midden en na afloop ruikt de kamer merkbaar minder naar gegrild vlees. De grillplaat is zeer krachtig en bakt vlees en groente snel gaar, maar voor een lange, rustige gourmetavond is de hoogste stand te fel en de middelste stand pakt niet altijd direct op. De pannetjes onder de plaat leveren in Nederlandse gourmet-praktijk teleurstellende warmte; ze zijn vooral bedoeld voor raclette (kaas smelten) en minder voor eitjes of pannenkoekjes. De set is eenvoudig te bedienen, het reinigen is overzichtelijk en het filter is goed bereikbaar, al zijn de tekeningen in de handleiding bij eerste gebruik niet voor iedereen even duidelijk. Per saldo is dit een sterke keuze voor wie vooral wil grillen met minder baklucht en eventueel van raclette houdt; wie graag met pannetjes kookt of urenlang op een lagere, gelijkmatige temperatuur tafelt, kan beter even verder kijken.


▼ Volgende artikel
Je e-mail back-uppen? Dit zijn de beste manieren
© Jakub Krechowicz - stock.adobe.c
Huis

Je e-mail back-uppen? Dit zijn de beste manieren

Wie bang is om belangrijke e-mails kwijt te raken, slaat gewoon een kopie van de berichten op. Er bestaan hiervoor diverse mogelijkheden. Back-up je volledige digitale postvak óf bewaar alleen geselecteerde e-mails. Verstandig, want een technische storing kan natuurlijk altijd een keer gebeuren. Bovendien is een back-up handig wanneer je een e-mailaccount wilt opzeggen, zoals providermail.

Dit gaan we doen

We laten zien op welke manieren je van e-mails een (extra) kopie kunt opslaan. Lees hoe dat werkt bij verschillende bekende e-mailclients en webmaildiensten.

Lees ook: 10 e-mailhacks: van overvolle inbox naar opgeruimd staat netjes

Gmail-bericht

Gmail bewaart de volledige inhoud van het postvak op een online server. Handig, want via internet heb je overal ter wereld toegang tot de berichten. Maar wat als de webverbinding plotsklaps wegvalt, bijvoorbeeld na een storing of cyberaanval? Bij dergelijke doemscenario's is het postvak van de webmaildienst normaal gesproken niet bereikbaar. Neem daarom voorzorgsmaatregelen!

Waarschijnlijk ontvang je regelmatig belangrijke gegevens via e-mail. Denk aan een factuur, verzekeringspolis of concertkaarten. Je bewaart dan een kopie van het bericht op de computer. Ga naar https://mail.google.com en log zo nodig in met je Google-account. Open de betreffende e-mail. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie puntjes en kies Bericht downloaden. Je bewaart de e-mail inclusief alle bijlagen als eml-bestand op de pc. Verschillende e-mailprogramma's ondersteunen dit formaat, zoals Thunderbird en Outlook.

Je kunt een Gmail-bericht ook als pdf-bestand opslaan. Bedenk wel dat je daarmee geen bijlage(n) bewaart, maar die kun je wel apart opslaan. Open in Gmail een bericht en klik rechtsboven op de drie puntjes. Via Afdrukken verschijnt er een nieuw venster. Klik bij Bestemming of Printer op het uitrolmenu en kies Opslaan als pdf / Opslaan. Je bladert nu naar de opslagmap, waarna je bevestigt met Opslaan.

Download vanuit Gmail een belangrijk bericht naar je computer.

Gmail-postvak

Naast losse berichten back-up je net zo makkelijk het volledige Gmail-postvak. Gebruik hiervoor de dienst Google Takeout. Surf naar https://takeout.google.com en log indien nodig in met jouw Google-account. Je klikt eerst op Selectie van alle items ongedaan maken. Scrol naar beneden totdat je het onderdeel E-mail tegenkomt. Zet daarachter een vinkje.

Je bepaalt zelf welke mappen je bewaart. Via Alle Mail-gegevens inbegrepen komt de mappenstructuur van jouw Gmail-postvak tevoorschijn. Standaard staan alle berichten geselecteerd. Wil je dat niet? Wis dan het vinkje voor Inclusief alle berichten in E-mail. Je kunt nu zelf de beoogde mappen aanwijzen. Maak een keuze en bevestig met OK. Je klikt daarna onderaan het scherm op Volgende stap.

Je kunt een kopie van het postvak op verschillende manieren opslaan. Standaard is de optie Downloadlink sturen via e-mail geselecteerd. Dat is prima, want verder ondersteunt Google Takeout alleen cloudopslag. Beslis onder Frequentie of je het Gmail-postvak eenmaal of iedere twee maanden wilt exporteren. Laatstgenoemde optie geldt voor een periode van een jaar. Kies verder bij Bestandsgrootte de omvang, met een maximum van vijftig gigabyte. Klik als laatste op Export maken. Google Takeout giet een zogeheten mbox-bestand in een ziparchief. Diverse e-mailprogramma's ondersteunen dit bestandsformaat.

