Je bent secretaris van een club of vereniging en je wilt je leden iets vragen. Een mondeling gesprek met iedereen is te omslachtig en dus werk je met invulformulieren. Dat doe je natuurlijk wel digitaal en als het even kan het liefst volledig online. In dit artikel maak je kennis met twee gratis oplossingen, één offline en één (vooral) online.

Het zal je niet verbazen dat er heel wat webapplicaties zijn voor het creëren en beheren van allerlei online vragenlijsten. In dit artikel gaan we dieper in op een populaire oplossing. Maar misschien vind je zo’n online vragenlijst wel overkill of vrees je dat de respondenten zich, bijvoorbeeld om privacyredenen, niet zo comfortabel voelen bij zo’n aanpak. In dit geval kan het ook net iets klassieker en vertrouwder: via een pdf-invulformulier. Met Word is dat helaas niet zonder meer mogelijk en dit pakket is ook niet gratis. Het kan wél met de tekstverwerker uit de gratis kantoorsuite LibreOffice. We bekijken eerst kort hoe je dit aanpakt.

Offline

01 Ontwerp

Installeer LibreOffice (op het moment van schrijven versie 7.1.3.x) en start tekstverwerker Writer op. Ga naar Formulier en zorg dat het knopje Ontwerpmodus is ingeschakeld (dan is het blauw), waarna er heel wat besturingselementen zichtbaar worden in dit menu. Als je dat wilt, kun je deze opties ook in de vorm van een verplaatsbare werkbalk zichtbaar maken: ga naar Beeld en kies Werkbalken / Formulierbesturingselementen.

Tik nu in je document de namen van enkele tekstvelden in die op je formulier moeten komen, zoals Naam, Voornaam en Woonplaats. Selecteer het element Tekstvak in de werkbalk en trek een kadertje achter de respectieve tekstvelden. Wil je deze velden bij wijze van test zelf even invullen, dan moet je tijdelijk de Ontwerpmodus uitzetten.

©PXimport

02 Elementtypes

Om andere veldtypes, zoals Datumveld, Tijdveld en Numeriek veld, te kunnen toevoegen, selecteer je bij Formulier eerst Meer velden. In datzelfde menu tref je ook het element Groepsvak aan. Dat heb je nodig als je keuzerondjes wilt op je formulier, zodat de respondent bijvoorbeeld kan aangeven of hij Abonnee of Geen abonnee is. Via zo’n Groepsvak geef je Writer te kennen dat beide rondjes bij elkaar horen en elkaar uitsluiten.

Selecteer dus Groepsvak en trek een kader op een geschikte plaats in je document. In het dialoogvenster vul je Abonnee in en druk je op de >>-knop. Herhaal dit voor Geen abonnee. Druk op Volgende en kies bijvoorbeeld Ja, en wel het volgende /Abonnee. Bevestig je keuze met Volgende (2x) en vul als bijschrift bijvoorbeeld Geabonneerd? in. Rond af met Voltooien en pas eventueel de kadergrootte aan. Vanuit het contextmenu van het groepsvak kun je nu nog allerlei aanpassingen doorvoeren.

©PXimport

03 Pdf-formulier

Is je ontwerp klaar, dan wil je dat natuurlijk in een formulier gieten, bij voorkeur in een universeel pdf-document. Open hiervoor Bestand en kies Exporteren als / Exporteren als pdf. Zorg dat er een vinkje staat bij PDF-formulier maken en laat bij Opmaak bevestigen de optie PDF geselecteerd staan. Klik op Exporteren en bewaar het pdf-formulier, dat je vervolgens in je favoriete pdf-lezer kunt uittesten. Je hoeft nu alleen nog een (oningevuld) exemplaar naar de mensen te sturen, of je zet een downloadlink op je website.

Uiteraard krijg je de antwoorden binnen als afzonderlijke pdf-documenten. Wil je de verwerking van de antwoorden automatiseren, dan is een webtoepassing handiger (zie het gedeelte ‘Online’).

