Vliegen is vies. De uitlaatgassen wakkeren niet alleen het broeikaseffect aan, maar vergiftigen ook de omwonenden van luchthavens. Airbus beseft zich dit terdege en daarom presenteerde de vliegtuigbouwer onlangs de schetsen van drie emissievrije vliegtuigen. Klimaatneutraal vliegen komt telkens dichterbij.

Vliegtuigen zijn schoner dan ooit. In de jaren 60 en 70 braakten passagiersjets zwarte rookwolken uit zodra ze het luchtruim kozen. Sindsdien hebben de fabrikanten van vliegtuigmotoren er alles aan gedaan om hun producten schoner en zuiniger te maken. Een doorbraak was de zogenaamde ‘high bypass ratio turbofan’, een motor waarin de meeste stuwkracht wordt geleverd door een grote rotor voorin. Elke nieuwe motor die fabrikanten als Rolls-Royce, Pratt & Whitney en General Electric op de markt brengen, is een verbeterde en nog efficiëntere versie van dit principe.

Dat neemt niet weg dat ook de modernste motoren kerosine verstoken. Dat is een complex mengsel van koolwaterstoffen, waarvan sommigen nogal giftig zijn. Bij verbranding komen stikstofoxiden, zwaveloxiden, fijnstof en zware metalen vrij. Uit onderzoek blijkt dat het alleen al om die reden niet gezond is om in de buurt van een luchthaven te wonen.

En dan is er natuurlijk nog het klimaat. Vliegtuigen braken CO2 uit, en niet zo’n beetje ook. Want wie in een afgeladen Dreamliner van Amsterdam naar San Francisco vliegt, verstookt al gauw 400 liter kerosine – in zijn eentje. Volgens recent onderzoek draagt de luchtvaart voor 3,5 procent bij aan de uitstoot van broeikasgassen.

Alles draait om gewicht

Dat het roer om moet, beseffen de vliegtuigbouwers ook wel. Maar wat kunnen ze doen? Omdat in vliegtuigen alles om gewicht draait, zijn elektrische toestellen geen optie. Accu’s bevatten veel te weinig energie per gewichtseenheid. Er is ooit uitgerekend dat een elektrische versie van de Airbus A320 ongeveer 20 minuten in de lucht zou kunnen blijven. Elektrische aandrijving is dus voorlopig alleen weggelegd voor kleine toestellen die hele korte afstanden afleggen. De Europese vliegtuigfabrikant Airbus bouwt echter vooral toestellen die continenten en wereldzeeën doorkruisen. Hoe loodsen ze zulke kerosineslurpers een groene toekomst in?

Afgelopen najaar onthulde Airbus onder de naam ZEROe drie emissievrije conceptvliegtuigen voor de korte en middellange afstand. De afbeeldingen tonen een turboprop-toestel met een vliegbereik van zo’n 2.000 km en een turbofan-toestel met een bereik van ongeveer 4.000 km. Dat laatste toestel is vergelijkbaar met de huidige Airbus A320 en de Boeing 737.

©PXimport

“We zijn van plan een leidende rol te spelen in de belangrijkste transitie die deze industrie ooit gekend heeft,” aldus Airbus-baas Guillaume Faury. “Ik geloof sterk dat het gebruik van waterstof de klimaatimpact van de luchtvaart significant kan terugbrengen.”

Airbus wil kerosine op termijn dus vervangen door waterstof. Dat is op het eerste gezicht een uitstekend idee. Waterstof bevat veel energie per gewichtseenheid – ruim drie keer zo veel als kerosine. Het verbrandt inderdaad heel schoon. En er is genoeg ervaring mee: het wordt al sinds de jaren 60 gebruikt in de ruimtevaart.

Toch zijn veel luchtvaartdeskundigen sceptisch. De huidige generatie verkeersvliegtuigen is namelijk volledig om kerosine heen ontworpen. Neem de vleugels. Anders dan veel mensen denken bevatten die geen brandstoftanks, ze zijn zelf de brandstoftanks. Dat is mogelijk, omdat kerosine onder alle denkbare vliegomstandigheden een vloeistof blijft. Maar dat ligt anders bij waterstof. Bij normale temperaturen is dat een ijl gas. Om nuttig te zijn als vliegtuigbrandstof, dient het te worden afgekoeld tot een vloeistof. Maar omdat het kookpunt van vloeibare waterstof -253°C bedraagt, kan het spul onmogelijk gedurende een urenlange vlucht in een vliegtuigvleugel worden opgeslagen.

Niet de enige

De ZEROe-toestellen zijn daarom voorzien van een cilindervormige tank die zich achter de passagierscabine bevindt. Die tank heeft een flink formaat, omdat vloeibare waterstof zo’n 70 gram per liter weegt en dus erg veel ruimte inneemt. De tank dient ook enorm sterk te zijn, want naarmate de vloeibare waterstof opwarmt, neemt de druk in de tank sterk toe. Kortom, waterstof vereist een omvangrijke en zware tank die ten koste gaat van het laadvermogen van een vliegtuig.

