ID.nl logo
Kinderen leren programmeren - Carrière én toffe levensles
© PXimport
Zekerheid & gemak

Kinderen leren programmeren - Carrière én toffe levensles

Kinderen zijn heel handig met nieuwe technologie. Ze leren snel nieuwe apparaten te gebruiken. Betekent dat ook dat kinderen weten hoe die technologie werkt? Is het nodig om ze vroeg te leren programmeren? Leren programmeren kan een leuke levensles zijn en niet per se een toekomstige carrièrekeuze.

In de jaren '80 betekende het bezit van een computer meestal dat je een hobbyist was. Dat je bereid was om niet alleen andermans software te gebruiken, maar ook om zelf te experimenteren met programmeren. Wie in dat tijdperk opgroeide en bijvoorbeeld met BASIC of PASCAL leerde werken, leerde tegelijk een aantal waardevolle lessen. Lessen die een kind van nu niet meer automatisch meekrijgt door met een iPad te spelen.

Volgens mediacoach Gemma Steeman is het nog steeds zo dat kinderen veel sneller leren omgaan met computers dan volwassenen. "Ze leren door te experimenteren. Ze zijn niet bang om iets fout te doen en ontdekken daardoor heel snel de mogelijkheden die ze graag gebruiken."

Dat betekent in de praktijk dat ze sneller dan hun ouders weten hoe ze apps moeten downloaden en opstarten. En natuurlijk vooral hoe ze al die spellen kunnen spelen. Toch is dit natuurlijk wat anders dan 'weten hoe een computer werkt'.

©PXimport

Leren programmeren is een belangrijk onderdeel van 'mediawijsheid': de verzameling vaardigheden voor kinderen en volwassenen die helpen om media te gebruiken en te duiden.

Consequenties

Steeman: "Kinderen weten ook niet hoe ze computers slim in kunnen zetten, bijvoorbeeld om taken beter of efficiënter uit te voeren. Ook weten ze niet wat de consequenties zijn van hun gedrag online. Dat komt ook door de ontwikkeling van de hersenen: ze zijn gewoon niet in staat om dat allemaal te overzien." Want voor een kind is het gewoon niet te bevatten dat wat je op internet zet, er ook nooit meer van af kan. En vooral dat anderen (vreemden) het kunnen zien. Voor een kind is het begrip data volkomen abstract. Om nog maar te zwijgen van 'big data' en wat bedrijven allemaal kunnen door gegevens te verzamelen en te analyseren.

©PXimport

Gemma Steeman is mediacoach bij

Belangrijk

Volgens Steeman is het leren programmeren geen manier om kinderen op weg te helpen in een carrière als programmeur. "Het schrijven van programma's is iets wat steeds meer in lagelonenlanden gedaan wordt. Wie later een baan krijgt in de IT, wordt hoogstwaarschijnlijk geen programmeur." Maar we leven in een wereld die volledig doordrongen is door digitale media. Je moet mee kunnen komen en hoe meer je begrijpt van de processen die al die media mogelijk maken, hoe beter.

Ook zijn er heel wat (toekomstige) banen waarbij kennis van programmeren nuttig is, zonder dat je daarvoor programmeur hoeft te zijn. Want hoewel het daadwerkelijke programmeerwerk van grote programma's en games vaak wordt uitbesteed, gebeurt het plannen en het denkwerk van de ontwikkeling wel degelijk ook in ons land. Wie ergens werkt waar computerprogramma's gebruikt of gemaakt worden, heeft dus erg veel aan kennis over de werking van die programma's. Steeman zelf geeft aan dat ze erg veel heeft aan die kennis bij haar werk voor de website MediaWijsheid.nl. "Ik kan niet programmeren, maar wel computercode lezen en dat is bij het werken aan websites een groot voordeel."

©PXimport

Het kunnen lezen van computercode helpt zeker als je websites ontwerpt of bijhoudt.

Het is gewoon leuk!

Veel tv-series en films leren ons dat programmeren betekent: schermen vol onbegrijpelijke wiskundig ogende formules. Maar dat is een vooroordeel. Programmeren is het oplossen van een puzzel. En dankzij allerlei leuke, grafische lesmethoden, is het voor kinderen net zo goed een spel als een les.

Hour of Code bijvoorbeeld is een wereldwijde introductie voor kinderen om te leren programmeren met 'Hopscotch'. In een uur spelen leren ze hoe ze niet alleen computers kunnen gebruiken, maar vooral hoe ze deze naar hun hand kunnen zetten. Door bouwsteentjes te verslepen, laten ze bekende figuren zoals Anna en Elsa uit 'Frozen' of de bekende Angry Birds bewegen. Hopscotch is dé taal voor kinderen op dit moment, die juist door zijn directe grafische feedback meteen laat zien wat een commando of functie doet.