©PXimport

Online

Webapplicaties

©PXimport

04 Google Formulieren

Het zal je nauwelijks verbazen dat je over een (gratis) Google account moet beschikken, voordat je met Google Formulieren aan de slag kunt. Desnoods regel je zo’n account via www.tiny.cc/googlestart.

Meld je vervolgens met je Google-account aan bij Google Drive. Klik op Nieuw en dan op het pijlknopje bij Google Formulieren. Kies Leeg formulier. Of je surft rechtstreeks naar de webapp op https://docs.google.com/forms en je klikt op Leeg.

Je krijgt al meteen een standaardformulier te zien. Klik hier op Naamloos formulier en geef het een geschikte naam en een korte formulierbeschrijving.

©PXimport

05 Vraagstelling

Klik nu op Naamloze vraag en tik je eerste vraag in. Geef via het uitklapmenu aan om wat voor soort vraag het precies gaat. Er zijn elf mogelijkheden: Kort antwoord, Alinea, Meerkeuze, Selectievakjes, Dropdownmenu, Bestand uploaden, Lineaire schaal (beoordeling via een cijfer van 0 of 1 tot …), Meerkeuzeraster (keuzerondjes in tabelvorm), Selectievakraster (selectievakjes in tabelvorm), Datum en Tijd. Afhankelijk van het gekozen vraagtype zorg je dan voor één of meer mogelijke antwoorden. Zet de schuifknop bij Verplicht op aan als je niet wilt dat de respondent deze vraag zomaar overslaat.

Om nog een vraag toe te voegen, klik je linksonder op het plusknopje Vraag toevoegen en kies je weer een passend type en bijbehorende(e) antwoord(en). Zijn twee vragen soortgelijk? Druk dan op het knopje Dupliceren en bewerk je eerdere vraag. Via het vuilnisbak-pictogram haal je een geselecteerde vraag weg.

Je kunt op elk moment je formulier-in-opbouw bekijken via de knop Voorbeeld, rechtsboven. Je keert terug in de bewerkmodus via het potlood-pictogram (Dit formulier bewerken).

©PXimport

06 Secties

Het is ook mogelijk je formulier in meerdere secties op te delen. Je bepaalt dan zelf wat er moet gebeuren als de respondent de vragen uit een bepaalde sectie heeft beantwoord, zoals netjes naar de volgende sectie gaan of naar een ander, door jou te bepalen, gedeelte. Dit kan ook automatisch gebeuren. Vragen over iemands ervaringen met een abonnement zijn bijvoorbeeld alleen relevant als iemand ook echt abonnee is.

Zo’n workflow zet je als volgt op: druk eerst op Sectie toevoegen, rechtsonder. Klik dan op Naamloze sectie en geef die sectie een naam, bijvoorbeeld Abonnementservaring. Voeg de gewenste vragen toe aan deze sectie. Deze sectie is logischerwijze bedoeld voor wie (eerder) een vraag als ‘Ben je al geabonneerd?’ met Ja heeft beantwoord. Zorg er ook voor dat er een gedeelte is voor mensen die Neen hebben geantwoord op die vraag.

Druk nu op de knop met de drie puntjes bij de vraag ‘Ben je al geabonneerd?’ en kies Ga naar sectie op basis van antwoord. Naast elk antwoord van het type Meerkeuze en Dropdownmenu verschijnt nu een keuzemenu met de opties Ga naar volgende sectie, Ga naar sectie [nummer/naam] en Formulier verzenden. Je hoeft hier alleen de gewenste optie aan te duiden.

©PXimport

07 Aankleding

Je kunt je in je formulier natuurlijk beperken tot eenvoudige tekstvragen en -antwoorden, maar dat oogt wel wat saai. Er zijn gelukkig enkele opties waarmee je je formulier, de vragen en de antwoorden wat kunt opleuken.

Daarvoor staan rechts twee knoppen tot je beschikking: Afbeelding toevoegen en Video toevoegen. Zo’n afbeelding kun je uit diverse bronnen ophalen, zoals je eigen pc, een (web)camera, een url, Google Foto’s, Google Drive of Google Afbeeldingen. Een video ophalen kan alleen uit YouTube. De geïmporteerde media zijn je naderhand nog te verplaatsen of te schalen.