Wat Airbus in zijn publiciteitsoffensief vergat te vermelden, is dat de Sovjet-Unie al decennia geleden met hetzelfde concept geëxperimenteerd heeft. De Tupolev Tu-155 koos in 1988 het luchtruim met een tank vol vloeibare waterstof aan boord. Maar al vroeg in het testprogramma besloten de Sovjets over te schakelen op vloeibaar methaan (het hoofdbestanddeel van aardgas). Dat bevat per gewichtseenheid veel minder energie, maar is met 470 gram per liter bijna zeven keer zo compact. Kortom: met een volle tank vlieg je dubbel zo ver. En met een kookpunt van 161°C is methaan ook nog eens een stuk hanteerbaarder. Tot slot is het goedkoop: het zit in enorme hoeveelheden onder de grond.

©PXimport

De ingenieurs van Airbus weten dit uiteraard ook allemaal. Waterstof is een marketingtool. Emissievrij is het allerminst, want alle waterstof wordt vooralsnog gemaakt van, jawel, methaan uit fossiele bronnen. Met CO2 als restproduct. De groene droom is dat waterstof in de toekomst met wind- en zonne-energie uit water wordt gewonnen. Dit proces is helaas nog dermate inefficiënt dat we wel enorm veel groene stroom over moeten hebben voordat daar iets van terecht gaat komen. En dan nog. Net zoals je methaan kunt omzetten in waterstof, kun je waterstof gebruiken om methaan te maken. Wanneer je waterstof wilt toepassen als vliegtuigbrandstof, bestaat er geen enkele reden om het in zijn pure, lastig te hanteren vorm te gebruiken.

Maar misschien het allergrootste voordeel van methaan is dat er al een wereldwijde infrastructuur voor aanwezig is. Van internationale pijpleidingen tot aan de laatste meters naar de combiketel, methaan weet zich diep genesteld in onze energie-infrastructuur. Ook verschijnen er steeds meer tankers vol vloeibaar aardgas op de oceanen. Ruimtevaartbedrijf SpaceX van Elon Musk stapt af van kerosine en ontwikkelt momenteel een reusachtige methaanraket. Ook de Europese ruimtevaartorganisatie ESA wil op termijn afstappen van waterstof, en ontwikkelt onder de naam Prometheus een methaanmotor.

De ZEROe-concepten zullen op den duur leiden tot vliegtuigen die niet op waterstof, maar op methaan vliegen. Evengoed veel beter dan kerosine.

Tekst: Ed Croonenberg

Wasverzachter gebruik je meestal om te zorgen dat je handdoeken of lakens lekker zacht worden en aangenaam gaan ruiken. Maar wist je dat je het spul ook op andere manieren in huis kunt gebruiken? Niet alles wat je online leest werkt of is veilig, maar er zijn wél een paar toepassingen die handig zijn. Deze kun je zonder zorgen uitproberen.

Ook interessant: Hier kun je vaatwastabletten óók voor gebruiken

Wil je wasverzachter vaker inzetten in huis? Dat kan, maar de mogelijkheden zijn niet enorm uitgebreid. Hieronder lees je waar dit goedje allemaal geschikt voor is.

Wattenbolletjes tegen muffe luchtjes

Heb je last van een muffe geur in je kledingkast, lade of schoenenkast? Drenk een watje in een klein beetje wasverzachter, laat het goed drogen en leg het ergens in de kast of lade neer. Het watje verspreidt subtiel geur zonder te overheersen.

Luchtverfrisser tijdens het stofzuigen

Tijdens het stofzuigen een frisse geur in huis verspreiden? Leg een gedroogd watje met wasverzachter in het stofreservoir of bij de filter van je stofzuiger. Let op: doe dit alleen als je een stofzuiger hebt zonder zak, en gebruik geen vloeibare wasverzachter direct in het apparaat.

Statische kleding voorkomen

Heb je vaak kledingstukken die knetteren als je ze aantrekt? Vul een plantenspuit met water en voeg een klein dopje wasverzachter toe. Even schudden en licht over de binnenkant van je kleding sprayen (test eerst op een onopvallende plek) helpt om de antistatische lading van je kleding snel te laten verdwijnen.

Lees ook: ⚡Sodeknetter: zo voorkom je statische elektriciteit in je kleding

Kunststof kozijnen en deurposten afnemen

Wasverzachter lost geen hardnekkig vuil op, maar je kunt er wel kunststof oppervlakken mee opfrissen. Denk aan vensterbanken, deurposten of lichtschakelaars. Meng een theelepel wasverzachter met een liter water, maak een doek licht vochtig en veeg ermee over het oppervlak. Het ruikt fris en laat een dun laagje achter dat stof een tijdje weert. Niet gebruiken op hout of natuursteen.

©sergeylapin

Kan wel, maar let op

Sommige toepassingen zijn niet per se fout, maar vragen om wat meer voorzichtigheid. Zoals schoenen en vuilnisbakken opfrissen met wasverzachter.

