Je bent secretaris van een club of vereniging en je wilt je leden iets vragen. Een mondeling gesprek met iedereen is te omslachtig en dus werk je met invulformulieren. Dat doe je natuurlijk wel digitaal en als het even kan het liefst volledig online. In dit artikel maak je kennis met twee gratis oplossingen, één offline en één (vooral) online.

Het zal je niet verbazen dat er heel wat webapplicaties zijn voor het creëren en beheren van allerlei online vragenlijsten. In dit artikel gaan we dieper in op een populaire oplossing. Maar misschien vind je zo’n online vragenlijst wel overkill of vrees je dat de respondenten zich, bijvoorbeeld om privacyredenen, niet zo comfortabel voelen bij zo’n aanpak. In dit geval kan het ook net iets klassieker en vertrouwder: via een pdf-invulformulier. Met Word is dat helaas niet zonder meer mogelijk en dit pakket is ook niet gratis. Het kan wél met de tekstverwerker uit de gratis kantoorsuite LibreOffice. We bekijken eerst kort hoe je dit aanpakt.

Offline

01 Ontwerp

Installeer LibreOffice (op het moment van schrijven versie 7.1.3.x) en start tekstverwerker Writer op. Ga naar Formulier en zorg dat het knopje Ontwerpmodus is ingeschakeld (dan is het blauw), waarna er heel wat besturingselementen zichtbaar worden in dit menu. Als je dat wilt, kun je deze opties ook in de vorm van een verplaatsbare werkbalk zichtbaar maken: ga naar Beeld en kies Werkbalken / Formulierbesturingselementen.

Tik nu in je document de namen van enkele tekstvelden in die op je formulier moeten komen, zoals Naam, Voornaam en Woonplaats. Selecteer het element Tekstvak in de werkbalk en trek een kadertje achter de respectieve tekstvelden. Wil je deze velden bij wijze van test zelf even invullen, dan moet je tijdelijk de Ontwerpmodus uitzetten.

©PXimport

02 Elementtypes

Om andere veldtypes, zoals Datumveld, Tijdveld en Numeriek veld, te kunnen toevoegen, selecteer je bij Formulier eerst Meer velden. In datzelfde menu tref je ook het element Groepsvak aan. Dat heb je nodig als je keuzerondjes wilt op je formulier, zodat de respondent bijvoorbeeld kan aangeven of hij Abonnee of Geen abonnee is. Via zo’n Groepsvak geef je Writer te kennen dat beide rondjes bij elkaar horen en elkaar uitsluiten.

Selecteer dus Groepsvak en trek een kader op een geschikte plaats in je document. In het dialoogvenster vul je Abonnee in en druk je op de >>-knop. Herhaal dit voor Geen abonnee. Druk op Volgende en kies bijvoorbeeld Ja, en wel het volgende /Abonnee. Bevestig je keuze met Volgende (2x) en vul als bijschrift bijvoorbeeld Geabonneerd? in. Rond af met Voltooien en pas eventueel de kadergrootte aan. Vanuit het contextmenu van het groepsvak kun je nu nog allerlei aanpassingen doorvoeren.

©PXimport

03 Pdf-formulier

Is je ontwerp klaar, dan wil je dat natuurlijk in een formulier gieten, bij voorkeur in een universeel pdf-document. Open hiervoor Bestand en kies Exporteren als / Exporteren als pdf. Zorg dat er een vinkje staat bij PDF-formulier maken en laat bij Opmaak bevestigen de optie PDF geselecteerd staan. Klik op Exporteren en bewaar het pdf-formulier, dat je vervolgens in je favoriete pdf-lezer kunt uittesten. Je hoeft nu alleen nog een (oningevuld) exemplaar naar de mensen te sturen, of je zet een downloadlink op je website.

Uiteraard krijg je de antwoorden binnen als afzonderlijke pdf-documenten. Wil je de verwerking van de antwoorden automatiseren, dan is een webtoepassing handiger (zie het gedeelte ‘Online’).