Voor de kinderen die hier echt lol in hebben, zijn er allerlei vervolgprojecten. Het hoeft niet op te houden bij één uur.

©PXimport

Grote studio's zoals Disney lenen bekende figuren aan deze educatieve site.

Levensles

Maar de belangrijkste reden om kinderen (eenvoudige) programma's te laten maken, is dat het een manier van denken aanleert die ze de rest van hun leven kunnen gebruiken. Programmeren is namelijk vooral een levensles: om een computerprogramma te maken, leer je om een probleem op een gestructureerde manier op te lossen. Je begint met een formuleren van het probleem en om dat probleem op te lossen, moet je het in stukjes ophakken. Als je 'probleem' bijvoorbeeld is: een eenvoudig huisje tekenen op het scherm, dan kun je dit opdelen in delen: hoe teken je een vierkant? Een rechthoek? Een driehoek? Hoe zorg ik ervoor dat de driehoek op het vierkant staat en dat de rechthoek op de plaats komt waar de deur moet zijn?

Deze manier van problemen oplossen overstijgt het schrijven van computerprogramma's. Wie een feest organiseert en een groep moet aansturen, moet ook leren om het geheel te overzien en dat in subtaken te verdelen. En het is juist deze manier van analytisch denken die kinderen op een speelse en natuurlijke manier kunnen leren door de computer naar hun hand te zetten.

©PXimport

Met eenvoudige puzzels leert het kind in de app Daisy the Dinosaur spelenderwijs programmeren op de iPad.

Wanneer

Volgens Steeman kunnen kinderen vanaf een jaar of zes al heel wat leren, dankzij speciale programma's. Deze zijn er op gericht om kinderen op een visuele en aantrekkelijke manier te leren om eenvoudige programma's te maken. De kinderen zullen dit niet als 'programmeren' ervaren, maar als een spel waarbij ze de computer opdrachten geven die direct resultaat op het scherm toveren. Veel van dit soort programma's hebben een duidelijke relatie met de wat oudere programmeertaal LOGO (zie kader). Voor de iPad is er bijvoorbeeld de app Daisy the Dinosaur. Met deze app leren kinderen kleine programma's schrijven die het figuurtje Daisy over het scherm laten bewegen. Helaas is de Daisy-app wel Engelstalig.

Op de website van Kennisnet.nl vinden we Ko de Kraker. Net als bij Daisy geeft het kind opdrachten aan het vogeltje Ko, die dankzij correcte programma's zijn geliefde nootjes kan eten.

©PXimport

Ko de Kraker is een vogeltje dat nootjes wil eten. Kinderen schrijven programma's om hem te helpen.

LOGO

Een aantal computerveteranen zal vast even opveren bij het lezen van die naam. LOGO, ontwikkeld in de jaren zestig door Seymour Papert. LOGO werd speciaal voor kinderen bedacht. Het belangrijkste kenmerk is de schildpad-cursor die met eenvoudige commando's is aan te sturen. Commando's geven direct resultaat. 'FORWARD 100' zorgt bijvoorbeeld voor een lijn van 100 pixels in de kijkrichting van de schildpad.

Daarnaast is het een krachtige taal waarbij de programmeur feitelijk zijn eigen commando's maakt die steeds complexere taken uitvoeren.

Het volgende simpele programma laat de schildpad een cirkel tekenen:

TO CIRCLE

REPEAT 360 [FORWARD 1 RIGHT 1]

END

Vanaf dat moment 'kent' de computer het nieuwe commando 'circle' dat ook weer in een nieuw programma te gebruiken is. Heel krachtig en heel overzichtelijk.

©PXimport

Met MSWLogo (gratis) kun je al snel mooie 'turtle graphics' maken.

Simpel

Daarnaast is op dit moment Scratch heel populair: op de site kunnen kinderen programmeren met bouwsteentjes die ze in een venster slepen. Ook hier gaat het om grafische feedback: animaties en simpele spellen.

Toch is het een misverstand om te denken dat kinderen (zeker als ze een jaar of 10, 11 zijn) heel simpele talen moeten leren. Kijk maar eens wat kinderen inmiddels allemaal aan complexe dingen kunnen bouwen in het spel Minecraft. Ze zijn zeker in staat om complexere talen onder de knie te krijgen. We noemden LOGO al. Ook Microsofts Small Basic richt zich volledig op kinderen. Maar ook een 'volwassen' taal is een leuke uitdaging.