Zeker bij een bomvolle Gmail-inbox kost de back-uptaak doorgaans veel tijd.

Offline-modus Gmail

Gmail heeft ook een offline-modus. Daarmee lees je e-mails zonder internetverbinding. Een voorwaarde is dat je de browser Chrome op een pc of laptop gebruikt. Open Gmail en klik rechtsboven op het tandwielpictogram. Je navigeert daarna naar Alle instellingen bekijken / Offline, waarna je een vinkje zet voor Offline mail aanzetten. Bepaal bij het onderdeel Synchronisatie-instellingen hoelang je de berichten wilt bewaren. Je kiest tussen 7, 30 of 90 dagen. Check ook even of Bijlagen downloaden is aangevinkt. Markeer daarna de optie Offline gegevens op mijn computer bewaren en kies Wijzigingen opslaan / OK.

Gebruik de browser Chrome om de offline modus van Gmail te activeren.

Outlook.com

Net als Gmail heeft Outlook.com verschillende mogelijkheden om losse e-mails op te slaan. Ga naar https://outlook.live.com en log zo nodig in met je accountgegevens. Open daarna een e-mail die je wilt bewaren. Klik rechtsboven het bericht op het pictogram met de drie puntjes en kies Downloaden. Je hebt twee mogelijkheden, namelijk Downloaden als EML of Downloaden als MSG. Verschillende e-mailprogramma's kunnen met het open eml-formaat overweg, terwijl de msg-indeling voornamelijk is toegespitst op Outlook. Maak een keuze en bewaar het bestand op de computer.

Als alternatief giet je een e-mail eenvoudig in een pdf'je, maar je bewaart dan geen bijlage(n). Die sla je desgewenst apart op. Klik wederom bovenaan op de drie puntjes en kies Afdrukken. Selecteer bij Bestemming of Printer de optie Opslaan als pdf en bevestig met Opslaan. Nadat je de opslaglocatie hebt gekozen, klik je nog een keer op Opslaan. Helaas heeft Outlook.com geen functie om het hele postvak te back-uppen.

Sla een Outlook.com-bericht als eml-, msg- óf pdf-bestand op.

Providermail

Bij veel internetproviders kun je ook één of meerdere e-mailadressen aanmaken. Onder andere Ziggo en KPN bieden deze dienst. Misschien wil je jouw providermail wel back-uppen. Dat is nuttig wanneer je bijvoorbeeld naar een andere internetprovider overstapt. In dat geval wordt je oude e-mailaccount namelijk opgeheven.

De exacte back-upopties verschillen per internetprovider. Bekijk in de webmailomgeving van de betreffende aanbieder welke mogelijkheden er zijn. Zo selecteer je binnen de webmaildienst van Ziggo bijvoorbeeld eerst alle belangrijke e-mails. Klik vervolgens bovenaan op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Opslaan als bestand. Je bewaart daarmee een ziparchief op de computer. Zodra je dat uitpakt, vind je alle e-mails terug als eml-bestanden. KPN Webmail bevat een vergelijkbare functie.

Zie je binnen de webmaildienst van je provider geen optie om e-mails te downloaden? Kies bij het bewuste bericht dan voor Afdrukken en bewaar het bericht als pdf-bestand.

Sla vanuit Ziggo Mail een belangrijk bericht op.

IMAP-protocol

Nagenoeg alle e-maildiensten ondersteunen het IMAP-protocol. Gunstig, want bij gebruik van de juiste instellingen sla je daarmee de e-mails automatisch lokaal op. Een e-mailclient (programma of app) plukt met behulp van het IMAP-protocol de berichten van de server. De e-mails staan dan dus op twee plekken, namelijk op de online server en in het e-mailprogramma van de computer. Dankzij IMAP is het zelfs mogelijk om de berichten van een e-mailaccount met meerdere apparaten te synchroniseren. Denk aan een pc, laptop, tablet en smartphone.

Feitelijk creëer je met dit slimme protocol dus een lokale back-up. Wel is het een voorwaarde dat de e-mailclient volledige kopieën van e-mails inclusief bijlagen ophaalt. In veel programma's kun je dat instellen, zoals Thunderbird en Outlook.

Gebruik je providermail? Probeer dan eerst de juiste servergegevens te achterhalen en ga daarna verder met de volgende tip. Je hebt de naam van de inkomende IMAP- en uitgaande SMTP-server nodig. Noteer ook de bijbehorende poortnummers.

Internetproviders vermelden meestal op hun website de benodigde servergegevens voor IMAP.