Schoenen opfrissen

Een doek met verdunde wasverzachter gebruiken om de binnenkant van schoenen schoon te vegen kan geurtjes maskeren. Maar het reinigt niet écht en laat mogelijk geurstoffen of plakkerige resten achter. Dat is niet ideaal, zeker als je de schoenen zonder sokken draagt. Wil je het toch proberen? Gebruik een goed uitgewrongen doek en laat de schoenen daarna volledig drogen.

Vuilnisbak geurvrij maken

Een sopje met wat wasverzachter kan je vuilnisbak tijdelijk frisser laten ruiken. Het maskeert nare geurtjes, maar doodt geen bacteriën. Voor grondige reiniging blijft een oplossing met soda, azijn of allesreiniger effectiever. Wasverzachter is hier dus vooral geurdecoratie, geen echte schoonmaker.

Wasverzachter: handig, maar geen wondermiddel

Wasverzachter is dus best veelzijdig, maar niet het wondermiddeltje dat sommige blogs ervan maken. Als je het slim inzet – en altijd spaarzaam – kun je er net wat meer mee doen dan alleen gebruiken voor je was. Test wel altijd eerst op een klein stukje, en hou het bij oppervlakken waar het veilig is. Liever geen risico? Er zijn ook natuurlijke alternatieven, zoals azijn of etherische olie, die je op een vergelijkbare manier kunt gebruiken.

Een hogedrukreiniger is een krachtig hulpmiddel waarmee je snel en grondig allerlei oppervlakken rondom je huis schoonmaakt. Maar met de juiste accessoires haal je er nóg meer uit – en wordt schoonmaken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk effectiever.

Let goed op dat niet elk accessoire op elke hogedrukreiniger past. Voordat je overgaat op de aanschaf van een accessoire, controleer dan goed de compatibiliteit met jouw hogedrukreiniger. Lees hier meer over in het artikel Praktische tips bij het gebruik van hogedrukreinigers.

Vario-spuitlans: veelzijdigheid troef

Een vario-spuitlans is eigenlijk onmisbaar als je het meest uit je hogedrukreiniger wilt halen. Met dit accessoire pas je in één handomdraai de spuithoek aan, zodat je de waterstraal precies kunt afstemmen op wat je schoonmaakt. Voor hardnekkig vuil zet je 'm op volle kracht, terwijl een zachtere straal ideaal is voor kwetsbare oppervlakken zoals ramen of andere glazen oppervlakken. Je hebt dus meerdere mogelijkheden in één handige lans.

©hedgehog94

Terrasreiniger: speciaal voor grotere oppervlakken

Een terrasreiniger is een handig hulpstuk in de vorm van een brede, ronde schijf met ronddraaiende spuitkoppen. Je bevestigt ’m aan je hogedrukreiniger en maakt er moeiteloos grotere oppervlakken mee schoon – denk aan je terras, oprit of zelfs muren. Doordat de waterstraal dicht bij het oppervlak blijft, reinig je extra effectief én verbruik je minder water. En het mooiste? Je hebt geen last van opspattend vuil of water, dus schoonmaken wordt een stuk comfortabeler.

Verlengslang: vergroot je bereik

De meeste hogedrukreinigers worden geleverd met een slang van zo’n 5 tot 10 meter – vaak is dat genoeg, maar soms kom je nét iets te kort. Met een verlengslang vergroot je eenvoudig het bereik, zodat je ook moeilijker bereikbare plekken kunt schoonmaken zonder telkens het apparaat te hoeven verplaatsen. Verlengslangen zijn er in verschillende lengtes, dus er is altijd wel een variant die past bij jouw klus.

Schuimlans: effectieve reiniging met reinigingsmiddel

Soms is water alleen niet genoeg om hardnekkig vuil aan te pakken. Dan is een schuimlans dé oplossing. Hiermee breng je een dikke laag reinigingsschuim aan op het oppervlak. Het schuim blijft even zitten, zodat het schoonmaakmiddel goed kan inwerken en het vuil losweekt. Na een paar minuten spoel je alles gemakkelijk weg met de hogedrukreiniger. Perfect voor een grondige reiniging van bijvoorbeeld tuinmeubels, je auto of een schutting.

Rioolontstoppingslans: verstoppingen verhelpen

Een verstopte afvoer of riool is altijd vervelend, maar met een rioolontstoppingslans voor je hogedrukreiniger kun je het probleem vaak zelf oplossen, zonder meteen een loodgieter te hoeven bellen. De lange, flexibele lans schuif je eenvoudig in de afvoer. De krachtige waterstraal maakt vuil los en spoelt het direct weg. Zo is een verstopping vaak al binnen een paar minuten verholpen en heb je jezelf een vaak prijzig bezoekje van de loodgieter bespaard.

©BillionPhotos.com

Met de juiste accessoires wordt je hogedrukreiniger echt een alleskunner. Of je nu je terras weer spic en span wilt krijgen, je auto een wasbeurt gunt of een verstopte afvoer te lijf gaat – voor elke klus is er wel iets handigs te vinden. Begin met een paar basisaccessoires zoals een vario-spuitlans of een terrasreiniger, en breid daarna rustig uit met wat je nodig hebt. Zo ben je overal op voorbereid, zonder gedoe.