©PXimport

Small Basic is een versimpelde, gratis versie van BASIC, speciaal voor kinderen.

Python

Op deze site staat een compleet lesprogramma voor de basisschool, waarin kinderen de taal Python leren. Deze scripttaal (ontwikkeld door Nederlander Guido van Rossum), is eenvoudig te leren en wordt ook in het echt gebruikt. Een perfecte brug dus tussen het klaslokaal en digitale wereld, maar uiteraard niet geschikt voor de allerjongsten.

Dit soort lespakketten zijn minder geschikt voor thuis. Maar volgens Steeman is het een goed idee als ouders samen met school en buitenschoolse opvang in gesprek gaan over programmeren. "Ik ben er niet voor om het verplicht in lesprogramma's op te nemen. Het is echter wel belangrijk dat elk kind er even mee in aanraking komt en als hij of zij dat wil er ook meer mee kan doen. Ouders en scholen kunnen elkaar daar denk ik goed in ondersteunen."

Direct effect

Hoewel Python niet meteen allerlei grafisch vuurwerk produceert, heeft het als groot voordeel dat het een geïnterpreteerde taal is. Dat wil zeggen dat je het resultaat meteen kan zien.

print("Hallo wereld")

>> Hallo wereld

print(3*2)

>> 6

print("3*2")

>> 3*2

Dit is natuurlijk in een leeromgeving heel belangrijk omdat de leerling meteen het resultaat van zijn instructies ziet. Dat is ook de reden dat talen als C++ niet kindvriendelijk zijn. Afgezien van de complexiteit is het ook lastig om programma's steeds te moeten compileren voor je kan zien wat ze doen.

Amsterdam investeert in jonge programmeurs

Als onderdeel van een plan van de gemeente Amsterdam om in de toekomst te behoren tot de top 3 van Europese steden met startups, wil de gemeente investeren in het opleiden van jongeren in deze sector. Daartoe zouden er 'coding academies' moeten worden opgericht waar jongeren en zzp-ers leren coderen en programmeren. Verder zou de gemeente wel op zoek zijn om initiatieven te ondersteunen die erop gericht zijn dat coderen op basisscholen, middelbare scholen en universiteiten even standaard worden als rekenen en taal.

Verder lezen?

Daisy the Dinosaur (iOS)

Ko de Kraker

Microsoft Small Basic

Hour of Code

Microsoft Windows Logo (gratis Windows-versie van LOGO)

ACSLogo (gratis OS X-versie van LOGO)

Hopscotch (iOS)

Kodable (iOS)

Robomind

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 koel-vriescombinaties met een zuinig energielabel
© africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)
Huis

Waar voor je geld: 5 koel-vriescombinaties met een zuinig energielabel

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een koel-vriescombinatie is de ideale koelkast voor wie veel ruimte nodig heeft voor het bewaren van vers eten en drinken en voor het langer bewaren van bevroren producten. Wij zochten naar vijf energiezuinige modellen met een grote capaciteit.

De moderne koel-vriescombinatie met vriezer onder bieden een praktische indeling: je dagelijkse producten op ooghoogte in het koelgedeelte bovenin, terwijl de vriezer onderin zit met handige lades. Helemaal ideaal zijn de 'no-frost' varianten – eindelijk verlost van het vervelende ontdooien . Sommige modellen hebben speciale zogeheten BioFresh-zones waardoor je groenten en fruit langer vers blijven .

ETNA KCV520NZWA 

De ETNA KCV520NZWA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met energielabel A en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. De netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak zwart design en is uitgerust met NoFrost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De zogeheten MultiFlow 360°-ventilatietechniek zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Convert FreshZone-lade in te stellen is voor het bewaren van vlees, vis, groenten of fruit. Daarnaast heeft deze koelkast functies als superkoelen en supervriezen voor het snel op de juiste temperatuur brengen van nieuwe producten.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 98 liter

Samsung RB38C7B5AB1-EF 

Deze stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie uit de Bespoke-serie, ontworpen voor moderne huishoudens die waarde hechten aan zowel functionaliteit als design. Met een royale netto inhoud van 387 liter biedt dit apparaat voldoende ruimte voor al je etenswaren.