Thunderbird

Thunderbird is een gebruiksvriendelijke e-mailclient. Er zijn versies voor Windows, macOS, Linux en Android beschikbaar. Surf naar www.thunderbird.net/nl/ om dit gratis programma te downloaden. Voer de installatie met de standaardinstellingen uit en start de e-mailclient op.

Je vult nu de gegevens van jouw e-mailaccount in. Typ je volledige naam, het e-mailadres en het wachtwoord. Klik nu op Doorgaan. Met een beetje mazzel kent Thunderbird de servergegevens van het e-mailaccount al, zoals bij Gmail en Outlook.com. Ook van veel internetproviders verschijnen vanzelf correcte gegevens. Is dat niet het geval? Typ dan handmatig de naam van de juiste IMAP- en SMTP-server. Check hierbij ook even of de poortnummers goed staan ingevuld. Bevestig daarna met Gereed/Voltooien. Bepaal tot slot of je Thunderbird als standaard mailprogramma wilt instellen. Je ziet aan de linkerkant de mappen van het e-mailaccount.

Thunderbird verschijnen automatisch de correcte servergegevens van een Ziggo Mail-account.

Thunderbird-opties

Controleer in Thunderbird of de e-mailclient volledige kopieën van de e-mailserver downloadt. Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op het e-mailadres en kies Instellingen/Synchronisatie & opslag. Check onder Schijfruimte of de opties Alle berichten lokaal synchroniseren, ongeacht de leeftijd en Geen berichten verwijderen zijn gemarkeerd.

Je maakt van een los e-mailbericht optioneel een extra kopie. Dubbelklik op een onderwerppregel om een e-mail te openen. Navigeer vervolgens naar Meer / Opslaan als. Zodra je de opslagmap hebt geopend, klik je op Opslaan. Met de standaardinstellingen bewaart de e-mailclient een eml-bestand. Heb je liever een pdf? Ga dan naar Meer / Afdrukken en selecteer onder Uitvoerapparaat de optie Opslaan als PDF. Blader via Opslaan naar de gewenste map en bevestig nogmaals met Opslaan.

Stel in dat Thunderbird alle e-mails permanent opslaat.

Exporteren

Thunderbird bevat een optie om het volledige gebruikersprofiel naar een map te exporteren. Die kun je bijvoorbeeld op een externe opslagdrager of andere computer opslaan. In dit gebruikersprofiel staan alle toegevoegde e-mailaccounts, berichten, adresboeken en instellingen.

Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Extra / Exporteren. Er opent een nieuw tabblad. Bewaar via Exporteren een zip-bestand in de gewenste map en bevestig dit met Opslaan / Voltooien.

Is het gebruikersprofiel groter dan twee gigabyte? Dan kun je de boel niet exporteren. Kies dan Profielmap openen en kopieer de inhoud handmatig naar een zelfgemaakte map.

Bij onverhoopte problemen zet je de back-up in Thunderbird weer terug. Klik hiervoor op het pictogram met de drie streepjes en ga naar Extra / Importeren. Markeer Importeren uit een andere Thunderbird-installatie en klik op Doorgaan. Afhankelijk van de gemaakte back-up selecteer je nu een profielmap of zip-bestand. Maak een keuze en vink in de volgende stap alle onderdelen aan die je wilt herstellen. Klik als laatste op Doorgaan / Import starten.

Het back-uppen van een compleet gebruikersprofiel is dankzij de snelle exporteerfunctie zo gepiept.

ImportExportTools

Er zijn voor Thunderbird een heleboel zogenoemde add-ons beschikbaar. Dat zijn extensies die extra functies aan de e-mailclient toevoegen. Voor back-updoeleinden is ImportExportTools NG een aanrader. Navigeer rechtsboven naar het pictogram met de drie horizontale streepjes en klik op Add-ons en thema's. Zodra je met de zoekfunctie ImportExportTools NG hebt opgespoord, bevestig je met Toevoegen aan Thunderbird / Toevoegen / OK.

Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op een map en verken bij ImportExportTools NG de mogelijkheden. Als je de volledige e-mailmap wilt opslaan, kies je Map exporteren (mbox) / Als mbox-bestand / OK. In het contextmenu van deze extensie vind je ook de optie Exporteer alle berichten in map. Kies vervolgens tussen de bestandsformaten eml, pdf, html, txt en csv. Bij elke keuze wijs je op de computer of externe datadrager de beoogde opslaglocatie aan.

Nuttig is ook de optie Zoek en exporteer berichten. Back-up daarmee op basis van één of meerdere trefwoorden specifieke e-mails. Geef bijvoorbeeld aan dat dit trefwoord in het onderwerp of de berichttekst moet voorkomen. Je kunt ook alle e-mails van een contactpersoon selecteren. Heb je de juiste criteria opgesteld? Klik dan op Zoek. Selecteer achter Indeling het uitvoerformaat, bijvoorbeeld EML of mbox. Kies daarna Exporteren.