©PXimport

Online

Webapplicaties

©PXimport

04 Google Formulieren

Het zal je nauwelijks verbazen dat je over een (gratis) Google account moet beschikken, voordat je met Google Formulieren aan de slag kunt. Desnoods regel je zo’n account via www.tiny.cc/googlestart.

Meld je vervolgens met je Google-account aan bij Google Drive. Klik op Nieuw en dan op het pijlknopje bij Google Formulieren. Kies Leeg formulier. Of je surft rechtstreeks naar de webapp op https://docs.google.com/forms en je klikt op Leeg.

Je krijgt al meteen een standaardformulier te zien. Klik hier op Naamloos formulier en geef het een geschikte naam en een korte formulierbeschrijving.

©PXimport

05 Vraagstelling

Klik nu op Naamloze vraag en tik je eerste vraag in. Geef via het uitklapmenu aan om wat voor soort vraag het precies gaat. Er zijn elf mogelijkheden: Kort antwoord, Alinea, Meerkeuze, Selectievakjes, Dropdownmenu, Bestand uploaden, Lineaire schaal (beoordeling via een cijfer van 0 of 1 tot …), Meerkeuzeraster (keuzerondjes in tabelvorm), Selectievakraster (selectievakjes in tabelvorm), Datum en Tijd. Afhankelijk van het gekozen vraagtype zorg je dan voor één of meer mogelijke antwoorden. Zet de schuifknop bij Verplicht op aan als je niet wilt dat de respondent deze vraag zomaar overslaat.

Om nog een vraag toe te voegen, klik je linksonder op het plusknopje Vraag toevoegen en kies je weer een passend type en bijbehorende(e) antwoord(en). Zijn twee vragen soortgelijk? Druk dan op het knopje Dupliceren en bewerk je eerdere vraag. Via het vuilnisbak-pictogram haal je een geselecteerde vraag weg.

Je kunt op elk moment je formulier-in-opbouw bekijken via de knop Voorbeeld, rechtsboven. Je keert terug in de bewerkmodus via het potlood-pictogram (Dit formulier bewerken).

©PXimport

06 Secties

Het is ook mogelijk je formulier in meerdere secties op te delen. Je bepaalt dan zelf wat er moet gebeuren als de respondent de vragen uit een bepaalde sectie heeft beantwoord, zoals netjes naar de volgende sectie gaan of naar een ander, door jou te bepalen, gedeelte. Dit kan ook automatisch gebeuren. Vragen over iemands ervaringen met een abonnement zijn bijvoorbeeld alleen relevant als iemand ook echt abonnee is.

Zo’n workflow zet je als volgt op: druk eerst op Sectie toevoegen, rechtsonder. Klik dan op Naamloze sectie en geef die sectie een naam, bijvoorbeeld Abonnementservaring. Voeg de gewenste vragen toe aan deze sectie. Deze sectie is logischerwijze bedoeld voor wie (eerder) een vraag als ‘Ben je al geabonneerd?’ met Ja heeft beantwoord. Zorg er ook voor dat er een gedeelte is voor mensen die Neen hebben geantwoord op die vraag.

Druk nu op de knop met de drie puntjes bij de vraag ‘Ben je al geabonneerd?’ en kies Ga naar sectie op basis van antwoord. Naast elk antwoord van het type Meerkeuze en Dropdownmenu verschijnt nu een keuzemenu met de opties Ga naar volgende sectie, Ga naar sectie [nummer/naam] en Formulier verzenden. Je hoeft hier alleen de gewenste optie aan te duiden.

©PXimport

07 Aankleding

Je kunt je in je formulier natuurlijk beperken tot eenvoudige tekstvragen en -antwoorden, maar dat oogt wel wat saai. Er zijn gelukkig enkele opties waarmee je je formulier, de vragen en de antwoorden wat kunt opleuken.

Daarvoor staan rechts twee knoppen tot je beschikking: Afbeelding toevoegen en Video toevoegen. Zo’n afbeelding kun je uit diverse bronnen ophalen, zoals je eigen pc, een (web)camera, een url, Google Foto’s, Google Drive of Google Afbeeldingen. Een video ophalen kan alleen uit YouTube. De geïmporteerde media zijn je naderhand nog te verplaatsen of te schalen.