Dankzij de SpaceMax-technologie heeft de koelkast dunnere wanden, waardoor er meer binnenruimte ontstaat zonder dat de buitenafmetingen toenemen. De No Frost+-functie voorkomt ijsvorming, maakt. Met Twin Cooling Plus worden het koel- en vriesgedeelte afzonderlijk gekoeld, wat zorgt voor optimale luchtvochtigheid en voorkomt geurvermenging.

De Digital Inverter Compressor past zich automatisch aan op basis van de koelbehoefte, wat resulteert in een stille werking van slechts 35 dB en een laag jaarlijks energieverbruik van 108 kWh. Deze koelkast kun je bedienen met de SmartThings-app, en hiermee het energieverbruik monitoren.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 108 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 273 liter
Inhoud vriesgedeelte: 114 liter

Bosch KGN392LAF 

Deze koel-vriescombinatie van Bosch biedt een totale netto inhoud van 363 liter, verdeeld over een koelgedeelte van 260 liter en een vriesgedeelte van 103 liter . Dankzij de NoFrost-technologie is handmatig ontdooien verleden tijd, terwijl het MultiAirflow-systeem zorgt voor een gelijkmatige luchtverdeling, waardoor voedsel langer vers blijft.

Het VitaFresh XXL 0°C-systeem biedt optimale bewaarcondities voor vlees, vis, groente en fruit, waardoor de versheid en voedingswaarde behouden blijven . Met een geluidsniveau van slechts 29 dB is dit apparaat uitzonderlijk stil, ideaal voor open keukens en woonruimtes.

De Bosch KGN392LAF is afgewerkt met RVS-design met geïntegreerde handgrepen en is voorzien van verstelbare glazen legplateaus, LED-verlichting en een digitale temperatuurregeling.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 104 kWh
Geluidsniveau: 29 dB
Inhoud koelgedeelte: 260 liter
Inhoud vriesgedeelte: 103 liter

Hisense RB440N4AFA

De Hisense RB440N4ACA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met een A-label en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. Met een geluidsniveau van 35 dB is dit apparaat fluisterstil, ideaal voor open keukens of kleinere woonruimtes. De totale netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.​

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak roestvrijstalen design en is uitgerust met moderne technologieën zoals Total No Frost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Super Freeze-functie snel nieuwe producten invriest. Daarnaast beschikt het apparaat over een Holiday Mode voor energiebesparing tijdens afwezigheid.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 95 liter

LG GBV7280BPY

De LG GBV7280BPY is een stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie die uitblinkt in zowel design als functionaliteit. Met een totale netto inhoud van 387 liter biedt deze combinatie voldoende ruimte voor de opslag van al je verse en diepgevroren producten.

Het vriesgedeelte van 110 liter is voorzien van drie transparante lades, waardoor je gemakkelijk overzicht houdt over je diepvriesproducten. Dankzij de Total No Frost-technologie is handmatig ontdooien niet meer nodig. De Smart Inverter Compressor zorgt niet alleen voor energie-efficiëntie, maar ook voor een stille werking met een geluidsniveau van slechts 33 dB. Het apparaat heeft een energieklasse B en een jaarlijks energieverbruik van 138 kWh.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 138 kWh
Geluidsniveau: 33 dB
Inhoud koelgedeelte: 233 liter
Inhoud vriesgedeelte: 110 liter

▼ Volgende artikel
Help, mijn wasmachine centrifugeert niet! Wat nu? (Spoiler: geen paniek!)
© AK | ID.nl
Huis

Help, mijn wasmachine centrifugeert niet! Wat nu? (Spoiler: geen paniek!)

Als je wasmachine het programma keurig afwerkt, maar de was kletsnat uit de trommel komt, is de kans groot dat het centrifugeren niet goed is gegaan. Frustrerend, zeker als je net een volle trommel beddengoed hebt gedraaid. Gelukkig is vaak goed te achterhalen wat er aan de hand is. In dit artikel lees je waar het misgaat, hoe je het herkent en wat je eraan kunt doen.

Was nog steeds nat? Dit kan er aan de hand zijn:

  • De trommel raakt uit balans
  • Problemen met de afvoer
  • Verkeerd toerental gekozen
  • Technische mankementen
  • Elektronica en foutmeldingen

Lees ook: Zelf de afvoerslang van je wasmachine vervangen: zo doe je dat

Dat het centrifugeren niet of niet helemaal goed gaat, kan een aantal oorzaken hebben. Hieronder vind je de meest voorkomende – uiteraard mét oplossing!