Vind dankzij de slimme zoekfunctie van ImportExportTools NG vlot belangrijke e-mails.

Thunderbird op mobiel

Je kunt Thunderbird ook op een smartphone of tablet installeren. Download de gelijknamige app uit de Play Store van een Android-toestel. Voor iPhones en iPads is er helaas geen ondersteuning. Vanaf een computer zet je heel makkelijk een gebruikersprofiel met accountgegevens en e-mails over. Klik linksonder in het programma op het tandwiel om de instellingen te openen en kies Exporteren voor Mobiel. Selecteer één of meerdere accounts die je wilt overzetten. Je vinkt ook Alle accountwachtwoorden opnemen aan. Wanneer je klikt op Exporteren, verschijnt er een QR-code.

Open nu de Thunderbird-app op het Android-toestel. Nieuwe gebruikers tikken in het beginscherm op Importinstellingen. Geef de app toegang tot de camera en film de QR-code. Je e-mailaccount inclusief alle berichten komt vanzelf tevoorschijn.

Met een QR-code importeer je binnen mum van een e-mailaccount op een telefoon.

Outlook Classic

Microsoft slingerde de afgelopen jaren verschillende varianten van Outlook de wereld in. Lastig, want de exacte instructies voor de beschikbare back-upopties hangen deels af van de gebruikte versie. Veel mensen gebruiken nog een 'oude' Outlook-editie. Ook Microsoft 365-abonnees hebben toegang tot deze versie van de bekende e-mailclient. Dit programma heet ook wel Outlook Classic.

Heb je via het IMAP-protocol een e-mailaccount aan het mailprogramma toegevoegd? Bepaal dan dat Outlook de volledige berichteninhoud lokaal bewaart. Klik achtereenvolgens op Bestand / Accountinstellingen / Accountnaam en synchronisatie-instellingen. Beweeg de schuifregelaar achter Email offline houden gedurende naar Alles. Sluit het venster met Volgende / Gereed.

Wil je een extra back-up van een mail maken? Selecteer het bericht en ga naar Bestand / Opslaan als. Kies in het uitrolmenu achter Opslaan als het gewenste bestandsformaat. De msg-indeling ligt voor de hand. Bevestig met Opslaan.

Tot slot bevat de klassieke versie van Outlook ook een functie om een volledig e-mailaccount te back-uppen. Navigeer naar Bestand / Openen / Importeren/Exporteren en selecteer in de wizard de optie Naar een bestand exporteren. Kies in de volgende stap Outlook-gegevensbestand (.pst) en klik tweemaal op Volgende. Je selecteert via Bladeren de opslagmap, waarna je bevestigt met Voltooien.

Back-up in Outlook Classic de volledige inhoud van een e-mailaccount.

Outlook (new)

Sinds begin 2025 is Windows Mail niet meer binnen Windows beschikbaar. Gebruikers kunnen nu de Outlook-app gebruiken. Dit programma droeg eerder de naam Outlook (new). Vergeleken met zijn klassieke tegenhanger zijn er andere back-upmogelijkheden.

Beslis allereerst hoelang je e-mails van een e-mailaccount lokaal wilt opslaan. Klik rechtsboven op het tandwiel en ga naar Algemeen / Offline. Je zet zo nodig het schuifje aan voor Offline e-mail, agenda en personen inschakelen. Kies onder Dagen e-mail om op te slaan voor 7, 30, 90 of 180 dagen. Kies Opslaan en sluit het instellingenvenster.

Jammer genoeg kun je berichten niet langer bewaren, waardoor deze optie niet geldt als een volwaardige back-up. Maak daarom handmatig kopieën van de belangrijkste e-mails. Klik met de rechtermuisknop op een bericht en kies Opslaan als / Opslaan als EML of Opslaan als MSG. Blader naar de opslaglocatie en sluit het venster met Opslaan.

Ten slotte heeft de vernieuwde Outlook-versie ook een exporteerfunctie, al is die erg beperkt. Het werkt namelijk alleen voor Outlook.com-postvakken. Toch proberen? Navigeer naar Instellingen / Algemeen / Privacy en gegevens en klik op Postvak exporteren. Deze back-uptaak duurt maximaal vier(!) dagen. Je ontvangt na afloop een e-mail met een downloadlink.

De exporteerfunctie van de vernieuwde Outlook vereist wel wat geduld.

Lees ook: Nieuwe pc? Zo neem je al je instellingen mee

E-mail gebackupt?

Bewaar ook een kopie op een usb-stick