Je bent secretaris van een club of vereniging en je wilt je leden iets vragen. Een mondeling gesprek met iedereen is te omslachtig en dus werk je met invulformulieren. Dat doe je natuurlijk wel digitaal en als het even kan het liefst volledig online. In dit artikel maak je kennis met twee gratis oplossingen, één offline en één (vooral) online.

Het zal je niet verbazen dat er heel wat webapplicaties zijn voor het creëren en beheren van allerlei online vragenlijsten. In dit artikel gaan we dieper in op een populaire oplossing. Maar misschien vind je zo’n online vragenlijst wel overkill of vrees je dat de respondenten zich, bijvoorbeeld om privacyredenen, niet zo comfortabel voelen bij zo’n aanpak. In dit geval kan het ook net iets klassieker en vertrouwder: via een pdf-invulformulier. Met Word is dat helaas niet zonder meer mogelijk en dit pakket is ook niet gratis. Het kan wél met de tekstverwerker uit de gratis kantoorsuite LibreOffice. We bekijken eerst kort hoe je dit aanpakt.

Offline

01 Ontwerp

Installeer LibreOffice (op het moment van schrijven versie 7.1.3.x) en start tekstverwerker Writer op. Ga naar Formulier en zorg dat het knopje Ontwerpmodus is ingeschakeld (dan is het blauw), waarna er heel wat besturingselementen zichtbaar worden in dit menu. Als je dat wilt, kun je deze opties ook in de vorm van een verplaatsbare werkbalk zichtbaar maken: ga naar Beeld en kies Werkbalken / Formulierbesturingselementen.

Tik nu in je document de namen van enkele tekstvelden in die op je formulier moeten komen, zoals Naam, Voornaam en Woonplaats. Selecteer het element Tekstvak in de werkbalk en trek een kadertje achter de respectieve tekstvelden. Wil je deze velden bij wijze van test zelf even invullen, dan moet je tijdelijk de Ontwerpmodus uitzetten.

©PXimport

02 Elementtypes

Om andere veldtypes, zoals Datumveld, Tijdveld en Numeriek veld, te kunnen toevoegen, selecteer je bij Formulier eerst Meer velden. In datzelfde menu tref je ook het element Groepsvak aan. Dat heb je nodig als je keuzerondjes wilt op je formulier, zodat de respondent bijvoorbeeld kan aangeven of hij Abonnee of Geen abonnee is. Via zo’n Groepsvak geef je Writer te kennen dat beide rondjes bij elkaar horen en elkaar uitsluiten.

Selecteer dus Groepsvak en trek een kader op een geschikte plaats in je document. In het dialoogvenster vul je Abonnee in en druk je op de >>-knop. Herhaal dit voor Geen abonnee. Druk op Volgende en kies bijvoorbeeld Ja, en wel het volgende /Abonnee. Bevestig je keuze met Volgende (2x) en vul als bijschrift bijvoorbeeld Geabonneerd? in. Rond af met Voltooien en pas eventueel de kadergrootte aan. Vanuit het contextmenu van het groepsvak kun je nu nog allerlei aanpassingen doorvoeren.

©PXimport

03 Pdf-formulier

Is je ontwerp klaar, dan wil je dat natuurlijk in een formulier gieten, bij voorkeur in een universeel pdf-document. Open hiervoor Bestand en kies Exporteren als / Exporteren als pdf. Zorg dat er een vinkje staat bij PDF-formulier maken en laat bij Opmaak bevestigen de optie PDF geselecteerd staan. Klik op Exporteren en bewaar het pdf-formulier, dat je vervolgens in je favoriete pdf-lezer kunt uittesten. Je hoeft nu alleen nog een (oningevuld) exemplaar naar de mensen te sturen, of je zet een downloadlink op je website.

Uiteraard krijg je de antwoorden binnen als afzonderlijke pdf-documenten. Wil je de verwerking van de antwoorden automatiseren, dan is een webtoepassing handiger (zie het gedeelte ‘Online’).