Om ook de formulierachtergrond wat minder saai te maken, kun je die van een kleur of een afbeelding voorzien. Klik op het palet-pictogram (Thema aanpassen) en selecteer een kleur via Aangepaste kleur toevoegen. Pas eventueel ook de Letterstijl aan, of kies Afbeelding kiezen bij Kop en haal een geschikt plaatje op.

©PXimport

08 Extra functies

Via het tandwielpictogram Instellingen komen nog enkele interessante opties beschikbaar. Zo kun je op het tabblad Algemeen de e-mailadressen van de respondenten opvragen en er via Beperken tot één antwoord voor zorgen dat elke persoon slechts één keer kan reageren. Zet een vinkje bij Bewerken na verzending als de respondent een reeds ingestuurd formulier naderhand nog mag aanpassen.

Gaat het om een quiz of een toets, open dan het tabblad Toetsen en zet de schuifknop op Aan. Geef aan wanneer je het behaalde resultaat (cijfer) wil tonen (bijvoorbeeld Onmiddellijk na elke verzending) en wat de ander precies kan bekijken (Gemiste vragen, Goede antwoorden en/of Puntwaarden).

Na je bevestiging met Opslaan, moet je natuurlijk wel nog voor een score- of puntenverdeling zorgen. Selecteer achtereenvolgens elke vraag uit je formulier en klik linksonder op Antwoordsleutel. Vul het aantal te behalen punten in en duid het juiste antwoord aan. Klik eventueel op Feedback voor antwoord toevoegen, voor een reactie op goede of foute antwoorden.

©PXimport

09 Add-ons

Je kunt de functionaliteit van Google Formulieren verder uitbreiden met add-ons, oftewel scripts. Klik hiervoor op de knop met de drie knopjes rechts bovenaan en kies Add-ons. Je krijgt nu zo’n honderd scripts te zien die in principe geschikt zijn voor Google Formulieren. Klik op de streepjesknop linksboven om snel te filteren, zoals op Populairste, Best beoordeeld en Categorieën / Werkt met Formulieren. Je kunt trouwens ook aan het +-knopje bij elke add-on zien welke Google-applicatie geschikt is (een paarse knop is bedoeld voor Google Formulieren).

Een zoektocht via Google toont je snel de weg naar allerlei leuke connecties, zoals die via www.tiny.cc/gaddons. We nemen hier als voorbeeld de add-on formLimiter. Druk op de blauwe Installeren-knop, druk op Doorgaan, selecteer je Google-account en druk op de knop Toestaan. Er duikt nu een dialoogvenster op, waarin je bij Limit Type kunt kiezen tussen date and time en number of form responses. Hiermee kun je aangeven vanaf welk tijdstip of vanaf hoeveel reacties je de vragenlijst automatisch wilt afsluiten. Je kunt ook een melding intikken die laatkomers duidelijk maakt wanneer of waarom je de online vragenlijst hebt beëindigd. Bevestig met Save and enable.

©PXimport

SurveyMonkey

10 Verzending en verwerking

Voor je je Google-formulier daadwerkelijk verzendt, kun je aangeven hoe je de reacties van de inzenders wilt verzamelen. Klik daarvoor op Antwoorden, helemaal bovenaan je formulier, druk op de knop met de drie puntjes en kies Bestemming voor antwoorden selecteren. Daarna kies je een bestaande of een nieuwe spreadsheet in Google Documenten. Vervolgens druk je op het groene plusknopje om je online spreadsheet te openen: hierin worden namelijk alle reacties verzameld. Zet de schuifknop bij Accepteert antwoorden uit als je niet langer antwoorden wilt ontvangen (tenzij je dit mooi hebt geregeld via formLimiter).

Alles is er nu klaar voor om je formulier te versturen. Druk op de paarse knop Verzenden en geef aan hoe je dat precies wilt doen: via e-mail, met een link of als html-code op een webpagina. Bevestig met Verzenden en als het goed is, stromen de reacties even later bij je binnen.

©PXimport

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