Om ook de formulierachtergrond wat minder saai te maken, kun je die van een kleur of een afbeelding voorzien. Klik op het palet-pictogram (Thema aanpassen) en selecteer een kleur via Aangepaste kleur toevoegen. Pas eventueel ook de Letterstijl aan, of kies Afbeelding kiezen bij Kop en haal een geschikt plaatje op.

©PXimport

08 Extra functies

Via het tandwielpictogram Instellingen komen nog enkele interessante opties beschikbaar. Zo kun je op het tabblad Algemeen de e-mailadressen van de respondenten opvragen en er via Beperken tot één antwoord voor zorgen dat elke persoon slechts één keer kan reageren. Zet een vinkje bij Bewerken na verzending als de respondent een reeds ingestuurd formulier naderhand nog mag aanpassen.

Gaat het om een quiz of een toets, open dan het tabblad Toetsen en zet de schuifknop op Aan. Geef aan wanneer je het behaalde resultaat (cijfer) wil tonen (bijvoorbeeld Onmiddellijk na elke verzending) en wat de ander precies kan bekijken (Gemiste vragen, Goede antwoorden en/of Puntwaarden).

Na je bevestiging met Opslaan, moet je natuurlijk wel nog voor een score- of puntenverdeling zorgen. Selecteer achtereenvolgens elke vraag uit je formulier en klik linksonder op Antwoordsleutel. Vul het aantal te behalen punten in en duid het juiste antwoord aan. Klik eventueel op Feedback voor antwoord toevoegen, voor een reactie op goede of foute antwoorden.

©PXimport

09 Add-ons

Je kunt de functionaliteit van Google Formulieren verder uitbreiden met add-ons, oftewel scripts. Klik hiervoor op de knop met de drie knopjes rechts bovenaan en kies Add-ons. Je krijgt nu zo’n honderd scripts te zien die in principe geschikt zijn voor Google Formulieren. Klik op de streepjesknop linksboven om snel te filteren, zoals op Populairste, Best beoordeeld en Categorieën / Werkt met Formulieren. Je kunt trouwens ook aan het +-knopje bij elke add-on zien welke Google-applicatie geschikt is (een paarse knop is bedoeld voor Google Formulieren).

Een zoektocht via Google toont je snel de weg naar allerlei leuke connecties, zoals die via www.tiny.cc/gaddons. We nemen hier als voorbeeld de add-on formLimiter. Druk op de blauwe Installeren-knop, druk op Doorgaan, selecteer je Google-account en druk op de knop Toestaan. Er duikt nu een dialoogvenster op, waarin je bij Limit Type kunt kiezen tussen date and time en number of form responses. Hiermee kun je aangeven vanaf welk tijdstip of vanaf hoeveel reacties je de vragenlijst automatisch wilt afsluiten. Je kunt ook een melding intikken die laatkomers duidelijk maakt wanneer of waarom je de online vragenlijst hebt beëindigd. Bevestig met Save and enable.

©PXimport

SurveyMonkey

10 Verzending en verwerking

Voor je je Google-formulier daadwerkelijk verzendt, kun je aangeven hoe je de reacties van de inzenders wilt verzamelen. Klik daarvoor op Antwoorden, helemaal bovenaan je formulier, druk op de knop met de drie puntjes en kies Bestemming voor antwoorden selecteren. Daarna kies je een bestaande of een nieuwe spreadsheet in Google Documenten. Vervolgens druk je op het groene plusknopje om je online spreadsheet te openen: hierin worden namelijk alle reacties verzameld. Zet de schuifknop bij Accepteert antwoorden uit als je niet langer antwoorden wilt ontvangen (tenzij je dit mooi hebt geregeld via formLimiter).

Alles is er nu klaar voor om je formulier te versturen. Druk op de paarse knop Verzenden en geef aan hoe je dat precies wilt doen: via e-mail, met een link of als html-code op een webpagina. Bevestig met Verzenden en als het goed is, stromen de reacties even later bij je binnen.

©PXimport

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.