©PXimport

Online

Webapplicaties

©PXimport

04 Google Formulieren

Het zal je nauwelijks verbazen dat je over een (gratis) Google account moet beschikken, voordat je met Google Formulieren aan de slag kunt. Desnoods regel je zo’n account via www.tiny.cc/googlestart.

Meld je vervolgens met je Google-account aan bij Google Drive. Klik op Nieuw en dan op het pijlknopje bij Google Formulieren. Kies Leeg formulier. Of je surft rechtstreeks naar de webapp op https://docs.google.com/forms en je klikt op Leeg.

Je krijgt al meteen een standaardformulier te zien. Klik hier op Naamloos formulier en geef het een geschikte naam en een korte formulierbeschrijving.

©PXimport

05 Vraagstelling

Klik nu op Naamloze vraag en tik je eerste vraag in. Geef via het uitklapmenu aan om wat voor soort vraag het precies gaat. Er zijn elf mogelijkheden: Kort antwoord, Alinea, Meerkeuze, Selectievakjes, Dropdownmenu, Bestand uploaden, Lineaire schaal (beoordeling via een cijfer van 0 of 1 tot …), Meerkeuzeraster (keuzerondjes in tabelvorm), Selectievakraster (selectievakjes in tabelvorm), Datum en Tijd. Afhankelijk van het gekozen vraagtype zorg je dan voor één of meer mogelijke antwoorden. Zet de schuifknop bij Verplicht op aan als je niet wilt dat de respondent deze vraag zomaar overslaat.

Om nog een vraag toe te voegen, klik je linksonder op het plusknopje Vraag toevoegen en kies je weer een passend type en bijbehorende(e) antwoord(en). Zijn twee vragen soortgelijk? Druk dan op het knopje Dupliceren en bewerk je eerdere vraag. Via het vuilnisbak-pictogram haal je een geselecteerde vraag weg.

Je kunt op elk moment je formulier-in-opbouw bekijken via de knop Voorbeeld, rechtsboven. Je keert terug in de bewerkmodus via het potlood-pictogram (Dit formulier bewerken).

©PXimport

06 Secties

Het is ook mogelijk je formulier in meerdere secties op te delen. Je bepaalt dan zelf wat er moet gebeuren als de respondent de vragen uit een bepaalde sectie heeft beantwoord, zoals netjes naar de volgende sectie gaan of naar een ander, door jou te bepalen, gedeelte. Dit kan ook automatisch gebeuren. Vragen over iemands ervaringen met een abonnement zijn bijvoorbeeld alleen relevant als iemand ook echt abonnee is.

Zo’n workflow zet je als volgt op: druk eerst op Sectie toevoegen, rechtsonder. Klik dan op Naamloze sectie en geef die sectie een naam, bijvoorbeeld Abonnementservaring. Voeg de gewenste vragen toe aan deze sectie. Deze sectie is logischerwijze bedoeld voor wie (eerder) een vraag als ‘Ben je al geabonneerd?’ met Ja heeft beantwoord. Zorg er ook voor dat er een gedeelte is voor mensen die Neen hebben geantwoord op die vraag.

Druk nu op de knop met de drie puntjes bij de vraag ‘Ben je al geabonneerd?’ en kies Ga naar sectie op basis van antwoord. Naast elk antwoord van het type Meerkeuze en Dropdownmenu verschijnt nu een keuzemenu met de opties Ga naar volgende sectie, Ga naar sectie [nummer/naam] en Formulier verzenden. Je hoeft hier alleen de gewenste optie aan te duiden.

©PXimport

07 Aankleding

Je kunt je in je formulier natuurlijk beperken tot eenvoudige tekstvragen en -antwoorden, maar dat oogt wel wat saai. Er zijn gelukkig enkele opties waarmee je je formulier, de vragen en de antwoorden wat kunt opleuken.

Daarvoor staan rechts twee knoppen tot je beschikking: Afbeelding toevoegen en Video toevoegen. Zo’n afbeelding kun je uit diverse bronnen ophalen, zoals je eigen pc, een (web)camera, een url, Google Foto’s, Google Drive of Google Afbeeldingen. Een video ophalen kan alleen uit YouTube. De geïmporteerde media zijn je naderhand nog te verplaatsen of te schalen.