De trommel raakt uit balans

Een van de meest voorkomende oorzaken is een ongelijke verdeling van het wasgoed. Grote stukken zoals dekbedhoezen of badmatten trekken tijdens het centrifugeren naar één kant, waardoor de trommel uit balans raakt. De machine detecteert dat en besluit het toerental niet of nauwelijks op te voeren. Je merkt het aan het zachte ronddraaien aan het einde van het programma en het feit dat er nog behoorlijk wat water in de trommel staat. Je voorkomt dit probleem meestal door zware stukken over meerdere wasbeurten te verdelen of er wat lichtere kleding bij te doen. Een goed gevulde trommel met een combinatie van groot en klein wasgoed draait namelijk een stuk stabieler.

Problemen met de afvoer

Als water niet snel genoeg uit de kuip kan worden gepompt, blijft het niveau te hoog om veilig te centrifugeren. De machine slaat die stap dan over of draait op een laag toerental. Dit komt vaak door een verstopt filter, een propje stof in de afvoerpomp of een geknikte afvoerslang. De pomp moet met kracht het water wegwerken, en als dat niet lukt, stopt de elektronica het proces. Maak het filter schoon, controleer of de pomp vrij kan draaien en kijk of de slang niet geknikt is of te hoog hangt. Meestal lost dit het probleem op.

KIJK GOED NAAR HET TOERENTAL Niet elke was draait standaard op het hoogste toerental. Veel programma's – zoals die voor fijne was of eco-instellingen – beperken automatisch het centrifugeren om kleding te beschermen of energie te besparen. Dat is vaak ingesteld op 800 of 1000 toeren, terwijl je was pas echt droog wordt bij 1400 of 1600 toeren. Controleer dus voor je start welk toerental is gekozen. Je kunt dit handmatig aanpassen via het display of de draaiknop, afhankelijk van het model.

©Oriol Roca

Technische mankementen

Soms zit het probleem dieper in de machine. Versleten koolborstels kunnen ervoor zorgen dat de motor niet genoeg kracht levert voor de centrifugeersnelheid. Ook een versleten aandrijfsnaar (ook wel aandrijfriem genoemd) of een kapotte trommellager kan de boel verstoren. In zulke gevallen hoor je vaak een brommend geluid of zie je dat de trommel moeizaam beweegt. Om dit op te lossen, zul je vaak een reparateur moeten inschakelen. De kosten voor vervanging hangen af van het merk en de leeftijd van je machine. Op de websites van fabrikanten en verkopers van wasmachines vind je meer informatie over de garantieperiode en waar je terechtkunt met vragen. Tip: zorg dat je altijd de aankoopbon bewaart!

Elektronica en foutmeldingen

Tot slot kan een storing in de software de boosdoener zijn. Moderne wasmachines meten voortdurend of alles volgens plan verloopt. Bij afwijkingen geven ze een foutcode, bijvoorbeeld bij waterproblemen, een deur die niet goed sluit of een motor die geen terugkoppeling geeft. In zulke gevallen loont het om de handleiding erbij te pakken of de foutcode op te zoeken op de website van de fabrikant. Resetten van het systeem kan soms al voldoende zijn. Verhelpt dat het probleem niet, dan zal er een reparateur bij moeten komen.

WISSELEND RESULTAAT? LET OP DE BELADING Als je merkt dat het soms wel goed gaat en soms niet, dan kun je ervan uit gaan dat het geen technisch mankement is, maar dat de belading de boosdoener is. Eerder in dit artikel heb je kunnen lezen wat je kunt doen om dat op te lossen.

Checklist centrifugeerproblemen
ProbleemMogelijke oorzaakOplossing
Was blijft natTrommel uit balansWasgoed verdelen, trommel evenwichtig vullen
Centrifugeert niet of halfVerstopte afvoer of geknikte slangFilter schoonmaken, slang controleren
Brommend geluid, geen snelheidVersleten motoronderdelenKoolborstels of aandrijfsnaar vervangen
Foutmelding bij starten centrifugeSoftwarefout of sensorsignaal ontbreektHandleiding checken, eventueel resetten
Programma draait te langzaamLaag ingestelde centrifugeersnelheidToerental verhogen in programma-instellingen
Wisselend resultaat per wasbeurtAfhankelijk van beladingZware en lichte stukken mengen

Wat controleer je als eerste?

Wil je zeker weten waar het aan ligt, begin dan met het controleren van de makkelijke dingen: het filter, de slang, de trommelverdeling. Vaak hoef je geen technicus te zijn om het op te lossen. Gaat het dan nog niet goed, dan moet je bepalen of reparatie zinvol is of dat het tijd is voor een nieuwe wasmachine.