Om ook de formulierachtergrond wat minder saai te maken, kun je die van een kleur of een afbeelding voorzien. Klik op het palet-pictogram (Thema aanpassen) en selecteer een kleur via Aangepaste kleur toevoegen. Pas eventueel ook de Letterstijl aan, of kies Afbeelding kiezen bij Kop en haal een geschikt plaatje op.

©PXimport

08 Extra functies

Via het tandwielpictogram Instellingen komen nog enkele interessante opties beschikbaar. Zo kun je op het tabblad Algemeen de e-mailadressen van de respondenten opvragen en er via Beperken tot één antwoord voor zorgen dat elke persoon slechts één keer kan reageren. Zet een vinkje bij Bewerken na verzending als de respondent een reeds ingestuurd formulier naderhand nog mag aanpassen.

Gaat het om een quiz of een toets, open dan het tabblad Toetsen en zet de schuifknop op Aan. Geef aan wanneer je het behaalde resultaat (cijfer) wil tonen (bijvoorbeeld Onmiddellijk na elke verzending) en wat de ander precies kan bekijken (Gemiste vragen, Goede antwoorden en/of Puntwaarden).

Na je bevestiging met Opslaan, moet je natuurlijk wel nog voor een score- of puntenverdeling zorgen. Selecteer achtereenvolgens elke vraag uit je formulier en klik linksonder op Antwoordsleutel. Vul het aantal te behalen punten in en duid het juiste antwoord aan. Klik eventueel op Feedback voor antwoord toevoegen, voor een reactie op goede of foute antwoorden.

©PXimport

09 Add-ons

Je kunt de functionaliteit van Google Formulieren verder uitbreiden met add-ons, oftewel scripts. Klik hiervoor op de knop met de drie knopjes rechts bovenaan en kies Add-ons. Je krijgt nu zo’n honderd scripts te zien die in principe geschikt zijn voor Google Formulieren. Klik op de streepjesknop linksboven om snel te filteren, zoals op Populairste, Best beoordeeld en Categorieën / Werkt met Formulieren. Je kunt trouwens ook aan het +-knopje bij elke add-on zien welke Google-applicatie geschikt is (een paarse knop is bedoeld voor Google Formulieren).

Een zoektocht via Google toont je snel de weg naar allerlei leuke connecties, zoals die via www.tiny.cc/gaddons. We nemen hier als voorbeeld de add-on formLimiter. Druk op de blauwe Installeren-knop, druk op Doorgaan, selecteer je Google-account en druk op de knop Toestaan. Er duikt nu een dialoogvenster op, waarin je bij Limit Type kunt kiezen tussen date and time en number of form responses. Hiermee kun je aangeven vanaf welk tijdstip of vanaf hoeveel reacties je de vragenlijst automatisch wilt afsluiten. Je kunt ook een melding intikken die laatkomers duidelijk maakt wanneer of waarom je de online vragenlijst hebt beëindigd. Bevestig met Save and enable.

©PXimport

SurveyMonkey

10 Verzending en verwerking

Voor je je Google-formulier daadwerkelijk verzendt, kun je aangeven hoe je de reacties van de inzenders wilt verzamelen. Klik daarvoor op Antwoorden, helemaal bovenaan je formulier, druk op de knop met de drie puntjes en kies Bestemming voor antwoorden selecteren. Daarna kies je een bestaande of een nieuwe spreadsheet in Google Documenten. Vervolgens druk je op het groene plusknopje om je online spreadsheet te openen: hierin worden namelijk alle reacties verzameld. Zet de schuifknop bij Accepteert antwoorden uit als je niet langer antwoorden wilt ontvangen (tenzij je dit mooi hebt geregeld via formLimiter).

Alles is er nu klaar voor om je formulier te versturen. Druk op de paarse knop Verzenden en geef aan hoe je dat precies wilt doen: via e-mail, met een link of als html-code op een webpagina. Bevestig met Verzenden en als het goed is, stromen de reacties even later bij je binnen.

©PXimport

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.